Book Title: Heer Prashnavali
Author(s): Unknown
Publisher: Unknown
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023240/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAra zrImad aa zrI hIravijayasUrinuM jIvanavRttAMta. (lekhaka-paMDita udayacaMda ela. jhaverIvADo-amadAvAda) In all times and places, the hero has been worship ped. It will ever be so. We all love great.. men love, venerate and bow subbmissive before grcat men, Ah, docs not every true men feet that he is himself made begger by doing reverenal to what is really above him? No nobler or more blessed feeling dwells in men'ts hart." .. bhAvArtha-sarva sthaLe ane sarvakALe vara (dharmavIra) purUSo pujAyA che. sadaiva banyA karaze paNa emaja, ApaNe sarve vIra purUSane cAhIe chIe, eTaluM ja nahIM; paNa emanA tarapha pUjyabuddhi batAvIe chIe temane savinaya namana karIe chIe. (kAraNa ke) zuM pratyeka manuSyane ema nathI lAgatuM ke je purUSa karatAM niHsaMdeha te zreSTha che! AvA uttama purUSane satkAra karatAM kei vizeSa sukhaprada ke udAra lAgaNI manuSyanA manamAM hoI zake nahIM. dharmanA vizALa pradezamAM bhramaNa karelA eka dharmavIra pu. rUSanuM jIvanavRttAMta vAMcakenI sanmukha 2ju karavAnI taka levAmAM Ave che. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) janma. gujarAta dezanA satara hajAra gAmAmAM pAlanapura nAmanu eka nagara hatu: pallaviyA pArzvanAthajInu bhavya maMdira devavimAna samAna dIpI rahyuM hatuM. suvarNanI ghaMTAnAM nAda-dhvani te jInabhuvanane gajAvI mukatA hatA. te nagaramAM eka evA niyama hatA keje lakSAdhipati hoya te kATanI bahAra ane karoDapati killAmAM rahe. te nagaramAM ezavazamAM utpanna thayela zrAvaka dharma pari pAlaka kuMvarajI nAmaka zeTha rahetA hatA. temane ziyaLavRte karI sItA samAna-patiparAyaNA ane suravarUpA nAthImAi nAme bhAryAM hatI. eka samaye rAtrine viSe nAthImAI zayanabhuvanamAM nidrA vaza thaI hatI, prAta:kALa thavAne hajI gheADI vAra hatI, ardha nidrAvasthAmAM ane kaMIka jAgRtavasthAmAM svapna Avyu ke jANe " eka gAjatA cAra dAMtavAmA ujavala gajeMdre udaramAM praveza kace che. " e svapna joI te tarata jAgI uThI. svapnanI vAta patine kahetAM teNe kahyuM ke tamane eka su Mdara putra thaze. ke jenI AkhA bhAratavarSa mAM kIti phelAze. garbhanu` sArI rIte pAlana karatAM trIje mAse nAthIbAIne eka uttama icchA-dohada utpanna thayA ke huM jagamAM amArI paDahavagaDAvuM. jInezvara prabhunI pratimAnI navAMge pUjA karUM, sapAtra munivarone dAna Apu ane zatruMjaya parvatapara jai tIrthaMkara zrI AdinAthanI pUjA karUM. anukrame navamAsa ane sAta Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) divasa pUrA thayA. saMvat 1583 nA mArgazIrSa mAsanI zukalapakSanI navamIne somavArane divase kuMvarajIne tyAM bhaviSyamAM jagamAM thanAra mahAna purUSanA jaya thayo. tenuM nAma hI27 evuM rAkhavAmAM AvyuM. khAra varSanI umaramAM zAstrane abhyAsa karI temAM te pravINa thayA. kALavaza thaI mAtApitA svargavAsI thayA. te potAnI bahena sAthe pATaNamAM Ape ane zrIvijayadAna sUrimahArAjanuM cAragatinA bhayAnaka duHkhAnu vyAkhyAna zravaNa karyuM. eTale citta vairAgyamaya thayuM, ane saMsAranA kSaNika sukhothI citta virAma pAmyuM. sarva vastuo kSaNika jaNAvA lAgI. dIkSA. mAtApitAnA abhAve bhaginI pAse dIkSA levAnI hIrajIe AjJA mAgI. tyAre bhaginIe bahu kalpAMta karyuM. saMsA rathI virakata thaI tyAgI thavAmAM paDatA kaSTo ane tyAgI thayA pachI sahana karavA paDatA upasargAnuM varNana tathA te pALavAnA duHzakayatA jaNAvI; chatAM paNa eka ratimAtra phera hIrajInI vairAgya bhAvanAmAM paDayA nahI. gaganavihArI bhAra'DapakSI teAphAnI samudramAM uchaLatA meAjAenI kayAM darakAra kare che! pachI te bhalene moTA patAnA rUpamAM thaIne uchaLe ! tenuM pariNAma e thAya che ke te tenAthI kSeAbha pAmatA nathI. tevIja rIte hIrajInuM citta vairAgyamAM vizeSa karI coMTayuM. saMyama rUpI sAgaramAM uchaLatA upasarganA kaSTa rUpI meAjAone pAchA kema Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haTAvI zakAya? e vicArathI cittane adhikAdhika draDha karyuM. hIrajIe nava jaNAo sAthe saMvata 1596 ne kArtika vadI bIjane somavArane divase mRga nAmanA nakSatramAM zrImAna vi. dAnasUri mahArAja pAse dIkSA aMgIkAra karI. tenuM nAma muni hIraharSa rAkhavAmAM AvyuM. grAmAnugrAma vihAra karatA anukrame teo nADulAI nAmanA nagaramAM AvyA. dIra sUri parva * mAM lakhyuM che ke je-"vikrama saMvata 2607 ne vadhe nAdujArU nagare zrI neminAthane prAsAdeM paMDita pada pAbhyA. saMvat 1608 ATha ne varSe mAhAsuda 5 meM zrI nAradapure zrI varakANA pArzvanAtha sahita zrI nemInAtha prAsAde vAcaka pada // " anukrame gurUjI sAthe vihAra karatA teo mAravADamAM AvelA zIhI nAmanA nagaramAM AvyA. zAsanadevInI sammati pUrvaka zrI vijayadAnasUri mahArAje hariharSa munine mahAnasuri padavI saMvat 1610 ne piSa mAsanI zukala pakSanI paMcamI tithine divase mahAmahotsava pUrvaka arpaNa karavAmAM AvI have hIraharSa munivara te zrI hIravijayasUrinA nAmAbhidhAnathI prasiddha thayA. - jyAre sUrimahArAja khaMbhAta pAse AvelA gaMdhAra nAmanA rAha e nAmavALI eka bAra pAnAnI hastalikhita prata prathama amane muMbaInA zrImAna zeThajI maganalAlabhAI dharmacaMda jhaverI taraphathI maLI hatI. te phakta sAdI gujarAtI-lahiyAsAITabA jevI-bhASAmAM che. tenA kartAnuM nAma temAM jaNatuM nathI. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badaramAM hatA tyAre sArvabhoma mogala bAdazAha jalAludina akabara dillInA takhta para rAja karate hate. tene judA judA dhame jANavAnI ati jIjJAsA hatI. keI prabhAvazALI purUSa tenA sAMbhaLavAmAM AvatAM te tene potAnAdarabAramAM bolAvatA. sanmAnathI soSita karI dharma sabaMdhI vAtAlApamAM AnaMda meLavate. gujarAta dezamAM vicAratA sarijInAM guNagAna thatA sAMbhaLyA eTale temane Adara satkarathI vinaMti karI tyAM (dillI) teDAvyA. sUrivarya tenI prArthanA svIkArI te tarapha javA nikaLyA. akabara bAdazAha ane zrI hIravijaya sUrinI prathama mulAkAta AgrA zaheramAM thaI. temane dayAmaya upadeza bAdazAhane bahu game. pote paNa eka varSamAM keTalAka divasa sudhI mAMsa na khAvAne niyama muMgA jAnavare ane pazupakSIonI niSkAraNa thatI hiMsA suri mahArAjanA upadezathI ghaNA bhAge baMdha karAvI. e viSayanI vizeSa hakIkta jANavAnI jIjJAsue hAramAya ane vAha jAvya mAM joI levI. jemAM jagada gurUnI padavI kema maLI ItyAdikanuM varNana vistAra saha kareluM che. vistAranA bhayathI ane lakhavAmAM AvyuM nathI. kAraNake A lekha sAdhAraNa rIte surimahArAjanA paricaya mATe lakhAya che. ja tenuM citra A pustakamAM jue. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svarga gamana jagatane eka eve sAdhAraNa niyama che ke prakAzanI pAchaLa aMdhakAra ane aMdhakAranI pAchaLa prakAza hoya che. temaja sukhanI pAchaLa duHkha ane duHkhanI pAchaLa sukha paNa hoya che. tevI ja rIte jIva jyAM sudhI mukata dazA-paramadhAma-zAzvatasthAna mekSane na pAme tyAM sudhI maraNa pachI janma dhAraNa kare paDe cheja janma maraNanA dukhe saDana karavA paDe che. ema janma mara. NanI ghaTamALa sadAkALa parivartana zIla che. meTA moTA rAjA mahArAjA, vAsudeva, cha khaMDanAadhipaticakavati ane suranarathI sevana karAyelA ane tribhuvanamAM pUjayapaNane pAmelA purUSe paNa eja raste cAlyA gayA te pachI sAdhAraNa mAnava jevA pAmara prANI zI bisAtamAM che vAruM ! sUrimahArAja vihAra karatA karatA kAThiyAvADamAM AvelA unA nAmanA gAmamAM AvyA. tyAre AyunI derI khuTI DAI hatI. pitAnuM avasAna kALa Avele jANe zrImAna hIrasUri jIe vijyasena AcAryanI potAnA mATe sthApanA karI. aMtAvasthA AvI jANuM dharmadhyAnamAM vizeSapaNe magna thayA. saM. vata 165ra ane bhAdavAsudi 11ne divase sUrimahArAja jaina, prajAne udAsa karI svargagamana karyuM. eo zrImanmahAvIra paramAtmAnA 58me pATe thayA. sarvenA cittamAM-jagAramAMnAcamatAM hIrAnA jevA zrIhIravijayasuMrinA viyogathI kheda glAni Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAM cinha jaNAvA lAgyAM. evA mahAna ane parepakArI purUSanA vigathI amArA aMtaHkaraNamAM paNa kaleza thaI Ave che ane aMtaHkaraNa duHkhita thAya che. tethI lekhinIne virAma ApI A lekhanI atreja samApti karI daIe chIe. dahA. kALe jaga khAdho sahI, kuNe na khAdhe kALa; kALa AheDI jagavaDe, jeNe lakhI A vRddha bALa. 1 AukhA rUpI lAkaDuM, ravi zazirUpa karavatta; kALa rUpIe sUtradhAra, vetarI ANe aMta. pahavI nitya naveraDI purUSa purANe thAya; vAre ladhe ApaNe nATika nAcI jAya. Dhela dadAmA daDadaDI, ke te gaye bajAya; hama dekhate jaga gaye jaga dekhata hama jAya. 4 ( 4SabhadAsa saMghavI ) AvA mahAna purUSa jagatamAM jainadharmanI vijayI dhvajA pharakAvavA bhAratavarSamAM utpanna thAo ! eja zubhAzA ! ! zAntiH zAntiH zAntiH ! ! ! Page #8 -------------------------------------------------------------------------- Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hIra praznAvaliH O // zrI zahezvarapArzvanAthAya namaH II // mahAmahopAdhyAya zrIhIracandragaNigurubhyo namaH // . ziSTa lAkoe AcarelA mArga na lepAya ane A graMtha nivIna sapurNa tha'ne prANIone upakArajanaka nIvaDe te mATe graMthakAra vitarAgadevane praNamana karatA thakA A graMthanuM saMpurNa vakatavya ane prayeAjana dekhADe che. joja svastitriyonidAnaM, jantUnAM dharmakAriNAM samyak / zrIvarddhamAnatIrthAdhi, - rAjamabhinamya sadbhaktyA // 1 // gItArthavRnda nirmita - pRcchAnAmuttarANi likhyante / zrIhIra vijayasUri, - prasAditAni prabodhAya // 2 // // yuman tr dAna, ziyala, tapa bhAvanA rUpa " dharmane karavAvALA prANIone mAkSarUpa maMgalazrInA hetubhuta ane tIrthasvarUpa catuva dha ( sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikA ) saMghanA adhipatI zrI mahAvIra prabhune mana vacana ane kAyArUpa traNa ceAgavaDe uttama bhakitathI namaskAra karIne jJAnI mahAtmAonA samuhe Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) karelA je prarkanA, ane zrImAn hIraviyasurIzvare ApelA uttA uttama kheAdhane mATe lakhIe chIe. maheApAdhyAya zrI vimalaharSagaNie pUchelA praznA tathA tenA uttara prazna 1--< [41mo anunI " e gAthAmAM a tAvelA paccIza bhedane vIze paccIza bhedamAM be traNa athavA cAra guNanI vidyamAnatA rahevAthI sayamanA ArAdhaka hovAthI vadanIya che? ke e traNa doSanA rahevAthI saMyamanA virAdhaka hAvAthI avaMdanIya che ? "L uttara 1- vajjIno aNunI 'e gAthAmAM darzA velA pacIza lekanI aMdarathI be traNa guNanI vidyamAnatA rahe. vAthI ane doSone teA AlaMbana ( kAraNa ) vaDe sevavAthI saMyamanA ArAdhakaja che ane tethI te vaMdanIya che. kAipaNa kAraNa sivAya jo dASAne seve te te sayamanA virAdhaka hAvAthI vaMdana karavAne cAnya nathI. prazna ra-" 16 A zi taMtra zIja saMghuDe habaMdhara - e pramANe pApa zramaNIya adhyayanamAM kahelA lakSaNAvALAM 1 eArisa paMcakusila saMvaDe ruvaMdhare muNipavarANa #dvime / / ayaMsi loe visamiba, garahie na se ihaM neva parattha ek utarAdhyayana sUtra 17 mu pApazramaNIya adhyayana gAthA 20 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 3 ) sAdhue vadya che ? ke upAsatyAdinA lakSaNAvALAM hAvAthakI avaMdanIya che ? uttara 2--uparAkta gAthAnA vyAkhyAnamAM pAsasthAdI lakSaNeAyukta sAdhuonu paNa jaghanyathI sAdhupadane vize vana kaheluM che, e jaghanya sAdhupadane vize varatavu paNa kAI kAraNane la'neja hAvAthakI teo paNa vaMdanIya che. prazna 3-pacIsa bhAMgAe karIne Azrita "sa" e gAthAmAM kahelA lakSaNu cukta sAdhu chaThA ane sAtamA guNu sthAnakane vize varateche? ke anya matamAM kahevAtu je muhurta te thakI vadhAre kALa rahevAvALu chaThThuM guNa sthAnaka tene vize varateche ? uttara 3--pacIza bhagA Azrita ane "jJAti" e gAthAmAM khatalAvelA lakSaNeA yukta keTalAeka sAdhu AbhAnA adhyavasAya vicItra hAvAthI chaTA ane sAtamA guNa sthAnakane vize varate che ane keTalAeka anya matamAM kahevAtu je suhurta te thakI vadhAre kALa paryaMta rahenArU huM guNu sthAnaka tene vize varate che Ane mATe kAMi paNa spaSTa akSara maLatAM nathI. prazna 4--" no thaya rU uttara gune pUjjune vI' e ThekANe acIrapaNu` saMvatsarAdi kAlanA niyamathI ? ke sAmAnyapaNAthakI grahaNa karavuM ? 1 pAsastha khinna saMsakta svatantra kuzIla e pAMca kuzIla kahevAya che. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ( 4 ) uttara 4--" nauSayarU uttaramuLe mULuLavI '' e gA thAmAM acireNu padma uttara guNu sthAnakanA tyAganA pratiSedha paraka che samayanA niyama karavA zakaya nathI kAraNa ke kAI patita parINAmIne uttara guNu sthAnakanA tyAga pachI truja kALamAM karmanA nAza thAya che ane koine ghaNA kALa paryaMta karmanA nAza thatA nathI. prazna pakSapanakAdi dazamAMthI game te kai tapa! gacchanA sAdhune vadana pujana kare ane AhAra pANI ghara vigerenu dAna kare ane kAi te thakI viparIta kare te te aMnene sarakhu phaLa maLe, ke kAMI vizeza ? uttara pa--kSapanakAdi dazamAMthI je sAdhuone vadana pujana kare che ane AhAra pANI ghara vigerenuM dAna kare che tene zubha phaLa prApta thAya che ane tethI je viparIta kare che tene azubhaja phaLa prApta thAya che. pra.na 6--teo (kSapanakAdi) nI madhyamAM kAi derAsara vigerenA rakSaNane mATe prayatna kare che ane anya taithakI vipa rIta kare che te te bannene phaLa sarakhuM, ke kAMi viSeza ? uttara +--jainamaMdIra vigerenA rakSaNane mATe prayatna karavAthI zubhaja phaLa prApta thAya che ane je viparIta kare che tene azubhaja phaLa maLe che, prazna cha-koI jJAna dana cAritra tapasyA vigere zubha kAryeAne karavAvALAnI bhakti kare che ane anya taithakI viparIta Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare che te te bannenI samAnatA che ke koI vizeSa? uttara -upara kahyA pramANeja jJAnAdi zubha kAryane karavAvALA je hoya tenI bhakti karanArane zubha phaLa prApta thAya che. anyane azubha phaLanI prApti thAya che. prana 8-va divaDe karIne bheda thaye chate svabhAvathIja kutarAnI mAphaka paraspara dazane mata bheda rahe te AzAnA vi. rAdhakapaNAnI sarakhAI ke koI vizeSa che? uttara 8-dazanuM je varNAdi vicItrapaNuM tenI samAnatA kahevAvALuM vacana ApaNuM pitAnuM nathI kiMtu bIjAnuM ja che. prazna -cetyAdi dharmakArya karanArAone tapAgacchIya zaktimAna zrAvaka sahAya kare madhyasthatA dhare ke viparIta varate ane temAM kAMI paNa lAbha khare ke nahIM ? uttara 9-cityAdi je je dharma kArya karanArAo hoya temAMthI zrIgurUpAde je je AdeyapaNe kahela hoya tevA caityAdi dharma kAryamAM sahAya karavI te suMdara che ane te sivAyanA kAryamAM madhyastha rahevuM yogya che paraMtu keIpaNa kAryamAM viparIta varatana karIne virodha utpanna kare te kalyANa kAraka nathI. * * prazna 10-kAthI bhinna je nava lapanakAdi teonI prati mAnI pujA tathA stutIne avIlepana vastunuM vilepana te gALa devArUpa ? ke pujA ane stutI rUpa? uttara 10-nutana pratimAnI pUjA tathA stutI te azucI Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( $ ) vilepana tathA gALa devArUpa je kahevuM te vacanaja satpurUSone cAravA ceAgya nathI teA pachI utaravaDe karIne zu. prazna 11--teemAMthI keAi saMdhanI bhakita kare athavA abhikata kare te te baMnemAM bhute graseA ane madyapAna karelA mANasanA kAryanI jema sarakhApaNuM ke tene bhakita ane abha kitanuM zubhAzubha phaLa maLe ? uttara 11--saMdhanI bhikata karavAvALA ane nahIM karavAvALAne madyapa ane bhutathI praselAnI upamA devI teja aceAgya che. kahevAtu ke zubhAzubha phaLa avazya maLe che. prazna 12 - kSapanakAdie karelA namakAra pADa kedamAMthI DAvavu ane brahmacarya pALavuM vigere mArgAnuyAyI samajavu ? ke zikArI ane machImAranA praNAmanI mAphka pApanA hetu ? uttara 12 - namaskAra pATha-kedamAMthI cheDAvavuM ane brahmacaryanuM pAlana vigere dharmakAryane zikArI vigerenA adhyavasAyanI upamA ApavI te paMDItAne anucIta che. kahevAne bhAvArtha e che ke te saghaLuM mAryAM nuyAyI samajavuM prazna 13-parapakSIe karelA teMtrAdi je che te cAM DAla turakaDA Adi halakI jAtIe banAvelI rasoInI mAphka AsvAdanIya nathI ? ke temAM kAMi phera che ? arthAta jainetara 5 kSavALAoe karelA stUtrAhi ApaNe khelavA kalape ke nahI ? uttara 13-parapakSIe karelA stAtradine cAMDAla ane Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 7 ) turakaDAdI halakI jAtInI rasoinI upamA ApavI teja vidvA nAne anucIta che te pachI utaravaDe karIne zuM ? praznana 14--tapagacchanA zrAvake peAtAnA gacchanA ke. paragacchanA karAvelA derAsaramAM caMdanAdi muke to peAtAnA de rAsaramAM puNyahetu ane anyanA derAsaramAM pApahetu samajavu ke ma temAM samAna lAbha lekhavA? uttara 14-1pagacchanA zrAvake potAnA gacchanA cai tyamAM ane khIjA gucchanA caityamAM caMdana vigere muke te temAM jevA peAtAnA caityamAM mukavAthI lAbha thAya che, tevAja zrI paramagurU pujya AyapaNe Areza karelA parakIya caityamAM mukavAthI paNa lAbha thAya che parantu pApa te thAyaja naDe. prazna 15-xmIja vigere pAMca parva tithIe zrAdha vidhI vigere jainIya graMthA thakI khIjA kANu graMthamAM atAvelI che ? ** uttara 15-khIja vigere pAMca parva tithIenI mAnyatA gItArtha samuhanA AcaraNa uparathI jaNAya che. zradha vIApaMcamI aThamI egArasI caudasI paNAtahIo || eo atihIo goama gaNahAriNA bhaNiA khIja pAMcama AThama ekAdazI ane cauddeza e pAMca zrutajJAna ArAdhana karavAnI tithIe gautama gaNadhara bhagavaMte kahI che. zrAdhavidhi bhASAMtara pRSTha 428, Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) vidhI sIvAya bIje kaI paNa ThekANe draSTIgocara thayuM hoya tema maraNamAM AvatuM nathI - pra"na 16- mAnapaSya tini pAruM pavaravaMti e gAthAmAM batAvelI vastuegva sarva zrAvakene mATe che. ke lepa vakene adhikAra kahe che? uttara 16- uparanI gAthAne vize kahelI catuSpavI karavAne sarva zrAvakene adhikAra saMbhave che lepa zrAvakene adhikAra nathI. pra"na 1--mahAvideha Adine vize kalyANaka tithI vigere ahIM bharata kSetramAM mAnya karAtI jethI che teja tithIe samajavI ke bIjI samajavI? uttara 17--mahAvideha Adi kSetrane vize kalyANakanI *tIthIo bharata kSetramAM cAlatI tithIonI pramANe mAnavI joIe te saMbhava thatuM nathI kAraNa ke ahIM bharatakSetranA tirtha karanA anAdI kalyANaka samaye jyAre rAtrI rahe che " , 6 - - ___ * aThamI caudasI puSNimAya mahApA- sAdA'pavvaM mAsaMmi pabachakkaM tini apavvAI AThama caudaza punama ane amAvA e parvaNI gajaNAya che ema (be AThama be caudaza amAvAsyA purNimA) maLI eka mahinAmAM cha parva hoya che ane eka pakhavADIyAmAM traNa parva hoya che. zrAdhavidhi bhASAntaraNa 428 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAre tyAM (mahAvideha kSetramAM) dIvasa hoya che tethI karIne te pramANe saMbhava nathI te vAtane pratipAdana karavAne mATe spaSTa akSare keSTha sthaLe upalabdha che ja nahIM.. 0 prazna 18-gavahana karavAvALA sAdhuone cha divasa adhika cha mAsanuM prAyazcita apAya che? ke cha divasa hIna che mAsanuM ? je cha divasa adhika cha mAsanuM kaheze te jevI rIte asvAdhyAyanA bAra divasene kSepa karIne cha mAsa ane 0 divasa gavaDana thAya che tevI ja rIte cAturmAsika asvAIpAyanA cAra divasa gaNI tene kSepa karI (umerI) yoga vahana karavAvALA sAdhuone cha mAsa ane daza divasanuM prAya zcita ApavuM joIe? uttara 18--cha mahInAnA vegane vahana karavAvALA sAdhuone asvAdhyAyanA cAra divasanI apekSA nahIM karIne -cha divasa adhika cha mAsanuM prAyazcita ApavuM joIe. A pramANe ddha saMpradAya che. sana 19-cothA paheramAM koI vakhata cAra ghaDI bAkI rahe te be kALa grahaNa karyo chate athavA eka kALa grahaNa karI lIdho hoya ane bIje grahaNa karyo hoya te vakhate AkAzamAM ulkApAta vigere kALanA pratibaMdhanuM kAraNa thAya che tyAre eka kALa rahe ke be kALa ? athavA eke nahI. tathA kALa zudha he-vAthI antarAntarAdimAleka zA mATe karIe chIe ? uttara 19-rAtrInA cethA paheramAM kALane grahaNa karyA Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ( 10 ) pachI ulkApAta vigere thAyate paNa kALane upaghAta thatuM nathI pahele kALa grahaNa karI lIdhuM hoya ane bIje grahaNa karyo chate ulkApAta vigere thAya che kAraNa vinA eke paNa zuddha thatuM nathI tathA kALa grahaNa karyA pachI paNa divAle ka mukata nathI e vRddha saMpradAya che. , ane 20-prAbhAvika sthAnamAM veratikALanuM sthApana Akasmika saMdhi kAraNa rahe che ke svabhAva vRtithI jANavuM ? uttara 20-prabhAtika sthAnamAM raNa rahe te vetikALanuM sthApana Akasmika saMdhi kAraNa rahe te jANavuM anyathA nahi. mahAmahopAdhyAya zrI kalyANavijaya gaNIe karelA prazno ane tenA Uittare. prana 1-zrAvakanI prathama samyakatva paDimAmAM anya darzanI brAhmaNadi bhikSukane anna Adi devuM ka9pe ke nahIM ? uttara 1-anukaMpAdi vaDe karIne zrAvakanI pahelI 5DimAmAM brAhmaNadi anya darzanIone anna Adi devuM kape. paraMtu gurU buddhivaDe karIne nahIM. na ra-kulagurU tarIke AvelA anyadarzanIne mATe kema samajavuM ? uttara ra-kulagurUvAdI saMbaMdhavaDe karIne AvelA lIMgIne anna Adi devuM ka9pe che. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) prazna 3-navamI DimA je che te navamI paDimA vigerenI aMdara dezAvakAzika karavuM yukata che ke ayukata? uttara --navamI DimA vigeremAM dezAvakAzika karavuM ceya jaNAtuM nathI. prakana --keI ThekANe e pramANe lakhavAmAM AvyuM che ke dazamI paDimAne vize pura dhupAdi vaDe karIne jInezvara mahArAjanI pUjA karavI to keTalI paDimA sudhI caMdana puSpAdi vaDe karIne pujA thaI zake, ane keTalI paDiyA sudhI kapura dhupAdi vaDe karIne pujA thaI zake, ane kaI paDhimAmAM bIlakula dravya pujA thaI na zake te kahe ? uttara :--paDimAdhArI zrAvakone lalIta vistarA paMjakAnA abhiprAya pramANe sAtamI paDimA sudhI caMdana puSpAdi vaDe karIne jInezvara bhagavAnanI pUjA karavI joIe. AThamI vigere paDimAne vize tathA prakAre pujA karavI te ucita nathI. kapura vigere athita dravyothI ADamI, navamI, tathA dazamI paDimA sudhI pujA karavI te gya che. kAraNa ke te dravya nirvigha che. keI graMthamAM Ane mATe pAka upalabdha nathI, tethI karIne agIAramI DimAnI aMdara te sAdhunI mAphakaja pujAne mATe jANuM levuM. prazna 5--"gAnA vaMTabArI" e gAthAnI aMdara je utsutra pravRti karanArAonI pUjAvidhInuM nirarthakapaNuM batA Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) vavAmAM Avelu che te phaLa mAtranI apekSAe eTale ke kAi paNa phaLa na maLe ke phaLa vizeSa na maLe ? 46 uttara pa-- bALA paMDanArI ' e gAthAnI a dara je utsutra pravRtti karanArAonI pujAdi vidhInuM nirarthakapazuM batAvavAmAM AveluM che te mekSa lakSaNa phaLa vizeSanI apekSAe jANavu, sAmAnya phaLa tA maLe ? '' prazna 6--jaMbudvipa prajJaptimAM tathA jIvA abhigamamAM jagatanA varNananA adhikAramAM "purApurALa mutranAMLa su parikkattANaM subhANaM kallANANaM kaDANaM kammANaM phala visesaM vacanuM maMtra mALA vinaMti " vigere je vyaMtara deva devIonA prAkRta satkAryanI prazaMsA karI che te ArAdhaka samyak draSTi sabaMdhI jANavI ? ke anya saMbaMdhi ? 4) uttara 6-jaMbudvipa prajJapti tathA jIvA abhigamamAM jagata varNananA adhIkAramAM yaMtara dhruva devIonu je purA kurAnlR " ityAdivaDe karIne karelI prazaMsA ArAdhaka samyak draSTI sivAyanA khIjAonA karelA sukRtanI samajavI. 44 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 17 ) paDIta jagamalagaNIe karelA prazne ane teonA Uttare. meates prazna 1--sAMje pratIlekhanA dezanA mANu samaye munI maLe che te sAta maDaLInI madhyamAM kai maMDaLI kahevAya? uttara 1--sAMje pratAlekhanA mArgaNa samaye munIo je maLe che tenA Avazyaka mAMDavInI madhyamAM atarabhAva karavA sa bhaveche. prana 2-sadAla putra kuMbhAre pratikramaNanI racanA karI che A vAta satya che ke asatya athavA te pratikamaNanI racanA kaiAnI karelI che ? uttara 2--zrAvakanu pratikramaNusUtra ASa (rUSIe racelu) che. kuMbhAre pratikramaNanI racanA karI che e prakAranA pradeza apramANika che. A prakAre pacAzaka vRtinI aMdara spaSTa kahela che. prazna 3-chaThThA karmagraMthanI racanA karavAvALI caMdana mahaeNttarA sAdhvI che tema kahevAya che te vAta satya che ? uttara 3-chaThThA karmagraMthanI racanA karavAvALI caMdana mahattarA sAvI che, te vAta satya nathI. kAraNa ke chaThThA katrathanI TIkAmAM " AcArya Adde " ( AcArya kahe che) e pramANe TIkAkAre lakhyuM che tathA chaThA karma graMthanI avacuraNImAM * jo sAdhvI hAya tA strItvaghAtaka Ap pratyaya A vIne'AcAyo gArda ? e pramANe kahetA. d Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) " vaMdana karatA te cAhA (caMdana mahattarakRta prakaraNanuM vyAkhyAna karIe chIe) tema lakheluM che. tethI tenA kartA caMdana mahatara AcArya samajavA. di prana 4-zrAvakane catu zaraNa vigere keTalAM pannA bhazuvAne adhikAra che? utara 4--paraMparAthI bhakata parijJA 1, catuH zaraNa 2, Atura pratyAkhyAna 3, saMstAraka 4, e cAra pannA bhaNavAne zrAvakane adhikAra jaNAya che. prazna --ajavALI dazamane dIvase Ayambila karavAvALAne miththAmatIpaNuM lAge kharuM ke nahIM ? uttara 5--ajavALI dazamane dIvase Ayambila karavAvALane micchAmatIpaNuM lAge tema jANavAmAM nathI. prana --tevI ja rIte rahI tapane ArAdhanA karavAvALAnI mithyAmatI kharI ke nahI? uttara da-tenI paNa miyAmatI jaNAI nathI. mana --paMcamIne tapa karanArane paryuSaNa (saMvatsarI) nI catuthIne upavAsa paMcamImAM gaNAya ke nahIM? uttara 7--saMvatsarIne upavAsa chaTha karavAne je asamartha hoya tene paMcamInA tapamAM gaNI zakAya, anyathA nahIM. ( 1 A rathane paNa A pratyaya lAvI yaMtra para e pramANe lakhatA. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 15 ) praznana 8--kAkustha e rAmanuM ane tenA vaMzamAM thayelA purUSonu nAma che. tenI kevI rIte vyutpatti karavI ? uttara 8--ku e avyayane ' anyayo haiM si haiM. 7-rU-rU? e sutrathI svaranI purvamAM ak pratyaya karIne kutsita vipakSA rahe jene vise epramANe vyutpattine anusAre adhikaraNamAM huM khyiA si. hai. --82 : e sutrathI xka pratyaya karI kakustha tenA apatya je hoya te kAkustha kahevAya A vyutpattine anusAre rAmanuM tathA tenA vaMzanA purUSanuM nAma kAkustha kahevAyu. na huM--artha maMDaLInA zuM artha che? uttara 9--savAramAM vyAkhyAna ane rAtrIe perisI e pramANe artha maMDaLI padanA artha che. '' prazna 10-- gAllaJAnaH nAnesinnAtaka A thaLe yAgazabda vaDe karIne zuM kahevAya che ? utara 10--je vastunI sAthe saba Mdha thaze te grahaNa karIzuM A pramANe AghanIyukitamAM kahyuM che. eTale ke ceAga kahenAM saMbaMdha samajavA. mata 11--aSTApadma parvata upara potAnI labdhIva jai jIna pratimAne vAMke te prANI tadbhavasiddhigAmI jANavA. x rUDeglicAtojI e sutrathI tvika pratyaya para rahetAM AkAranA luka karI kakutha sAdhi levu Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) e pramANe akSare che. jo evuM hoya te vidyAdhara munI rAkSasa vAnara cAraNa munI vigere aneka parivao tyAM javAne mATe zakta hoya che te sarvane tadbhava siddhi thavI joIe mATe tene keNa labdhi samajavI ke je labdhivaDe tyAM javAthI gatama vigerenI jema prANI tadbhava siddhi padane prApta karanAre thAya? 1 uttara 11--bIjA keI paNa prakAranA vyakata akSara jovAmAM na AvavAthI jeo tapa-saMyama vigerethI utpanna labdhivaDe karIne ASTApada girInI yAtrA kare te taddabhava sidhIgAmI thAya tema saMbhave che. - prarthana 12--digAcArya tene zuM artha che? "uttara 12--digAcArya te kahevAya ke je gurU mahArAje Adeza karelA sAdhuonI sAraNadI kare. - prana 13-zrI dharmasAgarapAdhyAye karelI paTAvalI. vigere graMthamAM Arya suhastiI ane AryamahAgIrI nAmanA bane bhAIe kahelA che ane ka5 sthavirAvalImAM te banenAM bhinna zetra kahyAM che tenuM zuM kAraNa ? uttara 13--AryasuharatI ane Arya mahAgInI bane bhAIo rahete chate getranuM bhinnapaNuM bAdhIta thatuM nathI. kemake maMDIka ane mairya putra nAmanA gaNadharanuM paNa teja pramANe saMbhaLAya che. * patinA maraNa pachI bIje pati kare te vakhate lAMchana gaNAtu nahiM. jethI banenA bhinna bhinna pitA hevAthI bhinna bhinna gotra kahevAya.. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 17 ) pati zrI kalyANakuMzaLagaNIe karelA praznane tathA tenA uttare. prazna 1-~~' rUma naLa jevajI paMbaMghurInaMtIna vipaheLa codinA gAmomAne gAmomALe vAsatti " AmAM kahevA mujaba cAra pApama AyuSavALA suryAbhadevane Akhe jaMbudvipa dekhIzake evA avividha jJAnane ''3LaDhasALo savanomanA samasaMvA ' Avu vAkaya hovAthI kema sa`bhave che. uttara 1--suryA bhadevane AkhA jaMbudvipa dekhI zake e kahevuM te " kuLadvattAno saMghanoganA tattvamasaMvA jha AvuM vacana heAvAthI kevI rIte saMgata thaze ? evu kaheze te 'kaLasAra ' e gAthAnI vRttimAM bhuvanapati vyaMtara ane jyAtiSNu devAnuM ja adhikSetra vyAkhyAta che. vaimAnika devAnA kSetranetA phojaC 145 ' ItyAdi gAthAvaDe karIne kahevAthI kAi paNa jAtanA DhoSa nathI. " praTana 2-~-traNu purNimAja pa paNe aMgIkAra karavI adhI purNimA ? AvI rIte zrAvake vAramavAra puche che ? utara 2--''chinnatijJaLamamami jAsiddI annavAsane ItyAdI bhAgamanA anusA2e tathA avicchinna vRddha paraparAvarDa adhI purNimA parva paNe mAnya che. 2 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) - prana 3-gALAgALI vyapi niyacaMtA'aannaa rahio dhammopalAla paluvva paDihAi kalaMnAdhaisi (bhagavAnanI AjJAne khaMDana karanArA mANasanI badhI dharmakriyA niSphaLa jAya che kemake AjJA vinAne dharma ghAsanA puLA je che AjJA vinAne dharma AjJAyukta dharmanA seLamA bhAganI tulya paNa heI zakatA nathI) ItyAdi vacananA AdhAre sAMkhya vaizeSika ddha vedAMta jaimini vigere anya darzanenI aMdara je leke baLatapa ItyAdi kaSTane sahana kare che te badhuM niSphaLa ja che. te karavAthI keI paNa jAtanI nirjarA thatI nathI e kaIne mata che ane keTalAkanA matanA AdhAre nyunAdhitAvaDe karI thoDuM phaLa svIkAravuM joIe. pukita dharmavALA enA tapa Adi kAya kalezone taddana niSphaLa na mAnavA jeIe. A vAtane sAbita karavAne Agama pramANa paNa mejuda che. "jaM anANIkamma khavei bahubhAhida vAsakoDihiM tanANItI 'hiMgutto khavei usAsa mitteNaM kalaMkanambai solasi palAla puruSa je karmone ajJAnI jIva karaDe varSo nAza kare che teja kamene traNagupti (managupti, vacanagupti, DAyagupti) vALe jJAnI ucchavAsa kADhavA jeTalA TAImamAM nAza kare che. arthAt bahuja alpa samayamAM nAza kare che. upalI vA1 A be gAthAothI cekasa thAya che. ane vaLI bALatapasyAdinAja karavAthI kahiDanya ditta ane sevAli vigere bAbata tapasvio pitapotAnA tapanA anusAravaDe karIne sanmArga pAmyA. je bAlatapa tadana niSphaLa hoya to teone badhAne phaLa na maLavuM Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (19) joIe. vaLI mithyAtvIe kamanI ladhutA vagara graMthI deza sudhI kema AvI zake? tyAM AvavAnuM ekalI akAma nirjara kAraNa nathI paraMtu bIjA kAraNenI paNa jarUra che e vAta vibAdha pannatI (bhagavatInI TIkA) mAM paNa kahelI che. "aNukaMpa kAmanijjhare bAla tavodANa viNaya visaMge saMjoga viMone vasaputabadiyAre." vaLI pratyakSa rIte mahAnizithasutramAM nAgilAnA adhikAramAM spaSTa dekhAya che. akAmanijjharAe vikiMcikammakkhayaMbhavai kiMpuNajaMbAlataveNa akAma nirjarAvaDe paNa kAMI paNa karmane kSaya thAya che te zuM bAlatapathI na thAya? arthAt thAya ja. ATalI vAtathI ema sunizcita thayuM ke nyunAdhikatAvaDe karIne teone paNa kAya phle. zAdi sahana karavAthI phaLa che. AthI ema na samajavuM ke purva gAthAmAM kahyA pramANe badhuM niSphaLa che. tenI zuM gatI thavAnI? te badhAM sAmAnyasutra che ane sAmAnya sutrA karatAM vizeSa sutra baLavAna hoya che e nyAyane AdhAre kaI paNa vAkaya A hIA vyartha paDaze nahi. AthI siddha thayuM ke potAnA dharmane mATe kAyakaleza sahana karavAvALAone paNa koI phaLa maLe che. uttara 3-A praznano uttara dizajalpapaTTaka nAmanA pustakathI jANI le evI rIte bhalAmaNa karatA graMthakAra saM. kSepathI AMhI paNa uttara lakhe che. savapiniyata e vAkya amuka apekSAne laine kahevAmAM AvyuM che. te eja apekSA ke tevI kriyAone karavAthI mekSane pAmI zaktA nathI. arthAta te kriyAo ekasA Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 20 ) purUSane mATe niSphaLa che paNa Itara sukhanI abhilASAne ke aMze purI pADe che. - prana 4- keTalAka mANasa mahAnizItha sutranA prasiddha AlApAnuM pramANa ApIne anyapakSioe karelA kAryo jevA ke jInamaMdira AdinuM rakSaNa AcArya upAdhyAyAdi mahApurUSanA saMkaTanuM nivAraNa, sAdhune ApeluM dAna ane satkAra vigerenuM je mANase anumodana kare che teone meTuM pApa lAge che. ane teonA samyakatvamAM khAmI Ave che. mATe bIjA mata vALAe kareluM yugapradhAna ane AcAryAdi mahApurUSanuM bhakita rUpa kArya tenuM anumodanaja karavuM joIe A vAtane sthApita kare che ane vaLI A vAta sthApana karanArAonI sAme paNa. keTalAka mANasa tethI ulaTe siddhAMta jAhera kare che ane kahe che ke mithyAtvane dhAraNa karanArA nayasAra ghanazreSTI ane saMgamAdi devenuM paNa dAna ghaNaja graMthamAM ane paraMparAthI paNa anume. dAtuM saMbhaLAya che. vaLI badhA tirtha kare ane atizayavALA sAdhuonA pAraNAmAM jyAre paMcadivya pragaTa thAya che tyAre "gavAnamA " e pramANe uSadvArA je anume dana thAya che te naja thavuM joIe. mArgAnusArI tame paNa AvI rIte kema karatA dekhAo cho ke he bhAI! amane kAMI Apa, tune ghaNe lAbha thaze. ane jyAre de che tyAre saMtoSa paNa thAya che e pramANe potAnI meLe ja anubhavAtA padArthone saMpurU e apalApa kara egya nathI. sutrakAre paNa A pramANe kahyuM che "pravAsavaM viviyarA" AthI siddha thayuM che, Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ) ke vAstavika ArAdhavAne yogya jInabiMba jinAlaya AcArya upAdhyAya sAdhu-zrAvaka vigerenI bhakita ane chekarA vigerene agnimAMthI rakSaNa karavuM vigere anyadarzanI karI zake che ane te anumeAdAya che. sAkSAt AcAra gAdi sutrAne viSe pazu sAdhu mahArAje anumADhelu che jemane " agninI sagaDI AgaLa karavAthI mane te kalpatI nathI. tepaNa tame ghaNuM puNya upArjana karyuM che. " ityAdi jInazAsananI prabhAvanA karanAra mlecche paNa anumeAdAya che mATe Agraha mukIne vicAra karo. uttara 4-je leAkA mahA nizIthanA prasiddha AlApAne AdhAre ekAntathI anyadarzanInA karelA upara matAvelA zubha kAryo anumADhavA nahI ema kahe che, te vAta ThIka nathI, kemake teja AlApAmAM vimudde musA marmane sajAoA e vacanathI murkha leAkAnI 5dA vizeSamAMja anya darzanInI zlAghAno niSedha matAnyeA che, nahI ke sAmAnya sabhAne viSe, paNa A ThekANe ghaNA tarkavitarkAthI ghaNuM vaktavya che paNa tene sAkSAt maLavAthI ThIka thAya. prazna pa--drAghavaravALA koI zrAvaka anazana karIne rAtre jaLa pIe ? ke anazanaja na kare ? ane anazanavALA zrAvaka dIvase paNa sacita pANI pIe ? ke acit uttara pa--drAghavaravALA zrAvaka rAtre sarvathA jaLa tyAga karavAne azakta hoya te AhAra tyAga rUpa aNusaNu kare ema jANavAmAM che ane aNusaNu karelA mANusa acita te paNa uSNa kareluM pANI pIe. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( ra ) prama-keI maraNa pAmatA evA anya matavALAne zrAvaka athavA sAdhu namaskArAdi saMbhaLAve che te tene punya, thAya ke pApa? athavA tenA samyakatvane hAnI pahoMce ? uttara 6-maratA evA anyadarzanIne namaskArAdi je upakAra buddhie saMbhaLAve te lAbha ja thAya che ema jaNAya che. prazna -zrI harIbhadrasurie bane homavAne AraMbha karIne cheDyA ? ke AraMbha ja karyo nahatuM. A vAta kyAM lakhI che? uttara 7-harIbhadrasurie hemavAne mATe ja bane bolAvyA hatA tyAra pachI gurUmahArAje jANyuM, eTale be sAdhu-- ene malyA teoe "TMni gaLI IitA ItyAdi samarAdityacaritranI mULa traNa gAthAo ApavAthI pratibaMdhita surie baeNAne cheDayA, e pramANe teonA prabaMdhamAM che. prabhAvika caritramAM te sarata pUrvaka vAdamAM jItAelA baiddhAnA gurUe tapta evA telanA kapAyAmAM praveza karyo A ThekANe keTalAka leke kahe che ke maMtranA jApanA prabhAvathI baddhamatAnuyAyione AkarSaNa karyA hatA, paraMtu telanA kaDAyAmAM hemyA hatA e pramANe paNa lakheluM che. iti prathamaH prakAzaH samAptaH Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (23). paDita nagaSigaNikRtaprazno tathA temanA uttarA.. prazna 1- jInamaMdiramAM grahasthAne kesara vigerenu chAMTavuM ucita samajavu ke nahI ? uttara 1 - tilaka vigerenI jema zrAvakAne derAsaramAM kesara vigerenA chAMTaNA karavA cita jaNAya che. prazna 2--vAzI bhAta ThAzavigerethI sAMskArita hoya tA te trIje dIvase khape ke nahIM ? uttara 2 -vAzI bhAta jo chAza vigerethI sa MskArita hoya teA trIje dIvase paNa khape. pra.na 3 - jInamaMdirathakI nikaLatA sAdhuone athavA zrAvakone AvasahI kahevI, cita che ke nahi ? uttara 3 - jInama MdithakI nIkaLatAM sAdhuone hamezAM ane zrAvakAne sAmAyika athavA pAsaDumAM hoya tyAre Ava sahI kahevI ucita che. huM prana 4-- cAmAsAmAM jInAlayamAM kAnta kADhayAvinA devavaDhAya ke nahIM ? uttara 4 - cAmAsAmAM jInAlayamAM zrAvakone tathA sAdhu-Ane kAjo kADhIne devavaMdana karavuM ucita che. prazna pa--jInamaMdIramAM rAtre nATyAdi karavuM ucita che. ke nahIM ? Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 14 ) uttara pujInamaMdIramAM rAtre nATyAdi karavAno niSedha jaNAya che, kahyuM che keH-- rAtrau na naMdirnabali pratiSThA, na majjanaM na bhramaNaM rathasya / na strIpravezo na ca lAsya lIlA, sAdhu pravezo na tadatra caityam // 1 // arthaH--je maMdiramAM rAtre nadina maMDAtI hoya, balidAna pratiSThA tathA snAna na thatAM hAya ratha pheravAtA na heAya (rathayAtrA na thatI hAya) strIonA praveza na hoya, nATaka gAyana vigere lIlA na thatI hoya ane sAdhune praveza na hAya tene caitya kahIe. A pramANe chatAM kei tirthAdikane viSe rAtre nRtyAdika thatuM dekhAya che te te kAi kAraNa janya jANavu. praznana d--vyAkhyAna samaye vesaLa dArUM e pramANe bolanArane vacamAM uDavu" kalpe ke nahi ? uttara 6-vyAkhyAna vakhate vesaLa phaMTAvu e pramANe vAstavika rIte teNeja khelavu` ke je vyAkhyAna saMpurNa thatAM sudhI besavAne mATe icchatA hoya. prata 7--sAmAnya digambara zrAvakanA dhera ratnatrayAkri mahAtsava vakhate ApaNA ( vetAmbara ) zrAvakoe javuM u{cita che ke nahi ? uttara 7-ratnatrayAdinA mahAtsava vakhate jema virAdha ddhi na thAya tema karavuM eja vAstavika che. ekAntavAda nathI. prazna 8--pakava AMbalI sukI gaNAya ke lIlI ? uttara 8--pakava khalI sukI jAzuvI lIlI nahi. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (24) 5DIta ravisAgarakRta praznA tathA teAnA uttaro. RET pra.na 1--pahelA tathA chellA tI karanA zarIranA mAnamAM meTuM aMtara hovA chatAM maLamAM taphAvata nahi tenu zuM kAra? uttara 1--giimayanA bina riTA(aparimIta che baLa jenu' evA jInavarA hAya che.) e pramANe Agama pramANu hAvAthI pahelA tathA chelA tIrthaMkarAnu kAMi paNa taphAvata vinA aparimita maLa jANavuM. praznana 2--sAdhue vidhipurvaka karelA kAryamAM paNa prAyazcitanI utpatti che. e vAta satya che ke asatya uttara ra--vidhipurvaka paNa seA hAtha uparAMta javAmAM IyA vihI paDImavA paDe che tenI jema sAdhue vidhipUrvaka karelA kAryamAM paNa prAyazcita ApavAnI vAta AgamamAM te pramANe kahela hAvAthI satya che. praznana 3--asvAdhyAyanA traNa dIvasanI madhyamAM karelA upavAsa AleAyaNAnI madhyamAM gaNAya ke nahi ? uttara 3--na gaNAya. prazna 4--dIvasanI pahelI pArisi pachI daza vaikAlika vigere sutrA gaNavA sue ke nahi ? uttara 4-ahArAtrImAM cAra sadhyAne aDIne badhA kALamAM dazavaikAlikAdi sutrA gaNavA sujhe tema samajavu, . Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazna pa-bhagavatijInA pAMcamA zatakamAM cAra (pratyakSa anumAna-Agama-upamAna) pramANa kahyA che ane ratnA karAvatArikAmAM pratyakSa ane parokSa e be pramANa kema kahyA che? uttara pa-anumAna upamAna ane Agama pramANane pakSamAM aMtaralAva karavAthI ratnAkarAvatArikAmAM beja pramANu kahyA che. prajhana 6bhagavatijInA navamA zatakamAM kahelA azrutvA kevalI dharmopadeza Ape ke nahIM? uttara -eka jJAta ane eka praznane mukIne dharmopadeza na Ape ema tyAMja kaheluM che. paMDIta viveka harSagaNita prazna tathA teonA Uttare. prazna 1-ThANAMga sUtramAM caturtha sthAnamAM aMtakiyAnA adhikAramAM " parihANa" e pramANe bane ThekANe pATha che, vRttimAM te sanakumAranI aMtakiyA (maraNa) nA adhikAramAM vItaLa (vadhAre dI) e pramANe pADe che ane 1 smaraNa pratyabhijJAna, tarka, anumAna, Agama bhedata statpazca makAram ratnAkarAvatArikA dvitIya paricheda, bIjuM sutra, upamAnane pratyabhijJAnamAM antarbhAva kare che. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 20 ) evI rIte pATha rahe te saMgata thAya che anyathA sanaskumAranI tadbhava mukti thavI joIe te pachI sutramAM tara zabda kema na lakhe arthAt lIdhe tyAM adhikArtha tarapratyaya kema na lAge? uttara 1-sanakumAranI aMtakriyAnA adhikAramAM vIrdhatA e pramANe vyAkhyA karI che ane bharata cakravartI nA aMtakriyAnA dhikAramAM tevI rIte nathI mATe vyAkhyAti viroNArthanatipatti ( vyAkhyAmAMthIja vizeSa arthanuM jJAna thAya che ) e nyAyathI jANuM levuM. sUtramAM tara zabdanuM grahaNa na. karavuM vyAkhyA sahita sutre heya che e nyAya jaNAvavAne mATe arthAt vyAkhyAthI vizeSa artha samajI le. prani 2-kalpakiraNAvalImAM pahelA comAsAmAMja tApasanA AzramathI nIkaLavAnA adhikAramAM "apritIvALAnA gharamAM na rahevuM " ItyAdi pAMca abhigrahamAM mana rahevuM e paNa abhigraha hovAthI managrAhI bhagavaMtane kahyA che ane pAchaLathI utpanna nimittiyAne potAnA mukhe mALAnA svakhane artha kahyo che tathA talakaNu utpanna thaze ke nahIM ityAdi sthaLamAM zALAnI sAthe paNa anekavAra te bolyA hatA tenuM kema samajavuM? uttara 2- A kahevuM yukta nathI. kemake te vakhate bhagavAne tevA ja prakAranA dravya kSetrAdi abhiprAyavaDe karIne mane rahevAne abhigraha karyo haze ke jethI lezamAtra paNa bhoge na Ave. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (28) A prazna 3-azADa suda dazanI pachInA paryuSaNa ADA pacAsadIvase rahevAnI vyavasthA thavAthI asADa zudI caudaza grISma comAsAne dIvasa che ema siddhAnta che. tema chatAM kalpa kIraNavalImAM aSADa sudI caeNdazathI AraMbhIne bhAdaravA suda 4 cetha sudhI pacAsa dIvase kahyA che te kema ghaTe? kemake cAdazathI AraMbha karIne eTale tene paNa sAthe laIne gaNIe te ekAvana dIvase thAya. uttara 3-95kIraNavALImAM azADa sudI caudazathI A raMbha karIne bhAdaravA suda cetha sudhI pacAsa dIvaso thAya che ema kahyuM che te ThIka che kemake " A vAkya mAnya caudazathI AraMbha karIne tyAM paMcamI maryAdA rUpa avadhimAM grahaNa karelI hevAthI vaidaza te dIvase maLe na gaNAya athavU pUrNi mAthI divasanI gaNatrI karavAthI paccAsa dIvase thAya che tema jANavuM. prata 4-zrI mahAvIra bhagavAnanA mAtA pItA bArame devaloka gayA che ema zrI AcAraMgasutramAM kahyuM che. ethe svarga gayA che. evI rIte ke sutramAM kahyuM nathI. te paNa prakaraNadi * avadhimAM pazcamI Ave che. avadhi be prakAranI che. maryAdA ane abhividhi. abhividhimAM pazcamI thaI hoya te je thakI paMcamI thaI hoya tenuM paNa grahaNa thAya che ane mane ryAdAmAM tenuM grahaNa thatuM nathI. ahiM maryAdA rUpa avadhimAM paM camI vivakSita havAthI cadazanuM dIvasanI gaNatrImAM grahaNa na thayuM. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (29) aneka granthamAM prAdhAnyana ethe svabe gayA che tevI rIte kahyuM che. athavA gaNapaNe AcAraMgane paNa sammata che tenuM zuM kAraNa? uttara 4-bhagavAna mahAvIranA mAtA pitA bArame devaleka gayA ema zrI AcAraMgasutramAM kahyuM che ane ethe devaloka gayA ema pravacanasAre dvArAdi graMthamAM kahyuM che. A be vAtamAM tatva kevaLI jANe tema prAcIna graMthakAroe lakhyuM che. ethe devaleka gayAnI hakIkata prAdhAnyana kahI che. te ghaNA graMthamAM tevuM sAMbhaLavAthI kahI che ema jANavuM. prazna pa--upapAtika upAmAM aMbaDanA AlApAmAM - "prabhAtiya garimAhigALa phaLi" e pramANe sutramAM pADe che ane vRttimAM te " caityAna-gaItattinA e pramANe at pada dekhAya che. te muLa sutramAM ke pATha chete kahe. uttara 5-upapAtika upAMgamAM abaDanA AlApAmAM kaIkaja ThekANe arihaMta e pramANe pada sutramAM dekhAya che badhe DekANe dekhAtuM nathI ane reyAna badhe ThekANe dekhAya che. tethI vRttikAre tyAna-gati natinA e pramANe vyAkhyA karI saMbhave che. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (30) paMDita devavijayagaNIkRta prazno tathA teonA Utare. A prazna 1-"sigAMpha vasAvanAruM tamArU e gAthAmAM kahelA payAnnAe dasa kayA? uttara 1-uparanI gAthA ke graMthastha jaNAtI nathI tethI dapannAnA judA judA nAma ke graMthamAM nathI. prazna 2--uparanI gAthAmAM kahelA cAra muLa sutre kezu? uttara ra-avazyaka, dazavaikAlika, uttarAdhyayana ane egha niyukti e cAra mULasutro che. prathana 3-cha chedagrantha kayA? uttara 3--nizItha, mahAnizItha, dazAzrutaskaMdha, braha --95, vyavahAra, ane paMcaka9pa e cha cheda grantha che. paMDita nANuMda gaNie karelA mane tathA - teonI uttaro. prana 1-zrAvakane aThThama sudhInA paccakhANamAM esAmaNa kare ke nahi ? uttara 1-te AcAra nahIM hovAthI zrAvakane aThThama sudhInA paccakhANamAM osAmaNa kape nahIM Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (31). prata -teja dIvasanI karelI gaLapApaDI kaI vinaya mAM Ave ? * uttara 2-teja dIvasanI karelI gaLapApaDI thI geLarUpa vigayamAM gaNAya ema vRddhavAda che. paMDita jasavijaya gaNikRta prazna tathA teonA uttaro. prazna 1-grahasthanA AcArane dhAraNa karanAra yati veSa dhArI sAmAyika laIne pratikramaNa kare ke caityavaMdanathI kare ?' uttara 1-vAstavika rIte sAmAyika laIne pratikramaNa kare. - prakana ra-ziyALA athavA unALAmAM grahastha jInAlayamAM kAje uddharIne devavaMdana kare ke pramAne pUrvakaja kare? . uttara 2ziyALAmAM athavA unALAmAM kAje uddharavA niyama nathI tema chatAM kare te bhale kare. * * paDita nagapiMgaNita ane tathA teonA Uttaro. prana 1-"sattara guru paraMparA lusI jutI paraMparA e pramANe mahAnizIthanA tRtIya adhyayananA prAraMbhanA prastAvamAM che tene zuM artha? uttara 150 guNa paver go A ThekANe be vikalpane pratipAdana karavAthI ema nizcata thAya che ke eka be Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (32) athavA traNa gurUnI paraMparA sudhI kuzIla thaye chate tene viSe sAmAcArI sarvathA ucchina thatI nathI tethI je anya sAMgika vigerethI caritrane grahaNa karyA vinA paNa krioddhArane karavA cAhe te karI zake. cAra athavA e thakI vadhAre gurU paraMparA kuzIla hoya te anya sAMgikAdi thakI cAritra saMpar grahaNa karIneja kiddhAra karI zake anyathA nahIM. te prazna ra-mahAvidehanI vijayamAM kevaLajJAnI tirthakara vicaratA hoya tyAre bIjA tirthaMkaranA janmAdi thAya ke temanA mekSa gamana pachI thAya? * uttara ra-mahAvidehanI vijyamAM tirthakara kevaLajJAnIpaNe vicaratA hoya tyAre, athavA chaghastha hoya tyAre anya tirthaMkaranA janmAdi na thAya. -prana 3-mAsAmAM prabhu nagara athavA gAmanI aMdara rahetA hoya tyAre vyAkhyAna vakhate ATha mahApratihAryanuM taiyatyapaNuM hevAthI jana pramANa kSetramAM devatAo puSpaSTI kare ke nahi ? je kare te lekanA ghara vigeremAM zI rIte thAya ? - uttara 3-comAsAmAM tirthakarenuM nagarAdikamAM rahevuM prAyaH thatuM ja nathI. ane kadAcita thAya te jema ucita hoya temaja puSpaprakArAdi kare ema saMbhave che. anyathA pratihAryanuM taiyatya rahe nahI. 1 azokakSaH surapuSpavRSTirdivyadhvanizcAmaramAsanaM ca / bhAmaMDalaM dundubhirAtapatraM satmAtihAryANi jinezvarANAm // 1 // Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 33 ) - praznana 4 -cAmAsAmAM samAsaraNa thAya ke nahI ane ja thAya tA prabhu nagaramAM rahelA hoya tyAre khAra padA kema samAya Ta uttara 4--AAmAsAmAM samavasaraNa thavAno nizcaya nathI kAivAra thAya ane koIvAra na thAya paNa mAra parSadA te ma e niyata che. ane e tA nagaramAM paNa sukhe samAya ema pratibhAse che. prazna 5--gargAcAryae tajelA pAMcaso sAdhuomAM tee svecchAcArI hovAthI sAdhupaNuM saMbhave ke nahi ? uttara pa--gargAcArya taLelA sAdhuomAM vyavahArathI sAdhupaNu chatAM paNu paramArthathI te sAdhupaNAnA abhAva saMbhave che. prana 6-dhrustha bhagavAna vihAra karatA hAvAthI bharata ahalI aDakha-IllA-ityAdi gAma nagara-dezAdinI sthApanA karI hAvI joie. bhagavAna kevI rIte chadmatha vihAra karataE hAvAthI karI zake ? uttara H--bhagavAna pAtAnA putrAne rAjya ApavAne - vasare gAma, nagara, deza, vigerenI sthApanA karelI hAvAthI koI jAtanI AzaMkA yukata nathI. ** Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 34 ) pati DAhagiNita praznA tathA teonA uttarA. prazna 1-osIsanesausthAni, trizupAdhiyoniH virAdhitazcatairathI narakAnadhyayAtanAH ||10|| a:-mana-vacana ane kAyAvaDekarIne ArASita muni sarva sukhane kreche ane je vidhita hoya tA nara ane ti uMcanI atulya pIDAne deche. cAritriNo mahAsattvA, vratinaH santu dUrataH / niSkriyo'pyaguNajJo'pi na virAdhyo muniH kvacit // 91 artha:---cAritrI ane mahAsatvazALI munie te rahe paraMtu kriyAne nahi karavAvALA ane guNune nahi jANavAvALA pazu muni koi vakhata vidhavA nahi. dura yAdRzaM tAdRzaM vA'pi dRSTavA veSadharaM munim / gRhI gautamavad bhaktyA, pUjayet puNyakAmyayA ||12|| artha:--jevA tevA paNa veSadhara munine grahastha puNyanI kaThAthI gAtamanI jema puje. candanIyo munarveSo, na zarIraM hi kasyacit / prativeSaM tatodRSTavA, pUjayet sukRtI janaH / / 93 / / artha:--muninA veSa vantanIya che keinuM zarIra vandvatIya nathI, tethI suniveSa dekhIne puNyazALI jana pu. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (35) pUjito niSkriyo'pisyAllajjayA vratadhArakaH / avajJAtaH sakriyo'pi, vrate syAcchithilAdaraH // 9 // artha-kriyAne nahIM karavAvALo muni paNa je pujita haze te lajajAthI vratane dhAraNa karaze. ane riyAne karavAvALA paNa tiraskRta haze te te vratane viSe zithilAdara thaze. dAnaM dayA kSamA zaktiH, sarvamevArapasivikRt / teSAM ye vatinaM dRSTavA, na namasyanti mAnavAH // 95 // artha-jeo vatine dekhIne namaskAra nathI karatA teonuM dAna, dayA,kSamA zaktine sarva alpa siddhine karavAvALuM thAya che. arthAt tenuM saMpUrNa phaLa maLatuM nathI. ArAdhanIyAstadamI, trizuddhayA jainaliGginaH / na kAryA sarvathA teSAM, nindA svArthavighAtikA // 96 // arthaH-mana, vacana ane kAyanI zuddhivaDe karIne jene sAdhuo ArAdhavA. teonI koI paNa prakAre svArthane ghAta karavAvALI nindA na karavI. kAraNaM tava kuSTAnAM, mahIpAla ? sphuTaM hydH| . mA kadApi munIn kruddhAnapitvaM tu pirAdhayeH // 97 / / artha - rAjA tArA kaDhanuM A kAraNa spaSTa che mATe kaI paNa vakhata kuddhamuninI paNa virAdhanA na kara. ' A pramANe vRddha zatruMjaya mahAmanA bIjA sargamAM Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (36). kevaLa sAdhu cinha dhAraNa karanAra paNa muni vaMdanIya che ane gitamavat pujya che ema kahyuM che. te zA hetuthI kahyuM che? * uttara 1-uparanA leke kAraNika vidhine AzrayIne athavA tirthobhAvana buddhithI kya jaNAya che tethI emAM kAMIdeSa nathI. vaTapadrIya paMDita padmavijaya gaNitakRta prazna tathA teonA uttare. - prazna 1- pakakhI vigere pratikramaNamAM caityavaMdanathI AraMbhIne kyA sutra sudhI paMcendriyane ADA utaravA devuM nivArIye? uttara 1-catyavaMdanathI AraMbhI rAmogag (cha Avazyaka) sudhI nivAravAnuM paraMparAthI dekhAya che bAkI tene mATe vyakta akSara upalabdha nathI. - prazna ra-pakakhI vigere pratikramaNamAM chIMka thaye che kyAMthI kyAM sudhI pharIne pratikramaNa karavuM? uttara 2-5kakhI vigere pratikramaNamAM pakhI aMticA. ranI pahelAM je chIMka AvI hoya te avasara hoya to cetyavaMdanathI AraMbhIne pharI pratikramaNa karavuM e ddha saMpradAya che. - prIna 3-vaMdaNa detI vakhate gurU pAdanuM kayA saraLa para ciMtana karavuM ? Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 37 ) uttara 3- vAMdaNuM detI vakhate mahupatti upara athavA rajeharaNa upara jyAM vAMdaNa de tyAM gurU pAdanuM ciMtana karavuM. prazna 4-satavirAhaNa pAvaM, asaMkha guNIyaMtu ikkasamayammi / bhUyassaya saMkhaguNaM, pAvaM ekassapANassa ||1||beiNdiy teiMdiya, cauridiya ceva tahaya pNcedi| lakkha sahassaM tahasaya gui pAvaMta kuLavyArA A be gAthAo keNu graMthamAM che ? uttara 4- sara virAchApAvaM ItyAdi be gAthAo chuTaka pAnAomAM maLe che keI graMthamAM upalabdha thatI nathI. prakapa-vAMdaNuM detI vakhate mahupattI kayAM mukavI? uttara pa-vAMdaNuM detI vakhate sAdhue DAbA gaThaNa upara mukhapattI mukavI ane zrAvake gurUpAdene vAMdaNa detAM jAna upara caravaLa upara ke bhumipara mukavI. - prana da-gurUnI pAse pAchalI paDIlehaNa saMbaMdhI kriyA karatAM zrAvikAe bezIne svAdhyAya kare ke ubhI rahIne ? utara 6-gurUnI pAse pAchalI paDIlehaNa saMbaMdhI kriyA karatAM zrAvikAo ubhI rahIne svAdhyAya kare. Novermann paMDita kAMkarSigaNita prazna tathA teonA uttare. prakana 1-zrAvakane rAtre jinAlayamAM AratI utAravI yukta che ke nahi? Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | ( 38 ). uttara 1-kaI kAraNa hoya te rAte AratI utAravI yukata che anyathA nahi. prana ra-kAyetsarga sthita ( ubhI rahelI) jIna pratimAnA caraNAdinuM paridhApana (vastrAdivaDe karIne DhAMkavuM) yukta uttara ra-jana pratimAnA caraNAdinuM vastrAdivaDe DhAMkavuM sAMprata vyavahAre yukata lAgatuM nathI. prana 3-5kakhI pratikramaNamAM saMbuddha lAmaNAnI A dimAM "chAra supAvI muvatA zArIra nirAvA muva jainana yAtrA nirava jIruM" ItyAdi kahevuM joIe ke nahi ? uttara 3-saMbuddha kSAmaNanI AdimAM charipurU ItyAdi kahevuM sAmAcArI vigeremAM nahi dekhavAthI adhika saMbhave che. - paMDita ANaMdavijayajIe karelA prazno tathA teonA uttaro. prana 1-karaMbAmAM athavA chAzamAM nAkheluM sacitta jIrU acita thAya che ke nahI ? thatuM hoya te be ghaDIe traNa pahere ke AkhI rAtrI cAlI gayA pachI? uttara 1-karaMbAmAM athavA chAzamAM nAkheluM sacita jIrU ke prakAre acita thatuM nathI ema jaNAya che.. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 39) prana ra-gAMTha, chedelA zeraDInA kakaDA sacita ke acita ane be ghaDI pachI sacita parihArI zrAvakane khAvA kape ke nahIM? uttara ra-gAMTha chedelA paNa zeraDInA kakaDA sacita hoya che tema jaNAya che. paDita kahAnajI gaNita prazno tathA teonA uttare. prazna koI zrAvaka prAtaHkALe sAmAyika laIne eka ghaDImAM pAcho pasaha grahaNa kare te kape ke nahi? uttara - sAmAyika laIne sAmAyika purUM thayA sivAya paNa je kaI posaha grahaNa kare te kalpa che. prA 2--mALavIRSi vigerenA karelA svAdhyAya - DaLImAM kalpe ke nahIM? uttara 2-AgamamAM kahele munione hAlanA AcAcene ane bhaTTArakene svAdhyAya maMDaLImAM kape bIjA vartamAnakALanA upAdhyAye vigerene svAdhyAya na kape e vRddha vAda che. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upAdhyAya zrI sumativijayagaNiziSya paDIta guNavijyagaNikRta prazna tathA teonA uttaro. prakA 1-kaI paNa sAdhue anuparavaDe karIne sacitta mIThuM vaheryuM hoya ane pachI mAluma paDayuM hoya ke A sacita mIThuM che te tyAM zuM karavuM? , uttara 1-anupAgavaDe karIne sAdhuthI sacitta mIThuM vaherAI gayuM hoya te te vakhate je zrAvaka pAsethI mIThuM vaheryuM hoya tenI pAse jaI jaNAve ke AyuSyan? tamee A mIThuM jANatAM vaharAvyuM ke ajANatA? zrAvaka kahe ke ajANatA paraMtu have sAheba tene yatheccha upabhega kare. tema kahevA pachI tene upabhega kare athavA keI kAraNathI na khavAyu hAya te sAdharmikane daI de. AvI rIte je anukuLa hoya te karavuM, anyathA sAdhu mIThAne paraThade. A vAta zrI AcArAMga sutranA bIjA zrutaskaMdhamAM piDeSaNa adhyayananA dazamA u. zakamAM kahI che. prazna -jeo manathI saMbhoga karavAvALA devatA che teo manavaDe tevA pariNAma karyo chate temane mATe teone cegya devIo manathI ja kema taiyAra thAya? kemake avadhijJAnane lekamAM cheDe viSaya che. ema kaheluM hovAthI devIone te devatAonA mana pariNAma jANavA mATe zuM jJAna che ? Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | ( 41 ) uttara 2-Anata kapAdinA devatAo jeo manathI sabhegA karavAvALA che temaNe mane pariNAma tevA karyo chate sedharma ane IzAna develekamAM paNa teone egya rahenArI devIe. teone mATe uccAvaya manane dhAraNa karatI bese che. te devIonA zarIramAM apUrva zaktithI jema zukanA pudagaLe rUpAdipaNe 5riName che tema jaladI pitAnA aMga skuraNadivaDe te devonI IcchAnuM teone jJAna paNa thAya che. emaja jaNAya che. prana 3-upadhAna vahevAnuM ane mALA ApaNanuM phaLa zAstrAdhAra sAthe kahe ? uttara 3-mahAnizItha Adi graMthamAM kahyuM che ke upadhAna vahevA te zrutanA ArAdhana nimitta che ane mALArepaNa tapanA udyApana mATe che. prazna 4 -sthApanA keTalI uMcI nIcI ane tIchI dura sthApelI kriyA zuddhinA hetu bhuta thAya? uttara 4-mastakathI uMcI, pagathI nIcI, ane tIchI dekhI na zakAya ema sthApelI sthApanA kriyA zuddhinA hetubhUta thatI nathI. ema vRddhivAda che. arthAta uMcAImAM mastakathI nIcI hovI joIe. nIcAImAM pagathI uMcI hevI joIe. ane pitAnI barAbara draSTI pahoMce tevI hovI joIe. keI vakhata ghaNI uMcI sthApanA sthApelI hoya ane ghaNIja nIcI bhukhyAdikamAM kiyA karAtI dekhAya che te kAraNika jANavI. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 4 ) paMDita hApArSi gaNita prazno tathA teonA uttare. prazna 1-caMdapurvane jANavAvALA jyAre AhAraka zarIra karIne mahAvidehAdikamAM mokale che tyAre madhyamAM rahelA jIvapradeze AhArI ke anAhArI ? je AhArI te dArika zarIre grahaNa karelA AhAranA AhArI ke AhAraka zarIre grahaNa karelA AhAranA AhArI? uttara 1-kareluM che AhAraka zarIra jeoe evA cAda purva dhArInA madhyamAM rahelA jIva pradeza AhArIja hoya che anAhArI nathI hatA. je Atmapradeza dArika zarIra sambaddha che te te vakhate dArika zarIre grahaNa karelA puNaLone AhAra kare che ane je Atma pradeza ahAraka zarIra sambaddha che te AhAraka zarIre grahaNa karelA pugaLane AhAra kare che. avicaLa ATha pradeza sivAya sarva Atmapradeze tapAvelA bhAjanamAM rahelA pANanI jema uMcA nIcA thayAja kare che AvuM siddhAnta vacana hevAthI aMtarALa vatI keI paNa pradeza niyata nathI, teonI paNa parAvRtti thavAne saMbhava che tethI teo kaI vakhata e. dArika zarIra sAthe saMbaddha thAya che, ane kaI vakhate AhAraka zarIra sAthe saMbaMdha thAya che. madhyamAM rahevAvALA te ekAte madhyamAM rahevAvALA ja rahetA nathI ane je pradezo jyAre madhyamAM hoya che tyAre teo paNa dArika kAyamIpaNe sva avagADha pudagaLane AhAra kare che ema saMbhave che vigraha gatyAdi sivAya jIvanuM anAhArIpaNuM niSedhyuM che. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (43), praTana 2- siddhanA jIvene hAtha paga AMgaLIo tathA nAsikAdi avayavane AkAra hoya ke nahI ? uttara 2- siddhanA ane hAtha paga vigerene AkAra saMbhave che kAraNa ke avaLo navaghA, ghanA zuSira pUrato nizvita karAtiyAM pilANa puravAthI gADhA pradezavALA thAya che. tethI ghana kahevAya che e zrI zAMtisUrI mahArAjanA vacane karIne zarIranI aMdara rahelA pilANanuM puravApaNuM saMbhave che zrI haribhadrasuri ane malayagirijI pramukhe paNa polANu puraNaja kahyuM che. prana 3-zrI mahAnizIthamAM kahelA nAgIle je sAdhunA dUSaNo AkarSyA ane duSaNa dekhavAthI tajI dIdhA. te te mArgo nuyAyi samaje ke nahIM? uttara 3-mahAnizIta nAgale je sAdhavAbhAse (zIthIla sAdhuo) ane janAjJAmAM nahIM vartanArAone duSaNa dekhavAthI tajI dIdhA te mAganuyAyika samaja kAraNa ke asAdhu ane kugurUne tyAga kare eja mArga che. pra"na -prahAdatta cakavartIe svalpa AyuSya hovAthI cha khaMDane digavijya kevI rIte ? uttara 4 brahmadatta cakravartIe DAja samayamAM apUrva zaktithI digavijaya karyo jANave. bIjuM paNa tene apurva zaktithI sAdhya thayuM saMbhave che. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prana pa-srI ratna leDhAnA banAvelA purUSane sparza kare te te gaLI jAya tenuM zuM kAraNa? uttara pa- utkRSTa atizAthI kAma vikArathI utpanna thayelA prabala uSNatA vizeSane lIdhe strIratnanA sparzathI leDhAnA banAvelA purUSanuM gaLI javuM samajavuM. prana 6 --eka AkAza pradezane dharmAstikAya adhamAMstikAya saMbaMdhI sAta pradezanI sparzanA kahI che temAM vidizA sthita pradezanI sparzanA kema nathI kahI ? uttara -eka AkAza pradezane dharmAstikAya adhamastikAya je dizAomAM hoya te dizAomAM rahelA pradezevaDeja sparzanA thAya che vidizAone viSe rahelA pradezanI sAthe sparzanA thatI ja nathI. A vAta barAbara dizA vidizAnI sthApanA karIne jeyAthI sArI rIte samajI zakAze. A prazna che - tIrthakarenA cAra hajAra vigere sAdhuonI saMkhyA kahI che temAM caMdapuvI vigerenI sAthe gaNatrI karavI ke judI ? utta27-gaNahara kevalI maNao hi pubive ucivA rU saMparva | NasaMkhA esAhi aneA sAmanna muNINa savvaggaM // 1 // tathA aThAvIsaM lakkhA. agayAlI saMcataha sahassAI // savvesipi jINANaM jaiNamANaM viNi dihaM // 2 // Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (45 ) A gAthAonA anusAre caturdazapuvI vigerenI yathAkta saMkhyAnI madhyamAM gaNatrI karavI ema sabhAvanA thAya che. paMcAzIti sahasrANi, lakSaM sArddhazatAniSaT / parivAreDamavana sarve, munayaMtrinAnuoH / ? / / A leAkanA anusAre ceArAzI hajAra sAdhuonI saMkhyA thakI bhinnaja sAda pu dharA vigere samajAya che kemake sAmAnya sAdhu ane viseSa ( gaNudhara cAda purvadhara vigere ) sAdhuonI bhinna bhinna sa MkhyA gaNI jo meLavIe te uparokta mlAkamAM gaNAvelI sa MkhyA purNa thAya AvI rIte e bhinna bhinna hakIkata maLavAthI tatva kevaLI jANe. prana 8-cakravatI vaikriya zarIra karIne strIone bhAgave che tene saMtAna thAya ke nahIM ?. uttara 8cakravatInA vaikriya zarIrathI satAnanI utpati saMbhavatI nathI mAtra AdArika zarIrathIja sa'bhave che. vaikriya zarIra garbhAdhAnanA hetu nathI evuM zrI prajJApanAnI vRtimAM kahyuM che. zilAditya vigerenI je suryAdikathI utpati sAMbhaLIe i.e tyAM paNa samAdhAna kareluM che ke " vaiSkriya zarIrathI jo ke garbha rahetA nathI paraMtu te devanA lAvelA AdArika vIryanA saMbaMdhathI garbha rahevA saMbhave che. A vAta madhuvAdI .khadhamAM kahI che. iti dvitIya: prastAvaH Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ punAmahopAdhyAya zrI kalyANavijyagaNikRta prazno tathA teonA uttare. prazna -zrAddha vidhimAM coda niyamanA adhikAramAM saciravinaya vaIne je vastu mukhamAM nAkhIe te sarva dravya gaNAya evuM kahevAthI anAhAra triphalA vigere mukhamAM nAMkhIe te te dravya meLe gaNAya ke nahIM? uttara 1 anAhAra vastu paNa pAya: dravyamAM gaNAya ema jaNAya che paNa paccakhANuM letI vakhate dhAryuM hoya ke triphalAdi anAhAra vastune dravyamAM ne gaNavI te na gaNAya. jema saciMtanevigaya dravyamAna gaNAya ema kahe che chatAM paccakhANa letI vakhate saccittane paNa drayamAM gaNavA evI chuTI rAkhavAthI hamaNA ghaNA jane sacitane paNa dravyamAM gaNatA dekhAya che prazna ra-gaMDasI paccakhANumAM te paccakhANa mukayA pachI anAhArI vastu mukhamAM nakhAya ke nahIM? uttara 2-gaMThasI paccakhANu mukyA pachI paNa koi kAraNu hoya te anAhAra vastu grahaNa karavI kalpe ema jaNAya che. prazna 3-uttarAdhyayananI bRhattinA pahelA patrAmAM uddharvarathika zabda che tene zuM artha ? uttara 3-uttarAdhyayananA agharA padenA paryAyamAM uddhava thika zabda dramaka (garIba) ne vAcaka kahyo che. prazna 4-(prathama dikSA ApyAne) cha mAsa vItI javAne saMbhava hoya te paryuSaNanI agAu vaDI dIkSA apAya ke Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 47 ) nahIM ane tyAra pachI apAyatA vijya dazamI pahelAM apAya tyAra pachI apAya ? uttara 4 - cha mAsa vItI javAnA sa'bhava hAya tA vartuSaNAnI ane vijya dazamInI pahelAM paNa vaDI dIkSA ApI zakAya anyathAtA vijyadghazamInI pachIja apAya. prazna-pa----pUrNimA ane amAvAsyAnI vRddhimAM pahelAM Ayika tithija vyavahAramAM ArAdhya hatI, kAI kahe che ke pujye pahelI tithI ArAdhya che ema kahe che te zuM samajavuM? uttara pa--pUrNimA ane amAvAsyAnI vRddhimAM AyikIja tithI ArAdhya jANavI. prazna 6--anyadarzanInA dharmanA kAryo anumAnana ceAgya ke nahIM? uttara H--anya darzanInAM paNa mArgAnusArI dharma nRtya zAstrane anusAre anumedanAne ceSya jaNAya che. prazna cha--vaDI dIkSA lIdhA pachI keTalAka cAganA dIvase bAkI rahe te maDhavADa vigere kAraNathI je cha mAsa vItI jAya tA pharIthI pratrajyA cogAAhana pUrvaka vaDI dIkSA apAya che.temAM gaccha nAyakaja dIkSA Ape ke khIjA Ape ? uttara cha--gaccha nAyakaja dIkSA Ape. prazna 8-AcArye agApAMganI vAcanA dIdhA pachI chedagranthaprakIrNaka vigere saMbaMdho vAcanA aMgaprakIrNa ka praryanta kANu anukrame bhaNAve ? Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - (48) - uttara 8-AcAye ke chuTaka patramAM rahelI vidhi pra mANe athavA sAmAcArInI madhyamAM rahelI ye vidhine anusAre vAcanA krama kare ema jANavu. prazna -zrI bhagavatI sutrane anusAra temaja karNikA tti, vIra caritrAdine anusAre jamAlInA keTalA bhava jANavA? uttara 9-jamAlInA paMdara bhAva jANavA. A prazna 10-vAMdho vamAM A gAthAnA vyAkhyAnamAM zrAddhadIna kRtyamAM puSpo parovIne pujana karavuM e pramANe akSare varte che. A ThekANe zAlike pAThane palaTAvIne bhinna arthane kare che ane khAdha leke mAne che Ane mATe bIje kaMI ThekANe lakhyuM hoya te kaho? uttara 10-hamaNA te parevIne pupi vaDe pujana karavuM e pramANe zrAddha dInathI kRtya jANavuM. prazna 11-Ase ane caitra mAsamAM keTalAka dIvase mahA hiMsAnA kAraNa hevAthI siddhAntanI vAcanAdikamAM asvAdhyAya dIvase gaNI tajIe chIe te pramANe dadane dIvasa paNa mahA hiMsAne hetu hevAthI kema na taja? keTalAka buddhine te dIvasa taje che ApaNI te sabaMdhamAM zuM maryAdA che? uttara 11-Idane divase asvAdayAyanA rAMbaMdhamAM vRddhAe te pramANe Acarela nathI eja nizcita jANavuM. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 4 ) punaH jagamAla gaNita prazno tathA teenA uttaro. prazna 1-rAtre jeNe pakavAna khAdhu hoya tene sAMjhavu ( pakavAna khAdhA pachI ) pratikramaNa ane savAranu` pratikramaNa karavuM sujhe ke nahIM. '' uttara 1-1viyA vamAM, muya vayaLa phanti nIyathA | pAri-taMtranhA, bada! hagaNe jIMdu A pramANe hetugarbha gAthAne anusAre pratikramaNa karavu teja suMdara lAge che. za prazna 2-rAtre bhAjana karanArane prAta:kAle navakArasI vigere paccANu karavu ka2e ke nahIM ? uttara ra-rAtrI bhojana karanArane navakArI vigere pa ccakhANu karavuM ka2e paNa zeAle nahIM, prazna 3--cAmAsAmAM munine nagara praveza karatAM athavA nIkaLatA pAda pramA na karAya ke nahIM ? 1 avidhikRtAt varamakRtaM utsUtra vacanaM kathayanti gItArthAH / prAyazcitaM yasmAt akRte gurukaM kRte laghukam. artha:--avidhithI karelA kArya karatAM khIlakula na karavu te zreSTa che. A pramANe je kahevu tene gItAthe utsutra vacana kaheche jethI khIlakula nahIM karelA karatAM avidhithI paNa karelA kArya mAM gheADu prAryA zcata lAge che ane khIlakula nahIM karelAmAM vadhAre lAge che, 4 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (50) uttara 3- dhULa vaLagelI hoya te pAda pramArjana karavuM, anyathA nahIM. prazna 4-tapAgacchamAM rahevAvALA sAdhusamudAya vinA je cAritranI zraddhA karavI ke nahIM? uttara 4-tapAgacchamAM rahevAvALA sAdhu samudAyathI bIje AratranI zraddhA na karavI ema ekAnta nathI. prazna 5-jema zAstramAM kahyuM che ke vanaspati vigeremAM keTalAeka ja ekAvatArI paNa hoya che tema matAntarIya samudAyamAM paNa keI ekAvanArI hoya ke nahIM? uttara 5-anyadarzanIonA samudAyamAM keI ekAvatA-rI na hoya e ekAnta nizcaya jANyuM nathI. 0 prazna - keI kAraNathI pega vahana karyA vinA paNa kalpa sutra vAMcavAnI AjJA kharI ke nahi? uttara 6-keI kAraNathI cAra vahana karyA vinA paNa kalpasUtra vAMcatA jaNAya che akSare upalabdha nathI. prazna cha-AdhAmi khAvAvALAnI madhyamAM rahete hoya ane te zuddha AhAra grahaNa karate heya te te sAdhu kahevAya ke nahIM ? uttara -kAraNa heyate AdhAkamI khAvAvALe paNa jyAre sAdhu kahevAya tyAre teonI madhyamAM rahetA ane zuddha AhArane grahaNa karate sAdhu kahevAya tene mATe te zaMkAja zukaravI. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (pI), - prazna 8-dezavirati aMgikAra karyA vinAnA zrAvake pratikramaNa kare che te phaLavAna ke nahIM? uttara 8-zrAvakanA kuLamAM utpanna thavAthI baccArane abhAva rahete paNa deza viratI pariNAmane saddabhAva havAthI dezavirati aMgikAra karyA vinAnA zrAvake paNa pratikamaNa kare te phaLavAnuM jaNAya che vaLI sAmAyika uccAravuM teja virati rUpa che ane bhAvanI vizuddhi che. ' prazna 9-lIMbunA rasa sAthe meLavelA ajamA ane tenI sAthe meLavelI suMTha duvihAramAM kape ke nahIM? uttara 9-lIMbunA rasa sAthe meLavelA ajamA tathA tenI sAthe meLavelI suMTha duvihAra tathA AyaMbilamAM na kalpe. prazna 10-ta sindhava acita che evA akSaro kyAM che? uttara 10-zrAddhavidhimAM vidyamAna che. 1 prazna 11-( pratikramaNa vigeremAM) tela vigere belAvIne Adeza apAya che, te ThIka che ke nahIM ? - uttara 11-e sArUM AcaraNa nathI paraMtu keTaleka ThekANe tela belAvyA vinA na bhuvana vigerenA nirvAhane asaMbhava hovAthI te nivAravuM azakya che. prazna 12-maMDaLInI bahAra rahelA gItArthane maLavAne tathA vyAkhyAna karavAne zuM vidhi che?maMDaLI bahAra rahele 1 A uparathI pahelAM Adezane mATe te belAtuM hoya , ema saMbhave che. hAlamAM tela ne badale ghII belAya che. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (para) mATe jyAre Ave tyAre laghue tene mATe pATale muka tathA ubhuM thaI javuM ItyAdi karavuM ke nahI? tathA maMDaLIthI bahAra hoya tenI pAse zrAvaka tathA zrAvikA upadhAnAdi anuSThAna kare ke nahIM te spaSTa rIte kahe ? uttara 12-baje kaI vyAkhyAna karavAvALe heya te maMDaLI bahAra rahele vyAkhyAna na kare, vaMdana, uThavuM. vigere vyavahAra tene paNa karaja tathA bIjuM kaI na hoya te zrAvake tathA zrAvikAone upadhAnAdi kriyA karAve. prazna 13-badalAya gayelA varNavALuM kasellakanuM pANI prAsuka thAya ke nahI ? uttara 13-badalAI gayelA varaNavALuM kalakanuM pANI prAsuka thAya che. paraMtu vRddha lekee evuM AcaraNa karyuM nathI. paMDita ANaMdasAgara gaNikta prazna tathA teonA uttare. - prazna -jInAlayamAM IyavAhI paDikamavA pAvakaja caitya vaMdana karavuM ke anyathA thaI zake? * uttara 1-IvahI paDikamavA pUrvakaja jInAlayamAM caitya vaMdana karavuM e ekAnta nathI ema jaNAya che. - prazna ra-navakArasI paccakhANa rAtri paccakhANamAM gaNaya ke judu gaNu? ane e paccakhANa karIne eka pahera paryanta zrAvaka rahe te tene pArasIne lAbha maLe ke be ghaDIneja ? Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (53) uttara ra-navakArasI paccakhANa rAtrimAM gaNAtuM nathI, paraMtu divasamAM gaNAya che ane te paccakhANa karIne pirisi paryanta anupage rahe te tene parisine lAbha maLatuM nathI, upayoga purvaka rahe te lAbha maLe. prazna 3 tresaThazalAkA purUSo grahasthapaNAmAM aThThama vigere tapa kare che tethI teo viratI vALA kharA? uttara 3-tresaThazalAkA purU grahasthIpaNAmAM viratI vALA sAMbhaLyA nathI. aThThamAdika tapa te sAMsArika kAryone mATe kare che nirjarane mATe karatA nathI. -prazna -eka sAthe sAmAyaka lenArA be jaNamAMthI eka jaNe sAmAyika saMpurNa thaye pAryuM ane bIje pahora sudhI besI rahyo che te baMnene sarakhe lAbha maLe ke kAMI phera? uttara 4-sAmAyika karavAvALA zrAvakane upayoge be ghaDIthI uparAMta sAmAyika pALe te lAbha maLe che ane anupacogathI aticArane mATe che ema jANyuM che. prazna pa-zrAvakane parisi vigere paccakhANa cauvihArAja hoya ke anyathA paNa hoya ? uttara 5-zrAvakane pirisI, vigere paccakhANa caurvina hArA paNa heya ane anyathA paNa heya. kAraNa ke - jisi porisi puri megA saNAI sahANa duti cauhA -evA bhAganA vacanathI duvihAra tivihAra cauvihAra traNe prakAre karavA kape. ' h Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (54) punaH kArSigaNita prazno tathA teonA uttara A prazna 1-caMdra tathA surya potAnA zAzvata vimAne zrI mahAvIrasvAmIne vAMcavA mATe AvyA paNa tArAnA vimAnene madhya bhAga cheDe hovAthI teonI vacamAMthI evaDA moTA vimAne zI rIte AvI zakyA ? uttara 1-caMdra tathA suryanuM potAnA vimAnavaDe AvavuM te jema daza AzcaryanI aMdara gaNAya che tema tArAonA vimAnenI madhyamAM praveza paNa tenI antargata Azcarya tarIke gaNI leve ema saMbhave che. . prazna 2-tirthakaronA kalyANa samaye sadharmaka vigere Indra naMdizvara dvIpa mAMhenA ratikara parvatanI upara vimAne. ne sakeca karIne Ave che tyAre sthIra tArAonuM ghaNuM ja alpa aMtara hevAthI teonI madhyamAMthI zI rIte AvI zake ? uttara - " tArassayatArassa ya jaMbuddivami aMtaraM guruaM- " tArA tArAnI madhyamAM jabudvIpane viSe vadhAre aMtara che. ema jevI rIte jaMbudvIpamAM tArAonA aMtaranuM mAna kahyuM che tevI rIte bIje kaI ThekANe antarALanuM mAna kaheluM sAMbhaLyuM nathI tethI temAM koI zaMkA karavA jevuM nathI. prazna 3-caturtha bhaktanA paccakhANa karavAvALAM zrAvakane pAraNe tathA uttara pAraNe trividhAhAra tathA ki vidhAhAranuM paccakhANa karavuM kalpe ke nahIM? Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (55) uttara 3--paraMparAthI trividhAhAranuM paccakhANa karavAmAM Ave che tethI tema karavuM egya jaNAya che. prazna 4--zrI bhagavatI sutranA dazamA zatakanA agyAramA, udezAmAM devatAonA AyuSyanI sthitinA sthAna dasa hajAra varSathI AraMbhIne samaya samayanI vRddhie tetriza sAgarepama prayanta kahyAM che. sarva sthAnake devatAo lAbha ke nahIM? uttara 4-adhA rithatisthAe devatAo vaDe eve niyama jANe nathI. prazna padigaMbara mata rathApaka sahasamallanA gurUnuM nAma zuM ? - uttara pa-Avazyaka vRttimAM sahastramallanA adhikAramAM tenA gurUnuM nAma kRSNAcArya kaheluM che. prazna -zrI RSabhadevanA samavasaraNamAM je te samayamAM vartatA manuSya jevaDuM zarIra karIne devatAo Ave te teone zarIranA anusAre karavA paDatA meTA vimAnanA tArAmaMDaLanI aMdara aMtarALa ochuM hovAthI praveza kema thaI zake ? uttara 6-A zaMkAja anucita che. kemake naMdIzvara dvIpe vimAnene saMkeca karIne ticha jaMbudvipamAM AvatA hovAthI tArAonI madhyamAM teone nikaLavuMja paDatuM nathI. prazna -zrAvaka bAra vrata uccare che tyAre tene kanyAlikA vigerene tyAga heya che te tene potAnI kanyAnI mAbatamAM kAMI jayaNA hoya che ke nahI? Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ) uttara 7-'du:viSaLArU vilaya ' evA zabdo te vratanA uccAramAMja kahelA heAvAthI peAtAnI kanyAnI khAkhatamAM jayaNA hAya che. prazna 8--dIvase cauda niyama dhAravAmAM maithunanu ane dUra gamananu prayeAjana nahIM hovAthI tene niSedha karyo hAya tA rAtre tethI chuTA thavAnu ka2e ke nahI ? uttara 8--te mANuse dIvaseja niyama dhArelA hovAthI kalpe prazna 9-phelIyarAya vaya, pAkampAse tahevAraseya shah tinigamA, nAyavvA paMca sese || 1 || A kAryotsargI niyukitanI cArANu MmI gAthA che. tenA zuM artha ? u. 9--kAyotsarga niryutimAM rahelI uparanI gAthAnA zrI haribhadrasurie manAvelI vRttimAM A pramANe artha kahyA che-jaivasika, rAtrika, (rAI) pAkSika, cAturmAsika, tathA sAMva tsarika pratikramaNumAM traNa gama jANavA. devasekAdi pAMce pratikramaNamAM pratyekane viSe traNa traNa gama A pramANe jANavA--sAmAyika laIne kAusagga karaveA. 1 sAmAyika laIne pratikramaNa karavuM. 2 tathA sAmAyika laine phrIthI kAusagga karavA. 3 e traNa gama samajavA. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (57) puna: paMDita nagarSigaNita prazno tathA teonA uttare prazna -eka bAdara paryApta jIva jyAM hoya tyAM tenI nizrAe asaMkhyAtA aparyAptA jIva heya AvI rIte kahyuM che temAM AjJAja pramANa che ke kAMI yukti che? uttara 1-AjJAja pramANa che. yukti jovAmAM AvatI nathI. prazna 2-saMpurNa dharmAstikAya dravya kahevAya ke skaMdha kahevAya? - uttara 2-dravya kahevAya. keI ThekANe upacArathI skaMdha paNa kahevAya che. paNa temAM kAMI bAdhaka jaNAtuM nathI. prazna -paramANuMnA varNAdi badalAya ke nahIM? uttara 3--badalAya. prazna i-gatamasvAmI gocarIne mATe ekalA jatA hatA, ke bIjA munine sAthe rAkhatA hatA? uttara 4-prAyaH ekalA jatA hatA. evuM bhagavatI vi gere sutromAM vAMcavAmAM Ave che. paraMtu teo Agama vihArI hovAthI tenA ucita anucitane vicAra kara cogya nathI. prazna pa--greveyakAdimAM pANI nahi hevAthI tyAM rahelA devatAo janapujA zI rIte karatA haze? Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 18 ) uttara p--traiveyaka vigeremAM pANInI mAphaka vanaspati paNa hotI nathI paraMtu tyAMnA devatA prAya: gamanAgamanAdi nahIM karatA hAvAthI temaja pujAnA upakaraNAnA abhAva hAvAthI dravyathI jIna pujA karavAnuM saMbhavatu nathI. prazna H -sukSma bhAdara nigeda paryAptA ane aparyA - tA eka nigodamAM anaMtA jIvA hoya che ema kahyuM che te temAM nigaDha zuM ? ane jIvA kayA ? te spaSTa rIte kRpA karI kaheze. uttara 6~~nigeAda zabdavaDe karIne eka zarIra vanaspati svarUpa sAdhAraNa anaMta jIvAnu upajAveluM samajavu temAM a naMtA jIvA rahe che tethIja te anaMtakAyika jIvA sAdhAraNa kahevAya che. prazna 7--paryuSaNamAM jyAre cAdazane dIvase kalpasutra vAMcavuM zarU karavAmAM Ave athavA amAsa vigerenI vRddhi thaI hoya teA amAsa athavA paDavAne dIvase sutra vAMcavAmAM Ave tyAre chaThThuM tapa kANu dIvase karavA ? uttara 7---eve vakhate chaThThuM tapa karavAnA dIvasonA niya nathI mATe yathArUci tapa karavA. divasanA AgrahanuM kAMI kAraNa nathI. prazna 8--samavasaraNamAM khIrAjelA tirthaMkaro gRhasthInA veSe dekhAya ke sAdhunA veSe ? uttara 8-1 agino, nakitino, na sivA Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | ( 59) e vacanathI tirtha kare grahasthane veSe athavA sAdhune veze nahi paraMtu lakattararUpe dekhAya tethI amukanA jevA ema kahI zakAya nahIM. A prazna gaNadhara mahArAja pratikamaNa karatI vakhate sthApanA kare ke nahI ? kare te tirthaMkaranIja sthApanA kare ke anyanI ? uttara 9-tirtha kara deva tathA gurU ane hevAthI temanI samIpe pratikramaNa karatAM sthApanAnuM prayojana nathI. ane teo na hoya tyAre kare te ApaNI jemaja sthApanA kare ema saMbhave che. * prazna 10-gurUpujA saMbaMdhI suvarNAdika dravya gurUdravya kahevAya ke nahIM ? uttara 10-gurUpujA saMbaMdhI suvarNAdi dravya gurUdravya na kahevAya. kAraNa ke te temaNe potAnI nizrAnuM karyuM nathI. pitAnI nizrAnuM kareluM rajoharaNa vigere gurUdravya kahevAya ema jaNAya che. A prazna 11-purvakAlamAM evuM pujAvidhAna hatuM ke nahi? * uttara 11-hemacaMdrAcAryanI kumArapALe suvarNa kamaLavaDe pujA karI evA akSara kumArapALa prabaMdhamAM che. tathA dharmalAbha itiprokte, duraaducchritpaannye| sUraye siddhasenAya. voTi nAdhipaH INa A pramANe siddhasena divAkara mahArAjanA saMbaMdhamAM paNa adhikAra che. . Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazna 12-gurUdravya zA kAmamAM upayegI thAya? uttara 12-A badhuM aMgapujArUpa dravya teja vakhate zrI saMghe jIrNoddhAramAM vAparyAnuM teja prabaMdhamAM lakheluM che. A ThekANe ghaNuM vakatavya che paNa keTaluM lakhI zakAya. prazna 13- kRtrima vastu keTalo kALa rahe, saMkhyAta kALa ke asaMkhyAta? uttara 13- kRtrimanA aneka prakAra che tethI te saMbaMdhamAM bhagavatIjInA AThamA zatakanA navamA udezAnI sutra ane 9. tti joI levI. A hakIkata je aSTApadAdi uparanA caityane AzrIne puchatAhe te ane te saMbaMdhamAM zaMkA thatI hoya te tene mATe vasudeva hIMDImAM adhIkAra che te joI le. tyAM cAlatI avasarpiNInA aMta sudhI caitya raheze ema jaNAveluM che. A saMbaMdhamAM siddhAntanA akSaranI sAbItI mAgatA ho te jaMbudvipa pannatti vigeremAM suSamAsuSamA ArAdinA varNanamAM vApI dIdhikA kAsyAdi dhAtu pramukha kRtrima padArthane sadbhAva jeI le. prazna 14-kuhaNA zabdavaDe karIne bhumirapheTa (bIllITepa) pratyeka vanaspatikAyanA adhikAramAM jIvAbhigama sutrane viSe vyAkhyA karI che. jIva vicAramAM te sAdhAraNa vanaspatikAyane viSe vyAkhyAna che tenuM kema? uttara 14 A vAta kevaLI mahArAja jANe. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ) prazna 15-vimAnAnI madhyamAM bhUmi che ke nahi ? uttara 15--vimAnAnI madhyamAM bhuminathI ema jaNu che. kAraNa ke bhagavatyAdi sutrAmAM naraka sabaMdhI sAta ane A ThamI ISaprAgabhArA ema Aija pRthvI kahI che jo svargamAM paNa pRthvI hAta teA te vadhAre kaheta prazna 16-tibbate caheluM amadamALe bhagavatInA seLamA satakanA pAMcamA udezanA aMtamAM tenI vRttimAM lakhyuM che ke ahIMA purva bhavamAM indre abhinava zreSThi thayA hatA. ane gAMgadatta jINu sRSThi thayA hatA teo bane jaNAe zrI munisuvrata jInanI pAse dIkSA lIdhI hatI ema lakhyu che. vadArUttimAM teA zrI mahAvIranA kAusagganA adhikAramAM vizAlA nagarImAM jINu zreSThi ane abhinava zreSThi hatA, teo e kANu ? uttara 16----Stri teya jaisa gasamAne e sutranI vRtimAM jee jINu zreSThi ane abhinava keSTie dikSA lIdhI hatI, tethI vizAlA nagarImAM jINu sRSDi ane abhinava zreSThi ane bhinnaja hatA tethI A ThekANe kAMI zaMkA rahetInathI. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (ra) punaH paMDita kalyANakuzalagaNita prazno tathA teonA uttara prazna 19 tisuhu tig veNu ghaNu da ivaza vAyata tumayaMra mA be traNa ane traNa devalokamAM ghodadhi tathA ghanavA bane anukrame AdhAra paNe che paraMtu tenA valacenA vidhvaMbhAdinuM pramANa keTaluM ane kyAM che tene mane saMdeha che ane tene nirNaya thaye chate tyAM rahelI bhUminA vistAra tathA laMbAIne nirNaya thAya? uttara -uparakahyA pramANe ghane dadhi ane ghanavA ATha devaleka sudhI AdhArapaNe che. ema AgamamAM kahyuM che. paraMtu tenuM pramANa ane valayAdi keI ThekANe vAMcavAmAM AvyA sAMbharatA nathI. prazna 2-ukezavAlAdine keTalAeka loke deza nihunava mAne che ane dezaninava mAnavAnuM kAraNa upadhAnanA apalApi hovAthI batAve che. teo upadhAnanA apalapi che ema zuM teonA karelA keI grantha uparathI jANyuM ke saMprati upadhAna nathI karatA tethI? aMtya vikalpa upakya che e kAMI camatkArane karavA vALA nathI kAraNa ke ghaNA kALathI teonA samudAyamAM pramAdanI utpati thavAthI teo karatA nathI. ane pramAdathI je upadhAnanuM na vahevuM e koI nirnavatAnuM prAjaka nathI je kaI graMthamAM lakhyuM hoya te te granthane de Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 13 ) khavAne huM icchu chuM te upadhAna vahetA nathI tethI niSnavache ema mAnIne jo pravacanaparIkSAdi granthAmAM lakhyu hAya tA Aja kAla sAcA zrAvaka kALu ane kayAM che? ityAdi tarka vaDe karIne mArA manamAM te te lakheluM cittva che ema pratibhAse che. keTalAkA tA te " phopha mAruM " evA pATha Ale che tethI tene vAre ghaDIe nihnava kahe che. paraMtu e pa ThIka nathI kemake jema tapAgacchanI madhyamAM nAgapurIya vigere paMdara leAgassanA kAusagga nathI karatA teA paNa teo nihnava nathI kahevAtA tema vajra svAmInI pahelAM teonI zAkhA bhinna paDI gayelI hovAthI nidbhava nahI kahevAya ThAre vizad vadhumALe vALe sahaya ninavaLe ityAdi akhaMDa pATha paNu teoe zrAvakAne bhaNAvele dekhAya che te he pujya teo nihanava kahevAya ke nahI ane kahevAya tA kevI rIte ? e karaze te A khALaka anugrahita thaze ? uttara 2--ukezavAlAdine keTalAeka loko nihnava kahe che tevu kAMI mAluma paDatu nathI ame teA dvAdaza jalpa paTTaka granthamAM jeTalA nihnavA kahyA che tenA nizcaya karIechIe. ane dvAdazaja5 paTTaka te ApanI pAse pahelAMja mekalye che tathA pravacana parIkSAmAM lakhelA nihunavA cintanIya che. ane sAcesAcA niNya jaNAvyA vinA jyAM tyAM te te nihnavAne kahevAvALAone pratikAra paNa kevI rIte karI zakAe ! Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 ) caDita jinadAsa gaNikRta mA tathA tenA uttara. prazna 1--nava nArade kayAre ane AnI pAse samyakattvane pAmyA. ane keTalA svarge ane mekSe gayA ? uttara. 1--nAraDhAnI gati vigere AzrIne keTalAka svage ane keTalAka mokSe gayA che. paraMtu madhAnI hakIkata kharAkhara kAI jagyAe jaNAI nathI. prazna 2 jInapratimAone garama lAkha vigerenA rasavaDe karIne cakSu vigere caDAve te temAM AzAtanA thAya ke nahi? uttara ra--nipuNa zrAvakA garama lAkhavaDe cADatAM doSanA prasaMga hovAthI tema karatA nathI, paraMtu rALamAM telane meLavIne pachI tene khaDAvIne tenA rasavaDe cakSu vigerene cADe che. prazna 3--AsA tathA caitra mAsanI asAyamAM sAtama AThama tathA nAma e traNa divase upadhAnamAM gaNAya ke nahi ? uttara 3-e traNa divase upadhAnanA tapa vizeSamAM lekhe na Ave. a prazna 4--mALa paheravAnI naMdI kayAre mAya ? uttara 4vijayAdazamI pachI mAMDavI sujhe ema vRddha vAda che. prazna pa--bharatakSetranA cakravarti prathama kANu kANu khaMDa sAthe tenA krama kahyA ? Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ) uttara pa-- pahelAM madhyakhaMDa sAdhIne pachI peAtAnA sara dAra pAse dakSiNa khaMDa sadhAve tyAra pachI tamisrA guphAnI adara praveza karI vaitADhayathI bahAra nIkaLIne uttaranA madhya khU sAdhe, pachI saradAra pAse si MdhunA uttara khaMDa ane gaMgAnA uttara khaMDa sadhAve tyAra pachI vaitADhaya sAdhI tenI nIcenI khaDaprayAta guphAvaDe nIkaLI gaMgAnA dakSiNa khaDa saradAra pAse sadhAvIne rAjadhAnI tarapha jAya AveA krama samajavA. paMDita vellapiMgaNikRta prazno tathA tenA uttarA. prazna 1--pAsathA vaDe dIkSita sAdhuthI gaDhA cAle evu kAM lakhyuM che? uttara 1--evuM tA koI jagyAe lakhyuM nathI. ahIM ema samajavAnu che ke, savigna AcAryAdi tathA savigna gItArthAdi na hAya tA savignanA bhakta. pAsasthAdinI pAse jyAre prAyazcita le tyAre puna tAropa rUpa prAyazcita jo koIne Ave tevu hoya to te paNa tenI pAse levuM paDe, A pramANe chedragranthanA kahevA pramANe samAdhAna jANavu prazna 2- dezapAsastheA kayAre vaMdana karavAne caigya che uttara 2 upara gayelA praznanA uttaramAM kahyA pramANe jyAre tevAnI pAse prAyazritAdi levuM paDe tyAre AcAryAdi Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) paNa pAsasthAdine dvAdazAvatI vaMdana kare. A sivAyanA anya kAraNa prasaMge sarva pAsasthAne paNa vRddha vaMdanAdi kare ema A vazyaka niyukita vigeremAM kahyuM che. prazna 3-gurUnI nANaka pUjA kayAM kahI che? uttara 3-kumArayALa zrIhemacaMdrAcAryanI hamezAM su. varNa kamaLavaDe pujA karatA hatA. A pramANe kumArapALa prabaMdha vigeremAM kahyuM che. tenAja anusAre nANAvaDe karIne AjakAla paNa pujA karAtI dekhAya che. kemake nANA paNa dhAtumayaja che. sumati sAdhu surinA vArAmAM maMDapAcaLa parvata upara malIka zrI mAphara nAmanA mANase suvarNa TaMkakavaDe karIne pujA karI, Ave dvavAda paNa che. punaH paMDita vivekaharSagaNikRta prazna tathA teonA uttare. A prazna 1-3mase garA vasaddhiA kapAsa purA saya sahassAiM savAuyaM pAlaittA siddha buddhe sbduvadhahIne imarA vAvaTI vI kuMvarI e gAthAne samavAyAMgAvayavamAM AvelI raso usaphUga ityAdi gAthAnI sAthe virodha Ave che kemake bhagavAnanA cha lAkha purva gayA pachI utpanna thayelA te nI samAna 84 lAkha yuvA yuSavALA bAhubaLInuM nivaNa bhagavAnanI sAthe kema bane? Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) . kemake carama zarIranA AyuSyanu apavana thatuM nathI. jo tame accherAmAM bheLuM gaNI levAnuM kaheze te te paNa nathI. kAraNa ke utkRSTa avagAhanAvALAM ekasA ATha eka samaye siddhi padane pAmyA e accherU che. temAM tenA samAveza thaze nahi. uttara 1--bAhubalInuM samayAMga sutrAnu MsAre 84 lAkha punu AyuSya saMbhave che. teA paNa anya granthAmAM RSabhasvA mInI sAthe nirvANu kahyuM che te virUddha nathI. kemake temanA AyuSanuM apavana asaya siddhA utkRSTa avagAhanAvALA ekase ATha eka samaye siddhi paddhane pAmyA. A accherAnI antargataja samajavuM. kAraNa ke rivA Udyutti A A - zcaryanI aMdara paNa yugalikanA AyuSyanu apavana tathA yugalikanuM narakagamanane antarbhAva karavAmAM Avye che. prazna 2-ganto munnuttamatttaSi e gAthAnA samyadraSTine utkRSTa nyUnA pudgala parAvatuM saMsAra pratipAti che. no riga vAto vigo banmAvegovA ityAdi daza curNinA akSarAnusAre samyagadraSTine tathA kriyAvAdI mizrcAdraSTi ne utkRSTa nyUna pudagala parAvarta saMsAra kathA che. paraMtu te paNa AgamAntarane anusAre nyUnA pudagala parAvatuMja nizrita thAya che. tA sabhyagadraSTine tathA kriyAvAdi mithyA-STine saMsAranuM sarakhApaNuM kema ? uttara 2--A ThekANe jo ke A vAta mAtrathI sAmya kahyuM che. te paNa sabhyadraSTImAM koi AzAtanA vizeSanA karavAvALa Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ virAdhakaneja eTale saMsAra kahe che, bIjAne eTale badhe heta nathI. ane kriyAvAdI mithyASTinA samudAyamAM te kaI laghu kamIne ekAvatArIpaNAne paNa saMbhava che te pachI samAnatA mAM zuM zaMkA? tattva kevalI jANe. prazna 3-ke jANatA evA abhiniveza karavAvALAne saMsAraddhinuM kAraNa karmabaMdha vadhAre, ke nahi jANatA evA ane bhiniveza karavAvALAne karmabaMdha vadhAre? - uttara 3-vyavahArathI te jANate chatAM abhiniveza karavAvALAne karmabaMdha vadhAre lAge ema jaNAya che. prazna -jANute e keIhiMsAdivaDe karmabaMdha bAMdhe che ane koI ajANatAM karmabaMdha bAMdhe che te te banenI aMdara kene draDha karmabaMdha thAya? utara 4-banenI aMdara jene krodhAdi pariNAma draDha hoya tene draDha karmabaMdha thAya maMda heya tene maMda. punamehapAdhyAya zrI sumativijayagaNi ziSya 5 Dita guNavijaya gaNita prazna tathA uttare. prazna 1-dakSiNa bharatArdhamAM zrI RSabhadeva sarva vyavahAranA batAvanArA thayA tevI rIte uttara bharatArdhamAM sakala vyavahArane karavAvALuM kaI thayuM haze ke nahi? je kaI vyavahArane Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAvALe thaye heya te tenuM nAma kahe. ane koI na thayo hiya te tyAM kevI rIte vyavahAra cAlatuM haze? uttara 1-uttara bhAratamAM jAtismaraNavALo ke - nuSya athavA te vyavahArane karavAvALA kSetrane adhiSThAyaka kaI deva saMbhave che. temaja kALAnubhAvathI svataH keTalIka nipuNatA prApta thAya che. prazna ra-saidharma vigere devalokanI aMdara pratyeka devane mATe ekaja upapAta zayyA hoya che ke bhinna bhinna? uttara 2mahaddhika devanI te upapAta zayyA judI judI hoya che. anya devenI abhinna paNa hevI saMbhavita che tene mATe tathAvidha spaSTAkSara jovAmAM AvyA nathI. prazna 3-dezAvAzikavratane karavAvALA keIe se kejananI chuTa rAkhI hoya tene akasmAta te thakI uparAMta patra mekala paDe te tene vratamAlinya thAya ke nahi? - uttara 3-gazAstra vRtti vigeremAM lakheluM hovAthI vratamAlIca thAya che ema mAluma paDe che. prazna -upadhAnane vahevAvALA zrAvakAdine akAla saMjJAmAM rAtre paNa jalazAca vigere vidhi thAya ke nahi? uttara 4-pitAsaMbaMdhI ke purUSe lAveluM upadaka kape. . prazna pa-zrI RSabhadeva vigere ekase ATha eka samacamAM meze gayA Achera che te bAhubaLI vigerenA AyuSyane Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 7 ) AzrIne zuM gatI thaze? ane A nirNayanuM pratipAdaka kaMI granthanuM nAma kahe? uttara pa-gAya siddhAM Aja AzcaryanI aMdara bA hubalInA AyuSyanA apavartanane samAveza thAya che jevI rIte vaMza supatti e AzcaryanI aMdara harivarSa kSetrathI lAve. bhA yugalanA AyuSyanuM apavana zarIranuM laghu karavuM tathA naraka gamana vigere antabhava karIe chIe. prazna -je ATha Atmapradeze mauja rahe che teo kama paramANuM vargaNathI lIpta hoya che ke nahi? uttara -karmathI anAvRtta AtmAnA ATha pradeze rahe, che. zrI jJAnadIpIkAmAM kahyuM che ke spRzyante karmaNA te'pi, pradezA Atmano yadi / / tadAjIvo jagatyasminnajIvatvamavApnuyAt // 1 // te (ATha) AtmAnA pradeza je karmavaDe karIne sparzI te jIva paNa jagatamAM ajIvapaNane pAme. prazna cha-meghakumAranA purvabhavamAM hastinuM je nAma saM. bhaLAya che te nAma keNe dIdhuM haze? uttara cha-te parvatanI madhyamAM rahevAvALA vanacaree dIdheluM ema zrI jJAtAdharma kathAsutramAM kahyuM che. prazna 8-caMda guNaThANa upara caDavAvALe prANu kamathI cidamAM guNaThANane sparza kare ke vyavadhAnathI kare ? Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 71 ) uttara 8-anAdimithyAdaSTi ethe guNaThANe naSTa thAya che. bIje athavA trIje na jAya. tyAra pachI je upazama zreNIne AraMbha kare te kamasara agyAramAM guNaThANa paryanta jAya ane je the guNaThANethI kSapakazreNIne AraMbha kare te agyAramA guNaThANAne tajIne cAdamAM guNaThANa sudhI kamasara jAya. A viSayamAM vizeSa jANavAnI IcchAvALA e tana tata vizeSa zAstra jevAM 1 prakana-papAtika sutrane viSe sAdhu varNananA adhIkAramAM paMtAhAranI vRttimAM vAsI vAla caNA vigere vyAkhyAna che te khAdyavAsI pupikA khAvAvALAne doSa de kema yukta che? uttara 9-nivAra vagaranA aMtaraMta ja dorUvAva e pramANe brahaka95 bhASyane viSe jInakavipaka adhikAramAM tathA tenI vRttimAM vAvatra zabdavaDe karIne vinaSTa e pramANe vyAkhyAta che tatva te tavavidha jANe. vAzIne khAvAne vRddha paraMparAthI tathA trasa jIvanI utpatti tene viSe thavAthI vAzI khAvArUpa doSanuM vajanaja zreya che. prazna 10-upAMge gaNadhara racita che ke anya racita ? tathA upAMgonI racanA aMga racAyA tyAre thaI ke anya kALe ? uttara 10-upAMgone sthavira mahArAjAe race che, te tIrthakara vidyamAna hoya tyAre athavA tyAra pachI paNa racAya che. aMga racAtI vakhate ja upage racAya ema ekAnta nathI. e pramANa naMdIsutranItimAM spaSTa kahyuM che. vizeSa te granthathI jANI levuM. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaNi jyavaMta ziSya paDita devavijayagaNita prazna tathA tenA uttare. prazna 1-lekAntika deve ekAvatArI hoya che ke ane khAvatArI ? uttara 1-aSTAvatArI jANavAmAM che. prazna 2-saidharmendra kADhI mukele saMgamadeva bhavadhAraNIya zarIravaDe merU parvatanI culA upara gaye ke uttara kriya zarIra vaDe ? uttara 2muLa zarIravaDe karIne gaye ema mAluma paDe - che. kAraNa ke uttara vaikiya zarIranI eTalA kALa paryanta sthiti nathI ane vimAnathI muLa zarIra bahAra jatuM nathI e vacana gAyika samajavuM. - prazna 3-jeNe sarva vinayanuM paccakhANa karyuM hoya te -nAvinuM paccakhANa kare te ekAsaNAnI mAphaka tene besaNuM paNa karavuM kape ke nahi? uttara 3 besaNuM karavuM kalpe ema jANavuM. prazna 4-paramAdhAmIe bhavya ja hoya che A vAta satya che ke asatya? uttara 4-satyaja che ema jANavuM kAraNa ke, banne prakAre temAM aviredhIpaNuM che. je abhavya hoya te te paramA Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 ) dhAmI anya janmamAM karelA pApAne kahIne jIvAne duHkha kare che te vAta ghaTe nahi, tathA te svarganI IcchAthIja tapasyA kare che ema AgamamAM sAMbhaLIe chIe. te vAta paNa ghaTe nahi. prazna pa--mahAvIrasvAmI pu bhavamAM cakravatI thayA hatA te puNya kayA bhavamAM upArjana karyuM ? . uttara pa--tenA nirNaya keAi granthamAM dekhyu nathI. prazna da--tirthaMkarAnA jIvAne paramAdhAmIe nArakImAM pIDA kare ke nahIM ? uttara cha--tene mATe ekAnta jANyA nathI. prazna cha--dezaviratimAM kripanA aMdha thAya ke nahI ? uttara cha--tene mATe paNa ekAnta jANyo nathI. prazna 8-nemi caritramAM zrI kRSNanA pAMca lava kahyA che ane kSAyika samyakatvavALAne utkRSTa cArabhava kahyA che te kevI rIte saMgata thaze ? uttara 8-anyamatanA anusAre kRSNanA pAMcabhava kahyA che ema nizrcaya thAya che. kAraNa ke dha paddezamALA vRttimAM zrIneminAtha ane kRSNunA viSAda karaNa prastAvamAM kahyuM che kemaasoytu maMtao uccaThi iheva bhArahe vAse saya duvAre nagare jiyasattussa putto ikAra samo amamo nAma tityayaro ho hili A akSarAne anusAruM traNa bhava Ave che. tatva kevaLI mAhArAja jANe. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 4 ) A prazna 9-pisaha karavAvALI zrAvikAo rastAmAM deva tathA gurUnA guNanuM gAna kare che te kyAM lakhyuM che? uttara 9-A rIta zAstramAM kahI nathI ema jANavuM. prazna 10-parisinI pachI uMce svare na bolavuM A pramANe vRddha vacana sAMbhaLIne paNa zrAvake rAtrI jAgaraNa kare che te kyAM lakhyuM che? uttara 10-tapasyAdi je divase karAya che te divase dekhavAthI paraMparAnuM ja zaraNuM nizcita thAya che. paMDita vi@ArSigaNita prazna tathA teonA uttaro prazna 1-keI nava vyAkhyAna vaDe kapa sutra vAMce che. ane keI adhIka vyAkhyAnavaDe karIne vAMce che. te tenI vAMcanAne adhikAra kayAM che? uttara 1-nava vyAkhyAna vaDe ka95 sutra vAMce ema aMtavacanI madhyamAM vidhAna havAthI nizcita thAya che, adhika vyAkhyAna vaDe vAMcavuM ema tathAvidha suvihita gacchanI paraMpa rAthI keIpaNa ThekANe lakheluM jANyuM nathI. prazna 2-rAjagaha nagaramAM guNazilA... caityamAM zrI mahAvIrasvAmIe kalpasutra prakAzya e pramANe kapAdhyayanamAM kahyuM che. kalpasUtranI vRtti vigeremAM te zrI bhadrabAhu svAmIe racyuM ema kahyuM che e kema saMgata thaze? Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ) uttara 2-zrI mahAvIra svAmIe arthathI kapasutra prakAryuM ane gaNadharee tene suvaDe guMcyuM tyAra pachI navama purvathI dazAzrutaskaMdhane uddhAra karatA bhadrabAhusvAmIe paNa aSTamAdhyayanarUpa kalpasUtrane paNa udhata karyuM tethI kAMI anupapanna nathI. prazna 3-zrI RSabhadevanA vakhatamAM tADanA phaLathI dAraka yugaliye maraNa pAme te kema saMbhave? kemake yugaliyAonuM akAla mRtyu hatuM nathI ? uttara 3-purvakoDI thakI vadhAre AyuSyavALA yugaliA bAkI AyuSya rahete maratA nathI. zrI AdinAthanA samayamAM marelA yugaliAne purva keDIthI vadhAre AyuSya nahatuM tethI tenuM akAla mRtyu saMbhave che. prazna 4-pAMca pAMDavenI sAthe vIzakeDI muni siddhi padane pAmyA ema zatruMjaya mahAtmamAM lakhyuM che. A ThekANe keDI vIza saMkhyAnI samajavI ke se lAkhanI? uttara 4-vIza saMkhyAnI keDI na levI paNa lAkhanI levI. prazna pa-jJAtAdharmakathAMganA navamA adhyayanamAM ratnadI5 devI mULa zarIravaDe karIne lavaNa samudrane zedhavA gaI ema kahyuM che paraMtu pitAnA mULa zarIra vaDe bIje javuM kema saMgata thaze? uttara 5-ratnadIpadevI muLa zarIre samudrane zedhavAne mATe gaI ema kahyuM che. paraMtu tene mULa zarIre bIje kaI The Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . ( 6 ) kANe javAne pratiSedha jANyuM nathI ke jethI A ThekANe zaMkA thaI zake? prazna -tirthaMkaranI madhyamAM sAdhuone viracheda thaye chate kaI svayaM buddhane kevaLa jJAna utpanna thAya te te dharmopadeza Ape ke nahi ? ' uttara pratyebuddha vigere sarvathA dharmopadeza na Ape e niSedha siddhAntamAM dekhe nathI. A prazna -bharatakSetramAM rahelA cha khaMDanA nAma kahA? uttara 7-bharatanA dakSiNArdhamAM siMdhu tathA gaMgA te bannenI vacamAM AvelA dezane madhyakhaMDa kahe che. gaMgAthI purva dizAmAM AvelA dezane gaMgAnikuTa khaMDa kahe che, siMdhuthI pazcima dizAmAM vartavAvALA dezane siMdhuniSphaTa e pramANe. uttarArdhamAM paNa eja traNa nAma samajI levA. prazna 8-gaMgA ane sivuM e bane nadIo keTalI nadIonA parivAravALI che. ane te bane zAsvatI che te kayAM sudhi samajavI? - uttara 8-gaMgA ane sidhu e bane nadIe caMda auda hajAra nadIonA parivAravALI che. e vAtane ladhu saMgrahiNImAM haribhadrasUrie spaSTa karelI che. ane te ane nIe zAsthati che kAraNa ke ladhusaMgrahaNImAM zAsvatA padAthane ja gaNAvavAmAM AvyA che. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 7 ). prazna -zrImahAvIra svAmInuM 2 varSanuM AyuSya kahyuM che te bone janma caitra suda 13 ne divase ane nirvANa kArtika vadI amAvAsyAne dIvase te 72 varSa kevI rIte saMgata thaze? uttara 9-asADa zudI chaTha lakSaNa jotpattinA divasathI AraMbha karIne gaNavAthI 7ra varSa purA thaI jaze. thoDA nyunAdhika mAsAdi thAya te paNa teja varSamAM gaNAya che evI vivakSA hevAthI. nirNaya te vyakta graWAkSara dekhyA vinA kevI rIte karAya. prazna 10-zrI mahAvIra svAmInAM mAtapitA bArame devaleke gayA ke the devaloke ? uttara 10-AcAraMga sutramAM bArame devake ane pravacanasAroddhAramAM ethe devaleke gayA tema kahyuM che. tene nirNaya kevalI gamya samaja. prazna 11-harinagameSi deve zrI mahAvIranA garbhanuM haraNa kaNa dvAre karyuM hatuM ane trizalAnI kukSimAM keNu dvAre mu ? uttara 11-mahAvIra prabhunA garbhane devAnaMdInA ni dvArathI haraNa karI trizalAnA garbhAzayamAM chavi cheda karIne mu. nidvAre mu e pramANe bhagavatI sUtramAM lakhyuM che... prani 12-zrI sthUlabhadrane bhAI zrIyaka marIne keNu gatimAM gaye? Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 78 ) uttara 12-pariziSTa parvamAM sAmAnya rIte devaleke gaye ema kahyuM che. - prazna 13-sAdhvI zrAvakanI age vyAkhyAna kare ema kiraNa granthamAM lakhyuM che? uttara 13-dazavaikAlika vigere granthamAM kahyuM che ke sAdhu kevaLa zrAvikanI sabhA AgaLa rAganuM kAraNa hevAthI vyAkhyAna na kare. temaja sAdhvI paNa kevaLa zrAvakanI sabhA AgaLa rAganuM kAraNa hevAthI vyAkhyAna na kare. zna 14- be indriya eLa maTIne caturIndriya bhramarI kema thAya? uttara 14-eLanA zarIranI aMdara eLaneja jIva athavA anya jIva bhamarIpaNe utpanna thAya che. 1 prakA 15- kevaLa unanA vastrane zarIranI sAthe saMbaMdha thaye chate jIvanI utpati thAya che ke nahi? uttara 15-kevaLa unanA vastrane zarIranI sAthe saMbaMdha thAya te bahu juo utpanna thAya che. prazna 16-mahAvideha kSetramAM simaMdharasvAmInA sthAne je tirthakara utpanna thaze tenuM nAma zuM? tathA tyAM vastra varNa vigerenI vidhi kevI tathA vihAra karatA viza tirtha karenA mAtA, pItA, gAma vigerenA nAma keNu zAstramAM che? uttara 16-zrI simaMdhara svAmine sthAne utpanna thAvA vALA tirthaMkaranuM nAma ke I zAstramAM dekhyuM nathI tathA tyAM Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 7 ) vastra vigerenI vidhi A khaMDamAM thayelA ajItAdi bAvIza tiWkarene anusAra samajI levI. tathA vihAra karatA vIza tIrtha karenA mAtA pItA tathA gAma vigerenA nAma chuTaka patrAdimAM kahyAM che. prana 17-aSTApada upara pratimAnI pratiSThA keNe karI? uttara 17-zrI RSabhadeva bhagavAnanA ziSya aSTapada upara pratimAnI pratiSThA karI ema zrI zaMtrujya mAhabhyamAM kahyuM che. prazna 18-aupadIe navanidAnanI madhyamAM keNanidAna karyuM hatuM? uttara 18-jJAtA dharmamAM kahelA draupadI saMbaMdhonusAre cethA nidAnane saMbhava jaNAya che. paraMtu adhyavasAya vizeSathI tene nIdAnapaNuvaDe abhAva hovAthI draSadIe cAritra prApta karyuM ema saMbhAvanA thAya che. granthanI madhyamAM te dekhyuM nathI. RSadIe amuka nidAna karyuM. prakana 19-zAzvata merUne zrI mahAvIra prabhue kevI rIte kaMpAbe ane A vAta kyAM kahI che? uttara 19-jevI rIte zAzvata ratna prabhAne devAnubhAve athavA svAbhAvathI kampa thAya che. tevI rIte zAzvata merUne zrI mahAvIranA caraNanA aMguThAnA baLanA prabhAvathI kampa jANa. zrI vIra caritra vigere graMthamAM A vAta lakhI che. * A praznana 20-- paMdarase tApasane aitama svAmIe paramAtra Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ( 8 ). vaDe pAraNuM karAvyuM paraMtu lagdhIthI utpanna thayeluM paramAnna te adata gaNAya te sAdhune kema karI - uttara 20-eka paramAnanuM pAtra akSaNa mahAnasI labdhInA prabhAvathI saravene pahecI zakayuM tethI temAM adatta kAI paNa hoya ema jANavAmAM AvyuM nathI. A paMDita kIrtiharSagaNita prazna tathA teonA uttara, mana 1-je zrAvakedvividhakAzana karyuM hoya te rAtre ddhi vidhAhAranuM paccakhANa kare to zuddha thAya ke nahIM? uttara 1 -zuddha thAya che. prakana -saMsAramAM rahyA cho eka java, iMdra, cakravati ane vAsudeva keTalIvAra thAya? uttara 2-I, cakavatI ane vAsudeva thavAnI saMkhyA AgamamAM dIThI sAMbharatI nathI. - prana 3-sAMprata kALamAM jeTalA InDo che te badhA e-- kAvatArI ke nahi ? uttara 3- keTalAeka ekAvatArI che. badhA nahi. prazna -nArade badhA tadabhava mekSagAmi samajavA ke nahi ? . . uttara 4-keTalAke tabhAva mazagAmi hoya che ane keTalAke anya bhavamAM. . Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ) paMDita nagaSiM ziSya gaNi suravijaya kRta mA tathA tenA uttareA. praznana 1-pakhavADIyAmAM je caturthAM itapa na kare tene kAMI prAyazcita samajavuM ke ana Mta sa MsArIpaNuM ? uttara 1--pakhavADIAmAM je caturthAMdi tapa na kare tene prAyazrcita samajavuM anata saMsArIpaNuM nahIM. praznana ra--rAvaNane hAra paripATIthI AvelA samajave ke deve ApelA ? uttara ra--paripATIthI AvelA. praznana 3- jene dikSA pahelAM ladhu dhAnya vigerenA paccakhANa hoya tene dikSA lIdhAkhAda khape ke nahIM ? uttara 3-khIjuM kAMI na maLatu hAya tA dikSA lIdhAmAda khape. prazna 4--namorgyuta viddhAvAyovAdhyAya sarva sAdhukhyaH e pUrvanI aMdara samajavuM ke nahIM tathA caiAda pUrva saMskRta che ke prAkRta ? uttara 4-namo't ItyAdi pUrvamAM samajavuM tathA khayA pUrvA saMskRta samajavA. prazna pa--vIrazAsanamAM keTalA pratyeka muuA hatA ta khIjAonA zAsanamAM keTalA hatA ? uttara pa--vIrazAsanamAM cAda hajAra pratyeka muuA hatA tathA RSabhadeva vigerene jeTalA sAdhue hatA teTalA pratyeka buddhA hatA. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 82 ) prazna -paDitAdi padmasthanI AgaLa devavaMdana karavu kalpe ke nahIM ? uttara 6--pratimA athavA sthApanA cAryanI AgaLa deva vaMdana karavuM ka2e anyathA nahIM ? praznana cha--trilAthI prazuka pANI thAya che tema kANu siddhAMtamAM kahyuM che ? uttara 7--trilAthI prAsuka pANI thAya che e siddhAMtane anukula che kemake kahyuM che ke tuMvara heyapatte ityAdi A nizItha mahAbhASyanI gAthA che tenI curNa mAM tuvara phaLa eTale ritI ( haraDe ) vigere e pramANe vyAkhyA karI che. prazna 8~~~ ekavIza prakAranA pANIne prAsukra thayA pachI keTalA kALa pachI sacita thAya che ? tathA e badhAnI hA lamAM pravRti kema nathI ? uttara 8--jevI rote garama pANIne varSARtunI pahelAM traNa paheAra vigere kALa che ema kahyuM che. tevI rIte prAsuka jaLa dhAvana vigerenuM samajavuM teenI pravRtiyathA saMbhava vimAnaja che. praznana 9--zrAvaka gurU mukhe Asaha uccare tyAre gamanA gamana AleAve ke nahIM uttara 9--jo peAtAnI meLe pAsaDa laine gamanA gamana kare te gurU pAse peAsaDu letI vakhate Aleve anyadhA na Aleve. saMpUrNa tRtIyaH prakAzaH // Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 83) jesalameranA saMghe karelA prazna tathA teonA uttare, A prazna 1-kAcA phaLanI aMdarathI bIyAM kADhI nAkhavAmAM AvyA hoya tyAra pachI te kAcA phaLane be ghaDI vityA pachI te phaLa prAsuka thAya ke nahi ? uttara 1-agni lavaNa vigere prabala saMskArathI prAsuka thAya che anyathA prAsuka thaI zake nahiM. prazna 2-nArakInA ja purva bhavanA vRtAntane kevI rIte jANe? uttara 2-deva vigerenA kathana vigerethI jANI zake. prazna 3--deva dravyanA bhakSaNa karanArAne ghera jamavA mATe javuM kape ke nahiM? uttara 3-paravazapaNane laine devadravya bhakSakane ghera jamavA javuM paDe te mananI aMdara sazukapaNuM rAkhe paraMtu nizuka thavuM nahiM joIe bhejana dravyane maMdiramAM muke te virodha utpanna thAya. tethI te bAbatamAM dakSapaNuM vAparavuM joIe. jethI AgaLa upara virodha na thAya tema karavuM joIe. prazna 4-kalyANaka tapanA karavAvALAne chaTha tathA aThama karavAnI zakti na hoya te pANI vigere divase AyaMbIla Adi kare ke nahiM? Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 84 ) uttara 4-yadi sarvathA zakti na hoya te pAkhI vigere tithImAM AyaMbila vigere kare. kalyANa tapa te paramparAthI dekhAya che. prazna 5- I paNa mANase paccakhANa letI vakhate be vigayanI mokaLAza rAkhI hoya tene nivayAti trijI vigaya kape ke nahiM? uttara pa-kAraNa sivAya kape nahiM. prazna -kaparApAka vigere lekamAM prasiddha pAkadravya teja divase banAvelA hoya te lIlotarInI bAdhAvALAne kalpa ke nahiM? uttara 6-kaparApAka vigere pAka dravya teja divase kape che tathA prakAranI pravRtti dekhAya che. prazna cha-manuSya kSetra thakI bahAra je candra tathA suryo che teo tIrthakaronA janma samaye tathA samavasaraNa samaye Ave ke nahiM? uttara 7-su tathA candra je manuSyalakanI bahAra che teo tIrthakaranA janma mahotsava samaye tathA dezanA vakhate na Ave tema pratiSedha dekhe nathI. prazna 8-bharatakSetramAM pAMcase athavA te sAta keza. nI madhyamAM jeTalA sAdhuo dekhAya che teTalAja che ke bIje koI paNa sthaLe saMbhave che? Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (85) uttara 8-bharatakSetramAM jeTalA bhAgamAM jaina sAdhuo - khIye chIye teTalAmAMja saMbhave che bIje kaI sthaLe che nahIM tathA pi vyakta akSara keI paNa sthaLe dekhyA sivAya kevI rIte ekAte kahI zakAya. prazna -AyaMbilamAM suMTha tathA tIkhAM svAbhAvika rIte kalpa ke kaI paNa kAraNane laIne kape? uttara -vizeSa kAraNa na hoya te paNa AyaMbilamAM suMTha ane tIkhAM svAbhAvIka rIte kape che. prazna 10-AyaMbilamAM suMTha tIkhAM vigere jevI rIte kape che tevI rIte ja lavIMga, pIpara, vigere kema kalpatA nathI. tene zAstrakSarathI niSedha che ke paraMparAthI? uttara 10-lavaMgamAM dudhanuM bhejana ApavAmAM Ave che tathA haraDe ane piMpara vigere nALathI apakava heAya tyAreja sukavavAmAM Ave che. tethI te AyaMbilamAM ka9patA nathI. jema ghau tathA juvArane piMka pADa heya te AyaMbilamAM kapI zake nahIM paraMtu javAra tathA ghaMu rAMdhelA kape che tenI mAphaka samajavuM. prazna 11-ke paNa upavAsake cAra upadhAna vahana karyA hoya temAM pahelA upadhAna kyane bAra varSa vIti gayA hoya te te pahelAja upadhAnane pharIthI vahana karIne mAlAne dhAraNa kare ke cAre upadhAna vahana karIne ? uttara 11-pahelA upadhAnane vahIne mALAne dhAraNa ka Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) rI zake je mana sthira hoya te cAre upadhAna pharI vahana karI mALA dhAraNa kare. A prazna 12-upadhAna vahana karatAM thakAM tapasyAne divase je koI paNa kalyANaka tithI Ave che te upavAse cAle ke kaI adhika upavAsa karavo joIe? uttara 12-tapasyAne divase kalyANaka tIthI AvI jAya te niryAnvata tapa paNa vaDe karIne tethI ja cAle. prazna 13-je zrAvaka niyamathI hamezAM be vakhata pratikramaNa karatA hoya ane saMdhyA samaye pratikamaNa visarI gayo hoya te te keTalIka rAtri gayA pachI pratikramaNa kare te zuddha thAya ke nahIM ? uttara 13-yadi kAraNa vizeSathI bhulI gayA hoya te be pahAra rAtrI sudhimAM pratikramaNa kare te suddha rIte kalpI zake. prazna 14-jeNe zukala paMcamI uccArI hoya te je paryuMSaNamAM bIjathI AraMbha aThThama tapa kare tene paMcamIne divase ekAsaNuM ja karavuM joIe ke yathArUcI ? uttara 14-kaI paNa vyakatIe zukala paMcamI uccarI heya temaNe vAstavIka te tRtIyAthI aThThama tapa kare joIe yadi kadAcita dvitIyAthI aThThama tapa kare te paMcamIne divase ekAsaNuM karavAne pratibaMdha nathI. yadi ekAsaNu kare te vizeSa lAbha dAyaka che. prazna 15-mAsuM je purNimAne divase thAya te pa Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 87 ) cIza pratikramaNa ke aThThAvIza tathA te zAstrAkSaranA baLathI ke paraMparAthI samajavuM je zAstrakSaranA baLathI kahe te zAstranuM nAma kaho? uttara 15-varasanI madhyamAM pacIza pratikramaNa ke aThThAvIza evuM kyAMI paNa jANyuM nathI. zAstramAM te vasika, rAtrika, pAkSika, cAturmAsika tathA sAMvatsarika lakSaNa pAMca pratikramaNa che. | prazna 16-mukatApha sacitta che ke acitta. ? uttara 16-vadhelA tathA nahiM vidhelA ane prakAranA mukatAphaLa (sAcA motIo) acitta samajavAM kAraNake anu gaDhArasulamAM matIo tathA rane acitta parigrahanI madhya mAM kahyAM che. prazna 17-savArthasiddha vimAnamAM metInA valaye zAstramAM kahyAM che ke paraMparAthI kahevAya che. zAstranI aMdara je kahyAM hoya te tenA akSare kahe ? uttara 17-sarvArthasiddhamAM metInA valaye mATe chuTI gAthAomAM paraMparAthI tathA bhuvanabhAnu kevalI caritramAM kahyuM che jema ke - tad gAthA. tattha pahAvimANe uvarimabhAgaM mivaTTaeegaM / sAyara rasa 64 maNamANaM muttAhala mujalajalo'haM // ityAdI daza gAthAmAM kaheluM che Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 88). prazna 18-khaDatara gacchamAM jeonA gharamAM putra athavA putrIne janma thaye heya teja gharanA mANase pitAnA gharanA jala vaDe devapujAne karatA nathI paDataragacchanA sAdhue paNa teene ghare anna pAnAdikane mATe dasa divasa paryanta jatA nathI tene mATe kaye sthaLe lakheluM che, svakIya pakSamAM tene AzrIne zuM vidhi jANavI? uttara 18-je ghare putra athavA putrI janmane prApta kare te gharanA jalavaDe karIne deva pujA thaI zake nahiM tathA prakAre keI sthaLe zAstramAM jANyuM nathI tathA te sthaLe sAdhue javuM na javuM vigere AcaraNa je dezamAM je vyavahAra dekhAya te pramANe rAkho dasa divasane nirbandha zAstramAM jANe nathI. devagirinA saMdhe karelA prazna tathA teonA uttare. prazna 1-gItAthI pakhI pratikramaNa karatAM lakSmaNavasaramAM nitthArapAramAri " kahe che tyAre zrAvaka vigere joe paNa zuM teja kahevuM ke "phUcho gaNude ) kahevuM.? uttara 1-zrAvaka vigeree "chAno majusa '' kahevuM. "nityAra HIThotti " e pramANe kahevuM nahi. prazna ra-pakhI pratikramaNanA aMtamAM gItArtho jene Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) zAnti khelavAnA Adeza Ape che te zrAvaka duHkha khaya kamma khaya nimittaka cAra leAgasanA kAusagga karI pragaTa lAgasa kahI zAntine kahe che ane zAnti kahyA pachI krIthI paNa 5dara lAgasane kAusagga karI pragaTa eka leAgasa kahIne pAsaha pAre che keTalAeka teA kahe che ke jene zAnti kahevAnA Adeza ApyA haiAya te cAra leAgasanA kAusagga karI pragaTa eka le gasa kahIne zAntine kahe ane pachI madhyamAM je vidhi pramANu hAya te kaheA. sahu pAre A enI uttara 2--5khkhI pratikramaNamAM cAra lAgassanA kAusagna karI pragaTa eka legasa kahIne pachI zAntine kahe e pra mANeja zuddha thAya che khIjI vakhata padara lAgasanA kAusagga karavAmAM vizeSa jANyu nathI. prazna 3--zrI mahAvIra prabhunA nirvANu samaye amAvAsyA tIthI tathA svAti nakSatra hatuM. dIvALI sambandhI guNaNA samaye kAi vakhata te banne hAya che ane kAI vakhata nathI hAtA tenA upara keTalAka! kahe che ke jyAre svAti nakSatra ane amAvAsyA anne sAthe hAya tyAre divALI saMbaMdhI gus gaNavu joie. keAI te kaheche ke je merAyAne divasa che te divase guNuM gaNuvu joie temAM merAyA karavAmAM bheda che. gujarAtanA loko pAkhIne divase kare che ane A dezanA leAko bIje divase te zuM potapotAnA dezane anusAre merAyA karavAne divase guNuM gaNuvu ke gujarAta dezane anusAre. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 20 ) uttara 3-pitapatAnA dezane anusAre je divase divA LI kare te divase guNaNuM gaNavuM joIe. 1 prazna 4-keTalAeka yatio tathA zrAvake jInamaMdiramAM pratimA sthApana samaye tyavaMdana karatA nathI teo kahe che ke atyAre avasthA bheda che tethI caityavaMdana karavuM ucIta nathI Itara loke-kahe che ke bhagavAnane vaLI avasthA zuM ? tethI jyAre jIna maMdIramAM jaIe tyAre caityavaMdana karavuM te A bannenI madhyamAM keNa pramANa che. uttara ka-janamaMdIramAM pratimA sthApana samaye caityavaMdana karavAne niSedha jA nathI. dvIpa baMdaranA saMghe karelA prA tathA teonA uttaro. prazna 1-derAsaramAM pisaha karavAvALA jyAre devavaMdana kare tyAre IvahI paDikamavA vakhate uttarAsaMga karavuM joIe ke nahiM uttara 1-jyAre derAsaramAM pasaha karavAvALA devavAMde tyAre IyavahI paDikamavA vakhate uttarAsaMga keI paNa karatA hiya tema dekhAtuM nathI. vRddha leke paNa emaja kahetA sAMbhaLelA che tathA ivahI vadananI kriyAmAM nathI. devavaMdana karate samaye athavA bIje kaI samaye devamaMdIramAM jyAre zrAvake hAya. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (91) tyAre uttarAsaMga karatA hoya tema dekhIye chIye paraMtu kriyAne vidhi pramANeja thAya. prazna ra-prathamaja rAI pratikramaNamAM kusumiNa dusumiNa uvaNIne cAra legassane je kAusagga karavAmAM Ave che. te caMdesu nimmalayarA sudhi kara ke sAgara para gaMbhIra sudhI? uttara sAmAnyathI te caMdesu nimmalayarA sudhi kare paraMtu je svapnane viSe caturtha vratane aticAra thayo hoya te eka navakAra adhika cIMtave. prazna 3-prAta:kAlanAM rAI pratikamaNamAM pahelethI. kusumiNa dusumiNa kAusagga tathA caityavaMdana karIne pachI khamAsa maNa daIne pachI sajhAya karavI ke sajajhAya karIne cAra khamAsamaNu devA. uttara 3-pahelA cAra legassane kAusagna karIne catya vaMdana karI cAra khamAsamaNa daI be khamAsamaNa vaDe sajajhAya karI pratikramaNa kare kahyuM che ke-rUpiyA 3EAmA sane nikha muNi vaMdaNa taheva sajjhAo savvassavi sakkakSao tinniya vasa jAgavA A gAthA zrI samasundara sUrie karelI sAmAcArImAM paNa vidyamAna che tathA zrI vijayadAnasUri paNa e pramANeja karatA hatA teonI zikSAnusAra ame paNa temaja karIe chIye tathA sajajhAya karIne cAra khamAsamaNa devA e pramANe vidhi paNa keIke granthamAM dekhAya tene paNa pratima Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (92 ) nathI. paraMtu vRdhdha jevI rIte karatA hatA tevI ja rIte ame te karIe chIye. 3 prazna -garamI vigerenI rUtumAM garama athavA prAsuka pANI pAMca para Adi samaya paryanta acitta rahe che ane tyAra pachI sacitta thAya che A pramANe kayA sthaLa upara lakhavAmAM AveluM che? ane temAM jyAM sudhi trasa jIvanI utpatti na thaI hoya tyAM suvi jala ganyA vInA kape ke nahi? uttara 4-uNu Rtu vigere RtuomAM pAMca paherAdi kALa paryata uSNa athavA prAsuka pANi acitta rahe che ane tyAra pachI sacitta thAya che tathA prakAre pravacana sAre ddhArasUtra vRttimAM kahyuM che tathA temAM trasajIvanI utpatti thaI che athavA te na thaI ho te paNa gALeluM vAparavuM, gALyA vinAnuM jaLa vAparavuM nahIM e pramANe varaMparAthI dekhAya che. prazna pa-pAMcamane athavA puNamAne kSaya hoya te te tithione tapa kaNa kaNa tithIne divase kara joIe? uttara 5-pAMcamane je kSaya heya te tene tapa pAchalI tithImAM kare purNimAne je kSaya to tene tapa terazane divase athavA te caidase kara je tradazI ne divase kare bhulI jAyate pratipada (ekama) ne divase paNa kare. prazna -navakAravALI pustaka vigerenI sthApanA navakAra maMtranA gaNavA vaDe karAya che tenA upara jyAre prakAza heya tyAre te draSTinuM rakSaNa sukara che. paraMtu aMdhakAramAM kevI rIte dekhAya te dekhAyA vinA te sthApanA zuddha kharI ke naDuM ? Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 93 ) uttara H--navakAravALI pustaka vigerene navakAra maMtre vaDe prakAza hoya tyAM sudhi sthApanA karye chate yathAzakita draSTi tathA upayAga rakhAya che aMdhakAramAM draSTi tathA upayAganA a bhAva thAya tyAre pharI vakhata sthApanA karIne tenI samIpamAMja kriyA karavI kemake sthApanA e prakAranIche 1 itvara ane ra yAvatjhathikA tenI aMdara itvarA 'navakAravALI vigere navakAra vaDe karI. ne sthApita thAya che ane te draSTi tathA upayoga jyAM sudhi hoya tyAM sudhIja suddha rahe che yAvata kathikA sthApanAcArya athavA pratimAkriya ke jenI gurU mahArAja pAse pratiSThA karAvavI paDe che tene vAravAra sthApavI paDatI nathI. huM prazna cha-upadhAnamAM mALA paheryA pachI paveNu kare ke nahi? uttara cha-upadhAnamAM mALA paheryA pachI paveNuM karavAnA niyama jANavAmAM che nahi. prazna 8-upadhAna saMpuNaeN thayA anantara tapasyAne di vase utaravuM kalpe ke nahi. uttara 8--upadhAna saMpuNu thayA anantara tapasyAne dvivase utarAtuM nathI kAIpaNa kAraNathI gItAnI AjJApurvaka utaravAmAM ekAntathI niSedha jANyA nathI. prazna 9-keTalAeka manuSya puche che ke nadImAMDavAne vidhi keNu siddhAntamAM che ? uttara 9--naMdImAMDavAne mATe anuyogaddArAtti sAmA Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 94 ) AArI vigere granthAmAM lakhyu che para parAthI paNa nadI maMDAtI jANI che. prazna 10--peAsahamAM sAmAyikanA khatrIza doSo lAge che ke nahi ? uttara 10--peAsahamAM sAmAyikanA matrIza DhASA lAge che tathA prakAre jANyuM che paNa tene utsargathI na lagADavA, koipaNa che kAraNathI jo lAge teA tenI AlecanA pratikamaNA karavI. prazna 11--sahumAM anAtanu sa MthAriyuM . kalpe ke nahi, tathA pAna khAvu kahyuM ke nahIM tathA jamavAnA upakaraNA vigere vastu kAi chuTaka mANase lAvelI kalpe ke nahi ? uttara 11--khanAtanuM saMthAriyuM peAsahamAM vAparavAne mATe ka2e tathA pAna lavaMga kASTAdika koI paNa kAraNa hAyatA peAsahamAM khAvu ka2e tathA chuTaka mANase lAvI ApelA zuddha upakaraNAne vAparavAne niSedha jANavAmAM che nahiM. prazna 12-devatAo jyAre anya devalAkamAM jAya tyAre tyAM rahelA caityAne vaMdana kare ke nahi? uttara 12 devatAe jyAre peAtAnA devalAkathI itara devalAkamAM jAya tyAre tyAM rahelA caityAne vaMdana karavAne niSedha jANavAmAM che nahi arthAta vadana kare praznana 13-jaMbudvipamAM rahelA merU paravatanI cAre tarapha 1121 yojana mukIne jayAtiScakra bhramaNa kare che, tevIja rIte anya dvIpamAM rahelA methI keTalu cheTu rahI bhame che ? Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 95 ). uttara 13-jaMbudvIpamAM jevI rIte merUthI 1121 jana mukI tizcaka bhame che tevI ja rIte anya dIpagata merU thakI paNa saMbhave che. zAstrane viSe akSare spaSTa tathA dekhAvamAM tene mATe AvyA hoya tema smRtimAM nathI. prazna 14-kAusagnane viSe athavA vAMdaNA detI vakhate sthApanAcAryanuM cAlana suje ke nahiM? uttara 14-kAusagnamAM athavA te vAMdaNA detI vakhate sthApanAcAryanuM cAlana suje nahi tathA prakArane ekAnta vAda jANyuM nathI. | mana 15-anya matAvalaMbI upavAsAdikanuM kaI paNa paccakhANa kare to tyAM "pAsa"nA AgAra bolavA AzrIne zuM karavuM joIe kAraNa ke tene kaselukAdi nAMkheluM pANI pivAthI kevI rIte tenuM pALavuM thAya? uttara 1pa-anya matAvalambIe keIe upavAsAdikanuM paccakhANa karyuM hoya ane kasellakAdika nAkheluM pANI pIdhuM hoya to paNa pAsa nA AgAra bolavAthI tenA vratane bhaMga jANyo nathI kAraNa ke kaselaka nAkhavAthI paNa prAsuka pANI thAya che paraMtu svakIya AcaraNa na hovAthI grahaNa thatuM nathI. ' prana 16-vartamAna samayamAM karAtI snAtrAdi vidhi keNe karI ane kayA granthamAM vidyamAna che? uttara 16-vartamAnakALamAM karAtI snAtrAdi vidhi keTalIeka paraMparAthI ane keTalIeka zrAddhavidhimAM vidyamAna che. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 9 ) praznana 17--kevaliprabhu jyAre kevali samuddhAta kare tyAre AtmapradezavaDe karIne trakSa nADIneja pure ke saMpuNaeN leAkane pure uttaTa 17--kevalI mahArAja jyAre kevalI samudRghAta kare tyAre saMpurNa leAkane pure + prazna 18--cAvIza vaTTAmAM tathA patithI pratimAdikamAM rUSabhadeva vigere tIrthaMkaro kANu anukrame gaNuvA tathA sutAra athavA salATa saMbadhIM gajanA prasiddhamAna pramANe ghara derAsaramAM jamInathI deDha hAtha uMcu prabhunuM Asana karavuM e pramANe kahyuM che te utkRSTakALamAM AtmAMgulanI vRddhi hAni thAya tyAre te kevI rIte ghaTe ? uttara 18-cAvIzavaTTAmAM 5AMcatIthi pratimAdikamAM amuka anukrame rUSabhAdika tirtha karo gaNavA evA ekAnta jANuvAmAM Avye nathI tathA utkRSTa kALane SiSe paNa te kALanA gajanuM mAna AtmAgula pramANe nAnA moTuM samajavu jethI temAM kAMi paNa asaMbaddha raheze nahi. pakSa 19-ekAntarA upavAsa karIne upadyAna vahevAmAM Ave che. tenI vidhi kayA zAstramAM ane koNe kahelI che? uttara 19--upadhAnanI vidhi mahAnizItha sutra tathA sAmAcArI vigere granthAne anusAre temaja paraparAne anusAre paNa samajavuM. prazna 20lAka prasidha koparApAka--tathA lIlA zAkanA Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 20 ) avayavethI banAvelA AsavA tenA paccakhANa vALAne kalpe ke nahi ? uttara 20--tevA pAkadravya ka2e che evA prakAranI pratrati dekhAya che. -prazna 21:-zrI pArzvanAthanu kalyANaka pAsadasamanI rAtre che teA te navamI tathA dazamInI madhyamAM AvelI rAtri samajavI ke dazamI ane ekAdazInI madhyamAM AvelI rAtri samajavI jo dazamI ane ekAdazInI madhyanI rAtrI hAya te tenu snAtra dazamIne divase bhaNAvavuM ke ekAdazIne divase ? uttara 21--zrI pArzvanAthanu janma kalyANuka dazamIne rAtrIe che tethI karIne snAtra dazamIne divaseja bhaNAvavu. 6 prazna 22-pratikramaNane viSe devasIya AleAu' e pramA Ne kahyA pachI sAdhue 8 DhALe mane maLe ? kahe tyArapachI peAsahavALA gamanAgamana AleAvavAnA Adeza mAge che A AkhatamAM keTalAeka kahe che ke Addeza na mAgavA joie keTalAeka kahe che ke seA hAthathI bahAra javuM paDayuM hAya te gamanA gamananA Adeza mAgavA keTalAeka kahe che ke apramAta bhumImAM gamanane lIdhe Adeza mAgavA joie te A uparokta kathanamAM je hakIkata sAcI hAya te jaNAvase ? uttara 22--pratikramaNane viSe AleAcanAnantara sAdhu A DhAne maLe saMkramane " ityAdika kahe tyAra pachI pAsaha vALAe gamanA gamananA Adeza mAgavA yogya jaNuAya che tathA Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 98 ) sthADilAdi kAryo bahAra jaIne AvyA pachI turataja gamanAgamana AvavuM e egya jaNAya che. prazna 23-pisaha ucaya pachI keNa sAvagha vyApAra rahyo che ke jene mATe sAmAyika uccaravuM ? pisahamAM dezAvakAzika zA mATe na uccaravuM ane sAmAyika karyuM hoya te uccaravuM? tenuM zuM kAraNa ' uttara ra3-pisaha uccaryA pachI je sAmAyika uccaravuM te saheje prApta thayela navama vratanA ArAdhanA mATe samajavuM tathA pisaha karavA vALAnuM javuM AvavuM niravAja hoya che tethI pisahamAM dezAvakAzika ucaravAnI jarUra nathI. sAmAvikamAM dezAvakAzika uccAravAnuM kAraNa be ghaDI pramANa sAsA yika pAyA pachI paNa dizAonI virati karavA mATe samajavuM prazna 24 -keTalAeka dvidaLane Azine ema kahe che ke dvidaLachAza ane mukha e traNanA saMgathI utpatti thAya che keTalAka kahe che ke chAza ane dvidaLa e bannenA saMyege che tpatti thAya che te A vAtane nizcaya karavAne mATe zAstrAnusAre satya vAta je hoya te jaNAvo? uttara 24- dvidaLa ane apakava dudha dahiM tathA chAzanA saMyege chatpatti thAya che tathA prakAre jANavAmAM chezAstrAnuM sAre paNa jyAre mukhane saMga thAya tyAre chatpatti thAya ema jANavAmAM nathI. * prazna rapa-sAdhAraNa janacetyane mATe gAmane nAme pratimA karAvavI ke saMghanI rAzine nAme ? je saMghanI rAzIne Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 9 ) nAme ? te sava gAmanA saMdhanI rAzI teA ekaja Ave tyAra pachI judI judI pratimAAnA khapaja na paDe A khAkhatamAM je yukta lAge te jaNAvaze ? uttara 25-sAdhAraNa prAsAdamAM gAmane nAme pratimA joie e vAta yukta jaNAya che. - prazna 26-pratidivasa chaThThA vratanA sa MkSepa rUpa bhigama virati karavAmAM Ave che tetA dezAvakAzika nAmanA dazama tra tamAM che ane cauda niyama te sAtamAM vratamAM che, te dezAvakAzi kanu paccakhANa karavAthI te kema uccarAya ? uttara 26--DhezAvakAzika e prakAre che eka chA vratatA saMkSepa rUpa pratidina karavAnI diga viratI rUpa che ane bIjI sarva vratanA saMkSepa rUpa karAya che tethI temAM kAMi viprati patti nathI. prazna 27-upadhAna vAcanA namaskAra purvaka devI ke namaskAra vinA? uttara 27--zrI vijayadAna suri upadhAna vAMcanA namaskAra vinA dhrutA hatA ane teja pramANe ame paNa daie chIye. . prazna 28-upadhAna vAcanA pAraNAne dIvase devI ke tapasyAne dvIvase ? tathA upadhAna vAyunA prAta:kAle devI ke saMdhyAkAle paNa devAya ? Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (100) uttara 28--upadhAna vAcanA pAraNAne divase tathA tapasyAne divase devAya tathA upadhAna vAcanA Ayabila eksasaNAne divase sAyaMkAle paNa devI suje paNa pratidina karAtI saMdhyA samayanI kriyA vAcanA pachI karAya. prazna 29-cAmAsAmAM mALAropaNa saMbaMdhI nadI kyArathI karAya ? uttara 29--mALAropaNu tathA caturtha vrata saMbaMdhI nadi te vijaya dazamI pachI ma`DAya ane khAra vrata saMbaMdhI nadI tA tenI agAu paNa maMDAtI jaNAya che. ! prazna 30-upadhAnamAM lIlu zAka khavAya ke nahIM ane vilepana tathA mastakamAM tela nAMkhavu vigere ka2e ke nihuM ? uttara 30- hAlamAM lIluM zAka khAvAnI rIti nathI ane vilepana tathA mastakamAM tela nAMkhavuM vigere sAdhunI jema pote paNa na icche. anya koi bhakti kare te tene niSedha nathI prazna 31- zrAvaka ane zrAvikAone nandIsutra saMbhAvI zakAya ke nahIM ane. " nALa taMtra vidyuM nnataM " e pra kAra ane namaskAratraya karAya ke nahIM ? uttara 31--zrAvaka ane zrAvikAone nanhIsutra ane namaskAratraya saMbhaLAvI zakAya. padma 72-upadhAnanI vAcanAne zrAvaka ane zrAvikAe ubhA rahIne grahaNa kare ke besIne? Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (101) uttara 32upadhAna vAcanAne zrAvikAo ubhI rahIne sAMbhaLe ane zrAvake caityavaMdana mudrAe sAMbhaLe.. A prazna 33-pasahagrahaNa karela zrAvaka vastra vaDe mastakane bAMdhIne jInezvara prabhunA mandiramAM jaIne deva vandana karI zake ke nahi? uttara 33-vAstavIka rIte pasaha grahaNa karelA zrAvakane mastaka bAMdhavAne adhikAra nathI paraMtu keIpaNa kAraNa hoya te phaLIAenAmathI prasiddha vastra vaDe mastaka bAMdhI jainamaMdIrane viSe devavadanAdi kriyA karavAnI chuTI che tene mATe bIjuM kAMI vizeSa jANavAmAM nathI. ke prazna 34-saMvatsarIne caturdazIne amIne jJAna paMcamIne ane rohiNIne tapa jeNe cAvajIva sudhi ucca rela hoya teNe saMvatsarI caudaza aSTamI ane jJAnapaMcamInI AgaLa athavA pAchaLa rahINI AvI hoya ane chaTha karavAnI zakti naheAya te zuM karavuM? uttara 34-keIpaNa rIte chaTha tapa na karI zakAya te uparakta tapamAMthI je tapa prathama Ave te tapa te vyaktIe pehele karavo ane rahI gayelA tapane pachIthI karI le.. prazna 35-zrAvakene agyAra aMga saMbhaLAvate samaye naMdI sthApana karavI ke nahIM? uttara 35-zrAvakane agyAra aMga saMbhaLAvatI vakhate naMdI sthApana karavAno adhikAra jANavAmAM nathI. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) A prazna 36-anyamatAvalambI keIpaNa yadi cothA vratanA niyamane dhAraNa kare te samaye nandI sthApana karyA sivAya te niyama laI zakAya ke naMdInuM sthApana karavuM ja joIe? uttara 36- anyamatAvalambI cothAvatane nIyama naMdInA sthApana karyA sivAya paNa laI zake vizeSa kAMI jANavAmAM nathI. 1. prazna 37-pasaha grahaNa karelA zrAvakane jamyA pachI caityavaMdana karyA sivAya pANI pIvuM kalpe ke naDuiM tathA upadhAna vahana karanAra svAbhAvIka piSadhIka AhArane grahaNa karavA vALe zrAvaka saMdhyA samaye kyA anukamathI paDilehaNa kare? - uttara 37-pisaha karelA zrAvakane AhAra grahaNa karyA pachI caityavadana karIne ja pANI pIvuM ka9pe, caityavandana vinA kalpa nahIM kAraNa ke zrAvakone paNa munionI mAphakaja ghaNI kharI kriyAo darzAvelI che ahArane grahaNa karavA vALa pasaha karanAra zrAvaka sAyaMkAle muhupattine paDilehIne pachI paherelAM vacAne badalAvIne "ghahi paDadA e pramANe Adeza mAgIne vastranuM paDilehaNa kare tyAra pachI upalI tathA muhupattine paDilehIne svAdhyAya karI be vAMdaNA daI pacca khANa karI. "vadhi saM isAduM rUpa dha pade huM A pramANe Adeza mAge A prakAre sAmAcArI che. upadhAnane viSe paiSadhamAM sthita zrAvaka ATaluM vizeSa che ke pANine gurU pAse athavA sthApanAcArya pAse muhupattine paDI lehI be vAMdaNa Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (103) daI ne paccakhANa kare. phrIne DilehaNa samaye vAMdaNA athavA paccakhANa na kare, bIjuM kAMI jANavAmAM nathI. prazna 38-rAtrInA pesahu karanAra mANasa sutraNa ane DallAne mATe bhumimAM keTalA mAMDalA kare ? uttara 38--rAtrI pAsaDu karanAra mutraNa ane ThallAne paraDavAne mATe bhuminA cAvIza mAMDalA kare khAra mAMDalA mAIlIpAnA ane Ara mAMDalA mahAranA vArasa vAsa ttinniva" A pramANe kathana hovA thakI, prazna 39je mANasa rAtri peAsahune uccare te mANasa peAsahune ucarcyA pachI pANI pIve ke nahi ? uttara 39--tyAra pachI pANI paccakhANa kareluM hAvAthI pIvAya nahiM. prazna 40--je nivImAM tathA ekAsaNAmAM tathA besaNAmAM tevihAranu' paccakhANa kayuM hoya tene viSe lIluM zAka khAvuM kalpe ke nahi ? uttara 40--nIvi vIgerene viSe tevihAranuM paccakhANa karyo chate ekAntathI pakava lIlA zAkane bhakSaNa karavAne mATe niSedha jANyA nathI jo lIlu zAka na khavAya te vadhAre sArUM prazna 41--divase pAsahu grahaNa karelA zrAvaka saMdhyA samayanI paDilehaNA karIne jo rAtri pesaha kare teA paDileha Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) zunA Adezane pharIne mAgavA joIe ke prathamanA Adeza vaDe ka9pe ?. uttara 41-paDilehaNAnA Adeza pharI vakhata mAMgavAmAM AvatA nathI. 1 prazna kara-ekAsaNu sahita nivinuM paccakhANa ane ekAsaNanuM paccakhANa e baMnenA ucAramAM zuM pheraphAra che? uttara 42-nivI ane ekAsaNunA paccakhANamAM ATaluM aMtara che ke nivIna paccakhANamAM "niziva zaM riravAma' e pramANe uccAra thAya che ane ekAsaNAnA paccakhANamAM vidyu pAma" e pramANe belAya che tathA A prakAre paNa vizeSa che ke nivinuM pacakhANa trividhAhAra rUpa thAya che ane ekAsaNAnuM paccakhANa dvividhAhAra rUpa paNa thAya che. prazna 43-pasaha athavA sAmAyikane uzkeryA pachI te pasaha athavA sAmAyikane pAravAne kALa AvyA pahelAM pasaha athavA sAmAyika jeNe uccarela heya tenA zarIre kaI paNa -jAtanI kilAmanA utpanna thaI hoya te zuM karavuM ? uttara 43-pasaha athavA sAmAyikane ucaranAra purUSane pasaha athavA sAmAyikane pALavAnA samaya pahelAM je kilAmanA utapana thaIhaiyate pisaha athavA sAmAyikane pAyAne samaya thayA bAda te mANasa sAvadhAna paNAmAM AvyuM hoya te sA Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15) mAyika athavA pisahane pAravAnI vidhi kare ane je pAravAnA samaya paryanta sAvadhAna na thaye heya te tenI samipamAM rahevA vALA zrAdhAe pAravAne samaya thaye chate pAravAnI vidhi saMbhaLAvavI, jyAM sudhi pAravAni vidhi na saMbhaLAvI hoya tyAM sudhi maTI virAdhanA karavA mATe pAsenA mANasee nahIM devI joIe tathA prakAranI saMbhAvanA che. DuMgarapuranA saMghe karelA prazno tathA teonA uttaro, -(0) 0 ' - prazna 1-sattarabhedi pUjAne viSe aSTamaMgalathI sthALa puye chate pUjA saMpurNa bhaNAI rahyA pachI aSTamaMgalanI madhye AvelA malyayugalanA AkArane bhAMgavAthI pApa lAge ke nahiM? uttara 1-aSTamaMgalanI madhyamAM malyanA AkArane banAvavuM zAstrAnusAre yuktaja che. ane pUjA thaI rahyA pachI tene haThAvavuM te paNa yukta pratibhAse che tene viSe deSa lAgavAne saMbhava nathI kAraNa ke Indra mahArAja jyAre jInezvara bhagavAnane janmatsava karavAne mATe Ave che tathA bhagavAnanA janmagrahane viSe AvI mAtAnA paDakhAmAMthI prabhune grahaNakarI prabhunuM kRtrima pratibiMba mAtAnA paDakhAmAM mukI merU parvata Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) upara jaI janmAbhiSeka karIne pharIthI janmagrahamAM AvI prabhune mAtAnA paDakhAmAM mukI prathama mukelA kRtrima pratibIMbane harI le che. tathA nutana pItaLa vigerenI pratimA bharAvavI hoya tyAre prathama madanAkAra karI upara mATI daI madanane madhyamAMthI gALIne ghase che te ahIM tathA uparanA kathanamAM hiMsA pari. NAma nahIM hovAthI jevI rIte pApa lAgatuM nathI tevIja rIte aSTamaMgalamAM matsyayugalanA AkArane bagADavAthI pApa lA. gaze nahI. prazna 2-viSNukumAranI vAta kyA graMthamAM Ave che. tathA teNe je lAkha jana pramANu pitAnuM vaikiya zarIra karyuM kahevAya che te zuM unne dhAMgulI niSpanna jana samajo ke pramANAMgula niSpanna jana samAja tathA teNe potAnA be paga purva tathA pazcima samudramAM mukyA vigere ghaNuM vAta kahelI che te tene AzrIne je vAta jevI rIte ghaTe tema kahe. uttara 2-viSNukumAra saMbaMdhI vAta uttarAdhyayana tathA vasudevahIMDa vigere granthamAM che tathA temaNe lakSa jana pramANa kareluM pitAnuM vaikiya zarIra ulledhAMgula niSpanna jana pramANathI samajI levuM, tathA teNe purva ane pazcima samudrane viSe potAnA be paga mukyA che jabudIpane viSe AvelI lavaNa samudranI khADIne viSe pitAnA be paga mukyA tema saMbhAvanA thAya che. kAraNa ke usvAMgula niSpanna lakSa jana pramANa za rIra be caraNuvaDe karIne purva tathA pazcima lavaNa samudrane. sparza thaI zake nahiM ke, Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (107) siddhapuranA sadhe karelA praznA tathA tenA uttarA prazna 1-prativAsudeva jyAre garbhamAM Ave tyAre teonI mAtA keTalA svapna dekhe ? uttara 1--sAptita zata sthAna--zAMti caritra vigerene anusAre traNa svapnA dekhe ema jaNAya che. prazna 2--teja dIvasamAM taLelu pakavAna kaDAyAnI viga nA paccakhANa vALAne khape ke nahI ? uttara 2--teja dIvase taLeluM padmavAna kaTAha vikRti ( kaDAyAnI viga ) nA paccakhANa vALAne paccakhANa letI vakhate jo chUTI rAkhI hoya teA ka2e anyathA nahIM. prazna 3--cAmAsAne viSe aDIgAu pramANa nadIne utarIne jevI rIte bhikSAne grahaNa karavA mATe jai zakAya tevI rIte vaMdana karavA mATe athavA kSAmaNAne mATe jaI zakAya ke nahIM? uttara 3-caturmAsane viSe aDhI gAu pramANu nadI utarIne jema bhikSAne mATe jai zakAya tema vaMdana karavA mATe athavA kSAmaNAne mATe jayaNA purvaka jAya te tene mATe zAsrA nusAre ekAMta niSedha jANyA nathI paraMtu hAlamAM pravRtti dekhAtI nathI. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (108) catA gAmanA saMghe karelA prazna tyA tenA uttara prazra 1-be zrAvako pratikamaNuM athavA sAmAyika karatA hoya tyAre ekanA hAthamAMthI bIjAe caravaLa pADe chate bane nI madhyamAM IvaDiyA keNe paDikamavA tathA bane paDi kame ke eka? uttara 1-ane zrAvaka pratikamaNa athavA sAmAyika karatA hoya tyAre eka jaNAe sAvadhAnIthI caravaLAne grahaNa kaye chaMtA bIjA zrAvakane hAtha lAgavAthI paDI jAya te jene hAtha lAgyuM hoya, tene Iya vahiyA Ave ane je caravaLAne jAlavA vALAe paNa asAvadhAnIthI pakaDyo hoya ane bIjA zrAvakane hAtha lAgavAthI paDI gaye heya te ane zrAvakane i vahiyA Ave, te prazna -je kaI zuddhakriyA tathA zuddha AcArane pAra chate AvelI IryA pathikIne jANI na zake to te keTalA muhurta pachI tene paDikkame. uttara ra-zuddha kriyA tathA upaga sahIta puMjIne besavuM vigere karavAthI IryA pathikI AvatI nathI ke jene mATe kAlanuM mAne kahyuM hoya te paNa anya kriyA karavA pahelAM IryA vahiyA paDakakame che kAraNa ke ghaNo samaya vyatIta thaye mana vacana e kAyAnA upaganuM samyaga jJAna rahetuM nathI. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (19) prazna 3-aSTApada parvata upara bharata mahArAje karAvelA sihaniSadyA vigere prAsAde tathA temAM rahelA jIna biMba kevI rIte Aja sudhI sthita che ane zrI zatruMjaya parvata upara bharata mahArAjAe karAvelA prAsAda tathA biMbe kema sthita nathI, zatruMjaya upara asaMkhyAta uddhAra thaI gayA saMbhaLAya che te aSTApada upara kenuM sAnnidhya che ane zatruMjaya upara konuM nathI ke jethI eTale badhe pharaka, te saSTa rIte kahe ? uttara 3-aSTApada parvata upara bharata cakravartie karAvelA maMdire tathA prAsAdanuM anaavighavaMta che tethI devanuM sAnigha hevAne lIdhe avigha anAzavaMta che. jevaDuM jIruM AyapaNaM avasisidya itatoteNaM amacceNa bhaNIyaM jAvai mArA ivarI nikhAna aMtAmu ItyAdi vasudevahIDamAM paNa lakheluM hovAthI AjasudhI rahevuM ucita che zatruMjayane viSe sthAna vinavaMta hevAthI tathA prakAranuM devonuM sAnnidhya nahI hovAne lIdhe bharata mahArAjAe karAvelA maMdire tathA prAsAdenu Aja paryata arathAna nathI. ema saMbhAvanA thAya che. tatva kevaLI mahArAja. iti caturthaH prastAva Page #118 -------------------------------------------------------------------------- _