Book Title: Kamtaprasadji Jain
Author(s): Atmanandji
Publisher: Z_Arvachin_Jain_Jyotirdharo_001288.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/249031/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31. DaoN. kAmatAprasAda jaina mahAna samAjasevI, prasiddha jaina vidvAna, aneka graMthonA saphaLa saMpAdaka ane vizva jaina mizana (World Jain Mission) dvArA deza-paradezamAM ahiMsA dharmano pracAra karavAmAM agresara evA DaoN. kAmatAprasAdajI jainanuM samagra jIvana dharma ane samAjanI sevAmAM samarpita hatuM. jaina dharmanA ahiMsAda siddhAMtono vizvabharamAM pracAra-prasAra thAya evI bhAvanA ane pravRttimAM teo haMmezA tatpara rahyA. samasta vizvamAM sAhityanA pracAra dvArA jaina dharmano prasAra karanAra temaja ahiMsAnA pUjArI tarIke teonuM sthAna atyaMta gauravavaMtuM che. janma ane bALapaNa : DaoN. kAmanAprasAdajIno janma I. sa. 1901nI trIjI menA roja kaeNmpa elapura (hAla pAkistAna)mAM thayo hato. temanA pitAzrI lAlA prAgadAsa ane mAtA bhagavatI devIe A bALakamAM nAnapaNathI ja dharmanA saMskAranuM sicana karyuM hatuM. zivAjI ane gAMdhIjInI jema mAtA taraphathI temane uttama zikSaNa maLyuM hatuM. bAbujInuM bacapaNa haidarAbAda(siMdha)mAM vyatIta thayuM hatuM ane ahIM ja temaNe vidyAlayanuM zikSaNa prApta karyuM hatuM. temaNe hiMdI, saMskRta, urdU ane siMdhI bhASAonuM jJAna - 219 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 arvAcIna jaina jyotirdharo khAnagI zikSaka dvArA prApta karyuM hatuM. aneka bhASAonuM A jJAna temane AgaLanA jIvanamAM sAhityika ane sAMskRtika kSetranI sAdhanAmAM khUba madadarUpa thayuM. bAbujIe 18 varSanI uMmarathI ja bhinna bhinna viSayo upara lekho lakhavAnI zarUAta karI hatI. AzcaryanI vAta che ke bAbujIe phakta nava dhoraNa sudhI ja nizALanuM zikSaNa prApta karyuM hatuM. teo maeNTrika paNa pAsa thayA nahotA, chatAM paNa satata parizrama, uttama saMskAra ane svAdhyAyazIlatA dvArA teoe anekavidha viSayonuM jJAna saMprApta karyuM hatuM. Ama nija abhyAsanA baLathI teo mahAna vidyAvAridhi banI gayA. ( kauTuMbika ane vyAvasAyika jIvana: bAbujIe temanA jIvanamAM be vAra lagna karyA hatAM. temanuM prathama lagna nAnI vayamAM thayuM hatuM. paraMtu patnIno dehAMta thavAthI ane pitAzrInA khUba Agrahane kAraNe 23 varSanI uMmare temaNe bIjuM lagna karyuM. bIjA lagnathI temane traNa saMtAno thayAM. putra vIrendrakumAra temaja putrIo sarojinI ane sumana. bAkInAM bALako nAnI uMmaramAM ja gujarI gayAM hatAM. temanA pitAzrI lakarI vibhAgamAM baeNkara-konTrAkTara tarIke kAma karatA hatA. pezAvara, rAvalapiDI, haidarAbAda (sidha) vagere sthAnoe temanI peDhIo hatI. I. sa. 1920mAM bAbujI paNa A baeNkiMga pharmamAM joDAyA. I. sa. 1930mAM lazkarI vibhAgamAMthI bhAratIya beMkarone dUra karyA tyAre temanA pitAzrIe thoDo vakhata jamInadArIno kArabhAra saMbhALyo. pachI to temanI tabiyata lathaDatI gaI ane tA. 20-5-1948nA roja temano dehavilaya thayo. I. sa. 1931thI kAmanAprasAdajI aligaMja(uttara pradezamAM AvIne sthira thayA ane samAjasevAnAM kAryomAM lAgI gayA. I. sa. 1931 thI 1949 sudhI oNnararI maeNjisTreTa tathA I. sa. 1943 thI 1948 sudhI Asi. kalekaTara tarIke kAryavAhI saMbhALI. AvAM ucca pado para rahIne paNa ImAnadArI ane samAjasevAnAM kAryomAM teo niraMtara saMlagna rahetA. sarvasAdhAraNa janatA temanI sevAbhAvanA joIne muktakaMThe prazaMsA karatI. aneka kamiTIo ane samArohonA maMtrI athavA adhyakSapada para rahIne temaNe karelAM aneka samAjasevAnAM kAryomAM bAbujInI kAryakuzaLanA dRSTigocara thatI. - rASTrIya temaja AMtararASTrIya sanmAna : DaoN. kAmatAprasAdajIne aneka deza-videzanI saMsthAo taraphathI viziSTa sanmAna prApta thayuM hatuM. jema ke, (1) "yazovijayajI jaina graMthamALA' taraphathI "bhagavAna mahAvIra' nibaMdha para suvarNacaMdraka. (2) bhAratIya vidyAbhavana taraphathI "hindI sAhitya" nibaMdha para rajatacaMdraka. (3) baeNrisTara zrI cAMpatarAya jena dvArA sthApita jaina ekeDemI dvArA I. sa. 1942mAM karAMcI adhivezanamAM L. L. D. nI padavI. (4) keneDAnI IsAI AMtararASTrIya zikSaNa saMsthA (Penmenical church dvArA sarvadharmanA tulanAtmaka adhyayana para pIeca.DI.nI upAdhi. (5) banArasanI saMskRta pariSada dvArA "sAhityamanISi" tathA jaina siddhAMta bhavana-ArAnI suvarNa jayaMtI prasaMge "siddhAMtAcArya'nI upAdhi. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. kAmatAprasAda jenA 221 (6) oNyala eziyATika sosAyaTI, laMDananA sabhya tarIke temanI niyukti thaI hatI. (7) jarmanInI kIsaralIMga sosAyaTIe paNa temane sabhya banAvyA hatA. (8) madhya amerikAnA AMtararASTrIya dharma saMgha dvArA sarvocca sanmAna prApta thayuM hatuM. (9) 15 mA vizva-zAkAhAra-saMmelana vakhate dilhImAM teo svAgatamaMtrI niyukta thayA hatA. (10) amadAvAdamAM Ayojina orienTala konpharansamAM jaina dharma ane prakRti vibhAgamAM teo adhyakSa niyukta thayA hatA. dAnadharmamAM niSThA : akhila vizva jaina mizananA kAryAlayathI mAMDIne tenI vividha pravRttio calAvavAmAM DaoN. sAhebe hajAro rUpiyAnuM dAna karyuM hatuM. aneka nirbana-anAtha vidyArthIone paNa temaNe sArI sahAyatA karI hatI. pustakonA prakAzana vitaraNamAM paNa temaNe udAra hAthe phALo Apyo hato. yazasvI saMpAdaka: "vIra' patrikAnA prathama saMpAdaka tarIke bAbujI I. sa. 1923thI kAryarata hatA. lagabhaga 30 varSa sudhI teoe tenuM kuzaLatApUrvaka saMpAdana karyuM hatuM. vaoNisa oNpha ahiMsA" ane "ahiMsA vANI'nA saMpAdaka tarIke paNa ghaNAM varSo sudhI temaNe potAnI sevAo ApI hatI. "ahiMsA vANI" hiMdI kSetramAM ane vaoNisa oNpha ahiMsA" anya kSetromAM, paradezamAM khUba lokapriya banyAM hatAM. bAbujInI saMpAdanakaLA khUba ja prabhAvita kare tevI hatI. navodita sAhityakArone teo ghaNI rIte protsAhita karatA. itihAsa para vizeSa prema: kAmatAprasAdajIne jaina itihAsanA adhyayanamAM anerI ruci hatI. A viSayanuM temaNe gahana adhyayana karyuM hatuM. jaina itihAsa saMbaMdhI aneka pustako paNa temaNe samAjane arpita karyA che, jemAM "jaina jAti kA itihAsa', "saMkSipta jaina itihAsa'nA cAra bhAga "prAcIna jaina lekhasaMgraha', "jaina vIroM kA ItihAsa' mukhya che. bAbujInI ahityasevA : prasiddha sAhityakAra zrI kanaiyAlAla mizra prabhAkare bAbujI vize kahyuM hatuM ke "jaina sAhitya temano viSaya che. jaina itihAsa temanI vicAradhArA che ane temanuM mizana jaina dharmanA sUrya para chavAyelAM vAdaLone haTAvIne tenA prakAza dvArA vizvane Alokita karavAnuM rahyuM che." DaoN. sAhebe temanA jIvanakALa daramiyAna hindI ane aMgrejI bhASAmAM lagabhaga 100 pustako itihAsa, dharma, darzana temaja sAhitya para lakhyAM che. temAM nIcenAM pustako mahattvanAM gaNI zakAya : (1) mahArANI calaNA (2) satyamArga (3) jaina vIrAMganAo (4) jaina vIroM kA itihAsa (5) digambara aura digambara muni (6) vIra pAThAvali (7) bhagavAna mahAvIra kI ahiMsA aura bhArata ke rAjyo para unakA prabhAva (8) patitoddhAraka jaina Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 arvAcIna jaina jyotirdharo dharma (9) saMkSipta jaina itihAsa (10) bhagavAna mahAvIra (11) jaina tIrtha aura unakI yAtrA (12) ahisA aura usakA vizvavyApI prabhAva (13) Adi tIrthakara bhagavAna kASabhadeva (14) bhakti aura upAsanA (15) svAmI kundakundAcArya kI [8714i (95) Ahimsa-Right Solution of World Problems (99) Some Historical Jain Kings and Heroes (c) The Religion of Tirthankaras. A uparAMta jaina dharma temaja ahiMsAnA pracArA temaNe aneka nonI pustikAo paNa prakAzita karI che. The Religion of Tirthankaras: A aMgrejI bhASAmAM lagabhaga 114 pRSThamAM lakhAyelo vizALakAya graMtha che. te I. sa. 1964mAM prakAzita thayo hato. Ane bAbujInA jIvananI sauthI moTI temaja mahattvanI aMtima kRti gaNI zakAya. seMkaDo graMthonA adhyayana-manana ane saMzodhana bAda A racanA thayelI che. - DaoN. kastUrAMda kAsalIvAlanA zabdomAM teo jaina sAhityanA utkRSTa vidvAna hatA. temaNe je sAhitya samAjane ApyuM che te atyaMta mUlyavAna che. temanA jevI sAdagI, sahRdayatA, nirabhimAnatA ane vidvattA anyatra maLavI muzkela che. zrI. vIracaMda gAMdhI, baeNrisTara caMpArAyajI temaja zrI. je. ela. jenInAM padacihano para cAlI DaoN. sAhebe deza-videzamAM jaina dharma ane ahiMsAnA pracAra-prasAra dvArA sAhitya ane samAjanI anahada sevA karI che. aMtima prayANa jidagInAM chellAM 30 varSo daramyAna temane harasamasA(Piles)nI bImArI rahI hatI. vAraMvAra jhADAmAM lohI paDatuM. temAM paNa I. sa. 1964 sapTembara pachI temanI tabiyata vadhAre kharAba thatI gaI. te daramyAna dharmapatnIno paNa viyoga. thayo. tabiyata vizeSa kharAba hovAthI rAtabhara UMgha paNa na Ave, paraMtu temanA putra zrI. vIrendrakumAra, putrI vagere temane dharmanI aneka vAto saMbhaLAvavAM ane dhArmika carcAo dvArA temanuM du:kha haLavuM karavA prayatnazIla rahetAM. bImArI vadhavA chatAM bAbujIe kadI paNa elopathI davAo lIdhI nahIM. Ayurvedika ke homiyopathI davAono ja . upacAra cAlu rAkhyo hato. jIvananA aMta sudhI teo A saMbaMdhI makkama rahyA hatA. I. sa. 1964nI 17me ne ravivAranA roja (vi. saM. 2021 vaizAkha suda 6) asvasthatA vadhatAM alIgaMjathI bahAragAma upacAra mATe laI javAnuM nakkI karyuM. paraMtu mArgamAM ja temanuM dehAvasAna thayuM. mRtyu samaye paNa temanA mukha para vedanAnI pIDA nahotI paNa smita pharakatuM hatuM. temanA putra tathA putrI temane navakAramaMtra saMbhaLAvI rahyAM hatAM. namo ahI . . . . nA maMtra sAthe temaNe chello zvAsa lIdho. samAje eka karmaTha sevaka, vidvAna lekhaka ane ucca koTino sAhityakAra gumAvyo. bAbujIe vAveluM ane siceluM "vizva jaina mizana'nuM vRkSa ApaNe navapallavita karIe ane temaNe sevelA AdazoMne yAda karI. temanI bhAvanA anusAra samAja ane dharmanI sevAono vistAra karIe. Ama karIzuM to ja jaina dharma lokabhogya thaze, temaja samasta vizva tenA ahiMsAdi siddhAMtone samajI zakaze.