Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMkalana ' : saMpAdaka : viniyoga parivAra 13, gopAla sadana, 1le mALe, zrI saMbhavanAtha jaina derAsara lena, borIvalI (pazcima), muMbaI- 40 92 phona: 007 77 81, 877 76 16
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1. 2. dUtarAsone nahi bhAravAnI muMjadha mahAnagara - pAsidvAnI nirNaya... viniyoga parivAra saMkalananI sAMkaLa lArata have leMsonI niDAsa iraze 1. 3. mAchasA ussvAno pratibaMdha.. 4. guSAtamAM yazusonI morAyAye chatI gairaprayahe putala 4. Draga jane zastrone par3A rayI bhaya levo pazupaMjI sono geradvAyahesara veyAra.. S. C. privenzana, zora hunesTI Tu senimassa seUmAM Irazara more vicaar5||8... 1. sahiMsApremIjorakhe bhagavAnI 432. 8 yazu zaktinaM sArthika mahattva ya prAeTIrajI mAre hare' zaheramAM kavadhyA dho rathavA mAre menAgAMnI sAmA! 1. 2.3 4. 2. 1.1.8. 8. -20. 22. 22. 10. ducchanA rahAne jJAnaka vadhatuM saraDAvapuMche ? 134 11. sAhasTrIma jAtA pahelA sAvadhAna 1.. 224. (yAchaka)
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22. 13. rajauSadhimUlya gharAvatA vRkSa. 14. dUdha mAMsAhArI jorAGa che sevA pracAranI - lItaramAM viniyoga parivAra saMkalananI sAMkaLa liMjojI jAha peTanTa mAre sAhuM jane hajahara upara videzI iMpanInI nI navara.. yA bhejamamAM. have sAyurveha 18. gIranuM maMgala vinAzanA paMthe vizvajeMDe sUthavetA sudhArA vaDe meDisonethayesa anulava. 29. 18. dRSTikSetre yA videzI dhArADA. 17. vIrajInA sAghanono vyAya vayarAza nuduzAnaDAraDa che merI dusaro rahane vizva. 20. | saDasana artha : za. 5-001 8 tAH 32- 3. 84 15. 99. 6.27 11. narasiMharAva mAne che } garIja hovu te kheDa guno - che 28. 18. 9ra 28. 28. 30.32 32.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ VINIYOG (Aja dvAta jayAra, tA: 9:3* ) jIvatA pazuonI nikAsano sakhata virodha bhArata have bheMsonI - nikAsa karaze! muMbaI,tA.8 jIvatA Dhora, temanuM mAMsa cAmaane bona bhArata sarakAre dakSiNa-pUrva eziyAnA cIsanI mArkeTano vikAsa sAdhavAnA potAnA dezomAM mAMsa, cAmaDuM ane hADakAMnI nikAsane kAryakrama heThaLa sarakAra bheMsonI dakSiNa pUrvIya vega ApavAnuM moTA pAyA upara Ayojana karyuM eziyAI dezo khAte nikAsa karaze. che. AnA anusaMdhAnamAM tAjetaramAM ja traNa . . } : pazu saMvardhana ane DerI vibhAganA saciva ijhara jIvanI bheMsonI philipAinsa khAte. ( je.pI. siMghe jaNAvyuM ke A prakAranA karAra heThaLe nikAsa karavAno karAra thayo che. jIvatA prANIo , ' | Teka samayamAM ja philIpAInsa khAte 3eo | uparAMta paMdara hajAra Tana jeTaluM maTana paNa na besonI nikAsa karAze. *** . . ! mahArASTrarAjayamAMthIphilipAinsa khAte nikAsa , karavAno karAra thayo che. vaLI viyeTanAmamAM paNa che bhApArI karAra heThaLa bheMsanA 1500Tana | gabhadhAnanA nAme jIvatI bheMso vigere maTananI manilA AyAta karaze. vinAma paNa prANIonI nikAsa karavAmAM Avaze. saMvardhana mATe bheMsonI AyAta karaze; kAraNake, bhArata sarakAre jIvatA pazuonI moya phIlIpAInsa ane viyeTanAmamAM bheMsonImA pAyA upara nikAsa zarU karIne madhyama vargIya ane sAmAnya kheDUtone lAcAra paristhitimAM 3 AThamI yojanAnA aMta sudhImAM sarakAra mUkI dIdhA che. ApaNA dezanI jax vastI | pazudhana ane tenA utpAdananI nikAsa rU.30 gAmaDAomAM rahe che. jemanI AjIvikA ane kaDathI vadhArI rU. 2000 karoDa sudhI ? jIvana vyavahAra sAthe khetI ane prANIo sIdhI pahoMcADavA mAge che. ka ka | yA ADakatarI rIte saMkaLAyelA hoya che. A 'uparAMta vadhArAmAM bheMsa, bakarAM, gheTAM, temaja ' DaoN. siMghe jaNAvyuM hatuM ke bheMsanA baTananA DakaranuM mAMsa ane DukakaranA mAMsanI vAnagIo L utpAdana mATe inTIgreTeDamITa prosesiMgaplAnTanA nikAsa yAdImAM umeravAnI hilacAla cAle che.. vikAsa ane AdhunikIkaraNano prastAva che. AnAthI chANa, khetI, anAja, baLataNa, temaja atyAre dezamAMthI bheMsa, theya-bakarAnA pazu AdhArita vAhanavyavahAra vigere pazuonI | maTananI nikAsa thaI rahI chehave temAM porka ane achatane kAraNe ati moMghA thaze mA ane ! porTa proDakTano umero karavAnI yojanA che. ' mahAjana" taraphathI virodha abhiyAna zarU karavAmAM AvyuM che te anave bApano virodha zrI je.pI. sIMdha sacIva enImala hasabaMDari enaDerI phArmiMga, kRSibhavana. navI dilhIne temaja tenI nakala 'mahAjanapu' 510, prasAda cembarsa, operAhAusa, muMbaI-4upara mokalavA bhalAmaNa karavAnuM eka yAdI dvArA jaNAvavAmAM AvyuM che. 3'huM madha 1-3- 15.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ DOAINIA kUtarAone nahi mAravAno pAlikAno nItiviSayaka nirNaya muMbaI, tA.9 muMbaI mahAnagarapAlikAe cAlu mahinAnA aMtathI amalamAM Ave te rIte rakhaDatA ' kUtarAonI saMkhyAneniyaMtraNamAM rAkhavA mATe IlekaTrokayuTiMga virUdhdhano nItiviSayaka nirNaya laIne mAnavatAbharyo ravaiyo svIkAryo hato. enimala velaphera borDanA prayAsone maLelI saphaLatA ola inDiyA enimila velaphera borDa tema | thato rahyo che. zrI ceTarjIe kahyuM hatuM ke, pAlikA ja anya binasarakArI saMsthAoe chellA | nAza kare che tenAthI pAMca gaNA kutarAonI thoDA divasomAM evo prastAva mUkayo hato ke | saMkhyAmAM vadhAro thAya che. pralanA upAyonA badale evA katarAo mATe nazabaMdhI ane vekasInezana jevA upAyo hAtha zrI ceTarjIe kahyuM hatuM ke, ola inDiyA * dharavA, kendranA bhUtapUrva paryAvaraNa pradhAna menakA enimala velaphera esosiezana dvArA karavAmAM gAMdhIe 23mI DisembaranA roja pAlikA AvelI mojaNI mujaba jo dara varSe 15 hajAra, kamizrara sAthe beThaka yojI hatI ane temanI sAthe kUtarAonInazabaMdhI karavAmAM Ave ane pAlikA prItiza nAMdI sahita anya agraNIo paNa 45 hajAra kutarAone mArIne nAza karavAnuM upasthita rahyA hatA, temaNe hAlanIkura padhdhatine cAlu rAkhe te IcamA varSe temaNe evuM karavAnI rokavAnI mAgaNI karI hatI. jarUra nahIM rahe. kAraNa ke dara varSe 5 hajAra borDanA ceramena lephananTa janarala ceTa katarAono ghaTADo thato raheze.. sAmuhika nazAbaMdhInI saMpUrNa vigato ane tenI zakyatA aMge carcA karavA zaheramAM hatA. hAla kutarAone mArI nAkhavA pAchaLa 49 lAkha rUpiyAno kharca karavAmAM Ave che paraMtu tema chatAM, muMbaI samAcAra artha sarato nathI, gayA varSe 35 hajAra jeTalA rakhaDatA | pADI naMbara: kUtarAone pakaDIne ghAtakIsthitimAM mUkI devAmAM AvyA hatA. paraMtu tethI kaMIja pharaka na paDayo dinAMka 10-1-94 , ane evA kUtarAmonI saMkhyAmAM pratidinavadhAro
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ DOLINIA 'rakhaDu lAvArisa kUtarAMne nasabaMdhI karavAnI yojanA vicAratI pAlikA (saMdeza nyUjha sarvi). vAnagRhamAM mArI nAkhavAmAM aAve javAya che. muMbaI ane upanagaromAM lAvArisa ane muMbaI,zanivAra che. pAlikA prazAsana havethI lAvArisa ane rakhaDuM kUtarAMonI saMkhyA saMbaMdhe pAlikA rastA para rakhatA katarAne pIne tene A bena vAnagRha mATe kArca pakaDavA rakhaDatAM tAMne mAravA karatAM temane pakaDI prazAsana hajI sudhI koI vicAra karyo nathI. mArI nAkhavA karatAM temanI tati parama mATe che gADIo che. eka divasamAM kama se temanI "khassI' (vaMdhyatva) karavAnI yojanA pAlikAnAM sAdhanonA jaNAvavA mujaba meLavavA mubaI mahApAlikA tarInI kamapaMdarathI vIsa lAvArisa rakhaDatAM tarAMne mAMkI rahyuM che. , thoDAMka varSo pUrve mahAlayamI khAte ola nasabaMdhI karavAnI yojanA bAMkI rahI che. eka gADI pakaDI lAve che. Ama karavAne kAraNe katarI kayAreka inDiyA enimala velaphera esosiezana aMbaimAM lAvArisa ane rastAktarane pakaDI lAvelAM tarAne traNa divasa sudhI baccAMne janma ApI nahIM zake. AvI ja saMsthAne eka ploTa ApavAmAM Avyo che. pakaDIne mAlAmI khAtenA vAnagAmAM sAmAnya rIte traNa divasa sudhI rAkhyA bAda rIte katarAMne paNa kAna mApavAnI , ane tyAM kUtarA- kutaro para vaMdhyatvanA mArI nAMkhavAmAM Ave che. parama IlekiTraka zoka ApIne mAravAmAM Ave che. yojanA vicArAI rahI che. prayogo thaI rahyA che. si mA marI gayelA kutarAne pAchaLathI borIvalI laI pAlikAnAM sAdhanonA jaNAvavA mujaba kendramAM jayAre janatA daLanI sarakAra * eka kUtarA pAchaLa aMdAje cAraso rUpiyAno hatI ane menakA gAMdhI tyAre A dvITa kharca Ave tema che. phALavAyo che. hAlamAM tyAM lAInsadhArI, pAlikA prazAsananI A navI yojanAne kutarA- kutarI para vaMdhyatvanA prayogo thI kAraNa lAvArisa ane rakhatAM katarAM para hovAnuM jaNAvAya che. aMkuza mukAze. pAlikAnAM sAdhano vadhumAM ema paNa jaNAve che ke vaMdhyatva karAyA bAda tAM ; e che ke pAlikA prazAsane A yojanAne taraphathI muMbaIgarA para vadhu 'bhaya' ribho amalamAM mUkavA mATe koI. paNa prakAranI thaze. kUtaruM karaDavAnA banAvo ora vadhI. maMtraNA UbhI karI nathI.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAchalApakaDavAno pratibaMdha pAlanapura. banAsarkAThA jillA mejIsTreTa zrI bI.ke.zAhe 24mI jAnyu. 94 nA jAheranAmA dvArA muktezvara jaLAzayanA kinAre muktezvara mahAdevanuM purANuM / dhArmika sthaLa hoI A maMdiranA Aju bAjunA eka hajAra mITaranA vistAramAM mAchalA paDavA, mAchalA mAravA ke jaLAzayano koIpaNa rIte bagADa karavA upara pratibaMdha mUkyo che. A pratibaMdhanA hukamano bhaMga karanAra ke ullaMdhana karanAra muMbaI polIsa aiinayama 1951nI klama 131 mujaba zikSAne pAtra Tharaze tevuM paNa jAheranAmAmAM jaNAvAyuM che. padAra 11:294 VINIYOG
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ gauvaMzanI hatyA para pratibaMdha mukatu raju thayelu vidheyaka DOAINIA (kAryAlayanA pratinidhi taraphathI), gAMdhInagara, tA.7 | levAmAM AvyA che ane e rIte hAlanA kAyadAmAM mAtra 16 varSathI nIcenI gAMdhInagara, tA.7 gujarAta vidhAnasabhAmAM Aje kRSipradhAna zrI zaMkarajI ThAkore rAjyamAM | | umaranA baLadonI katala para pratibaMdha che tenA badale 16 varSathI uparanA gauvaMzanI hatyA para saMpUrNa pratibaMdha mukavAnI jogavAI karatuM vidheyaka raju karyuM |baLadonI katala para paNa pratibaMdha pharamAvatI kalama lAgu pADavAmAM AvI che. hatuM. A pratibaMdhamAM gAyo, ane gAyanAMvAcharaDAM upharAMta baLado paNa AvI | amadAvAda ane gujarAtamAM pazuonI moTApAye thatI gerakAyade katala sva. gItAbena zAhanAhatyArAopharI sakriya thaI gayA che. azokabhaTTanIrajuAta karavAnI ane maTananI dUkAnone lAyasansa dhAro lAgu pADavAnI paNa mAMgaNI karI hatI, jyAre khoDA pazuono nibhAva karatI pAMjarApoLo mATe Arthika sahAyanI nIti jAhera karavAnI himAyata karI hatI. A vidheyaka paranI carcA haju adhurI che... vidheyaka raju karatI vakhate tenA udezo ane mAMgaNIno svIkAra karavA badala sarakArane ane kAraNo samajavatA kRSimaMtrIe jaNAvyuM hatuM ke, kRSimaMtrIne abhinaMdana paNa ApyA hatA ane bhAratanI mAphaka gujarAtanuM arthataMtrapaNa mukhyatve | umeryuM hatuM ke, muMgA pazuone katalakhAne jatA kiSipradhAna che tyAre khetInA vividha kAryo mATe | aTakAvIne temane bacAvavAnI bhagIratha kAmagIrI baLadanI upayogItA anivArya che. baLadano karanArasva.gItAbena zAhanI hatyAbAdajAgelA upayoga khetaro kheDavA, kuvAmAMthI pANI kheMcavA, janajuvALanuM A pariNAma che. temaja anAja ane ghAsacArAnI heraphera mATe joke, zrI bhaTTe amadAvAdamAM pharI pAchI acUka karavAmAM Ave che. A uparAMta pazuonuM pazuonI gerakAyade katalo moTA pAyA para zarU chANa kRtrima khAtaro karatAM sastuM che ane thaI gaI hovAnI ane gujarAtamAM paNa A bAyogesanA utpAdanamAM khuba ja upayogI che.. pravRttihakulIphAlelI hovAnI gaMbhIra rajuAta gujarAtamAM gayA varSe ekaMdare 4800 karatAM jaNAvyuM hatuM ke, gujarAtamAM dara dazakAe baLadonI hatyA thaI hatI evI mAhitI ApatA | 17 thI 20TakArpazudhana ochuM thatuM jAya che. tenuM kRSipradhAne jaNAvyuM hatuM ke, A saMjogomAM baLadonI mukhya kAraNa pazuonI gerakAyade katala che. A tala para pratibaMdha mukavAnuM sarakArane jarUrI uparAMta rAjyanI bahAra paNa pazuonI moTI jaNAyuM che, saMkhyAmAM gerakAyadenikAsa thAya che anedevanAranA gauvaMza hatyApara pratibaMdha pharamAvatA rAjya katalakhAnAmAM temanI katala thAya che. sarakAre agAubahAra pADelAvaTahukamanAmaMjura - sva. gItabena zAhanA hatyArAo chuTTA pachI karato prastAva Aje janatAdaLanA DaoN. pravINasiMha pharI pAchA sakriya thaI gayA che ane pazuonI jADejAe raju karyo hato. jenA parathI carcAmAM hatyA zarU karI dIdhI che evI coMkAvanArI rajuAta bhAga letA bhAjapanA zrI azoka bhaTTe A | karatA zrI azoka bhaTTe jaNAvyuM hatuM ke, govaMzanI vaTahukamane AvakAryo hato ane gauvaMzanI hatyA | hatyA para pratibaMdha pharamAvatA vidheyakamAM hatyA v pratibaMdhanI mULa bhAratIya janatA pakSanI | karanAra sAme kaDaka pagalA levAnI jogavAIo karavI jarUrI hatI. AvA hatyArAone janmaTIpanI sajA karavAnI ane tene lagatA gunAne 'pAsA heThaLa AvarI levAnI mAMgaNI paNa temaNe karI hatI. - zrI bhadde gujarAtamAM pazuonI gerakAyade katala aTakAvavA mahArASTranI mAphaka saMyukta phalAIMga skavoDanI racanA karI AvI skavoDone katalakhAnA ke tenA sthaLo para daroDA pADavAnI sattA ApavAnI paNa mAMgaNI karI hatI. temaNe evI paNa coMkAvanArI rajuAta karI hatI ke, gujarAtamAMthI pazuonI gerakAyadenikAsa saMbaMdhamAM bharUcanuM nAka moTuM chiM che. A nAkA khAte TrakonI aMdara Dhoro lavAya che ane gujarAta bahAra ravAnA karAya che. jemAM uttara gujarAtanA DhoronI vizeSa saMkhyA hoya che. A uparAMta kaccha ane banAsakAMThAnI sarahadoethI pAkistAna khAte gujarAtanuM kiMmatI pazudhana dhakelAI rahyuM che. kemake pAkistAnamAM gomAMsanA vadhu bhAva upaje che!! 1 zrI azoka bhaTTe amadAvAda ane gujarAtanI vaibhavazAlI hoTalo ane resToranTa dvArA gomAMsa ke baLadanuM mAMsa vecAtuM hovAnI rajuAta karatA. AvI hoTalo aMge tapAsa karI lAyasansa rada cAra gujarAtuM | pAnA naMbara dinAMka: 4-8-
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Aja nA R : bhar TET & intAnA If 1 * vAghanA prajanana aMgano supa, karacalAnI vAnagIo, saMzodhana mATe vAMdarAo, prAIveTa jhU mATe durlabha prANI-paMkhIo, kobrAnuM konTInenTalaphuDane pALavA mATe prANIonI bolabAlA Draga ane zastrone paNa TapI jAya tevo pazu-paMkhIono gerakAyadesara vepAra tAIvAnamAM vAghanA prajanana aMgamAMthI sonuM, haga ke zastronI herApherImAM paNa mAM vizvamAM have jene prANI avazeSaparatA vepasvIo evI vAta phelAvI che ke kAgaDAmAMthI banAvavAmAM Avato supa pIvA vizvabharanA na thAya tevI jaMgI kamANI -paMkhIno jabI che tenA sahIta 1900evA prANIo banatI mAM devA je te rogane maTADI de che. pravAsIo paDApaDI kare che. keTalAye pravAsIo gerakAyadesara karanArA mAlIpAo uche. rAkhyA che ke jenI kiMmata lAkho Dolarsa thavA sTAra TIvInI sTAra palsa madanagI TakAvavA ke meLavavA A supa therapI che ane AthI ja moTAbhAganA smagalaro have Hla parathI vizvanI moTI 9: levA tAIvAnamAM mahInAo sudhI reMkAya che. A dhaMdhA tarapha vaLyA che. ' mAvA vizvavyApI mAphIyAo pazu- resTorA aMgenA ke koI supanA eka glAsanI kiMmata 320 Dolarsa che. haju thoDA mahInAo agAu ja vizvanA e paMkhInI rUMvATI, cAmaDI, nakha suddhAne paNa vAnagIo banAvavAno kAryakrama vizvanA judA judA dezomAM vAthI mAMDIne Tocano Draga mAphIyA kolobIyAno pAblo che ? 4 choDatAM nathI, bhAratanA popaTo nAIjIrIyAnA jazo to temAM dariyAI moTAbhAganA pazuo ane tamAma prakAranA eskobAra ThAra thayo che, eskobAranI dhAka! ja bajhAramAM vecAya che. kAgaDA badhe kALA hoya che. kAle 'taSIonuM bajara, tenI lona para te 'paMkhIonA aMga-upAMgomAMthI hoTalonI vizva AkhAnA Draga neTavarka sAthe joDAyelI dhI te sAcuM paNa A kahevata bhAratanI bahAra svAdiSTa vAganIo ke atyaMta asAdhya rogone paNa tenA Draga kAranAmA heThaLa te pazu - jo eTale khoTI paDe che. bhAratanA . vAganIo jyAre banatI hoya che. : tyAre videzanA darzakomAM mamAM maTADI ApavAno dAvo karatI davAo banAvI paMkhIono paNa vizvano sauthI moTo ka nakAI kaDAna laI jA, tA kA : pANI AvatA hoya che. thoDA vecavAmAM Ave che. vizvavyApI banela A gerakAyadesara mAphIyA hato tenI ghaNAne khabara nAkhatA kara! ana nA dhaMdhAne kAraNe nAnA macchara jevI vAtathI na hoya. kolombIyAno magdAlenA nadI parAkaTAka kAgaDAbhAna nI berokaToka kAgaDAone gerakAyadesara rIta : divaseM agAu ja beMgakokane mAMDI hAthI, geMDA sudhInA pazu-paMkhIono parse 30 hekTara vistAramAM phelAyeluM teNe vimA bhAkalA Apa che. vanaalA 2thAya che. jemAM jIvatA ane e alaga jaMgala mAM ane gIgA bhAratanA ke eziyAnA kAgaDA jevA paMkhI : mAtA sADanA mRta baMne sajIvono samAveza thAya che. spIlsa'nA nAme oLakhAtA A prAIveTa kautuka samAna hoya che, tene elAmAM : raairAonA rasoDA batAvAyA 8 )
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ ((9). VINIYOG pratibaMdhaka karAyo che paNa have mAphIyAsIna jatanI mAchalIo, eziyAnA popaTonI ? : vakhaNAtI cAMca, kAcabA tathA je anya. sonA, Daga karatA AmAM ja vadhu salAmata mAhanA pahelAM ja AvuM adhama kayAyaH kamANI dekhAtI hoyavizvanA khuNekhu9teoe AvyuM hatuM. dariyo rtA bagADe che paNa have jema prANIonuM bajAra batAvAyeluM temAM ke vizvabharamAMthI AvelA prANIo, paMkhIo bhAre samajutI sAthe temanA senTara, aDA ane bane tema vadhu jhaDapathI rokaDI karavAnA prayatamAM je durlabha paMkhIo khAsa prakAranA uMcA jhADa huM neTavarka goThavyA che. bhArata ane pAka nI prajA baraphanA DhagalA vacce paDelA. A anokhA : ke sarakAra e katAM nathI sAdhI zakatI, para besIne rahetA hoya che te jhADone ja prakAranI vairanI khAsiyata e che ke tamAro resToranA bajaramAMthI A badhA pazu-paMkhI! pelesTAIna-yahudIo ke amerIkana-IrAkIo | thaDamuLathI kApI paMkhIone pakaDavAmAM Ave bhale laDatA hoya paNa aMdhArI AlamanA Ai. kharIdavAnA ane rasoDAmAM ApavAnA. tamArI ArjenTInAmAM makAu phalejIMga nAmanA ' badhA ja duzmana dezonA ejanTo nAta, jAta, najara sAme ja temAMthI svAdiSTa DIza banAvIne dharma bhula khuba ja saMghabhAvanAthI vizvano be dhAM paMkhIonI vizvamAM UMcI kiMmate mAMga che paNa pIrasAya. * A naMbarano tamAma vepAra vaheMcI abajopati | para ja moTAbhAge rahe che. AthI vepArIoe pazu, paMkhIonA A vepArIo tathA thAya che. pazu-paMkhInA bajhAramAM AvI ja FresIpI niSNAto tathA judI judI samajaNa vizva stare pravarte che. * chellA 15 varSamAM AvA khuba ja mahattvanA be lAkhADo ja-kApI nAkhyA. ' cIjavastuonA utpAdako vacce evI sAMThagAMTha 5 hoya che ke teo koIpaNa pazu ke paMkhImAMthI yu.ena.nA pazu-paMkhI ane paryAvaraNa, jarmana pravAsI rIothI golDana lAyana." khAvAnI vAganInuM menu taiyAra karI vizva sAthe saMkaLAyela eka adhikArIe tenA vietanAmathI tAIvAnanA loko vAgha laI jaya che. samakSa mukI A mAphIyAo pAsethI UMcI rIpoTamAM jaNAveluM ke vizvanA sAva nAnA ustAda vepArIo jANe che ke A rakama meLave che. kharekhara to krejha ane sTeTasa TApu paMkhI ke pazu paNa have vizvanA koIpaNa ke dekhAdekhImAM ja nona vejeTIrIyano AvI dezamAMthI mAMgIe teTalI saMkhyAmAM maLI rahe prANIono tenA dezamAM koI bhAva nathI! moMghI dATa resTorAmAM ja pIrasAtI vAnagI chetevuM bhayajanaka taMtra goThavAI gayuM che. tevo puchatuM tethI teo haMmezA ekabIjAnA dhAmAM . khAtA hoya che. bAkI masAlA tathA moTAbhAge ApelA AMkaDA pramANe vizva bajAramAM ja tenuM AkarSaNa ane have A chellI jato mAMsa ke macchInI ja te vAnagI hoya che paNa phalemIMgo 550 DolarsamAM, DIka DIka nAmanuM pazupaMkhInA vyApArIkaraNa ane benaMbarI dhaMdhAne ' pakhAM 500 DolarsamAM (tAjhanAyAnI vizvamAM paMkhIo ke nAnA pazuonI gerakAyade jadA nAmo umerI vakhaNAtI A paMkhInI jatanI kiMmata) rIte sTImaramAM ke anya vAhana vyavahAra dvArA vecAya che. AphrikAno blyu vAMdaro 400 DolarsamAM, herApherI thAya che te khuba ja nirdayatAbharI hoya bebI citto 4600 Dolarsa, noLIyA jevuM che. paMkhIonI pAMkhane klIpa karI devAya che ApaNe bhAvanagaramAM jaI gAMThIyA prANI 1300 DolarsamAM vecAya che. tenA moM para TAMkA levAya che. koIne khabara na khAIe chIe ke bhujamAM jaI dAbelI, meksIkonA sonArA mArkeTa, tAIpAI, rIo, paDe te mATe moTA TAyarImAM - khAIe te to hajU paNaviziSTha bo goTA, prAgamAM to A vepAranA mukhya teone ThAMsI ThAMsIne bharAya - vAnagIche paNa AvIne mathako kahevAya che. dara varSe lAkho AvA che. keTalAka khokhAmAM. AvI vAnagImAM bInajarUrI kaMIka umerIne prANIonA dhaMdhAmAM judAjudA ejanTo, upara bIju kaMI, pachI koI zahera ke resTorAvALo tenI jAherAta vepArIo saMkaLAyelA hoya che. keTalAka mAtra lakhyuM hoya che, karI pravAsIone AkarSe to? atyAre nonaveja prANIono zikAra karI je te pATIne vece che ane aMdara , bajAramAM Avu cAlyuM che. amerIkAnA to keTalAka A prANIone vizvanA khuNekhuNe pravAsIne AkarSavA beMgakokavALA kaMIka teM . ; gerakAyadesara ghusADe che. ghaNA prANIne jIvatAja dhaMdho kare che to ghaNA tene mArI nAMkhI: eTalA paMkhIone dabAvI devAya che. jo kare ja ne? meksIkonA loko meksIkana kuDanA kavATI, cAmaDI, hADakA, mAMsa, zIgaDAnA paranA yaMkA ke Tepane kAraNe teo "cIM cI' ja rIte cAInIjha, InDonezIyana, svIsa ke hAra pADa AvA prosesa tabakke gorakhadhaMdhA kare che. jarmanI, japAna, yu.esa., sAudI arebIyAmAM konTInenTala teja DIza banatI jAya che. prANIone prAIveTa mAM ke sarkasamAM rAkhavA cIkananA kAyadesara pekIMgamAM bAja; A baftnuM mULa pazu-paMkhIono aDhaLaka | mATenI kharIdI paNa vadhatI jAya che. A dhaMdhAne ke garUDa, morane mArI macaDIne jIvatA goThavI che kamANI karAvI Apato gerakAyadesara bAMdho che. kAraNe je te dezanI khAsIyata hoya tevA pazu je vAnagIo thAya che te binaadhikRta paMkhIo have dhIme dhIme ghaTatA jAya che. devAya che. davAonI banAvaTamAM thAya che. vAdhanA nImetanAma, InDonezIyA ane AphrikAnA [ penIsanuM supa, vAMdarAnA aMgomAMthI davA, vakhaNAtA vAMdarA have tyAMthI ghaTatA jAya che. dariyAI mArganA InsapekTare eka moTara thoDA arasA agAu narobInA eka vaMdAmAMthI vAnI davAM, kAcaMDA ke ghonA telamAMthI keTalAka dariyAI vistAramAM ja have amuka : khokhAne cakAsI joyuM. temAM kAyadesara sAMdhA vAno du:khAvothI mAMDI have kensara, eIDresa, vaMdhyatva, dama jevI takalIpho mATe che jAtinA TarTala barmA che. ThaMDA pradezomAM jovA . 14 paravAnagI laIne 840 tAnjhanIyana * pazu-paMkhIonA nAme davA banAvI tene ke maLatA paMDAsa, eziyAnA hAthI, vAgha, cIttA paMkhIone holenDa laI javAnA che tevo maTADavAno dAvo karAya che. ane AphrikAnA jaMgalI prANIo paNa dastAveja hatA, InsapekTare cekIMga mATe: muMbaInA kopharDa mArkeTamAM jaI pravAsIoma che ! prativarSe ghaTatA ja jAya che. paTTIMgane kholyuM to te e khokhAne jaIne ja * bhAratanA dhAre te durlabha paMkhI ke pazuno sodo yunonA 120 dezoe potAnA dezano samasamI gayo. 840nI jagAmAM pa karI te meLavI zake che. A rekeTa karanArA Agavo pazupaMkhI vAraso jaLavavo ane paMkhIo aMdara evI rIte ThAMsI ThAMsIne videkAmAM salAmata DIlIvarI-nI vyavasthA paNa ekabIjA dezane mATe AvI adalAbadalI bharelA ke vaccenA 1000thI vadhu to marI gayA ? karI Ape che. bhAratamAM ke AMtararASTrIya sAre karavI tevo sAmuhIka karAra karyo che paNa have A " hatA. A nirdaya vepArIe pAchaLathI kabalAta pazu-paMkhI to zuM paNa nAnI jIvAtanI badhA dezo ja tene vAraso jALavavAnI ciMtA karI ke tene khabara hatI ke aDadhA marI jaze to paravAnagI vagara herApherI karavAno kaDaka karavA mAMDyA che. paNa 840nI jagAe 2000 jIvatA rahe tozikArIo have jaMgalomAM bhalabhalA paNa mane phAyado che. vaLI marelA paNa kharIde pazu-paMkhIo marI jAya tevA jherI vAyu chAMTe tevA vepArIo paNa holenDamAM che ke che ane dariyAI mAchalA ane pazuo meLavavA vividhA pazu paMkhI ane uparAMta have peTe sarakatA sAInAIDavALI ati jherI davA pANImAM eka madhadariyA sudhI jaIne chAMTI Ave che. jIvatA ' anusaMdhAna pAnapaTTe ke marelA basa teone ja pazu-paMkhI ja joIe vividhA .. che. mAtra pazu-paMkhInI saMkhyAnI rIte ja nahIM. paNa paryAvaraNanI daSTie paNa A eka khataranAka (pahelA pAnAnuM cAlu) . Trena che. prANIonI paNa vizvabharamAM bhAre mAMga che. * yu.esa. kasTamavALAe eka ArjenTInAnA nAgarikane ceto. tenI poTIsanuM cAmaDuM taLIyuM ophIsara vAta tenA sAta sApa, 20 moTA kAcaMDAo ane 200 jeTalA nAnA kAcabAo hatA. , T' wit: wwAka ja Conla
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ A BOWL OF TIGER. PENIS SOUP SELLS FOR $320 IN TAIWAN. ONLY WHILE SUPPLIES LAST. VINIYOG ' - nArA * * * TIES - - ."r" * * * *-mA WOUNTTAKE ACTION UY NOV. ZALANIB SAVE THE TIGER. BOYCOTT TAIWAN. nyuyorka TAImsamAM tAjetaramAM prakAzIta thayela lerakhabara jharIranA sattAvALAoe eksa re tAnjhanISAmAM to bhraSTAcArajaeTalo vyApelo mazInamAMthI da. AphrikAnA eka nAgarikano * Tche ke sarakArI vAhanono upayoga karIne 6. sAmAna pasAra karyo to sAmAnamAM tene karoDanA jaMgala adhikArIo durlabha pazu paMkhInI maNakA jevuM kaMIka dekhAyuM. teoe sAmAna herApherI karatA pakaDAyA hatA.' kholyo to joyuM ke tenI pAse kAcabA, , ArjenTInAnA byuenosa eIrasa kobA, atyaMta jherI bleka mAmbA nAga ane eraporTa para to kayA pazu ke paMkhIonA jIbha labakAvatA magaranA baccAo judAjudA pekIMgane pAsa karAvavuM tenA rIta sara benaMbarI pekIMgamAM vadhatI ochI mAtrAmAM hatA. bhAva adhikArIo vakhato vakhata AvA ? deDakA, vAMdarAonI judIjudI jatono mAphIyAo samakSa bahAra pADe che. meDIkala rIsarca mATe vizvavyApI dhaMdho thAya che. kolambIyAmAM , 2800 jIvatA jApAnamAM to brAjhIlanA vAMdarA kharIdavA eka prANIonI herApherI karanAra ToLakI pakaDAI lAkha Dolarsa ApanArA paNa che. paNa teone sAva mAmulI cha mahInAnI keda | bhAratanA prANIo, paMkhIo nepALa, karI chUTI karI devAyI. bAMglAdeza ane pAka.nA baMdara mArgethI bahAra paryAvaraNa ane prANI-paMkhIne khuba prema jAya che. brAjhIlanA pazu paMkhIo surInAma, karatI menakA gAMdhIe yunone eka upAya guyAnA ane pArAgye dvArA bahAra jAya che. sucavatA lakhyuM che ke sonuM, DraganI jema A mIDala IsTamAM Araba dezo, eziyAmAM | dhaMdhAne paNa aTakAvavo have kaThana banato jAya sIMgApora, tAIvAna, yuropamAM sIsa, spena, che kema ke temAM sattAvALAo paNa saMDovAyelA phAMsanI bolabAlA che. raziyAmAM ane hoya che AthI have kharIdanAra para ja pagalA jarmanImAM je rAjakIya parivartano AvyA tenA levAya ke manAI pharamAvAya tevA kAyadAo ja kAraNe paNa vepArIone phAyado thayo che. kaMIka pariNAma lAvI zakaze. pazupaMkhIonA AvI herApherInA vadhatA pazupaMkhIono gerakAyadesaravepAra dhImo jatA AMkaDAthI sAvadha thaI have vizvanI 100 paDaze tenI be mahatvanI AzA che. eka to jeTalI eralAInoe pazupaMkhInI herApherI vizvamAM have vadhune vadhu dezo zAkAhArI banatA nahIM karavI tevo nirNaya karyo che. have je |jAya che ane bIju prANI ke paMkhInI rUMvATI ke eralAInso AvI herApherI kare che temAMnI cAmaDAnI banAvaTanI cIja vastuo nahIM moTAbhAganI nAnA nAnA dezomAM paNa kArgo vAparavAno nAgariko ja svecchAe nirNaya levA utare che. AthI pazu-paMkhIonI sthitI karavA lAgyA che. | ulTI vadhu kaphoDI banI che. narobIthI yuropanA | DAyarekaTa phalAITanA 10 kalAka thAya paNa je eralAInso upalabdha che te nAnA rUTa para ubhI rahIne jatI hovAthI 30 kalAka le che. chaTakabArI ApatA kAyadAo, bhraSTAcAra tathA sAmAnya nAgarikanI tenA ja dezamAM Amatema rakhaDatA pazupaMkhIo pratyenI bedarakArIne kAraNe A dhaMdho vadhato jAya che. alpa dezomAM sakhata kAyadA che paNa amalIkaraNa mATenI puratI mazInarI nathI javAna thaI (- CN ) - KY
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ DOAINIA prANIo paranI kuratA aTakAvatA dhArAmAM pheraphAra mATe vicAraNA navI dilhI, tA. 15mI jAnyuArI bAbatonA pradhAna merIyA roca kalAke (yu ena. AI.) jaNAvyuM hatuM. privenzana opha krualTa Tu enimalsa enimala velphara borDa opha InDiyAnA ekaTa 1960mAMnI visaMvAditAne dUra ceramena leTa, jana (rIya) e. ke. ceTarajIe karavA tathA adAlatI prakriyAone saraLa pradhAnane borDa dvArA vikasAvAyeluM deDakAMo ane jhapI banAvavA ane prANI kalyANa paranuM komyuTara sophaTavera rajU karyuM hatuM. A pravRttiomAM rAjayone vyApaka rIte sAmela komyuTarathI tabIbI prayogo mATe karavA A dhArAmAM sudhAro karavAnuM sakAra upayogamAM levAtA lAkho deDakAMone maratA pAse sucana che. aTakAvI zakAze. saMsadanA AgAmI satramAM Ane lagato tabIbI prayogamAM upayogamAM levAtA kharaDo rajU karAze, ema sattAvAra yAdImAM uMdara ane bIjA prANIo para paNa AvA Aje jaNAvAyuM hatuM. khoTuM kArya prakAranA komyuTara borDa vikasAvI rahyuM che, karanArAone thatI sajA ane dAmAM vadhAro ema zrI. kamalanAthe jaNAvyuM hatuM. A karavAnuM cokkasa vyAkhyAonI satA ane yogya sattAo sAthe prANI kalyANa adhikArInI nimaNuMka karavAnI jarUrI che ema payAvaraNa ane vana vibhAga khAtAnA pradhAna kamalanAthe gaIkAle vArSika prANI kalyANa pakhavADiyAnuM uddhATana karatI veLA jAvyuM hatuM, nirNaya levA mATe dhArA para prANI kalyANa boDa jAhera prajA sAthe cacaoi yoje che. dareka stare vyApake cacavicAraNA bAda nirNaya levAze. - potAnA dezamAM prANI cAhakonA satata prayAsone kAraNe cAmaDAnA kapaDAM paheravA muMTAi cAra para pratibaMdha lAdI zakAya che ema A uddaghATana prasaMge hAjara rahelA osTreliyAnA pathaviraNa, yuvA ane kuTuMba pAnA naM. : ( dinAMka 10-94
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ DOAINIA "ahiMsApremIoe have jalada pagalAM levAM joie agrejoe gulAmI daramiyAna dezanI sadIothI cAlI AvatI pazuAdhArita Arthika ane dhArmika kaDIne toDavA, isAi dharmano phelAvo karavA tathA bhAratanuM vizALa bajAra prApta karavA mATe chaLakapaTathI zarU karelI pazuonI katalanI nItine baMdha karAvavA, tyAre dezanA tamAma nAgariko tathA rASTrIya akhabAro temanI saramukhatyArazAhI vahIvaTa sAme jalada avAja uThAvI zake tema nahotAM, te eka samajI zakAya tevI bAbata che, paraMtu dezanI AjhAdI pachI paNa lokazAhI sarakAre pazuonI katala dezanI binasAMpradAyikatAnI nItine kAraNe laghumatI komanI vikRta dhArmika saMskRtine nAme tathA mAMsAhArIonI casakA bharatI jIbhanA svAdane poSavA tAjuM mAMsa maLI rahe te mATe cAlu rAkhI tyAM sudhI ThIka hatuM paNa dezanA arthataMtranA tathA prajAnI sukhAkArInA bhoge videzI hUMDiyAmaNa kamAvAnI lAlaca kImatI pazudhananuM nikaMdana nIkaLI jAya te rIte mAMsanI nikAsa nIti cAlu karI tenI sAme samAjanI trIjI : AMkha gaNAtAM tamAma akhabAro rAjakIya virodha pakSe tathA ahiMrapremIone choDIne dezanA tamAma nAgariko dezane nukasAna thavA chatAM paNa eka thaIne potAnI sarakAra sAme jalada avAja uThAvatA nathI te ghaNI ja dukhada tathA AzcaryakAraka bAbata che. mAtra thoDI saMkhyAmAM ahiMsApremI dvArA varSothI gauvaMza kanala tathA mAMsa nikAsa baMdha karavA sarakArane lokazAhInA siddhAMta mujabanI laData dvArA vinatio karavAmAM Ave che, paraMtu bhraSTa sarakArI taMtra para temanI, lokonA puratA sAthasahakAra vagaranI zAMta laDananI jarA paNa asara thatI. nathI. te kevaLa ahiMsApremIonI mAgaNInA saMdarbhamAM vacana ApIne tathA tapAsa samitione nImIne pazuonI katalanI nItimAM bedhaDakapaNe AgaLa ne AgaLa vadhatI ja jAya che. je A pramANe sarakAranI khoTI nItinA bhAgarUpe pazuonI katalanI nIti have lAMbo samaya cAlu raheze te samagra deza AphrikAnA dezonI jema raNamAM pheravAi jaze. pachI pazuonI katalanI jagyAe, mAnava mAnava vaccenuM hiMsAnuM eka alaga prakAranuM tAMDava zarU thaI jaze. tene kudarata sivAya A prakAranI paristhitinuM nirmANa karanArI sarakAra paNa rokI nahi zake. mATe have, ahiMsApremIoe sarakAranI pazuonI katalanI khoTI nItinA bhAgarUpe, AphrikAnA dezo jevI paristhiti bhAratamAM na UbhI thAya te mATe dezanA tamAma dharma-jAtinA lokono saMpUrNapaNe sAthasahakAra laIne suDatAlIsa varSothI chaLakapaTabharyA kaDavA anubhava karAvatA sarakArI taMtrane sIdhI asara kare tevA jaladanama pagalAM laine varSothI karavAmAM AvatI pazuonI katalanI nItine baMdha karavA sarakArane majabUra karavI joIe. anilakumAra ha. modI DoMbivalI, thANe samakAlIna pAnA naMbara : dinAMka che !
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ pazuzakitanuM Arthika mahatva VINIYOG 2tanA baLadagADAone janavANI ane mabaluganA pratika samAna oLakhAnArAone e vAtano khyAla nathI ke A baLadagAnI) ' 'Adhaka- sAmAjIka upayogItA keTalI che ane temanA kUca rASTrane upayogI evI keTalI sevAo pUrI pADavAmAM Ave che. grAmINa vistAramAM 82 Taka mAlanI heraphera ane 70 Ta% musApharonI heraphera Aje paNa baLada gADA | mAya che. mAlavAhaka pazuo je potAnI pITha para bojo mane samAjanI sevA kare! che temanA kalyANa prati ke Arogya prati samAjanuM bahu ochuM dhyAna gayuM che. vAstavamAM A pu0 dareka stare upanita rahyo che. sAthodhana prasiddha thayelA ahevAla mujaba aMdAje 8 karoDa 40 lAkha mAlavAhaka pazuomAM 7 karoDa 20 lAkha baLada che. sanI saMkhyA 80 lAkha che ane ghava- tathA uMTanI saMkhyA 20 lAkha aMdhajavAmAM AvI che. A badhA ja pazuo ekaMdare maLIne je zakina pUrI pADe che, ne vArSika 30 hajAra che. vo. samA paMvA jAya che. matalaba ke je teo sevA na ApatA hoya to tenI kAmagIrI mATe AdhunIka vijJAnano upayoga thAya to 10 hajAra karoDanA viLI bIla bharavA paDe. Invayana InsTITayuTa opha menejamenTa- beMgloranA pro. rAmAsvAmIe mAlabo kheMcanAra pazuo dvArA bhAratanA grAmINa atitramAM keTalo noMdhapAtra bho ApavAmAM Ave che te viSaya para eka saMzodhana karma che. khUba ja rasaprada kahI thAya evA A saMzodhanamAM prathamavAra ja eka upaNita viSayane nyAya ApavAno prAsa thayo che. A pazuonA khorAka pANI, Arogya ane tataDa% ke varasAdathI rANA ApavAnI javAbadArI samAjanI che. paraMtu temanA prati bhAgye ja koInuM dhyAna gayuM che. grAma vistAramAM AvelI gozALA ane pAMjarApoLonI Arthika hAlata paNI ja koya che. vAraMvAranA kALone praraNe A badhI saMsthAomAM pazuonI saMyA chellA 20 varSamAM vadhI che. 'rAmINa gAzALA ane pAMjarApoLo pAse vadhu pazuone Azraya ApavA mATe nathI, sagavaDatA nathI, sAdhana nathI ane keLavaNI pAmelo ka nathI. zaheromAMthI AvatA venezana para nabhatI A paNa kAyANanI saMsthAone mAtra sahAnubhutI ke ghananI ja jarUra che tevuM nathI. yuvAna saMcAladhenuM mArgadarzana ane maka maLe tevI temanI apekSA che. aneka saMsthAo vaca Avo mAlavAhaka bojo uThavatA pazuonA Arogya mATe temaja temanI kALajI levA tabIbI sAravAra kempa zarU thaI rahyA che ane temane saLatA paNa maLI rahI che, chatAM haju A bAbate lokonuM vadhu dhyAna kheMcAya te mATe koIka nakkara yojanA karavAnI jarUra che. bhArate potAnA grAmINa atrinuM jatana karavA pazcimI moDela karatAM svadezI anubhavo thI cAlatI mahAjana saMcAlita saMsthAone vadhu jIvaMta banAvavAnI jarUra che. bhAratanA grAmINa vistAramAM khetaro ane rastAo 52. zraryarata lAkho karoDe pazuo abajo rUpIyAnI kiMmata thAya tevI sevA pUrI pADI ya che. je rUpIyAmAM tenuM mUlya aMdAjavAmAM Ave to 15 lAkha TrekaTara dvaca je karNa na thAya te baLado vacce thAya che ane te peTe AvatA 100 varSamAM je rU. 100,000 karoDanuM mUDIrokANa thAya to ja temanovikalpa maLe tema che. je bhArata mATe te kalpanA bahAranI bAbata che. teo peTrola jhilanI je bacata karAve che te 2 4000 karoDanI che. - hIpaNa bAbata junavANI che tema kahIne AdhunIkatA lAvatA agAu tenA sAmAjIka- Arthika pratyAghAto vize vicAraNA karavI rahI. eka bIjI noMdhapAtra hakIkata e che ke 7 karoDa mAlavAhaka pazuo to evA che ke jemanI pAsethI varSamAM mAtra 100 divasa ja kAma levAmAM Ave che. | khetIvAmAM amuka divaso daramyAna ja temanI pAse kAma hoya che. pachInA samayamAM kheDUto temane manA nasIba para choDI de che ane A pazuoe jAte ja temano cAro zodhI levAno hoya che. khetIpradhAna bhArata dezamAM gAya-baLada, sane AjathI 30-40 varSa agAu bharapeTa kapAsIyA maLatA ane parINAme temanA kadanI zamatA ane guNavattA paNa ucI rahetI hatI. ghanano pravAha A pazuonI sAravAra karatI saMsthAo, pAMjarApoLa ane gAzALA tarapha vaLe tevI samayanI mAMga che. jeTalI khevanA mAnavI potAnA sukhaArogya ane kalyANa mATe kare che teTalI ja vividha rIte samAjane upayogI evA A pazuo mATe thAya te ja sAco dharma che. muMbaI samAcAra | pAnA naMbara19 dinAMka - 2015
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ prANIo mATe dareka zaheramAM jIvadayA jUtho racAvAM joie che oNkaTobara mAsamAM huM siTI kAunsilanA svayaMsevakanI kAmagIrIthI saMtoSa na thAya to tene chUTo lAvavAmAM AvyuM hatuM. joke vadhu paDatA raphatasrAvane kAraNe sabhyonI eka beThakane saMbodhavA holaeNnDa gai hatI. karavAmAM Ave che. AzcaryanI bAbate te e che ke che A pakSIne cikitsaka pAse lai javAya e pahelAM ja pratyeka zaheranA vikAsa mATe siTI kAunsila zuM karI zake vAgyAthI cha vAgyA sudhInI eTale ke divasa ane rAtanI mRtyu pAmyuM hatuM. ebyulansa sarvisanA kAryAlaya para e viSaya upara A parisaMvAda yojAyo hato (ApaNAM 12.12 kalAkanI ziphaTa hoya che. grapanI ophise cAra divasanA sarerAza trIsa karatAM vadhu phona AvatA hoya che tamAma zaheromAM niyamita rIte AvI beThako yojAvI ja mANaso cAra phonanA saMdezAo le che, jayAre eka ane moTA bhAganA phona rAtre dasa vAgyA pachI ja joie evI huM AzA rAkhuM chuM). vaDodarAnI siTI DrAIvara sahitanA ATha svayaMsevako pazupakSIone AvatA hovAnuM mane jaNAvavAmAM AvyuM hatuM mArI kAunsilane phakata eka ja vakhata meM paryAvaraNa vize thoDI tAkIdanI madada mATe ghaTanAsthaLe doDI jatA hoya che. khudanI hospiTalamAM paNa A aMgenA phona rAtre salAha doravaNI ApI hatI ane tyAra pachI A grupa dvArA eka makAna bhADe rAkhavAmAM AvyuM che. dasa-agiyAra vAgyA pachI ja AvatA hoya che. roDa ke kAunsilanA sabhyo dvArA vaDodarAne svaccha ane hariyALuM tenA bhoyataLiye tAlIma mATeno klAsarUma che. davAo phaTapAtha upara Akho divasa ribAtAM pazupakSI sAme banAvavAnuM bIDuM jhaDapI levAmAM AvyuM hatuM. sthAnika ane anya cIjavastuonA saMgraha mATe A bilDiMgamAM javAne lokone divase samaya hoto ja nathI. joke udyogapatio ane rAjakAraNIonA thoDA totiMga sTorarUmanI paNa sagavaDa che. bhAratIya cikitsakonI mAphaka teo rAta daramiyAna paNa sAthasahakAra vaDe AkhA vaDodarAnI sikala ja have pazu-pakSIo mATenA AvA svayaMsaMcAlita jUthane kAma karavAno kyAreya inakAra karatA nathI). badalAi gai che evuM mane kahevAmAM AvyuM che. ThIka che, sthAnika sattAvALAonI madadanI jarUra hoya che. A emsTaraDemamAM tamAma pazucikitsakoe sAthe maLI rAta have huM mArI holaeNnDanI mulAkAtanA mULa viSaya upara pAchI rUpane paNa emasTaraDemanA sattAvALAo dvArA tamAma daramiyAna teone eka ke be sahakAryakara pharaja upara AvuM chuM. holenDa khAtenA rokANa daramiyAna meM enimala madada pUrI pADavAmAM Ave che ane phAyarabrigeDanA hAjara rahe evI vyavasthA UbhI karI che. eka vAta spaSTa ebyulansa grupa viSene eka ArTikala eka sattAvALAone paNa A grupane madada karavAnuM che ke ebyulansa sevAo cAlu rAkhavAnuM atyaMta akhabAramAM prasiddha thayelo joyo hato. A rUpanuM jaNAvavAmAM AvyuM che. polIsa vahIvaTI taMtra paNa A kharcALa che. sAthe sAthe davAkhAnAnA bilDiMganA bhADA jaNAvavAmAM AvyuM che. polIsa vahIvaTI taMtra paNa A kharcALa de saranAmuM meLavI huM tenI tapAsa karavA gai hatI. A grupa grupane khAssI madada karI rahyuM che. koi vyakti dvArA jo pAchaLa, tenI jALavaNI pAchaLa, Teliphona bila pAchaLa aMgenI mAhitI ApavA pAchaLano mAro ekamAtra udeza tenAM pazu ke pakSInI hatyA karavAno ke tene tyajI devAne ane sayasevakone apAtA basa bhADA pAchaLe, paNa e che ke tyajI devAyelAM ane bImAra prANIo mATe khAssAM nANAM kharcAya che. Avaka-jAvakanuM palluM ApaNe paNa bhAratamAM AvAM ja jUthonI saraLatApUrvaka samatola rAkhavA A grupa dvArA DIarana ebyulansa racanA karI zakIe ema chIe. holaeNnDamAM ATha varSa nAmanuM eka mathalI megejhina calAvavAmAM Ave che, agAu keTalAka lokoe bhegA maLI prANIo mATenI AnI jAherakhabaro dvArA thoDI Avaka UbhI thAya che. ebyulansa vasAvavA jarUrI bhaMDoLa UbhuM karyuM hatuM. svayaMsevako mArgo upara TI-zarTa vecI thoDI Avaka UbhI teoe eka vAna kharIdI temAM okasijana silinDara, kare che ane bAkInI javAbadArI lokonI icchAzakita prAthamika sAravAra mATenI kiTa, sTrecara, pakSIo mATenAM upara choDI devAmAM Ave che. loko paNa dAna dvArA thoDI nAnAM pAMjarAM, pepara rola, blenkeTa, neTa, rabara glojha madada kare che. tame nahi mAno, paNa A AkhuM abhiyAna ane rajisTara sahitanI cIjavastuo phiTa karAvI hatI calAvavA mATe A grupane jarUrI nANAM maLI rahe che. ane A vAnane atyAdhunika ebyulansa banAvI hatI. bhAratanA koi paNa zaheramAM jIvadayApremIo atyaMta tyajAyelA, bImAra ane khoDakhAMpaNavALAM prANIone IRaa ww"| saraLatApUrvaka AvI kAmagIrI zarU karI zake che, jo koi tAkIde sAravAra pUrI pADavA ane teone pazucikitsako zaheramAM koi udyogapati ebyulansa mATenAM nANAM pAse lai javA A emyulansa vasAvavAmAM AvI prayAsa karavAmAM AvI rahyo che evA ahevAla ApavA taiyAra hoya te he bAkInI tamAma mAhitI hovAnuM jAherakhabaramAM jaNAvavAmAM AvyuM hatuM. koinI polIsane prApta thAya te teo A grupane jANa karI ApavA taiyAra chuM. samarpita vRddha vyakatio, nivRtta mAlikIvALAM ke bhagavAnane Azare choDI devAyelAM tAtkAlika ghaTanAsthaLe doDI jAya che. teo tyajAyelA athavA guhiNIo navarAzanA samaye AvI kAmagIrI zarU prANIone lAvavA-lai javA mATe A grupa dvArA Dora Tu prANIne japta karI ane AzrayagRhamAM mokalI Ape che karI zake ema che. indora, surata, punA, vaDodarA ke Dora sarvisa zarU karavAmAM AvI hatI. ane tenA mAlikanI dharapakaDa kare che. jo tame koi beMgalora jevAM moTAM zaheromAM jIvadayApremIo AvA khuba ja AvakArapotra banelI sevAone pagale A prANInA mAlika ho ane A grUpanuM sabhyapada meLavA nA grupanI sthApanA karI zake che. tame nahi mAne paNa che tenI sevA vistArI che ane tenA dvArA cAra varSamAM 24 vakhata ebyulansa sevAo meLavavA mATe holaeNnDanAM tamAma zaheromAM A grupa dvArA prAnIo eNngala vasAvavAmAM AvI che. nivRtta thayelA loko tamAre phIpaTe varSamAM eka ja vakhata najIvI rakama cUkavavI mATenI AvI sevAo zarU karavAmAM AvI che eTale ke tArA ane pApakSIo mATe kAMika karI chUTavAnI khevanA paDatI hoya che. je prANIne tyajI devAyeluM hoya te maphata Ano matalaba e thayo ke te dezamAM madada karanArA dharAvatA yuvAno dvArA svaicchika rIte ja A AkhuM sevAo pUrI pADavAmAM Ave che. tyajAyelA ane bImAra ane jIvadayApremIono koI toTo nathI. ApaNA abhiyAna calAvavAmAM Ave che. 18 varSathI nIcenA prANIne ebyulansamAM davAkhAne laI javAmAM Ave che. dezamAM lAkho pazu-pakSIo mATe AvAM anyAgAMThyAM yuvAnone ane kolejanA vidyArthIone AvI ane sAravAra bAda tene prANIsaMgrahAlayamAM lai javAmAM seTaro che, dilahI ane muMbaimAM AvA senTaro zarU kAmagIrImAM sAmela karavAmAM AvatA nathI. dareka Ave che. khAlI holenDamAM ja prANIo mATeno Dajhana karavAmAM Ave che, paraMtu jIvadayAne badale teono mULa vayaMsevakane AvavA-javA mATenuM phaphata basa bhADuM ja karatAM vadhu AzrayagRho che. abhigama paisA kamAvAno hoya che. joke bhAratamAM AvI ApavAmAM Ave che ane pazucikitsako tathA anya emasTaraDamanA tamAma pazucikitsako sAthe A grupa sevAo zarU karavAnuM haju paNa AvakAradAyaka lekhAze nikhAtA dvArA tene eka mAsa lAMbI tAlIma najIkano saMparka dharAve che ane divasa ke rota daramiyAna ane A aMgenI koi icchA darzAvaze tA zarUAtamAM huM ApavAmAM Ave che. tAlIma daramiyAna paNa anubhavI A tamAma pazucikitsako sAravAra mATe khaDepage tamAre tene tamAma madada pUrI pADIza ana huM AnaMda sAMDohA-nI maratInI kAmagIrI cAlu ja rAkhavAmAM rahetA hoya che. A davAkhAnAmAM mulAkAta vakhata ja anubhavIza.). Ave che, eka mAsanI tAlIma bAda je koi eka dariyAi pakSIne moDhAmAMmI le | fii kaLatI hAlatamAM saiphaarI phIcarsa US) S menakA gAMdhI ray - dinAMka : 26:23)
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ kacchanA rASTrane AgaLa thatuM aTakAvavuM hoya to briTizaroe 1859thI A dezamAM pazuonI behya hatyA RRrU karI ane te dvArA aDhaLaka samRddhi utpanna karI ApanArI arthavyavasthAnA kendramAM ja temaNe ghA karyo. bephAma pazuhatyAnA phaLasvarUpa baLataNa mATe jarUrI evo mana maLato chANano puravaTho kapAvA mAMDyo, tethI baLataNanI jarUriyAtane pahoMcI vaLavA anya pradezonI jema kaccha, saurASTra ane gujarAtanA jaMgalonuM paNa nikaMdana nIkaLI gayuM. . kaccha vagere gujarAta pradezanAM jaMgalo dariyAnA vibhukhI AkramaNane rokanA. arabI samudra uparathI AvatA khArAzabharyA pavananA ane pavana sAthe UDatI dariyAi nInA AkramaNane jaMgalo mArI haThAvatAM ane jamInanI phaLadrupatAnuM rakSaNa karatAM. ekaso varSathI paNa vadhu samayathI kacchanA raNanuM uttara gujarAtanI phaLadrupa jamIna upara ponAno aMkuza jamAve che. 80 varSa pahelAM ujjainakoe A raNanA AkramaNanI gujarAtanI bhUmine bhagavA sarakArane cetavaNIo ApI hatI, paraMtu padethI sarakArane kevI cetavaNIo sAMbhaLavAmAM rasa nahoto. sataMtratA maLyA pachI baMdaro, khetI, jaMgalo pazu vagerenA vikAsanI javAbadArI baMdhAraNe rAjyo upara nAkhI che, paraMtu paradezI sarakAranI jema gujarAta rAjyane paNa prajAnA hitanI dRSTine lakSamAM rAkhkhana A bAbatonA vikAsamAM rasa nahoto, nA bAbatonA vikAsanA kAryakramo nathI bahu kharcALa ke nathI muzkela, nathI emAM vizvae~nkanI sAme bhikSApAtra dharavAnI jarUra ke nathI temAM paradezI niSNAtonI phojone AmaMtraNa ApavAnI jarUra. mAtra lokonA sahakAra, ane dezI sAdhanonA vAjabI upayogathI sahelAithI e kAryakramo amalamAM mUkI zakAya. jamInanI phaLadrupatAnuM rakSaNa karavA sAthe paMcavarSIya Ayojano karatAM ghaNI vadhu rojagArI ApI zakavAnI kSamatA A kAryakramomAM che. 23 kaMcchanA raNapradezane AgaLa vadhato aTakAvavo hoya ane dariyAI tIna phaLadrupa jamIna upara phelAi jatI aTakAvavI hoya to retImAM ane retALa jamInamAM UgI zakatA, vinA pANIe jhaDapathI jamIna upara patharAi jai retInA AkramaNane aTakAvI raNane pAchuM haThAvI gumAvelI jamIna hAtha karI Ape evI vanaspatio retALa pradezamAM ugADavI joie. temAMnA keTalAMka nAma nIce ApyAM che. vadanI vAIDa mIThA kobA, pAtAM, moTI nAkho, vekarIo bhoMyagaLI, bhAkho, jhINako, sarapaMkho, aDadIo, jeThImadha, javAso, samarApAnI, bhoMya samero, goTakaDo, pAMDio, aDabADa taravAraDI, magAvaThI, kamaLavela, bhoMya AvaLa, kukaDaveluM, gAmavasukachuM, kAMTALuM iMdrANuM, sAToDo, dariyAi zaMkhalo, kharATa saMkhalo, sadeDI, canA, kharIne, bhAgo, Do, bhopAvI, AkaDo, zIroTI, samAradUdhI, mAmejavo, Avela, velADAM, hAthIzuDhAM, vAlI, kArabAsa phAMga, khArI, kALI zaMkhAvalI, cADa seMgaNI, bherIMgaNI, kAyamI, kaDavA gokharU, dhAmaNa kokaLI, khaDaselIo, ratavelIo, vaseDo, moTo vaseDo, gorakhagAMjo, kIDAmArI, dUdhelI, dariyAi javela, kunavAra, sIsamULiyuM, caMgImoya, mAthe, kAMsAM, kAMsaDo-zvAsa, gaMdhArUM dhAsa, aDabAu pAlakha, zera. bAvaLa. ? A vanaspatiomAMthI kAnA 1lA hoya che, koi choDa rUpe Uge che. koi chAtalA rUpe jamIna upara patharAnI dhyeya che. AmAMnI ghaNI vanaspatio amulya auSadhIya guNe dharAva che. samudranI retI ane khArAzathI nakAmI banI gayelI jamIna A vanaspati vaDe navasAdhya banI zake. vanaspationA A vAvetarathI pUrva dizAmAM khArA vanane sekvA ane vaMToLiyAnA vegane nAthavA kacchathI dakSiNa gujarAtanA samudrakinArA sudhI nALiyerInuM vAvetara kahyuM joie. nALiyera moTA vepAranuM phaLa che. nALiyeranA vRnA tamAma aMgo grAmya ke gRhaudyogo mATe upayogI che. kendra sarakAra dara varase karoDo rUpiyAnI kiMmatanuM koruM AyAta kare che, chatAM gujarAta rAjyane kudarate ApelI jamInarUpI maphata maLelI mUDIno upayoga karI nALiyera ugADavA tene rasa pegha thayo nathI. nALiyerInA vRkSo 75thI 100 phUTa UMcAM thAya che ane tenAM pAna 10thI 20 phUTa lAMbAM hoya che. A vRkSo pavananA jhapATA sAme Takkara dIle che. te pavanathI paDI jatAM nathI, paNa pavananA pravAhane cIrIna maMda banAvI de che. tenAM auSadhIya guNo mATe no jo lekha lakhavo joie. ane nALiyerInA vAvetaranI pUrva dizAnI jamInamAM jurInA tho ugADavAM joie. e vRkSo paNa 50thI 100 phUTa sudhI UMcAM vadhe che. nALiyerInI otha maLI javAthI dariyAi pavanamAM te sukAi jatAM nathI, enI komaLa zAkhAo nIce paDI dhImedhIme teno jADo para jAme che ane tenuM khAtara thaI nIcenI jamInane sudhare che. paNa tenA thoDA auSadhIya guNo che. paNa teno kharo upayoga tenAM mULa ane chAlamAM che, je gAmaDAM raMgavAmAM ane kapaDAM raMgavAmAM vaparAya che. enuM lAkaDuM majabUta che. teno upayoga bALavAmAM thAya che. te jaladI baLe che ane teno nApa lAMbo samaya she che. nALiyerI ane jarInAM vRkonI A jaththanI dariyAi pavanane nAthI vAtAvaraNamAM phelAtI khAza aTakAvI zake, vRkSone caNa Ape ane jamInane phaLadrupa banAvavAmAM madada kare. eTaluM ja nahIM have dara varase pedA thatA vaMToLiyAnA vegane dhI abajo rUpiyAnA mAlano nAza ane lAkho prANIo ane haro konA prANa bacavI zake. gujarAta rAjyane prajAhitanAM kAryo karavAmAM bhAgye ja rasa hoya che athavA bhAgye ja sUjha dveSa che. kadAca rasa jAge no vizvabaeNnka, phAo jevI paradezI saMsthAo sajjane prajAhitanAM kAryakramo amalamAM leze ke kema te zaMkAno viSaya che. gujarAta rAjyanI prajAe ane temAM paNa khAsa karIne kacchanI bahAdura, khaDatala ane mahenatu prajAe saMgaThita thaine rAjyanI madadanI apekSA rAkhyA vinA kacchanA raNane AgaLa vadhatuM aTakAvavA uparanA kAryo dhu vilaMba vinA amalamAM mukavA kaTibaddha thavuM jeIe. upara jaNAvyuM tema pazuonI beca hatyAnA kAraNe taMta maLI tyAM sudhI gujarAta rAjya upara dariyAnuM AkrmaNa dvimukhI hatuM. svataMtratA maLyA pachI pazuhatyA baMdha karI nyu jaMgalo kapAtAM aTakAvI ane navAM jaMgalo UgavA dai dariyAnA bhuikhI AkramaNathI gujarAta rAjya phaLadrupa jamInano nAza aTakAvI zakayuM che Conta- 2 [DOAINIA
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ tenA badale svataMtratA maLyA pachI pazuonI bephAma katala vadhArI devAmAM AvI, jaMgalo ugADI ApanArA dheTAMbakarAono no dATa vALI devAmAM Avyo. tenA pratyAdhAta rUpe vadhu ane vadhu jaMgalo kapAtAM cAlyAM. jaMgalo kapAvAnA kAraNe jamInanA dhovANathI nadIo, taLAvo vagere gALo purAIne sUkAI gayAM. nadIo ane taLAvo sUkAi javAthI jamIna nIcenA bhUgarbha jaLabhaMDArone maLato pANIno puravaTho khovAi gayo. bIjI bAju yAMtrika udyogo vadhAravAnI dhelachAmAM pANIno bephAma durupayoga thavA lAgyo, (gujarAta sTeTa pharTilAijharanuM kArakhAnuM, bAjumAM AvelI riphAinarI tathA inDiyana peTrokemikalsa rojanuM sADA traNa karoDa gelana arthAt rojanuM 1 karoDa 17 lAkha beDAM pIvAnuM pANI vApare che. rojanAM dasa beDAM lekhe 11,70,000 kuTuMbone ATaluM pANI pUruM pADI zakAya. suna pAsenuM paththaranuM kArakhAnuM rojanuM aDhI karoDa gelana pANI vApare che.) A pANInuM La nIce utaratuM cAlyuM. paradezI salAha ane vizvabaeNnkanI nANAkIya sahAyane ravADe carcIne Tyubavela ane DakIo mUkI pANInA nIce UtAranA jatA naLane vadhu jhaDapathI nIce utaravA mAMDyuM. keTalAMka sthaLoe jamInathI 1000 phUTa sudhI pANInuM taLa nIce UtarI gayuM. Water seek its own level e niyama mujaba dariyAnI pAse lI jamInanI nIcenA jADAro nIce utarI javAthI sagA polANamAM dariyAnuM khAruM pANI aMdara dhasI AvyuM. e pANI dhIredhIra AgaLa vadhatuM jaze. jamInanI nIce adRzya rIte dhasI AvatuM samudranuM pANI dhAsanuM taNakhaluM paNa na UgI zake eTalI hada sudhI jamInane khArI banAvI deze ane eka divasa je kUvAo mIThA pANIthI chalakAtA hatA ane je Aje tadna khAlI thai gayA che, te dariyAnA pANIthI bharAi jaze. bhAvanagara ane lakhapata vacce dariyAkAMThA najIkanA pradezonI 12 lAkha hekTara jamIna khArI banI gai che. 'Not a blade of green grows' - dhAsanuM taNakhaluM paNa UgatuM nathI. tyAMnA kheDUto ane loko poka mUrkIna raDI rahyA che. gujarAtanA eDavaoNkeTo A kheDUtonI vahAre mArke suratanI tApI nadI upara baMdho bAMdhyA pachI e zahera mATe paNa pANInI Adhina zarU jai che. jethI nInuM pANI khaNe javA mAguM che. kAraNake baMdhone lIdhe nabaLo paDelo tApIno pravAha samudranA dhasArAne khALavA asamartha banyo che. samudranI bharatInAM pANI tApInAM pArTIne 1 'khAruM banAve che. e khAruM pANI jamInamAM Utare che. pariNAme thoDA ja samayamAM samasta surata jillo khAro pradeza banI verAna banI jaze. je bhUlabharelAM pagalAothI nadIo purAi gai, samudra aMdara dhasI Avyo, te pagalAone UlaTAvavAne badale dariyAnuM pANI aMdara AvatuM rokavA tathA praznane mIThuM pANI pUruM pADavA taghalakhI yojanAone zaramAve evI yojanAonAM sUcano thaI rahyAM che. karI cUkelI nadIomAM pharIthI prANa putyAno prasAda karavAmAM Ave che uttara gujarAtanI pANInI taMgIno sahelAithI aMta AvI jAya. samudranA pArthIne mIThuM banAvavAnI darakhAsta paNa ghAtaka che. Aje jema sarakArI DerIonI dayA upara pheMkAi jaine savAra-sAMja katAramAM dUdha mATe UbhA rahevuM paDe che. tema pANInI bAladI laine lokone mIThuM pANI banAvavAnA udyogonA AMgaNe lAcArIthI UbhA rahevuM paDyuM anero je dAma mAtraNe te ApavA paDaze. e pANIthI ApaNI rasoinI kaLA nAza pAmaze. e pANI vaDe khetI thai zakaze nahIM. bagIcAmAM phaLaphUla maMtrI zakaze nahIM. daheja ane ghoghA vacce pAipalAina nAkhavAmAM Avaze to dara cha hine e pAipo badalavI paDaze. samudranA khAdya pANInI thapATo pApone keTalA samaya sudhI TakavA deza eka nAnakaDuM paNa chidra pAipalAina dvArA vahetA mIThA pANIne khAruM banAvI deze. 4 VINDYOG pANI mATe ApaNe paradezI karaja nIce dabAnA ie ane paradezI sattAnA oziMgaNa banI narmadAnAM pANI maLavAnI bhramaNAmAM varso vItAvatA jaIe tenA karatAM ApaNe Apa pANI batAvI paradezI sahAya, karaja, mArgadarzana ke maMjarI vinA ApaNA zarIrano sIno pADIne ApaNA zrama ane buddhi vaDe pANI meLavIe e dhu gausama yuM. vaheNa ane ApaNI asmitAne jema ApanAruM nathI ! lokoe sAmAyika rIte mATIthI parAi gayelI nadIo vagere khodI tene uMDA banAvavAM joIe. temAMthI nIkaLelI mATI ane retI vaDe temanA kAMThA uMcA karI levA joie tethI pharI e nadIo bAremAsa vahetI thaze. temAMnuM pANI bhUgarbhanA jaLabhaMDAromAM DI dariyAnA pArTIne pAchuM dhakelI deze. narmadAnA baMdha karatAM vadhu pANI A nadIo vageremAM saMdharI zakAze ane Aje khAlI thai gayelA tamAma kUvAo pharI mIThA pANInI taravA lAgaze. pazuonI bAma hatyAthI gujarAtanI samagra prajAnuM astitva jekhamAyuM che. veNIzaM purAraja vAsu rajUAta : araviMda pArekha jAti prathA !! pAnA naMbara : dinAMka: 1124
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ AisakrImamAM prANIja guMdara, carabI ane hAnikAraka rasAyaNo chUTathI vaparAya che S haiIlI haze ? mArA putranI zALAnI kenTInanI mulAkAta levAnuM carabInA tharane kApatI vakhate je nAnA nAnA TukaDA nakkI karIne meM ene gabharAvI mUkaze. meM joyuM ke jamIna para paDe tene ekaThA karIne, sugaMdhI banAvIne kenTInamAM mAtra vephara, pinjhA ane AisakrIma ja cokaleTa tarIke vecAya che. jethI jamIna para paDyA vecAnAM hatAM te paNa ne dhamadhokAra cAlatI hatI. huM paDyA kAmadAronA paga taLe cagadAIne temanA svAdamAM saMcAlakone kenTInamAM anya vastuo rAkhavA mATe je vikRti AvI hoya te dabAi jAya. samajAvavAnI chuM, paNa te agAu mAre vAlIone havA ane carabInuM A mizraNa narama bane ane AisakrIma vize thoDI vAto karavI che, kAraNa ke camacIne coMTI rahe te mATe prANIonAM AMcaLa, nAka, bALakane DAhyA rahevA mATe ke parIkSAmAM pAsa thavA mATe pUMchaDI, gudAnI cAmaDI jevAM akhAdha aMgone ukALIne mukhyatve AisakrImanI lAlaca apAya che. meLaveluM cIkaNo padArtha temAM umeravAmAM Ave che. A AisakrIma eka evo khAdya padArtha che jemAM havA menakA gAMdhI cIkaNo padArtha carabInA pratyeka chidramAM phelAi jAya che. mahatvanI sAmagrI che. AisakrImamAM aDadhoaDadha bhAga tene kAraNe ja AisakrIma jIbha ane tALavA vacce to havA hoya che. bAkInA ghaTakomAM trIsa TakA jeTaluM dabAtAM saraLatAthI ogaLI jAya che. gALyA ke ukALyA vagaranuM sAmAnya naLanuM pANI, cha TakA tenA para spaSTapaNe evuM lakheluM hoya. AisakrImanI tamAre AisakrIma khAvo che ? madha ane kaLono rasa carabI ane 7-8 TakA khAMDa, hoya che. A sAmAnya zarUAta carabInA eka thara tarIke thAya che, carabInA have janavANI gaNAya che. AisakrIma to khAMDa, iDAM, vastuomAMthI ATalI sAdiSTa vastu kaI rIte banatI tharane kaDaka ane rabara jevo chidrALa banAvA che jethI carabI, dudha ane esesana jagasAjana pichADa che tenAM chidromAM puSkaLa havA samAI zake. A binazAkAhArI mizraNa paNa aneka prakAranAM re prathama, AisakrIma zAkAhArI khorAka nathI sivAya ke A prakriyA atizaya ThaMDA oraDAomAM thAya che. . anusaMdhAna agiyArame , AisakrIma chaThThA pAnAthI cAlu dharAve che. A... tamArAM lADakavAyAMone tame zani-ravinI - AisakrImamAM sAmAnya rIte nIcenA padArtho hoya che. rajAomAM khUba premathI je khavaDAvo cho te vAstavamAM * DAI-ithila lUkojha': IDAne badale vaparAtuM A prANIja dara, gaMdhAtuM pANI, enTI-phrIjha, oila sanuM rasAyaNa enTI-phrIjha du:khazAmaka auSadhamAM hoya peinTa ane nAITreTa solvanTa, lIkha athavA ja che. mAravAmAM vaparAtuM rasAyaNa ane havAnuM mizraNa che. tame vanilAne badale paparAnAla vaparAya che. jenA tamArAM bALakone dhikakAratA hota to tame emane zuM upayoga ja athavA lIkhane mAravA mATe paNa thAya che. ApatA * AisakrImane viziSTa svAda ane soDama Apavo ka to ghare jUnI DhabanA zarabata athavA dUdhanA, iMDAM ADA hAI sA-17 nAmanA padAtha vaparAya che vagaranA AisakrIma banAvo athavA to AisakrIma jene DAyajha, plAsTika ane rabaramAM paNa upayoga thAya khAvAnuM ja sadaMtara choDI de. A lekhanuM kaTiMga kApIne je zALAo temanI kenTInamAM AIsakIma rAkhatI hoya * AisakrImane anAnasane sAda ane soDama temane mokalAvazo. jo tame zAkAhArI ho te to khAsa ApavA mATe ithila esiTeTa vaparAya che. A rasAyaNa cAmaDAM ane kApaDa sApha karavA mATe paNa vaparAya che. tenA dhumADAthI phephasAM, kalejuM ane hRdayane kAyamI nukasAna thAya che. * byuTAlDihAiDa nAmanuM rasAyaNa AisakrImamAM sanakaDI tema ja rabara simenTamAM vaparAya che. * AisakrImane keLAno svAda ApavA mATe eka pAnA naMbare esiTeTa vaparAya che je oila peinTanA drAvaka tarIke paNa upayogamAM levAya che. * sTroberInA rasAda mATe vaparAtuM bejhila esiTeTa eka prakArano nAITreTa solvanTa che. dinAMka 12
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 90AINIA liMboLI bAda have bhAratavAsIo AduM ane haLadara paranA hako paNa gumAvavAnI taiyArImAM che navI didhI, tA. 17 (pI. TI. saMzodhana saMsthAo ane ejansIo bhAratIya vijJAnIone zodha mATe choDomAM navesarathI rasa paDavA mAMDyA Ai.): videzI kaMpanIoe sAthe sahaga sAdhI rahI che. Ane zreya ke peTanTanA vadhArAnA adhikAro che ema caudharIe jaNAvyuM hatuM.. liMboLIonA arka bAda have peTanTa kAraNe bhAratIya leboreTarI ApaNA bemAMthI ekeya maLatuM nathI. caudharIe caudharInA jaNAvyA pramANe mATe AduM ane haLadaranA arka para auSadhIya guNo dharAvatA choDo videzI jaNAvyuM hatuM ke, AMtararASTrIya choDamAMthI davAo zodhavAmAM DoLo Theravyo che. je A paraMparAgata kaMpanIone temanA kAmamAM TekArUpa peTanTanI paristhiti jotAM bhAratIya navesarathI rasa paDavAnuM eka kAraNa e auSadharUpa choDonI peTanTa videzI thavA mATe lakhI ApavA bhaNI dorAI saMzodhana saMsthAoe jemaNe AvA che ke have choDamAMthI davAo banAvavA ' ''kaMpanIo pAse jaze to sadIothI jaze tevI cetavaNI caudharIe ApI sahayogI karAra karyA che. temaNe evI mATe arDa meLavavA atyAdhunika jene bhArata potAnA gaNe che ne haLadara hatI. mAgaNI karavI joie ke videzI TekaniksanI eka AkhI zreNI ane AinA arkanA AMtararASTrIya ApaNe liMboLI ane haLadara ejansIe A choDanA arthonuM vikasI che. A Tenisa dvArA mArkeTiMganA hako ne gumAvI deze tevI gumAvyAM che, kurakumA loMgA (haLadara) parIkaraNa karavA mATe bhAratamAM temanI choDamAM rahelAM rasAyaNo oLakhI niSNAtoe cetavaNI ApI che. gumAvavAnI taiyArImAM chIe ane have saMzodhana leboreTarI sthApavI. kADhavAmAM Ave che. komeTogrAphika amerikana peDhIe liMboLInA arka anya choDo khAsa karIne keTalAka ubakA sAme saraLa ane paddhatio ane spekaTroskopI dvArA AdhArita jaMtunAzakanI peTanTa paraMparAgata phaLadrupatA virodhI choDa asarakAraka davA tarIke Adune choDanA AgavAM lakSaNo pArakhavAmAM karAvyA bAda have kaeNnsaravirodhI mATe karAra thatAM have bahu vAra nahIM. upayoga bhAratamAM sadIothI thAya che. Ave che. nahIM zoSAyelA carabInA sAravAra lIdhA bAda ke oparezana bAda lAge ema temaNe jaNAvyuM hatuM. tAjetaramAM briTiza meDikala jarnala kaNo, jarUrI telo ane AkaloiDa AvatA ubakAnA ilAja tarIke videzI ejansIo sAthenA lenseTe jAhera karyuM hatuM ke oparezana navone alaga pADavA mATe anya AdunA arkamAMthI banAvAyelI davAnI sahayoga daramiyAna paraMparAgata bAda AvatA ubakAnI sAravAra tarIke phijhikala meyasa apanAvavAmAM Ave peTanTa amerikA ane briTananI be bhAratIya auSadhIya choDonA arka Ano upayoga sAmAnya davA che. peDhIoe karAvI che. videza parIkSaNa mATe mokalavAmAM Ave ekarAnanI jema thai zake che. choDanA arkanI lUgadImAMthI dhaTako A ja rIte haLadaranA arka athavA che. bhAratIya leboreTarIo pAse tAjetaranAM saMzodhano darzAve che ke chUTA pADavAmAM have thoDAM saptAho je haladI mATenI peTanTa jarmana peDhI atyAdhunika rAsAyaNika parIkSaNa eka grAma AduMnA pAuDaranI asara lAge che. sephaTroskopI ane karAvI rahI che. A kaMpanI haLadarano karavAnI sagavaDo na hovAthI Ama 10 miligrAma meTaoNkaloprAmAiDa nyukliyara megneTika resomansa upayoga nukasAnakAra sTeroijhane karavAmAM Ave che. jeTalI ja thAya che. vaLI (enaemaAra) nAmanI atyAdhunika sthAne enTa phalemeTarI ejanTa tarIke eka vAra videzI ejansI A meTAkaloprAmAiDanI ADaasara thAya TekanikasanuM saMyojana karIne akenA karavA mAge che ema navI dilahImAM choDanA arkane alaga karI tenA mukhya che. jayAre AdaMnI koi ADaasara vividha dhaTaka chUTA pADavAmAM Ave AvelI nezanala insTiTyUTa oNpha guNo jANI le pachI tene thatI nathI. che. agAu A ghaTako chUTA pADavA imyunolojI (enaAIAI)nA AMtararASTrIya saMpatti adhikAra heThaLa ukela riporTamAM karAyelI varSo sudhI mahenata karavI paDatI hatI, prophesara raNajita rAya caudharIe AvarI le che. pariNAme bhAratanA bhAge bhalAmaNone kAraNe roDanA saMzodhanamAM siTika davAo vikasAvavAmAM jamAvyuM hatuM. mAtra A choDa AdhArita davAonuM saheje anubhava na dharAvatA athavA Azare 20 varSa jeTalo samaya lAge bhaMDoLanA abhAve bhAratIya bhAratamAM vitaraNa karavAnA adhikAro jayAM auSadhIya guNa dharAvatA choDa che ane tenI pAchaLa Azare 10/ pheboreTarI vikasita rASTronI ja rahe che. ema temaNe jaNAvyuM hatuM. ugatA na hoya tevAM rASTrane paNa miliyana DaoNlarano kharca thAya , samakAlIna pAnA naMbara : nAka 181:94
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ avasara narasiMha rAva Ayurvedane 21mI sadImAM lai javAnI vAto kare che ane ApaNA peTamAM phALa paDe che: vaDA pradhAna malTInezanalonA inTelekcyuala rAiTsa mATenI bhUmikA taiyAra karI rahyA che. iDalI ke barjarI varaza ke dAtaNa? vItiyuM ke penTa? thepaluM ke pitjhA? be saMskRtionI TakarAmaNa thai rahI che. AdhunikatA ane pazcimI Dhaba AkramaNa sAmenA beMkaleMza tarIke aneka gujarAtI kuTuMbo have savizeSa gujarAtI banI rahyAM che. jema ke, ghaNAM mAbApo ve cIvaTapUrvaka pappA ane mammI ane kiMUeMkA jevA zabdaprayogo TALe che. aneka kuTuMbo have grAnDapAne badale dAdAjI ke nAnAjI zabdano prayoga pasaMda kare che. AjhAdI pachI bhAratanA zaherI ane zikSita varSe moDarna eTale vesTarna thavAnuM valaNa svIkAryuM che. AmAMthI kanjhyumarIjhama ane yuppIo janmyA che. madhyama varganA 20 karoDa jeTalA mANasonuM jIvanadhoraNa ekadama badalAI gayuM che. teo pazcimanA lokonI lAiphasTAilanuM anukaraNa karI rahyA che. jamavA mATe DAiniMga Tebala joie. phrija vinA na cAle. biyara ane vhiskI paDavAno rivAja sArvatrika thai gayo che. adhuruM hatuM te sTAra TIvIe ane emaTIvIe pUrNa karyuM che. vAMdarAnA linkiMga roDa uparathI pasAra thanArI vyati kuna betu bAjunI dukAnanAM pATiyAM ja jAya che paNa tene A parivartanano khyAla AvI jAya. TrenDI ane Dabala bula vegana ane hAiDa enDa skina jevAM sAinaborDa potAnI AgavI kathA kahe che. e rastAnI kuTapAtho para pharanArAM yuvatIonA rA, temanA mekaapa, temanA pozAka, temanI cAla, temanI menarsa ane sauthI vadhu to temanI bhASA ApaNane bhAgye ja bhAratIya lAge. eka navI varNasaMkara peDhI UbhI thai che. mAikala thI mAMDIne ropI ke pIi sudhInI khepa' e TIma kheDe che. A peDhI nAkarI che, tenAM vanamUlyo chIchAM che. zera karavI e teno TrAyeba na che. A paDake, tAjetaranI keTalIka ghaTanAo juo. thoDA divasa pahelAM nAgapura khAte vaDA pradhAna narasiMha rAve Ayurvedika konpharansanuM udghATana karyuM hatuM. narasiMha he Ayurveda mATe kendramAM eka alaga minisTrI sthApavAnI ane AyurvedanI davAomAM kvoliTI konTrola dAkhala karavAnI himAyata karI. elopathImAM kavoliTI konTola che? homiyopathamAM che? kharekhara to AyurvedamAM ja pramANamAM kvoliTI konTrola che. cyavanaprAzamAM tamAma nirmAtAo zuddha AmaLAM vApare che. citrakAdivaTI hoya ke hiMgASTaka cUrNa hoya ke sItopalAdi hoya, sAmAnya rIte temAM apekSita igleMDayaTrA hoya ja che. Ayurveda sAme bIjo eka AkSepa e che ke tenI davAo banAvavAmAM hAijinanI upekSA thAya che. A vAta galata che. Ayurvedika davAo banAvAvI navI phArmasIo hAtha vaDe badhAne aDavAnuM TALe che ja. muMbaimAM thoDA divasa pUrve dha koMgresa opha TreDizanala sAyansIjha enDa TekanolojhanI pariSa mojI hatI. ApaNI junI pardhAo ane ApaNuM jUnAM upakaraNo have pachAta gaNAya che. navAM sophisTikeTeDa sAro ApyAM che, khAMDaNI ane pavAranuM / huM sthAna misare lIdhuM che. komavAnI sagaDIne sthAne kaiso sTava Avyo che. sApaNInuM sthAna mutra zrInare lIdhuM che. mATalAne sthAne phrija AvI gayuM che. gAmaDAMnA kArIgaro ane ArTijhano pAyamAla thai gayA che. Adhunikate ane pazcimIkaraNane kayAMka loka mAravAnI jarUra che. khetIvADI, sthApatya, auSadho ane manukAmane te ApaNI purANI paddhatio upayogI hatI. have temanuM nikaMdana nIkaLI gayuM che. khAtaranuM sthAna rAsAyika khAtare lIdhuM che. te vizvanane kSetra je pracaMDa pragati karI temAM bhArate bhUtakALamAM moTo phALo Apyo hato. elopathInI aneka davAomAM ApaNA Ayurvedika osaDiyA vaparAya che. mAtra temanAM nAma saMskRta ke deya nahi paNa leTina hoya che, madrAsamAM eka saMsthA che. enuM nAma che peTriyoTika enDa pIpala-oriyenTeDa sAyansa enDa TeknolojI, aneka niSNAto Aje mAne che ke bhAtanI vijJAna, TeknolojI ane auSadhinI paraMparAne punarjIvana karavAnI jarUra che. cIne Adhunika pazcimI TenonuM ane naLa cInI pastInI TekanojenuM Abune brekiMga karyuM che. narasiMha rAve nAgapuranI pariSadamAM Ayurvedane 21mI sadImAM lai javAnI vAto karI. ghaNA nirIkSakone vahema che ke narasiMha rAva AyurvedanI davAone kSetre paNa malTInezanalonI ghone bhAratamAM ghAlavA dhAre che. have ApaNI lIMboLIo ane haraDe ane jeThImadha upara paNa ` paradezI malTInezanalo aMkuza jamAvaze ane temane inTelekbyula proparTI iTsa banAvI deze. Ane 21mI sadImAM lai javAnuM narasiMha rAva kahe che tyAre ApaNane manamAM phALa paDe che: vaDA pradhAna malTInezanalo mATe to takhto goThavI nathI rahyA ne? anyathA ekAeka temane Ayurveda mATe zI rIte prema UbharAi Ave? kadAca teo videzI ane bhAratIya kaMpanIonuM kopTembarezana paNa vicArI rahyA haze. prAcIna bhAratIya AyurvedanA AcAryo kAMi avaijJAnika ke UMTavaida jevA na hatA. grIka lokonI hipokreTasavALI sisTama karatAM Ayurveda yAMya AgaLa hatuM. have videzI kaMpanIo Ayurvedika davAo banAvaze. temane lokonA kalyANamAM rasa nathI hoto paNa teo no nirmaNe napho karavAmAM mAne che. ApaNAM triphaLA ane ApaNAM AmaLAM have pachI modhAMdATa thai jaze. Ayurvedika davAonI nikAsa thaze eTale bhAratamAM A davAonA bhAvo aura vadhI jaze. rAjakAraNe have Ayurvedane jhapaTamAM trIjuM che. rA 1-11 04: dinAMka: 11-194 7 VINIYOG
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 muMbaI samAcAra sAptAhika, tA. 16-1-1994 muMbaI samAcAra 11/2 auSadhi mUlya dharAvatAM vRkSa kSAropaNa mATenI kAmagIrImAM vASadhiyuSya dharAvatAM vRkSone mahatva ApavAnI jarUra che. jo ke kSAropaNa e jhUbezamAM sAmAnya vyakita, kheDUta ke zramajIvInuM yogadAna ghaNuM ja alpa che. A bAbata eka uNapa sUcave che. chatAM tenuM klaka vistAravuM ja rahyu AMbaLA, arIThA, saragavo, lImaDo, baheDA, haraDe A badhAja o agatyatA dharAve che. temanA darekanA guNa alaga - alaga che. grAma vistAro sivAya anyatra kyAMya AropaNa mATenI taka ghaNIja maryAdita che. paraMtu kSAropaNanI jAgRti mAtra zaheromAM ja che jyAre teno amala mAtra gAmaDAmAM ja thaI zake che- A eka virodhAbhAsa che. rAjya sarakAra hastakanA jaMgala vibhAge hAIve - relave - lAIna sarakArI kharAbA vagere sthaLe vRkSAropaNanI kAmagIrI zarU karI che. dareka rAjyamAM teno amala thaI rahyo che. paraMtu khetara ane vADIomAM Aje sAthI vadhu jarUra kaDavA lImaDAnI che. A vRkSa uttama ASadhimUlya dharAve che. be khetaranI vacce jo lImaDAnA vRkSonI hAramALA ubhI thAya to te jaMtuo - bekaTerIyA ane kITANunAzaka tarIke uttama pesTIsAIDasa banI zake che. kheDUtImAM A samajaNa vikasAvavI karIthI anivArya banI che. kAraNa ke hAlamAM jaMtunAzaka davA khUba ja nukazAnakAraka puravAra thatI hovAnA ahevAla che. jaMtunAzaka davAono chaMTakAva thayo hoya tevA kaLakaLAdI ke zAkabhAjI AhAramAM levAthI kIDanIne nukazAna thAya che bhAratamAM kIDanAnA 20 lAkha dardI che. jyAre hospITalamAM sAravAra ApavAnI kSamatA mAtra be lAkha dardInI che. kIDanInA niSNAMta tabIbonI paNa achata che. Ave vakhate ApaNe Adatane AmaMtraNa ApI rahyA chIe. prAcIna padhdhatithI cAlatI khetIvADImAM koI ja taklIka nahotI ke koI muzkelI paNa nahotI chatAM A badhI bhAMjbaDa ApaNe ja ubhI karI che. lImaDAnA vRkSo TheraThera ucheravA mATe jo kAryakrama zarU thAya to dezamAMthI melerIyAne paNa dezavaTo ApI zakAya tema che. AthI 25-30 varSa agAu meleriyAnuM ATaluM jora nahotuM. have to melerIyA evA prakArano thAya che ke divaso sudhI tenI asara e che ! ! A meleriyAno pratikAra karavAno saraLa ane sasto upAya ApaNI pAse che. zaherI vistAramAM tulasI ane grAmya vistAramAM lImaDAnA uchera mATe pratyeka nAgarike potAnuM yogadAna ApavuM joIe. A kArya sAmuhika rIte thavuM joIe. arIThAnA vRkSo to have bahu ochI jgyAe jovA maLe che. aMgrejImAM jene sopa-naTasa kahevAya che ne arIThA 50 varSa agAu haju sAbu ATalo pracalita hADe dono .. jevAMna dArUvAlA ja nahoto tyAre khUbaja lokapriya hatA. arIThA e kapaDA dhovAmAM paNa vaparAtA hatA. eTaluM ja nahIM rAbunI avejImAM teno bharapUra upayoga thato hato. zaherI prajAmAM jemane kSAropaNamAM rasa hoya temane A prakAranA upayogI vRkSonuM sAhitya taiyAra karIne pUrUM pADavA koIka saMsthAe AgaLa AvavuM paDaze. kAraNa ke paryAvaraNa e mAtra ArAma khurazImAM besIne ja carcA karavAno viSaya nathI, te amalamAM mukavAnI vAta che. prajA jo meleriyAnA pratikAra mATe be ja muddAne lakSamAM le to dara varSe karoDo mAnava divasonI je nukazAnI jAya che te ochI karavAmAM tulasI ane lImaDo keTalo kALo ApI zake tema che te nakkI karavAnuM kArya - temaja mUlyAMkana nAgariko dUsa thAya te IcchanIya che. |DOINDIA|
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ dUdha mAMsAhArI khorAka che evo pracAra hindu prajAnA astitva upara AkharI phaTako mAravA mATe che ? INIA kare che. mAMsa, mAchalI ane IDAMnA poSaNa mATe ane tenI garama garama dUdha pIvAthI kapha ane vAyuno nAza thAya anivAryatA mATe jyAre khUba pracAra thayo che ane che ane garama karyA pachI ThaMDuM karIne pIvAthI pittano nAza lokone sAma, dAma, bhedathI paNa te khavaDAvavAnA pracaMDa thAya che. dUdhamAM dUdha karatAM aDadhuM pANI nAkhI e pANI prayatna jayAre amalamAM AvyA che tyAre vizvano zreSTha baLI jAya tyAM sudhI ukALIne pachI pIvAthI kAcA dUdha poSaka padArtha ane mahAbhAratakAre jene A duniyAnA karatAM pacavAmAM vadhu halakuM che. amRta tarIke varNavyuM che tenA viSe paNa lokoe jANakArI zukala pakSa ane kRSNa pakSamAM paNa caMdranI vadhaghaTa meLavavI jarUrI che. e jANakArIne abhAve je padArtho pramANe dUdhanA guNamAM phera paDe che. je gAyo rAte gharamAM kharekharuM poSaNa ApanArA nathI, paNa tathya, saMskRti bAMdhelI hoya temanuM dUdha savAre vadhu ThaMDuM ane pacavAmAM bhAre ane dharmane haNanArA che, te pradArtho upayogI ane hoya che, paNa je gAyo rAte paNa jaMgalamAM caravA jAya anivArya mAnI teno svIkAra karatA thai jAya ane che temanuM dUdha pacavAmAM halakuM hoya che. savAranuM dUdha pariNAme vividha rogonA bhoga bane enAthI paNa bhUMDuM sAMjanA dUdha karatAM vadhu ThaMDuM hoya che. savAranA dUdha karatAM AsarI vRttivALA thai jAya evI paristhiti upasthita sAMjanuM dUdha vadhu halakuM ane vAta-kaphane vadhu sahelAithI thaI hoI loko samakSa A AsurI pravRttio sAme lAla dUra karanAruM hoya che, jayAre savAranuM dUdha pittajanya battI dharavA ane dUdhanA prakAro, tenA guNadoSa loko rogone sahelAithI dUra kare che. jANI zake e AzayathI prakhyAta vaidarAja zAligrAmanA prathama pahoramAM eTale ke sUryodaya pachInA pahelA pustaka zAligrAma nighaMTune AdhAre dUdha vizenuM avataraNa traNa kalAkamAM dUdha pIvAthI baLa ane vIrya vadhe che, bhukha lIdhuM che. lAge che. madhyAhana kALe eTale ke bapore dUdha pIvAthI - dUdha madhura, snigdha, vAta-pittanAzaka, tatkAla baLa vadhe che. kapha ane pitta nAza pAme che. te vIryajanaka, zItala, sarva prANIonuM jIvana (kAraNa ke agnidIpaka che eTale khAdhelA annane pacAve che. vanasatyAhArI ane mAMsAhArI baMne prakAranAM prANIo bALakonA zarIrano bAMdho vadhAre che ane kSaya rogano nAza janmatAM ja mAtAnuM dUdha pIe che ane moTA thAya che), kaphakAraka, buddhi vadhAranAra, vAjIkaraNa, avasthAsthApaka, rAtre dUdha pIvAthI aneka rogonuM zamana thAya che. AyaSakAraka ane rasAyaNa che. ojasa vadhAranAra che. satI vakhate dUdha pIne suI javAthI divasabharane tamAma ApaNe khorAka khAIe chIe tenuM dara pAMca divase zArIrika ane mAnasika pAka UtarI jAya che. zarIrane nIcenA kramamAM rUpAMtara thAya che: (1) rasa, (2) raphana, tema ja buddhine lAgelo ghasAro purAI jAya che. mATe (3) maMda (carabI), (4) mAMsa, (5) asthi (hADakA), taMdurasta rahevA icchatA ane vRddhAvasthAnA rogo tema ja (6) majajA (hADakAmAM vacce dekhAto pILo padArtha), nabaLAithI bacavA icchatA lokoe traNe kALa dUdhanuM (7) vIrya ane (8) ojasa. sevana karavuM joie. dUdha jIrNajavara, mAnasika rogo, zoSa, mUccha, jenI pAcanakriyA khAmIrahita che, jenuM zarIra bhrama, saMgrahaNI, pAMDuroga, dAha, tRSA, hRdayaroga, phUla, kSINa (sukAyeluM) che evA- bALaka, yuvAna, vRddha udAvarta, gulma, rakatapitta, yonIroga, zrama ane tamAmane mATe dUdha hitakArI che. dUdhamAMthI zarIramAM tatkALa garbhasAvamAM hamezAM upayogI che. vIrya utpanna thAya che, anAjamAMthI vIrya pedA thatAM eka bALaka, vRddha, bhukhathI athavA atimaithunathI mINa mahino lAge che ane iDAM, mAMsAhAra tema ja bIjA banI gayA hoya te tamAma dUdha pIvAthI pharIthI sazakta bane tAmasI padArtho khAvAthI vIryane kSaya thAya che. che. je loko khAvAthI baLatarA pedA kare evAM AhAra ke je loko atyaMta tIkhA, khATA, kaDavA, khArA, pINAM letA hoya, temaNe bhojana kayo pachI avazya dUdha dAhajanaka, lukhA, garamI pedA karanArA ane pIvuM joie jethI dAha zAMta thAya che. ekabIjAthI viruddha guNavALA padArtho khAtA hoya temaNe je prANIne kAna hoya te prANInI mAdAne stana hoya rAte avazya dUdha pIvuM joie jethI ayogya khorAkathI che ane te mAdA bacuM janmatAM ja tene potAnuM dUdha pedA thatI ahitakArI asara maMda bane. dhavaDAvIne uchere che. AvAM prANIomAM uMdarathI hAthI eka ja gAyanA dUdhamAMthI banAveluM ghI, te ja sadhInA tamAma vanaspatyAhArI ane mAMsAhArI prANIo gAyanA dUdhamAM nAkhIne pIvAmAM Ave to tenAthI vadhu. AvI jAya che. manuSyo je je prANInA dUdhano upayoga pauSTika koi cIja A duniyAmAM nathI. kare che. te te prANInA dUdhanA guNadoSa vize Ayurvede AyurvedamAM jyAM jyAM davA tathA khorAka tarIke saMzodhana karyuM che. dUdhano upayoga karavA jaNAvyuM hoya tyAM tyAM dUdha gAyanuM, | gAyanuM dhAroga (zeDaka) dUdha baLa ApanAra, bheMsanuM, bakarInuM ke konuM levuM te spaSTa jaNAvyuM na hoya te pacavAmAM halakuM, ThaMDaka ApanAra, bhUkha lagADanAra, gAyanuM ja dUdha levuM joie. tridoSano nAza karanAra che. mahAbhAratamAM rAjA yudhiSThire . tene duniyAnA amRta tarIke varNavyuM che. bheMsanuM dUdha paNa dhAreSaNa hoya te uttama che, paNa pacavAmAM bahu bhAre che. bakarInuM dUdha garama karI ThArIne pIvuM joIe, paNa ghaTInuM dUdha garama karIne garama garama hoya tyAre ja pIvuM joie. samakAlIna pAnA naMbara : dinAMka 2012 Conida
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ VINIYOG - * * *, cAkaNa, pAnArA paDatu, zItaLa moTara ke eroplenamAM vAparavA jatAM nukasAna thAya che ane khUba baLavardhaka tema ja vIryavardhaka hoya che, paNa che tema A zarIrarUpI yaMtra, je moTara ke eroplena karatAM jenI pAcanazakita khUba nabaLI hoya teNe te pIvuM || anekagaNuM kImatI che tene paNa sArI rIte jALavI rAkhavA joie nahIM. ' mATe zuddha ghI-dUdha na vAparatAM bIjA azuddha padArtho gAyane zatAvarI khavaDAvIne te gAyanA dUdha upara* vAparavA jatAM khUba nukasAna thAya che. daradIne rAkhavAthI TI. bI. maTe che. tema ja ghI ane dUdhanI zuddhi jALavavA mATe paNa vyAyAma-vizArada, vizvavikhyAta mekarDane poSaNa gAya DerImAM nahIM paNa gharamAM ja hovI joie, to ja te ane tAkAta mATe tema ja nIrogI rahevA mATe gAyanA gAya dvArA prajAne zArIrika, mAnasika ane Arthika lAbha dUdhane ja sarvazreSTha khorAka gayo che. mejika opha milka thAya che. gAyane DerImAM mokalyA pachI ke gAyanA dUdhane nAmanA potAnA pustakamAM te lakhe che ke mANase nIrogI viSa karyA pachI lAbha mAtra rIte thAya che ane nukasAna ane baLavAna rahevA mATe potAnA zarIranA vajanathI samasta rASTrane thAya che. aDadhA vajananA mApanuM dUdha pIvuM joie. dUdhanA - sAdhu, saMnyAsIo ane anubhavI vaDIla pAsethI khorAkane lIdhe nevuM varasanI uMmare paNa temanuM zarIra ane gura, paraMparAgata vRddha vaidarAja pAsethI sAMbhaLelA juvAnanA jevuM capaLa, baLavAna ane nIrogI hatuM. paNa pratyakSa na anubhavelA gAyanA dUdha ane ghInA guNa vizvavikhyAta mallarAja gAmA kahetA ke huM adAna nIce mujaba che: Adhunika pazuzAstrIonA mArgadarzana hovAthI mAMsAhAra karuM chuM paNa baLa to dhI ane dUdhanA nIce na calAvAtI hoya evI gauzALAoe rASTranA khorAkamAMthI meLavuM chuM. teo roja eka maNa dUdha pItA : hitanI khAtara e prayoga anubhavanI eraNa upara ane temanA jIvanakALamAM duniyAne koi pahelavAna caDAvavA joie. temane kadI paNa harAvI zakyo nahoto. Adhunika pazuzAsIonI doravaNI nIce gAyanAM dUdha ane ghI sAtvika, baLa ane buddhi ucherAtI gAyonAM dUdha-dhInA prayogo karavAmAM Ave vadhAranAra khorAka che, jayAre mAMsa-macchI-IDAM khAvAthI to tenAM duSpariNAmo AvavAnI saMbhAvanA rahe che pUratuM poSaNa ke Arogya maLatuM nathI, paNa aneka darado athavA temAM dagophaTakA khelAine Akho prazna UMdhe pedA thAya che. rane caDI javAnI paNa saMbhAvanA che, kAraNa ke amerikAmAM 50 varasathI moTI uMmaranA mANasomAM atyAre ApaNI gAyo ane bIjAM pazuo paNa 50 TakA jeTalA manuSyo ArtharAiTisathI pIDAya che AMtararASTrIya kAvatarAnI jALamAM sapaDAyelAM che. ane DAyAbiTIsa, pAyoriyA, alsara, kensarane to tyAM gAyanA dUdhamAM e ja gAyanuM ghI meLavI e pIvAthI ane gAyanA ghInA banAvelA garama garama (sahana thai zake rAphaDo phATya che, kAraNa ke teo akarAMtiyAnI peThe teTalA garama) zIrAnA jIbha upara cabakA mAravAthI kensara mAMsa, macchI ne IDAM khAya che. dUdha paNa temane te rogothI bacAvI zakatuM nathI, kAraNa ke temane gAyone uchera maTI gayAnuM jaNAyuM che. jIbha upara jakhama rajhAvA avaijJAnika ane ghAtakI che eTale temanI gAyanA dUdhamAM lAge ane khorAka khAi zakAya tevI hAlatamAM daradI Ave bhAratanI gAyanA dUdhanA guNa jevA guNa hotA nathI. ethI UlaTuM temanI gAyo paNa kensara ane TI. bI.thI pIDAtI hoya che ane jayAre e roga khUba prasaryA pachI jAhera thAya che tyAre e gAyane mArI nAkhavAmAM Ave che. gAyanA dUdhamAMthI banAvelAM peMDA, baraphI, rabaDI ityAdi padArtho baLavardhaka, hitakArI, vIryavardhaka ane zarIranuM ojasa vadhAranArA che. bALakone cokaleTa, vAbhaTTa piparamITa, biskiTa vagere khavaDAvavAthI nukasAna kare che. pachI paNa khorAkamAM gAyanA ghInI rAba ke zIro ja peTa ane dAMta bagADe che. jayAre peMDA phAyado kare che. rIkeTa sAme bALakonuM rakSaNa kare che. ApavAM. kensara e zarIramAM pedA thayelA jheranuM pariNAma che, pazcimI DhabanA ane bhAratIya DhabanA pazuucheranI pittajanya che ane gAyanAM dUdha tema ja dhI jhera tema ja rIta ane pazuuchera pAchaLanI bhAvanAmAM vAta-pittano nAza karanArAM che. jamIna-AsamAnano pharaka che. pazu pAchaLanI bhAratIya - raziyana vaijJAniko gAyanA dUdha ane ghIne, bhAvanA pazuo jIvanaparyaMta sukhapUrvaka vadhumAM vadhu samaya jIve evI che. manuSyone ane pRthvIne upayogI bane ane aNurajanA viSanuM zamana karanArAM mAne che. kensara aNuraja lAgavAthI thayuM hovAno saMbhava hoya che eTale potAnA kudaratI mote mare evI vyavasthA karavAnI che. zarIramAM bIjA bhAga upara thayelA kensara upara paNa jayAre pazcimI Dhabano uchera tadana jaMgalI, gAyanAM dUdha-ghI upayogI thAya evI zakyatA che. - pazuonuM nirdaya zoSaNa karIne cArapAMca varasamAM temanI jaMgalamAM vasanArA sAdhuo pAsethI evuM jANavA dUdha ApavAnI zaktimAM oTa Ave tyAre trAsajanaka maLyuM che ke gAyanuM dhAropaNa vRdha (dUdha) brahmamuhUrtamAM rIte temane mArIne khAi javAnI duSTa bhAvanAvALo che. (savAranA cAra ne cha vAgyAnI vaccenA samaye) bilakala pazcima-bhata bhAratIya pazcimanI gAyanA dUdhanA moTA TaTTAra UbhA rahIne roja nAka vaDe pIvAthI rAtrinA pramANamAM vakhANa karatA thAkatA nathI, paNa vadhu dUdha aMdhakAramAM paNa spaSTa rIte joi zakAya che. meLavavA mATe temanA para mAnasika ane zArIrika trAsa gAyanA dUdhanuM khIruM (khIra eTale gAya viyAya ke gujAravAmAM Ave che ane teo cArapAMca varasamAM ja tarata ja ora 5DyA pahelAM dohI levAmAM AvelA dadhane ochuM dUdha ApatI thAya tyAre temanuM vadhu mAMsa meLavavA khIruM kahe che. ora paDI gayA pachI dohavAmAM AveluM kevI bhayaMkara rIta ribAvIne mAre che tenI jANakArI khIra azuddha ane guNahIna banI jAya che) roja savAre ApavAthI dUra rahe che. teo ApaNI gAyo akabaranA cha mahinA sudhI pIvAmAM Ave to AMkhanuM teja ekadama jamAnAmAM roja 64 liTara dUdha ApatI ane zA mATe vadhI jaI gIdha pakSInI jema ghaNe dara sadhI joi zakAya have ochuM dUdha ApatI thai che? tenAM kAraNo jAhera che. Avo prayoga je gauzALA pAse 300-400 dUjhaNI karavAthI paNa dUra rahe che. gAyo hoya te ja karI zake. Conia-3
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ JOAINIA vaLI bhAratanA ane pazcimanA dUdha-vizleSaNamAM paNa moTo taphAvata che. pAzcAtyo dUdhamAM kayA kayo padArtha che ne zodhI zakyA che, paNa guNa joI zakayA nathI. bhAbhamAM paghartha karatAM padArthanA guNane vadhu mahatva apAya che ane ApaNe mAtra dUdhanA nahi paNa dareka prakAranAM anAja, auSadhio ane vanaspationA guNa paNa jANIe chIe. dUdhano pAuDara banAvyA pachI tenAM mukhya tatvo nAza pAme che. tAjA dUdhanA guNa temAM rahetA nathI. mane pAuDara banAvavAnI kriyA e zoSaka arthataMtranA DhAMcanI kriyA che. bhAratIya arthavyavasthAnA DhAMcAmAM, e baMdhabesatI nathI. DerI udyoga pazu. pazupAlaka ane prajAnuM zoSaNa kare che. dUdhane pAuDara banAvavAthI e game tyAre bajAramAMthI adazya karI zakAya che. game tevA bhAva vadhArI zakAya che ane marajI mujaba prajAnuM zoSaNa karI zakAya che. bhAratanAM rAccha, samRddhi ane saMskRti e traNe mATe vanaspati udyoga ane DerI udhoga bhAre khataranAka nIvaDyA che. e bane udyogone saMpUrNa baMdha karavAmAM na Ave tyAM sudhI bhAratamAMthI garIbI, bekArI, bImArI ane phagAvo nAbUda karI zakAze nahi. bhAratamAM pazuuchera e koI udhoga nathI, paNa eka * kauTuMbika kriyA che. bhAratanAM sAma, samRddhi ane saMskRti sAthe e kriyA joDAyelI che. tyAMthI tene chUTI pADIne udyogomAM pheravI nAkho to ughoga A traNe zreyaskara vastuone bharakhI jaze. | dUdha e nirAmiSAhArI bhojana nathI, e gAyanAM lohI-mAMsanuM baneluM che. A jAtane pracAra vAhiyAta ane badairAdAvALo che. hiMdu prajAne mAMsAhArI banAvIne pRthvI upara eka rAjaya ane eka dharmanA nArA sAthe hiMduone isAi dharmamAM vaTalAvavAnA payaMtrano pAyo che. - dUdha e lohI-mAMsa che ema sIkAre to tamAre te choDI ja devuM joie. gAMdhIjI e jaLamAM AbAda phasAyA hatA, paNa pAchaLathI potAnI bhUla samajatAM gAyanuM dUdha na pIvAnI pratijJA na toDavA khAtara bakarInuM dUdha pIvAnuM zarU karyuM hatuM. dUdha je lohI-mAMsanuM baneluM hota mAMsAhArI loko poSaNa ane svAthya mATe dUdha pIvAne badale lohI-mAMsa ve calAvI leta, paNa dUdha ane lehI-mAMsamAM samAna guNa na hovAthI temane poSaNa mATe dUdha pIvuM paDe che. jayAre nirAmiSAhArI lokone dUdha pIdhA pachI poSaNa mATe mAMsa khAvAnI jarUra rahetI nathI. dUdha pIne mAMsa na khAnArA loko apoSaNamAM daradonA bhoga banatA nathI, paNa mAMsAhArI loko dUdha na pIe to apoSaNanA, vAyunA vagere vividha prakAranA bhoga bane che. mAMsanuM proTIna temane rogothI bacAvI zakatuM nathI. UlaTuM temanAmAM rogo pedA kare che. ' vaLI khAdhelo khorAka rasa, rakata, meda, masa, majajA, vIrya ane ojasamAM 30 divase dara pAMca divase rUpAMtara pAmato. jyAre gAya ke koi paNa prANIne je khorAka khavaDAvo te te ja divase dUdhamAM rUpAMtara pAmIna AMcaLamAM Ave che ane tyAra bAda vadhelA bhAgamAMthI ATha dhAtuono janma thAya che eTale dUdha e lohI-mAMsanuM baneluM che. e pracAra hiMdu prajAnA astitva sAme eka bhayaMkara patra che. aMgrejI keLavaNI dvArA ApaNane e zIkhavavA AvyuM che ke dUdha e lehI-mAMsanI ja banAvaTa che. to ; pachI je davAo lohIM-mAMsanI banAvaTa che e davAo hAsyanI rakSA karavA khAvAmAM zo vAMdho che? - je loko aMgrejI keLavaNI lai potAnI jAtane * pracaMDa sudhArakamAM khapAvavA abharakho rAkhatA hatA, temaNe A davAonA pracArako thavAmAM gaurava anubhavyuM. pachI davAomAM dArU paNa Avyo ane tyAra bAda aneka jayaMtro dvArA moMghuMdATa ane duSpApa banAvI, poSaNa mATe proTInano pracAra zarU karavAmAM Avyo. '. proTIna pAchaLa IDAM; IDAM mATe abajo rUpiyAnI yiojanAo ane poSaNane nAme bALakone maphata cheThAM ApavAnA nirNaya thayA.. pAchaLathI iMDAM na khAnArAM bALakone paNa IDAmAM guNa ane svAda viSe khoTI samajaNa ApIne ane pAThyapustakomAM teno khoTo pracAra karIne temane IkokhAvAnuM samajAvavAmAM Ave ane temAM saphaLa thayA cheH mahAjananuM zravarsa
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ dUdhanI hatA prANiyA mAtAnuM dUdha pIne je moTuM thAya che. dUdha prANI mAtrane eTalA ja kAraNe sAtmya (hitAvaha) che. janmathI ja dUdha pIvAno abhyAsa hovAthI sarva manuSyo mATe dUdha sAtmya che. vAta-pitta-kapha raktavikAromAM temaja khAsa rogomAM paNa dUdha sAtmya che. ca2ke dUdhane "manaska2" mana banAvanAra kaheluM che . jarNajavara, khArTasI, dama, zoSa, (kaMjhampsana), thaya(TI.bI.), gulma, unmAda(gAMDapaNa), jaloda2, mUrchA, cakkara, mada, dAha, ta2sa, hRdayanA * rogo, bastinA vikAro. pAMDuroga, saMgrahaNI, ha2samasA, zULa, peTano Apharo, (gesa vagere), atisA2, ma2Do, yoniroga, (garbhAzayanA | vikAro). garbhastrAva (bebo[-). raktapitta (rakta ane pittanA vikAro), zrama, kAma (vagara mahenate zvAsa caDavo) A rogone dUra dUra kare che - maTADe che. dUdha pApanAzaka, balya (Tonika), vRSya(vAjIka2Na sekasa poTensI vadhA2nA2), va | jI ke 2 Na (ekroDijieka), rasAyana ghaDapaNane dUra rAkhanAra, roga mAtrane dU2 2AkhanA2) medhya (buddhi vardhaka), hADakAne sAMdhanAra phicara thayuM hoya, tevA tUTelA hADakAMne |ADanAra), AthApana (bhakita mATe upayogI) vayaHsthApana (uMmara jaNAvA na de evuM), AyuSa vadhAranAruM, jIvanopayogI, zarIrane huSTapuSTa banAvanA2, virecaka (mAIlDa seTiva) ane vamanopaga (ulaTI karAvatI vakhate vAmaka dravyanI zaktimAM vadhAro ka2nA2 ) che. ojanA je daza guNo che te badhA guNo dUdhamAM hovAthI dUdha ojovardhaka che. bALako, vRddho, kSatakSINa tamAma mATe hitAvaha che. bhUkhathI kRza tharmalA, atistrIsevanathI kRza thayelA, ati mahenata ka2vAthI kSINa thayela A badhA mATe dUdha atyaM hitakara che. u52 dUdhanA je guNadharma darzAvelA che. te jotAM (saMskRta) saMsA2mAM evo eka paNa padArtha saMjIvanI svAsthya sopAna bha nathI je dUdhanI tole AvI zake. koi AmAM atizayokti na mAne, Adhunika vijJAne paNa dUdhane sarvazreSTha AhAra jAhera karyo che. dUdha pUrNa AhAra (kaMplITa phuDa) che. enuM proTIna uttama koTinuM che enI carabI-sneha-pheTa e TalA sUkSmakaNomAM phelAyelI che dUdhanA eka TIpAmAM paMda2 lAkha ca2bI kaNo che ethI dUdhanI ca2bIsupAcya che. hArTanA rogIo mATe paNa dUdhanI ca2bI nukazAnakAra nathI. emAM sAka2 dugdhazarka rA(lekaTojha) rUpe che, eTale madhumehamAM paNa dUdha yojI zakAya evuM che. dUdhane mAnanIya vanopayogI) kahIne - 2 emAM e, DI i vage2e viTamIno che e dhvanita che. jIvanopayogI tamAma khanijo dUdhamAM che. u52 saMskRtanA kzana upara moTo grantha lakhI zakAya. prAcInonI A sAra garbhita zailImAM ghaNuM kahevAyeluM che. A badhA guNo dareka prANInA dUdhanA che. gAya, bheMsa, bakarI, gheTI, ghoDI, uMTanI hAthaNI badhAnA dUdhanA A sAmAnya guNo che. have ApaNe gAya, bheMsa, bakarI ( A traNanAM ja dUdha bhAratabharamAM vaparAya che. eTale emanAM dUdhanA guNo joizuM gAyanuM dUdha ca2kAcArye gAyanA dUdhane "prava2" jIvanIyAnAm zrI.ramatama rasAyanam pRthvI upara jeTalAM nanIya dravyo che te saumAM gAyanuM dUdha uttama jIvanIya padArtha che. jIvanopayogI tamAma padArthothI gAyanuM dUdha sabhara che. ane te rasAyana paNa che je dravyanA sevanathI rogamAtra dUra rahe ane ghaDapaNa vaheluM na Ave ke na jaNAya tenuM nAma 2sAyana. vaLI ojanA badhA guNo gAyanA dUdhamAM che ema kahIne to gAyanA dUdhane amRta jevuM ja gaNyuM che. jIvanano AdhA2 oja u52 che sAteya dhAtuono 52ma sA2 e oja che, hadayamAM eno vAsa che. ojanA nAzathI ja ma2Na thAya che. oja zabdanuM aMgrejI karI zakAya evo ekeya zabda Ajadina sudhI zodhyo jaDato nathI. gAyanuM dUdha zarIranA koipaNa bhAgamAMthI lohI vahetuM hoya temAM paNa uttama che. raktapittahara che. VINIYOG eno 2sa ane vipAka madhura che. vAta ane pittanA rogomAM dUdha sarasache. maharSi kAyaNe gAyanA je guNo ApyA che te vAMcatAM haiyuM nAcI uThe che. pRthvI uparanuM e amRta che, gAyanuM dUdha pInArI prajA haMmezAM vIryavAna, buddhimAna, dIAiya, jagatamAM nAma kADhanArI hoya che. bhA2tamAM jyAre gAyanA dUdhanI nadIo vahetI hatI tyAre ApaNo deza bhamaMDala u52 sarvazreSTha gaNAto. ApaNe ahIM jagatabha2mAMthI vidyArthIo bhaNavA AvatA. ApaNAM strIpuruSo hapuSTa, suMdara, meghAvI, dIpika hatAM. gAyanuM dhAroSNa dUdha-zeDhakaDuM dUdha amRta samAna che. davAmAM paisA bagADatA ane za2I2ne pAyamAla, thatAM ApaNA dezamAM zeDhakaDuM dUdha maLe tevI vyavasthA thAya to abajonI davAonI jarU2 nahIM rahe. jo tAjuM taratanuM AveluM dUdha na maLe to pachI dUdhane dhImA tApe ubharaNa AvatAM sudhI ukALIne pIvAmAM levuM joie. kAcuM dUdha kadI na pIvuM jo I.o. . dUdhamAM jota-jotAmAM jIvANuMo praveza kare kA2Na che. bakarInuM dUdha H gAyanA dUdhanA jevuM ja bakarInuM dUdha che. manuSyazIrana dhAtuo sAthe bakarInI dhAtuonuM sAmya che. baka2I vanaspatIno pAlo ja khAya che. Akho divasa sUryanA anusaMdhAna pAna 4 upara Conta-2
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ tApamAM ahIMtahIM phare che. eTala bakarInuM dUdha pacavAmAM khUba ja halakuM gaNAya che. kSayarogavALAo temaja zarIre sukalakaDI mANaso mATe bakarInuM dUdha khUba sAduM, cakarInuM dUdha dIpana ane saMgrahAhi arthAta atisAra ane grahaNInA rogIo mATe sAruM che. zvAsa, kAsa ane raktapittanA rogIo mATe bakarInuM pa uttama che. bakarInuM zarIra halakuM, kadamAM nAnuM hovAthI, te kaDavuM, tIkhuM badhuM ja khAtI hovAthI, bahu pANI tene pIvA joituM nathI tethI ane Akho divasa khUba vyAyAma ka2nA2I hovAthI enuM dUdha sarvavyAviha2 gaNAya che. bakarIne kSaya thato nathI. kSayanA rogIone bakarAM vacce rAkhavAthI kSaya roga maTe che. bakarInuM dUdha thI mAMsa badhuM ja supAcya, dhAna, poSaka che. bakarI sau koine poSAya evuM pazu che. gAya-bheMsanA Aje khUba paisA paDe zake che. paraMtu khedanI vAta che ke che. jyAre bakarI sau koi ghera pALI gujarAtanA loko-kheDUto vage2e bakarI pALatA ja nathI. ApaNAthI bakarI paLAya ? e to musalamAna pALe, enuM dudha ApaNAthI na pIvAya. A ghora ajJAna lokanAyako, sarvodayavALA vage2e svAsthya sopAna anusaMdhAna pAna OM nuM cAlu A bhayaMkara ajJAna che. dUdha aneka auSadhionA 2sano prasAda che ema sUpUte kahyuM che. aneka prakAranAM khAdya dravyonA sA2bhAgano prasAda e. dUdha e sAmAna lohInuM ja rUpAMtara che. lohImAMthI jotajotAmAM dUdha banI jAya che. eTale ja dUdhane prANada-prANa ApanAruM - prANane poSanAruM kahyuM che. ghaNA rogomAM dardIne ekalA dUdha upara rAkhavAthI dardIne ghaNo lAbha (23) dUra ka. bheMsanuM dUdha jevuM A beDoLa jADuM, pANImAM paDI rahenAra prANI che tevuM ja tenuM dUdha pacavAmAM bhAre, jaTharAgni maMda ka2nA2, uMgha lAvanAra (tamasane thaIne), atyaMta ThaMDuM arthAta kapha ka2nA2 vadhA2nA2 che e "mahAbhiSyandi che arthAta 2savahana ka2nA2 zirAonAM mukhane lIMpI denAra che. gujarAtamAM bheMsonuM dUdha ja khAvamAM vaparAya che. gAyo nA ghera hoya che e loko kahe che ke - "gAyanuM dUdha to vAyaDuM che, amane bhAvatuM ja nathI." thAya che. AMta2DAmAM rahelA roga ane jIvANuM tathA tenAM viSayono nAza thAya che. AkhA zarIramAM ajaba cetana mATe amRtamaya che. ApaNI prajAne dudha pItI ka2vAnI jarUra che. Aje to badhe ja dUdha DerIomAM ApI devAmAM Ave che. eka TIpuM dUdha keLanA garbha jevA potAnA bALaka mATe paNa koi gharamAM rAkhatuM nathI. mAruM cAlatuM hoya to ApaNA dezamAM sarvatra chAzanI 52bo maMDAvuM ane lokone dUdha-chAza chUTathI maLI rahe evo prabaMdha karAvuM. ApaNI paMcAyato chAzanI 52bo jarUra calAve. VINIYOG Arogya-yojanA pAchaLa karoDo kharcanArIsa2kA2ne A sAdI vAta kema koI saMbharAvatuM nathI ? davAkhAnAM kADhavAM, Arogya nirIkSako nImavA, 2sIo ane injekazano mUkAvavAM A badhuM amane nirarthaka lAge che. dUdha basa - mAkhaNa khAtI prajAne banAvavI joIe . dUdhanA guNonI jAherakhabaro TheraThera TAgavI joie. sinemAomAM dUdhanI mahattA batAvavI joie. chAza ApaNI penisilina che. chAza devone vabha bhI rahe. ApaNe mATe te sulabha banI rahevI joIe. 2gi-ddng' tA.28194
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ DOAINIA Are, mahAnaMdA, gokuLa ane vAra9/ DirInA dUdhamAM bindAsta bheLaseLa (saMdeza nyUjha sarvisa) muMbai, zanivAra teTaluM ja pANI dUdhanI thelImAM bheLavavAmAM polIsa, Draga enDa huDa ane DerInA mahArASTramAM dUdhanuM mahamUra umaTayuM hovA Ave che. vyavasthApako traNeya eka sAthe AvI zakatA chatAM keTaloka bheLaseLa karanArAo Are, vAraNA ane gokaLa DerInA na hovAthI DarInA dUdhamAM bheLaseLa, : mahAnaMdA, gokuLa ane vAraNA dUdhamAM sattAvALAoe to bheLaseLavALA dhaNI karanArAone pA- kaLA thavA lAgyA che ke bindhAsta paNe bheLaseLa karavAnuM kaubhAMDa sAvadha rahevAnI apIla chApAmAM jAherakhabara calAvatA hovAnuM samajAya che. . ApIne karI che. polithilina begamAM maLatAM A DerIne dUdhamAM bheLaseLa karanArAo sAme sakhta dUdhane khAlI thelIomAM pharIthI bharI tene ane kaDaka pagalAM bharavAno sarakArI Adeza grAhako sudhI pahoMcADavAno silasilo du vikAsa pradhAne Apyo hovA chatAM | dhArAvI, cArakoma ane mAlavANI parisaramAM tenAthI paristhitimAM koI pharaka paDayo nathI. cAlI rahyo che. , 'dUdhamAM bheLaseLa thatI rokavI hoya to Draga jANakAronuM kahevuM che ke, muMbaImAM rojanuM enDa kuDa kaMTrolare pagalAM bharavAM paDe che. doDha lAkha lITara bheLaseLiyuM dUdha ri- eka vaLI, A dUdha potAnI ja DerInuM che tevuM thaIne bajAramAM Ave che. kahevA mATe DerInA vyavasthApako ane keTalIka jagyAe to dUdhanI thelImAMthI adhikArIo Draga enDa kuDa kanTrolaranI sAthe IjekazananI sirina vaDe dUdha kADhI laIne hovA joIe. * 7 - 1 -4
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ gIranA jaMgalamAM bhayAnaka davanI rAha jovAya 24 je vistAramAMthI vRkSo kapAI gayA hoya te vistAramAM Aga lagADI purAvAno nAza karI devAto hoya che ane AvA nAvane Akasmika banAvamAM khapAvI devAmAM Ave che. jaMgalamA moTA pAye jhADa kApI lIdhA bAda A samayagALAmAM Aga lagADavAmAM Ave che. varSo varSa A samaye moTI Aga lAge che ane saghaLA gerakRtyano nAza karatI jAya che. comAsu purU thayA bAda ziyALo AvatA ja gerakAyade vRkSo kApavAnI pravRtti zarU thai jAya che ane unALA sudhI cAlatI rahe che. ziyALo pura thatA sudhImAM jamIna para ugeluM ghAsa sAva sukAI gayuM hoya che. vRkSa kApI lIdhA bAda bAkI vadhelA nAnA DALakhA paNa sukAya gayA hoya che ane pAnakhara ApatA vRkSanA pAMdaDA paNa kharI paDI sukAI gayA hoya che. eTale A (presa pratinidhi) rAjakoTa, tA. 25 saurASTra gIra jaMgalamAM bhayAnaka dava vAgavAnI rAha jovAi rahI che jaMgala hoya tyAM Aga to lAgatI ja hoya che. gIranA jaMgalamAM paNa nAnI- nAnI Aga lAgavAnA banAvo banatA rahe che. ane te koI navI bInA nathI. paraMtu seMkaDo brekaTarane gherI vaLatI Aga varSa hRdayaDAmAM lAge che. jo ke, have emAM paNa khAsa nAvinya jaNAtuM nathI. kema ke, A samayagALAmAM moTI Aga lAgI na hoya tevuM bane to Azcarya thayA che. jayAre jayAre gIranA jaMgalamAM dava lAge che tyAre taMtra taraphathI sacoTa kAraNo apApa che ane Akasmi AgamAM khapAvI devAmAM Ave che. paraMtu seMkaDo hekaTaranA jaMgalane bharakhI janAra Aga pAchaLa vyavasthita SaDayaMtra hovA AkSepo thAya che. saikAnI zarUAtamAM 5000 corasa kilomITarano gherAvo dharAvatuM gIranuM jaMgala hAla 2590 corasa kilomITara puratu simita rahyuM che. gIranA jaMgala ghasAI javA pAchaLa aneka paribaLoe kAma karyuM che. temAM vRkSa chedana ane tyArabAda lAgatI Age paNa mahatvano bhAga bhajavyo che. Aje bacelA 2590 co.mi.nA jaMgalamAM gADha jaMgala gaNI zakAya tevo vistAra ocho che. 1965mAM gIrane rASTriya abhyAraNya jAhera karAyuM tyAre 1465 co.ki.mI.mAM jaMgala kahI zakAya tevuM jaMgala hatuM Aje temAM paNa ghaTADo thai rahyo che. gIranA jaMgalane ujADavAmAM gerakAyade vRkSa chedanano phALo panna eTalo ja rahyo che. taMtranA jANamAM hoya ke na hoya paraMtu gerakAyade vRkSa chedanano sIthIlo vATaaTako cAlu ja rahyo che. AkSepo to evA thAya che javAbadAra jamIna para paDela pAsa- pAMdaDA ane zaMkhaca dArUnI jema saLagI uThI che, jemAM lIlA vRkSo paNa baLI jAya che. Aga lAgavAA kAraNe lAkhomaNa ghAsacAro baLIne rAkhamAM pheravAi jAya khIsakolI, sApa jevA peTe cAlanArA che. Agane kAraNe comAsA daramyAna ugI nikaLelA vRkSonA ropAo nAza pAme che. sAtho sAtha kAMcIDA, prANIo, asaMkhya nAnA jIva jaMtuo ane pakSIo AganI javALAmAM svAhA thai jAya che. to bIjI tarapha kacarAne saDavI nAMkhI khAtaramAM rUpAMtara karatA bekaTIpAo paNa nAza pAme che. ke, pariNAme jamIna garama thatA temaja ane kyo ane bekaTarIyA nAza pAmatA karmacArIonI mIMThI najara taLe lIlAvRkSono sotha vaLI rahyo che. gIranI borDara para AvelA gAmaDAomAM ane zaheromAM lAkaDA vaheravAnA khaDakAyelA kArakhAnA ja AnI cADI khAya che ane A kArakhAnA dhamadhokAra cAle che. jaMgalamAMthI je lAkaDuM kapAya che ane tene gADA, TrekaTara, TempA ke Traka dvArA gAmaDA ke zahera sudhI lai javAya che. A gerakAyade pravRti mATe gADA ke TrakanA cokkasa bhAva baMdhAi gayA che. rAjakoTa saMdeza fl. 3/3|4 jamInanI phaLadrupatA paNa ghaTI jAya che. A Agane jaMgala pAMkhu thai jAya che, jamInanI phaLadrupatA ghaTe che, ghAsacAro nAza pAme che ane asaMkhya jIvo svAya - thai jAya che. chellA eka varSamAM gIranA jaMgalamAM Aga lAgavAnA kAraNe 137 hekaTara vistAramAM nukazAna thayuM che. 1965mAM gIrane rASTrIya abhyAraNya jAhera karAyuM tyAre mAtra 1465 co.ki.mi.mAM gADha jaMgala hatuM chA gIranA jaMgalamAM lAgatI Aga aMge avAranavAra rajAAto thaI che. A prazne vidhAnasabhAmAM paNa uThAvAto che ane uMDI tapAsa karavAnI mAgaNI thai che. tatkAlIna mukhyamaMtrI cImanabhAi paTelanI sarakAranA chellA vidhAnasabhA satramAM jetapuranA dhArAsabhya zrI savajIbhAI korATe gIranA jaMgalanI Agano prazna uThAvyo hato. vAraMvAra thatI rajuAta ane tapAsanI mAgaNI chatAM Aga lAgatI rahe che ane hAe gIranA jaMgalamAM kai ghaDIe bhayAnaka Aga phATI nikaLe te koi kahI zake tema nathI. VINIYOG jaMgalane ghasAva nAkhavAmAM aneka paribaLoe kAma karyuM cheH temAM Agano phALo paNa mahatvano rahyo che A saukAnI zarUAtamAM 5000 co. kilo mITarano gherAvo dharAvatuM gIranuM jaMgala 2590 ki.mi meM puratu simita rahyuM che vRkSa chedananI pravRtti be rokaToka calAvavA mAladhArIone jaMgalamAMthI hAMkI kaDhAyA? vRkSo kApavA vALAonI pola sAva (presa pratinidhi) rAjakoTa, tA. 25 gIranA jaMgalamAM gerakAyade vRkSa chedana thaI mATe karavAnI chUTa na ApavAnI gaNatarI mAladhArIone jaMgalamAM carIyANa cokkasa vartuLo gaNAvI rahyAM che. ke A vartuLonuM kahevuM che ke, jo mAladhArIone jaMgalamAM carIyara karavA devAmAM Ave to gerakAyade gIranuM jaMgala ghasAyuM sthaLAMtarano prazna karavAno nirNaya levAyo che. hAlanI take thoDAMka siMhone madhyapradezanA jaMgalamAM khaseDavAnI vicAraNA che. je tyAM vAtAvarA anukuLa Ave to jaMgalamAM rahelA siMhonI vastImAM sthaLAMtara mATe rAjasthAna ane vadhu sthaLAMtara thaze. siMhonA vadhAro thayo (presa pratinidhi) rAjakoTa, tA. 25 divaso divasa gIranA jaMgalano vyApa ghaTato jAya che, tyAre bIjI tarapha bhAratamAM eka mAtra gIranAM thayo che. paraMtu kamaLA mahArASTra sarakAre paNa potAnI karI che. gIranA sAvajonuM sthaLAMtara karavAno . darakhAsta raju ka nirjAya hovAo che. paraMtu sauthI mahatvanI vAta e che ke, gIranuM jaMgala gADha ane moTuM rahyuM hota to sihanA sthaLAMtarano prazna ja ubho thayo na hoya. gIranA jaMgalamAM 1985mAM 235 siMha hatA. tenI saMkhyA vadhIne 1990mAM 284 thaI che tyAre A sAvajone anya rAjayomAM sthaLAMtara rUpa banatA khulI paDI jAya. Ama gerakAyade vRkSa chedanamAM ApIne jaMgalI dUra rakhAya che. mAladhArIone carIyANanI chUTa na jethI vadhu samasutarUM cAlyA kare jo ke, bIjo pakSa evuM kahe che ke, mAlapArIonA rahevAsathI tIkhAto paDatA Aga lAge che. na hota to siMhonA na Avata
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 vizva benka dvArA sUcavAyelA Arthika sudhArAone cALe caDhelA bhAratane mekisakonA jevo ja anubhava thaze: arthataMtra pAyamAla thaze.bekArI vadhaze vizvanA ghaNA dezoe videzI mUDI ane bahurASTrIya kaMpanIonA Agamana. upara AvA ja madAra bAMdhyA hatA. temane zo anubhava thayo che tenA upara najara nAkhIe. AjakAla nAkuTA karAra eTale ke amerikA, keneDA ane meksiko vacce mukta vepAranA karArane namUnA tarIke AgaLa dharAya che. lekhaka thoDAM varSo pahelAM amerikA gayA tyAre amerikAnI sarahadane aDIne AvelA meksikonA pradezanI be divasa mATe temaNe mulAkAta lIdhI hatI. sarahadane aDIne AvelAM zaherone bAda karatAM meksikonA grAmavistAra bhAratanAM gAmaDAMo jevo ja che. dhULiyA rastAo, gAmanA pAdare mukhya saDaka upara rastAnA kinAre besIne zAkabhAjI, gAmanI banAvaTa kaMfAranAM vAsaNo vagere vecanArAo jovA maLe che. gAmanAM dho. paNa bhAratanAM gAmaDAMo jevAM ja sthitivALA lokonAM pAkAM makAno ane khetamajuronAM jhUMpaDAMo, tanatoDa zrama karavA chatAM peTabharIne khAvA na pAmatA loko jovA maLatA hatA. AvA lokone rojagArI ApavA padhArelA amerikana udyogo majUronAM ! vizrva nANAbhaMDoLoe sUcavelA Arthika sudhArAonA amalathI dezanuM arthakAraNa jhaDapathI sudharI rahyuM che ema kahetAM nANApradhAna thAkatA nahotA. temanA A maMtavyanI puSTimAM aneka dalIlo AgaLa dharAtI hatI. temanI sauthI moTI dalIla e hatI ke videzI calaNanA bhaMDoLanuM taLiyuM AvI gayuM hatuM ane deza nAdAra banavAnI aNI para be varSa pahelAM hato. Arthika sudhArAonA amalane pariNAme videzI calaNathI ApaNI tijorI UbharAi rahI che. baso karoDa DolaranA taLiyAthI eka hajAra karoDa DolaranI silaka upara ApaNe pahoMcI gayA chIe. AMkaDAnI daSTie A vAta sAcI che, paNa A nANAM kyAMthI ane kevI rIte meLavAmAM teno phoDa koi pADatuM nathI. AyAta karatAM vadhelI nikAsane pariNAme A silaka UbhI thai hota to e arthakAraNanI gatizIlatAnI nizAnIrUpa gaNAvI zakAta. vAstavamAM to AyAta vadhI che ane tenA pramANamAM nikAsa vadhI nathI eTale vepArakhAdhamAM khAsa pharaka paDyo nathI. to pachI A silaka AvI kyAMthI? A vadhelI silaka e vizva nANAbhaMDaLo pAsethI meLaveluM dhirANa che. dhirANa dvArA UbhI karAyelI silaka e arthakAraNanI gatizIlatAnI nahIM paNa sthagitatAnI nizAnI che. Arthika sudhArAo ane pherAmAM videzI mUDIe mAgelA sudhArAone pariNAme bahurASTrIya kaMpanIo Avaze evI AzA nANAM maMtrAlaya rAkhI rahyuM che. A bahurASTrIya kaMpanIonA AgamanathI adyatana TeknolojI ane tenI sAthe sAthe navI rojagArI ane UMcA pagArono varasAda varasaze. e sAcuM ke navAM kArakhAnAMo zarU thatAM navI rojagArI UbhI thaze, paNa vizALa mUDI, vyApaka pracAravyavasthA ane bahetara guNavattAne kAraNe sthApita udyogo harIphAimAM TakI nahIM zake ane kArakhAnAMo baMdha paDaze tyAre jeTalI navI rojagArI UbhI thaze tenA karatAM vadhAre pramANamAM rojagArI jhUMTavAi jaze tenuM zuM? khuda amerikAnA majUra saMdho ane udyogapatioe A karArano sakhata virodha karyo hato ane bhAre jahemata pachI tema ja ripablikanonI sahAyathI pramukha linTana nATA karArane amerikana koMgresa pAse maMjUra karAvI zakyA hatA. nAphaTA karAranA amerikana virodhIonuM kahevuM hatuM ke Ane pariNAme sastI majUrInA lobhe amerikana ughogo mesiko jaze ane amerikana majUro bekAra banaze. amerikana majUrono A bhaya sAco che, paNa mahattvano prazna che ke bahurASTrIya kaMpanIo ane videzI~ mUDI sastI majUrInA sahAre vadhu napho raLavA mATe je dezomAM jAya che tyAMnA majUro para tenI zI asara paDe che? A jANavA mATe amerikana ughoge mesikomAM khaseDelA esemblI plAnTonI zI asara thai teno abhyAsa karavA jevo che, meksikonA majUra saMdho ane paryAvaraNa saMsthAoe A aMge abhyAsa zarU karyo che ane tenAM prAthamika pariNAmo bahAra AvyAM che. meksiko sarakAre prasiddha karelA AMkaDA anusAra dezamAM 2135 esemblIplAnTsa sthapAyA che ane te pAMca lAkha majUrone rojagArI pUrI pADe che, Ane pariNAme prativarSa 200 karoDa DolaranuM utpAdana . vadhyuM che. Ama chatAM majUronI Avaka ane sthitimAM sudhAro jovA maLato nathI. Arogya ane sAsthyanI jALavaNI kare tevAM adyatana kArakhAnAM sthApe tevI apekSA rAkhanArAo zekhacallI gaNAya tevI sthiti tyAM pravarte che. DhoranI gabhANa jevA, bArI vinAnA patarAMnA zeDomAM temaNe kAma karavAnuM hatuM. pIvAnuM pANI, hAtha dhovAno sAbu ke saMDAsanI vyavasthA dekhAtI na hatI. AvA esemblI plAnTomAM 75 TakA mahilA majUro kAma kare che. A plAnTonA adhikArIo kahe che ke mahilA kAmadAronI utpAdakatA vadhAre che eTale ame mahilA majUrone prAthamikatA ApIe chIe. sAcI hakIkata e haze ke mahilA majUro hoya to majUra kAnUnonA pAlana kevetanavadhArA mATenAM AMdolanono bhaya pramANamAM ocho hoya che. 1 majUro moTA bhAganA majUronI phariyAda e che ke A kArakhAnAMomAM pUratA pramANamAM Conta VINIYOG
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAMtara baTuka desAI havAUjAsanI vyavasthA nathI ane tene pariNAme teo gUMgaLAmaNa anubhave che. AvI sthitimAM yaMtronI garamIthI zvAsocchavAsamAM takalIpha, ziradarda ane bebhAna banavAnA banAvo vAraMvAra banatA rahe che. keTalAMka kArakhAnAMomAM jhAraNa karavAnA gesane kAraNe AMkha, nAka ane gaLAmAM lAya UThe athavA sojo Ave che. hAnikAraka rasAyaNo sAthe satata kAma karavAne kAraNe mahilAone prasava vakhate takalIpha thAya che ane khoDakhAMpaNavALAM bALako janme che. jama maMDaLonI mAgaNIne kAraNe ko sarAne pheDarala paryAvaraNa vibhAganI racanA karavAnI pharaja paDI hatI. A varSe A vibhAge 986. kArakhAnAMonI cakAsaNI karI hatI. tenuM tAraNa evuM che ke mAtra 18 TakA kArakhAnAMomAM pramANamAM jene ThIka kahI zakAya tevI kAmagIrInI sthiti jevA maLI hatI. nezanala ikolojI insTiTyUTanA hevAla anusAra meksikomAM kAyadesara rIte noMdhAyelA 1500 esemblI plAnTsamAMthI mAtra 272 kArakhAnAMo kAyadAnI jogavAi anusAra jherI kacarIne pAcho amerikA mokalatAM hatAM. bAkInAM 1228 kArakhAnAMo jherI kacarAne metiisakomAM ja gerakAyadesara rIte ThAlavatAM hatAM. tenA kAraNe AsapAsanI vasaMtanA svAsthyane hina pahoMcatI hatI. amerikAmAM je kaMpanIo upara kesa thAya te potAnuM kArakhAnuM meksisako lai jAya che. keliphorniyAmAM janastha Teliphona enDa ilekTrika nAmanI kaMpanI kompyuTaranA bhAgo banAvatI hatI, tyAM A kaMpanInA majUroe kaMpanI sAme kesa karyo hato ke teo kaMpanI dvArA vaparAtAM jherI rasAyaNano bhoga banyA che ane temanA svAsthyane hAni pahoMcI che. A mATe temane majUronI rItasaranI tapAsa cAra hatI. A tapAsaNI anusAra garbhadhAraNa karavAnI uMmaravALI 75 mahilAone garbhAzayano roga thayo hato, 49 mahilAone vividha prakAranA kensarano roga lAgu paDyo hato. A kArakhAnAMmAM kAma karatI mahilAoe janma ApelAM 43 bALako janmathI ja khoDakhAMpaNavALAM hatAM. - ' AvA sajjaDa purAvAvALA kesathI bacavA kaMpanIe kArakhAnuM baMdha karIne meksisakomAM pheravyuM. tyAM teNe majUro sAthe AnAthIya badatara vahevAra karyo.. kaMpanIe meksikomAM majUrone khUba nIcA pagAra ApyA ane tyAM navAM, kArakhAnAMone apAtA karalAbhano pUro phAyado uThAvyo. jherI rasAyaNothI majUrone rakSaNa ApavA koi paNa prakAranAM pagalAM bharyA nahIM. amerikAnI sarahada para AvelA maimyusikana vistaramAM ka A kArakhAnAMo khaseDAi rahyAM che tyAMnI prajAnuM svAsthya vadhu pramANamAM kathaLI gayuM che. sthAnika tabIbo Ane mATe kArakhAnAMomAM kAmagIrInI kharAba sthiti, pUratA havAujAsano abhAva ane jherI rasAyaNone kAraNabhUta gaNAve che. Ama chatAM A kArakhAnAMono saMdha kahe che ke Ane mATe kAmagIrInI sthiti javAbadAra nathI paNa mAtAone poSaNayukta khorAka maLato nathI tene kAraNe AvI mAMdagI prasarI rahI che. amerikana esemblIka plAnTsa viddha asarakAraka pagalAM bharyAnI sthitimAM meksikana sarakAra nathI. ephasakonA vepAra ane rAja kAraNamAM A kArakhAnAMnA mAliko mahattvano bhAga bhajavI rahyA che. meksikonA nikAsavepArano 71 TakA mAla amerikA ane keneDA jAya che. cUMTaNIbhaMDoLamAM paNa A kArakhAnAMo moTo phALo Ape che ane tene kAraNe rAjakAraNamAM paNa asarakAraka baLa banI gayAM che. AvI bahurASTrIya kaMpanIo ane temanI sAthe bhAgIdArI karatI dezI kaMpanIo vadhu rojagArI, sANA pAse, Arogyaprada kAmagIrInI sthiti, jherI rasAyaNothI bacAva ane paryAvaraNanI jaLavaNInAM pagalAMo bo karI rahyA rAkhanArAone nirAza thavuM paDaze. videzI mUDI rojagArI ApavA te jAya che, te dezanA arthakAraNanA vikAsa mATe janI nathI paNa vadhu napho raLavA jAya che. je kaMpanIo sanI maMjUrInA zebe potA dezanA majUrone bekAra banAvanAM acakAtI nathI te anya dezanA majUronuM hita jo ema mAnI zI rIte zakAya? 27 ApaNA dezanAM majUra maMDaLoe audyogika svAsthyanI samasyAo aMge bhayaMkara bedarakArI dAkhavI che ane hajI paNa A dizAmAM kazuM ja noMdhapAtra saMkalita vyApaka kArya thatuM jovA maLatuM nathI. muMbai, vApI, surata, hajIrA, vaDodarA ane amadAvAda jevAM nagaromAM jherI rasAyaNe baronA svAsthyane bAre hAni pahoMcADI rahyAM che, majUra maMDaLo A aMge vaijJAnika Dhabe bhojanI karI te aMge majUro tathA prajAmAM sabhAnatA keLavI kAnUnI rAhe pagalAM bharavA pravRtta thAya e jarUrI che. Arthika sudhArAoe meksikonA jarone phAyado karyA nathI ane tainA arthakAraNane sabaLa banAvyuM nathI. ApaNe mATe te phaLadAyI sAti thaze tevI vAMjhaNI AzA kyAM sudhI rAkhIzuM? VINIYOG samanAAlIna pAnA naMbaraH dinAMka 28-12-3
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ savadalIpa pustaka 11 aMka 5 maMgaLavAra 18 jAnyuArI 1994 30 abajanI khUMcI rahI che: narasiMha rAva mAne che ke Iba hovuM te eka guno che anasabasiDI sarakAranI AMkhamAM kaNAnI mAphaka manamohana siMhanA kahevAtA Arthika sudhArAnAM viSArI phaLa nAgariko cAkhI rahyA che. A to hajI pAzerAmAM pahelI pUNI che ane hajI to uparAuparI aneka comAsAM sArAM gayAM che. Age Age zuM thaze ? zeraDIno pAka ocho thayo che mATe khAMDanA bhAva 13 rUpiyAthI vadhIne Avate mahine 20 rUpiyA thai jaze. sabasiDIo krama karavA anAja, nAgarika puravaTho ane jAhera vitaraNa mATenI saMsadanI sthAyI samitie evI bhalAmaNa karI che ke pablika DisTribyuzana sisTamamAMthI karI rahyA che. sabasiDI eTale zuM ? sarakAra modhe bhAve eka cIja kharIde ane sAmAnya janatAne e cIja te soMdhe bhAve vece. sabasiDI eTale nAgariko mATenI rAhata aneka dezo nAgarikone aneka jaNasomAM sabasiDI Ape che. kalyANa rAjayanuM e eka pradhAna lakSaNa che. bhArata sarakAra have kalyANa rAjyamAM mAnatI nathI. upanagaronI lokala Treno have be varSathI rItasarano cokhkho napho kare che chatAM relavepradhAna jAphara zarIpha Avate mahine muMbaigarAne maraNatola phaTako mAravAnA che. bIjA varganA kaoNmpArTamenTamAM lokonI bhayaMkara giradI hoya che. hamaNAM sarakAre gaeNsanI koThInA dAmamAM behada vadhAro karI dIdho che. bajeTa pUrve hajI to eDaminisTarDa prAisIsane nAme kaMika cIntenA bhAvo vadhAvAmAM Avaze. kerosInanA bhAva vadhaze. peTrolanA AMtararASTrIya bhAva khUba ghaTI gayA che tyAre sarakAra temAM vRddhi karaze ane ethI TaeNksInA tathA rikSAnA dara vadhaze. manamohana siMha eka u Mda sarANiyAnI jema charIcAku sajAvI rahyA che. janarala bajeTa ekadama horibala haze. zAkabhAjInA bhAva AsamAne gayA che. mATe varlDa baeNnka ane Aiemaepha nAmanA be zeTha atyAre navI dilhI upara dabANa(pIDIesamAMthI, jAhera vitaraNa paddhatimAMthI, reniMgamAMthI) Avakavero bharanArAone, jAhera kSetramAM nokarI karanArAone, khAnagI kSetramAM nokarI karanArAone tema ja anya UMcI AvakavALAone bAkAta rAkhavA. sarakAra jo A bhalAmaNono svIkAra kare to to nabaLA vargo mATenI annasabasiDIo cAlu ja rahe paraMtu sarakAranI dAnata khorI ToparA jevI che ane vaLI tene varlDa benka tathA Aiemaepha satata cAvI mAryA kare che. jAhera vitaraNa sevA vizenI rASTrIya salAhakAra samitie kendra sarakArane annasabasiDI bAbata eka rASTrIya nIti ghaDI kADhavAnuM kahyuM che. rAjyonA khorAkapradhAnoe saMsadanI samitinI evI bhalAmaNone maMjUrI ApelI che. atyAre sarakAra vArSika 30 abaja rUpiyA annasabasiDI pAchaLa kharce che. have sarakAranI dAnata bagaDI che. sAdI bhASAmAM kahIe to raMka lokone atyAre anAjanI kharIdImAM sarakAra dvArA vArSika 30 abaja rUpiyAnI rAhata ApavAmAM Ave che. bhArata jevA garIba dezamAM AvI rAhata jarUrI che. eka niSNAta samitie kahyuM che ke bogasa (bhUtiyAM) rezanakArDa khoLI kADhavAmAM Ave to paNa 10 abaja rUpiyA bacI zake. sabasiDI thakI sarakAra AjasudhI garIba lokone phugAvAnI jhALamAMthI ugAratI hatI. sabasiDI ane rezaniMga thakI anAjanI kRtrima kheMcane DAmI zakAnI hatI, sabasiDI thakI khAdhavALAM rAjyomAM anAja ThalavAtuM hatuM. narasiMha rAva jANe che ke annasabasiDI dhaTADavAnuM pagaluM koMgresa pakSa mATe rAjakIya daSTie hitAvaha nathI. sarakAra A vize rASTrIya sarvasaMmati siddha karavA mAge che, paNa anya po tene zAnA sahakAra Ape; chA~ bhiDAnI sarakAra. e kharuM ke reniMganA keTalAka dukAnadAro bhUtiyAM kArDa rAkhe che ane teo reniMganuM anAja khullA bajAranI dukAna bhaNI vALI le che. paraMtu zaradI thai hoya tethI kAMi DokuM thoDuM vADhI levAya che? eka vAra prajAe annasabasiDI ApI hoya e pachI tene dUra karavAnuM agharuM che. kAzmIramAM ane ijiptamAM khUba saste dare ApavAmAM AvatuM anAja baMdha thayuM tyAre tyAM rItasaranAM ceTIramakhANo thayAM hatAM. dakhkhaNanAM aneka pisAirAjyomAM (khAsa karIne AMdhramAM ane tAmilanADumAM) varSo sudhI dhULane mUle rAjya sarakAro cokhA vecatI hatI. aneka rAjyomAM kAma sATe anAja ApavAmAM Ave che. aneka rAjyomAM bapore vidyArthIone vinAmUlye bhojana ApavAmAM Ave che. ghaNAM rAjyomAM eka kuTuMbanI Avaka amuka rUpiyAthI ochI hoya to ja tene ke rezaniMga maLe che. AmAM ghaNI vAra catura loko hAthacAlAkI kare che. aneka niSNAtoe kahyuM che ke jAhera ane khAnagI kSetranA sTAphane rezaniMganA anAjathI vaMcita rAkhavAnuM blenkeTa pagaluM yogya nathI. temane paNa phugAvo naDe che. temanAmAM pagAronI caDhatIUtaratI bhAMjaNI hoya che. TrejeDI to e che ke zaherI vistAromAM rezaniMganI dukAno vyavasthita ane jaDabesalAka che paNa jyAM pablika DisTribyuzana sisTamanI khAsa tAtI jarUra che e grAmINa vistAromAM jAhera vitaraNa paddhati Dhacupacu che. grAmINa garIbo, grAmINa bekAro ane kejhyuala khetamajUro ApaNA samAjanA sauthI vadhu arakSita vargo che. pablika DisTribyuzana sisTamanI kharI jarUra yupI, madhya pradeza ane bihAranA grAmINa vistArone che. keraLa ane kAzmIra jevAM hiMdra rAjayomAM samAjanA 90 TakA vargone reniMganuM anAja ApavuM joie, samAjanA garIba vargonA mAtra 30 TakA lokone samaMsiDAijhDa anAja hAla maLe che. je tamAma ka lokone rezanaMganuM anAja ApavAmAM Ave to annasabasiDI 30 abajathI vadhIne 100 abaja rUpiyA jeTalI thai jAya. kamanasIbI to e che ke A dezanA 25 TakA loko pAse to rezaniMganuM kaMgALa ane sastuM anAja kharIdavAnAya sAMsA che. guMjAmAM doDhiyAM ja kyAM che? Aje mArkeTa ikonomInI kAkhalI kUTI rahelI sarakArane phUDa phora varka progrAma zarU karavAnuM to sUjhe ja zAnuM? traNa mahinA pahelAM khaTArAvALAonI haDatALa pAchI kheMcAie pachI khaTArAvALAoe potAnI uparano navo boja pablika upara DhoLI dIdho che. AthI dharavaparAzanI aneka cIjonI jema zAkabhAjInA bhAva paNa khUba vadhI gayAM che. sarakArI AMkaDA kapaTI hoya che. sarakAra vAraMvAra evo dAvo kare che ke ame phugAvAne aMkuzamAM rAkhyo che ane phugAvo mAtra siMgala DijiTano che. sarakAranI A kahevAtI siddhi to nakazAmAMnI nadI jevI che. resTorAMvALAoe dATa vALyo che. phrasANavALAo lagabhaga dareka dhaNanA bhAva vadhAratA jAya che. moDhAmAM paNa na paDe evI kaMcarapaTTI rAisapleTanA 20 rUpiyA ane sArI gujarAtI lojanI thALInA 45 rUpiyA bese che. pAtaLI capaTI iDalI 10 rUpiyAnI thai gai che. lAkhkho muMbaigarAo Aje resTorAMo ane lojo upara ve che. temanI hAlata kaphoDI che. nIcalA madhyama vargano ane madhyama madhyama vargano nokariyAta mAnavI comerathI rahyo che. rlIbhI ane tArA resTorAMvALAone sarakAra aMkuzamAM rAkhI zakatI nathI. TrejeDI to e che ke nokariyAtonA pagAramAMthI AvakaverAne ane prophesanala Teksane nAme tostAna rakamo kApI levAmAM Ave che. AthIya burI dazA to z2amINa garIbonI, bekAronI ane gumAstAo jevA asaMgaThita karmacArIonI che. ghaNI khAnagI dukAno ane peDhIo Aje potAnA karmacArIone roja 10 kalAka kAma karavA peTe mAsika 400 rUpiyAthI 600 rUpiyA Ape che. garajAu mANasa bApaDo kyAM jAya ane zuM kare ? vImAnuM rASTrIyakaraNa karavA pAchaLano sAmAjika uddeza have sarakAre paDato mUkyo che. mizra arthataMtrane khatama karavA mAtranA manamohana siMha vImA pachI have benkonuM khAnagIkaraNa karaze. e pachI teo sTeTa TrAnsaporTanuM ane relavenuM khAnagIkaraNa karaze. tAjetaranAM traNa varSa daramiyAna aughogika vikAsa mAtra be TakA jeTalo rahyo che. japAnano 1980thI 1990nA dAyakAmAM audyogika vikAsa ATha,TakA jeTalo hato. videzI invesTaro vIjaLIne kSetre rokANa kare to temane kramamAM kama 16 TakAnA vaLataranI bhArata sarakAre bAMyadharI ApI che. videzI | mUDIrokANo 1 bhAratanA nANApradhAnane bahu vahAlA che eTale jepIsIe bhale videzI benkonAM karatUto bahAra pADyAM paNa nANAkhAtuM videzI benko sAme kazAM pagalAM bharavAnuM nathI. hamaNAM ja sarvocca adAlate evo cukAdo Apyo hato ke bhUtapUrva rAjyonI sadhiyANAMnI nAbudI mAIsaranI hatI. guNAnuM have videzI rokANakArone mATe navAM sAliyANAM UbhA karI rahyu che. mAlaMbaro ane mekaDonAlDanuM AkramaNa thai rahyuM che. navA jamAnAnA lAiva ane dupte ApaNA arthataMtrane cUsI jaze. e cUsaNakAryamAM emane madada karanArA ApaNA pradhAnone ane akArone huM kazuM ? garga, kaNa zuM ? amIcaMda ? aubaphara !
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ // vi zva benka dnA bhAratane cha abaja DolaranuM lAMbAgALAnuM kRSi dhIrANa ApavAno eka kAryakrama taiyAra karavAmAM Avyo che. tenA bhAgarUpe 40 karoDa DolaranuM dhIrANa pAmyAnI mALakhAkIya suvidhA mATe maLanAra che. vizva benkanA sattAvALAo AgAmI bajeTa kevuM Ave che ne para dekharekha rAkhI rahyA che. kRSi kSetre videzI dhIrANa bhAratanuM kRSi mALakhu evuM che ke tene koIpaNa prakAranA bAhya dhIrANanI jarUra nathI. hAlamAM bhArata pAse je kheNapAtra mIna che temAM 1970 bAda koI ja navo umero thayo nathI Tu meghogIkaraNa ane zaherIkaraNa prakriyAne AraNa kRSi vAvetarane pAtra jamIna ghaTatI jAya che chatAM anAjanA utpAdanamAM dhaTADo thayo nathI je bhAratIya kheDUtonI noMdhapAtra sidhi che. moTAbhAganA kheDUto abudha ane nira hovA chatAM koThAsUjha dharAve che. temanA bAvaDAmAM baLa che eTale kudaratI Apattio ane viparIta muzkelI chatAM potAnA kAryanA pariNAmo lAvI zake che. bhAratamAM badhA ja prakAranA maLIne 33 karoDa pazuo che. jemAM ATha karoDa baLada grAma vistAranA arthataMtranI karoDarajju samAna che. A pazuonA gobara mArate jmInane satvo maLI rahe che. kuranI khAtarano pUravaTho matanA bhAve prApya thAya che. khetIvADI ane pazupAlana seMkaDo varSathI paraspara saMkaLAyelA che. anAjanuM utpAdana thayA bAda yelo kRSi ce pazuono AhAra bane che. Ama kheDUtone paNa pazupAlana e Arthika rIte bojArUpa na bane tevI suMdara vyavasthA goThavAyelI che. paraMtu Ayojanabadhdha vikAsa prakriyA zarU thayA bAda mAtra prathama yojanAmAM ja kRSine mahatva apAyuM. bIjI paMcavarSIya yojnA ane tyArabAda zarU thayelI tamAma yojanAmAM kRSinI avagaNanA karavAmAM AvI hatI. lagabhaga 65 thI 70 TakA prajA jenA para nirbhara che te kRSi kSetranI avagaNanA e paga para kuhADo mAravA jevI vAta che. have vizva benkanA ravADecI jaIne khetIvADImAM jAta- jAtanA prayogo ane videzI TekanolojI sAte daIne sarvanAza karavAnuM Ayojana thatuM hoya tema Age che. dareka vyakita e svIkAre che ke AlhI 25- 30 varSa agAu anAja zAkabhAjI ane phaLAdImAM je mIThAza jovA maLatI hatI te Aje jovA maLatI nathI, videzI brAnDa ane hAIbrIDa bIyAraNa te mATe kAraNabhUta che. 20mI sadInI zarUAtamAM yuropanI piyunI gatinA rAka niSNAto bhAratanI mulAkAte AvyA hatA. temaNe bhAratanA vividha prAMtanI mulAkAta lIdhI hatI te vakhate evo abhiprAya Apyo hato ke pramANamAM ochuM zikSaNa dharAvatA bhAratIya kheDUto pAsethI amAre ghaNuM zIkhavA jevuM che. ochuM pANI ane ochI phaLadrupa jInamAM teo meSTha prAranuM utpAdana kare che. ane bhAratIya kheDUtonI AvaData, prazalya ane AMtarasUjha mATe AvA pramANapatra maLyA hovA chatAM gharaAMgaNe temanI kiMmata nathI. A koI kheDUte TIvInA Aryakramo joIne prayogo nahotA karyA paraMtu potAnI pramANe ja kArya karIne AvA lAkho kheDUtoe bhAratane anna kSetre svAvalaMbI banAvyuM che tenI mogya rIte nAya levAmAM AvI nathI. sArASTra vistAra e havAmAnanI draSTae suko vistAra che. chatAM gIranI gAma e vA varSa akhila bhArata klAe sAthI vadhu dUdha ApanAra gAya tarIke InAma meLave che. gayA varSe dainika 62 lITara dUdha ApatI gAyane inAma prApta thayuM hatuM. AvI ja rIte gAlanI bhuvanezvarI pITha gAzALAnI gAyo paNa prakAranI che ane akhila bhArata kyAe pAritoSika meLave che. zreSTha kahevAnuM tAtparya eTaluM ja che ke kRSi kSetra e pradhAna kSetra che. nAM TeknolojInI krUra nathI paraMtu mAnavazakita utpAdakIya rIte kArya kare ane kRSi kSetranA agratAkrama badalAya tevI samajadArI vikasAvavAnI jarUra che. kRSi e khoTano dhaMdho che tevI je mAnyatA dhusI gaI che tene dUra karavAnI che. je vistArone siMcAInuM pANI upalabdha nathI tyAM svadezI padhdhatie kuvA, jarUra nahera ke taLAvaDI Arane phLasaMcaya karIne pANI poMcADavAmAM Ave to ja kRSi utpAdana vadhe tema che. aneka sukA vistAronI jarUrIyAta pANI che ane te mATenI vyavasthA koI bAhya madada vagara ja karavI rahI. bhAratamAM lagabhaga 10 karoDa hekaTara jmIna veslenDa che. A jmInano upayoga zarU thAya ane zAkabhAjI ke LAdInuM utpAdana vadhe tevA prayAsa thAya te anivArya bAbata che. lAkho vyakitane tenAI gengArI purI pADI zakAya tema che. dareka bAbate vizva benka pAse hAtha phelAvavAnI jarUra nathI. kamase kama kRSi kSetrane to bAzcata rAkhavuM joIe. sUca 28 muMbai samAcAra pAnA naMbara 1 dinAMka 163-94 VINIYOG
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujarAta samAcAra, muMbai, budhavAra; tA.16 phebruArI, 1994 vIjaLInAM TrAnsaphormara, erakanDIzanara, sarvatravaparAtA vIjaLInA sAdhanothIpaNa thatA rogo phrIjha, kompyuTara vagere gharagaththu vaparAzanAM sAdhanopaNa bImAra kareche. sviTajharlenDamAM AvelI eka saMzodhana saMsthAnA vaijJAnikone eka prayoga daramiyAna evuM jaNAyuM hatuM ke, jo eka prakArano khAsa *kekaTasa' jenuM vaijJAnika nAma 'sIriyasa perUviyAnasa' che tene jo kompyuTaranA paDadA pAse rAkhavAmAM Ave to temAMthI nIkaLatA vadhAre paDatA nukasAnakAraka vidyuta-cuMbakIya taraMgone te zoSI le che. Ama karavAthI divasanA ATha dasa kalAka kAma karanArAone mAthAnA dukhAvA athavA to thakAvaTanI phariyAda rahetI nathI. vaijJAnikono evo mata che ke kudarate kekaTasanI racanA evI rIte karI che te hAnikAraka vidyuta-cuMbakIya taraMgone zoSI levA chatAM pote taMdurasta rahI zake che, tethI ja kadAca raNapradezamAM sUrajanA AkarA tApa ane bhAre garamInI sAme paNa TakI rahe che. sUraja e dharatI para vidyuta-cuMbakIya urjAnuM sauthI mahatvanuM sAdhana gaNAya che. vIjaLInA tArathI kensaranA zakayatA 'kekaTasa' viSe A vibhAgamAM agAu eka lekha prasidhdha thaI cUkayo che. paraMtu teno punaH ullekha karavAnuM eTalA mATe ucita lAge che kAraNa ke gharanI aMdara A kAMTALA choDa kekaTasa, jene keTalAka loko nAgaphanI tarIke paNa oLakhe che. te rAkhavAnI phezana ja nathI, paraMtu amuka rogothI bacavA mATe paNa kaTasanuM mahatva che. keTalIka Adhunika vaijJAnika zodhoe evuM darzAvyuM che ke gharamAM kekaTasa rAkhavAthI Arogya mATete phAyadAkAraka nIvaDe che, khAsa karIne je makAno, dhara ane baMgalAmAM vIjaLIthI cAlatAM sAdhanono upayoga thato hoya tyAM kekaTasa rAkhavAthI lAbha thAya che. AvI mAnyatA majabUta gaNAvAnuM kAraNa e che ke vIjaLIthI cAlatAM sAdhano potAnI cAre bAjue eka vidyuta cuMbakIya kSetrano vikAsa karIne ApaNI tabiyatane amuka aMze nukasAna pahoMcADI zake che. vIjaLIthI cAlatAM sAdhano jevAM ke dIvA-battI, Tyuba lAITa, rephrijareTara, rUmahITara, vozIMga mazIna, kompyuTara vageree Adhunika jIvanamAM ghaNI suvidhAo pUrI pADI che. ane mAnavInA auzoArAmamAM vadhAro paNa karyo che, chatAM AvA sAdhanono upayoga ApaNA Arogya mATe hAnikAraka nIvaDe che, e vAtano bahu ochA lokonekhyAla rahe che. ApaNA gharamAM rozanI ane urjA pUrI pADavA mATe, vIjavahana mATe vaparAtA tAra khataranAka hoya che. temAMthI bhAre dabANavALo vIjaLIno pravAha vaheto hoya che eTalA mATe je te jokhamI gaNAya che tevuM nathI, paraMtu vIjaLInA tArathI kensara thavAnI zakayatA hovAno sau prathama khyAla 1979mAM vaijJAnikone Avyo hato. banyuM hatuM evuM ke, amerikAnI kolorADo yunivarsiTInA Arogya kendra sAthe saMkaLAyelI DokaTara nensI varSImarane kensara-grasta dardIonA keTalAMka coMkAvI mukAve tevA AMkaDA jaNAyA. emaNe joyuM ke anya vistAro karatAM DaeNvara nAmanA vistAramAM rahetAM bALakomAM kensaranA cihno - vizeSa pramANamAM jaNAya che AthI Ama thavAnA kAraNo zodhavAno temaNe prayAsa karyo. temaNe DaeNvara vistAramAM rahetA lokonI raheNI - karaNInI zailI, temanI khAvApIvAnI Tevo, Conid-2 AjubAjunuM vAtAvaraNa vagerenI vadhumAM vadhu karAyelI mAhitI parathI temane jANavA maLyuM ke bALakomAM kensara thavAnuM kAraNa tyAMnA lokonI rahezIkaraNI athavA to khANIpINInI Tevo nathI, paNa e bALako jayAM rahetAM hatAM temanA gharanI pAse lagADavAmAM AvelAM vIjaLInA TrAnsaphormaro hatA. varSImare UMDo abhyAsa ane mojaNI karIne jaNAvyuM hatuM ke, vIjaLInuM vitaraNa karI rahelAM mukhya tAra athavA to TrAnsaphormaronI pAse AvelA dharomAM rahetAM bALakomAM kensara thavAnI zakayatA anya gharomAM rahetAM bALakonI sarakhAmaNImAM bamaNI dhyeya che. ahIM TrAnsaphormaranI pAse eTale ke mukhya tArathI 130 phuTa athavA to TrAnsaphormarathI 50 phUTa dUra sudhInA vistAramAM evI spaSTatA. temaNe karI tIM. temanA AvA tAraNe amerikA - che. A asara eTalI badhI prabala hoya che ke jo bhAre zaktizALA vIjaLInA tAranI pAse koITayubalAITa lAvavAmAM Ave to te karanTa cAlu karyA vagara ja camakavA lAge che. Ama thavAnuM kAraNa e che ke vidyuta-cuMbakIya taraMgo ane TyUbamAM bharelA gesanuM AyanIkaraNa kare che. loko bhale tene camatkAra mAne. (30 sahita tamAma vikasita dezomAM sanasanATI utAviLayu che tenI cakAsaNI karavA mATe kolorADo yunivarsiTInA ja eka anya DokaTara Devisa sevijane e vistAramAM pharIthI saMzodhana ane mojaNInI kAmagIrI soMpavAmAM AvI hatI. paraMtu temaNe paNa uparokata tAraNane puSTi-anumodana ApIne kensara thavAnI zakayatA jaNAvI hatI. e pachI duniyAbharamAM vIjaLInA vaparAzathI pedA thatA jokhamo aMge vaijJAnika zodha karavAnI zarUAta thaI gaI. vIjaLI pedA karanArI ane vecanAra kaMpanIoe pazu A bAbatamAM saccAI zuM che tenI tapAsa zarUkarI. sana 1982mAM semyuala milema e nyU IMgleMDa jarnala opha meDisInamAM pragaTa thayelA eka zodha-nibaMdhamAM jaNAvyuM ke, vIjaLI kaMpanIomAM kAma karatA kAmadArone rakata-kensara thavAnI zakayatA sAmAnya loko karatAM vadhAre hoya che. ghaNA lokone prazna jAge che ke, Ama thavAnuM kAraNa zuM? hakIkatamAM vIjaLIno pravAha vidyuta-cuMbakIya taraMgonuM utsarjana kare che. tethI vIjaLInA tAranI cAre ya bAjue eka navI najare dekhI nA zakAya tevu, addazya vidyuta cuMbakIya kSetra phelAI jAya che, jenI asara e kSetravistAranA jIvo upara thAya
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ ** zayanakhaMDamAM phIjha rAkhavuM nA joIe vidyuta-cuMbakIya kSetra phakata vadhAre (anusaMdhAne 11me pAne) 90AINIA jJAnavijJAna | \ kare che. mAnA pariNAme janana saMbaMdhI vikAla temamerikAnA nezanala phAunDezana e ( utpanna thavA uparAMta bALakomAM janmajAta komyuTaranuM janasvAcya-vikAro aMge 140 pAnaM-12nuM cAlu zArirIka vikatimo pedA thaI zake che. vidyuta thI vadhu vaijJAnika abhyAsa karAvyA che. tenA dizA vAjabInA tAronA kAraNe pedA cuMbakIya taraMgo kensarane uttejana Ape tevA parathI evuM jaNAyuM che ke, komyuTara ane che. tevuM nathI. evuM paNa jaNAyuM che ke, jaiva rasAyabrone sakriya kare che. AvAM taraMgo magajanA kensara, lohInuM kensara temaja zarTa, kophImekara2, miksI (milara-kama ApaNA magajamAM rahelI jaivika ghaDiyALanI garbhapAta vacce sIdho saMbaMdha che. komyuTara para InTara), arayaMtra vagere ghara-vaparAzanA gati mATe avarodhaka banIne aneka mAnasika lAMbA samaya sudhI satata kAma karanAra vyakitane vino paNa potAnIcotaraphavidyuta-cuMbakIya vikAro pedA kare che. cAmaDInuM kensara paNa thaI zake che. - aidhakare che. AvAM sAdhanomAMthI nIkaLatAM TekasAsa yunivarsiTInA vaijJAniko jeTI komyuTaranA paDadA parano caLakATa vidhata-cuMbakIya taraMgonI mAThI asarakArakatA philipsanA : abhiprAya pramANe mAMkhonA keTalAka vikAra pedA karI zake tema ochI hoya che. vaijJAniko 300 harTajhathI I.ela.epha.thI pedA thayelI koSikAmo che. Akho divasa komyuTara para kAma karanAra ochA saMktizALI AvAM taraMgone ati mApaNA zarIranI saMrakSaNa praNAlIne nukasAna vyakita ghaNIvAra mAMkhomAM baLatarA ane gha AvRttivALA eTale ke ekasTrImalI pahoMcADavAnI vadhAre kSamatA dharAve che. AvAM mAthAnA dukhAvAnI phariyAda kare che. je ja phrikavansI (I.ela.epha.)gaNe che. vidyuta-cuMbakIya taraMgo tvacAnA kensarathI AMkhonI sAra-saMbhALa rAkhavAmAM nA Ave Ajali vIjaLIthI cAlatA dharagaththu mAMDI lohInuM kensara, stananuM kensara ane to mAMkhe motiyo paNa AvI zake che. acazanAM sAdhanono upayogaduniyAnA badhA magajanuM kensara pedA karavAnI kSamatA dharAve amerikAmAM komyuTarano upayoga vadhI gayo rijhamAM vadhI rahyo che. amerikA jevA vikasita hovAtI tyAM mAMkhanA dardIonuM pramAvalI to makAnamAMthI kacaro kADhavA mATe AthIjavaijJAnikoe vIjaLIthI cAlatuM rahyuM che. sAco dhovA mATe temaja vALa korA karavA gharagaththu vaparAzanAM sAdhanone bane teTalAM dUra -S 'AMgaLIo ane sAMdhAnA mATe vIjaLInA sAdhano vAparavAmAM Ave rAkhavAnI salAha ApI che. keTalAka loko / che tethI AjakAla vaijJAnikoe mAvAM sAdhano DIjha, rekIjareTara potAnA zayanakhaMDamAM rAkhe komyuTaranI sAthe joDAyelA kI-borDa para vAparavAthI pedA thatA vighata-taraMgonI che je rUmamAM tame sUI jatA che te rUmamAM rIjha satata AgaLIo vaDe kAma karatA rahevAthI mAnavInA Arogya para kevI asara thAya che. rAkhavuM yogya nathI. tene tarata ja bahAra kADhI zodhI kADhavA mATe temanuM dhyAna kendrita nAMkhavuM hitAvaha che. je phrajha rAkhavA mATe dhImedhIme AMgaLIo para paNa asara thAya che. bIjI koI vikalpa na hoya to phIjha mukelA mAMgaLIomAM dhImedhIme kApelaTanelasinDroma karavA mAMDayuM che. nAmano vikAra pedA thAya che. uparAMta :: daunikoe prayogazALAmAM rUmamAM sUI javuM nA joIe, eTaluM ja nahi mAMgaLImone kAMDA sAthe joDatI naso para mAnavImo ane anya prANIonI patana.rA mAthA ke monikA pAse vIjaLIthI satata dabANa thavAnA kAraNe eka prakAranI kouo-koSa paraI.ela.ema.nI cAlatI elArma ghaDiyALa paNa rAkhazo nahi. asarano abhyAsa karyo che. tenA parathI evuM vikRti pedA thAya che. AthI mAMgalImo vAtAnukulana yaMtra (era-kanDIzanara) paNa tamArA palaMgathI bane teTaluM dUra hovuM joIe. jaNAyuM che ke, I.ela.epha.zarIranA koSomAM ApoApa dhrujavA lAge che. evuM paNa jabrAyuM che ke sAmAnya rIte bo mAIkroveva ovanathI paNa dUra rahevuM AnuvaMzika sAmagrI DI.ena.e.ne mophisomAM komyuTara para kAma karanAra asara kIrna janana-yAmAM muzkelI ubhI salAhabharyuM che. vIjaLI nA paragaNuM sAdhana upayogI ane sagavaDabharyA hovA chatAM bane vyaktine tenA kAmane anurUpa DijhAInavALI teTalo teno ocho upayoga karavo joIe. khurazIpUrI pADavAmAM AvatI nathI. khurazInI ApanArIrika svAone ochuM nukasAna DijhAIna vaijJAnika apekSA mujabanI nahi hovAthI komyuTara karmacArIone jaldIthI sAMdhAnAM dardInI phariyAda upasthita thAya che. (komyuTaranA paDadAthI kensara chatata kalAko sudhI kAma karanAra vyaktinI ane garbhapAta karoDarajajune pas apara thAya che. ane Ama AjakAla aneka ophiso, benko ane dhIme dhIme temAM vaDhatA AvI jAya che. mAma vyApArI peDhIomAM komyuTarano upayoga komyuTara para kAma karanArAone sArA pagAre vadhavA lAgyo che. AvAM komyuTaro pas s, 1: jevA chatAM temane pesIo ane potAnI cotarapha vidyuta-cuMbakIya kSetra hADakAM to nA aneka vikAro pedA thavAnI helAvIne ghara-vaparAzanAM vidyuta-sAdhanonI zakayatA rahe che. temAM sauthI mahatvanovikAra jema ApaNA Arogyane nukasAna pahoMcADI che. ripITivarjuna InjarI. avikAra thavAthI zake che. komyuTara-karmacArIone mAkhA zarIramAM darda - komyuTaranosIna athavApaDado keTalAMka thavAnI phariyAda rahe che.. / vizeSa kiraNo ane camakanA kAraNe ApaNA svAsya upara bIjI rIte paNa asara kare che. rakSAtmaka DhAla ane helpeTa paDadAmAMthI ja aAvAyoleTa kiraNo kahe che. komyuTaranA vikArothI bacavA mATe te tvacA (cAmaDI)nuM kensara phelAvI zake che. vaijJAniko" aneka sUcano karyA che. AjakAla temAMthI amuka pramANamAM kSa-kiraNo (ekasa- videzomAM bajAromAM keTalIka evI zilDa 2) 1 nIkaLe che. komyuTaramAM paNa kAma (DhAla) vecAvA mAMDI che, jene komyuTaranI ranAra vyakitae tenI khUba najIka besavuM paDe baMne bAjue lagADavAthI tenuM vidyuta cuMbakIya che, tethI temanA mATe AvataraMgothI bacavAno kSetra maryAdita thaI jaya che. teno anivArya koI avakAza raheto nathI. paSe upayoga karavo joIe. magaja para thatI InTaranezanala jarnala moka kensaramAM vidyuta cuMbakIya mojonI asarathI bacavA prasiddha thayelA eka ahevAla mujaba komyuTara mATe khAsa prakAranI hebheTa paheravAnI salAha para kAma karanAra mahilAomAM magajanuM Tayumara vaijJAnikoe mApI che.komyuTara karmacArIo thavAnI zakayatA anya mahilAonI mATe khAsa vikiraNa-avarodhaka jekeTo pas sarakhAmaNImAM pAMca gaNI vadhAre hoya che. te have to banavA lAgyA che. , oriyonI vormDa yunivarsiTInA komyuTaranA paDadA para ochAmAM ochI vijJAnika Do. hariza zarmAe komyuTara para camake rAkhavI joIe te mATe camakanavirodhI | kAma karanAra sAta garbhavati mahilAmo para sIna paNa lagADI zakAya che. evI vyavasthA najara rAkhI hatI. mAmAnI traNa mahilAmone karavI joIe kesaphedapaDadA para kALA akSaro TgarbhapAta thaI gayo hato. mane traNa vAMcavA maLe. paDadAne raMgIna banAvAnI mahilAmonAM bALakomAM zArIrika khoDakhAMpaNa koziza karavI nahi. paDadA upara jAI hatI. A pariNAma jANyA pachI rozanI(prakAza)uparanA bhAgamAM nA paDe naTAriyomAM garbhavatI mahilAmone tenuM dhyAna rAkhavuM keIe. mAMgaNIone komyuTarathI dUra rAkhavAno niyama-kAyado mArAmApavA mATe kI-borDanI pAse jameka padhaDavAmAM Avyo che. paDa rAkhIne tenA para hazenITekavavI Ime. 2-94
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ * jherI kyo ane vizva | DOAINIA rI karo DhalavavA mATe eziyAnA garIba ane pachAta ane pasaMda| karavAmAM AvI rahyA hovAnI cetavaNI "rInapIsa" nAmanI saMsthA vaza ApavAmAM AvI che. AvA jherI kamarAmAM khUba ja pratIka evA rasAyaNono vesTa, ANakAro ane Arogya mATe khataranAka evA anya kemIkalsano samAveza thAya che. A bAbata khuba ja bhayAnaka che. moTAbhAganA eziyAnA rASTro vizALa samudakAMTho dharAve che ane te khulo che. matalaba ke koI pravRtti vagarano reTo paDelo sAgaraprakoe Avo kacaro hvavA mATenA sthaLo che. pazcimanA rASTro pote koI ja prakAranI javAbadArI letA nathI. barakhAnAmAM cIjavastu banAvIne nANA temaNe ekatra karyA che ane have garIba rASTrone rogALAnA zikAra banAvI rahyA che. 1986mAM mAtra traNa co evA hatA ke jemaNe jherI zarane pratibaMdhIta hato. have tenI saMkhyA vadhIne 103 thaI che. Ama jagati AvI che eTale pazcimanA Aghogika rASTro muMjhAyA che. have teo lAMca * vana ApIne paNa mAro lAvavA mATe prayAso karI rahyA che te eka hakIkata che. AthI ja bhArata jevA rASTramAM sAvacetInA pagalAM levAya te hakita che. sudAna, ithopIyA ane AlikanA ane rASTro AvI kAmagIrIno bhoga banI cukyA che. jherI kIcanA raNe hajAro ekara jamIna nAmI thaI jAya che. havA - pANI praduSita thatAM paryAvaraNane nukasAna thAya che ane dukALa paDe che. ISopIyAmAM paDelA daLa pAchaLa mAnavIya kAraNa hatA. A badhI bAbato vize vizvamAM keTalA lokone jANakArI haze? IthopIyAmAM duSkaLa paDavAthI mANaso TapoTapa marI gayA hatA. sudAnanI paNa teja hAlata che. bAdamAM AMtaravigraha thAya che ane amerikA jevA rASTranA zasonuM vecANa thAya che. ANakyaro no sAthI vadhu khataranAka che. baraNIne kacarAno nikAla karavo te lagabhaga azakya che. tenI aNaraja ane ANakiraNo khUba ja nukasAnakAraka pUravAra thayA che. bo samaya agAu baMglAdezamAM eka videzI jahAjaraaNazcarAnI sAmagrI lavavA mATe AvyuM hatuM. paraMtu A aMgenI mAhitI lIka thaI jatAM te saro kalavyA vagara ja ravAnA thaI gayuM hatuM. tenI mAlikI ane rajIsTrezana paNa zaMkAspada hatA temaja mAM rASTramAMthI te AvyuM hatuM tenI koI ja mAhitI bahAra AvI nahotI. A eka navAI pamADe tevI haukata hatI. amerikA, jApAna, jarmanI ane osTreliyA e cAra rASTro dvArA vizvanA 6i Tama jokhamI racanuM utpAdana karavAmAM Ave che. vaLI, A ja rASTro rA bIjA vizvanA ane paryAvaraNa ane upadeza ApavAmAM Ave che A badhI bAbato paraspara virodhAbhAsI hovA chatAM satya che ane bhArata ne badhA sAthe | sAvacetI rAkhavI paDaze. - jamInane kharAba karavAmAM kemIkalsa rAnuM yogaghana ghaNuM ja moTuM che. paraMtu tethI paNa vadhu nukasAna no havA-pANIne thAya che. havA - pANI ekavAra praduSita thaze to pachI kaMI ja bAkI rahevAnuM nathI. pazcimanI TekanolojI keTalI khataranAka che te AvA prasaMgoe bahAra AvatI mAhitI parathI mAluma paDe che. haju moDuM thayuM nathI. AvI rahI TekanolojIne jArI ApavAnI jvara che. khAsa karIne kemIkalsa yoga dvArA jeypaNa lAvavAmAM Ave che ne para kazoka pratibaMdha mukavAnI jarUrata che. amerikA sahItanA rASTro vaca je kaMI vine nukasAna karavA prayAsa thAya che te peTe nukasAnI vaLatara meLavavuM joIe. | eka samAna pAnA naMbara vinAza- 2