Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૭૭૭
પુ.૨૦ સુ....
અંક ૧ લા.
RELISTER P HD. ISS
33
श्री
જૈનધર્મ પ્રકારા.
शिखरिणीवृत्तम्.
धनं दत्तं वित्तं जिनवचनमल्यस्तमखिलं । क्रियाकांडं चंडं रचितमपनौ सुप्तमसकृत् ॥ तपस्ति तप्तं चरणमपि चीर्णे चिरतरं । नचेश्चित्ते भावस्तुषवपनवत्सर्वमफलम् ॥ १ ॥
esc
प्रगट कर्त्ता.
श्री जैनधर्म प्रसारक सभा.
ભાવનગર
अनुक्रमणिका
૧ શ્રી જિન સ્તુતિ. (પ) ૨ પ્રસ્તાવ–આર્ય આચાર (પ) ૩ મુખાશ ષ્ઠિ, પદ્ય) ૪ સિંહાવલાકન
× ૫ ધનપાલઃ
૬ શ્રી તીર્થયાત્રા દિગદર્શન, ૭મી, અમચંદ પી. પારના પ્રયાસ સુકાનીઓને સૂચના
૮ અનારસ જૈન પાઠશાળામાં મળેલ મદદ
DIA
THREE PIES
સ ૧૯૬૦
२३
અમદાવાદ-એંગ્લો વર્નાક્યુલર પ્રિન્ટીંગ પ્રેસ” માં છાપ્યું.
વોર સંવત ૨૪૩૦
શાકે ૧૮૨૬ સને ૧૯૦૪ સ્ટેજ ચાર આની
વાર્ષિક મૂલ્ય રૂ1) net Ser
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
ચોપાનિયું રખડતુ મુકીને આશાતના કરવી નહી.
नवा वषनी भेट. પર્વ તિથિ દિન વિચાર ઉપર રતનશેખર રાજા ને રત્નવતી રાણીની ચમકારી કથા.
(સંસ્કૃત, માગધી મધ પધનું ભાષાંતર) આ પુરા થતા વર્ષની ભેટ આપવા માટે ઉપર જણાવેલ - કુમારે ૭૦૦ શ્લેકના પ્રમાણવાળી આનંદ સાથે ઉપદેશાત્મક કથાનું ખાસ ભાષાંતર કરાવીને છપાવવાની શરૂઆત કરી છે, એનો લાભ જે ગ્રાહકો પ્રથમથી લવાજમ મોકલે છે તેનેજ
આપવામાં આવે છે છતાં આ વર્ષ પૂરું થયા પછી પણ બે માસ ' સુધી એટલે વૈશાખ વદ ૦)) સુધી જે ગ્રાહુકનું લવાજમ અ" મને મળરો તેમને ભેટ મોકલવામાં આવશે. ત્યારૂપછી લવાજમ તો એકલવુજ પડશે પરંતુ જેટને લાભ મળી શકશે નહીં એ ચાકસ માનવું, હવે પછી લાભ છે કે નહી તે ગ્રાહકેને જેવો વિચાર ! આ કથા એટલી બધી રસીક ને ઉપદેશક છે કે પાછળથી ચાર આના ખરચીને ખરીદ્ધ કરવી પડશે અને બી.
ને ત્યાં મફત આવેલી જોઇને ખેદ થશે; સુસોને વધારે કહે. વાની આવશ્યકતા હોય નહી.
(ત્રી.
શ્રી અવચળગઢમાં પ્રતિષ્ઠા. શ્રી આબુજી તીર્થના અવચળગઢવાળા વિભાગમાં વૈશાખ શુદિ ૧૦ મે પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ થવાના છે, તે પ્રસંગે અઠ્ઠાઈમહોત્સવ તથા સ્વામિવાત્સલ્ય વિગેરે થવાનાં છે તેની ક કેન્દ્રો વિસ્તારયુક્ત લખાણવાળી મળી છે તે વાંચી આનંદ થયે છે તેમાં એક નવકારશી કારખાના ત૨ફથી થવાની લખી છે તે કારખાતાના દ્રવ્યથી થવાની નથી પણ મહાજને કરેલી ટીપમાંથી કારખાના મારફત થવાની છે. એ ખુલાસો અમારી તરફ @ખાઇ આપે છે,
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
श्री जैनधर्म प्रकाश
தங்ககக்கக்கேக்க்கோபேக்க்ேகம்
દોહરો મનુ જન્મ પામી કરી, કરવા જ્ઞાન વિકાશ છે નેહ યુક્ત ચિત્ત કરી, વાંચે જૈન પ્રકાશ છે
રે છે કે તે છે VOORDRE
કે જે
પુસ્તક ર૦ મું. શાકે ૧૮૨.૬ સં. ૧૯૬૦ ચેતર, અંક ૧ લે
श्री जन स्तुति.
૧
પિતા માતા ભ્રાતા, જગત જ્યકારી પ્રભુ તમે, વળી ત્રાતા ખાતા, વિનતિ ઉર ધારી શુભ કરે; નિવારે વિને, અચળ અવિનાશી જન તણું, હમેશાં વંદુ છું, ચરણ કમળાને તુજ તણું. કર્યો છે મેં પાપ, અઘટિત ઘણું ઉદ્ધત પણે, નથી દીધાં દાન, ન તુજ ભય જાણ્યો મન વિષે; નથી કીધાં પુણ્ય, ભવ ઉદધિથી પાર તરવા, નથી ભાવે પૂજ્યા, જિનપતિ કૃપાનાથ અરિહા. ક્ષમા યાચું છું હું, તદપિ પિતું જાણુ તમ તણું, ઉથાપી મેં આ, શત સહસ ધારીને ઉરથી; સુધારે જેનોને, કુમતિ હણ આપી સુમતિને, કરે વિધા વૃદ્ધિ, જન સમૂહ માંહે અઘહરે. ચડાવું હું પુષ્પો, વિશેષ ખુશબોદાર તમને, રચાવું આંગી હું, દર્શન તુજ ભાવે જન કરે; કહે ડાહ્યા સંતે, વિનતિ ઉરધારી સુમતિ દે, તને વંદે સર્વે, નમિ નમિ હરે વખતે,
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
*
t
..
"
સત્ય શૈાચ તપ શાચ, શૈાચ ઇંદ્રિય—નિગ્રહ;
“ સર્વ ભૂત યા શાચ, જળ સાચ પાંચમુ
"
01
શ્રી જૈનધર્મ પ્રકાશ
30 પ્રસ્તાવ—આર્ય આચાર.
ચાલવુ' નજર આણી, પીવું તેા ગળેલ પાણી; સત્યશાલી વો વાણી, પવિત્ર તે આચરા.
ર
સત્ય તીર્થં તપ તીર્થે, તીર્થ ઇંદ્રિય નિગ્રહ;
સર્વ ભૂત ધ્યા તીર્થ, જાણું તીર્થ લક્ષણ.
,
..
કામ-ગગ મદે વાહ્યા, જાયે જે પામર નરા; કામિની કામિત થઇ, આંખે અંધ થાય છે.'
ક્ષમા શ્રમણુ ચરણુ સેવક,
મનસુખ વિ. કીરત્ચંદ મેહેતા,
મુ ખશિષ્ટિ.
શૈક્તિકદામઈ દે
ઉડી મુખધાવન નાવન સાર, ધરા શુભ વસ્ત્ર સદા નરનાર; મુખેથી કરે. પ્રભુના ગુણગાન, ભવે લઇ જન્મ ભો ભગવાન. કરો વશ ભકિત થકી નિજ દેવ, સજો પિતુ માતુ સુસાધુનિ સેવ; ધરે। વ્રત નિત્ય શ્રુવિત્ર ગણાય, કરા સહુ સંગત શ્રેષ્ઠ જણાય. ધરો શુભ ધર્મ સુકર્મ હુમેશ, કરે ન કુકર્મ તમે લાખેશ; મઢી ન થશે. મદમાં મચ છેક, સો સમતા તાણુ તા શુભ ટેક. ૩ તો મન માહ મા દુખકાર, લડા નવ લાભ લગામ લગાર; ધરા નિRsરાષ જરા મન માંય, કરે કજિયા ન કદા કુળ માંય. વો ન અસય મુખે દિ વાણુ, તો નિજ ધર્મ મતાન્તર તાલુ; ધરા નય ધર્મ તો બહુ ભાવ, ડરી ન સમુદ્ર ધરી પછિ નાવ.
૫
૧. ન્યાય.
४
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી જિન સ્તુત.
.
કરી નહિ ચારી ડરી દિલ સાથ, પુરા નહિ ખોટી કદી પણ સાખ; કરા નહિ નીચ તણા વળી સંગ, ધરો શુભ સાહસ માંહિ ઉમંગ ૬ ધાં જન ધીરજ નિય ધરાય, સા સુખ દુ;ખ જતાથી સહાય; થવુ નહિ નિર્દય લેશ થવાય, જવું નહિ નીચ ગૃહે જગ માંય. કરો મન સાથે વિચારથી પેર, ભરા ધન ધાન્ય તણા નિા ઘેર; જમે! ન કનિટર કદિ પકવાન, કરો નિહ મઘ તણું કદિ પાન. ધરા નહિ શાક જરા મન સાથે, ભરી ત અસત્ય તણી વળી માથ; ગણા ગુણુ તે ગુરૂ નિત્ય ગણાય, ભા ભત્રમાં ભણતાં સુખ થાય. રચા કવિતા શિખ રૂપ ગણાય, લખા શુભ પુસ્તક જે વખણાય; કરા વશ ઇંદ્રિય તા સુખ થાય, ક્રિયા પણ એવી કરા દુઃખ જાય, ૧૦ સદા પરમાર્થ કરેજ તુલ્ય, ગશે! ક્ષણ કાળ ધણેાજ અમુલ્ય; ઉદ્દાર સુતીર્થં ઉપાશ્રય સગ, ચણા બહુ મદિર દેવ નિદ હણા નવ જીવ ગણી સહુ મિત્ર, ધરા દર ધર્મ વ્યાજ પવિત્ર; નિહાળી સુપાત્ર કરો શુભ દાન, ભણીજ સુશાસ્ત્ર ધરા બહુ જ્ઞાન. સદા મન માંહિ ધરા સુવિચાર, સ્વદેશ હિતેચ્છુ ખતે નરનાર; જિનેશ ભજો ભવતારણ હાર, લડ઼ા મનુ જન્મ પીતામ્બર સાર.
પીતામ્બર ભવાનદાસ નાવડિયા.
૧
૧૧
૧૨
૧૩
सिंहावलोकन,
આજે મારી (જૈનધર્મ પ્રકાશની) વયનું વીશમું વર્ષ શરૂ થાય છે. આ વર્ષને પ્રાંતે હવે પેહેલી વીશીમાંથી નીકળો બીજી વીશીમાં પ્રવેશ કરવાતે વખત આવશે. તે વખતે વયતે યોગ્ય કૈ!ઢતાની પણ જરૂર પડશે, તેવા પ્રકારની પ્રેાઢતામાંથી અાપ સુધીમાં મેં કેટલી ગૈાઢતા મેળવી છે અને કેટલી બાકીમાં છે? અથવા તા કહેવાતી બાલ્યાવસ્થામાં પણ ઢા
.. ભંડાર, 3. હલકું; નીચ બલિનુ
-3.813.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ વસ્થા યોગ્ય કાર્યો મેં કર્યું છે કે કેમતે સંબંધમાં અભિપ્રાય આપવાની વાંચક વર્ગનેજ સત્તા છે. તે પણ હું તેવું સર્ટીફીકેટ મેળવવા ઇચ્છું છું એ આ લખાણનો આશય છે ખરો. મારા લેબોનો અનુભવ મેળવનારાઓ તટસ્થપણે પિતાના વિચાર જણાવશે એમ કહેવા અગાઉ કાંઈક હું જ મારી પાછલી સ્થિતિનું સિંહાવકન ન્યાયે અવલોકન કરવા ઈચ્છું છું.
આજ સુધીમાં મેં અનેક વિષયે ચર્ચા છે, તેમાં પ્રાયે ગણિતાનુમ સિવાય ત્રણે અનુયેાગ ઉપર લક્ષ આપ્યું છે, પરંતુ તેમાં દ્રવ્યાનુયોગ સંબંધી લક્ષ મારી તેમજ વાંચકવર્ગની સ્થિતિ વા યોગ્યતા અનુસાર બહુ ઓછું અપાયું છે એ તે નિઃશંસય છે. હવે પછી તે વિષય પર વધારે લેખ પ્રગટ કરવા માટે ઉત્પાદકોની ઇચ્છા વ છે.
કથાનુયોગને તે મેં સારો ઈનસાફ આપ્યો છે એમ સર્વ કઈ કબુલ કરશે, અને તેમાં મારા વાંચકો તૃપ્ત થઈ ગયા છે એમ જણાવાથી જ હ. મણે બે ત્રણ વર્ષથી કથા પ્રસંગ અલ્પ કરી નાંખવામાં આવેલ છે એટલે કે અઢારમા વર્ષમાં જ્યારે બે વિષય કથાના આપ્યા હતા ત્યારે ગતવર્ષમાં માત્ર એકજ આપેલ છે.
ચરણકરણનગના સંબંધમાં મુનિમાર્ગ સંબંધી વિવેચન કરવાની યોગ્યતા ન ભાસવાથી માત્ર ખાસ અણછુટકે પ્રાપ્ત થયેલા પ્રસંગે શિવાય લેખ ન લખતાં શ્રાદ્ધધર્મના સંબંધમાં અનેક પ્રકારે આજ સુધીમાં લેખે લખવામાં આવ્યા છે જેને માટે ખાસ વિવરણ કરવાની અત્ર આવશ્ય કતા નથી.
પ્રશનોત્તરાદિ પ્રસંગે ચારે અનુગ તેમજ તેને લગતી અનેક બાબતે ગત વર્ષોમાં ચર્ચવામાં આવેલ છે. છેવટના એક બે વર્ષોથી તે મુનિવર્ગની કૃપા મારા સંપાદક ઉપર તેમજ મારા ઉપર વૃદ્ધિ પામવાથી તેમના હસ્ત લેખ મારી દ્વારા વિશેષ પ્રગટ થવા લાગ્યા છે. ગતવર્ષમાં પન્યાસજી શ્રી ગંભીરવિજયજી તરફથી પ્રશ્નોત્તરે અને તે સંબંધી લેખ, મુનિરાજ
શ્રી વલ્લભવિજયજી તરફથી પ્રશ્નોત્તર અને મુનિરાજને રેલમાં બેસવાની - અયોગ્યતા-ત્યાજ્યતા દર્શાવનારે લંબાણ લેખ, મુનિરાજ શ્રી આણંદસા
ગરજી તરફથી અનુયોગનો લેખ, મુનિરાજ શ્રી કપરવિજયજી તરફથી ભવ્ય આત્મહિતશિક્ષા, આત્મહિતશિક્ષા અને હીરપ્રશ્ન સેનપ્રશ્ન ઉદ્ધરિત સાર તથા મુનિરાજ શ્રી બુદ્ધિસાગર તરફથી ધર્મધ્યાનાંતર્ગત પ્રથમની
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
સિંહાવલોકન છ ભાવના સંબંધી છે લેખ અને જીર્ણ ગ્રંથોદ્ધારને લેખ ઇત્યાદિ લેખે પ્રગટ કરવાને હું ભાગ્યશાળી થયેલ છું..
અન્ય ઉછરતા લેખકોના લેખને પણ અવકાશ આપીને તેમને ઉત્તેજન આપવાની મારી ધારણું દશ્યમાન કરી છે.
ગતવર્ષને પ્રારંભકાળ મારા ઉત્પાદકેના અથવા તો મારી જનની શ્રી જૈનધર્મ પ્રસારક સભાના સંબંધમાં બહુ ઉદ્ધગજનક વ્યતીત થયો છે, પરંતુ એ વી અસહ્ય ખલનાવડે પણ ખલિત ન થતાં તેમજ પાછળથી લાગેલા જ નસમૂહના પ્રાણાંત શત્રલેગના ઉપદ્રવમાં મારી જન્મભૂમિ (ભાવનગર) લગભર્ગ ત્રણ માસ પર્યત પડાણી તે વખતે પણ માત્ર સહજના કાળક્ષેપ શિવાય બીજી કોઈપણ પ્રકારની ઉણપ ન આવવા દેતાં મારું સ્વરૂપ જેવું ને તેવું રાખ્યું છે તે ખાતે હું મારા ઉત્પાદનો જેટલું આભાર માનું એટલે થોડે છે.
મને જીવન તરિકે લવાજમ આપી મારો લાભ લેનારા ગ્રાહક તરિકે ઓળખાતા સજજનોના નેક નામોનું લીસ્ટ ભસ્મીભૂત થયા છતાં “શુદ્ધ ધાનતને દૈવ સહાય કરે છે. તે કહેવત પ્રમાણે મારા ઉપભોકતાના નામને સંગ્રહ જે ને તે થઈ શકે છે એટલું જ નહીં પણ મારા પ્રબંધકારના પ્રયાસથી તેવા ઉપજીવિકોની સંખ્યામાં ઉલટી વૃદ્ધિ થઈ છે.
- ગતવર્ષમાં એકંદર પર) વિષયરૂપ જુદા જુદા સ્વરૂપે મેં દેખાવ આપે છે. જેમાં આઠ વિષય પધમાં અને બાકીના . ગદ્યમાં આપેલા છે. ખાસ કરીને જૈન કોન્ફરન્સ અને બનારસ પાઠશાળાના સંબંધમાં વિશેષ લેખ લખાયેલા છે. એ બંને કાર્ય જૈન સમુદાયના સંબંધમાં એટલા બધા ઉપયોગી છે કે દરેક જન બંધુઓએ તનમન અને ધનથી તે કાર્યને અથવા તે ખાતાને ઉન્નત સ્થાને લઈ જવાની આવશ્યકતા છે. આ સંબંધમાં તે તે વિષયોમાં બહુ સારી રીતે સ્પષ્ટિકરણ કરાયેલું છે.વાથી અત્ર વિશેષ લખ વાની આવશ્યકતા નથી. - ભાવનગરમાં થયેલા પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવનું વર્ણન ઘણા વિસ્તારથી આપેલું છે, તેની ઉપયોગીતા આગળ ઉપરજ વધારે સમજી શકાય તેમ છે. પ્રબંધ અને યુવાનોને ગ્રાહ્ય સન્માર્ગ આ બંને વિષે વારંવાર વિચારવા યોગ્ય છે. મુખ પૃષ્ઠ પરના એકના એક અંગ તરિકે પ્રબોધને વિષય લખાયેલું છે. હજુ એ લોકો બાકીને વિભાગ જુદા વિષય તરિકે પ્રદર્શિત કરે તે - કની પૂણું મહત્વતા બતાવવાની છે. જૈન વિદ્વાન મી. વીરચંદ રાધવજી
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ, એ લંડનમાં આપેલા ભાષણનું ભાષાંતર પણ ખાસ ઉપયોગી સમજી દાખલ કરેલું છે. ઘણા વિષય વિસ્તારવાળા આપવામાં આવ્યા છે. ટુંકા ટુંકા વિષ આપી લેખોની સંખ્યામાં વધારો કરવાનો વિચાર રાખે નથી વર્ત માન સમાચાર અને વર્તમાન ચચાના મથાળા નીચે ઘણી ઉપયોગી અને જાણવા લાયક હકીકતે આપેલી છે. ટૂંકામાં બનતી રીતે પૂરી કાળજીથી મારા દેહને શોભાવવામાં મારા ઉત્પાદકે એ પૂરતે શ્રમ લીધે છે અને આ વિચ્છીન્ન રીતે બાર માસના બારે એક સમાન સ્થિતિના બહાર પાડ્યા છે.
વિષય સંબંધી સિંહાવકન ન્યાયે પૂર્વ થિતિ જોયા પછી બીજી બાબતમાં સિંહાલેકન કરતાં ગત વર્ષમાં આખી જૈન કોમ્યુનીટી તેમજ અમારી સભાએ મહાન પુરૂષ શેઠ ફકીરચંદ પ્રમચંદના અકસ્માત મૃત્યુથી એક અમૂલ્ય રત્ન ખાયું છે, જેની ખોટ પુરાવી ઘણી મુશ્કેલ છે. એમના પંચત્વ પામવાથી થયેલ ખેદ અમે અહીં દર્શાવ્યા સિવાય રહી શકતા નથી. બીજા એક ધક સભાસદ ઝવેરભાઈ ડાહ્યાભાઈ પેલેસ નિવાસીની પણ અમને ખામી આવી છે અને મુનિવર્ગ તરફ દષ્ટિ કરતાં મુનિરાજશ્રી દુર્લભવિજયજીના સ્વર્ગ ગમનને પણ અમે સંભાય શિવાય રહી શકતા નથી. જગતા વિનશ્વર સ્વભાવ પાસે મનુષ્યનું કાંઈપણ બળ નથી, કર્મની સ્થિતિમાં ફેરફાર કરવાને કોઈ સમર્થ નથી, તેથી બી જે કોઈપણ વિચાર કરે નિરર્થક સમજી આવી અસહ્ય અને અનિવાર્ય ખામી પણ સહન કરવી પડી છે. - હર્ષ શેકના અનેક નિમિત્ત જેમ સંસારી છે ને ક્રમે ક્રમે આવ્યા કરે છે તેમ મને પણ તેવા નિમિત્તાના ભંગ થવું પડયું છે અને પડે છે, પરંતુ કાંઈક મારા જન્મ નક્ષત્રનું બળ હોવાથી, કાંઈકમારી આયુસ્થિતિ દીધું તેમજ બળવત્તર વાળો તેમજ કાંઈક મારા ઉત્પાદક નિઃસ્વાર્થી તેમજ સતત ઉગી હોવાથી ભારે અનેક આપત્તિમાંથી પાર થવું પડે છે તે પણ મને કોઈ પણ પ્રકારને ઉપક્રમ અદ્યાપિ અસર કરી શકેલ નથી. તેજ પ્ર. માણે પરમાત્માની કૃપાથી હજુ દીર્ઘ કાળ પર્યત અને પ્રગટ કરી જૈન વ ગેની યથાશકિત સેવા બજાવવાના ઈચ્છક મારા પ્રસિદ્ધ કરના સતત પ્રયાસ વડે હું દિનપરદિન સારા સારા વિષયે રૂ૫ શૃંગારવડે મારા દેહને દીખવીશ અને મને ગ્રહણ કરનારના હસ્તને જ નહીં પણ તેમના આત્માને પણ પ્રસન્ન કરીશ.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
- ધનપાળ, - જૈન વગમાં લેખકની સંખ્યા બહુજ ઓછી છે અને જે છે તેમાં પણ ધર્મશાસ્ત્રના અભ્યાસીઓની સંખ્યા બહુજ જુજ છે. તેથી મને વિચિત્ર ચિત્રવડે ચિત્રિત કરનાર ચિત્રકારો મળી શકતા નથી. તેપણ જેઓ એવા ઉપનામને યોગ્ય હોય તેમણે પોતાની લેખિનીને જનવર્ગના હિતકારી કાર્ય તરફ દેરાવા પ્રેરણા કરવી. જે પ્રેરણાને પરિણામે વિદ્વત્તા ભરેલા લેખે લખી તેને મારા અંગભૂત બનાવવા ચુકવું નહીં; એવી મારી તેમના પ્રત્યે નમ્ર પ્રાર્થના છે.
ગત વર્ષના સંબંધમાં યત્ કિંચિત્ અભાવકન કરી, મારા હૃદય ની શેષ ઉર્મીઓ સંક્ષેપમાં જણાવી, હર્ષ શોકના પ્રસંગમાં સમભાવે રહે વાનું સૂચવી, હું હવે મારી પહેલી વીશી પૂર્ણ કરવાના ઉમંગથી હર્ષભેર આગળ વધુ છું; તે સાથે શુદ્ધ અંતઃકરણથી ઇચ્છું છું કે મારી જનની શ્રી જૈનધર્મ પ્રસારક સભાની શુભ ને પરમાત્માની કૃપાથી પાર પડે. અમે વિચ્છિનપણે શુભકામાં આગળ વધવા અધિટાયક દેવે તેને સહાયક થાઓ અને મારા તેમજ તેના આયુષ્યમાં જન સમુદાયની શુભ આશિષવડે અભિવૃદ્ધિ થાઓ.
તથાસ્તુ.
ઇનપત્ર,
ભેજરાજાની સભામાં ઘણું વિદ્વાન હતા, તેમાં ધનપાળ કવિ પણ એક પ્રખ્યાત વિદ્વાન હતા. તે પ્રથમ મિથ્યા દષ્ટિ હતા, પરંતુ પાછળથી તેમના બંધુ શોભનમુનિના ઉપદેશથી જૈન થયા હતા. તેમની કથા શ્રી આત્મ પ્રબોધ ગ્રંથમાં સમ્યક્તની છ પ્રકારની યતના ઉપર આપેલી છે, તે ઘણી રસીક તેમજ ઉપયોગી જણાવાથી અહીં દાખલ કરી છે.
સમકિતની છ પ્રકારની યતનાનું સ્વરૂપ આ પ્રમાણે છે. સમકિત દષ્ટિ જીવે મિથ્યાવીઓને હરિહરાદિ દેવ તેમજ પરિવ્રાજક સન્યાસી તાપસાદિ ગુરૂઓને વંદના કરવી નહીં. તેમનું બહુમાન કરવું નહીં. તેમની સાથે આલાપ સંલાપ કરે નહીં તેમજ તેમને અનુકંપાના કારણે શિવાય અશનપાનાદિ ચાર પ્રકારનો આહાર તથા વસ્ત્ર પાત્રાદિ આપવું નહીં. અનુકપાના કારણસર તે સર્વને આપવાની છુટ છે. આ પ્રમાણે નહીં કરવાનું
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી જૈનધર્મ પ્રકાશ કારણ એ છે કે તેમ કરવાથી પિતાને તેમજ પરને સમ્યકત્વ ગુણની હાની થાય છે અને મિથ્યાત્વની પુષ્ટિ થાય છે. પરતીર્થીઓના દેવની તેમજ તે. મણે ગ્રહણ કરેલી અરિહંત પ્રતિમાની પણ પૂજાદિકને નિમિત્તે ગંધ પુષ્પાદિ પદાર્થો સમ્યગદૃષ્ટિએ મોકલવા નહીં. તેમજ તેમના વિનય, વૈયા વચ્ચ, યાત્રા, સ્નાત્રાદિ પણ કરવા નહીં તેમ કરવાથી મિથ્યાત્વને સ્થિર કરવાપણું થાય છે. તેથી તે વાં. આ પ્રમાણે વર્તતા મનુષ્યો ભેજરાજાના પુરોહિત ધનપાળ ની જેમ સમકિતનું અતિક્રમણ કરતા નથી.
અવંતીપુરીમાં સર્વધર નામે ભોજરાજાને પુરોહિત વસતે હતા. તેને ધનપાળ ને શેભન નામે બે પુત્રો હતા. તેઓ પાંડિત્યાદિ ગુણ યુકત હોવાથી રાજાને ઘણા માનનીય થયા હતા. એકદા તે નગરીમાં સિદ્ધસેનાચાર્યના સંતાનીયા શ્રી સુસ્થિતાચાર્ય ઘણું ભવ્ય જનોને પ્રતિબંધ કરવાને માટે પધાર્યા. તેમની પાસે વારંવાર જવા આવવાથી સર્વધર પુરો હિતને તેમની સાથે પ્રીતિ થઈ. એકાદા તેણે ગુરૂને પૂછયું-“હે સ્વામિન! મારા ઘરના આંગણામાં પૂર્વે મારા વડીલોએ કેટી દ્રવ્ય દાટેલું છે તે મેં ઘણી રીતે શોધ્યું પણ તેને પ લાગતો નથી, તે તેની પ્રાપ્તિ શી રીતે થઈ શકે તે કહે.” ગુરૂએ કઈક હસીને કહ્યું-જો તે દ્રવ્ય તને મળે તે શું કરે?” સર્વ ધરે કહ્યું- સ્વામી! અધું આપને આપું.” ગુરૂમહારાજે તેને ઘેજઈને કોઈક પ્રયોગ વડે તત્કાળ તેનું સર્વ દ્રવ્ય પ્રગટ કરી બતાવ્યું. સર્વધરે તરત જ તે દ્રવ્યના બે ઢગલા કરીને ગુરુ મહારાજને વિ.
પ્તિ કરી–સ્વામી ! અર્ધ દ્રવ્ય ગ્રહણ કરે.” ગુરૂએ કહ્યું-દ્રવ્યવડે અમારે કાંઈ પણ પ્રોજન નથી, આવું દ્રવ્ય તે અમારે ઘણું હતું તેને અમે ત્યાગ કરે છે? વિષે કહ્યું ત્યારે તમે શી રીતે અર્ધની યાચના કરે છે? ગુરૂ બોલ્યા- તારા ઘરના સારનું અર્ધ આપ.” તેણે કહ્યું-“મારા ઘરમાં આ દ્રવ્ય ઉપરાંત બીજું સારભૂત શું છે?” ગુરૂએ કહ્યું-તારા ઘરમાં સારભૂત બે પુત્રો છે, તેમાંથી એક પુત્ર આપ. ગુરૂનું આ વચન સાંભળીને વિપ્રને ઘણે ખેદ થયે. એટલે તે મૈન ધરી રહ્યા, કાંઈ પણ ઉત્તર આપે નહીં, ગુરૂએ અન્યત્ર વિહાર કર્યો. - પેલે વિપ્ર ગુરૂ મહારાજના ઉપકારને સંભાર તેને પ્રત્યુપકાર કર: વાને અશકત હોવાથી શલ્ય પીડિતની જેમ દુઃખી સ્થિતિમાં કાળ નિર્ગમન - કરવા લાગ્યું. કેટલેક કાળે તે વ્યાધિ ગ્રસ્ત થયે, સ્થિતિ, વધારે ખરાબ
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
- ધનપાળ, '
જણાવાથી તેના પુત્રોએ તેની અંત્યાવસ્થા યોગ્ય સર્વ ક્રિયાઓ કરી. પરંતુ પિતાના પિતાને કોઈ પણ મન સંબંધી દુઃખે પીડાતા દેખીને તેમણે પૂછયું, “હે પિતા! તમારા ચિત્તમાં જે હોય તે કહે.” તેના પિતાએ પાછળનું સર્વ વૃત્તાંત કહી સંભળાવીને કહ્યું- હે પુત્રો તમારા બેમાંથી એક ચારિત્ર ગ્રહણ કરીને મને અનૃણી કરે.” પિતાના આવાં વચન સાંભળીને ધનપાળ તે ભય પામેલાની જેમ નીચું જોઈ રહ્યા. ત્યારે મને કહ્યું- હે તાતા હું દીક્ષા ગ્રહણ કરીશ. તમે અનુણી થાઓ અને મનમાં પરમાનંદ ધારણ કરે.” પુત્રનાં આવાં વચન સાંભળીને સર્વધરને નિવૃત્તિ થઈ અને તે મૃત્યુ પામે.
શોભને મરણ સંબંધી ક્રિયા કરીને શ્રી વદ્ધમાનસરિના શિષ્ય શ્રી જિનેશ્વરસરિ પાસે જઈ દીક્ષા ગ્રહણ કરી. ધનપાળ રૂછમાન થયો તો તે દિવસથી જૈન ધર્મને દેશી થયે, તેથી અવંતીમાં જૈન મુનિના આગમનને પણ તેણે નિષેધ કરાવ્યું. તે વાતની શ્રી સંઘને ખબર પડતાં ત્યાંના સંઘે ગુરૂ મહારાજ ઉપર પત્ર લખી આ પ્રમાણે નિવેદન કર્યું. “હે સ્વામી! જે શોભનને દીક્ષા આપી ન હેત તે ગચ્છ શન્ય થઈ ન જાત, કેમકે ગચ્છને તે રત્નાકરની ઉપમા છે. શોભનને દીક્ષા આપવાથી તેને ભાઈ ધનપાળ પુહિત મિથ્થામતિ હેવાથી રૂષ્ટમાન થયે સતે ઘણધર્મહા ની કરે છે.”
આ પ્રમાણેને વૃત્તાંત જાણીને આચાર્ય શોભન મુનિ ગીતાર્થ થયેલ હવાથી શુભ દિવસે તેમને વાંચનાચાર્ય કરી બે મુનિઓ સહિત ધનપાળે કૃત ઉપદ્રવની શાંતિ માટે ઉજયિની તરફ મોકલ્યા; શોભનાચાર્ય પણ ગુરૂની આજ્ઞા થવાથી ત્યાંથી વિહાર કરી અનુક્રમે ઉજ્જયિની આવ્યા. તે વખતે નગરના દરવાજા બંધ થયેલા જોઈ રાત્રે નગરની બહાર જ રહ્યા પ્રભાતે પ્રતિક્રમણ કરીને નગરમાં પ્રવેશ કરે છે, તે જ ધનપાળ સામે મને જે. જૈનધર્મના દેવી એવા તેણે શબનમુનિને ન ઓળખવાથી આ પ્રમાણેનું ઉપહાસ્ય વચન કહ્યું “જમહંત મહંત નમસ્તે. ગધેડો જેવા દાંતવાળો હે ભગવંત! તમને નમસ્કાર છે.” આ પ્રમાણેનું વચન સાંભળીને શોભનાચાર્ય તેને ઓળખ્યા છતાં તેની ઉકિતને યોગ્ય પ્રતિવચન બેલ્યા પિપાશે વય સુવંતે “ વાંદરાના વૃષણ જે મુખવાળા હે મિત્રો તમે સુખી છે- ” આ વચન સાંભળીને વળી ધન
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦
'
શ્રી જનધ પ્રકાશ
પાળ - મે મારી નિવા: “તમારો નિવાસ ક્યાં થશે? શેભનાચ કહ્યું-ચત્ર એ વીર નિવાપ “ જ્યાં તમારું ઘર છે ત્યાં.” આ પ્રમાણેના વચનથી ધનપાળે તેમને પોતાના ભાઈ તરીકે એ ળખ્યા, તેથી લજજા પામ્યો તો કાંઈ કામને માટે બહાર ગયે. શેઃ ભના ચાર્ય તો નગરમાં પ્રવેશ કરી દરેક ચેયે જિનવંદન કર્યું. પછી જેરા ચૈત્ય ની બહાર નીકળે છે, તેવામાં આ સંઘ એકઠા થઈને ગુરૂના ચરણકમળ પ્રત્યે નમસ્કાર કરી આગળ બેઠે. શોભનાચાર્ય શેભન વાણીવડે ધર્મ દેશના આપી, પછી સંધ સહિત ભાઈને ઘેર ગયા.'
ધનપાળે સામા આવી પરમ વિનયથી પ્રણામ કરે રમણિક ચિત્રશાળa રહેવા આપી. પછી ધનપાળની માતા તથા શ્રી વિગેરે તેમને માટે રસોઈ કરવા લાગ્યા, તેમનું શોભનાચાર્યું નિવારણ કર્યું. કારણ કે આધાકર્મી આ હાર સાધુને અગ્રાહ્ય છે એવી ગુરૂમહારાજની આજ્ઞાનું તેમને સ્મરણ હતું. પી શોભનાચાર્યની આજ્ઞાથી સાથેના બે સાધુઓ શ્રદ્ધાળુ શ્રાવકને ઘેથી આહાર લેવા ચાલ્યા, એટલે ધનપાળ પણ તેમની સાથે ગયો. તે અવસરે કોઈ શ્રદ્ધાળુને ઘરે કોઈક નિધન શ્રાવિકાએ સાધુની પાસે દધિનું ભાંડ મૂક્યુ. -ત્યારે સાધુઓએ પૂછયું-“આ દહીં મેગે છે?” તેણી બેલી – ત્રણ દિવસનું
છે? મુનિ બોલ્યા-ત્યારે તે એ અયોગ્ય છે. જિનાગમમાં ત્રણ દિવસનું દહીં વાપરવાનો નિષેધ કહે છે. તે સાંભળી ધનપાળે પુછ્યું કે આ હીં અયોગ્ય કેમ કહે ? મુનિએ કહ્યું- તે બાબત તમારા બંને પૂછવું. ધનપાળ તરત જ તે દધિનું ભાંડ ઉપાડી શેભનમુનિ પાસે આવ્યો અને પૂછ્યું-આ દહીં શા કારણથી અશુદ્ધ છે? લોકોમાં તે દહીં અમૃત તુલ્ય કહેવાય છે. તે છતાં જો તમે આ દહીંમાં જીવ પડેલા બતાવે તે હું પણ શ્રાવક થઈ જાઊં, નહીં તે તમે ભોળા માણસને ઠગનારા છે, બીજું કાંઈ નથી.” આવા ભાઈનાં વચન સાંભળીને શોભનાચાર્ય બોલ્યા-” હું એમાં જીવ બતાવીશ, પણ તમારે પિતાનું વચન પાળવું પડશે.” ધનપાળે તે વાત ફરીને કબુલ કર્યું તે શોભાનાચાર્યું અળતે મંગાવી, દહીંના ભાજનનું મુખ બરાબર બંધ કરાવી, પડખે એક છીદ્ર પડાવ્યું. તે છીદ્રની ફરતે અળ ચેપ. પછી તે ભાજનને થોડી વાર તડકે મૂકાવ્યું, એટલે પડખેના છી. દ્રમાંથી નીકળી તે અળતા ઉપર આવી રહેલા દહીં જેવા શુભ્ર વર્ણના જન્મ તેઓ પોતે જઈ ધનપાળને બતાવ્યા. ધનપાળ પણ તે હાલતા ચાલતા
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
- શ્રી તીર્થયાત્રા દિ દીન, જંતુઓને જોઈ વિસ્મય પામે તે “આ જગતમાં જૈનધર્મને ધન્ય છે.” એમ વારંવાર બોલવા લાગે. તેજ અવસરે તેના ચિત્તમાં તત્વ રૂચીરૂપ સમ્પક પ્રગટ થયું. એટલે તેણે ગુરૂમહારાજની પાસે સમ્યકત મૂળ બાર વ્રત અંગીકાર કર્યો. ત્યારથી દેવ અરિહંત, ગુરૂ સુસાધુ અને ધર્મ જિનેશ્વરને કહે એ પ્રમાણે ત્રણ તત્વને પ્રમાણ કરતો અને હૃદયમાં કેવળ પંચપરમેષ્ઠિનું ધ્યાન ધર સંતો ધનપાળ પરમ શ્રાવક થયે. અન્ય ધર્મને તે તે ચિત્તમાં પણ ન રાખતા હ.
શેભનાચાર્ય આ પ્રમાણે ભાઈને પ્રતિબંધ પમાડીને ગુરૂમહારાજ પાસે ગયા. ધનપાળ છ તનાવડે યતનાવાન હતો તો સુખે સુખે સમ્યક્તવાદિ ધર્મનું આરાધન કરતા કાળ ગમાવવા લાગે.
અન્યદા કેઈ વિષે ભોજ રાજાને કહ્યું હે મહારાજ ! તમારે પુરોહિત ધનપાળ જિન વિના બીજા કેઈ દેવને નમતો નથી.” રાજાએ કહ્યું– તેની પરિક્ષા કરશું” એકદા ભેજરાજાએ મહાકાળેશ્વર મંદિરે જઈ પરિવાર સહિત રૂદ્રને નમસ્કાર કર્યો, પણ ધનપાળે રૂદ્રને નમસ્કાર ન કરતાં પિતાના હાથની વીંટીમાં રહેલા જિનબિંબને જ નમસ્કાર કર્યો. ભેજરાજાએ તે વાત જાણી.
એકદા ધૂપ પુષ્પાદિ પૂજાની સામગ્રી મંગાવીને ભોજરાજાએ ધનપાળને આ પ્રમાણે હુકમ કર્યો કે-હે ધનપાળ! દેવપૂજા કરીને શીધ્ર આવ. રાજાની આજ્ઞાથી ધનપાળ પૂજાની સર્વ સામગ્રી લઈને તરતજ દેવપૂજા કરવા ચાલ્યા
:
‘અપૂણ.
“શ્રી તીર્થયાત્રા તિજ ન.”
જે આ ભીષણ ભવોદધિથી તારે-પાર ઉતારે, અથવા જેના આલંબનથી . ભવ્ય પ્રાણીઓ આ પ્રત્યક્ષ અનુભવાતાં, જન્મ જરા અને મૃત્યરૂપી અથવા
આવિ વ્યાધિ અને ઉપાધિરૂપી અથવા સંગ, વિયોગજન્ય, મહા દુઃખ દાવા નળથી પચાતા આ ભવ વનનો પાર પામી શકે છે, તે તીર્થ કહેવાય છે. તે તીર્થ લિકિક અને લકત્તર બે પ્રકારે છે. તેમાં લોકિક ગણાતાં ૬૮ તીર્થો અજ્ઞાન અને અવિવેક પ્રધાન હોઈ પ્રાયઃ બાહ્યશાચ ધારી જન સેવિત છે
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી જૈનધી પ્રકાશ વાથી તેમજ રાગદ્વેષ અને મેહરૂ૫ મહા મોટા ત્રિદોષ દૂષિત દેવાધિક્તિ, હેવાથી અને ચિત્તશુદ્ધિ કરવાને બદલે ઉલટમલીનતા જનક હેવાથી નિષ્કામી સેક્ષાર્થી સમ્યમ્ દષ્ટિઓને તજવા યોગ્ય છે; સેવવા યોગ્ય નથી. લે.. કોત્તર તીર્થ સ્થાવર અને જંગમ ભેદે કરી બે પ્રકારના છે. જેનો ટુંકાણમાં હેવાલ તીર્થનંદન માળામાં આપેલ છે. સંકલેશને ઉત્પન કરનાર રાગ, શમરૂપ ધનને બાળવા અગ્નિ સમાન ઠેષ અને સમ્યગ જ્ઞાનને આચ્છાદન કરનાર તેમજ અશુદ્ધ આચરણને કરાવનાર મેહ, આ ત્રણે મહા દેનું જેઓએ મૂળથી નિકંદન કર્યું છે તેવા અરિહંત દેવાધિદેવ તેમજ તે અરિહંત - હારાજના અંતેવાસી ગણધર મહારાજ આદિ સમસ્ત (આજ્ઞાધારી ) સાધુ, સાધ્વી, શ્રાવક અને શ્રાવિકારૂપ શ્રી સંધ અર્થત બહાદશાંગી ધારક, ચંદ અથવા દશ અથવા એકાદિ પૂર્વધર, એકાદશાંગઘાર તેમજ અષ્ટકં વચન માતાના ધારક, પંચાચાર કુશળ, યુગપ્રધાન, આચાર્ય, ઉપાધ્યાય, પ્રવર્તક, વીર અને ગણવચ્છેદક તથા રત્નાધિક તથા વિચિત્ર લબ્ધિ. પાત્ર મુનિવરે, વિચિત્ર તપ અભિગ્રહધારી મુનિવરે, જ્ઞાની, ધ્યાન, માની. મુનિવરે તથા વિનય વૈયાવચ્ચદિક ઉત્તમ ગુણ ગણલંકૃત ગાત્ર શ્રમણ સમુદાય, તેમજ પ્રવર્તની આદિક ગુણશાળી સાહુણી ( સાધ્વી ) સમુદાય, તથા અસુદ્રાદિક અનેક ગુણ વિભૂષિત, શ્રાદ્ધવ્રતધારી, સચિત્તદિક ૧૪ નિ. મધારી, યાવત સચિત્ત પરિડારી, નિત્ય એકાશનાદિક વ્રતકારી, ઉભયટંક આવશ્યકકારી. ત્રિકાળદેવ પૂજાકારી, શમ, સંવેગ નિર્વેદ, અનુકંપા અને આસ્તિકતાદિક સમ્યકત્વ અનુકૂલ લક્ષણ લક્ષિત, તેમજ તીર્થ સેવાદિક ઉ. તમ ભૂષણ ભૂષિતાંગ, શંકાદિક દૂપ વાજત ચઉહિ સદણા, ત્રણલિંગ તેમજ ત્રણ શુદ્ધિ સહિત, ભકિત બહુ માનાદિકથી અરિહંતાદિકને વિનય સાચવનાર, શાસન પ્રભાવના કારક છબિહજયણને પાલનાર, ખાસ કારણ પડે જ છ પ્રકારના આગારને ઉપયોગ કરનાર તથા સમ્યકત્વના ૬ દાણ ને સ્પર્શનાર એમ સમત્વ સુરમણિના ધારક તેમજ વિવેક પૂર્વક શ્રાવકઉચિત મર્યાદા-૫ અનુવ્ર, ૩ ગુણવ્રતો અને ૪ શિક્ષાત્રતા એવં ૧૨ વ્રતધારી, પૂર્ણકીનથી શ્રી તીર્થંકર, અને નિર્ગથ પ્રવચનને આરાધવાના અભિલાષી, સુશીલ, ન્યાયમતિ, નીતિનિપુણ, વ્યવહાર કુશળ, અતિઆરંભ ક્રિયાના ત્યાગી, સંતોષો, ધીર, વીર, ગંભીર હોઈ શાસનની ઉન્નતિ કરવા ઉત્સુક તેમજ પ્રાસંગિક ભલીનતા, ઉહ દૂર કરવા ઉજમાળ, હમેશાં ઉચિત આચરણ
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી તીર્થયાત્રા દિગદર્શન. ચતુર, સ્વસમાચારી કુશળ, સુપાત્ર પિષક, મિઠામત મશાષક, વિવેક સંપન્ન, સંસારને નારક ચારક જેવોજ લેખી તેને જળાંજળા દેવા તૈયાર થઈ તક જોઈ રહેનાર, નિરંતર નવસરા હારની પેરે નવ પદનું ધ્યાન હૈયેથી નહિં વિસરનાર, અવસાન વખતે વધારે વધારે સાવચેતી રાખનાર, નિરતર સ્વપર હિત ભણું લક્ષ્ય રાખી રહેનાર, કૃતજ્ઞ, દયાÁદીલ, લજાશીલ, દાક્ષિણ્યવંત, મધ્યસ્થ, લોકપ્રિય, અને શિષ્ટાચાર પ્રમાણે ઉપયોગથી વર્તનાર સુશ્રાવક અને શ્રાવિકાને સમુદાય એ સર્વ જંગમતીર્થ કહેવાય. કેમકે ગંગા નદીના પ્રવાહની જેવા પવિત્ર આશયને ધરનારા તેઓ પૃથ્વી તળપર ઠામ ઠામ પિતાના ચરણ ન્યાસથી પિતાના સમાગમમાં આવનાર ભવ્યજીવોને પાવન ( પવિત્ર-નિર્મળ ) કરે છે. જગતના દારિદ્રને જંગમતીર્થ અનેકશઃ અપહરે છે અને મંગળ લીલા વિસ્તારે છે.
ઉત્તમ ગુણરૂપી રનના સ્થાનરૂ૫ શ્રી તીર્થકરના જ્યાં ચ્યવન, જન્મ, દીક્ષા, જ્ઞાન અને નિર્વાણરૂપ પાંચ કલ્યાણ થાય તથા જ્યાં જ્યાં ગુણમય તેઓનું દીક્ષા લેઈ વિહારમે રહેવું થાય તે તે ભૂમિ પ્રભુના પવિત્ર ચરણ ન્યાસથી પાવન થયેલી હોવાથી તેમજ ક્ષાર્થી ભવ્યને પ્રભુના ઉપગારની સ્મૃતિના કારણુ–સાધનરૂપ હોવાથી તે સ્થાવરતીર્થ કહેવાય છે. અથવા
જ્યાં પ્રભુના મુખ્ય અંતેવાસી ગણધર આદિક આચાર્ય પ્રમુખ મુમુક્ષુ વગનું સિદ્ધિગમન એક કે અનેક વખત થયું છે, થાય છે કે થશે તે ભૂમિ પણ સ્થાવર તીર્થરૂપ ગણાય છે. આ જંગમતીર્થ અને સ્થાવર તીર્થમાં એ વિશેષ ( ભેદ ) છે કે જંગમ તીર્થભૂત-તીર્થંકર, ગણધર તેમજ સમસ્ત તીર્થકર સ્થાપિત તેમજ સમસ્ત ઇંદ્રાદિક પૂજિત, માન્ય ગુણરૂપી લક્ષ્મીના કીડાઘર રૂપ સકળ સાથ, સાધ્વી, શ્રાવક અને શ્રાવિકારૂપ–સંધ સમુદાય જ્યાં જ્યાં વિચરે, વિચક્ષાં
છતાં મોક્ષાર્થી જે જે ભલે તે મહાભાગ્યશાળી તીર્થની સેવાનો લાભ લેવા - ચાહે અને લેવા અનુકૂળ પ્રયત્ન કરે તે તે ભવ્ય સને તે જંગમતીર્થ એવસ્ય પાવન (પવિત્ર-નિર્મળ-પાપ રહિત ) કરી પંચમી ગતિ એગ્ય કરે.
અને સ્થાવર તીર્થ સ્થાયીજ હોવાથી જે ભવ્ય પ્રાણીઓ ખાસ ચાહીને ભવજળ તરવાની બુદ્ધિથી તે તે સ્થાવર તીર્થને પ્રવહણ તુલ્ય નિધરી શુદ્ધ બુદ્ધિથી તેનું આલંબન લે છે તેઓને વિવેક પૂર્વક તે તે તીથી ધિત દેવાધિદેવની પવિત્ર મુદ્રા ( પ્રતિમા )ના દઢ અવલંબને ધ્યાન વિશુદ્ધિથી મોક્ષ પ્રાપ્તિ થાય છે. આ માટે શ્રી શત્રુંજ્ય, ગિરનાર, અર્થદાળ,
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૪
શ્રી જનધમ પ્રકાશ. તાળ ધ્વજ, સમેતશિખર, અષ્ટાપદ, પાવાપુરી, ચંપાપુરી, વિગેરે સ્થાવર તીર્થરૂપ ગણાય છે.
જંગમ અને સ્થાવર ઉભય તીર્થોની વિવેકશી સેવા કરનાર ભવ્ય સની શીધ્ર અને સહેજે (અ૫ કષ્ટ સિદ્ધિ થાય છે અને વિવેક વિના ઘણું કષ્ટને કરનારની પણ સિદ્ધિ થવી મુશ્કેલ છે. માટે જેમ બને તેમ વિવેક રત્ન ધારવા ઉદ્યમ કરે. ઉપાધ્યાયજી મહારાજ બોવે છે કે
“રવિ દુજે તીજે નયન, અંતર ભાવો પ્રકાશ કરે ધધ સબ પરહરી, એક વિવેક અભ્યાસ. ૧ રાજ ભુજગમ વિષ હરન, ધારે મંત્ર વિવે; ભવ વન મળ ઉછેદક, વિલ યાકી ટેક,
સારાંશ એ છે કે વિવેક એ અભિનવ સૂર્ય છે, તેમજ અભિનવ લેચન છે, જે વડે આત્માની ભીતર પ્રકાશ થાય છે, જેથી અંદરની રિદ્ધિ સિ દ્ધિની સૂઝ પડે છે–ભાન થાય છે. તે વિના છતી વસ્તુ પણ છે એમ સમજાતી નથી. માટે અહે ભવ્યો ! બીજે સર્વ ધંધ છેડી દઇ એક વિવેકનાજ અને ભ્યાસ કરે એ વિવેક રાગરૂપ સર્પનું ઝેર હરવા જાંગુલી મંત્ર જે છે અને આખા ભય વનને ઉચ્છેદ કરી નાંખવા સમર્થ છે, માટે વિવેક આદરો: વિવેક - આદરે! સ્વપર, જડચેતન, હિતાહિત, ઉચિત અનુચિત, ભ ભય, પયામિ, વિધિ અવિધિ, યાવત ગુણ દોષને જેવડે જાણી, વહેચી, ઓળખી શકિયે તે વિવેક કહિયે, આ જીવ અનાદિ મિથાવાસનાથી પર શરીર-કુટુંબ પરીવાર લક્ષ્મી આદિક પદાર્થોમાં પિતાપણું માની રહ્યા છે, તેથી રાગનો વારો આ નેક પાપારંભ કરીને પણ સંતોષ માને છે, ખુશી થાય છે. વિવેક જાગવાથી તેને મિથ્યા માની તેમાં બેસાડેલું મારાપણું ઘટવાથી રાગ પણ ઘટે છે અને તેથી પાપથી ઓસરવાનું પણ બને છે. વિવેક વિના આ જડ શરીર તે હું એમ માનતે હવે તે વિવેક પ્રગટતાં જ્ઞાન દર્શનાદિક લક્ષણવંત ચેતન દ્રવ્ય હું અને પૂરણ, ગલન સ્વભાવી શરીર તે હું નહિં, મારૂં નહિં, મારાથી ન્યારૂં તે તે પૂર્વકૃત કર્મયોગે આ ચેતનની સાથે લાગ્યું છે. તે મારૂં નથી તેથી તેમાં મમતા કરવી યોગ્ય નથી, પણ જ્ઞાન શકિતથી વિચારી મમતા વારી તે પર ત્યાગ વૈરાગ્ય ધારવા યોગ્ય છે વિવેક જગ્યા વિના મેહ 'મદિરાની નીશામાં મને શું હિત-ક્ષેમકલ્યાણકારી છે? તેમ શું તેથી ઉલટું
છે? મને શું કરવું ઉચિત? શું કરવું નહિં ઉચિત ? મને શું કરવાથી “સદગતિ ? અને શું કરવાથી દુર્ગતિ થશે ? તે સમજાતું નથી અને વિવેક લોચને ખુલ્લે તે સર્વ યથાસ્થિત સમજાઈ જાય છે. ભક્યાભા, પપેય,
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી તીર્થંયાત્રા દિગદર્શન.
પ
અને ગુણુ દોષનુ પણુ સહેજે ભાન થાય છે, વિવેકી નર ઝવેરીની જેમ ગુણુ રત્નને પરખી કાઢે છે અને દ્વેષ દવદ્ (ટેક્ા-પથ્થર) તે સમજી પરીહરી શકે છે. આ સર્વ વિવેકને પ્રભાવ છે. માટેજ તેને વિશેષે આદર કરવા ા છે. અન્ય સ્થાનમાં પૂર્વે આળ ચાલમાં-અજ્ઞાન દશામાં કરેલાં પાપ તીર્થ સ્થાનની વિવેકથી સેવાવડે ક્ષય પામે છે. પણ તેજ તીર્થ સ્થાને અવિવેક વડે કરેલાં પાપે વજ્રલેપ જેવાં થઇ જાય છે. જે પાપા ઘણાંજ દુ:ખા આપે છે; માટે તીર્થ સેવા કરવાના અભિલાષી પ્રાણીમાએ તીર્થ સેવાની રીતિ જાજુવાની અને જાણીને તે પ્રમાણે બનતી કાળજીથી વર્તવાની ખાસ જરૂર છે.
પ્રથમ તેા જુએ કે ાજકાલ પણ શ્રી શત્રુંજય આદિકની યાત્રા, વિધિ પૂર્વક કરવાના ખપી મનુષ્ય સ્વસ્થાનથી શ્રી સંધ સમુદાય કે સ્વ કુટુંબ પરીવાર સાથે શાસ્ત્રમાં બતાવેલી છ(૬)રી (૧ બ્રહ્મચારી, ૨ ભૂમિ સથારી, ૩ સચિત્ત પરિહારી, ૪ એકલહારી (એકાસણુકારી), ૫ જયણાથી પાદચારી અને ૬ ઉભય ટંક આવશ્યક (પ્રતિક્રમણ) કારી) પાલતાં પાલતાં શ્રીતીર્થપતિને ભેટે છે, તા જેને ભેટવા આવતાં આટલે ભાવ, આટલુ માન, તે તીર્થરાજને ભેટી કેટલા વિશેષ ભાવ અને બહુમાનથી તેની સેવા ભકિત કરવી જોઈયે. અલબત વિશેષ વિશેષ પ્રકારે તપ, જપ, શીલ, સ ંતાપ, દયા, ઘન, વ્રત, પચ્ચખાણુ એ સર્વે સેવવાં જોઇએ.
જેમાનું કેટલેક દરજે આજકાલ પણ નવાણુ જાત્રા હાંશથી કરનાર કરતા દેખાય છે. જ્યારે નવાણું યાત્રા પૂરી કર્યા સુધી આવા ઉત્તમ વિવેક ધારવામાં આવે અને ઘેાડી પણ છુટક યાત્રા કરતાં ઉચિતવિવેક પાળવામાં ન આવે તા તે કેવું ખાટુ દેખાય ! ખરી રીતે પૂછે તે જ્યાં સુધી એ તીર્થરાજની સેવા કરવા માગે! ત્યાં સુધી ઉચિત વિવેક આગળ કરો વત્તવાની ખાસ જરૂર છે. જયાપૂર્વક ભૂમિપર દ્રષ્ટિ સ્થાપી ચાલવુ', સત્ય અને હિત તેમજ મિત કાર્ય પડતુ જ ખેલવું, કશ કે ખીજાંને ખેઃ–અપ્રીતિ થાય તેવુ ન ખેલવું, અતિનું કાષ્ટનું કંઈપણું ન લેવું, મનથી વચનથી કે કાયાથી સુશીલ ન સેવવું. કેમકે ગમે તે સ્થાને તેના કટુક વિપાક કલા છે તે આવા પવિત્ર સ્થાનનું તે શું કહેવું? ચક્ષુ કશીલતા પણ ન સેવવી, તે પર લા અને રૂપી સાધ્વીન! દાખલા ભાવવા અને પેાતાનું વર્તન સુધારવું પોતાના આત્માથી જુદા દેહ, કુટુંબ, પરીવાર, લક્ષ્મી ઉપર મેહ મમત્વ મૂર્છા નહિ રાખવા, કમી કરવા, રાત્રિભેાજન સર્વથા તજવું. રાગ, દ્વેષ, કલહ, ધાદિક કાય, મિથ્યા લકદાન, ચાડી, મુખશીલતા, સ્મૃતિ-ખે, પરનિદ્રા, અને
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
. . શ્રી જૈનષમાં પ્રકાશ
માયામૃષા (રેહણી કહેણ ન્યારી) આ આદિક સર્વ પાપસ્થાનકોને જેમ બને તેમ પરહાર કરી શ્રી તીર્થરાજ કે તીર્થંકરાદિક નવપદના પવિત્ર ધ્યાનમાં પિતાનું ચિત્ત જોડી દેવું. તેમ નથી કરવાથી અભ્યાસ બળે ચિત્તને સા ક્ષાત ઘણું સુખ થશે. જેમ વ્યાપારી લેકે વ્યાપારમાં ટાઢ, તડકે, ભૂખ તૃષાને લેખતા નથી અથવા વીર-સુભટ જેમ સંગ્રામમાં બાણેની વૃષ્ટિને નહિ ગણકારતાં હીંમત રાખી સામે ઝઝે છે, તેમ આવે ઉત્તમ પ્રસગેશ્રી તીર્થરાજ કે તીર્થંકરાદિકની ભકિત કરી પરભવનું સંબલ લેઈ પિતાનો આ દુર્લભ માનવદેહ સફળ કરવાની ખરી તકે સુખ લંપટ થવું, વિષયને વશ થવું, ક્રોધાદિક કષાયને આધીન થવું, તે અત્યંત આવતા લાભમાં અપ મંગળ-વિનભૂત છે. તે વખતે તે પવિત્ર ગિરિરાજનો તથા પવિત્ર તીર્થ રાજનો આશ્રય લઈને તરી ગયેલા મહા પુરૂષોના ગુણગ્રામથી સંવેગાદિક ઉત્તમ ગુણોની પુષ્ટિ કરતાં, વૈરાગ્ય રસમાં ઝીલતાં, શાંત સુખ અનુભવતાં અને કઠીણ છાતી કરી પરીષહાદિક સહન કરતાં, છઠ અઠમાદિક દુષ્કર તપ કરી, દેહ પ્રતિના ખોટા મમત્વને તજતાં અને મેહમહામઘની સામે નીડરપણે અડગ રહી જુઝવા પિતાનું જેટલુ બલવીર્ય હોય તેટલું ફેરવતાં અને એમ સાહસીક રીતે જગત માત્રના પરાભવને કરનારા મહાદિક મહા શત્રુ સામે લક્ષ્મી વરતાં સુધી અખંડ રીતે લડતાં, નિરંતર નવા નવા વીર્ય ઉત્થાનથી નવી નવી વિશેષે વિશેષે શકિત પ્રગટ થતી જાય છે, તેમ તેમ પોતાના આરંભેલા–ધારેલા કાર્યની સિદ્ધિની ખાત્રી કરી આપે તે અપૂર્વ ઉત્સાહ વધતા જતા પ્રત્યક્ષ દેખાય છે. આમ પ્રથમથી પિતાની વીર્ય શક્તિ નહિં ગોપવનારા આટલી શકિત ખીલવી પિતાનું કાર્ય અંતે સિદ્ધ કરી શકે છે. પણ પ્રથમથી જ મંદ પરિણામને ધરનારા, શિથિલ થઈ કાયરની પેરે બેલનારા અને ચાલનારા તે શૂરવીરની પરે પિતાનું ખરૂં ઈષ્ટ સાધી શકતા નથી.
દ્રવ્ય ખર્ચવામાં પણ વિવેકથી વર્તવાની તેટલી જ જરૂર છે. આજ કાલ કેટલાક મુગ્ધ ભાઈઓ પ્રભુના ખોળામાં કે પાટલા ઉપર ફળ નિવેદની સાથે પૈસા કે રૂપીયા ચડાવે છે, પણ તેથી બારીક તપારા કરવામાં આવે તે ઘણીક વખત ચેરીને પુષ્ટિ અપાય છે, વળી પ્રભુની પાસે દ્રવ્યની ભેટ ક રવાનો હેતુ પણ ભંડાર -દેવદ્રવ્યની વૃદ્ધિને હોય છે તે તે પ્રાયઃ આમ કરવાથી બીલકુલ પાર પડતાજ નથી, માટે તેનો શ્રેષ્ઠ-વિવેક વાળો રસ્તો એજ છે કે તે દ્રવ્ય પ્રભુના ખોળામાં કે બીજી ખુલ્લી રીતે નહિં મૂકતાં જ્યાં
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી તીર્થયાત્રા દિગદર્શન,
૧૭ ગુપ્ત કે જાહેર ભંડાર હેય તેમાંજ નાંખવા અથવા કારખાને મંડાવી રીસીટ લેવી. તીર્થ સ્થાને પૈસાની કેટલી બધી અને કેવી કેવી ચોરીઓ થાય છે તે બાપડા જાત્રાળુઓ જાણતા પણ નથી હોતા તે તેમને જાણ થવા માટે અમે પ્રત્યક્ષ અનુભવી આ વાત જાહેર કરી છે કે પ્રભુ પાસે દ્રવ્ય જાહેર બહાર નહિ મૂકતાં ભંડારમાંજ નાંખવાની ટેવ રાખવી તેમજ બજા ભાઈઓ, બહેને, પુત્ર પુત્રી, માતાપિતાઓ વિગેરે સંબંધીઓને પણ એમજ કરવા સમજાવવું. ખરૂં પૂછે તે આપણા અવિવેકનું ફળ આપણને જ ભેગવવું પડે છે. પૈસાના લોભથી પ્રાણી કંઈક અનર્થ કરે છે, તેમજ પૈસા મેળવીને પણ અજ્ઞાની મોન્મત્ત બની પિતાના રવામીને પણ દ્રોહ કરવા દોડે છે. આવા નીચ લોકોને પિષવા તે એક જાતના પાપને પિષવા બરાબર છે, જે આપણા ભાઈઓ સલાહ સંપથી એકમતે કામ લેવા માગે તે સર્વ સુસ્થિત થવા સંભવ છે. અલબત કોઇની યોગ્ય આજીવિકામાં આડે પગ દે યોગ્ય નથી જ. પણ સર્પના દુધ પાનની બરાબર દીર્ધ દૃષ્ટિથી વિચાર્યા વિના દેવાનું વગર વિચાર્યા ચલાવ્યા જવાથી અંતે આપણોજ વિનાશ થવાનો વખત આવે, માટે આવી બાબતમાં પણ વિવેક ધારવાની ખાસ જરૂરીઆત છે.
અન્યાય રસ્તે વિવેકી એક પાઈ પણ ખરચે નહીં અને ન્યાય માર્ગે પોતાની જેટલી શકિત હોય તે ફેરવવામાં બાકી પણ રાખે નહિં. જૈનશાસનમાં ઉત્તમ સાત ક્ષેત્રે બતાવ્યા છે, તે સિવાય પણ જ્ઞાન દાન, પિષધશાળા આદિક ધર્મ કૃત્યમાં ઉદાર દીલથી દ્રવ્ય વાપરવાથી આવા તીર્થ સ્થાને અતુલ્ય ફળ બાંધે છે. દીન દુઃખીઆની અનુકંપા તથા સીદાતા સાધર્મી ભાઈઓને પ્રોતિથી સહાય આપી સુખી કરવા, ધર્મમાં દઢ કરવા એ ઉચિતનું વિવેકી શ્રાવકોની ફરજ છે. શીલ-સદાચારમાં સુદઢ રહેવું. યાવત સુદર્શન શેઠ યા વિજય શેઠ અને વિજયા શેઠાણીની પેરે ઉત્તમ પ્રકારનું શીયળવ્રત પાળવું. ગમે તેવા વિષમ સંયોગોમાં પણ ટેક ન છાંડ.. વી જીવ જાણુને જિનશાસનમાં ધર્મની માતા જેવી ધર્મની વૃદ્ધિ કરનારી વખાણું છે, તે દરેક કાર્યમાં સાવધાનપણે વર્તી જયણા પાળવી તેને માટે મોટા મનના કુમારપાળરાજાનું દૃષ્ટાંત લેવું કે જેણે પવિત્ર ધર્મની પરિણતિથી પિતાના ૧૮ દેશોમાં અમાર પડહ વર્તાવ્યો, તેમજ બીજા કેટલાક દેશમાં પણ મિત્રતા, બળ તેમજ ધનને બળે એમ અનેક રીતે ન્યાય યુક્તવત જાણું વર્તવી અસંખ્ય જીવોના આશીર્વાદ લીધા. શાસ
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૮
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ. મની પ્રભાવનામાં પણ તેજ મહારાજાનું દષ્ટાંત લેઈ સ્વશકિત ફેરવવી.
જ્યારે સમજદાર અન્યદર્શનીઓ પણ એક અવાજે પવિત્ર શાસનનો મહિમા ગાય એવું સર્વતન શાસ્ત્ર અનુસરી કરીએ ત્યારે શાસન પ્રભાવના કરી કહેવાય,
શ્રીવીતરાગ દેવના શાસનના રસીયા શ્રાવક અને શ્રાવિકાના સમુદાયને નિર્મળ બેધ આપવાનો જેમનો આચાર છે એવા સાધુ અને સાધ્વી વર્ગને પણ પિત પિતાના પવિત્ર આચારને બહુજ દઢ રીતે સાચવી રહેવું જેઇએ એવા વિવેકવંત સાધુ સાધ્વીઓથી પવિત્ર તીર્થમાં ભવ્ય પ્રાણીઓને જે લાભ થાય તેવો મંદ પરિણામી અને શિથિલાચારીઓથી થઈ શકે નહિં. ભ્રષ્ટાચારીઓથી તો ઉલટ શાસનને ઉડ્રાહજ થાય માટે એવા ભ્રષ્ટીચારી જડ ભકતને કઈ રીતે પિષવા ગ્ય નથી જ. સાધ્વીઓએ સવંત્ર અને તીર્થ સ્થળમાં વિશેષે કરી ક્ષમા, મૃદુતા, સરલતા, નિલભતા, નિમંમતા. ( ઈચ્છાનિરોધ ) સહિત ઉત્તમ પ્રકારે સંયમ પાળતા વિચરવું જોઈએ કેમકે તેઓના પવિત્ર આચારને દેખીને ઘણા છે ધર્મ પામે છે, અને અનુમોદના કરે છે. પણ જે આચાર ભ્રષ્ટ હોવાથી કેવળ વેષ વિંડબક થઈ રહેતા હોય છે તે સર્વ કેઈન હાંસી અને નિંદા પાત્ર થાય છે. ઉલટા અપમાન પામે છે અને શાસનની મલીનતા કરવાના કારણિક થવાથી પર ભવમાં પણ બહુ દુઃખી થાય છે. માટે દંભતજી નિર્દભપણે સાચી અને પવિત્ર જની ક્રિયા સાચા મન, વચન અને કાયાથી સેવવી યોગ્ય છે. જેથી સ્વપરને લાભ, પવિત્ર શાસનની ઉન્નતિ, આ લોકમાં પ્રત્યક્ષ બહુ માન અને પરભવમાં ઇંદ્રાદિકની રિદ્ધી પામી મોક્ષ સુખ પામે. આવું અને નુપમ સુખ મૂકી કોણ મૂઢ દુર્મતિ કિંચિત માત્ર વિષય સુખમાં વૃદ્ધ-આસત થઈ પિતાનું અને પરનું બગાડી પરમાધામીના માર માગે ?
વળી આ જીવ અનાદિ કાળથી સુખનો અથ છતાં સુખ પામવાસાધવાના ખરે અવસરે તુચછ ક્ષણિક સુખમાં લેભાઈ જઈ ધર્મ સાધનથી ભ્રષ્ટ થાય તે પછી તેના કરતાં નિર્ભગી બીજે કણ? આતો “લગ્ન વેળા ગઇ ઉધમાં, પછી વર પસ્તાય; ” તે વાળો ઘાટ બને છે. માટે ખરા સુખના અર્થી છાએ બરાબર ચેતીને ચાલવાની જરૂર છે. બીજું તમે પોતે સુખશીલ થઈ ધર્મ સાધનામાં બેદરકાર થશો તો પછી તમારી નકલ કરનાર તમારી સંતતિ (શિષ્ય પ્રશિષ્ય પુત્ર પરિવાર ) શી રીતે ખરે રસ્તે સમજશે કે શીખશે? ખરે રસ્તે સમજ્યા કે શીખ્યા વિના તેને કેમ આદરી શકશે ? ખરે રસ્તે આદર્યાવિના સુખી પણ શી રીતે થશે ? આમ તે બાપાને ખરા સુખમાં વિન કરવામાં ખરે કારણિકા
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી તીર્થયાત્રા દિગ્દર્શન.
૯
કાણુ ! તમારે મુલ કરવુ પડશે કે તમે પોતેજ તે પછી તમે તેના હિતી કે શત્રુ ? ટુંકાણમાં તમે તમારૂં પેાતાનું અને તમારી સંતતિનું કે પવિત્ર શાસનનું ભલુ ઈચ્છતા હો તે ઇંદ્રજાળ જેવા ખાટા વિષય સુખથી વિમુખ થઇ, મહા દુ:ખદાયી દ્વેષાને દૂર કરીતમે પોતેજ પહેલાં ખરાખર સુધરવાગુણ ધારવા ખપ કરો-અભ્યાસ કરો અને પછી તમારી સંતતિને સુધારવા પ્રયત્ન કરે. કાઇ પેતે તે એધડક વ્યભિચાર સેત્રે અને ખીજાને બ્રહ્મચર્ય પાલવા ઉપદેશ કે તે શું લાગે ? નજ લગે; પણ પાતે શીલ સંતાષાદ્દિક ઉત્તમગુણ ધારી તેમજ ઉત્તમણા ધારવા પેાતાની સંતતિને યા ખીન્ન યેાગ્ય ભવ્ય પ્રાણીઓને ઉપદેશે, તેમ હું માનુ છુ કે તે અલ્પે પ્રયાસે સફ્ળ થાય. અરે વિના ઉપદેશે પણ કેટલાક ગુણગ્રાહી વીરનરે તે તેવા સુશીલ ધમા ભાએથી સહેજે તેનુ જોઈ શીખી લે.
..
આવા ત્રિત્ર ગુણધારી સાધુ, સાધ્વી. શ્રાવક અને શ્રાવિકા રૂપ ચ વધ સધનુ દર્શન માત્ર કરી ભવ્ય ચારા તીર્થ યાત્રાનુ ફળ મેળવે, તેા પછી તેવા ગુણ રત્નાના નિધાનરૂપ શ્રી સધની ભકિત, પૂજા-સાર સન્માન કરનારનું તે ક્લેવુંજ શુ ? તેવા વિવેકી નર રસ્તે તા થોડાજ સમયમાં સર્વે અધ ( પાપ ને દૂર કરી નિર્મળ થઇ પવિત્ર રત્નત્રયો પામી-આરાધી મેક્ષપદ પામે છે. જે જે તીર્થંકા થાય છે તે સર્વે આ તીર્થ આદિ વિશ સ્થાનકમાંના સર્વે કે એકાદિક સ્થાનકને આરાધીતેજ તીર્થંકર નામકએ નીકાચે છે. માટે સર્વે પાખાને પખાળી પમચિત્ર કરનાર પૂર્વેાત જંગમ અને સ્થાવર ઉભય તીર્થની યાત્રા તાક ( ખરા ) સુખના અર્થી ભાઇએ અને બહેનાએ પવિત્ર મન. વચત અને કાયા વડે કરવી, ખીજા યેાઞ ભવ્યજીવાને તેમજ કરવા ઉપ્ત શત્રુ અને એ પ્રમાણે વર્તનારાની અનુમેદન પ્રશ્ન સાદિક દ્વારા જેટલી બને તેટલી પુષ્ટિ કરી. એજ સમ્યક્ત્વવ્રતનું ખરેખર ભૂષણ છે. ઇત્યલક્ મુનિ કપૂરવિજય.
weare
મી. અમરચંદ્ર પી. પરમારના પ્રવાસ, કાન્ફરન્સના સુકાનીઓને સૂચના.
ખીજી જૈન શ્વેતાંબર કારન્સની ઇન્ટેલીજસ, હેલ્થ એંડ વેટીયર *મીટીના એ. સેક્રેટરી મી. અમઢ પી. પરમાર હાલ કેટલાએક સભ્યથી રજપુતાનાની મુસાફરીએ નીકળ્યા છે. અને પેાતાના વખત સદ્ ઉપયેગ કેન્ફરન્સના હેતુઓ પાર પાડવામાં કરી રહ્યા છે. આપા જનરલ
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
ર૦
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ
સેક્રેટરી મી, ગુલાબચંદ ટઢાના લગ્ન પ્રસંગે તેઓ ઘાણેરાવ-સાદડીમાં સાથે હતા. સાદડી ગામમાં જૈનોની ત્રણ હજાર ઉપરાંતની વસ્તી છે, ઘા
રાવમાં અને નાડેલમાં પણ દરેક સ્થળે લગભગ પંદરસો જેને વસે છે. રાણપુરજી (સાદડી), ઘાણેરાવ, નારલાઈ, નડાલ અને વરકાણાજી એ પાંચ તીર્થો મળી નાની પંચતીર્થી કહેવાય છે; અને ગેલવાડમાં આવેલા ૩૬૦ ગામોમાં એ ગામે મુખ્ય ગણાય છે. શ્રી રાણપરનો વહીવટ સાદડી ગામના પાંચ કરતા આવ્યા હતા. એ રાણપોરજીનું મંદિર ઘણુંજ મોટું છે, અને એવું દેવળ હાલમાં કઈ પણ ઠેકાણે અસ્તિ ધરાવતું નથી. એ મંદિરની રચના એવા પ્રકારે કરવામાં આવી છે, કે જેની સુંદરતા એક વિમાન જેવી નજરે આવે છે. ધન્ય છે, તે બાંધવામાં અઢળક ધન ખરચનાર શેઠ ધનાશાને ! એમાં ૮૪ ભોંયરાં, પાંચ શિખરો, ૨૪ સભામંડપ વિગેરે છે. અને પ્રતિમાભંડારમાં સુમારે દસહજાર ભવ્ય જૈન પ્રતિમાઓ છે.
સેવકોને પૂજારી રાખવાના સંબંધમાં કેટલાએક વરસથી ત્યાં કુસંપ ઉત્પન્ન થયો હતો, અને આખરે અમદાવાદથી શોઠ આણંદજી કલ્યાણજી ને નામે વહીવટ ચાલે છે, પણ ગામમાં ત્રણ તડ પડી ગયાં છે, બલકે હાલમાં ચાર તડ પડ્યાં છે, અને તેથી દેવદ્રવ્યના કામને મોટો ધકે પહોંચી રહ્યા છે.
રાય બદ્રીદાસજી બહાદુર પોતાના પ્રવાસ અને યાત્રા દરમ્યાન જુદા જુદા સંઘોના કુસંપ દૂર કરવાને સ્તુતિપાત્ર પ્રયત્ન કરતા રહ્યા હતા. અને સાદડીમાં પણ એક ફેંસલે આપી કુસંપનું બીજ દૂર કર્યું હતું. પણ અફસોસ થાય છે કે હજુ તેઓ જોડાયા નથી.
મી. અમરચંદ પરમારે જુદે જુદે સમયે મજકુર સાદડો, ઘાણેરાવ, નારલાઈ, નાડોલ, અને સિરોહીના શ્રી સંઘની સભાઓ બેલાવી હતી, અને પિતાની વકતૃત્વ શક્તિથી કેન્ફરન્સના હેતુઓ વિગેરે ઉપર ભાષણ આપી કેટલાએક અગત્યના ઠરાવ પસાર કરાવ્યા છે; સિરોહીમાં એ કાર્ય માટે તેઓ પંદર દિવસ રોકાયા છે. એ પસાર કરેલા ઠરાવમાં જનમત સમીક્ષા' નામની જેનોની લાગણી દુખાવનારી બુકને વખોડી કાઢનારે અને તે બાબતમાં જૈન સંઘે લીધેલાં પગલાંને સમ્મત થનારે, આપણા વીર રન મરહુમ મી. ફકીરચંદ પ્રેમચંદના અકાળ મૃત્યુ માટે અત્યંત દીલગીરી જાહેર કરી દિલાસાપત્ર મેકલવાન, દેવદ્રવ્યના સરવૈયા દરસાલ પ્રગટ કરી જન કેન્ફરન્સને મોકલવાને, કમીટીઓ નીમવાનો, મરણ પાછળ બનતી રીતે ઓછે સેગ પાળવાન, સુકૃતના પૈસા જલદી વાપરી નાંખવાને, લગ્ન જનવિધિથી કરવાના, લગ્નમાં ટાણાં ન ગાવાને, દારૂખાનું ન છોડવાને, વેશ્યાને નાચ ન કરાવવાને, હોળી સળગાવવી તથા ધુળ રમવી બંધ કર
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
કોન્ફરન્સમાં સુકાનીઓને સુચના
૨૧
વાના, સીળીસાતમ વગેરે મિથ્યાત્વી પદ્મ પાળવાનું અધ કરાવવા, જૈન સુકૃત ભંડારમાં દરવરસે ચાર આના આપવાના, પાઠશાળા ખોલાવવાને, ચામડાના પુઠાં, કચકડની વસ્તુ અને પીછાંની ટાપીએ નહી” વાપરવા વિગેરેના એમ જુદા જુદા ઠરાવા હતા
જૈન કોન્ફરન્સની મુંબઇની બેઠકમાં સી. પરમારે હાનીકારક રીવાજો અધ કરવાના સંબંધમાંજ મૂળ દરખાસ્ત કરી ભાષણ આપ્યું હતું અને તે ભાષણના અમલ તે ઉપર પ્રમાણેના ઠરાવેા કરાવીને સ્તુતિપાત્ર રીતે કા જાય છે. તે ઉપરાંત જીવદયા, સુકૃત ભડાર વગેરે બાબતેને લગતા પશુ ડરાવા પસાર કરાવી શકયા છે, રજપુતાના જેવા પ્રદેશ જ્યાં જુની રીતે છેડવી બહુ કઠણુ સમજવામાં આવે છે, ત્યાં પણ તેઓએ જૈન વિધિથી લગ્ન કરાવ્યાં છે. મી. ઢઢાએ પણ પોતાના લગ્ન જૈન વિધિથી કરાવ્યા છે, તેઓની હીંમતની તારીફ કરવી જોઇએ કે તેએ પોતાના સાળાને સાર્ લખ્યુ હતુ કે અગર જૈન વિધિથી લગ્ન કરવાનું નહી કબુલ કરવામાં આવશે તેા થએલુ વેશવાળ છેડી દેવામાં આવશે.' એક બાજુ જ્યારે આ મુજબ છે, ત્યારે કાઠીઆવાડ જેવા સુધરેલા દેશમાં જતામાં વેદ વિધિથીજ લગ્ન કરવાનું કોઇ કોઇ જ્ઞાતિ તરથી દબાણ થાય છે એ બહુ અગ્સેસ કારક છે. વર કન્યા અને પક્ષવાળા જૈન વિનિથી લગ્ન કરવા તૈયાર હોવા છતાં તેઓને જુની રીતીએ લગ્ન કરવાની ધુ્રજ પાડવામાં આવે તે એ બાબત બહુજ શૌચ કરવા જેવી ગણાય.
મી. પરમાર એટલેથીજ અટકયા નથી, પણ જ્યારે તેઓએ જોયુ કે જૈન વિધિથી લગ્ન કરવાના ઠરાવા ગામના લેાકો કરે પણ તે વિધિ કરાવનાર ન મળે તે પછી તે ઠરાવના અમલ કેવી રીતે થઇ શકે? ત્યારે તેને માટે વિધિ શીખનારા પણ તેમણે તૈયાર કરવા માંડયા છે. દરેક સ્થળે આ મુશ્કેલી ઉભી થવાની અને જ્યાં સુધી લગ્નની વિધિ જાણનારા ભેજકા કે બ્રાહ્મા, વગેરે ઉભા કરવામાં નહી આવે ત્યાં સુધી આ બાબત ત્તમદ થવું એ એક મુશ્કેલ સવાલ છે. જૈન કોન્ફરન્સની કરજ છે કે કાઇ પણ્ જાતની લાલચેા આપી કુળગુરૂ, ભાજક, બ્રાહ્મણ, સેવક, રાવળ વિગેરે જૈન વિવિથી લગ્ન કરાવતાં શીખે એવા ઉપાયેા કામે લગાડવા જોઇએ. અમુક સ ંખ્યાના ભાસાતે વિધિ શીખવી તૈયાર કરી આપનારને અમુક ઇનામ આપવું અને જૈન વિધિથી લગ્ન કરાવનારને અમુક બન્ને આપવા એવા ઠરાવ ન કરવામાં આવે ત્યાં સુધી જૈન વિવાહવિધિ ચાલવી એ એક કઠણુ કામ છે. ધારા કે દર વરસે બ્રેસે લગ્ન પણ જ્યાં સુધારા દાખલ થયા નથી તેવાં પ્રદેશમાં જૈન વિધિથી થાય અને લગ્ન દીઠ રૂ.ર) ની લાલચ લગ્ન કરા
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
, શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ. વનારને આપવી પડે તે વરસના ચારસે રૂપિઆના ખર્ચમાં કેન્સે ઉ. દાવેલું મહાભારત કામ સહેલાઈથી પાર પાડી શકાય. - સાદડી ગામમાં વ્યાસ કાશીરામજી પંડીતે ૧૦ બ્રાહ્મણને જન વિધિ શીખવવા માંડી છે, તેમજ સિરેહીમાં કૌમુદી વ્યાકરણ ભણેલા પંડીત રેવાશકર નાથુરામે પાંચ જણાઓને એ વિધિ શીખવવા માંડી છે, અને પોતે કંઠાગ્ર કરવા માંડી છે, તે જ્યારે એઓ તૈયાર થઈ પરીક્ષા આપે ત્યારે તેઓને દશ વીશ રૂપીઆ આપી સત્કાર કરવામાં આવે તે જેત વિધિ વધુ ફેલા પામે.
આ પ્રસંગે એક બીજી પણ સૂચના કરવી જરૂરની સમજવામાં આવે છે તે એ છે કે પ્રોવીશીયલ સેક્રેટરીની પાસે એક ખાસ બોર્ડ નીમવું જેઇએ. એ બેમાં ૪–૫ જણાજ મેંબરે હોય અને બહાર ગામના ઝગડા, ટંટા, સલાહ વિગેરે બાબત તેઓ આગળ લાવવામાં આવે, તેને તેઓ નિર્ણય કરી મુખ્ય એકીમ તરફ મોકલી આપે જ્યાં સુધી એ મુજબ કરવામાં નહી આવે ત્યાં સુધી કોન્ફરન્સની પરી સત્ત. ગણશે નહી, અને દિનપરદિને આગળ વધતી જશે નહીં. જે જે ગામમાં લોકોએ સુધારા દા ખલ કર્યો હોય તેઓ તે પ્રમાણે ચાલે છે કે નહી તે જોવું–તપાસવું, તેવા સુધારાઓ દાખલ કરવા માટે તેઓને પ્રશંસાપત્ર મેકલવા, સાધુ મુનિરાજે જે તે ગામ તરફ વિચારતા હોય તેમને ખબર આપવી કે તેઓ દ્રઢ રહે એ ઉપદેશ કરતા રહે, તેઓએ કરેલા સુધારાઓ વિગતવાર હેંડબીલના આ કારમાં છપાવી તે ગામમાં જેટલા ઘરની વસ્તી હોય તે પ્રમાણમાં હેંડબીલે ઘેરઘેર વહેંચવા-એકલી આપવા કે જેથી તેઓ પિતાના મકાનમાં ચેડી રાખી હરદમ યાદ કરતા રહે. જે જે ગામોએ જે પ્રકારના સુધારાઓ દાખલ કર્યો હોય તેને રીપોર્ટ જૈન કેન્ફરન્સ તરફથી છપાત રહે, અને તે પછીની કેન્ફરન્સમાં રજુ થાય દરેક ગામવાળા સામાન્ય સુધારા કયા કયા પ્રકારના કરી શકે તેની એક યાદી તૈયાર કરો જે જે ગામવાળાઓ ઉધતા હોય તેઓને મેકલી આપવી જોઈએ, અને સાથે પત્રમાં લખાવું જોઈએ કે તમારા ગામથી હજુ કેમ કંઈ થયું નથી, અમદાવાદ જેવા મોટા શહેરે પણ આવો બાબતમાં હજુ કાંઈ કરી શક્યા નથી તે જેમણે કાંઈ પણ કર્યું છે તે ગામડાવાળાઓ ખરેજ પ્રશ સાને પાત્ર છે.
આવતી વૈશાખ સુદ ૧૦ ને દિવસે આબુજી ઉપર શ્રી અચળગઢમાં અને સીહી પાસે કેલર વગેરે સ્થળે પ્રતિષ્ઠા એછવ થનાર છે. રજપુતાનાના રીવાજ પ્રમાણે દરેકુ ગામના આગેવાન પંચે ત્યાં મોકલવામાં આવશે. જે જૈન કોન્ફરન્સ પિતાના બે ઉપદેશકે અથવા કોન્ફરન્સના બે સુકાનીઓ
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
અનારસ જૈન પાઠશાળામાં મળેલી મદદ.
૨૩
તે વખતે ત્યાં જઈ ચઢે, હિંદુસ્તાની રાખે, અને ભાષા આપે તે તુરત
હૈ...ડીલે સાથે પાસ કરવામાં
આવે, અને એ રીતે સે' ત્રણસે ગામાના પંચાના હસ્તાક્ષર થવાથી એટલા અધા ગામેામાં કરવાની વિટબણા મટે.
ભાષામાં છપાવેલા કેટલાએક ઠરાવા ત્યાં
છે,
રજપુતાનાના નેનુ કહેવુ એમ છે કે કાન્ફરન્સ માત્ર સૂચના રૂપે કામ કરે છે, પરંતુ એકલુ તેમ ન કરતાં અમલરૂપે કામ કરવા વધારે લક્ષ આપવુ જોઇએ. આ કામ કરવું સારૂ એટલુ જ કહીને બેસી રહેવું હાય તા, નાહક ખરચ કરો અને બીજાઓને ખરચ કરાવી એકઠા થવાનુ પ્રયોજન શું? તે કામ તે પત્રથી અથવા પુસ્તક, સર્ક્યુલર છાપીને પણ કરાવી શકાત, અાદ્વાર, નિરાશ્રીત વિગેરે બાબતાની આવશ્યકતા દરેક સમજી શકે છે, પણ એ બાબતાની સુચના કરવા ઉપરાંત તેઓ ઇચ્છેછે કે અમુક ઠરાવે! એવી રીતે રજુ કરી પસાર કરવામાં આવે કે હિંદુસ્તાનના જેના માટે હુકમ કરવામાં આવે છે કે અમુક તરેહના સુધારા તેઓએ !ખલ કરવા. અલખત એવા ઠરાવ જે અમલમાં આવી શકે એમ હોય તેજ રજી કરી શકાય. તેઓ ઉમેદ રાખે છે કે વડોદરાની કોન્ફરન્સ વખતે ઠરાવા ધડતાં પહેલાં આ બાબત આગેવાને લક્ષમાં રાખશે કે જેથી કેટલાએક અમલી ઠરાવે! પણ આપણે પસાર કરી શકીશું.
કોન્ફરન્સ તરફથી પત્રાના જવાબ ઝટ મળતા નથી છે, તેથી જે તેમ પ્રમાદ કરવામાં આવશે તેા તેથી મોટી પેપરમાં આવેલી ખબરો ઉપરથી પણ કોન્ફરન્સે મજકુર માદનાના પત્રો લખવા જોઇએ.
એવો સર્વત્ર ભૂમ હાની પહોંચશે. ગામેાષર અનુ.
અમે આશા રાખીએ છીએ કે બીન જૈન બંધુઓ પણ મી. ૫રમારની માફક પેતાના સમય બચાવો ધર્મ સેવા કરવા તરફ ધર્મના ઝુંડ ઉઠાવી કોન્ફરન્સના હેતુએ બર લાવશે. તથાસ્તુ.
--
बनारस जैन पाठशाळामां मळेली मदद.
શ્રી બનારસમાં શ્રીમદ્યા વિજયજી જૈન પાઠશાળાનુ સ્થાપન કરીતે શ્રાવક વેણીચંદ સુરચંદ શ્રી કલકત્તા તેમજ સુશિદાબાદ તરફ ગયા હતા. ત્યાંથી તેમના અમેધ પ્રયાસવડે તેમણે નીચે પ્રમાણે મદદ મેળવી છે. ૫૦૦૦) માજી સાહેબ મીસનચંદજી વિજયશિંગજી દુધેડીયાએ રૂ. ૫૦૦ની લાન લઇને શેઠે વીચ દભાઇ દી' તથા શેઠ ગોક
7
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ,
|ળભાઈ મુળચંદના નામ ઉપર બનારસ પાઠશાળાના ત્રસ્ટી તરીકે
ચડાવી આપી છે. ૧૫૦૦),બાબુ સાહેબ રાય બહાદુર બુદ્ધસિંગજી દુધેડીયાએ પાંચ
વર્ષ સુધી દરમાસે રૂ. ૧૫) પોતાની માતાજી તરફથી તથા રૂ. ૧૦) પિતાની તરફથી મળી કુલ રૂ.૨૫) આપવાનું કબૂલ કર્યું છે, જેથી
એકંદર રૂ. ૧૫૦૦ની તે મદદ મળી છે. ૫૦૦) બાબુ સાહેબ ડાલચંદજી સાંગીએ રૂ. ૨૦૦) રોકડા આપ્યા
છે અને પાંચ વર્ષ સુધી દર માસે રૂ. ૫, આપવા કબુલ કર્યા છે;
જેથી એકંદર રૂ. ૫૦૦)ની તે મદદ મળી છે. ૬૦૦) રાય બહાદુર મેધરાજજી તરફથી દર માસે રૂ. ૧૦) એટલે
પાંચ વર્ષ સુધીના એકદર રૂ. ૬૦૦) ૩૦૦) બાબુ જાલમચંદજીની સાસુ તરફથી. દરમાસે રૂ. ૫) એટલે
પાંચ વર્ષ સુધીના એકંદર રૂ. ૩૦૦) * ૩૦૦) બાબુ વિનયચંદજી ઠારી તરફથી દર માસે રૂ. ૫) એટલે પાંચ
વર્ષ સુધીના એકંદર રૂ. ૩૦૦)
ઉપર પ્રમાણે કુલ રૂ. ૮૦૦૦)ની મદદ અછમગંજમાંથી મેળવી છે. તેમાં કાર્યની શ્રેષ્ઠતા, પ્રયાસની અમેઘતા અને ભાગ્યવાનની ઉદારતા એ ત્રીપુટીનો સોગ થયેલ છે, બનારસ પાઠશાળા જેવું ઉત્તમકાર્ય, વેણીચંદ સુરચંદ જે અમોધ પ્રયાસકર્તા અને મુર્શિદાબાદના ઉદાર બાબુઓની ઉદારતાએ ત્રણે એકત્ર મળે ત્યાં જે ધારે તે બની શકવા સંભવ છે. - બીજી જૈન કેન્ફરન્સનાં કેળવણી સંબંધી ફંડમાંથી પણ રૂ૨૫૦૦) બનારસ પઠશાળામાં આપવાનો ઠરાવ થયાના ખબર શ્રી બનારસથી મુનિ રાજ શ્રી ધર્મવિજયજી લખે છે. આ ઠરાવ પણ યોગ્ય જ થયા છે. સાંસારિક તેમજ ધાર્બિક કેળવણી પ્રત્યે થયેલા ફંડમાંથી આ પાઠશાળાને યોગ્ય મદદ આપવી તે પ્રથમ પંકિતનું કાર્ય છે.
આ સંબંધમાં હાલ વધારે લખવાની આવશ્યકતા નથી, કારણ કે હજુ આ પાઠશાળાના પાયાને સુદઢ કરવાને માટે. બનારસ સેંટ્રલ હિંદુ કોલેજની જેમ ઘણા સંગીત ફંડની જરૂર છે. અને અમને વિશ્વાસ છે કે આપણા ઉદાર દિલના શ્રીમંતે પોતાની દ્રવ્યને આવા અત્યુત્તમ કાર્યમાં ઉપયોગ ક રશેજ. તેથી વધારે સારા પાયા પર ફડ થયા બાદ આ સંબંધમાં બીજી ઘણી ઉપયોગી અને લાભદાયક સૂચનાઓ પ્રદર્શિત કરશું. અમે આ પાઠશાળા ને નિરંતર અભ્યય ઇછિએ છીએ અને મધ્યસ્ય મુનિ મહારાજાઓ અને વિધાન જૈન બંધુઓ તેમજ કદરદાન ગૃહસ્થ અમારા વિચારને અનુમોદન આપતા આવ્યા છે, તેથી તેના અભ્યદયને માટે અમે તદ નિઃશંક છે. હાલ આટલું જ લખવું બસ છે.
વધારે હવે પછી.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
*
*
*
લવાજમની પહોંચ, ૧૪ જેન લાયબ્રેરી વાંકાનેર. | ૬-૪ શા મેલાપચંદજી આણદય દળ ૨- શા મણીલાલ બેચર
૧–૪ શેઠ મુળચંદ કરસનજી ર.૧ળા શેઠ દલપતભાઈ ભગુભાઈ ૧-૪ દોશી નાગરય દેવચંદ ૧-૪ શેઠ કેવળદાસ ચતુરદાસ ૧–૪ ટોળું આ વલભજી રામજી ૧–૪ શા હીરાચંદુ કલ્યાણુ
૧ -૦ શા ફુલચ દબકાર ર શા. ગણેશ વેલજી
૧-૪ કાગદી પોપટલાલ પુરષોતમ ૧-૪ શા. જીવરાજ કચરા
૨-૧૦ શા દેવશીભાઈ હેમચંદ | ૧-૦ વોરા ભીખાભાઈ નથુભાઇ - ૧-૪ સા ગોવનજી ડોસાભાઈ - ૧-૪ શા. દોલતચંદ કાળીદાસ ૧-૪ સંધવી લાડકચંદ્ર ચત્રભુજ | ૧-૪ કોઠારી જટા કર ન્યાલચંદ ૧-૪ સંધવી ગાંવનજી વીરચ દ - ૧-૪ વાર લલુભાઈ ગીરધરલાલ ૧૪ મેતા જેઠાભાઈ પીતાંબર | ૧-૪ શા મગનભાઈ નાનય દ. ૧-૪ મેતા દેવચંદ જેતસી | ૨-૧૦ શા બાપુલાલ નિહાળચંદુ ૨=૦ ભવસાર છગન ભૂરા ૧-૭ શા નારણુજી ભાણાભાઈ ૧-૪ મુનિશ્રી ગુણવિજયજી ૧-૪ શા ઉમેદ વેણીચંદ
૧૪ શા હસરાજ રતનશી ૧-૦ શેઠ ધડીરામ તુકારામ
-૪ શ્રાવકે કેશરીમલ ઉદેચક્ર ૧-૪ શા ચુનીલાલ પ્રેમચંદ માસ્તર ૨૮ પારેખ કેશવલાલ બાપુલા ર-૧૦ દેશી કાળીદાસ દેવકરણું ૦-૧ શા ખેડાભાઈ છગનલાલ ૧-૪ સંધાણી નેમચંદ સાંકળચક ૧-૪ મા જેઠાદાસ હાયચંદુ - ૧-૦ શા ઠાકરસી મીઠી ૫૦૦ શા ત્રીભોવનદાસ લહેરચંદ ર-૧૦ મહેતાજી છગનલાલ ૯૩મચંદ ૨-૮ શા ચુનીલાલ ગુલાબચંદ ૧- ૪ સા જમજીવનદાસ રામય ! ૨-૮ શેઠ તલકચંદ માણેકચંદ 9 ૧=૩ યા લક્ષ્મીચંદ કરમચંદ ૨-૮ શેઠ સંખારામભાઈ દુર્લભદાસ ૧-૪ શા મૂળચદ જસરાજ.
૧-૪ દેશાઈ લુખમાય ૬ બવાન In 1 -- શા ગુલાબચંક નેમચંદ ૧ ૪ હરકીશનદાસ રામજી. [ ૧–૪ થીઆ નવુછ કપુરચંદજી, ૧ ૪ દોશી પોપટ નાગજી - ૧-૪ દાસી સાકરચંદ ખેતસી
.-૮ કારડીયા વશરામ મકન ૧-૪ શા કલ્યાણભાઈ ધરમચંદુ ૧-૪ શા કાર ચત્રભુજ ૧–૪ માઝની શીરાજ સમજી ૧- ૪ શા ગુલાબચંદ મુળ, દ - ૧૪ શ્રી હરીભાઈ ધકરણી
-૪ શા મુલાખીદાસ સરૂપચંદ - ૧-૪ શા પરશોતમ એ ધડ
૧ ૪ શા રતનચંદે નાગર ૨-૮ શા હરગોવનદાસ કેવળદાસ ૧–૪ શા માતાચદ નાનચંદ ૧-૩ શા રતનચંદ મનસુખ ૧ ૪ સા મોહનલાલ વાલજી
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ શ્રી જનધર્મ પ્રકાશના કાયમી ગ્રહેક. દેશાઇ લક્ષ્મીચંદ ભવાન. શ્રી બાટાદવાળાએ રૂ. 20) ભરવાથી તેમનું નામ કાયમી ગ્રાહક તરીકે દાખલ કરવામાં આવ્યું છે, અમારી સભામાં નવા મેમ્બર. 1 શા માહુનલાલ પુંજાભાઈ, શ્રી માંગરોળવાળા હાલ મુંબાઈ 2 શા, માવજી ગોવીંદજી, શ્રી ભાવનગર, બ’ને પહેલા વર્ગના વાર્ષિક મેમ્બર તરિકે દાખલ થયા છે, જાહેર ખબર. ભાવનગર માં જૈન બોડીં'મ.” ; સર્વે જન અભ્યાસીઓને જણાવવાનું કે-મેટ્રીક કલાસમાં તેમજ કેલેજમાં અભ્યાસ કરતા યા કાને ઇરછતા વિદ્યાર્થીએને માટે શહેર ભાવનગરમાં દાદાસાહેબની વાડીમાં બોર્ડ'ગ ઓલવામાં આવેલ છે તેને માટે ખાસ મકાન બંધાતા સુધીમાં જુદી ગાઠવણ કરવામાં આવી છે. તેથી ઉપર જણાવેલા અભ્યાસવાળા વિદ્યાર્થી ઓ ને આવવા ઇચ્છો હોય તેણે શ્રી જે.બે વ્ય, કમીટીના વાઇસ પ્રેસીડેન્ટ જેથી અમરચંદ જસરાજને શીરનામે પોતાની અરજીઓ એકલાવવી, આ બેડ"ગમાં દાખલ થનારે હાલ ત૨તમાં માત્ર રહેવાની તથા ખુરશી, ટેલ અને દીવાબ. નીની સગવડ કરી આપવામાં આવશે. તા. 9-3-1994. સહી. જ. ન. ઉનેવાળા. ભાવનગર જૈન બાડ"ગ વ્યવસ્થાપક કમીટીના પ્રમુખ અને ભાવનગર શામળદાસ કૈલેજના પ્રીન્સીપાલ