Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2008 bhagavAn mahAvIra kA garbhApaharaNa eka vAstavika ghaTanA vijayazIlacandrasUri bhagavAn mahAvIra kA jIvana aneka viziSTa evaM vilakSaNa ghaTanAoM se bharA jIvana thA / unake jIvana meM aneka ghaTanAeM aisI ghaTita huI thI, jo yA to sanasanIkheja banane kI guMjAiza rakhatI thI, yA to apArthiva lagatI thI / aisI hI eka ghaTanA thI 'garbhApahAra' kI ghaTanA | jaina AgamoM ke anusAra tIrthaGkara brAhmaNa kula meM utpanna nahIM hote, ataH mAtA devAnandAnAmaka brAhmaNastrI kI kokha meM avatarita hue mahAvIra ko, indra ke nirdezako pA kara, hari - naigameSI nAmaka devane, devAnandA kI kokha meM se lekara, trizalA kSatriyANI kI kokha meM sthApita kiye the / isa ghaTanA ko jaina AgamoM meM 'garbhApahAra' yA 'garbhasaMkramaNa' aise nAma se pahacAnI gaI hai| kaI loga, jo vidvAn hai evaM vijJAna kI vaijJAnika dRSTi se socate haiM, isa ghaTanA ko avAstavika evaM kAlpanika mAnate haiM / unakI rAya meM garbhastha bhrUNa kA isa prakAra kukSi parivartana ho, aura vaha bhI 2600 sAla pUrva, yaha nitAnta azakya hai aura avaijJAnika bhI / unhoMne isa ghaTanA kA hala apanI buddhi se DhUMDha nikAlA bhI hai / jaise ki paNDita sukhalAlajIne mAnA hai ki " trizalA ko koI santati nahIM hogI, aura apanI putra - lAlasA ko santuSTa karane hetu usane devAnandA ke putra ko apanA putra banAyA hogA; Age jA kara yaha bAta ko granthakAroM ne garbhApaharaNa kA rUpa de diyA hogA / 79 - to DaoN. jagadIzacandra jaina kA mantavya aisA hai ki Ayurveda ke zAstragranthoM meM 'naigameSApahRta' nAmaka eka roga hai, jisa meM garbha kokha meM hI zuSka hotA huA mara jAtA hai| huA aisA hogA ki devAnandA kA garbha isa roga ke kAraNa mRta ho gayA hogA, aura usI ke sAtha sAtha sagarbhA banI trizalAne putra paidA kiyA hogA, to logoMne use 'garbhApahAra' mAna liyA hogA / gaharAI se soce jAne para ukta donoM mAnya vidvajjanoM kI donoM prakAra
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusandhAna 46 kI kalpanAeM avAstavika pratIta hotI hai / pahalI bAta : devAnandA aura trizalA donoM bhinna bhinna kSetroM meM nivAsa karanevAlI mahilAeM thii| phira, donoM ke bIca meM koI sakhya ho, sambandha ho, athavA donoM kabhI milI bhI ho, aisA eka bhI sAkSya yA pramANa upalabdha nahIM hotA / do aurateM AtmIyatApUrNa sakhya se juDI ho aura do meM se eka apane putra ko dUsarI sakhI ko bheMTa kareM aisA honA azakya nahIM, kintu yahAM to donoM ke bIca koI anubandha hI nahIM ! isa sthiti meM aisA socanA ki 'devAnandA ke putra ko trizalAne apanA putra banA liyA hogA' kevala kliSTa evaM apratItikara, bhrAnta dhAraNAmAtra hai / dUsarI bAta : rogase garbha kA kSINa honA yaha alaga sthiti hai, aura jIvanta aura nirAmaya bhrUNa kA garbhaparivartana evaM janma honA alaga sthiti hai| granthoM meM milate pratipAdana ke anusAra, devAnandA ke garbha ko koI roga nahIM thA, aura bAda meM trizalAdevIne jise janma diyA vaha garbha/putra bhI nirAmaya hI thA / garbhasthita mahAvIra kA niHspanda honA koI bimArI nahIM thI, api tu paripakva garbhane jAna-bUjha kara nirmANa kI huI sthiti thI / aba ina donoM sthitiyoM ko joDa de kara bAta karane meM kauna sA tarka hai, samajha meM nahIM AtA / 'nAgodara' yA 'naigameSApahRta' ye donoM to garbha ko kSINa karanevAle roga kA nAma hai, aura jaina AgamoM meM jo bAta hai vaha to nirAmaya garbha ke kukSiparivartana kI bAta hai / donoM bAtoM kA mela kaise baiThegA ? / 'hari-naigameSI' deva aura 'naigameSApahRta' ye do zabdoM kI samAnatA ko lekara agara donoM bAtoM kA mela baiThAyA jAya to ho sakatA hai, kintu vaha pratItikara nahIM ho sakatA / devAnandA ko ukta roga lAgU paDA thA, usakA koI pramANa to hai nhi| jaba ki garbhasaMkramaNa ke bAre meM to ekAdhika zAstroM meM pATha mila rahe haiM / phira, devAnandA jaisI koI aurata ko aisA roga huA bhI ho, to usakI noMdha lene kI jaina zAstrakAra ko AvazyakatA bhI kyA hogI ? / jisa vyakti kA aura usake jIvana kI koI ghaTanA kA jaba mahAvIrasvAmI ke jIvana se koI anubandha hI nahIM hai, to usakI jikra mahAvIra-caritrakAra kyoM kareMge ?!
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2008 brAhmaNa jAti ko hIna dikhAne ke vAste aisA kiyA gayA, aisI dalIla jarUra ho sakatI hai| lekina kisI jAtivizeSa ko hIna dikhAne ke lie, apane iSTa deva tIrthaGkara ke sAtha, itanI jugupsAjanaka (garbhApahArakI) ghaTanA joDa denA, yaha koI saccA bhakta kabhI nahi kara sakatA / bhadrabAhusvAmI yA sudharmAsvAmI jaise zrutadhara aura parama jinabhakta mahAtmA to aisI kutsita kalpanA nahIM hI kara sakate the / phira, ve svayaM bhI brAhmaNa jAti ke the !! brAhmaNa hokara brAhmaNajAti kI hInatA siddha karane kI aisI ceSTA ve kareM, yaha nitAnta asambhava pratIta hotA hai / eka bAta, prasaGgataH, spaSTa honI cAhie : kalpasUtra meM jahAM kauna se kula meM tIrthaGkara paidA nahi hote usakA varNana likhA hai vahAM, antakula, prAntakula, tucchakula, daridrakula, bhikSAcarakula, kRpaNakula ke nAma likhe gaye haiM, aura inameM se eka bhI kula meM brAhmaNa jAti kA samAveza nahi karake brAhmaNakula ko usI vAkya meM alaga likhA gayA hai / agara brAhmaNa kula sarvathA hIna mAnA gayA hotA, to usakA nAma alaga na likhakara ukta kisI nAma ke antargata mAna liyA jAtA !! parantu alaga likhA gayA hai, usakA tAtparya eka hI hai ki anya sarva apekSAse ucca jAti hote hue bhI brAhmaNa jAti ko ayogya isa lie mAnA gayA hogA ki brAhmaNoM ne vedoM ke mAdhyama se pazumedha, naramedha ityAdi ghora hiMsAtmaka karmakANDoM ko dharma kA vaidha rUpa diyA thA aura unakI yajJAdirUpeNa pravRtti bhI cAlU thI ! aba jaina dharma evaM usake pravartaka tIrthaGkara to Thahare ahiMsAmArga ke parama upAsaka aura kisI bhI prakAra kI hiMsA ko adharma mAnanevAle / aise tIrthaGkara kA avataraNa, aisI, hiMsA ko dharma mAnanevAlI jAti meM ho, yaha bAta jaina paramparA ko kisI bhI prakAra se mAnya na ho, to usameM kisI jAtivizeSa kA anAdara mAnanA ucita nahIM lgtaa| eka savAla yaha bhI hotA hai ki isa rogakA nAma 'naigameSApahata' hI kyoM ? / 'garbhakSINatA', 'garbhamRtyu', 'mRtavatsa' jaisA koI bhI sArthaka nAma na dekara aisA nirarthaka nAma kyoM diyA hogA AyurvedAcAryone ? / naigameSApahRta kA zabdArtha to aisA hogA ki jo (garbha) naigameSa ke dvArA apahRta ho / isa meM
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusandhAna 46 garbha ke kSaya kA yA maraNa kA to saMketa taka nahIM prApta hotA / agara yahAM aisI kalpanA kI jAya ki jAya ki hari-naigameSI deva ke dvArA mahAvIra kA garbhaparivartana huA, bAda meM vaha ghaTanA vyApakarUpa se loga meM-samAja meM prasiddha ho gaI hogI; aura usake pazcAt koI strI ke garbha ko nAgodara jaisI bimArI ke kAraNa hAni ho, to loga usa strI ke garbha ke lie 'vaha mara gayA' yA 'kSINa ho gayA' aise AdhAtajanaka zabdaprayoga ko TAla kara 'terA garbha naigameSApahRta ho gayA', yAnI 'tere garbha ko bhI naigameSa (deva) apaharaNa karake kahIM le gayA hogA' aisA kahane lage hoMge; to vaha kliSTa kalpanA nahIM hogI / vastutaH, kitane loga jaise dharma ke andha bhagata hote haiM, vaise kitaneka loga vijJAna ke bhI andhe bhagata hote haiN| unake anusAra dharma kI ve saba bAteM galata hai, jinheM vijJAna kA AdhAra evaM samarthana nahi milatA / phira, usa purAne jamAne meM bhI vijJAna jaisI cIja thI, aisA mAnane ko ve taiyAra nhiiN| aise loga TesTa TyUba bebI kI bAta ko vijJAna ke camatkAra ke nAma para svIkAra leMge, magara 2600 sAla pUrva bhI aisA koI jJAna-vijJAna thA ki jisake bala se garbhaparivartana jaisI kriyA bhI ho sakatI thI, aisA svIkAra karane meM unako parezAnI hogI / sAra yahI ki jahAM garbhApaharaNa kI ghaTanA ko kalpasUtra, AcArAGgasUtra,vivAhapannattIsUtra ityAdi AgamoM kA spaSTa samarthana hai, uparAMta, mathurAutkhanana meM mile hari-naigameSI deva dvArA garbhApahAra ke zilpa ko yAda kareM, to purAtAttvika AdhAra bhI hai; vahAM 'naigameSApahata' rogavAlI kalpanA ko eka bhI grantha kA samarthana nahIM hai / phira bhI agara koI vidvajjana yA pRthagjana una sUtroM ko evaM isa ghaTanAko galata samajhe, 'dhArmika mAnyatA' kahakara usakA asvIkAra kare, to usakA koI ilAja va uttara nahIM hai / aise logoM kI aisI avaijJAnika kalpanA unheM hI mubaark| hameM to yakIna hai ki kala koI vaijJAnika prakriyA kisI garbha kA TrAnsa-plainTezana karake dikhAegI to ye loga bhI use vijJAna ke camatkAra ke rUpa meM, binA hicakicATake, mAna leMge !! astu /