Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ w-69.557 vikramacaritra namra sUcana . isa grantha ke abhyAsa kA kArya pUrNa hote hI niyata samayAvadhi meM zIghra vApasa karane kI kRpA kareM. jisase anya vAcakagaNa isakA upayoga kara sakeM. lekhaka zrI devendra muni zAstrI A.zrI phailAmasAgara mRri jJAna madira zrI mahAvIra jeja AgalAda, kovA sA kra. 52. UPTA N asan HALELCUE. zrI lakSamI pustaka bhaMDAra : gAMdhI mArga : amadAvAda ratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ "Vikram Charitra' by Shree Devendra Muni Translated from Hindi by Shree Chandrakant Amin Price : Rs 2-25 Serving Jinshasan TIT - 029032 gyanmandir@kobatirt.org prakAzaka : zrI dhanarAjabhAI ghAsIrAma koThArI zrI lakSamI pustaka bhaMDAra, gAMdhI mArga, amadAvAda-1, (C) zrI lakSamI pustaka bhaMDAra prathama AvRtti, 1981 kiMmata rUA. 2-25 mudraka : mAnava rojagAra kAryAlaya, e. 7 je. ke. esTeTa rUstama mila sAme, amadAvAda.. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 vikramacaritra ane zubhamatI eka vAra rAjA vikramAditya ane rANI sukamalA raMgamahelamAM beThAM hatAM, te samaye rAjakumAra vikramacaritra mAtA-pitAne savAranA vaMdana karavA temanI pAse Avyo. putranA mAthA para hAtha rAkhatAM rANI sukamalAe AzIrvAda ApyA- "putra ! tArA pitAnI jema uttama caritra dhAraNa karIne temanA dvArA rAkhavAmAM AvelA "vikramacaritra' nAmane sArthaka kara. mArA AziSa che." rANInI vAta sAMbhaLIne rAjA vikramAditye kahyuM- "priye! vikamacaritrane meLavIne avanatI paNa dhanya thaI * gaI che. tenA guNo ane sAhasathI teNe zuM nathI karI batAvyuM ? have to huM tarata ja tenAM lagna karavA mAguM chuM." rANI sukamalAe kahyuM - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra "svAmI ! tame to mArA mananI ja vAta chInavI lIdhI. A vAta mArA manamAM paNa uddabhavI hatI." priye ! lagna te huM Aje karI dauM, paraMtu rAjakumAra vikamacaritrane badhI rIte , tenA jevI rUpa ane guNavALI kaI rAjakanyA nathI maLI. siMhane siMhaNa ja maLavI joIe. rAjakanyAnI zodhamAM meM maMtrIone cAreya dizAmAM mokalyA hatA. paraMtu pAchA pharIne badhAe e ja jaNAvyuM ke rAjakumArane anukULa koI rAjakanyA nA maLI." sukamalAe rAjAne kahyuM - "svAmI ! emAM nirAza thavAnI kayAM jarUra che ? lagna: pahelAM mArA pitA rAjA zAlivAhana paNa e ja vicAratA hatA ke mArI putrI naraSiNI che. tethI tenA mATe koI vara A pRthvI para nathI. te sadAya kuMvArI ja raheze. paraMtu mArA bhAgyamAM tamArA caraNonI sevA lakhI hatI, tethI meM tamane meLavI lIdhA. tethI vidhAtAe kaI ne kaI kanyA mATe vikramacaritrane janma Apyo haze. samaya Avaze tyAre anukULa rAjakumArI jarUrathI maLI Avaze. ' rAjAe kahyuM priye tuM sAcuM kahe che. badhuM ja bhAgyane adhIna che. paraMtu bhAgya bhegavavA mATe prayatna rUpI nimittanI jarUra che. tAre mATe paNa mAre bhagIratha prayatna karavo paDaryo hato. bhAgya paNa purUSanA carAmAM ja gati kare che. tethI trikama P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra caritrane mATe paNa huM jAte ja kaI kanyAnI zodha karIza." A rItanI rANI sukamalA sAthe vAto karIne rAjA vikramAditya rAjasabhAmAM padhAryA. temaNe maMtrIone kahyuM "maMtrIe ! badhI dizAomAM pharavA chatAM paNa rAjakumAra vikramacakitrane anukULa rAjakanyA nA maLI tethI huM jAte ja rAjakanyAnI zodha karavA jaIza. mArI pAchaLa tame leke rAja-vyavasthA saMbhALaje." rAjAnuM vAkya sAMbhaLyA pachI maMtrI bhaTTamAM kahyuM "rAjana ! A nAnA sarakhA kArya mATe tamAre tandI lavAnI keI jarUra nathI. tame ahIM ja raho. huM rAjakanyAnI zodha karavA jaIza ane AzA che ke saphaLa thaIne ja AvIza." bhaTTamAtranA prastAvane rAjAe saharSa svIkArI lIdho. rAjAnI AjJAthI vizALa caturaMgI senA laIne bhaTTamAtra vikramacaritrane mATe rAjakanyA zodhavA nIkaLyA. aneka dezamAM pharyA pachI mAtra eka jagyAe paDAva nAkhyo ane have AgaLa kayAM javuM che, te bAbata para vicAra karavA lAgyA. saurASTra dezanA rAjA mahAbaLane rAja purohita eka bhaTTa brAhmaNa tyAMthI pasAra thaye to ATalI moTI caturaMgI senA joIne cakita thayo. bhare brAhmaNe pUcha-paracha karatAM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacari khabara paDI te vadhAre vismaya pAmyuM. teNe vicAryuM jyAre avaMtInA maMtrInI ATalI moTI senA che, te avaMtInA rAjAnI koNa jANe keTalI moTI haze tenA !" bhaTTanA manamAM mahAmAtya bhaTTamAtrane maLavAnI IcchA thaI ane te temanA paDAva para pahoMcyo. abhivAdana karIne. bhaTTa brAhmaNe mahAmaMtrI bhaTTamAtrane pUchyuM he mahAbhAga ! tame kayA rAjA para caDhAI karavA jAo che ? evo kyo rAjA che jeNe avantI sAme AMkha UThAvI ? bhaTTanA praznano uttara ApatAM maMtrI bhaTTamAtre kahyuM he vipra ! kAraNa vagara koInI sAthe yuddha karavuM e amAre dharma nathI. dezanI rakSA ane duSTonA damana mATe ja ame yuddha karIe chIe. A samaye ame avaMtInA rAjakumAra vikamacaritrA mATe rAjakanyAnI zodha karavA deza dezAntaromAM pharI rahyA chIe. amArA rAjakumAra rUpamAM sAkSAta kAmadeva, buddhimAM devagurU bRhaspati ane parAkramamAM svAmI kArtikeya jevA che. temanuM sAhasa joIne devatA paNa Dare che. ghaNuM zeAdha karavA chatAM temanA mATe badhI rIte anukULa rAjakanyA haju sudhI maLI nathI." bhaTTamAtranuM vAkya sAMbhaLIne bhaTa brAhmaNe kahyuMmaMtrIzvara ! divya rUpa ane anupama guNothI bharelI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra eka kanyA mArI najaramAM che. mane to evuM lAge che ke te kanyA ane tamArA rAjakumArano janma eka-bIjAne mATe ja thayo che. jevI rIte tamane rAjakumAra vikamacaritrane mATe anukULa kanyA nathI maLI. tevI rIte te kanyAnA pitAne tenA mATe anukULa vara nathI maLyuM. rAjAnA maMtrI atyAre paNa tenA mATe varanI zodhamAM gayA che." , khuza thaIne bhaTamAtra bhaTa brAhmaNane pUchayuM "he vipra ! te kanyA kyA dezanI ane kyA rAjAnI putrI che ? bhaTa brAhmaNe jaNAvyuM maMtrIzvara ! saurASTra dezamAM vallabhIpura nAmanuM eka zrI sampanna ane bhAzALI nagara che. mahAbaLavAna ane parAkramI mahAbaLa nAmano rAjA tyAM zAsana kare che. mahAbaLanI rANuM vIramatInI kUkhe janmelI rAjA mahAbaLanI kanyA zubhamatI atyaMta suMdara ane guNeno bhaMDAra che. te sAthe ja te badhI ja vidyAmAM pAraMgata che tathA dharmamAM paNa tenI pUrepUrI niSThA che. dharmaniSTha, vidyAvatI ane rUpavatI zubhamatI sAthe lagna karavA mATe aneka rAjaputro Atura rahe che. paraMtu rAjA mahAbaLane haju sudhI koI paNa vara zubhamatI mATe pasaMda Avyo nathI. rAjA mahAbaLanA maMtrI atyAre paNa tapAsamAM gayA che." . bhaTa brAhmaNanuM vAkaya sAMbhaLI mahAmaMtrI bhaTamA Acr cuntatrasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikamacaritra pAchA avaMtI AvyA ane rAjA vikamAdityane bhaTabrAhmaNe kahele saMpUrNa ahevAla saMbhaLAvyuM. rAjA vikramAditye bhaTamAgane kahyuM "maMgIzvara ! tame tarata ja vallabhIpura jAva ane tyAMnA rAjA mahAbaLane maLIne kumAra vikamacarinAM lagna rAjakanyA zubhamatInI sAthe nakakI kare." rAjAnI AjJA maLatAM thoDA subhaTene sAthe laI bhaTamArA vallabhIpura pahoMcyA ane rAjA mahAbaLane maLIne kumAra vikramacaritranA rUpaguNanAM vakhANa karatAM kahyuM "rAjana ! tamArI kanyA amArA kumAra mATe sarvathA anukULa che. tethI baMnenAM lagna tame nakakI karI nAkho." badhI vAta sAMbhaLyA pachI rAjA mahAbaLe kahyuM - maMtrIzvara ! rAjakumAra vikramacaritrane mArA jamAI banAvIne mane ghaNe ja AnaMda thaze. zubhamatI mATe huM paNa eka egya varanI zodhamAM hato. tenA bhAgyathI mane ghera beThAM vara maLI gayo. tethI tame paNa mArI kanyA zubhamatIne bhaTamAtre zubhamatIne joI te jotAM ja daMga thaI gayA. tenuM rUpa devAMganAone paNa zaramAve tevuM hatuM. kanyAnA guNa-zIla ane rUpathI parama saMtoSa mAnIne bhaTamAtre kahyuM "rAjana ! A joDI to vidhAtAe ja meLavI che. tame tarata ja lagna nakakI karIne lagnanuM mahata kadA.frust P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra - rAjA mahAbaLe aneka jyotiSIone be lAvyA ane baMnenA lagnanuM zubha muhUrta kADhavA mATe kahyuM. jyotiSIo vara-kanyAnA janmAkSara anusAra lagnanuM muhUrta kADhavAmAM lAgI gayA. thoDA rAjapurUSono sAthe rAjA mahAbaLane maMtrI rAjakanyA zubhamatI mATe vara nakakI karavA gayo hato. je vakhate jyotiSIo vikamacaritra ane zubhamatInA lagnanuM muharta joI rahyA hatA, te vakhate te maMtrI rAjadarabAramAM Avyo ane rAjA mahAbaLane kahyuM mahArAja ! sapAdalakSa dezamAM atyaMta suMdara zrIpura nAmanuM nagara che. zrIpuranA rAjA gajavAhanane purA dharmadhvaja bahu ja suMdara ane vidyAvAna che. badhI rIte anukULa joIne huM rAja kanyA zubhamatInAM lagna rAjapura dharmadevajanI sAthe nakakI karIne Avyo chuM. AvatI dazamIe lagnanuM muhUrta nIkaLyuM che. tame lagnanI taiyArIo karAvo. dazamInA eka divasa pahelAM rAjA gajavAhana dharmadhvajanI jAna laIne ahIM Avaze." maMtrInuM vAkya sAMbhaLI rAjA mahAbaLa ane bhaTTamAranuM meM utarI gayuM. jyotiSIoe paMcAMga baMdha karIne mUkI dIdhAM. udAsa thaIne rAjA mahAbaLe bhaTTamAtrane kahyuM "mahAmaMtrI ! ApaNe kaMIka vicArIe ane kudarata kaMIka kare che. A ja te vidhinI vicitratA che. ha kevA i Aaradhak Truse
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra dharmasaMkaTamAM phasAI gayA. eka tarapha maMtrInA bolanA prazna che ane bIjI bAju e paNa khyAla che ke hAthamAM Avela vara jato raheze. "maMtrIzvara ! kanyAne janma Apavo e duHkha vadhAranAra che. bIjAnA gharanI zobhA evI kanyAnAM lagnanI ciMtAthI mAtA-pitA keTalAM duHkhI thAya che. kanyAno janma thatAM mAtA-pitAnA manamAM eka mahAna ciMtA UbhI thaI jAya che. kanyA kene ApavI ane kone tyAM e sukha meLavI zakaze ? tethI kanyAnA pitA thavuM ja duHkhada che. mULa vAta para AvatAM rAjA mahAbaLe mahAmAtyane pharIthI kahyuM mahAmaMtrI bhaTamAtra ! mArA maMtrI rAjA gajavAhananA puro dharmadhvajanI sAthe zubhamatInuM lagna nakakI karI AvyA "AgAmI dazamIe te loka jAna laIne ahIM Avaze. A dazAmAM mAruM kartavya e che ke varanI sAthe kanyAnuM lagna nizcita thaI cUkyuM che, tenI sAthe karavuM. tethI kumAra vikamacaritrA mATe tame bIjI rAjakanyAnI tapAsa karo. ja jAteti ciMtA mahAtIti zekA, kasya pradeyeti mahAna vika 50 dattAsukha sthAsthati vanati, kanyApitRvaM killa hata! kekTasa aadhak Trust P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra maMtrIzvara ! tame pote ja vicAravaMta cho ane eka moTA dezanA mahAmaMtrI che. tethI mArI lAcArIne dhyAnamAM rAkhI bIjuM kAMI na vicAratA. evI mArI AzA che." rAjA mahAbaLanuM vAkya sAMbhaLI bhaTamAtre kahyuM "rAjana ! emAM tamAro ze doSa che ? banavAkALa evo hato. tame khuzIthI rAjakumArI zubhamatInuM lagna rAjakumAra dharmadevaja sAthe kare. ame kumAra vikramacaritra mATe bIjI kanyA zodhI laIzuM." bhaTamAtrAnA vicArathI rAjA mahAbaLa bahu ja prasanna thayA. manamAM ne manamAM temaNe vicAra karyo "jevI rIte hAthamAM rahelAM phUla baMne hAthane suvAsita kare che, tevI rIte udAra cittavALA purUSa anukULa pratikULa baMne prakAranI vyakitao sAthe sarakho vyavahAra kare che." - rAjA mahAbaLa pAsethI vidAya laI bhaTamA aMvatImAM AvyA ane avaMtIpati rAjA vikramAdityane badho ahevAla saMbhaLAvyuM. rAjA vikramAditya kazuM kahe te pahelAM ja eka maMtrIe kahyuM- ' "rAjana ! atyaMta sAhasI ane vidyAcatura parama parAkamI kumAra vikramacaritra hovA chatAM zubhamatI jevI divya suMdarInAM lagna ke bIjA rAjaputronI sAthe nA thAya. ApaNe evuM kayAreya nahIM thavA daIe, kAraNa ke A te Jun Gun Aaradhak Trust avatInI pratiSThAno prazna che ' P.P.AC. Gunatnasuri M.S.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra maMgInuM vAkya sAMbhaLI rAjA vikramAditye kahyuM maMtrI ! AvezamAM karavAmAM Ave nirNaya nyAyapUrNa nathI hote. ApaNe koI kanyA hota to AvI sthitimAM ApaNe paNa evuM ja karata, je rAjA mahAbaLe karyuM che. A kAryamAM jabarajastI karavI anIti pUrNa che. anItine sahAre laIne ApaNe rAjA mahAbaLa sAthe yuddha karIne zubhamatIne meLavIe e saMpUrNa rIte ayogya che. lagna to eka samajutI che. samajUtI mATe baMne pakSanI sahamati he.vo jarUrI che. taduparAMta lagna tenI sAthe karavuM jarAya yogya nathI, jene ApaNe cAhatA hAIe, paraMtu je ApaNane cAhe che, tenI sAthe lagna karavuM joIe. ApaNe vikramacaritra mATe bIjI kanyA zodhI laIzuM." rAjakumAra vikramacaritre zubhamatInA rUpa guNanI carcA sAMbhaLI to tenA manamAM zubhamatI mATe sahaja prema jAgRta thayo. paraMtu paristhiti evI hatI ke te kazuM kahI zake tema. nahoto. tethI jyAre tenA mitroe tene bhaDakA ane zubhamatIne zakitabaLathI meLavavA mATe caDAvyo to vikamacaritra kahyuM "mitro ! bhAgyanI vastu ApoApa ja maLI jAya che. je zubhamatI dharmadhvajanA bhAgyamAM hoya te mane kevI rIte maLI zake ? jenAM lagna dharmadhvajanI sAthe nakkI thaI gayAM, tene huM yuddha karIne meLavuM, te yogya nathI. mane bIjI koI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra kanyA maLI jaze." mitrone Ama kahyA pachI vikramacaritra pitAnA zayanakhaMDamAM gayA ane manamAM vicAravA lAgyA- "vidyAnA baLathI meM avaMtImAM cerIo karIne badhAne herAna karyA hatA ane kapaTa-baLathI mArA pitAe mArI mAtA sAthe lagna karyuM hatuM. tethI vidyAbaLa ane caturAIthI huM eka ja zubhamatIne meLavuM to sAruM raheze. A bahAne mArA karmanI parIkSA paNa thaI jaze. je puNya baLavAna haze to ekalo ja zubhamatIne meLavIza." Avo vicAra karI vikramacaritra sUI gaye ane savAre UThIne sIdhe azvazALAmAM pahoMcyo. tyAM pahoMcIne teNe azvapAla pAsethI badhA ja gheDAnI vizeSatA jANI lIdhI. eka-eka karIne badhA ghoDAno paricaya ApatAM azvapAle vikramacaritrane kahyuM rAjakumArajI ! lAla raMgano A ghoDe pitAnI gatine kAraNe pavanavegI kahevAya che ane sapheda raMgano A ghioDo manovegI che. AnI gati badhAthI vadhAre che. eka divasamAM te keTalAya yojananI yAtrA pUrI kare che." ghaDAne paricaya meLavIne vikramacaritra potAnA khaMDama pAcho pharyo ane vicAra karyo che . zubhamatInA lagnanA pAMca ja divasa bAkI che, tethI Aje ja rAtre mAre valabhIpura javA mATe ravAnA thavuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 vikramacaritra joIe. e vicAra karI vikramacaritra uttama vastrAbhUSaNothI sajaja thaI adazya thaI rAtre azvazALAmAM AvyuM ane manovega nAmanA ghoDA para caDhIne be- "he manovega azva ! tuM sarva guNethI yukta ane tArA svAmInuM hita karavAvALo che. tethI tarata ja mane saurASTranI rAjadhAnI vallabhIpura pahoMcADI de." nadI, vana parvata ane medAnone pAra karatAM karatAM vikramacaritra vallabhIpura pahoMcI gayA. saMdhyAno samaya hato. nagaranI zobhA ghaNI jovA lAyaka hatI. rAjakumAra vikramacaritra ghoDA para savAra thaIne nagaranI zobhA jaI rahyo hato. vallabhIpura nagaramAM zrIdatta nAmano eka dhanavAna ane rAja-samAna meLavela zeTha rahete hato. tene lakSamI nAmanI parama catura ane rUpavatI kanyA hatI. e vakhate vikramacaritra vallabhIpura nagaranI zobhA jeta pharI rahyo. hato, te vakhate zeThanI kanyA lakSmI bArImAMthI nIcenA lekene joI rahI hatI. ghoDA para caDhelA vikramacaritranA. rUpane jeina lakSmI tenA para mohI paDI. teNe tenI sakhIne kahyuM "sakhI ! devakumAra jevo A je purUSa gheDA para savAra thaIne pharI rahyo che, tene mArI pAse laI Ava ! lakSamInI catura sakhI mIThI mIThI vAto mAM phasAvIne. vikramacaritrane lakSamInI pAse upara laI gaI. pitAnuM kAma P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra karavA mATe vikramacaritra paNa nagaramAM koI vyakitane saMparka karavA Icchato hate. tethI te paNa zeTha-kanyA lakSmI pAse pahoMce ane bahena kahIne tene namaskAra karyA. bahena saMbodhana sAMbhaLatAM ja lakSamI bebhAna thaIne paDI gaI. tenI sakhIo tene jema tema karIne bhAnamAM lAvI. bhAnamAM AvIne lakSmIe sakhIone kahyuM sakhIo ! A devopama suMdara purUSane huM mAro pati banAvavA IcchatI hatI. paraMtu teNe mane bahena banAvI dIdhI." sakhI e lakSmIne samajAvI sakhI lakSmI ! tAre kaI bhAI nathI. bhAgyathI tane A svarUpavAna bhAI maLyo che, to temanuM svAgata kara. bhAI-bahenano sneDa ghaNo pavitra hoya che. sakhI enI vAta sAMbhaLI lakSmIne zAMti thaI. tenA manamAM paNa zubha vicAro jAgRta thayA. ane teNe dharmanA bhAI vikramacaritrane svAgata-satkAra karIne potAne tyAM rAkhyo. bhojana vigerethI paravArIne vikramacaritre dharmanI bahena lakSamIne kahyuM "bahena ! tuM mAruM eka kAma karI Apa. te e che ke koI paNa rIte rAjakumArI zubhamatIno mArI sAthe meLApa karAvI Apa." vikramacaritranI vAta sAMbhaLI lakSmI ghaNI cakita thaI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra ane gabharAIne belI: bhaiyA ! mane lAge che ke tamane premano roga lAgu paDayo che. paraMtu have kaI rarate nathI. rAjakumArIno meLApa bhalA huM tamArI sAthe kevI rIte karAvI zakuM ? "bIjI vAta e che ke have maLavAthI koI lAbha nathI. kAle sAMje zrIpura nagarathI rAjA gajavAhana jAna laIne Avaze. temanA putra dharmadhvajanI sAthe zubhamatInAM lagna thaze. bhaiyA ! have maLavAthI kaI lAbha nathI. badhuM ja nakakI thaI gayuM che. jyAre pANI vahI jAya to pula bAMdhavAthI zuM lAbha ? evI rIte mANasane mRtyu bAda davA ApavI ane mAthuM mUMDAvyA pachI muhUrta pUchavuM vyartha che. je vastu hAthamAMthI jatI rahI, tenA mATe zoka kara nakAmo che. bhAI ! have to rAjakumArI zubhamatI tamArA hAthamAMthI jatI rahI, evuM ja samaje." zeThakanyA lakSmInI vAta sAMbhaLI vikramacaritre kahyuM bahena ! je kaMI paNa yukitathI tuM rAjakumArI zubhamatIno mArI sAthe meLApa nahIM karAvI zake to huM che gata jale ke khalu setubaMdha kiM vA mRta coSadhadAnakR muhUrNapRcchA kimu muMDite ke hastagate vastuni miM hi zeka che P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra jIvato nahI rahe. hamaNAM ja talavArathI mAruM mAthuM chedIne marI jaIza." Ama kahIne vikramacaritre myAnamAMthI talavAra kADhI ane pitAnA oraDAmAM maravA taiyAra thaye. lakSmIe tene hAtha pakaDI lIdho ane belI bhAI ! tame jIva na Apaze. huM banatA badhA ja prayatna dvArA rAjakumArIno tamArI sAthe meLApa karAvIza. game tema rAta to vitAvavI ja paDaze. kAle bapore huM tamArI mulAkAta rAjakumArI sAthe karAvIza." - saMtoSano zvAsa laIne vikramacaritra sUI gaye. bIjA divase savAre zeTha kanyA lakSmI rAjamahelamAM pahoMcI ane rAjakumArInI mAtA vIramatIne kahyuM "mahArANajI ! rAjakumArInI badhI ja sakhIoe temane tyAM bolAvIne tene bhojana karAvyuM che. "Aje huM paNa tene nimaMtraNa ApavA AvI chuM.. bapore rAjakumArI zubhamatI mAre tyAM bhajana karaze.' - lakSamInA pitA zeTha zrIdatta rAjya sanmAnita zeTha hatA. tethI rANI vIramatIe lakSmIne svIkRti ApI dIdhI. egya samaye lakSmI rAjakumArIne potAne tyAM laI gaI. bhajana patyA pachI ekAMta oraDAmAM sakhIonI vacce rAjakumArI zubhamatI ane rAjakumAra vikramacaritrano bheTo thayo. eka bIjAne joIne baMne bebhAna thaI gayAM. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra zItala upacAra pachI baMne jyAre bhAnamAM AvyA te rAjakumArI zubhamatIe lakSmIne kahyuM sakhI ! game tema karIne tuM mAruM lagna A devarupa rAjaputranI sAthe karAva. nahIMtara huM lAkaDAno Dhagalo karIne citA para caDhIne baLI marIza." lakSmIe kahyuM sakhI ! teM mane moTA dharma saMkaTamAM mUkI dIdhI. eka bAju kUvo che, bIjI bAju khAI che. jyAM paNa paDIza tyAM maraNa pAmIza. je huM tArAM lagna mArA gharmanA bhAI vikramacaritranI sAthe karAvuM to rAjA mahAbaLanA dhano zikAra banIza ane je na karAvuM te dharmano bhAI vikamacaritra tathA sakhI zubhamatI tamArA baMnenA jIvanane naSTa karavAnuM kAraNa banIza. eTalA mATe he sakhI ! dhIrajathI huM je upAya batAvuM te karo. "sakhI zubhamatI ! rAtre nizcita samaya para tuM rAjamahelamAMthI nIkaLIne mahelanA pAchaLanA bhAgamAM amuka jagyA para pahoMcI jaze. tyAM vikramacaritra paNa pahoMcI jaze. ane tene laIne potAnA dezamAM pahoMcaze. tyAM tamArAM baMnenAM lagna AnaMdathI thaI jaze. rAjakumArI zubhamatI ane avantIkumAra vikramacaritra baMne khuza thayAM. rAjakumArI rAjamahelamAM jatI rahI ane kumAra vikrama samayanI rAha jovA lAgyo. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikamacaritra rAjakumArI zubhamatI sAthe lagna karavA mATe zrI purano rAjakumAra dharmadhvaja jAna laIne valabhIpura Avyo. khUba dhAmadhUmathI jAnanuM svAgata karavAmAM AvyuM. vara dharmadhvajane jovA mATe vallabhIpuranI strIo chAparAM para caDhI gaI. A tarapha rAjakumArI zubhamatI sAja-zaNagAra karIne mahelane bahAra nIkaLavAnA upAya zodhavA lAgI. paraMtu te sakhI- othI gherAIne beThelI hatI. rAjakumArI ghaNI ja vyAkuLa thaIne vicArI rahI hatI maLavAno samaya jato rahyo. rAjakumAra vikramacaritra saMketa sthAna para mArI rAha joI rahyA haze. Akhare huM jauM kevI rIte ? tyAM manovega ghoDA para savAra thaIne avantIkumAra vikramacaritra rAjamahelanI pAchaLanA bhAgamAM khUba AturatAthI zubhamatInI rAha joI rahyo hato. jyAre tenI dhIraja khUTavA lAgI tyAre teNe adRzya rUpathI rAjamahelamAM pahoMcavAno nizcaya karyo. te ja vakhate eka kheDUta tyAMthI pasAra thaI rahyo hato. tene joIne vikramacaritre kahyuM he bhAI! thoDI vAra A mAro ghaDo pakaDIne UbhA raho. huM vara dharma vajane joIne hamaNAM ja AvuM chuM.' manovega ghaDAne laIne kheDUta batAvelI jagyA para Ubho rahyo ane rAjakumAra vikramacaritra adazya thaIne rAjamahelamAM pahoMce ane rAjakumArI zubhamatIne zodhavA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra lAgyo. jyAre zubhamatIne mahelamAMthI nIkaLavAnI keI taka na maLI te teNe tenI sakhIone kahyuM- "sakhIo ! mane kudaratI hAjatanI zaMkA thaI che, eTalA mATe huM jAuM chuM.' sakhIo e Azcarya vyakata karatAM kahyuM. "rAjakumArIjI ! A paNa keI hAjate javAno samaya che ? rAjakumAra dharmadevaja lagnamaMDapamAM AvI cUkyA che ane tame hAjate jAo cho ?" rAjakumArIe kahyuM sakhI che haMmezAM hAjatano nizcita samaya hoya che paNa Akasmika hAjatano koI samaya hoto nathI. jyAre zaMkA thaI te javuM paDe che. Akamika hAjata AgaLa kaI paNa kAma mahattvanuM nathI. huM jAuM chuM." sakhIone kahIne rAjakumArI zubhamatI bArIne raste mahelanI pAchaLa saMketavALI jagyAe pahoMcI gaI tyAM UbhelA kheDUtane teNe kahyuM rAjakumAra ! mane tarata ja tamArA dezamAM laI jAo, nahiMtara mArA pitAjInA dUta mane zodhatA zodhatA ahIM sudhI AvI pahoMcaze." rAjakumArInI vAta sAMbhaLIne kheDUte vicAryuM - te vyakita je mane gheDo saMpIne gaye che, te kaI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra Ama rAjakumAra ja haze. aMdhArAmAM huM temane joI zakyo nahIM ane A rAjakumArI temanI sAthe javA mATe ahIMyAM A che che." Ama vicArIne kheDUte rAjakumArI zubhamatIne kAMI paNa javAba Apyo nahIM ane ghoDA para besADI potAnA gAma tarapha laI gayo. cAreya tarapha aMdhArAnuM sAmrAjya hatuM. kheDUtane mauna jene rAjakumArI zubhamatIe vicAryuM- nagaramAM na bole te ja sArUM, mAre paNa mauna ja rahevuM joIe. jyAre nagara nIkaLI gayuM ane verAna medAnamAM ghoDo doDavA lAgyA te rAjakumArI zubhamatIe kheDUtane pUchayuM rAjakumAra ! tamAro deza keTale dUra che ?" kheDUte kaI javAba na Apyo. rAjakumArIe pharIthI pUchyuM- ' tame bolatA kema nathI ? belyA vagara rasto kevI rIte kapAze ? to paNa kheDUta mauna rahyo. lAcAra rAjakumArI khIjAIne cUpa thaI gaI. AkhI rAta kheDUta cAlate rahyo. jyAre AkAzamAM uSAno udaya thaye to rAjakumArIe kheDUtane jo ane tene joIne bolI-- "tuM keNa che ? mane kayAM laI jaI rahyo che ? tuM te rAjaputra nathI, je mane lakSamIne tyAM maLyo hato. cokakasa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra tuM Thaga ja che. huM tArI sAthe nahI AvuM.' kheDUte rAjakumArIne kahyuM- rAjakumArI ! cupacApa besI rahe. huM paNa kaI rAjAthI. kama nathI. sAco rAjA te kheDUta hoya che. tuM mArA bhAgya-- mAM hatI ane huM tArA bhAgyamAM, tethI baMneno meLApa thaI gaye. kahe bALA ! eka kheDUtanuM jIvana svargathI paNa vadhAre sukhI hoya che. kheDUta-jIvana bAbata mAM kahevAmAM AvyuM che ke eka strI, traNa putro, be haLa, dasa gAye ane nagaranI najIkanA gAmamAM rahevuM - e badhuM svargathI paNa adhika hoya che. A tenI sAthe ja sarasavanA pattAnuM zAka, mIThuM dahIM ane pRthvIlokanuM amRta evo maThe kheDUtane ghera ja maLI zake che. "he bhAminI ! huM ghaNuM ja kheDUtanI vacce vidyApura " nAmanA gAmamAM rahuM chuM. mAruM nAma siMha che. mane sAteya. vyasana lAgelAM che. jugAramAM huM ghaNe ja catura chuM. mArA gharamAM mArI pahelI patnI che. tene huM gharamAMthI kADhI mUkIza ane tArI sAthe sukhethI rahIza. he zubhamatI ! mArA gharamAM cA2 baLada ane be haLa che eka ratha che ane be gAya che tathA temanA be vAchaDA ka ekA bhAryA rAya putra dve hale daza dhenavaH : gAme vAsa purAsane svargAdapi viziSyate . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra 2 paNa che. meM mArAM pAMca khetaromAM java, ghauM, zeraDI, caNA ane kapAsanI vAvaNI karI che. tethI badhI ciMtAone choDI mAre ghera cAla. huM tane badhI ja rIte sukhI karIza." siMha nAmanA kheDUtanI vAta sAMbhaLIne rAjakumArI zubhamatIe vicAra karyo buddhibaLathI moTuM keI baLa nathI. buddhi vagara sAhasa paNa kUvAmAM dhakele che, jevI rIte buddhi vagaranA siMhe sasalAnA kahevAthI kUvAmAM paDavAnuM sAhasa batAvyuM hatuM ane taraphaDI-taraphaDIne marI gayo hato. buddhi dvArA ja huM A kheDUtanI pakaDamAMthI chUTI zakIza." evo vicAra karIne zubhamatIe mIThI vANumAM kahyuM he kRSakarAja ! meM jIvanamAM kyAreya pAkathI laherAtAM khetaro nathI joyAM. tamArA khetare jovAnI mArI ghaNI IrachA che." kheDUte vicAryuM - "A rAjaputrI saraLatAthI mArI thaI gaI che. tethI prasanna thaIne teNe kahyuM- "rAjakumArI ! mArAM khetaro te rastAmAM ja Ave che. gAmamAM pesatAM pahelAM tane huM mArAM khetaro batAvIza." - vidyApuranI najIka pahoMcIne siMha nAmano kheDUta pitAnA khetaramAM Ubhe rahyo. caNAnA khetaramAM eka bAju tenI jhuMpaDI hatI. najIkamAM kRvo hato ane lImaDA tathA pIpaLAnAM be ghaTAdAra vRkSo paNa hatAM. kheDUte ghaDA uparathI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra rAjakumArIne utArI ane pachI pote utarIne ghaDAne jhADanI. sAthe bAMdhI dIdhA. thoDI vAra ArAma lIdhA pachI kheDUte kahyuM cAlo, have ApaNe ghera jaIe." rAjakumArI zubhamatIe kahyuM "kheDUtarAja ! tame mane lagna karyA vagara laI jaze to gAmanA loko ema samajaze ke tame mane bhagADIne lAvyA cho tathA mArA rUpathI AkarSAIne tamArA rAja mane tamArI pAsethI chInavI leze. tethI ahIM khetaramAM mArI sAthe lagna karIne tamArI sAthe laI jAo." rAjakumArInA prastAvathI sahamata ane khuza thaIne siMha nAmanA kheDUte tene kahyuM- "suMdarI ! te sAcuM ja kahyuM che. tuM ahIM besIne rAha je. huM mArA nagara vidyApuramAM jAuM chuM. tyAMthI lagnanI badhI sAmagrI ane paMDitane laIne AvuM chuM. pachI tArI sAthe lagna karIne tane mAre ghera laI jaIza." rAjaputrI zubhamatIne manovega ghoDA sahita pitAnI khetaramAM choDIne siMha kheDUta pitAne ghera gaye. ghera jatAM ja potAnI patnI sAthe kAMI vAtamAM cha cheDAI gayo ane belyo tane saheja paNa bhAna nathI. te mArA gharanuM satyAnAza vALI nAkhyuM che. huM tArA jevI kulakSaNa strIne mArA. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 25 vikramacaritra gharamAM nahIM rAkhuM. atyAre ja mArA gharamAMthI cAlI jA." kheDUtanI patnIne paNa kedha caDayA. teNe taDUkIne kahyuM- "huM ja tamArA gharane nirvAha karI rahI chuM. huM jatI rahIza te cele phUkatAM phUkatAM mUcho saLagI jaze." kheDUte kedhita avAje kahyuM tuM tArA manamAM zuM samaje che ? je tuM mArA gharamAMthI jatI rahIza te huM ahIM tArA karatAM paNa suMdara gharavALI laI AvIza." sAru, huM mArA piyara jatI rahuM chuM. mArI pAchaLa pAchaLa na Avaze. jouM chuM kaI rAjakumArI tamArA gharamAM Avaze." hA, hA, huM rAjakumArI laIne ja AvIza. tuM jadIthI tAruM kALuM mAM laIne jyAM javuM hoya tyAM jatI laDI-jhagaDIne siMha nAmanA kheDUte potAnI patnIne gharamAMthI kADhI mUkI ane te kayAreya pAchI nahIM Ave evI dhamakI ApIne tenA pitAne ghera jatI rahI. patnIne kADhayA pachI kheDUte lagnanI sAmagrI ekaThI karI ane gAmamAMthI eka karmakAMDI brAhmaNane laIne potAnA khetara tarapha gayo. ' jevo siMha nAmano kheDUta zubhamatIne potAnA khetaramAM mUkIne potAnA ghara tarapha rava nA thayo ke tarata ja P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra zubhamatI manovega ghoDA para savAra thaIne anizcita dizAmAM cAlI nIkaLI. cAlatAM cAlatAM te vanamAM pahoMcI. ane rAta paDavAthI eka jhADanI nIce UbhI rahI. ciMtAtura vyakitanI AMkhamAMthI UMgha evI rIte gAyaba thaI jAya che, ke jevI rIte varasAdane abhAve javAranA choDanI hariyALI khalAsa thaI jAya che. ciMtAyukata rAjakumArI zubhamatIne UMgha nahotI AvatI. je jhADa nIce te beThI hatI, te jhADa upara bhAraMDa pakSIne parivAra raheto hate. vRddha bhAraDane cAra juvAna beTA hatA. bhAraMDe potAnA cAreya putro ne pUchyuM "putro ! huM to gharaDo thavA lAge, eTalA mATe kyAMya Avajate nathI. tame cAreya dizAmAM deza-videzamAM , phero che. Aje kayAM kayAM pharyA ane kyAM karyuM navuM kautuka joyuM ne cAreya bhAIo pota potAnuM koyeluM navIna kautuka sa bhaLAvo.' pitAnI vAta sAMbhaLIne pahelA bhAraMDa putre kahyuM pitA ! huM Aje vallabhIpura nagaranI najIkanA vanamAM gayo to meM kolAhala sAMbhaLyo. kelAhala sAMbhaLIne huM nagaramAM gayA ane rAjamahelanA sauthI UMcA chAparA para besIne lokacarcA sAMbhaLavA lAgyo. mane eka navIna vAta jANavA maLI. te e ke zrIpura nagarane rAjakumAra dharmadhvaja P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra 27 vallabhIpuranA rAjA mahAbaLanI kanyA zubhamatInI sAthe lagna karavA AvyA hatA. lagnanA thoDA samaya pahelAM rAjakanyAmahelamAMthI gAyaba thaI gaI. lokomAM carcA hatI ke rAjakumArI zubhamatIne keAI deva athavA asura adazya rUpathI. haraNa karIne laI gaye che. "he pitA ! rAjA mahAbaLe temanI kanyAnI ghaNI ja zodha karAvI. paNa te na maLI. eTalA mATe zubhamatInA pitA rAjA mahAbaLa, mAtA rANI vIramatI tathA tenI sAthe lagna. karanAra kumAra dhamatraja-traNeya jIva upavAsa karIne maraNane. zaraNa thavA giranAra parvata para jaI rahyAM che. A meM eka. navuM kahetuka joyuM che." tyAra pachI bIje bhAvaMDa putra be pitA ! huM Aje vAmanasthalI nAmanA nagaranI najIka gayo hato. tyAM meM paNa eka kautuka joyuM. vAmanasthaLInA. rAjA kuMbhanI rUpazrI nAmanI kanyA bhAgyanA vegathI AMdhaLI. thaI gaI che. rAjA kuMbhe rAjakumArI rUpazrInI AMkhe sArI. karavA aneka prayatno karyA, paNa tene aMdhApa dura na tha.. rUpazrIe pratijJA lIdhI che ke je eka mahinAnI aMdara mAre aMdhApo dUra nahIM thAya to huM citA saLagAvIne mArA prANa ApI daIza. eTalA mATe rAjA kuMbha reja Dhola. vagaDAve che ke je koI mArI putrI rUpazrI ne daSTidAna karaze, tene huM meM mAgI vastu ApIza." P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra bIjA putranI vAta sAMbhaLIne vRddha bhADe kahyuM - vatsa ! tenI AMkhe te saMdeha vagara sArI thaI zake che. kAraNa ke maMtra vagarano kaI akSara nathI. eka paNa evI vanaspati nathI je davA na hoya. pRthvI anAtha nathI. kevaLa -prayAganI vizeSa vidhi batAvavA vALo ja durlabha che. je vatsa ApaNA bhAreDa pakSIonA maLamAM evI vizeSatA e che ke tene judI judI vanalatAonA rasamAM meLavIne prayeAga karavAmAM Ave te aneka camatkAra thAya che, jevo ke ApaNA maLane je amRtavallInA rasamAM meLavIne AMbe mAM lagAvavAmAM Ave to strI purUSa banI jAya che ane purUSa strI banI jAya che. evuM rUpa-parivartana thaI jAya che ke keI AtmIya svajana paNa nathI oLakhI zakatuM ane jo te maLamAM caMdravallI (mAdhavI latA) nA rasamAM meLavIne lagAvavAmAM Ave te potAnuM asala rupa pharIthI thaI jAya che." "vatsa ! je ApaNA maLane rAjendra kuMDanA jaLamAM meLavIne amAsanA divase AMdhaLI vyakitane lagAve te pharIthI sArI daSTi meLavI zake che!" pitAnI vAta sAMbhaLIne cAreya putro khuza thayA. nIce beThelI rAjakumArI zubhamatI paNa pitA-putrone vArtAlApa amaMtramakSara nAsita-nAsti mUlamaSadhama anAthA pRche nAsita AyA khalu dubhA che P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikamacaritra 29 sAMbhaLI rahI hatI. tyAra pachI trIjA bhAkhaMDa putre kahyuM pitA ! have mAruM kautuka paNa sAMbhaLo. vidyApurane siMha nAmane kheDUta kaI rAjakumArIne laIne Avyo ane tene potAnA khetaramAM mUkI tenA ghera lagnanI sAmagrI tathA brAhmaNane levA gaye. ghera jatAM ja teNe tenI pahelI patnIne gharamAMthI kADhI mUkI. te kheDUta patnI tenA piyara, rahI. siMha nAmane kheDUta jyAre lagnanI sAmagrI ane. paMDitane laIne khetaramAM AvyA to tyAM tene rAjakumArI nA - maLI. gheDA para savAra thaIne rAjakanyA keNa jANe kyAM jatI. rahI. saMha kheDUta khetaramAMthI AvI sIdhe pitAnA sAsare. gayA ane tenI pahelI patnIne tenI sAthe ghera AvavA mATe kahyuM. paraMtu tenI patnIe tenI sAthe javAnI tema ja sAthe. rahevAnI cokhkhI nA pADI dIdhI. kheDUta baMne bAjuthI nirAza thaI gayo ane potAnuM jIvana nakAmuM samajIne giranAra parvata para prANa choDavA mATe ja rahyo." trIjA putranuM kautuka sAMbhaLIne vRddha bhAraMDe kahyuM putro ! kAmIjanonI AvI ja dazA thAya che. kahyuM : paNa che ke AMdhaLI vyakita pitAnI AgaLa dekhItI vastune nathI joI zakato. paraMtu kAmI purUSa potAnI sAmenI vastune jeto nathI ane kAlpanika tathA ardazya vastune jue che." putro ! kAmI purUSane nissAra ane apavitra nArInI AMkhomAM kamaLano bhAsa thAya che. tenuM hAsya. (ane daMta:
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra 20 paMkita) mAM kuMda punuM saudaMrya dekhAya che, mukhamAM pUrNa caMdranAM darzana kare che. A rIte stanomAM kuMbha, hAthamAM - latA tathA heThemAM kemaLa pallavonAM darzana karIne atyaMta AnaMdita thAya che." tyAra pachI bhAraMDe potAnA cothA putrane kahyuM vatsa ! je kAMI te joyuM che, te tuM paNa mane saMbhaLAva. vRddha bhAkhaMDane cutho putra che - "huM Aje eka suMdara vanamAM gayA hatA. je vRkSa para huM beTho hato, tenI nIce be musAphare beThA beThA ekabIjA sAthe vAto karatA hatA. eka musAphara bIjA musApharane pUchI rahyo hato. "bhAI ! tuM ATalo udAsa kema che ? evuM lAge che ke kaI cere kAM to tAruM dhana japta karI lIdhuM haze kAM to - tArI patnIne kaI laI gayuM haze." tyAre bIjA musAphare kahyuM mArA sahayAtrI mitra ! kahevAthI zuM thAya che ? mArUM keIe kAMI nathI bagADayuM, paraMtu huM mArAM karelAM karmonuM phaLa bhegavI rahyo chuM. sadabuddhithI vicAra karavAthI e ja tAraNa nIkaLe che ke pUrva janmamAM karelAM zubha-azubha karmonA prabhAvathI ja saMpatti athavA vipatti maLe che. eTalA mATe koIne sArA-khATA kahevAmAM kAMI ja lAbha nathI" pahelA musAphare AzvAsana ApatAM kahyuM- - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra bhAI ! kahevA-sAMbhaLavAthI dukha ochuM thAya che. eTalA mATe tame tamAruM duHkha mane kaho." bIjA musAphare A rIte kahyuM - minna ! huM avaMtIno rAjakumAra vikramacaritra chuM. vallabhIpuranI rAjakanyA mArI sAthe lagna karavA mAgatI hatI ane huM tenI sAthe lagna karavA mAgato hato. ame baMne eka bIjAne cAhatAM hatAM. huM tene mArI sAthe lagna karavA mATe avaMtImAM laI javAno hato. tyAM koI deva tene rAjamahelamAMthI UThAvIne laI gayo. eTalA mATe huM have prANa tyAga karavA giranAra parvata para jaI rahyo chuM.' pahelA musAphare kahyuM jIvana-maraNa koInA hAthamAM nathI. je tamArA bhAgyamAM te rAjakanyAne vega haze to te tamane avazya maLaze ane tamArI IcchA haze to paNa marI zakavAnA nathI." A saMvAda sAMbhaLyA pachI bhAraMDanA cothA puro pharIthI kahyuM - bahe pitA ! ATaluM jANyA pachI huM to vanamAM AgaLa jato rahyo ane te baMne musAphara pota-potAnI nizcita jagyAe javA ravAnA thaI gayA. A rIte bahu ja vAra sudhI vAta karyA pachI bhAraMDanuM kuTuMba sUI gayuM. savAra thatAM ja rAjakumArI zubhamatIe jhADanI nIce paDelA bhAraMDa pakSInA maLane ekaThA karyo tathA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikamacaritra 3 2 judAM-judAM pAMdaDAMnA rasamAM meLavI tenI goTIo banAvI. sau prathama teNe amRtavallI rasamAM meLavelI goTIne potAnI AMkhamAM lagAvI ane rAjakumArImAMthI rAjakumAra banI gaI. tene joIne rAjA mahAbaLa ane rANuM vIramatI paNa e na kahI zake ke A amArI putrI zubhamatI che. purUSavezI zubha-- matIe tenuM nAma AnaMdakumAra rAkhyuM. manovega gheDA para, savAra thaIne AnaMdakumAra vAnasthaLI nagara bahAra bagIcA.. mAM rokAye. bAgamAM pahoMcIne teNe bAganuM rakSaNa karanArI mALaNane eka senAnI mudrA ApI ane tene tyAM rahI. bIjA divase AnaMda nagaramAM Dhola vAgatuM sAMbhaLyuM te. maLaNane pUchyuM mALaNa ! nagaramAM A Dhola kema vAgI rahyuM che? mALaNe kahyuM-- AnaMdakumAra ! ahIMnA rAjA kuMbhanI rAjakanyA rUpazrI. AMdhaLI thaI gaI che. je koI tene sArI daSTi Apaze, tene moM mAgI vastu maLaze. eka mahinAmAM je rAjakanyA nIrogI nahIM thAya to te agnisnAna karIne prANa ApI daze. eka mahinAmAM dasa divasa bAkI che. ' AnaMdakumAre (zubhamatI) mANaLane kahyuM mALaNa ! tuM Dholano sparza kara. huM rAjakanyAne sArI. dRSTi ApIza." " . . . . . . . . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikamacaritra AnaMdanA AgrahathI mALaNe Dholano sparza karyo. rAjasevaka mALaNane laIne rAjA kuMbhanI pAse gayA. tyAre mALaNe kahyuM - "annadAtA ! mAre ghera eka paradezI rahyo che. te rAjakumArIne sAruM karaze." rAjasevakonI sAthe AnaMda rAjadarabAramAM pahoMcyo. rAjAe kahyuM- - paradezI yuvaka ! tame mArI kanyAne dRSTi Apo. enA * badalAmAM tame kaheze te huM tamane ApIza." AnaMde kahyuM "rAjana ! pahelAM mArI zarate svIkAro. tyAra pachI huM - AMkhonI tapAsa zarU karUM. ' mArI pahelI zarata e che ke roga mukata thayA pachI 'huM jenI sAthe kahuM tenI sAthe tamAre tamArI kanyAnAM lagna karavAM paDaze. bIjI zarata e che ke nagaranI eka suMdara kheDUta kanyAnAM lagna huM kahuM te yuvaka sAthe karavo paDaze ane tene ATha gAma tamArA taraphathI InAmamAM ApavAM paDaze. mArI aMtima ane trIjI zarata e che ke giranAra parvatanI cAreya bAju eka eka keza darano pradeza thoDA divasa sudhI mArA saMcAlanamAM raheze." rAjAe kahyuM - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikamacaritra "yuvaka ! chellI baMne zarate huM svIkAruM chuM ane . pahelI zaratane mATe huM mArI putrIne pUchIne hamaNuM kahuM chuM.' rAjAe temanI putrI rUpazrIne pUchyuM to teNe kahyuM pitAjI ! jenI sAthe tame mArAM lagna karaze, tenI sAthe saharSa lagna karIza. kAraNa ke utsava sahita mAtA-pitA. je purUSanI sAthe kanyAnAM lagna kare che-te purUSa suMdara hoya. ke kadarUpa, kanyA te varane harSathI svIkAre che." rAjakanyA rUpazrIne javAba lIdhA bAda rAjA bhe. AnaMda rUpI zumatIne kahyuM "AnaMdakumAra ! mane tamArI pahelI zarata paNa maMjUra: che. huM tamArI traNeya zarato pUrI karIza. tame rAjakumArInI. sAravAra karo." AnaMde gajendrakuMDanA pANImAM mizrita bhAkhaMDa pakSInA maLane rAjakumArInI AMkhamAM AMkyuM. tene tAtkAlika. evI dRSTi maLI gaI ke divase paNa tArA dekhAvA lAgyA.. A asaMbhavita IcchAne pUrNa thatI joIne rAjA kuMbhane atyaMta AnaMda thayo. bahu ja moTA utsava sAthe vastra, anna vigerenuM dAna ApIne rAjA kuMbhe garIbone saMtuSTa karyA ane pachI AnaMdakumArane kahyuM- ' paradezI yuvaka ! tamArI zarato pUrI kare. je purUSaH sAthe tame Iccho tenI sAthe huM mArI kanyAnAM lagna karI. dauM.' P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 vikramacaritra AnaMdakumAre kahyuM "rAjana ! badhuM ja kAma samaya Ave thaI raheze. badhAthI pahelAM huM mArI trIjI zarata pUrI karIza. mArI sAthe ceDA sevakone mekalo. giranAra parvatanI AsapAsanA pradezanuM zAsana sUtra huM saMbhALIza." AnaMdakumAra giranAra parvata para gayA ane rAjasevakothI rakSita giranAra parvata para AvatA-jatA lokonuM dhyAna rAkhavA lAgyA. thaDA divasa pasAra thayA pachI eka yuvaka upavAsa karIne potAnA prANa ApavA giranAra parvata para AvyA.. AnaMdanA sevaka te yuvakane laIne AnaMdanI pAse A vyAAnaMda te yuvakane pUchyuM "yuvaka ! tame tamAro prANa chevA zA mATe IcchA che ?" yuvake kahyuM - "he bhadra ! sapAdalakSa dezanI rAjadhAnI zrIpuramAM prajAvatsala gajavAhana rAjA rAjya kare che. huM te ja gajara. vAhanano putra dharmadevaja chuM. zubha muhUrtamAM jAna laIne huM vallabhIpuranA rAjA mahAbaLanI rAjakanyA zubhamatInI sAthe lagna karavA pahoMcyA. devayogathI rAjakanyAnuM haraNa thaI gayuM. bahu ja prayatna karavA chatAM jyAre teno patto na lAge tyAre meM prANa ApI devAno nizcaya karyo. eTalA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ :36 vikramacaritra mATe mRtyu meLavavA mATe huM ahIM giranAra para Avyo AnaMdakumAre dharmadhvajane samajAvyo kumAra dharmadhvaja ! giranAra para mAruM zAsana che. eka mahinA sudhI huM ahIMyAM keAIne maravA nahIM dauM. bIjuM tamAre prANa ApavA ucita nathI. patine mATe - strIo prANu Ape che, kAraNa ke strI jIvanamAM eka ja vAra lagna kare che. paraMtu purUSa te keTalIya vAra lagna karI zake che. te sivAya strIne maravuM sAruM ja che. strInA rahevAthI purUSa dharmapatha para AgaLa nathI vadhI zakato. mAyA mehanI bhaMDAra strI aneka avaguNonI khANa hoya che eka strInA mATe tamAre prANa na ApavA joIe, kAraNa ke prANa rAkhIne ja mANasa satkarma karIne paralokane sudhArI zake che." dharmadevaje pharIthI kahyuM - "he mahAbhAga ! huM to mAnabhaMgane kAraNe maravA "IcchuM chuM. huM jAna laIne vallabhIpura Avyo hato, tethI strI vinA mArA nagaramAM kevI rIte pAcho pharuM? tyAM loko mArI hAMsI uDAvaze. mAna khAIne jIvatA rahevuM enA karatAM maravuM ja sAruM che, eTalA mATe mane maravA do." Ana dakumAre pharI samajAvyuM - dharmadhvaja ! je evI ja vAta haze to huM eka suMdara rAjakumArInI sAthe tamArAM lagna karAvIza. thoDA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37 vikramacaritra divasa dhIraja ane saMtoSathI ahI rahe." tyAra pachI vallabhIpuranA rAjA mahAbaLa ane rANI vIramatI giranAra para prANa tyAgavA AvyAM. AnaMdakumAra banelI zubhamatIe tenAM mAtA-pitAne oLakhI lIdhAM,. paNa teo na oLakhI zakayAM. AnaMdakumAre potAnAM mAtA-. pitAne paNa samajAvyAM tamArI putrI zubhamatI tamane tarata ja maLaze ane. sAthe tamane devopama jamAI paNa maLaze. tame tamAro. maravAno vicAra cheDI do." A kramamAM teNe vidyApuranA kheDUta siMhane paNa dilAso. a - "tamArI pahelI patnI tamArA vaibhavane joIne tamArI. pAse pAchI AvI jaze. kAraNa ke huM tamane eka kuLavAna kanyA ane ATha gAma rAjA pAsethI apAvIza.' aMtamAM, rAjakumAra vikramacaritra paNa prANa tyAgavA giranAra parvata para AvyA to tene paNa AnaMdakumAre maravAnuM kAraNa pUchayuM. vikramacaritranI badhI duHkha-kathA sAMbhaLyA pachI AnaMdakumAre kahyuM - "tame zekane choDe. je tamane mAnabhaMga thavAnuM duHkha hoya che ane ema vicAratA hoya ke zubhamatIne meLavyA: vagara tamArA pitAjIne meM nahIM batAvI zake te ceDA. divasa rAha juo. tamane zubhamatI maLI jaze." P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 vikamacaritra vikramacaritrane zI khabara hatI ke mane AzvAsana devA vALo AnaMdakumAra ja mArI priyA zubhamatI che. vikramacaritra paNa eka jagyAe rokAI gayo. potAnA hetumAM saphaLa thayelA AnaMdakumAra rAjA kuMbhanA darabAramAM pahoMcI gaye. ane zrIpuranA rAjakumAra dharmadhvaja, vallabhIpuranAM rAjA-rANuM mahAbala tathA vIramatI, vidyApurano kheDUta siMha tathA avaMtIkumAra vikramacaritrane rAjadarabAramAM bolAvyo. pachI dharmadhvajanuM lagna rAjakumArI rupazrI sAthe karAvyuM tathA ATha gAmanA daheja sAthe siMha kheDUtanuM lagna eka kheDUta kanyA sAthe karAvyuM. baMne vyakita potapitAnI priyA sAthe pota-potAnI jagyAe gaI. te pachI AnaMdakumAre potAnA pitA mahAbalane kahyuM he rAjana ! jo tame tamArI koya nAM lagna cAvaMtInA rAjakumAra vikamacaritra sAthe kare to huM atyAre ja tamArI putrI zubhamatIne paNa bolAvuM." rAjA mahAbale AnaMdakumArane kahyuM- . he mahAbhAga ! huM to mArI beTInAM lagna vikamacaritra sAthe ja karavA mAgato hato. paNa mAre maMtrI dharmadevaja sAthe lagna pAkuM karI Avyo hato, tethI huM lAcAra hatA. have dharmadhvajanuM lagna thaI ja cUkayuM che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra tame mArI putrIno meLApa karAvI Apo. vikramacaritra jevA jamAIne meLavavo e to mAruM saubhAgya haze." rAjA mahAbalanI IcchA jANIne AnaMdakumAra aMdara eka oraDAmAM gayA ane caMdravalI rasamAM bheLavalI bhAraMDa pakSInA mALanI banelI geTanuM aMjana Akhama lagAvAne pharAthI potAnA zubhamatI rUpamAM AvI gayA. rAjakanyA zubhamatI potAnA mAtA-pitAne maLI. rAjA mahAbala ane rANI vIramatI potAnI beTIne meLavIne atyaMta khuza thayAM. vikramacaritranA AnaMdano paNa pAra nahotA. dhAmadhUmathI vikramacaritra ane rAjakumAra zuMbhamatInAM lagna thayAM. te pachI rAjakumArI zubhamatIe pitAnAM mAtApitA tathA pati vikramacaritrane potAnuM haraNa thayuM tyAMthI zarU karIne milana sudhIno ahevAla saMbhaLAvyo. zubhamatIe vAmanasthaLI nagaranI mALaNane tyAMthI manovega ghoDo maMgAvyuM ane rAjA bha pAse mANane khUba dhana apAvyuM. rAjA kuMbhe ghaNuM badhuM dhana tathA hAthI ghioDA ApIne rAjA mahAbala ane zubhamatI vikamacaritrane vidAya karyA. potAnA jamAI tathA putrIne laIne mahAbala potAnA nagara valabhIpura pahoMcyo ane tyAM eka ghaNe moTe lagnasava karyo. P.P. Ac. Gunratnaspri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ vikramacaritra thoDA divasa sAsarImAM rahyA pachI ghaNA badhA hAthI-ghoDA tathA ratha Adi sahita potAnI patnI zubhamatIne laIne te avaMtI javA ravAnA thaI gaye. jyAre avaMtI thoDuM dUra hatuM tyAre vikramacaritrane avaMtIthI Avato eka musAphara maLe. vikramacaritre. e musApharane avaMtInA samAcAra pUchyA to te kumAra vikramacaritrane avaMtInA atyaMta duHkhadAyI samAcAra, saMbhaLAvavA lAgyA. (anusaMdhAna mATe jue "bhAgya parIkSAo P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust