Book Title: Mangal Pravachana 2
Author(s): Sukhlal Sanghavi
Publisher: Z_Darshan_ane_Chintan_Part_2_004635.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/249153/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMgaLapravacana [2] maMgaLapravacanane khyAla evo che ke satrane AraMbhe maMgaLarUpe kAMIka kahevuM. dareka kAmanI zarUAtamAM maMgaLa-anuSThAna karavAno rivAja che. lagna vagere zubha kAryomAM gaNeza mAMDavA, enI pUjA karavI vagere mAMgalika anuchAne jANItAM che. ApaNuM kSetra vidyAnuM hoI tenA satra-prAraMbhe vidyA vize vicAra karavo e ja mAMgalika gaNAya. eka upaniSadamAM svAdhyAya ane pravacana e ja tapa che ema kahyuM che. ApaNuM vidyAkSetra eTale svAdhyAya ane pravacananuM ja kSetra. tethI phalita ema thayuM ke ApaNuM vidyAkSetra e tapanuM kSetra che. ahIM ja vicAravuM prApta thAya che ke RSie svAdhyAya ane pravacanane tapa karyuM te kaI daSTie ane kayA arthamAM? tapano artha e sasto nathI ke ApaNe thoDughaNuM vAMcIe, 'vicArIe ke UMce mane belIe, lakhIe eTale te tapa thaI jAya. tapane artha ethI bahu vadhAre UMDe ane adhare paNa che. tapa e nichAmAM -- buddhipUrvakanI niSThAmAM ja samAya che. vidyAviSayaka parizIlana nichA vinAnuM hoya to te tapanI kaTimAM na Ave ane evuM parizIlana mAMgaLika paNa na nIvaDe, eTale ke jIvanamAM prANa ne pUre. niSThAne artha samaja ghaTe. je kAma svIkAryuM hoya temAM ekarasa thavuM, potAnI badhI zakitao temAM ja kendrita karavI ane game tevAM vidhAno sAmano karavAmAM AnaMda anubhavo tema ja utsAhane kadI osaravA de nahi e 'nikAno artha che. AvI nidA sAthenuM vidyAkArya e ja tapa che, ane e pite svayaM maMgaLarUpa che; ene itara maMgaLanI jarUra nathI. dIpakane prakAzita karavA koI bIje dIva prakaTAvatuM nathI, kemake te svataHprakAzamAna che. ApaNe sau jANIe chIe ke loko upavAsa ane evAM bIjAM kaThaNa vatane tapa kahe che. evAM vrata AcaranAra tapasvI gaNAya che. sakhata zaradI ke garamI IcchApUrvaka sahanAra paNa tapasvI gaNAya che. paraMtu jarA bArIkIthI vicArIe to jaNAze ke vidyAtapa ane upavAsatapa vacce keTaluM aMtara che? Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 1. darzana ane ciMtana koI paNa nAnI ke moTI uMmarane sahiSNu hoya to te eka ja nahi paNa aneka upavAsa sahelAIthI karI zake. vidyAnI sAdhanA evI sahelI nathI. pacIsa pacIsa varSa lagI satata ane khaMtapUrvaka evI sAdhanA karI hoya. to paNa te AjakAlanA dheraNanI dRSTie adhUrI paDe che. vyakti vize ema. nathI. Aje ja becAra upavAsa khecI kADhe. lAgaNIvALA snehIo tamane tapa karyuM ema kaheze ane vadhArAmAM te tapa Ujavaze paNa. paraMtu te ja leke vidyAnuM evuM mUlyAMkana karI nahi zake. ane chatAMya e tapa che ja,. kemake vidyA vinA aMdara aMdhAruM rahe che ane graMthio bhedatI nathI. ghaNu lake ema samaje che ke bhaNavuM ane vidyAbhyAsa kare eTale kAMI pravRtti na karavI, puruSArtha na kare; paNa kharI vAta bIjI che. je kharA arthamAM vidyA sAdhavI hoya to temAM jambara pusvArthanI jarUra che. e kAma mAtra nivRttirUpa ke ArAmadeha nathI. emAM te bhAre parase utAra. paDe che, ane tethI ja te tapa kahevAya che. je mana, vacana ane zarIrane. tapAve, thakavI nAkhe ane pariNAme temAMthI ucca dhyeya siddha thAya te tapa. A arthamAM vidyAnI sAdhanA -kharI sAdhanA - upavAsa Adi kahevAtAM. tapa karatAM paNa duSkara tapa che. upaniSadanA RSie e ja arthamAM svAdhyAya ane pravacanane tapa kahI temAM pramAda na sevavAnI bhalAmaNa karI che. have ApaNe ApaNI vidyApravRtti vize thoDe vicAra karI, e joIe ke ApaNI pravRtti tapa kahevA lAyaka che ? sAmAnya rIte ema jovAmAM Ave che ke me bhAga na chUTake bhaNe che. bhaNyA vinA kyAMya gaja nathI. vAgata te lAvo bhaNIe, ema dhArI ghaNuM bhaNe che. mAbApa ke vaDIla paNa ema dhArIne bhaNAve che ke chokarAM nahi bhaNe te ThekANe nahi paDe. AvI lAcAra vRttithI zarU karela bhaNatara phaLadAyI nathI nIvaDatuM. e kadAca DigrI meLavAvI Ape, paNa AtmAmAM prakAza na arpI zake. AvI lAcAra vRttithI bhaNanArA parIkSA pUratuM vAMce che, ne parIkSAnA divasomAM ja DI. ghaNI mahenata kare che. bAkIne ghaNe samaya teo veDaphe che. vaDIle mAne che ke chokarAMo bhaNe che, jyAre chokarAo ghaNI vAra te zakti, samaya ane. dhanano durupayoga kare che. ucca vidyAnA kSetramAM paNa AvuM cAlatuM jovAya che. aneka vidyArthI ane vidyArthinIo evAM maLI Avaze ke jeo parI-- kSAnA divaso sivAya bhAgye ja vAMce-vicAre. je temane ema ne ema pramANapatra maLI jatuM hoya te teo eTaluM paNa na vAMce. A daSTie. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMgaLapravacana 11. jotAM ema kahevuM paDe che ke uMmare pahoMcyA pachI paNa ApaNe vidyArthIvargane moTo bhAga jIvanadroha ja kare che. khAsa karI abhyAsanI kharI rIta e che ke vargamAM gayA pahelAM zIkhavAnuM pahelethI ja vAMcI rAkhavuM, jethI adhyApaka kahe te pUruM samajAya ane adhyApakane aneka prazno karI tenI pAsethI anekagaNuM navuM meLavI zakAya. je Ama nathI thatuM te vargamAM adhyApaka kahe te bahu ochuM samajAya che ne mahattvanA prazno karavAnuM to bAjue ja rahI jAya che. pariNAme adhyApaka paNa vadhAre mahenata karavAnuM bAjue mUke che ane samaje che ke. gADuM ema ja cAlavAnuM. ene lIdhe samagra ucca abhyAsanuM kSetra chIcharuM banI jAya che. Aje moTe bhAge ApaNe tyAM A ja vastu dekhAya che. vidyArthIoe mAtra prathamathI vAMcIne ja vargamAM javuM eTaluM basa nathI, paNa temaNe vargamAMthI AvyA bAda adhIta ane cAlatA viSayonuM manana paNa karavuM joIe. ema kare te ja vidyApa phaLa ane adhyApakene pitAnA viSayamAM vadhAre taiyArI karavI paDe. je vidyArthIvarga kharekhara jAgarUka hoya te adhyAkene paNa vadhAre saceta rahevuM paDe ane temane evA vidyArthIo pratye vadhAre bhAna paNa thAya, tema ja mahAvidyAlaya ane vizvavidyAlaya pAchaLane rASTriya hetu bara Ave. amadAvAda e udyogapradhAna zahera che. udyogamAM paDelAonI niSThAthI. ApaNe paricita chIe. jyAre dekhe tyAre ane jyAM udyoganAM kSetramAM juo tyAM, emAM paDelA udyogapatio potAnA udyoga sivAya bIjA vicAro bhAgye ja kare che. A emanI dhaMdhA pratyenI niSThA che. AvA nikAvALA vAtAvaraNamAM rahI abhyAsa karanArane potAnA viSaya paratve nikA keLavavAnuM kAma eka rIte saheluM che. paNa moTe bhAge evuM dekhAya che ke bhaNanAra dha karI zakato nathI ane bhaNavAmAM citta pUruM pAvI zakato nathI. tethI bhaNanAra gharano ke ghATane nathI raheto. A ja kAraNe huM nizA keLavavAnuM kahuM chuM. zAstramAM Adi, madhya ane anta maMgaLanI vAta kahevAmAM AvI. che, paNa vidyAbhyAsa e to akhaMDa ane satata maMgaLamaya che, je emAM pUrI niSThA sAdhIe to ja. - AjakAla abhyAsamAM -- khAsa karI ucca abhyAsamAM - mAdhyamano prazna ugratAthI carcAI rahyo che. mAtRbhASA ja zikSaNa sAmAnyanuM kharuM vAhana hoI zake, e vastu AkhI duniyAne dIvA jevI hovA chatAM ApaNA ja Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 ] darzana ane ciMtana dezane ghaNAya ucca keLavaNI pAmelA ane samartha manAtA purUSanAM manamAM e vize saMdeha che. paNa teo joI nathI zakatA ke mAtRbhASA mAdhyama na havAthI dezanI matiSkazakti ane AviSkArazakti keTalI kuMThita thaI gaI che? mAtRbhASAmAM zIkhavAnuM ane temAM ja pra lakhavAnuM hoya te thoDI mahenate keTaluM lAbha thAya che keTaluM spaSTa jJAna prApta thAya che ane bacata samayane bIjAM jarUrI kAmamAM keTale sArthaka upaga thAya ! e vastu keLavaNInA kSetramAM paDelAoe vicAravA jevI che. atyAre te vidyArthIvarga duvidhAmAM paDyo che. mAtRbhASAnI saraLatA e jatI karI zakato nathI ane aMgrejIno ekAMgI pakSapAta choDI zakato nathI, tethI e nathI aMgrejI pUruM jANa ke nathI mAtRbhASA ThIka jANato. vicAra ane sUkSma darzanathI che te vegaLA ja rahe che. ApaNe yuropanA aneka viSayanA aneka dhuraMdhara vidvAnonI ane saMzodhakonI vAta karIe chIe, temanI yazagAthA gAIe chIe, paNa e nathI vicAratA ke emanI siddhinuM eka agatyanuM sAdhana temanI mAtRbhASAmAM levAyeluM zikSaNa e che. hiMdustAnanI mastiSkazakti kAMI bIjA rASTro karatAM UtaratI nathI, paNa ApaNA AgevAna niSNAte ja e zaktine divasanudivasa UtaratA prakAranI banavAmAM nimitta thatA rahyA che. vidyArthIo A bAbata potAne spaSTa mata keLavI AgevAno upara dabANa lAve to emAM emanuM ane bIjAnuM paNa bhaluM che, zreya che. abhyAsane mAMgaLika ane tarUpa banAva hoya to enI eka rIta e paNa che ke pitAnA viSayamAM jeo AgaLa vadhelA hoya temanI sAthe carcA karavI, temanA saMparkamAM rahevuM ane kAMIka navuM zIkhavuM, tema ja jeo pitAnAthI nIcalI kakSAnA heya temane zIkhavatA paNa rahevuM ane varganA samaya uparAMta pitAnA adhyApakene paNa pUrA kasavA. amuka samayane aMtare sahapAThI vidyArthI-vidyArthinIoe maLI pitatAnA viSaya para khUba chUTathI paNa adhyayanapUrvaka maukhika ane lekhita carcA karavI. A eka saMbhUyasaMvAda che jene Aje "Debate" tarIke oLakhAvavAmAM Ave che. A prathA hajAra varSanI jUnI che. ene ja lIdhe aneka viSayanAM aneka zA racAyAM che, ne te sarvatra AdarapAtra banatAM AvyAM che. pUrA satrakALa daramiyAna tema ja AkhA varSa daramiyAna ApaNuM adhyayana mAMgaLika nIvaDe te mATe chelle eka ja muddo have mAre kahevAne Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 13. maMgaLapravacana che, ane te e ke gItAnA saMdeza tarapha Apa saunuM dhyAna kheMcavuM. gItA e game te kSetramAM ane game te kALamAM game te satyavRtti karanArane puruSArthamAM preranAruM eka anupama pratIka che. ApaNuM eTale adhyetA ane adhyApakenuM dharmakSetra te te vidyAkSetra ja che. e kSetramAM pravRtta paNa DhIluMpocuM thayeluM, saMdezIla tema ja mukhya dhyeyathI saheja paNa phaMTAtuM mana e ja arjuna che ane aMdarano jAgatA, vivekI aMtarAtmA e kRSNa che. te arjunane niSThAvAna thavA, viveka keLavavA, tema ja apramatta banI jaya bhaNuM AgaLa. vadhavA saMketa kare che. ApaNe sau e saMketane artha jeTalA pramANamAM vadhAre samajIe teTalA pramANamAM saunuM maMgaLa che. ja bha. je. vidyAbhavananA vidhAthIo ane adhyApake: tA. 11-9-42 ne AgaLa kareluM pravacana.