Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Arm
BIHARIBE
भिधम प्रकाश
ARSHITIJREMITRATRIBENINE
JUINA DHARMA PRAKASII.
છું પુસ્તક ૧ લું. શ્રાવણ શુદિ ૧૫ સંવત ૧૪૧ અક૬ છે.
- - - - - - - - - -
- Re
इंद्रवज्रा. जिनेंद्र पूजा गुरु पर्यु पास्तिः गन्नान पा शुभ पात्र दान पानगगः श्रुनि गग मस्य जन्म वृक्षस्य फलान्य मूनि ॥२॥
सी . श्रीनप्रसा२४ समा.
12.
TH
नागदामादमां. '' ::- . .. .. Gi2s ना समां _250 51234 til प्रसि यु.
Thti
tifi
COM
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
S.
.
ઉકd
A
'
સ, છે 2018: ૨૦૨૦ ૦ ૦ ૦ ૦ Kો ની
. . . વિજ્ઞાપના. આ પીધું ચાલતા વર્ષને અંત્રમાસથી દર કિ મ નો Sી હીનાની પૂર્ણિમાએ બહાર પડવા માંડે છે તેનું વાજમ છે. - હીનાની અંદર આપનાર પાસેથી રૂ – – ન્યારપછી રૂ-૮-૦ 89 બહાર ગામ વાળા પટેજના ૩૦–૩-વધારે ટક નકલ- 8 ૧૬ ના ૦-૨૦ - આ ચોપાનીયા સંબંધી કામકાજ માટે ભાગ ૨
બારી રાજય મહેલની સમ થી જે. ૧. પ્ર. ભાભી એમાં - સભાના મૂળ અમરચંદ લાભાઈને બ પડ કાગળ
લેવામાં આવશે નહીં.
તરી.
૨૦૦૬ ૦૦
લવાજમ મોકલનારાઓને સગવડ.
નીચે કાણુવિલ ગુહને લવાજમ ભરવાની મને પહંમેશે. શ્રી મુંબઈ. મઠ ફકીરચંદ મિળ રા.
અમારી ભાન નર પી.
શેડ ભાઈચંદ માણેકચંદ - અમારી બેગ સમાન પ્રાંડ. . મક. શ્રી અમદાવાદ શા. જેમા સાંકળ, -
ન પ્રકમભાના. . માં પડે.
*
-
*
*
*
*
* * *
_
-
*
*
*
-
શ્રી પી. ગાંધી દરમાંપશી. શ્રી વીરમગામ. સા. ( લ મ
-
ણ , ગામ.
-
-
- - - - -
- -
- -
-
-
-
:
-
For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
श्री जैन धर्म प्रकाश. HAIN DARMA PRAKASIH
.
": t શી થિી, પામી વિકાસ ટક | \ા, પ્રગટયું જેના પ્રકાશ, .
? 1૧ ૧૮ 3 શ્રાવણું શુદિ. ૧૫ સંવત. ૧૯૪૧ અંક ૬ છે.
श्री जैन धर्मो जयति. श्री प्राणातिपात विरमण व्रतोपरी.
- રાવજી નાર, 'I' (vશ કરી )
(નાથ કે જંબુક મેરૂ કંપાયો) એ રાહ પ્રભુજીને નમન કરૂં કર જોડી,
જેથી મુકત થાઊં બંધ તેડી–પ્રભુ અનંત જ્ઞાન શકિાના ધારક, કામ ક્રોધ મદ મોડી; શાશ્વત સુખ જે તુય ન બીજાં, જ્યાં રહ્યા માયાને છોડી–પ્રભુ, સુગુણે યુકત દોષ રહીત જ નહીં કોઈ જેહની જોડી કૃપા કરી નિર્દયતા આર્યની, રા સુજ્ઞા કરી તેડી–પ્રભુ
| સાજન ! આ રથળે જે વિષય ઉપર નાટક ભજવી આપને આનંદ પાસે કરાવવો છે તેને આશય પ્રભુ પ્રાર્થનાના કાવ્યમાં હું ગાઈ ગયા પરંતુ તમારી આગળ તે વિષે જરા વધારે સ્પષ્ટીક
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
અને મારી
આર્ય ઊંધ ! સૌંસારમાં કેટલા પુષાથ છે તે સઘળામાં ધર્મ ો ચુડામણી સમાન છે અને સર્વે ધર્મને વિષે દયા ધર્મ એ શ્રેષ્ટÙ, સમરત પ્રાણીને વિષે જે દયા ભાછેતે સાંસારીક યાધિ, વ્યાધિ અને ઉપાધિના નાશ કરનાર છે એટલેજ નહીં પરંતુ તે સ વાત્તમ સુખને પ્રાપ્ત કરવાનું મુખ્ય સાધન છે, દયા. પાળવાને ઉપર મનુષ્યનું ચિત્ત આર્દ્ર હોયછે અને તેથી ગાઢ મિ જેમ વય ફળવી થાયછે તેમ તેઅને ધર્મ પ્રાપ્તિ સત્વર થાયછે ધર્મના ધંગે ક રીને જ્ઞાન દર્શન અને ચારિત્ર એ રત્નત્રયીની પ્રાપ્તિ થતાં યાવત્ અલ્પકાળમાં જન્મ જરાને મરણરૂપ ભવ ભ્રમણના નાશ કરી મોક્ષ પદ પામી શકાય. માટે દયા એજ કલ્યાણ રૂપી વલીનું મૂળ અને શ્રેયરકર છે. દુર્ગતિએ જવાને દીપક તુલ્ય એવી જે હિંસા તેનાથી પરાડ મુખ થવું અને સુગતિના સાધનરૂપ દયાની સન્મુખ થવું તે દેશવીરતી શ્રાવકના પ્યાર વ્રત માંહેનું પહેલું છે. અને તે સ્થુળ માણાતિપાત વિરમણ વ્રત કહેવાય છે. એ પ્રથમ વાપરી હરિબળ માછીનું રસીક અને ચમકતી સાથે ધર્મદ્રતાએ અલૈકૃત ચિત્ર આ શુભ પ્રસંગે આપ સાહેòની સમક્ષ નાટક પે ભજવી ખાવાની આકાંક્ષા ધરાવુંછું.
અરે! પેલું જળ લઇને કાણું જાયછે ? ચાલ જોઊં.
(નયછે.)
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अंक पहेलो. પ્રવેશ પહેલો. (ધૂળ) --કાંચનપુરીનો રસ્તો,
(હરીપળ ની લેને ર્જાયછે અને ગામેથી અંક લિ છે.)
ય
હારી. દી.
ગજ ની જરા દીલ વંચા વેરી ફ્ ગ ૮ ૨૦
.
For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
+{'| નાટ”.
ધમા ધર્મ વિચાર કરીતે, નર્દયતાને ટાળા,
આપ સમે જીવ પ્રાણીમાં ધારા દુઃખ પણ તેવું વિચાર; કદી ના માણીને મારો, સજ્જના તૃણ અે જો શત્રુ મુખમાં, શુ! કદીએ ન મા
તા ત્રણ નિર્મળ નીર પર વે, તેહને કહો કેમ મારશે ? અપરાધી શું તેહ ખીચા, સજ્જના
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
"
8
તેવી રીતે જળચર પક્ષી, નિરપરાધી ધારેશક જે સ્વાર તે આપ ક્Û, તે સ્વાદ તમે માર્કદૃષ્ટાંત ન દીલ વિચારો, સજ્જના॰ કહે કયા ધર્મ એમ કહેછે જે, નિરપરાધીને મારી; સર્વ ધર્મના શ્રેષ્ટ પુરૂષ જે, તેહના વાર્કયો દી ધારો કદી ના પ્રાણીને મારા. સજ્જને ૦
હરિબળ ષિલ્ટ ! તમને પગે લાગુંછું.
વિષે -કલ્યાણ મતું. વલ્ગ! તું ફાૐ અને આ જાળ લઇને ક્યાં જાયછે?
હરિબળ...હું મારી છું, મારું નામ હરિખળ છે અને આ જાળ લઇને નદી ઉપર મચ્છુ પકડવા જાઊંધું.
ઋષિ-હે ભદ્ર ! કાંઈ ધર્મનું સ્વરૂપ જાણેછે ? હરિબળમહારાજ! કુળાચાર શિવાય
For Private And Personal Use Only
બીજો કાંઇ પણ
ધર્મ નથી.
ત્રિ—હે ધિવર ! જેએ મુઢામા અને પાપકર્મમાં તત્પર હોય છે તેના આવા વગન ાયછે. જો કુળધર્મ એજ ધર્મ હોય તે ધર્મ નાથપ્રત્યુ પામેછે. તું જો કુળધર્મનેજ સાચા ગણેકે તે ઘણા કાળ થી કામ થયેલા નિંદ્રને પણ તા૨ે દુર કરવું ન જોઇએ; પણ તારૂં એ પ્રમાર્ગનું ધારવું મળ્યા છે. કારણકે ધર્મ તે દયા પાળવી તેજછે..
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Ali પ્રકાશ. માટે જે તે ' ઉર | છે ને ? હા ! વિશે ઉદ્દે ગ મા થતું હોય અને તું સુખની પાંખે કરી છે તારા અંતઃકરણને વિશે / દયાનું સ્થાપન કર.
હરિબળ– પામી ! તમે જે દયા ધર્મ કહ્યો તે સત્ય છે :રંતુ માછીમારના કુળને વિષે ઉત્પન્ન થયેલો એવો જે હું તેને દયા ધર્મ કયાંથી? અહોનિશ જીવને વધ કરીને ગુજરાન ચલાવવું એજ મારું કાર્ય છે તો મારાથી જીવ દયા શી રીતે પળાય !
વષિભાઈ તને આવી અધમ સ્થિતી પ્રાપ્ત થઈ છે અને તારે આવું દુષ્કૃત્ય કરીને આજીવિકા કરવી પડે છે તેનું કારણ એ છે કે તે પૂર્વ ભવે કોઈ પણ પ્રાણી ઉપર દયા કરેલી નહીં અને ધર્મ ઉપર પણ લક્ષ આપેલું નહીં; તેમજ આ ભવમાં પણ જો તું પ્રાણીમા ઉપર નિયતા કા કરી છે તે પણ બંધનથી કરતાં પણ માઠી રીતિએ પહોંચીશ. વિચાર કર કે મેટા મેટા રાજાઓ અને શ્રીમંતોને તારા કરતાં કાંઈ વધારે અવયવો નથી તેઓ પણ તારી જેવા મનુષ્ય જ છે પરંતુ તફાવત માત્ર એટલો જ કે પૂર્વ તેઓએ ઘણા સુકો કરેલા અને જીવદયા પાળેલી તેથી જ તેઓ સુખ ભેગ
છે. માટે તું પણ તે પ્રત્યક્ષ દાખલાનો અનુભવ કરવા માટે જવ દયા પાળ જેથી તને અવશ્ય સુખની પ્રાણી થશે.
હરિબળ—મહારાજ ! મારાથી વિશેષ રીતે દયા પાળવાનું બની શકે તેમ નથી તો પણ હમેશાં મારી પહેલી જાળમાં જે માછલાં આવશે તેને હું મુકી દઇશ અને તેને એવી નિશાની કરીશ કે જો તે ફરીને પી જાળમાં આવશે તે પણ મુકી દેવાય.
ત્રષિ— સાબાશ ! ભાઈ આટલો નિયમ પણ બરાબર પાળીશ તો આગળ જતાં નું ઘણે સુખી થઇશ અને એ છેડી દયા પણ તને ઘણું ફળ આપનારી થશે. પરંતુ પ્રાણાંત પણ તું આ નિયમ ચુકીશ નહીં.
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
હરિબળ નાટક, "ળ છે | પહેલી જાળને કાળાં બા ના બુલ | મ | સંકટ આવી તે પણ ભુલીશ નહીં. _િબહુ સારૂ વસ! કયાણ ! લસ ! કલ્યાણ (હરિબળ પ્રણામ કરીને ખુશી થત થતો જાય છે.)
--- -- પ્રવશ બીજે.
સ્થળ- નદીતટ. હરિબળ
રાગ કહેરવે. આખે દહાડે જાળ નાખી નાખી થાકી ગએ હું નાખી થાકી ગયો છું, નાખી થાકી ગયો છું, આ૦ આજ સવારે નિયમ કર્યો છે, મેં છિની પાસ જાળમાં જે પહેલાં આવે છવતા મુકું ખાસ આખો ૧ દૈવ ધાગે જાળમાં, મરછ આવે છે એક જો પણ તે છે ઘાજ મોટો, હું મુકું નહીં ટેક. આ. ૨ જીવ જાય પણ નિયમન મુકે, મેં લીધો જે આજ; દયાતાનું ફળ મોટું પામી, સર મારે કાજ આખો ૩
અરે સાંજ થવા આવી જાળમાં પહેલું માછલું જે આવ્યું તે ને તે વારંવાર આવે છે, આજ તે કાંઇ પણ મળ્યું નહીં, પરંતુ નિયમ તે ન ચુકવો ઘરે જઈશું તે રાંડ કર્કશા આખી રાત જંપવા નહીં દ તેથી આજની રાત તે આ પાસેના દેરામાંજ કા.
(જવા માંડે છે તેટલામાં એકાએક એક અદભુત કાંતીવાન દેવતા મગટ થઇને બે —
અપૂર્ણ.
For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નાવાર્થ વારિત્ર,
(૫ ર૬ થી ચાલુ) થો દશ વકાળીક સત્ર કર્તા, ગપ્રધાનાચાર્ય,
- શ્રી યંભવ રારિ.૧ શ્રી રાધા રમીના શિષ્ય શ્રી જંબુસ્વામી તેમના શિષ્ય શ્રી પ્રભવસ્વામીએ આચાર્ય પદ લાયક શિષ્યને માટે ઉપયોગ આપે તે પિતાના ગરછમાં તથા સંઘમાં તથા વિધ ન શિષ્યના દેખવાથી ૫રતીથીઓમાં ઊપયોગ આપતાં રાજ ગુડ નગરમાં યજ્ઞને કામમાં જોડાયેલ સયંભવનામા ભટ્ટને આચાર્ય પદ પિગ્ય દીઠો. ત્યારે ત્યાં બે સાધુઓને મોકલાવી તે રાયંભવ ભટ્ટને મg HD માં છું, તરવું ન જ્ઞાપોપ, એવું વાકય સંભળાવ્યું. એ વચન સાંભળવાથી સરભવ ભટ્ટના મનમાં પિતે પ્રારંભેલા યજ્ઞકાર્યમાં સંશય પ્રાપ્ત થશે અને તેથી તે યજ્ઞાપાધ્યાયને અત્યંત આગ્રહ પૂર્વક પુછવા લાગ્યા કે તું સત્ય વાત મગટ કર નહીંતે તારૂં મરતક છેદન કરીશ. આવા લક્ષણ વચનના પ્રહારથી ભય પામેલો અને એનું શરીર કંપાયભાન થઈ રહેલું છે એવો તે ય પાયાય હવે પિતાનું કપટ છાનું રહેવાનું નથી એમ જાણીને મૂનિ મહારાજાની શાંત મુદ્રાથી તેના વચનો રાયજ હોવા જોઈએ એની પતી પડી છે જેને એવા સરયુંભ ભ મ બોલ્યા કે – હે ભ! યજ્ઞ સાંભની નીચે એક જિન પ્રતિમા રાખેલી છે. તેમના માતા પથી આ યજ્ઞાદિ કર્મ નિર્વિને થઈ શકે છે. જે દિન પ્રતિમા રાખેલી ન હોય તો ઉગ્રતા સિદ્ધ પુત્ર
૧ થયાનુક્રમમાં થિી જ સ્વામી તથા તમામીનું શરિર જઇએ પરંતુ પ્રાસંગિક રીતે તે કઈ થી રામ મૃરિ દuથી તેમનું ચરિવ પડેલા લખ્યું છે.
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એ પર મત નારદ મુનિ અવશ્ય યજ્ઞ ભંગ કરે. ઉથાપે આ પ્રમાણે કહીને યજ્ઞભની થી શાંત મુદ્રાવંત શ્રી જિન પ્રતિમા જે દર પ યજ્ઞ કાર્યના પ્રારંભમાં નિર્વિને કાર્ય પણ થવાની લાંનાથી પુજન કરવામાં આવતું હતું તે બહાર લાવીને સાયંભવને બતાવી અને કહ્યું કે સત્ય દેવ તે અરિહંતજ છે અને તેમને કેહેલો ધર્મ તે જ સત્ય છે આ યજ્ઞાદિક મિયાત્વ દપિત કાયા તે તમામ વિટંબના મય છે.
પિતાના યપાધ્યાયના મુખથી આ પ્રમાણેના નિષ્કપટી અને શુદ્ધ અંતઃકરણી વાકયોનું શ્રવણ કરવાથી સરભવ ભ, તમામ સુવર્ણ અને તામ્ર મય ય પકરણ તેમને અર્પણ કરી પોતે તે બન્ને સાધુઓની ગષણા કરતે કરતો ૫દાનુસારે શ્રી પ્રભ૧ર વામી સમીપે આવ્યો પ્રભાવ સ્વામીના મુખથી પ્રસવ પામેલી સુધાતુ ધર્મ
નાનું શ્રવણ કરી સંસારને અસાર જાગીને સંસાર સમુદ્રને પાર પામવાને વહુણ સમાન ચારિત્ર ગ્રહણ કર્યું અને અનુક્રમે ચૌદ પનું અધ્યયન કરવાથી દ ધ થયા. છે જ્યારે સરયંભવ ભકે દિક્ષા ગ્રહણ કરી તે સમયે તેમની ભાર્યાને પડા માસને ગર્ભ હતો. તે સંબંધી લોકોના પુછવાથી તે બાઈ પાકત ભાષામાં કહેતી કે જળવં કેપોડા માસનો ગર્ભ છે. જેથી તે ગભનો મસવ થતાં તે પુત્રનું ના શબદ ઉપરથી મનક એવું નામ પાંડયું. જ્યારે મનક આઠ વર્ષની ઉમરને થશે ત્યારે પિતાની માંતાને પુછવા લાગ્યું કે મારા પિતા ક્યાં છે? તેની માતા કહેવા લાગી કે હે વત્સ! તું જ્યારે ઉદરમાં હતા તે સમયે તારા પિતાએ દિક્ષા • ગ્રહણ કરેલી છે, પિતાની માતાના એનાં વચનો સાંભળીને તે બાળકના દીલમાં પોતાના પિતાને જોવાની ઉત્કંઠા પ્રાપ્ત થઈ તેથી તે પિતાની માતાને ભલાને નગર બહાર નીકળો. જાણે તેની પુન્યરાશીએજ આકર્ષણ કર્યું હોય તેમ તે પોડા દિવસમાં જે નગારી શ્રી
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રાયૈભવ સૂરિના ચરણકમળથી પવન વધુની દૂની એપુરમાં
આવી પહોંચ્યા.
નગરથી
સૂરિજી દૈચિંતા માટે નગરીને પરીસર્ ગમન કરતા હતા તે વામાં તેમણે તે બાળકને દીઠો, રખવાથીજ પેતાના હૃદયમાં તેની ઉપર ઘણા સ્નેહભાવ પ્રગટ થયા એટલે તેને મેલાવીને પુછવા લાગ્યા કે હે વત્સ! તું કોણછે અને કાનો પુત્ર છે? સાધુષ્કના એવા વચન સાંભળીને તે બાળક કહેવા લાગ્યા હું રાજગૃહ અત્રે આવ્યાછું અને વત્સ ગેત્રિય ગુહ્યં ભવ દ્રીજના' પુત્ર છું. હું ગર્ભમાં હતા તે સમયે મારા પિતાએ દિક્ષા લીધેલી છે તે વાતની મને મારી માતા દ્વારા ખાર પડવાથી તેમની શેાધ કરવા અને તેમની પાસે રહેવા માટે નગર નગર પ્રત્યે ભ્રમણ કરૂંછું માટે તમે જો તેને જાણતા હો તે મને કહે. હું મારા પિતાને જોઊં તે! તેમ
ની પાસે દિક્ષા લઊં.
બાળકનું આ પ્રમાણેનું મધુર ભાષણ સાંભળીને સર બોલ્યા કે હું તારા પિતાને આળખુંછું તે મારા મિત્ર થાયછે. શરિરથી પણ અમે અભિન્ન છીએ માટે મારી પાીજ તું દક્ષા તે મનના હૃદયમાં તેઓજ ાતાના પિતા છૅ એમ ખાત્રી થવાથી તેમની સમીપે દિક્ષા ગ્રહણ કરી. દિક્ષા દીધા પછી તેના આયુષ્યનો ઉપયોગ દીધા તા ફક્ત છ માસ આયુષ્ય જણાયું ત્યારે શ્રી સયંભવ સીિંતવવા લાગ્યા કે આ ખાળકને શી રીતે શ્રુત ધર કરો. છેવટે એમ નિર્ણય કર્યો કે આ મનકીને માટે એક ગ્રંથ નવો પૂર્વમાંથી ઉદ્ધાર કરીને બનાવું. સૂત્રોનો સાર તા છેલા દસ પૂર્વી ઉર્જા પરંતુ ચાદ પવી તેા કાંઈ કારણ હોય તે! ઉદ્ધાર કરે એમ વિચાર કરી સરિએ સિદ્ધાંતામાંથી સારૈાહાર કરી દશવૈકાળિક સુત્રની રચના કરી. વિકાળવેળા એ દશ અધ્યયન ગર્ભિત શાસ્ત્ર રચ્યું. માટે તેનું કામ દશ વૈકાળિક એવું ડરાવ્યું અને તે સૂત્ર મનક મુનિને ભણાવ્યું.
For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કડ છે અને પોતે જે મનમુનિ કળ કરી ગ ગયા. મન: મુનિએ ફી કે ન ખન મયંભમરિના નેત્રમાંથી અખળી અબુધારા ની !'ih. ૨ ૧ ભદ્રાદિક શિવે દુખીત અને વિમિત થયા થક nિી કરવા લાગ્યા કે હે મહારાજ! આપને કોઈ બીજા મુનિના તમામ નાં ને આ ખિતે અપાત થયો તેનું શું કારણ? સરએ તાના વિનયી શિપને મનમુનિને જન્મથી મુ પો નાં કહી સંભળાવે છે અને કહ્યું કે તું મારો પુત્ર હતે. જો કે તે વયથી બાળ હતા પરંતુ ચારિત્રથી અખાળ હતો તેથી મને આંસુ પડે છે. પરહ મુકવો અતિ કઠીણ છે. ગુરુરાજના વદનથી આવો ખુલાસે સાંભળીને થશે ભદ્રાદિક શિપ કહેવા લાગ્યા કે મહારાજ! આપના તે પુત્ર છે એવું અમને અગાઉથી આપે કેમ ન જણાવ્યું જે પ્રથમથી એવું જણાવ્યું હતું તે અમે ગુaજુપુરિવર્તન એટલે ગુરૂની પર ગુરૂને પુત્રને વિનય કરવો એ વચન સાચું કરd.
ગુરૂ મહારાજ કહેવા લાગ્યા કે તે માટે જ મ તમને તે સુત સંબંધ ન જણાવ્યું કેમકે તેણે જે તમારી વયાવચ્ચ કરી તેજ તેને સુગતિદાયક થઇ. જો તે સુત સંબંધ મેં અગાઉથી તમને જણાવ્યું હેત તો તમે તેને વૈયાવૃત્ય કરવા ન દેત અને તેથી તેને સ્વાર્થ બગડd.
પછી સરિએ જણાવ્યું કે મેં જે શ્રી દશવૈકાળિક સૂત્ર મનકમુનિને માટે ઉદ્ધર્યું છે તે સંવરી લઉ છું. તેવારે યશોભદ્રાદિ મુનંએ તે વાત સંઘને જાહેર કરી તેથી સંધે મળીને આચાર્ય ભગવંતને નિ. નંતી કરી કે મહારાજ ! યાપિ આપે તે ગ્રંથરચના મનમુનિને માટે કરે છે તથાપિ હવે તે આખા જગતના ઉપગાર અર્થ કરે. કારણકે આગામિકાળે વિમાનદિવસ બધા વો અપ બુદ્ધિવાળા છે તે તે આપના પસાયથી મનકમુનિની માફક તે સ્ત્ર પઠન કરીને કૃતા
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
થૈ થાઓ. વળી સત્રરૂપી કમળના પરાગ સમાન આ દશ કળિ : સરને પી શેકીને અણગાર પણ મને આનંદ થાય છે . માટે તે કાયમ રાખે. શ્રી સંઘને આ | માં ના આ ગળી ( : ૧ સરિએ તે સત્ર કાયમ રાખj.
શ્રી સયંભવ ગરિ ન માં મ ર પ ાા છે ! 'પા' -1 : ! પિતાના શિષ્યને સઘળો ગમાર અપંગ કરી આ માર્ગ પર ચાપન કરી પિતે ૬૨ વર્ષનું આયુષ્ય ભોગવી શ્રી વીર ભાગ 1 થી ૮ વર્ષે સ્વર્ગ પહોંચ્યા.
શ્રી મયંભવ સરિકત થી દશ કાળિક સત્ર જેની લોકસંખ્યા ૭૦૦ છે તે હરિભદ્રસરી કે તેની માટી ટીકા નહી ભાભર પૂર્વક જે ગીતાર્થ ગુરૂરાજન પાસે સાંભળવામાં આવે તો તેમાં કેવી રીતે યતિમાર્ગ વર્ણવ્યો છે અને કેવી કેવી સતશિક્ષાઓ આપી છે તે નાળી ધાર્મિક જનને ખાનની લહેર મા મ થાય એમ જરા પણ શક નથી.
શત્રુથ.
(સાંધણ પાને ૬૪ થી) જે આખી રાત બહાર રહેવું થયું હોત તો અંદર દાખલ થયેલ નીમકહરામ નથુ અનેક પ્રકારની ખટપટ કુરબદલ અને ના માને અંદર ગરબડાટ કરી મુકતપરંતુ કારખાનાને એટલું ઓછુ નુક! શાન થવાનું હશે તેથી દરવાને બોલ્યા કે “નરસીંગભાઇનો દીકર માંદો છે તેને માટે બરફ લાવનાર શિવાય બીજા કોઈને પણ અ. ત્યારે અંદર દાખલ કરવાનો હુકમ નથી'' આ વાન સાંભળીને મને ગનલાલે જવાબ દીધો કે એ બરફ જ લાવેલા છીએ. આ ભા. તની ખાટી થવાથી દરવાને દરવાને ઉધાડ અને તેને અંદર
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ . દાખલ થઈ સરવર કારખાને પહયા. ટુંક વખતની અંદર નથએ કરેલા !; { દરગ કરી વગા ભાગનો ને કરી ઉગી આદિતમાં બીજા દીવસની સવાર થી ચાર્જ લેવો શરૂ કર્યો.
આ ચા આ બાઉના ધની સાથે મેળવીને લેવાયેલ નથી. ફકત ', ' ' માં મન રખાનામાં તેમજ કારખાનાના બીજ મકાછે માં બે જ હતા તે જ માત્ર કાંધ કરીને કબજામાં લેવાયેલો છે. ૧ | ઉના ગા ! રીતસર નોંધ રહેલો જણાતું નથી તે પણ કે તે એક નાં સમજ નામ ઉપરથી તપાસ કરતા ઘણા દાગીના હક શો જણાય છે અને બીજા દાગીના રૂપાના વાસણે, ધાનો વા , નામના ગે પડાઓ , કાગળની ફાઈલો અને પરચરખ મા માને છે કે કારખાનાના પૈસાથી ખરીદ થયેલો અને સંઘાળઆ તરફથી પણ પેલો ઘટે છે જેને કાંઈ પત્તો જ મને નથી.
આ ગાન લેતી વખતે કારખાનાની અંદરની તમામ રસીલનો અને તેમાં મન નન નાં પણ પુરે પુરી રીતે તે નથુએ કરવા દીલો નથી. એક માટી ભંડાર જેને ઘણાંજ વર્ષથી તાળાંજ દીધેલા રહે છે અને થઈ તરફથી કરવા માં આવે તે ઉઘાડીને તેની અંદર મુકવા માં આવેલી સીવાક તથા દ ગીનાને નોંધ કરવા માટે મને ગનલાલ તથા લલુભાઈએ કહ્યું ત્યારે તેની અંદર થી પોતે ઉચાપત કરેલ હોવાના કારણથી તેઓને એવી માંગી યુકિતથી સમજાવ્યા અને ફરેબમાં નાંખ્યા કે તેઓએ તે ભંડાર ખરા ઉઘાડવાંની ખેંચ તે વખતે કરી નહીં.
-૧ એ ક વખતની દરમિયાન કાગળની ફાઈલ, ખાનગી નામની ચોપડીઓ, તથા કેટલાક દસ્તાવેજ વગેરે તેણે કારખાનામાંથી તફરકે કર્યાનું તથા ચોપડામાં કેટલીએક ની રકમ દાખલ કરી દીધાનું પાછળથી તપાસ કરતા જાણવામાં આવેલું છે.
* એ ભંડાર ચાલતા વર્ષના કાલુ માસમાં તે નાયુને પાને રાખીને શેઠ ઉમાભાઈ હડીસાંગ વિગેરે ૯ોએ ઉધાડેલ છે અને તેની અંદરની
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી પ્રકાશે. રાજે પુરેપુરો લેવાઈ રહ્યા પછી એટલે જુના નીમક રામ નોકરોએ મનમાં નવી રીતે ઉગાપના કરતાં બાકી રહેલ મીન થઈ રહ્યા પછી ત્યાંની પેઢી તરીકે મુનીમ તરીકે નીમવામાં આવેલા અને શ્રી ધરમપુર સંસ્થાનમાં જ દારી દીવાની ન્યાયાધીશની પદી ભોગવી આવેલા રાજેશ્રી ઇંદરજી મકનજી દેશાઈને તમામ ચાર્જ પરસ્પર સહી સાથે મગનલાલ અને લલુભાઈએ માં (સંવત ૧૯૪૦ ભાદ્રપદ) જે હાલ સુધી તેમનાજ તાબામાં છે.
મતિ , (આરામનંદનની ક.)
(સાંધણ પાને પ૮ થી.) હે મહારાજા ધિરાજ ! પંકમાં ફસાયેલા હdીનો ઉદ્ધાર કેરવાને હું સમર્થ છું, પરંતુ મારા બતાવ્યા પ્રમાણે યુકિત કરવાને આપના મંત્રીને મારી સાથે પા કરી ને કહો. એ મારી સાથેના છે' આરામનંદનની આ અરજ પતિએ માન્ય કરી પોતાને મનીશ્વરને તેની સાથે મોકલ્યા. પછી જે સ્થળે તે હર ની પંકમાં ફસાયેલો હતો તે સ્થળે કુંવર અને મંત્રીશ્વર બન્ને જગ આપી પહેરવા. ત્યારે કુવારે મંત્રીને તે જમીન તરફ એ હાથ સુધી પાકી ઈંટથી બંધાવી લેવાને કહ્યું. જે ઉં પર થી મંત્રી પિના વક પામે તે પ્રમાણે કરાવ્યું. વળી કુંવરે તે હરdીને ઘાસ પ્રમુખ ખોરાક પણ શેવક પાસે ખાબે, જે ખાઇને હસી શાંત થશે. પછી તેણે શહે મદના સરોવરમાંથી નીટ કરાવીને હરતીની ફરતી બાંધેલી જગ્યામાં પાણી અગાવ્યું. આ રથાનક પાણીથી ભરાયા બાદ તે હરડીની શીલક અગાઉના ચોપડા સાથે મેળાનાં ઘણાં શી
ન શકા બાભાઈ વિગેરે રૂપી મા તેમજ કેટલાક દાગીના પણ પ્રયા છે તેની અવિરતર હકીકત આગળ ઉપર જણાવવામાં આવે છે.
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રામ કે. નજીકમાં એક હરિતની મંગાવી, તેથી હતી કામાતુર થયો, હરિશતનીના રપળ રાની ઇરછાએ હરતીએ ગેછા કરવા માંડી. આવું જોઈ તે કુંવરે હરિનીને જ રા દર ખડાવી તેથી કામાંધ થયે હમ પણ અત્યંત જોર વાપરી પંક માંથી નકળી હસ્તિનીની પાછળ થી. હરિતનીને પણ દૂર ખસેડતાં પડતાં તેને અને હરીને કુંવરે ગજશાળા માં આવ્યા. કુંવરને આ બુદ્ધિ પ્રભાવ જોઈ પુરજને અન્યાનંદ મા છે પિરાય છે. મા. પતિએ પણ વરને પંચાંગી પિશાક આપીને પિતા - આ બે વચન માં ગયા તેને ફરમાવ્યું. અપકાર કરવાનો ખબર છે કે કેમ તે છે વુિં જાળી કુંવરે પોતાના ૧૨ સાગર છે ને આપવાને કદા. આ ઉપર થી નર પતિએ સરવર તે શ્રેષ્ટિને છે !' ઘણા આ દર સત કાર સહિત પે તાના શહેરના નગરશેઠની પદ આ પી. તેથી સાગર છે અત્યંત ખુશી થયા અને તેણે કંવરને " ( પ ની પાળી ગ્રહણ કરવાનું કહ્યું. વિવેકી કુંવરે કહ્યું
શેઠ12 મારા વાહ એવા છે અને તમે મારું પુત્ર સમાન પાલન કરેલ છે અને આ - પિતા માન અને આ પની પુત્રીને ભગિની સમાએ ગઇ છે. માટે પાણિગ્રહણની વાત જવા દો."
આ જ રીતે આરામદન ગુકિત કે ના કહી અગાઉ પડે પિતાની ઇછી ૧રની પ્રામને અર્થ ત્યાં રહ્યા. જ્યારે વર્યા
તું ઉપરી, સમુદ્ર શાંત થા, વ્યાપારી છે કે વિવિધ જાતની ૧તુઓથી પિતાના વડગ ભરી સફરે જવા નીકળ્યા, ત્યારે અti પિતાની ઇતિ ની ખામ થાય તેમ નથી, એવો વિચાર કરીને દેશાટનના ફાયદા ઉપર પોતાનું લક્ષ ખેચીને અને કંચુકની dજ વીજને અર્થ રે નાનામાં બેશી મુસાફરી કરવાનો નિશ્ચય કર્યા. અને તે વિચાર શેઠને જણાવતાં કહ્યું કે જો તમે એક લાખ રૂપિઓ આપશે તો હું તે વડે વ્યાપાર કરીશ, (મન માં વિચાર્યું કે તે બહાને હું મારી ઈચ્છા પરિપૂર્ણ કરીશ) અને વ્યાપારમાં જે ન આવશે તે આપને અર્પણ કરીશ. સાગર શ્રેણિ કુંવરની અનુપમ બુદ્ધિ
For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધય અને ઔદાર્યદક સગો ને સારી રીતે જાણતા ના તેથી
Declicij?! 1.lke plochy
lolote lista Hallit lo kul!
Hallo Like Theke bicic 197 mit LL ADED :ld F TV
Lahe (Wils) Uus loti fi piciliceldf 11-Diko the liberta Hic
ikel) uldu langit
1 che la llei de la traileli liec !
ઉપયોગી થઈ પડે અને તમામ ગોળ, તેમાં સુંદર છે ઈ "નાનાર દાલ થાને પહે લી ની " દામ, દાગીને વિગેરે આ • યાં. તે મધ સાથે લઈને શુભ દિને અન્ય ગ યા પારના ખાણ સાથે કુંવરે વહાણમાં / મચાણ છે.
વહાણે પણ પવન અનુકુળ હવા થી સપાટા બંધ નિને ચાલવા લાગ્યા. અંદર વારાંગનાઓ ન કરી રહી છે તથા મેઘની ગર્જના જે માંગને વનિ થઈ રહ્યા છે. આ રીતે એક પ્રરની કીડા કરતાં કરતાં તેઓ એક ટ પ આપી પદે માં.
એ રથને મીઠું પાણી લેવાથી વાળના બે ક ઉપર બેરવા ગયા. અરે પણ પિડા ૧ ૧ માં ' - "lt વહાણને લોકો કંવર કહેવા લા છે કે ભાઈ આ મી :: - ળશે નહીં માટે એથી ભરી લઇ પછી મ ગળ ચા લઉં. હું રે છે. એને કહ્યું કે મારું શરીર હાલ આ જારી છે તેથી તેણે સો પાં
Flile la tabla) focillo !relaice Boliches ! led kled 69
કુંવરના એવા વચન સાંભળી બીજા કોએ આ ગડથી કહ્યું કે તમે અમારી સાથે સાલ, અને હ ક ર ર પગારને ખરા |
Photo : hહેf nh)
iris untuk }}, »the Pો * !! .
tengo la politiker lollide Wiedereelle le] 110€ Ele) le
The te klh
to
PEVICHA one ltr letlicke Petrol P
Allot sle nh :)) મે: lk . . re ૬ ] - 1}, ?]
સા પાછા આપીશ. મારા મન માં મારું આ ખેલે માં ત્યારે અન્ય વ્યાપારીઓએ પોતાના ' કાયાં; માનું રાજ
For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સનાત
વહાણ ત્યાં રહ્યું. પછી કાળક્ષેપને સારૂ કુંબરૂ પોતાના વાળમાંથી કેટલાએક સામાન ઉતરાવ્યા.
મેં
[
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ક્રીડા કરી શરીરની
કુંવર મહા દયાળુ
પછી તેણે હેના ગોખા કરાવ્યા અને જે ભમા પોતાની સાથે હતી તેનું દુધ દહેવરાવી કોઈ પ્રયાગથી તેનું તરતજ દહીં કરાવી તેના ના ખાવો કા કરાવ્યા. દેવળે કુંવરના કોઈ માણસે સમુદ્રની રૅલમાં ઉષ્ણ રક્ષા નાંખવાથી તેની ગંધ કરીને કેટલાએક જળચરો પાણીની સપાટી ઉપર આવી સિંધ નવની ખરજ મટાડવાને ય પરાવર્તન કરવા લાગ્યા. હોવાથી તૈયાર કરાયેલા કરંબામાંથી થોડો એક સારૂં સમુદ્રમાં નાંખ્યું. આ પ્રમાણે દરાજ કરંબે એક મુદત સુધી ગમન કરવા લાગ્યા, તેથી મા તેની સાથે એટલા “ હળી ગયા કે તેમાંના કેટલાએક તે મુદ્રના તટ ઉપર આાવીને નવા મુકેલી કસ્તુરી વાત કાખાની થાળીમાંથી મનુ પણ વિણ
માને ખાવા નાંખીને કેટલી
|
|
કે ન રાખતાં કિંગે ખાઇ જવા લાગ્યા. કુંવરનું પણ થયું ગિન સ્વસ્થ થયું. ત્યારે ક ગમન કરવું, ગળા માલની શી રીતે વ્યવસ્થા કરવી તથા સાથે હું શ ોવું એ વગર વિચાર તેના મનની અંદર વારંવાર આવા લાગ્યા. એક દિવષે હંમેશના રીવાજ પ્રમાણે થા નીમાં મને ખાવા માટે કરવા મુક્વામાં આગે તે વખતે - નાના અપંગ ખાર હવા બે પ્રત્યુપકાર કરતા યની તેમ ન માને તે વા ખાઇ એક રત્ન થાળીમાં યુ
તે
! અને બે મરું! ડુમેળના રીવાજ પ્રમાણે ફકત ઇનવા ગર
ય
For Private And Personal Use Only
વારે કુંવર રત્ન મળ્યું ત્યારે અત્યંત પાત્ર થા તથા નવાન પણ પ્રત્યેકાર કરવાની બુદ્ધિ અને એમાં પણ દેખાદેખી કરવાની ટેવ હોયછે. એ બન્ને ના ઉપર જ્યારે તે વિચાર કરવા લાગ્યા ત્યારે તે જણાયું કે આવતી કાલે માતા મીન
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વ' ! લi Mાં ર.! | "iા આ ચાર કરીને તેમજ ખિી કંઈ પણ વ્યાપારથી આવો મોટા લાભ પ્રાપ્ત નહી થાય એવી આશાથી તેણે તેજ સ્થળે વધારે મુદત સુધી રહેવાનો નિશ્ચય કર્યો.
અપૂણ.
(અા પુત્ર ગરિવ. )
સાંધણ પાને ૮૦ થી. થોડીએક રાત્રી વ્યતીત થયા પછી જવામાં વાનર મિનિદ્રાના અને અજાપુત્ર કંઇક જાગતાવરથામાં હો તેવામાં એ ય પાસાદને વિષે એક બાજુએ અતીશય અજવાળું તે કુંવરની નજરે પડયું. તેથી આશ્ચર્ય યુકત થશે તે અજવાળું ક્યાંથી પ્રગટ થયું છે તેની તપાસ કરવા ઉભે થા. જેવો તે કંવર અજવાળાની પાસે આવ્યા તેવું જ તે અજવાળું નીચાણમાં નીચાણમાં જાણે કોઈ પર્વતની ગુફામાં જતું હોય તેમ જણાવા લાગ્યું. કુંવર પણ અતિ શિધ્ર વેગથી તેની પાછળ ચાલ્યા. અજવાળું ખાગળ અને કુંવર - છળ એમ ચાલતાં ચાલતાં જયારે ગપાટ જમીન આપી ત્યારે તે અજવાળ અ ય થઇ ગs.
સર્યને ઉદય થવાથી કુંવરે આગળ દી કરી તે થોડેદર એક નગર દીઠું, કુંવર ઘણા શંકાયુકત થયે થકે વિમાસવા લાગ્યું કે આ કેઈ ઇંદ્રજાળ દીપ છે. કયાં તે યક્ષભવન ! કયાં ને વિસર ! અને માં છે તેજનો પંજ કે જે મને આ રળ ઘસડી લાવે. આ ગની પણ એક નગરી જણાય છે કે હવે મારે તે શહેર માં જવું છે કરવું ? મ ! મારો વાનર મિત્ર બિયારે મારો | |રાધા? . હશે અહીંયાં તે લાd કોને અને શું કરું ! મારે છે તે પોકળ જણાય છે કારણ કે હું ચિંતવું શું શા છે શું !
લવાજા તાકીદ મોકલાવશે.
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AC 2 ) , 0 0 1 0 S. . વિજ્ઞાપના. આ પીધું ચાલતા વર્ષને અંત્રમાસથી દર કિ મ નો Sii હીનાની પૂર્ણિમાએ બહાર પડવા માંડે છે તેનું વાજમ છે. - હીનાની અંદર આપનાર પાસેથી રૂ - - ન્યારપછી રૂ-૮-૦ 89 બહાર ગામ વાળા પટેજના ૩૦–૩-વધારે ટક નકલ- 8 16 ના 0-20 - આ ચોપાનીયા સંબંધી કામકાજ માટે ભાગ 2 બારી રાજય મહેલની સમ થી જે. 1. પ્ર. ભાભી એમાં - સભાના મૂળ અમરચંદ લાભાઈને બ પડ કાગળ લેવામાં આવશે નહીં. તરી. 2006 00 લવાજમ મોકલનારાઓને સગવડ. નીચે કાણુવિલ ગુહને લવાજમ ભરવાની મને પહંમેશે. શ્રી મુંબઈ. મઠ ફકીરચંદ મિળ રા. અમારી ભાન નર પી. શેડ ભાઈચંદ માણેકચંદ - અમારી બેગ સમાન પ્રાંડ. . મક. શ્રી અમદાવાદ શા. જેમા સાંકળ, - ન પ્રકમભાના. . માં પડે. - - - - - * - * * * - - * - * * - - શ્રી પી. ગાંધી દરમાંપશી. શ્રી વીરમગામ. સા. ( લ મ - - ણ , ગામ. - - - - - - - - - - - ** ; : કે . - For Private And Personal Use Only