Book Title: Prathamanuyog Shastra ane Tena Praneta Sthavir Aryakalaka
Author(s): Punyavijay
Publisher: Punyavijayji
Catalog link: https://jainqq.org/explore/230168/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamAnuyAgazAstra ane tenA praNetA sthavira A kAlaka ' pariAo pavvajjAbhAvAo natthi vAsudevANaM / hoi balAga so puraNa paDhamaNuogAo NAyavvo / Avazyaka niyukti, gAthA 412. dIkSA laI na zakavAne kAraNe vAsudevane dIkSAparyAya nathI paNa baladeve dIkSA svIkAra kare che mATe temane dIkSAparyAya che. te ame ahIM jaNAvatA nathI eTale jee jANavA icche temaNe prathamAnuyAgathI te jANI levA. tattha tAva summasAmiNA jaMbUnAmassa paDhamANuoge titthayara- cakkuvaTTi - dasAravaM saparUvaNAgayaM vasudevacariyaM kahiyaM ti / vasurerI, prathama suM, patra 2. sudharmAMsvAmIe ja%0 nAmanA potAnA ziSya samakSa prathamAnuyoganA vyAkhyAna prasaMge tIrthaMkara, cakravartI ane dazArenuM caritra varNavatAM vasudevanuM caritra kahyuM hatuM. 3 mehAvIsIsamma ohAmie kAlagajjatherANaM / sajjhatieNa aha so khite imaM bhaNio / / 1538 / / sthavira A kAlakane buddhimAna ziSya dIkSA mUkIne dharavAsamAM cAlyeA gayA tyAre temanA sahAdhyAyIe temane ( kAlakAne) upahAsa karatAM A pramANe kahyuM : afragi sattaM Na ya NAto tArisI muhutto u / jattha thiro hoi seho nikkhato aho ! hu boddhavvaM / / 1536 / / Apa ghaNuM bhaNyA, paNa tevuM mukta nathI jANI zakayA ke je muddamAM niSkAMta eTale dIkSA lIdhelA ziSya sthira rahe. ahA! haju Apane paNa keTaluM jANavAnu che ? Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | prathamAnugazAstra ane tenA praNetA sthavira AI kAlaka [123 to eva sa omatthaM bhaNio aha gaMtu so patiTThANaM / / AjIvIsagAsammI sikkhati tAhe nimitta tu // 1540 // A pramANe jyAre sahAdhyAyIe kAlakAryane temanI UNapa jaNAvI tyAre temaNe pratiSThAnapuramAM jaIne AjIvakonI pAse nimittavidyAno abhyAsa karyo. aha tammi ahIyammI vaDaheTha niviTTa annayakayAti / sAlAhaNo NariMdo pucchatimA tiNNi pucchAo // 1541 / / aSTAMganimittavidyA bhaNI gayA bAda keIka prasaMge sthavira Arya kAlaka vaDanA jhADa nIce beThA che, tyAM zAlivAhana rAjA AvI caDe che ane AcAryane A pramANe traNa prazno pUche che : pasuliDi paDhamayAe bitiya samudde va kettiyaM udayaM / tatiyAe pucchAe mahurA ya paDeja va Na va ? tti // 1542 / / pahele prazna : bakarI vagere pazuonI lIDIo kema thAya che ? bIjo prazna : samudramAM pANuM keTaluM ? trIjo prazna : mathurAnuM patana thaze ke nahi ? paDhamAe vAmakaDagaM dei tahiM sabasahassamullaM tu / bitiyAe kuMDalaM tU tatiyAe vi kuMDala bitiyaM // 1543 // pahelA praznanA uttarathI prasanna thaI rAjA zAlivAhane AcAryane lAkhamUlyanuM DAbuM kahuM bheTa karyuM. bIjA ane trIjA praznanA uttarathI rAjI thaI rAjAe be kuMDale bheTa karyo. AjIvitA uvahita gurudakkhiNNaM tu eta amhaM ti| tehi tayaM tU gahitaM iyarocitakAlakajjaM tu // 1544 // A prasaMge, Arya kAlakane nimittavidyA bhaNuvanAra AjIvaka sAdhuo tyAM hAjara hatA, temaNe "A amArI gurudakSiNa che" ema kahI te traNeya ghareNAM laI lIdhAM. ane Arya kAlaka pitAnA samayocita kAryamAM lAgI gayA. _NaTummi u sutammo aTummi aNaTe tAhe so kuNai / logaNujogaM ca tahA paDhamaNujoga ca do'vee / / 1545 / / jeno sUtrapATha bhulAI gayo che, chatAM jeno artha eTale ke bhAva bhulAyo nathI, evA lokonoga ane prathamAnuga nAmanA be graMthanI temaNe punaH racanA karI. vahu nimitta tafthe padamaNano hRti racAruM jiNa-caki-dasArANaM putvabhavAi nibddhaai|| 1546 / / uparokta be graMtha pachI pahelAmAM ghaNA prakAranI nimittavidyA ane prathamAnuyogamAM jinezvara, cakravatI ane dazAronA pUrvabhavAdine lagatuM caritra gUMthavAmAM AvyAM che. te kAUNaM to so pADalIputte uvahito saMghaM / bei kataM me kiMcI aNuggahaTThAya ta suNaha // 1547 // A banneya graMthanI racanA karIne teo pATalIputramAM pahoMcyA ane tyAMnA zrIsaMghane kahyuM ke: meM kAMIka karyuM che tene anumaha karIne tame sAMbhaLo. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnA jali 124] to saMgheNa nisaMta soUNaya se paDicchitaM taM tu / / to ta patiThitaM tU NayarammI kusumaNAmammi // 1548 / / te pachI pATalIputramAM vasatA zrIsaMghe te dhyAnamAM lIdhuM. ane dhyAnamAM laIne temanA graMthane AdarapUrvaka svIkAryA. A rIte kusumapura-pATalIputramAM te graMtha mAnya thayA. emAdINaM karaNaM gahaNa NijjUhaNA pakappo U / / saMgahaNINa ya karaNaM appAhArANa tu pakappo // 1546 // paMcakalpa mahAbhASya ItyAdi naSTa-bhraSTa, zIrNa vizIrNa ane vismRta graMthanI nispRhaNa--uddhAra karavo tenuM nAma prakalapaka95 kahevAya che. taduparAMta alpa yAdazakti dharAvanAra mATe saMgrahaNI graMthanI racanA karavI te paNa prakalpakalpa nAmathI ja oLakhAya che. 4 pacchA teNa sutte Na gaMDiyANuyogA kyaa| saMgahaNIo vi kappaTThiyAraNaM appadhAraNAraNaM uvaggahakarANi bhavaMti / paDhamANuogamAI vi teNa kyaa| paMcakalpabhASya cUrNI pachI (achAMganimitta bhaNI gayA bAda) temaNe sUtra naSTa thaI gayela hovAthI gaThikAnuyoganI paNa racanA karI, saMgrahaNIonI paNa racanA karI. alpasmaraNazaktivALA bALajIvone upakAra thaze ema mAnIne prathamAnuyoga AdinI paNa racanA temaNe karI. etaM savvaM gAhAhiM jahA paDhamANuoge taheva ihai pi vanijjati vittharato / AvazyakacUrNI, bhAga 1, patra 160. A badhuM gAthAo dvArA jema prathamAnugamAM varNana che, te ja pramANe ahIM vistArathIlaMbANathI varNana karavuM. pUrvabhavAH khalvamISAM prathamAnuyogato'vaseyAH / AvazyakahAribhadrI vRtti, patra 111-2 AmanA (kulakaranA) pUrvabhavonuM caritra prathamAnugathI jANI levuM. tatra puSkalasaMvarmo'sya bharatakSetrasya azubhabhAvaM puSkalaM saMvarttayati nAzayatItyarthaH / evaM zeSaniyogo'pi prathamAnuyogAnusArato vijJeyaH / anuyogadvAra hAribhadrI vRtti, patra 80. puSkalasaMvarta nAmano megha bharatakSetranI azubha paristhitino nAza kare che. A ja pramANe bAkInA meghAnI hakIkta vagere prathamAnugathI jANI levuM. se kiM taM aNuoge ? aNuoge duvihe pagNatte, ta jahA-mUlapaDhamANuoge ya gaMDiyANuoge ya / se ki taM mUlapaDhamANuoge? ettha raNaM arahatANa bhagavaMtAraNaM putvabhavA devalogagamaNANi cavaNANi ya jammaNANi ya abhiseyA rAyavarasirIo sIyAo pavvajjAo tavA ya bhattA kevala Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamAnuyogazAstra ane tenA praNetA sthavira Arya kAlaka [ 125 NANuppAyA ya titthappavattaNANi ya saMghayaNa saMThANaM uccatta AuM vanavibhAgo sIsA gaNA gaNaharA ya ajjA pavattaNIo saMghassa cauvihassa vA vi parimANa jiNa-maNapajjava-ohinANa-sammattasuyanANiNo ya vAI aNuttaragaI ya jattiyA ya siddhA pAovagayA ya je jahiM jattiyAI bhattAi cheyaittA aMtagaDA muNivaruttamA tamaraoghavippamukkA siddhipahamaguttaraM ca saMpattA, ee anne ya evamAiyA bhAvA mUlapaDhamANuoge kahiyA Aghavijjati paNNavijjati parUvijjati, se taM muulpddhmaannuoge| se ki ta gaDiyANuoge? 2 aNegavihe paNNate, taM jahA-kulagaragaMDiyAo titthagaragaMDiyAo cakaharagaDiyAo dasAragaDiyAo vAsudevagaMDiyAo harivaMsagaMDiyAo bhaddabAhugaMDiyAo tavokammagaMDiyAo cittataragaMDiyAo ussappiNIgaMDiyAo osappiNIgaDiyAo amara-nara-tiriyanirayagaigamaNavivihapariyaTTaNANuoge, evamAiyAo gaMDiyAo Aghavijjati paNNavijjati parUvijjaMti, se tgNddiyaannuoge|| samAvAyAhUtra, mUtra-247. anuga zuM che? anuyoga be prakAre che: mUlaprathamAnuyoga ane caMDikAnuyoga, mUlaprathamanuyoga zuM che? mUlaprathamAgamAM arahaMta bhagavaMtonA pUrvabhava, devalokamAM avatAra, devalethI gujaravuM, janma, meru upara janmAbhiSeka, rAjyaprApti, dIkSAnI pAlakhI, dIkSA, tapasyA, kevalajJAnaprApti, dharma pravartana, saMdhayaNa, saMThANa, UMcAI, AyuSya, zarIrane varNavibhAga, ziSyo, samudAya, gaNadharo, yA, pravartAinIo-samudAyanI AgevAna sAkhIo-caturvidha saMdhanI janasaMkhyA, kevaLajJAnI, manaH paryAyajJAnI, avadhijJAnI, caturda zapUrvadharo, vAdIo, anuttaravimAnagAmIonI ane siddhonI saMkhyA, jeTalA upavAsa karI siddhimAM gayA ItyAdi bhAvonuM varNana prathamAnugAmAM karAyuM che. gaMDikAnuyoga eTale zuM ? gaMDikAnuga aneka prakAre che-kulakaragaMDikAo, tIrthakaracaMDikAo, cakravatagaMDikAo, dazAragaMDikAo, vAsudevacaMDikAo, harivaMzagaMDikAo, bhadrabAhugaMDikAo, tapa karmagaMDikAo, citrAMtaracaMDikAo, utsarpiNIgaMDikAo, avasarpiNIsaMDikAo, deva-manuya-tiryaMca narakagati paribhramaNa Adine lagatI caMDikAo ItyAdi hakIkato caMDikAnugamAM kahevAI che * naMdisUtramAM sutra 56mAM samavAyAMga sUtrane maLato ja pATha che. upara ekIsAthe je aneka utArAo ApavAmAM AvyA che te "prathamAnuyoga zuM che?" te viSe viziSTa prakAza pAtharanArA ullekha che. Aje koIka koIka virala vyaktione bAda karatAM bhAgye ja koIne khabara haze ke "prathamAnuyoga e dharmakathAnuyogane lagato vistRta ane viziSTa graMtha hato." e graMtha A yugamAM ja aprApya thaI gayo che ema nathI, paraMtu saikAo pUrve te naSTa thaI gayo chekhovAI gayo che. Aje mAtra e graMtha vizenI skUla mAhitI pUrI pADatA keTalAka vIkharAyelA ullekho ja ApaNA sAme vartamAna che. Ama chatAM A virala ulekhe dvArA ApaNane keTalIka e graMtha aMgenI ane te sAthe keTalIka bIjI paNa mahattvanI hakIkato jANavA maLI zake che. ApaNe anukrame te joI e : 1. upara ApelAM prAcIna avataraNo paikI trIjA ane cothA ullekhathI e vAta spaSTa thAya che ke prAcIna kALamAM eTale sUtrakALamAM prathamAnuyoga nAmano graMtha hato ja, jene naMdisUtrakAra ane samavAyAMgavakAre mUlaprathamAnuyoga nAmathI oLakhAvela che. paraMtu kALabaLe te lupta thaI javAne Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 jJAnAMjali lIdhe temAMnI je ate jeTalI hakIkatA maLI Ave te AdhAre tene punaruddhAra sthapira A kAlake karyA hatA. vasudevavihaDI, AvazyakacUrNi, Avazyaka sUtra ane anuyAgadArasUtranI hAribhaddI vRtti AdimAM prathamAnuyoganA nAmanA je ullekha che te A punarurita prathamAnuyAgane lakSIne che; jyAre Avazyaka sUtranI niyuktimAM ( avataraNa 1 ) AvateA prathamAnuyoga nAmaneA ullekha, sabhava che ke, mUlaprathamAnuyogane lakSIne paNa hAya ! 2. ADa ane nava ullekhane AdhAre ApaNane navA maLe che ke prathamAnuyAgamAM mAtra tIrthaMkaronAM ja jIvanacaritra hatAM, paraMtu trIjA ullekhane AdhAre prathamAnuyogamAM tIrthaMkaronAM caritra uparAMta cakravartI ane dazAronAM paNa citro hatAM. mane lAge che ke sUtrakALamAM prathamAnuyAganu game te svarUpa hA, paraMtu sthavira Arya kAlake punaruddhAra karyo tyAre tenuM svarUpa AcArya zrI bhadrezvarakRta kahAvalI, zrI zIlAMkAcAkRta caupaNamahApurisacariya ane AcAryaM zrI hemacaMdrakRta triSaSTizalAkApuruSacaritane maLatu hAvu joi e. 3. pAMcame ullekha zvetAM samajI zakAya che ke, prathamAnuyoga graMthanI racanA gadyapadyarUpe hatI. paraMtu prastuta gra Mtha Aje ApaNA sAme nathI, eTale tenI bhASAzailI, vanapaddhati, chaMda vagere viSaya, A graMthamAM zI zI vizeSatA ane vividhatAe haze, e ApaNe kharA svarUpamAM samajI zakIe tema nathI. te chatAM anuyogaddArasUtra uparanI hAribhaddI vRtti(ullekha chamAM pAMca mahAmeaAnu varNana jovA mATe prathamAnuyoga jovAnI bhalAmaNa karI che. e uparathI prathamAnuyogamAM prasaMge prasaMge ghaNI ghaNI hakIkatAne samAveza heAvAne saMbhava che. 4. samavAyAMga sUtra ane naMdisUtra(ullekha 8-9)mAM prathamAnuyogane badale mUlaprathamAnuyoga nAma maLe che, tenu N kAraNa mane e lAge che ke; jyAM sudhI sthavira AkAlake prathamAnuyogane punarudvAra nahAtA karyAM tyAM sudhI sUtrakAlIna graMthamAnuyogane prathamAnuyAga nAmathI ja eLakhavAmAM Avate| haze, para Mtu sthavira A kAlake e graMthane uddhAra karyAM bAda sUtrakAlIna prathamAnuyogane laprathamAnuyoga nAma ApyuM hovuM joI e jeke samavAyAMgasUtra-naMdisUtranA cUrNikRttikAroe vyutpatyarthasiddha keTalAka vaikalpika lAkSaNika artha ApyA che, paNa mArI samaja pramANe e vAstavika arthane rapa nathI karatA. je prathamAnuyAgamAM mAtra tIrthaMkaronAM ja caritrA hAta te cUrNikRttikAronA asthya lAkSaNika na rahetAM vAstavika banI jAta. paraMtu, ApaNe sabhAvanA karI zakIe chIe tyAM sudhI, prathamAnuyogamAM mAtra tIrthaM'karonAM ja citro hoya ane temanI sAthe anivArya rIte saMbadha dharAvatA cakravartI- vAsudevAdinAM caritro hoya ja nahi, e kadIye banavA yAgya nathI. eTale prathamAnuyogamAM mAtra tI - karonAM caritro hAvAnI vAta nadimutra-samavAyAMgatramAM maLatI hoya ke mAtra tI kara-cakravartI dazAronAM caritro heAvAnI vAta pAMcakalpabhASyAdimAM maLatI hoya teApaNa ApaNe e samajI ja levu joI e ke prathamAnuyAgamAM, upara kahevAmAM AvyuM tema, tresaTha zalAkApuruSa ane te sAthe saMbaMdha dharAvatI aneka vyaktinAM caritrAne samAveza thavA joIe. eTale cUrNikRttikAronI vyAkhyAne ApaNe ahI lAkSaNika ja samajavI joI e. dibara AcArya zrI zubhacadra praNIta agapaNuttImAM prathamAnuyogamAM zuM che te viSe A hakIkata jaNAvI che paDhamaM micchAdiTTha avvadikaM AsidUNa paMDivajjaM / ayogoM ahiyAro to paDhamANuyogo so // 35 // Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamAnuyogazAstra ane tenA praNetA sthavira Arya kAlaka cavIsaM titthayarA paiNo bAraha chakhaMDabharahassa / Nava baladevA kiNhA Nava paDisattU purANAI // 36 // teti vati piyA mAI NayarANi tinha puvvabhave / paMcasahassapayANi ya jattha hu so hodi ahiyAro // 37 // digaMbara AcArya zrI brahmahemacaMdra viracita titthayara cakkavaTTI baladevA paMcasahassapayAraNaM esa kahA dvitIya adhikAra, zrutaskaMdhamAM A pramANe nirdeza che: vAsudeva paDisattU | paDhamaaNiogo // 31 // prathamAnuyAganA praNetA prathamAnuyoganA svarUpa vize TUMkamAM jaNAvyA pachI tenA praNetA sthavira A kAlaka viSe TUMkamAM jaNAvavAmAM Ave che: [ 127 1. pacakapamahAbhASya ane tenI cUNi ( ullekha 3-4)mAM jaNAvyA pramANe sthavira Aya kAlake prathamAnuyoga graMthano punaruddhAra karyAM hatA. te ja rIte temaNe ga MDikAnuyoga nAmanA graMthane paNa ulhAra karyA hatA. lAkAnuyoga ane jaina Agamo uparanI saMgrahaNIAnI racanA paNa temaNe karI hatI. gaMDikAnuyogamAM zuM che te mATe Ame ullekha jovA bhalAmaNa che. gaNitAnuyogamAM aAMganimittavidyA gUMthavAmAM AvI che. ane saMgrahaNIe, e jaina AgamonI gAthAbaddha sakSipta viSayAnukramaNikA che. Aje ApaNe spaSTa rIte jANI zakatA nathI ke ' ahIM jaNAvelI saMgrahaNIe kaI ? ' te chatAM saMbhavataH bhagavatIsUtra, pannavAstra, jIvAbhigamatra, AvazyakasUtra AdimAM AvatI saMgrahaNIgAthAo ja A saMgrahaNIe hAvI joI e. 2. sthavira A kAlake aSTAMganimittavidyAnuM adhyayana AjIvakazramaNA pAse karyuM hatu`. eTale ke nimittavidyAnA viSayamAM sthavira A kAlaka mATe AjIvakenuM gurutva ane vArasA hatAM. zramaNa vAra vamAna bhagavAne aSTAMganimittavidyAne sAmAnya rIte bhaNavAtA niSedha karela hoI jaina bhramaNAmAMthI e vidyA bhUMsAI gaI hatI, paraMtu samayabaLane kAraNe e ja vidyA punaH zIkhavAnI AvazyakatA jaNAtAM A kAlakane Avaka nirka ceAnu sAnnidhya sAdhavu paDayu che. paMcakalpa bhASyamAM rAjA zAlivAhane A kAlakane upahata karela kaTaka ane 'DalAne AjIvaka zramaNA peAtAnI gurudakSiNA tarIke laI gayA.'' A ullekhathI " te jamAnAmAM Avakani thAmAM parigrahadhArI nithA paNa hatA" e jANavA maLe che. .. 3. prathamAnuyAgAdinA praNetA sthavira Arya kAlaka rAjA zAlivAhananA samakAlIna hatA. rAjA zAlivAhane A kAlakane pUchyuM hatuM ke " mathurAnuM patana thaze ke nahi ? '" tene uttara A kAlake ze| ApyA hatA e 5'cakalpamahAbhASyamAM jaNAvyuM nathI, te chatAM rAjAe prasanna thaI kuMDala ApyAnA ullekha che te uparathI rAAte vijaya jaNAvyA haze. je vijayane ullekha vyavahArabhASya-cUrNiIkAmAM ane bRhakapabhASya 1-cUrNi-rIkAmAM Ave che. eTale pacakapabhASyamAM je praznone nirdeza che e 1. mahurANattI daMDe Niggaya sahasA apucchiyaM kayaraM / tassa ya tikkhA ANA duhA gayA do vi pADeu // 152 // Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 ] jJAnAMjali saMbhavita ja che. ane A ja kAraNasara rAjA zAlivAhanano kAlakArya sAthe saMbaMdha dharmabhAvanAmAM pariNamyo haze ema lAge che. ane A ja dharma saMbaMdhane kAraNe kAlakAryo rAjA zAlivAhananI khAtara bhAdrapada zukla paMcamIne badale bhAdrapada zukala caturthIne divase saMvatsarI parvanI ArAdhanA karI hatI. A uparathI ApaNe eTaluM nizcita karI zakIe chIe ke aSTAMganimittavidyApAraMgata, prathamAnunogagaMDikAnuyogalakAnuyoga-ane jaina AgamonI saMgrahaNIonA praNetA, tema ja paMcamAne badale caturthIne divase saMvatsarI karanAra sthavira Arya kAlaka eka ja che ane te rAjA zAlivAhananA samakAlIna hatA. A yugamAM rAjA zAlivAhana sAthe saMbaMdha dharAvanAra bIjA koI kAlakAryA hovAno ullekha maLato nathI. prajJApana satranA praNetA zyAbhArya-kAlakArya A kAlakArya karatAM judA ja che. prathamAnuyoganuM gupta sthAnamAM astitva prathamAnuyoga graMtha ghaNuM cirakALathI naSTa thaI javA chatAM paNa e graMthe gupta sthAnamAM hovAno ane tyAMthI devatAe koI koI AcAryane vAMcavA mATe ApyAnI keTalIka kiMvadaMtIo ApaNe tyAM cAlatI hatI ane tenA be ullekha mArA jevAmAM AvyA che, je paikIne eka ullekha jayasAgarakRta gurUpAradyastavavRttinI prAraMbhika prastAvanAmAM che ane bIjo ullekha harSabhUSaNakRta zrAddhavidhivinazcayamAM che. pahelA ullekhamAM prathamAnugagraMthanI hAthapothI zAsanadevatAe kharatara AcArya zrI jinadattasUrine ApyA ane vAMcyAne ullekha che. ane bIjAmAM gujarezvara mahArAjA zrI kumArapAladevapratibAdhaka AcArya zrI hemacaMdrane AdhyAne, eka rAtrimAM vAMcI lIdhAno ane tadanusAre triSaSTizalAkApurUSacaritra rasyAno ullekha che, je vizeno jarA sarakhoya nirdeza AcArya zrI hemacaMdra potAnA zalAkApurapacaritramahAkAvyamAM karyo nathI. A devatAI vAtone ApaNe keTale aMze mAnavI e eka gaMbhIra koyaDo ja che. AvI racanAonI nakala karavA devAmAM ke karI levAmAM na Ave, e eka navAInI ja vAta che ne? atu, e banneya ullekha A nIce noMdhavAmAM Ave che ? 1. "jJAnadarzanacAritrAgaNyapuNyAtizayasattvaraJjitazrIzAsanadevatAvitIrNAjjayinIsthitamahAkAlaprAsAdamadhyavattizailamayabhArapaTTabITakAntaHsaMgopitapurAsiddhasenadivAkaravAcitadazapUrvadharazrIkAlikasUriviracitAnekAdbhutazrIprathamAnuyogasiddhAntapustakaratnArthasamyakparijJAnajagadviditaprabhAvAH nijapratibhAvabhavavismApitadevasUrayaH zrIjinadattasUrayaH" gurupAratantryastavavRttiH 2. zrIhemAcAryAH prathamAnuyoga devatAprasAdAllabdhvakarAtrAvavadhArya ca tadanusAreNa trisssstticaritrAni nAthurita ! zrAddhavighavinizcaya. guruparataM vyastavavRttinA ullekhamAM DhivivAravArita ema ullekha karyo che te mAtra kalpita ane aprAmANika che, kAraNa ke AvazyakacUrNikAra jinadAsagaNi ane Avazyaka tathA goyAvarIe naIe taDe paiTThANa nayaraM / tattha sAlavAhaNo raayaa| tassa kharagao amacco / annayA so sAlavAhaNo rAyA daMDanAyagaM ANavei-mahuraM ghettUNa sigghamAgaccha / so ya sahasA apucchiUNa daMDehiM saha Niggato / tato ciMtA jAyA-kA mahurA ghettavvA ? dakSiNamahurA uttaramahurA vA ? / tassa ANA tikkhA, puNo pUcchina tIrati / tato daMDA duhA kAUNa dosu vi pesiyA, gahiyAto do vi mahurAto / tato vaddhAvago pesio / teNAgaMtUNa rAyA vaddhAvito -teva! to vi maghurAto mahiyAta vyavahArabhASya-TIkA, bhAga 4, patra 36 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamAnugazAstra ane tenA praNetA sthavira Arya kAlaka [ 129 anuyogadvAra-vRttikAra yAkinImahattarAsUnu AcArya zrI haribhadde cUrNi ane vRttimAM aneka ThekANe ane aneka viSayamAM prathamAnuyoganI sAkSI ApI che, jemAMnA thoDA upayogI ullekho meM A lekhanA prAraMbhamAM ApyA che eTale prathamAnuyoganI prati meLavavA mATe ke vAMcavA mATe AcArya zrI siddhasena divAkarane devatAnI jarUrata jarAya na hatI, bhale zrI jinadattasUri mahArAjane ha. zrI harSabhUSaNe karele lekha paNa karipata ja che. saMbhava che, garapAtaMtryastavavRttikAranI spardhAmAM harSabhUSaNe paNa eka tukako Ubho karyo hoya. tukako paNa jete nahi, eka rAtrimAM ja AcAryazrI hemacaMdra prathamAnuga vAMcI lIdho. mane to lAge che ke banne mahAnubhAvoe tukkA ja uDAvyA che. AvA devatAI tukkAo ApaNe tyAM ghaNuM cAlyA che. prabhAvacaritrakAra AcAryo paNa eka AvI ja kathA rajU che- evAmAM buddhAnaMda maraNa pAmI vyaMtara thayo ane pUrvanA vairabhAvathI teNe bhallAdikRta nayacaka ane padmacaritra e banneya graMtha potAne tAbe karyA ane te koIne vAMcavA deto na hato." - prabhAvaka caritra bhASAMtara, pRSTha 123. kharekhara AvI kathAo artha vinAnI ja che. malavAdI prAcIna nayacaka graMthane vAMce che tyAre temanA hAthamAMthI devatA te graMthane paDAvI laI jAya che, ane enI ja bhalAmaNathI nirmANa thayelA nayacaka graMthanI rakSA karavAnI e devatAne paravA nathI, tyAre to AvI kathAo upahAsajanaka ja lAge che ? aMtamAM, prAsaMgika na hovA chatAMya meM A lekhamAM paMcakalpamahAbhASya ane tenI cUrNine ulekhanI noMdha karI che eTale mAre kahevAnI vastu anuprasanta to che ja, ane te e ke paMcakalpamahAbhASya nAma sAMbhaLI ghaNA vidvAne ema dhArI le che ke paMjA nAmanuM sUtra hovuM joIe. paraMtu kharuM jotAM tema che ja nahi. paMcaka95bhASya e ka5bhAgamAMthI chUTo pADelo eka bhAgyavibhAga tenuM mULa sUtra je kahI zakAya te te kalpasUtra (bRhakalpasUtra) ja kahI zakAya; jema Avazyaka niryuktimAMthI oghaniryuktine judI pADavAmAM AvI che, dazavaikAlika niryuktimAMthI piMDaniryuktine judI karI che te ja rIte kalpabhAgamAMthI paMcakalpabhASyane paNa alaga karavAmAM AvyuM che. bRhakalpasUtranI keTalIka jUnI prationA aMtamAM jaM pasUtra samAptama Avo ullekha joI keTalAka bhramamAM paDI jAya che, paraMtu kharI rIte bhramamAM paDavuM joIe nahi. evA nAmollekhavALI prati badhI bRhatka9pasUtranI ja pratio che. ['AcArya zrI vijayavallabhasUri smAraka grantha," I. sa. 1956] jJAnAM. 17