Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
કેટલીક પ્રાચીન કાવ્યકૃતિએ
સંપાદક : પૂજય પંન્યાસ શ્રી રમણીકવિજયજી ગણિ
આપણા હસ્તલિખિત ગ્રંથભડાશમાં છૂટક એક એક પાના ઉપર લખાયેલી પ્રાચીન કવિએની અગણિત કાવ્યકૃતિએ મળી આવે છે. આમાંની સંખ્યાબંધ કૃતિઓ છપાઈ ગઈ હેાવા છતાં હજી પણ પુષ્કળ કૃતિઓ છપાવી ખાકી છે. આવાં પાનાંએ તપાસતાં તપાસતાં જ્યારે પણ મારા જોવામાં આવી પદ્ય રચનાએ આવે છે, ત્યારે એની યથાશકથ નકલ કરી લેવામાં આવે છે. આવી છ કવિતાઓ અહી... આપવામાં આવે છે; એમાંની પહેલી ચાર કર્તાઓનાં નામે સાથેની છે, છેલ્લી બે અજ્ઞાતકતૃક છે.
શ્રી કલ્યાણકમલકૃત નેમનાથફાગ
પણમિય સારદ સામિણી ગા” નૈમિજિષ્ણુદો રે ।
જસ સમરણ સુખ સ`પજઈ લહિયઈ પરમાણંદો રે. રા૦ ૫ ૧ !! રાજમતી રાણી ભણુઈ આય માસ વસતે। ૨ ।
સરસ રંગ કરિ લેખે લીયઈ લીજઈ લાહા કતા રે. રા॰ ॥ ૨ ॥ એક દિવસ રમિવા ભણી ગેાપીસુ વનખડ ચાલ્યા ચાહસ્યું નેમકુમરજી વાવઈ વાંસુલી ગેાપી નાચઈ લાલ ગુલાલઈ છાંટણા કીજઈ નવ નવ સતભામા રુકિમણિ મિલી દેવરસું કરઇ એક નારિ નિરવીઇ ઇવડઉ કસું ઋષભદેવ આગઈ હૂયા ભાગવી લીલ લે સજમ સિવપુર ગયા પડિયા નહું
-ક
યદુનાથેા રે ।
સાથે રે; રા૦ ૫ ૩ ૫ રગે। ૨ । રંગેા રે. રા॰ ॥ ૪ હાસેા રે । વિમાસેા રે. રા॰ ॥ ૫ ॥ વિલાસા રે । ગભવાસે રે. રા
ના ૬ ઘા
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮૨
શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય સુવર્ણ મહોત્સવ એહ વચન કામિણ કહ્યા સુણિ મુરકઈ જિનરાયા રે હઠ વીવાહ મનાવીયા સબ જનનઈ મન ભાયા છે. રાત્રે ૭ છે છપન કડિ યાદવ મિલી જાન તણુઈ પરિવારો રે લુણ ઉતારઈ બહિનડી વરત્યા જયજયકારે રે. રાત્રે ૮ છે રથિ આઈસીનઈ ચાલીયા પહતા તેરણ બાર રે પસુ વાડઉ છેડવીય કરુણારસ ભંડાર છે. રાત્રે ૯ છે મન વયરાગઈ પૂરિયલ પહચઈ ગઢ ગિરનારે રે એહ વાત શ્રવણે સુણી ધરણિ ઢલી તિણ વારે રે. ૨૦ ૧૦ ચંદન નઈ મલીયાગરી ઘસિ ઘસિ અંગઈ લાવાઈ રે ! સીતલ જલ સીચાઈ સખી રાજૂલ ચયન ન પાવૈ છે. રાત્રે ૧૧ છે હાર દેર સબ તેડતી મડઈ અંગ અપાર રે થોડઈ જલ જિમ માછલી તિમ હુઈ નિરાધારે છે. રાત્રે છે ૧૨ રાચીનઈ હું વિરચીયઈ ગયા તણુઉ સનહીં રે પ્રિય વિજોગ વિરહાકુલી રાજૂલ દાઝે દેહ રે. રાઇ છે ૧૩ નારાયણ બલભદ્ર દોઊં આડા પિરિય મનાઈ રે ! કનિ ઝાલ્યઉ ગવરૂ સગતિ કિમ વસિ આવઈ રે. ૨૦ મે ૧૪ છે હરિમુ દિયઈ ઉલાહણ ક્યા માંગણિ વચિ આયા રે દાઢી પીલણની કિહાં લાજવહીકા (9) માયા છે. રાહ છે ૧૫ અનુકમ વઈશગઈ કરી લીધઉ સંજમ ભારે રે નેમિ સહિત સિવપુરા ગયા “કલ્યાણકમલમ્ સુખકાર રે. રાત્રે ! ૧૬
ઇતિ શ્રી નેમિનાથ ફાગ સમાપ્ત
શ્રી વાચક ગુણલાભરચિતા વાયરાગ ઉપઈ ભણતણુ વયણ કરી એકંતિ, પણ મિસ સુહગુરુ નિશ્ચલ ચિત્તિ | પણ સમકિત તણુઉ વિચાર, જિણિ તરીઈ દુસ્તર સંસાર છે
અરિહંત દેવ સુગુરુની સેવ, જીવદયાનઉ મર્મ લહેવિ | ચિંતામણિપાહઈ અતિ સાર, આદરીવઉ સમકિત સાર ૫૨ છે દેષ અઢાર રહિત અરિહંત, આઠ કરમનઉ આંસુઈ અંત ! આઠઈ મદ મૂકાવઈ માન, તે જિનવરનઉ કરિવઉ ધ્યાન ૩ ગુણ છત્રીસ સહિત ગુરુ જિસા, પૂનિમ શશિ જિમ સહઈ તિસા ટાલઇ દેષ જિ બUતાલીસ, લ્યઈ આહાર નમઉ નિસિદીસ છે ૪ છે સમિતિ ગુપતિ વ્રત ધરઈ વિશાલ, ઇડઈ લેહ કહ માય જાલ સીલસંનાહ લી નિજ અંગિ, સુગુરુનિ વંદઉ નિજ મન રંગિ પ
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
પંન્યાસ શ્રી રમણીકવિજયજી ગણિઃ કેટલીક પ્રાચીન કાવ્યકૃતિઓ
જલ બૂડતા પ્રવાહણ જેમ, સુગુરુ તિ તાર બેડિ જેમ ઈમ જાણીનઈ સુહગુરુ પાય, સેવઉ જિમ હુઈ નિમ્પલ કાય કે ૬ . વરિસ સયાંની ડોકરિ પૂઠિ, બાજઇ જિસી સુયુવા નર મૂઠિ | તિણિ ષિણિ ડેફરિનઈ દુઃખ કિસઉ, મરઈનહિ પણિ મરવા જસઉ ૭૫ તેહ થકી આઠ ગુણું દુખ થાઈ, લૂગડ લાઈ લાગઈ વાઈ (?) | હરિયકાયનઈ વેદને તિસી, જાણે ભવિયણ પાલઉ ઈસી છે ૮ છે સૃષિમ બાદર પર્યાપતા, સન્નિ અસન્નિ અપર્યાપતા ! " ઈણિ પરિ બહુવિધ ઉતપતિ જાણ, જીવદયા વિણ સહુ અપ્રમાણ ૯ો નિસવારથ નવિ કરિઉ પાપ, ભેગવિલ નિશ્ચય સવિ આપ ! નિજ પ્રાણી જિમ રક્ષા કરઈ, જીવનિનઈ જિમ તિમ તરઈ ૧૧૧ દિન છાંડી નિસિ જીમઈ ધાન, સીંગ પૂંછ વિણ પશુ સમાન ભૂત-પ્રેત રાક્ષસ વિકરાલ, જિણિ વેલાં મુખિ મૂકઈ ઝાલ ૧૧ તિણિ વેલાં જે ભોજન કરઈ, પાપપિંડ મૂઢપણુઈ ભરઈ ! ઈમ જાણી નિસિજનદેષ, આદરિવઉ નિજ મનિ સંતોષ મારા નિસિજનનિશ્ચય ત્યઉ મન્નિ, બિહુ રાતિહિં ઉપવાસ પુત્રિ | પરિહરિવઉ પરનારી સંગ, સીલણ જિમ રહઈ અભંગ ૧૩ કરિ કંકણ કુંડલ ઉરિ હાર, અભિંતર મલ મુત્ર ભંડાર | વરિ વારૂ વાઘણિ વિકરાલ, એક વાર જે આંસુઈ કાલ ૧૪ નહિ ભલઉ પરનારી સંગ, વાર અનંત દહાવઈ અંગ | જઈ જલધરજલ લાભાઈ પાર, જીવિતરિત તિહાં નવિ પાર ૧પ ઈમ જાણી પરરમણીપ્રેમ, ઠંડઉ સવિ સુખ પામઉ જેમ ! મધુ પંખણ સૂરણ મગરી, દહી છાસિ જે વિદલાં ભરી ૧દા ત્રિતું દિવસનઉ જે આહાર, કરિવઉ પંચુબર પરિહારી | રહ્યું અથાણુઈ સીલણું જેઉ, પ્રાણુતઈ નવિ ભખિવું તે છેલછા અણગલ છાસિતણુઉ પરિહાર, જઈ બહુબીજ સચિત ફલ વાર ! દેશી સવિ સંસાર અસાર, જિમ જલબિંદુ તણુઈ આકાર ૧૮ મેહિ પડ્યઉ અહનિસિ દુખ સહઈ, તેહની વેદન કહઉ કુણુ લહઈ ! જિમ તરવરિ સંધ્યાનઈ સમઈ, વિવિધ પંખિઆઈઆવી વીસમઈ ૧લા પ્રહ ઉચ્ચમિ દહ દિસિ ઊડંતિ, સગપણ પણ ઈણિ પરિ જાણંતિ | કુણ બેટી બેટી નઈ વહૂ, કુણ માયા તાયા નઈ સહૂ પરના સગઉ સણી જઉ કે નવિ હેઈ, લેગ ધ્યાન: વિમાસી જોઈ ! જીવ કરઈ નઈ જીવ જિ સહઈ, વિશ્વાનર ઢંઢારહ દઈ પારના
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮૪
શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય સુવર્ણ મહોત્સવ જે ..... ઉ આયઉ તે. ઉ જાઈ, કુણ ભાઈ કણ મા કુણ તાઈ ! છાયામિસિ સાવ (થી) સહૂ ફિરઈ, ઘડી પહુર આઉ ઉછું કરઈ પરરા ઈણિ પરિ જીવ સવે વિહડંતિ, કરિ દીવઉ ધરિ કૃપિ પડંતિ | . આવ્યઈ રોગ સવિ કરઈ સેગ, નિરધન પણઈ ન પહુંચઈ ભંગ કરવા પાડઈ ધાહ પડથઉ પારઈ, તેની કોઈ ન વેદન હરઈ ! કૂડ કપટ કરિવઉ પરિહાર, પરભાવિ જાતા હોઈ આધાર રજા દાન શીલ ત૫ ભાવન ધરઉ, જિમ સિવારમણી વેગઈ વરઉ . . એ વયરામ તણું ચઉપઈ, સાંભલિયે સૂધઈ મનિ થઈ ભરપા, જિમ હોઈ સદગતિનઉ લાભ, ઈમ બેલઈ વાચક “ગુણલાભ ર૬
| ઇતિ ચઉપઈ સમાપ્ત છે
શ્રી વિજયભદ્રકૃતા ઉપશમરસ ચઉપઈ ભયભંજણ રંજણ જગદેવ, અરહંત સેવ કરે નિતમેવ !' નહિ ઉપશમ પિતઈ જેહનઈ, દુખ કેડલ ન મૂકઈ તેહનઈ છે ? ઉપસમ પહિરિ સનાહ સરીર, દુખજન વચન ન લાગઈ તીર | જઉ નહિ એક ષિમા મનમાંહિ, ધરમ નહિ ગાડરિયપ્રવાહિ ને ૨ ત૫ જપ સંજમ પાલઈ સાર, ઉપસમ વિણ સહુઈ હઈ છાર ભવ કેડિહિં જિતલું કર્મ પઈ, ઈતિ કર્મ ઉપસમ ઘડી માહિ ષપઈ છે ૩૫ જે આપણનઈ ગાલિ જિ દીઅઈ, તેહસિંઊ પ્રાણિ જઈ બોલી :
કર સાકર સમ કરિ જણિ, વિરઈ બેલિનું ષ મ આણિ છે ૪ પૂરવઇ પુણ્ય ન કીધાં બહુ, ન્યાઇ લેક બેલઈ મુઝ સહુ મારઈ બાંધઈ મેલ્ડઈ ઘાય, સહુઈ થાપઈ પણ અન્યાય છે ૫૫ કઈ કિવારઈ કહઈ કુબેલ, વીસારી મૂકીઈ નિટોલ તે બેલ ત ન સંભારઈ એક, ઉપસમ સંજમ ધરઉ વિવેક છે . આગલિઉ દીસઈ બલતઉ આગિ, તું પાણી થઈ તઈ પગ લાગિ છે મનની ગાંઠિ છોડી જામીઇ, મુગતિ તણું સુખ ત પામીઈ છે ૭૫ મુહડઈ મિચ્છાદુક્કડ દઈ, મરી ફીટિ ચીતઈ ઈમ હાઈ મરમ ન મેસઉ બેલઈ મૂર્તિ, ષમિઉં ષમાવિë કીઉં તસ ધૂલિ ૮ પૃથવી પરિ પરિસહ ષમઈ, રાતિ દિવસ જિનવચને રમાઈ સગલા ધર્મમાહિ ઉપસમ સાર, તે ભવિયણ ધરો વાર વાર છે ૯ો રેસ રાષઈ જેતલઉ મનમાહિ, તિતલઉ ધર્મ તેહનઉ જાઈ અણુષાંખ્યઉ જઉ આઘઉ રહઈ, કર્મગિ તે અતિ દુખ સહઈ ૧૦
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮૫
પન્યાસ શ્રી રમણીકવિજયજી ગણિઃ કેટલીક પ્રાચીન કાવ્યકૃતિઓ
મુગતિ તણઉ જઉ છઈ અભિલાષ, પારકા બેલ સહઉ તહિ લાષા કુગતિ તણુઉ જઉ છઈ ઊભગઉ, અંતરંગ ઉપસમ કરિ સગઉ ૧૧૫ એક વીમા જઉ એ જીવ ધરાઈ, તઉ વહિલઉ મુગઈ અવતરઈ છે , વિજયભદ્ર કવિયણ ઉચ્ચરઈ, ગર્ભવાસિ તે નવિ સંચરઈ ૧૨
છે ઇતિ ઉપશમરસ ચઉપઈ
શ્રી જિનપ્રભસૂરિકૃતા પદ્માવતીચતુષ્યદિકા જિણસાસણ અવધાર કવિ, ઝાયહ સિરિ ૫૯માવઈદેવિ ' ભવિય લેય આણંદ ધરેવિ, દુલહઉ સાવઈ જન્મ લહેવિ છે
મતિ મતિ મિચ્છસુર અણુસરહ છે ૧ મુવક છે પાસનાહપયપંકજ્યભસલિ, સંઘવિઘુનિન્નાસણમુસલિ | સસિકરનિમલગુણગણપુન્ન, પઉમએવિ મહ હેહિ પસન છે મતિ. ૨ તાર તરલ તુહ લેયણ દુન્નિ, દુદ્દલણ ભુય દુગુણું દુનિ ! વિયસિયસરસ રુહપવિહથિ, વારણ વર દીસઈ તુહ હથિ છે મતિ૩ કુલફારફણમણિકરજાલ, દસ દિસિ પસરઈ મુઝ કરાલ ! જશુ દીવયપઈબહિયસિહહિ, વિશ્થતિમિર જિમ જગિ અવહરહિ છે મતિ. ૪ કંડલમંડલમંડિયગંડ, અરિવંડણ ભુયદંડ પયંડ ઘણથણઘેલિર નિમ્મલ હાર, પઉમાવઈ નંદઉ જગિ સાર છે મતિ છે ૫ નેઉરઝણિ બહરિય દિસિચક્ર, ખગ્ગદંડખંડિયરિચક " * * * * મણિકંકણચંચિયપ૯૬, પઉમિ! હોહિ ભવિય સંતુ૬ મે મતિ છે ૬ મેહલમુલિયસોણિપસિ, અલિકલકેમલદીહરકેસિ : ' 3 - જય ધરણિંદહ ઉત્તમ રમણિ, પઉમએવી ત૬ મયગલગમણિ છે મતિ છા પાસંકુસવરપહરણપાણિ, તંખચૂડ વિસહરવરજાણિ . . . પઉમપત્તસમવન્નસરીરિ, પઉમએવિ ! માં મઈ અવહીરિ છે મતિ. ૧૮ ભત્તિનમંતસુરાસુરમણિ, મણિકિરીડકરરંજિયચલણિ છે ? કિ મણિચઈ નર મત્તબ રાય, આરાહઈ સુરવર તુહે પાયમતિ લા તાલપભવસેમ્બખરલલિય, બીઓ સસહર નહયલકલિય . * : તુહ બીયક્રખર જે સમરેઈ, મણિચિંતિય ફલ સે પાઈ છે મતિ૧ ભણુઈ જિ જોગી ય મઝિમ નીય, ધરવિ તરફખરસિરિ ગુરુ રીય જેડવિ ઈસર સસહર અઠું, તુહ કલ જાણઈ કઈ વિઠ્ઠ | મતિ. ૧૧ ભૂયં અંતુ તસુ પછિમ સહિય, ચિંતિવિ અંતિમ સર પરિગહિયા.
અદ્મ પઢમ બિંદુ ધારેવિ, ધન જ ઝાયહિં પઉમિણિદેવી | મતિ. ૧૨ ૨૪
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
ALE
શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય સુવણુ મહત્સવ-મચ
મણુ થરહરÛ t
સુન્ન જલગુતુયિસ્ટરજુત્ત, અમિયકિરણકલ ગયણુ પવિત્ત । ગુરુ ઉવએસિઈ જવઈ જી લક્ષ્મ, ઉમએવિ તસુ પૂરઇ પકખ ॥ મતિ॰ ॥૧૩॥ ક્રિસિકાલાસણ પલ્લવ વન્ન, મુદ્દા જાણુવિ જે કયપુન્ન । એહ વિજ ચૂડામણિ સરÛ, કમ્મ છક્કે તે લીલઈ કરઈ ! મતિ॰ ૫૧૪ા સ`તિ પુરૢિ વિસણુ રાહ, મારણ વસ ઉચ્ચાણુમેહ । એહ વિજ તિયલુપચાસ, કવણુ કવણુ નહુ પૂરઈ આસ ? । મતિ॰ ૫૧૫૫ા પઢમ પવ માયા મારિ, નમણુ અતિ એ વન્ન ચિયારિ 1 જે સમરઇ અણદેણુ વરભાવિ, સવ્વ સિદ્ધિ તસુ પરિણઇ આવિ ! મતિ॰ ॥૧૬॥ ભૂય-પેય-ડાઇણિગણ ડરÛ, સયલહ દુજણુ એહ વિજ સમર તહુ લેાઇ, સમઉ દાસ પુહવીસર હાઇ ! મતિ ૫૧ણા વિજ્જ એસ તિયલુપહાણુ, ચિ'તામણિ કલ્પેસમાણુ । પહુજિણૠત્તસૂરિઉવએસ, 'ભહિ પરમલ અદ્ધનિમેસિ ! મતિ॰ ।।૧૮। હુ સગમણુ નીલુપ્પલનયણિ, કુ દત્તસણિ પુન્નિમસસિવયણિ । મહુરવયણિ મુણિમાણુસહરણ, નનિકસલયકામલકર-ચરણ ! મતિ૦ ૫૧૯મા પીણસિદ્ધિણુભારાય ગિ, હાવ-ભાવ–સિ`ગારસુંગ । એગગઈ એ નર સમરતિ, તાહુતિયસકામિણિ વિસ જતિ મતિ ારના àઉ પાસ પણિ ધરણ'દુ, ખારસસરય હરકલબિંદુ ! પઉભી ! પઉમકણિ! નમ ઋતુ, સભ્ય કામ પૂરઇ તુષ મ`તુ! મતિ ॥૨૧॥ જ ભથ'ભમાહ ધલયંતિ, જય અપરાજિય વિજય જયતિ । ચંડી ભઈરવ તેાતલ તાર, તુષ એન્ડ્રુ ચ્ચિય વિવહુ વયાર ખિત્તપાલ નૈગિણિ ચઉસાદૃ, ભૂય પેય ડાણું ગઠુિં । ઈયર વિ દુષ્કર વીજ જી કેવ, નામગણિ તુઢુ નાસઇ દૈવિ ! ॥ મતિ ારકા જે પન્ન...તરિવિજઅસઝ, તે વિ વાહિ તુહુ હુ'તિ સુસજ્જ । નીર જલણ થંભઈ તુહ આણુ, સમરગણિ વારઇ અરિમાણુ ! મતિ ાર૪।
।। મતિ ારા
'
ત” રુઢ઼િય જ વિજઈ ભુવિષ્ણુ, ભયવઇ! સુ મઉ ત નિય સવણિ કે પછી ધણિ સઘવણુરાઇ, ચડડતિ દસદિગ્ગય માઇ ! કુલવ્ય સત્ત વિ ટલટલઇ, અનુ સત્ત વિ જલનિહિ ઉચ્છલઇ ડિક્રિડ`તિ ઉક્કડકરી દાઢ, ભજ્જÛણુિવઇ અઇંગાઢ ॥ મતિ ॥૨૬॥ દઢ ગઢ ગિરિવર ષડડિ પડÛ, સુર-નરજીવિયસઅેસઈ વડÛ I હલ્દાહથી જલનિહિપૂર, ઘુમ્મÛ તારાયણ સસિ સૂર
।। મતિ॰ ારા
તઇ તુટ્ટિય જ' વિજઇ ભુવિષ્ણુ, પમિણિ ! સુંમઉ ત` નિય સવિ શબ ભુજ મદૃારસલેય, ભુજિજ્જઇ પિજ્જઇ વર પેય ! મતિ ર૮૫
।
।। મતિ॰ ।।રપા
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮
પન્યાસ શ્રી રમણીકવિજયજી ગણિઃ કેટલીક પ્રાચીન કાવ્યકૃતિઓ
પહિરિજજઈ ક૫ડ જગસાર, કંચણ કુંડલ મત્તિય હાર સંમાણિજ જઈ વર તંબેલ, સુમઈ બંદિયણહલખેલ છે મતિ પારલા ચંદણમાહિ ઘુસિણ ઘણુસાર, કિજજઈ સુરહિ વિલવણ સાર | ઘરિબજઝઈ વરતુરિયહ થ૬, દીસઈ મયબિંગલ ઘટ્ટ છે મતિ. ૩મા રહેવર કિં? જગમ સુરજણ, લગઈ પાયક પહાણું ! અન્ન સલીસઈ ચામર છત્ત, માણિજ જઈ માણિણિ અણુરત્ત છે મતિ. ૩૧ સસહરકલ બારસસરજુત્ત, થાવર જંગમ વિહરતર ! હંસ-હાર-કર-સસરકંતિ, નામગહણિ તુહ સફલી હુંતિ છે મતિ. ૩રા વંઝ નારિ તુહ વય ઝાયંતિ, સુરકુમારોવમ પુર લહંતિ | નિંદ્ર નંદણ જણહિં ચિરાઉ, હૃહવ પાવઈ વલહ રાઉ મતિ૩૩ ચિંતિયફલ ચિંતામણિમંત, તુજઝ પસાયહિ ફલઈ નિર્ભત તુઝ અણુગ્રહ નર પિફખેવિ, સિજઝઈ સેલસ વિજાદેવિ છે મતિ. ૩૪ રૂવનંતિસેહગ્ગનિહાણ, નિવપૂઈયાય અમલિયમાણુ , કિવિ વાઈસર હુંતિ તિ પુન્ન, જાહ પઉમિ તુહ હેહિ પસન્ન છે મતિ૩૫ તુહ ગુણ અંત ન કેળવિ મુણિય, તહ વિ તુઝ મઈ ગુણલવ યુણિય 2 આ જુ પાલઈ જિણસિંહસૂરિ, તસુ સંઘહ મનવંછિય પૂરિ છે મતિમા૩૬ પનુમાવઈચનુપઈ ય પદ્ધત, હાઈ રિસ તિયણસિરિકંત . ઇમ પભણુઈ નિયજસકપૂરિ, સુરહિયભુવણ જિણપહસૂરિ છે મતિ૩ળા
ઇતિ પદ્માવતી ચતુરાદિકા સમાસ અજ્ઞાતકવિકૃત આદિજિનવીનતિસ્તવ
| રાગ ધનાસી છે આદિ જિણેસર વીનવું જે મુઝ સાહુ સામિ ! કામિ ક્રોધિ મન લીલું હિય લીણું રઈ તુઝ કેરઈ નામિ ૧છે
કિ દિઉંગી રે વધાવઉ . વધાવઈ રે તુહ ચઉવિત સંઘ કિ દિઉંગી રે ! મેરઈ મનિ રે એ લાગઉ રંગ કિ દિઉંગી રે એ દ્રપદ છે દિઉં નાકેરી જીમડી દિઉં આ સુઅમૃત આહાર ! મિલિસું રે આદિજણ વાહલા હિવિ કરિયું મહારા મન કેરી વાત છે કિ દિ૨ જે આવ્યઉ સેરડી ઈ બુહરાવું વાટ ! મોતીડે ચઉક પૂરાવસ્યું મંડાવિયું રે ઘાઘરીયઉ પાટ છે કિ દિ. ૩ ધન ધન એ મુઝ જીભડી કરું અજિ તુમહ ગુણગાન ! નયણ સલણ મુઝ તણું જિણિ નિરપું રે તુમ્હ રૂપનિધાન છે કિ દિ. ૪
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૮૮
શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય સુવર્ણમહાત્સવ-ગ્રંથ
જનમ્ય નાથ ।
ધન મરુદેવી કૂડી જિણિ તુ ભવસાયર મઝ ખૂટતાં હિવ દૈયા જી અવલંબન હાથ ॥ કિ દ્વિ ॥૫॥
મરુદેવી મેટઉ તાહરઉ સુનંદ-સુમંગલાકત ।
સેત્રુજ ફેરઉ રાજીયઉ હવ જય હૈ જયઉ શ્રી આદ્ઘિજિણુંદ ॥ કિ ક્રિ॰ ॥૬॥
જિનવર તુમ્હે પાએ નસી માગું એક કૃપાલ ।
જા કિંગ જગમાહિ હું રહું તાંકરા જી ભવિભવિ સંભાલ ।। કિ દિ॰ ૫ ૭૫ ॥ ઇતિ શ્રી આદિનાથવર્ધાપન'
અજ્ઞાત કવિકૃત હિતશિક્ષાચતુષ્પદી
॥ ૧॥
॥ ૨॥
ડાહા
સરસતિ સામિણિ કરું. જીહાર, તસ સેવક દેજે આધાર એલિસુ ચઉપઈ માહિ વિહાર, સાચા પદ્મ વિ હૈાજ્યે સાર ધરમી તે પાલઈ જિનધન્મ, [કરમી] તે પાલઇ ક્રિયા કમ્મ । ચેાગી તે ધ્યા નિકમ્મ, બ્રાહ્મણ તે જે પાલઈ બ્રહ્મ સૂરઉ તે જે ઇન્દ્રી ક્રમઇ, ઉત્તમ તે જે સાચઉ ગમ દુખીઉ તે જે દુર્ગતિ ભ્રમઇ, સુખીઉ તે જે સિવપુરી રમ પાઢઉ તે જેહને પુણ્ય ઘણુ, સગપણ તે જે સાહસીપણુઉ પ્રાક્રમ તે પરમેસરતણુ, ધન્ન ભલુ' જે કન્હઈં આપણુ તે સવિ કહિસ્સું પ્રીતિ, માણુસ જેહનઈ ઘરિ રીતિ । સીયલપણું જે પાલ્યુ. સીતા, ગાયણ તે જે જિનમતિ ગીતા ॥૫॥ નારી તે પાલ' પતિવ્રતા, બેટા તે માનઇ માઇ-પિતા । [વિ] લસઇ તે પરસિ જોમ'તા, ધ્યાની તે જેહનઈં ચિંતા ॥૬॥ પાપી તે જે પરધન હરઇ, ચેલા તે ગુરુ શિક્ષા કર (? વહુ)Û । શ્રાવક તે જે સતકિત ધરઈ, સહગુરુ તે જે તાર તરઇ રાજા તે જે ન્યાÛ તપઇ, ધ્યાની તે જે અરિહંત જપઇ તપી તે જે અષ્ટ કમ ખપઇ, વાઢી તે જે કેહ નવિ છિપઈ ૫ ૮ ૫ રૂપ ભલું જે સેાવનવાનિ, દાન ભલું તે ધ્યાન ભલું તે શુક્લધ્યાન, જ્ઞાન ભલુ' તે કેવલજ્ઞાન । ૮ । દન તે જે મહાવ્રત ધરŪ, બ્રહ્મચાર જે સ્ત્રી પરિહરઇ । ગિરૂઆ તે ગુરુસેવા કરઇ, તારૂ તે ભવસાયર તરઈ ૫૧૦ના વિષ્ણુસઇ જે આણુ’ઇ અનુ(ઉન)માદ, પાતિગ તે જે મિથ્યાવાદ । ડૂંગર ભલઉ જે સિરિ પ્રાસાદ, પ્રતિમા દીઠી હુવઇ આલ્હાદ ॥૧૧॥ અક્ષર તે જે સુધા સમા, તપી તે જેઠુનઈ સિરિ ષિમા। ગ્યાની તે ચેાષક આતમા, નગર ભલું જે માહિ મહાતમા ૫૧૨૫
।। ૭ ।।
'
અભયદાન ।
'
1
॥ ૩ ॥
1
।। ૪ ।
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ પંન્યાસ શ્રી રમણીકવિજયજી ગણિઃ કેટલીક પ્રાચીન કાવ્યકૃતિઓ અમી તે જલ જયણા ગલઈ, લક્ષ્મી તે જે ન્યાઈ મિલઈ ! માનવી તે બલઈ નવિ ચલઈ, જીવ્યું તે જિનઆજ્ઞા પાલઈ 13 દરિદ્રી તે જે ધર્મ વિણ ભમઈ, સત્યવાદી તે જૂઠ વિરમઈ ! ભેજન તે જે દઈ જમઈ, ગુવણંત તે જિનવરનઈ નઈ પ૧૪મા યાત્રા તે પાલઈ છએ રી, ધર્મ ભલઉ તે જય કરી ! ભિક્ષા તે મુનિવર લ્યુઈ ફિરી, શ્રાવક તે જે સિદ્ધિ ધરી 15 મઈલા તે પરનારી જઈ, પુરુષ ભલા તે દુખિ નવિ રાઈ | મિથ્યાત્વી તે બે ભવ ખેઇ, ધર્મ કરઈ તે સુખિયા હોઈ એવા || ઇતિ ચતુષ્પદી છે