Atmanand Prakash Pustak 100 Ank 04

Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/532081/1

Page #1

CXIXIXIXIXIXIXIXIA
શ્રી અષાબંધ પ્રકાશ SHREE ATMANAND PRAKASH
CS DC8CC62 )
Vol-3 * Issue-4 FEBRUARY-2003
મહા ફેબ્રુઆરી-૨૦૧૩ આત્મ સંવત : ૧૦૭
વીર સંવત : ૨૫૨૯ વિક્રમ સંવત : ૨૦૫૯
પુસ્તક : ૧૦૦
CS
CSS3 CS
भवदासादितं वीर्यं स्वपरौन्नतिसाधकम् । न तद्दुरुपयोगस्य चेष्टां कुरुत कर्हिचित् ॥
CS
તમને મળેલું વીર્ય તમારી અને બીજાઓની ઉન્નતિ સાધવામાં જબ્બર સાધન છે. તેનો દુરુપયોગ કરતા નહિ. ૧૪
CCC
The virility you have inherited, is the strongest instrument of doing good to others as well as to your self. Do not dissipate it. 14
કલ્યાણભારતી ચેપ્ટર-૧૬ : ગાથા-૧૪, પૃષ્ઠ-૩૬૪)
GGGGಣGGಳಿ

Page #2

શ્રી આનાકાંડ પ્રકાશ
તંત્રી : શ્રી પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ
૧
અનુક્રમણિકા ક્રમ લેખ
લેખક (૧) જૈન શ્રાવક
રચયિતા : બુદ્ધિસાગરસૂરિજી મ.સા. (૨) આ જગતમાં કોઈ સપૂર્ણ નહીં માનવ માત્ર અધૂરા મહેન્દ્ર પુનાતર (૩) અષ્ટાપદ-કૈલાસ માનસરોવર યાત્રા (૬) : કાંતિલાલ દીપચંદ શાહ (૪) શિષ્યવૃત્તિ તથા સંસ્કૃત પારિતોષિક સમારંભ અહેવાલ : મુકેશ સરવૈયા (૫) દેહનું સૌંદર્ય ક્ષણસ્થાયી છે દિલનું સૌદર્ય... ગણિ રાજરત્નવિજય (૬) જેના જન્મ પછી મા-બાપ પેંડા વહેંચે છે..... મુનિરાજ શ્રી મહાબોધિવિજયજી (૭) જૈન હસ્તપ્રતોનો કેટલૉગ...
ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈ | (૮) શ્રી અનાથી મુનિ અને કુરગડુ મુનિ ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈ (૯) શ્રમણ ભગવંતની અનેક આશાવતી એક આજ્ઞા શ્રમણ શ્રુતિ (૧૦) નિર્મળ દેઢ સમકિત ગુણવતી મહાસતી સુલસા પં. ગુણસુંદરવિજયજી ગણી
આ સભાના નવા પેટ્રન મેમ્બરશ્રી શ્રી મનહરલાલ પાનાચંદભાઈ શાહ, સુરેન્દ્રનગર
- લક્ષ્મીજી પાછા પધાયો ધાર્મિક અને ધનવાન શેઠ. શેઠજી ઘરડા થયા. ધાર્મિક શેઠથી નાસ્તિક દીકરાઓ અકળાયા. ઘરમાં ઝઘડા-કંકાસ શરૂ થયા. શેઠને સ્વપ્નમાં લક્ષ્મીજીએ કહ્યું, “સાત દિ પછી મારી વિદાય થવાની છે; મારા ગયા બાદ પ્રતિકૂળતાના સ્વીકાર માટે તૈયાર રહેજો.” શેઠે વિચાર્યું કે, “શાસ્ત્રમાં લક્ષ્મીજી સ્વભાવે જ ચંચળ કહી છે. આ ચંચળ લક્ષ્મી દ્વારા અચળ દાનધર્મ સેવીને પરલોક માટે પુણ્ય ભાથું શા માટે ન બાંધી લઉં!” શેઠે છૂટા હાથે “દાન ગંગા” વહાવી.
અઠમા દિવસે લક્ષ્મીજી પુનઃ સ્વપ્નમાં પધાર્યા અને કહ્યું, “શેઠજી ! દાનધર્મથી બાંધેલા અઢળક પુણ્યથી તમે મને બાંધી લીધી છે; આથી હું હવે જવાની નથી.”

Page #3

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩]
ટ્રસ્ટ રજી. નં. એફ-૩૭ ભાવનગર શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ભાવનગરનું મુખપત્ર
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ તંત્રી : પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ ફોન : ઓ. ૨૫૧૬૬૦૭ ઘર : ૨૫૬૩૬૪૫ : માલિક તથા પ્રકાશન સ્થળ : શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ખારગેઈટ, ખોડિયાર હોટલ સામે, ખાંચામાં, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧ ફોન નં. (૦૨૭૮) ૨૫૨૧૬૯૮ સભા પેટ્રન મેમ્બર ફી રૂા. ૧૦૦૧=૦૦ સભા આજીવન સભ્ય ફી રૂા. ૫૦૧=૦૦ વાર્ષિક લવાજમ પ્રથા બંધ છે.
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વાર્ષિક જાહેરાત દર ટાઈટલ પેઈજ આખું રૂા. ૫૦૦૦=૦૦
આખું પેઈજ રૂા. ૩૦૦0=00 અર્ધું પેઈજ રૂા. ૧૫૦૦=૦૦
પા પેઈજ રૂા. ૧૦૦0=00 શૈક્ષણિક ઉત્તેજન, જ્ઞાનખાતુ, સભા નિભાવ ફંડ, યાત્રા પ્રવાસ આદિમાં વ્યાજું ફંડ માટે ડોનેશન સ્વીકારવામાં આવે છે.
: ચેક ડ્રાફટ :
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ભાવનગરના નામનો લખવો. સભાના હોદ્દેદારશ્રીઓ : (૧) પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ–પ્રમુખ (૨) દિવ્યકાંત એમ. સલોત—ઉપપ્રમુખ (૩) જશવંતરાય સી. ગાંધી–ઉપપ્રમુખ (૪) મનહરલાલ કે. મહેતા—મંત્રી (૫) ચંદુલાલ ધનજીભાઈ વોરા—મંત્રી (૬) ચીમનલાલ વર્ધમાન શાહ—મંત્રી (૭) હસમુખરાય જે. હારીજવાળા—ખજાનચી
[૧
છુ જૈન શ્રાવક
(રચયિતા : શ્રીમદ્ બુદ્ધિસાગરસૂરિજી મ. સા.) દેવગુરૂને ધર્મની, શ્રદ્ધા નહિ તલંભાર; ધર્મ માર્ગ ખંડન કરે, પાપી શ્રાવક ધાર. ૧૫ સુધારક નામે અરે, કરે કુધારક કર્મ; તે બગડેલો જાણવો, સમજે નહિ જિનધર્મ. ૧૬ ગોળીના ચવડા પરે, ચળવિચળ થઈ જાય; ડગમગ શ્રાવક જાણવો, નિશ્ચય તત્ત્વ ન પાય. ૧૭ ભમે ભમાવ્યો લોકથી, નહિ મન ગુરૂ વિશ્વાસ; કાચો શ્રાવક જાણવો, થાય નહીં તે પાસ. ૧૮ ગોટાળો આચારમાં, તત્ત્વવિષે શંકાય; કુભંડી શ્રાવક જાણવો, ધર્મને વેચી ખાય. ૧૯ શ્રદ્ધા નહિ મુનિવર્ગની, વંદે નહિ મુનિ વર્ગ; શ્રાવક નામ ધરાવીને, પામે નહિ તે સ્વર્ગ. ૨૦ સાધુ વર્ગ વૈરા બની, નમુચિ પેઠે જેહ; કરે કર્મ ચંડાલ છે, શ્રાવક દુર્ભવી તે ૨૧ વિનય કરે ના સાધુનો, કરે સાધુ અપમાન; શ્રાવક ભારે કર્મી તે, દુર્ગતિનો મેમાન. ૨૨ કરે હેલના સાધુની, સંતાપે મુનિ વર્ગ; તપ જપ શ્રાવક બહુ કરે, લહે ન હોયે સ્વર્ગ. ૨૩ સદ્ગુરૂ પ્રતિ પક્ષી બની, નિન્દે સદ્ગુરૂ દેવ; શ્રાવક તે નરકે જતો, ધરી કુકર્મની ટેવ. ૨૪ ગુરૂદ્રોહી શ્રાવક અરે, અંતે દુઃખી થાય; બૂમો પાડે દુઃખથી, ઠરે ન ક્યાંયે ઠાય. ૨૫ અછતાં મુનિવર છિદ્રને, દેખી કહી હરખાય; કાક શ્રાવકો જાણવા, મરીને દુર્ગતિ જાય. ૨૬ મુનિ દેખી દ્વેષી થતો, નિંદે મુનિ આચાર; ગુણને અવગુણ લેખવે, દ્વેષી શ્રાવક ધાર. ૨૭ સદ્ગુરુ ભક્ત બની પછી, પ્રત્યેનીક જે થાય; શત્રુસમ શ્રાવક બની, નરકે વ્હેલો જાય. ૨૮
ન

Page #4

(શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩
(આ જગતમાં કોઈ સંપૂર્ણ તહીં, માનવ માત્ર અધૂરા)
–મહેન્દ્ર પુનાતર જીવન વહેવારમાં આપણે ભિન્ન ભિન્ન | માણસ આધિ-વ્યાધિ, ચિંતા-તનાવ, માનપ્રકૃતિના અનેક માણસોના પરિચયમાં આવીએ! અભિમાન, ક્રોધ, લોભ, પૂર્વગ્રહ અને અશાંતિથી છીએ. દરેક માણસનો સ્વભાવ, ગમો અણગમો | ઘેરાયેલો છે. એટલે દુખતી રગ પકડાઈ જાય અથવા અને જીવન જીવવાની અને કાર્ય કરવાની રીત| એના મર્મસ્થાન પર ઘાવ પડે ત્યારે તે ઉકળી ઊઠે અલગ અલગ હોય છે. દરેક માણસને તેના ગુણો છે અને તેનો રોષ ભભૂકી ઊઠે છે. આ બીજું કશું અને આગવી શક્તિ હોય છે અને સાથે સાથે શું નથી પરંતુ મનની અશાંતિ છે. મન સ્થિર અને શાંત ઊણપો પણ હોય છે. જે પ્રકારનાં તત્ત્વો તેનામાં હોય તો ઘા લાગતા નથી. મનની સપાટી પર જ ઉભરે છે તે પ્રમાણમાં માણસ સારો અને ખરાબ ! બધું ભૂંસાઈ જાય છે અને ભુલાઈ જાય છે. દેખાય છે. માણસમાં રહેલાં મૂળભૂત તત્ત્વો પર | સમાજમાં ભાતભાતના માણસો છે. કોણ તેનો આધાર છે. માણસ જે પ્રકારના માહોલમાં | સાચો, કોણ ખોટો તે ઓળખવાનું બહુ મુશ્કેલ છે. ઘડાયો હોય છે તેની છાપ થોડેઘણે અંશે તેની પર દરેક માણસે તેના ચહેરા પર મુખવટો લગાવેલો અંકિત થઈ જાય છે. આવા અલગ અલગ ] છે એટલે તેનો અસલી ચહેરો શોધવો મુશ્કેલ છે. પ્રકૃતિના માણસો સાથે રહેતા હોય કે સાથે કામ | સ્વાર્થી, મતલબી, માખણિયા, ખુશામતખોરો અને કરતા હોય ત્યારે કેટલીક વખત સંઘર્ષ અનિવાર્ય | ધુર્ત લોકોનો તોટો નથી. માણસ આજે એકદમ બની જાય છે પરંતુ સમજદાર માણસ આની ] મતલબી બની ગયો છે. પોતાને કેમ ફાયદો થાય મર્યાદા બાંધી લે છે.
એ જ તેની વૃત્તિ હોય છે. આને આપણે મતમતાંતર કે મતભેદ તરીકે અંગત ફાયદા અને સ્વાર્થ માટે તે જુઠાણા ઓળખીએ છીએ. આમાં મનભેદ હોતો નથી. અને પ્રપંચો આચરે છે. ખંધા અને કપટી માણસો પરંતુ સહજ પ્રકૃતિજનક વલણ ડોકિયા કરતું હોય | જલદીથી ખોળખાતા નથી. અળવીતરા અને કઢંગા છે. કુટુંબ અને સમાજમાં શાંતિમય સહઅસ્તિત્વ જ! માણસો જલદીથી ઓળખાય જાય છે પરંતુ બંને આપણા મૂળભૂત તત્ત્વોને ટકાવી રાખે છે. કેટલાક | એક ચહેરાના બે મહોરા છે. અત્યારના જગતમાં આડા અને અળવીતરા માણસોને લોકો સહન કરી | સારો કોણ અને ખરાબ કોણ એની કલ્પના કરવાનું લેતા હોય છે. માણસ વિચારે છે કે પાણીમાં રહેવું | મુશ્કેલ છે. કેટલીક વખત સગા દીકરાઓ દુશ્મન અને મગર સાથે વેર બાંધવું એમાં સાર નથી.
બની જાય છે. તો કેટલીક વખત જેને આપણે જ્ઞાની માણસો કહે છે કે સમાજમાં એવા
દુશ્મન માનતા હોઈએ એ ખરે વખતે ઢાલ બનીને
1] ઊભો રહે છે. સમાજમાં મોટાભાગના લોકો બેવડું કેટલાય માણસો હોય છે તેની સાથે બની શકે ત્યાં
જીવન જીવે છે. સપાટી પરનું એક અને ભીતરનું સુધી સંઘર્ષમાં ઊતરવું નહીં, તેનો વિરોધ કરવો |
જુદું, ધાર્મિક દેખાતો માણસ અંદરખાને અધાર્મિક, નહીં. વિરોધ કરીએ, આડા ઊતરીએ તો સરવાળે
સજજન દેખાતો માણસ અંદરખાને દુર્જન અને આપણને નુકસાન થાય.
નૈતિકતાની વાતો કરનારા અંદરખાને અનૈતિક

Page #5

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩]
/
અને અનીતિમાન જીવન જીવતા હોય છે. સજ્જન | પ્રેમથી, રોષથી, વ્યંગથી, કટાક્ષથી કે મેણું મારીને કે સામા માણસને ન ગમતી વાત કરીને કે તેના મર્મસ્થાન પર ઘા કરીને તીર ચલાવતા હોય છે. વિરોધનો પ્રતિભાવ ઊભો ન થાય તો વિરોધ બુઠ્ઠો બની જાય છે એટલે ઘા કરનારા સમય, સ્થળ અને સંજોગો જોઈને વાર કરતા હોય છે. માણસોનો આ સ્વભાવ છે.
અને દુર્જનના ચહેરાઓ અને મહોરાઓ બદલાઈ ગયા છે. સરળતા, સહૃદયતા અને સહિષ્ણુતા ધીરે ધીરે કમ થઈ રહી છે અને માણસ કૃત્રિમ રીતે જીવી રહ્યો હોય એવું લાગે છે. સંવેદન, સહાનુભૂતિ અને કૃતજ્ઞતાનો લોપ થયો છે. કોઈએ આપણું સારું કર્યું હોય, સહાનુભૂતિ દર્શાવી હોય, સહાય કરી હોય પરંતુ આપણી પાસે આભારના બે શબ્દો હોતા નથી. નાના માણસોની આવી સેવાઓને આપણે સિફતથી ભૂલી જઈએ છીએ. કહે છે કે ભગવાને એક વાર સ્વર્ગમાં એક વિશેષ
“
|
|
|
આપણે કોઈપણ ક્ષેત્રમાં હોઈએ. થોડીઘણી
પ્રકા૨નો ભોજન સમારંભ યોજેલો. એની વિશેષતા એ હતી કે એમણે ધરતી પરના સદ્ગુણોને જ નિમંત્રેલા. આ સ્નેહમિલનમાં ખુદ ભગવાનને પણ એ જોઈને આશ્ચર્ય થયું કે બે મહેમાનો એકબીજાને ઓળખતા જ નહોતા. એક સહાનુભૂતિ અને બીજી કૃતજ્ઞતા. આપણી ધરતી પર બંને કદી ભેગા જ નહીં થયેલાં અને ભેગા પણ ક્યાંથી થાય? આપણા પર કોઈએ ઉપકાર કર્યો હોય ત્યારે સાચા
|
|
ટીકા અને વિરોધનો ભોગ બનવું પડે છે. તમે ગમે તેટલું સારું કરતા હો પરંતુ તે જોવાની દરેકની દૃષ્ટિ અલગ હોય છે. ગમા, અણગમા પર આ બધી પરિસ્થિતિનો આધાર છે. માણસને ક્યાંક ને ક્યાંક ઘાવ લાગી જતા હોય છે. કેટલીક વખત એકનો
|
ગુસ્સો બીજા પર ઊતરે છે. જૂની વાત, જૂના પૂર્વ
હૃદયથી કૃતજ્ઞતા આપણે ભાગ્યે જ વ્યક્ત કરીએ છીએ. જાણીતા ચિંતક સિસેરોએ કહ્યું છે ‘કૃતજ્ઞતા એ સર્વ ગુણોની માતા છે.'
કે
|
ગ્રહો મનમાં રહેલાં હોય છે, બહાનું મળતા એ રોષ
પ્રજવલિત બને છે.
જે બાબત આપણને ન ગમે અને આપણા મગજમાં ફીટ ન થાય તે અંગે આપણે વિરોધ કરતા રહીએ છીએ. આપણો અહમ્ ન સંતોષાય, અહંકારને ચોટ લાગે ત્યારે પણ વિરોધનો સૂર
બહાર આવે છે. કેટલીકવાર સીધી રીતે તો કેટલીક
વખત આડકતરી રીતે વિરોધનો ભાવ પ્રગટ થઈ
|
જતો હોય છે. વિરોધ અનેક પ્રકારે થાય છે.
e]
આપણી સામે થતા વિરોધને, ટીકાને કોઈ પણ જાતનો પ્રતિભાવ નહીં આપીને મહાત કરી શકાય છે પરંતુ સાચી સમજ ભરી વાતમાં ગુસ્સે થયા વગર સામા માણસને સમજવાનો પ્રયાસ
કરીએ તો આ વિરોધ ઓસરી જાય છે.
|
‘તુલસી ઈસ સંસાર મેં ભાતભાત કે લોગ' આવા અલગ અલગ મિજાજના લોકો સાથે મળે એટલે કેટલીક વખત ટક્કર અને સંઘર્ષ સર્જાય છે. માણસ અનેક વિચિત્રતાથી ભરેલો છે. માણસના મનનો તાગ મેળવવાનું મુશ્કેલ છે.
કોઈની ટીકા, નીંદા અને કૂથલીમાં લોકોને વધુ રસ પડે છે. પોતાનામાં રહેલી નાનપ, અધૂરપ અને ખામીને છુપાવવા માટે આ શસ્ત્રનો ઉપયોગ થતો હોય છે. બીજાને નાના બનાવીને મોટા થવાનો આ પ્રયાસ છે. માણસની આ મોટામાં મોટા નબળાઈ છે. પોતાની અસમર્થતાને છુપાવવાનો આ પ્રયાસ છે. આપણે કોઈની પ્રશંસા કે વખાણ કરીએ તે સાંભળવા કોઈ રાજી હોતા નથી. ઉપર ઉપરથી
માથું ધુણાવ્યા કરે છે. પરંતુ કોઈની ટીકા કે નીંદા
કરીએ કે તેની અંદરખાનેની વાત કરીએ તો
લોકોના કાન સરવા થઈ જાય છે. આ બધી વાતો
ધ્યાન દઈને સંભળાય છે અને તેનો સ્વીકાર પણ

Page #6

૪]
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩ થાય છે. ટીકા જેટલી જલદીથી સ્વીકાર્ય બને છે, તે વિરોધ રહેતો નથી પરંતુ દ્વેષ બની જાય છે. તેટલી પ્રશંસા જલદીથી સ્વીકાર્ય બનતી નથી. દરેક માણસે બીજા તરફ આંગળી ચીંધતા પહેલાં ખરાબ વસ્તુ જેટલી ત્વરાથી ગ્રહણ થઈ જાય છે. પોતે શું છે તેનું આત્મનિરીક્ષણ કરવું જોઈએ. આ એટલી સારી વસ્તુઓ જલદીથી ગળે ઊતરતી નથી. | જગતમાં કોઈ સંપૂર્ણ નથી. દરેક માણસમાં વધતે કેટલાક માણસોને વાતવાતમાં આડું પડી જતું હોય | ઓછે અંશે સારાઈ અને બુરાઈ રહેલી છે. છે. જ્યાં સુધી કોઈની સાથે બગાડે નહીં ત્યાં સુધી) પ્રભુલાલ દ્વિવેદીની એક રચના આ અંગે થોડામાં ચેન પડતું નથી.
ઘણું કહી જાય છે. વાતવાતમાં વિરોધ કરનારા લોકો | સંપૂર્ણ જગત માં ઈશ્વર એક જ માનવ માત્ર સભાનપણે સમજી વિચારીને પગલું ન ભરે તો | અધૂરાં સદ્ગણ જુએ છે શાણાને અવગુણ પાત્ર પાછા પડવું પડે છે. વિરોધમાં સચ્ચાઈ હોવી | અધૂરાં કોઈને રચનારે રૂ૫ દીધાં કોઈને દીધાં જોઈએ. જીદ અને હઠાગ્રહ ન ચાલે. વિરોધ કરવાનું અભિમાન કોઈ ધન ઘેલાં, કોઈ રસ ઘેલાં કોઈને ખાતર કરીએ તો કોઈ સારું પરિણામ ન આવે| દીધા રે જ્ઞાન સઘળું નવ સાથ દીધું કોઈને એ ભૂલે પરંતુ તેમાં શુભ ભાવના હોય, સારું કરવાનો | પાત્ર અધૂરાં પ્રયાસ હોય તો સમજી શકાય છે પણ કોઈને
મુંબઈ સમાચાર તા. ૧૪-૧-૨૦૦૧ની બદનામ કરવા, કોઈના દિલને દુઃખ પહોંચાડવા કેT ઈન્દ્રધનુષ્ય પૂર્તિના જિનદર્શન વિભાગમાંથી સાભાર) કોઈની માનહાનિ કરવા માટે વિરોધ થાય છે ત્યારે |
दूरीया...नजदीयाँ વન ..
1 of 15
TASTE
Pasandos
શ્રી આત્માનંદ સભા
દ્વારા પ્રકાશિત “શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ”
રૂપી જ્ઞાન દીપક
સદા તેજોમય રહે
मेन्यु
ન, વોરન પરા પ્રા. તિ डेन्टोवेक 2 सिहोर-३६४ २४० ऐक्रिमी स्लफ के 7
गुजरात ८ उत्पादको र
તેવી
MAN टू थ पे स्ट
द्वारा
હાર્દિક
શુભેચ્છાઓ...

Page #7

ON
:
ર
મંત્રીશ્વર ઉદયન
ઉદયન વાણિયો ભાગ્ય અજમાવવા સપરિવાર આજે આ નગરમાં આવ્યો છે. જિનાલયમાં જઈને આખો પરિવાર પ્રભુ-ભક્તિમાં લીન છે. જિનાલયમાં જિનભક્તિ કરી રહેલી હસમુતીબેન ભાવસારને ખબર પડી ગઈ કે....હસુમતીએ પોતાનું ખાલી મકાન ઉદયનને રહેવા માટે આપીને
સાધર્મિકભક્તિ”નો લાભ મળ્યાનો સંતોષ માણ્યો. ઉદયનના પુણ્યોદયે ઘરનું ખોદકામ કરાવતા નીચેથી નિધાન પ્રાપ્તિ થઈ. હસુમતીબેને કહ્યું, “તમારા ભાગ્યમાં હોવાથી તમને મળ્યું છે મારાથી ન...” બન્નેની ના હક્કની મીઠી લડાઈ જામી. તે નિધાનની માલિકી કરવા કોઈ જ તૈયાર ના થયું ત્યારે તે નિધાન દ્વારા “ઉદયન વિહાર” નામે સુંદર જિનાલયનું નિર્માણ કરાયું. સિદ્ધરાજને ઉદયનની મહાનતા જાણવા મળતાં તેણે ઉદયનને મંત્રીપદથી અલંકૃત કર્યા. મંત્રી બન્યા પછી ઉદયને જિનશાસન પ્રભાવનાના અનેક કાર્યો કર્યા.
ઉદયનના જીવનનું શ્રેષ્ઠ કાર્ય પૂ. આ. શ્રી દેવચંદ્રસૂરિજીને શાસનદેવીએ કહ્યું કે, “ચાંગો” ભાવિનો મહાન શાસન પ્રભાવક થવાનો છે. ઉદયને ચાંગાના પિતાજી ચાર્મીગ પાસે ચાંગો શાસનને આપવા માટે નમ્ર અરજ કરી અને તેના બદલામાં પોતાના બે યુવાન ગુણિયલ પુત્રો ચાચીંગને આપવા તેઓ તૈયાર થયા. ઉદયન મંત્રીશ્વરની આગવી ઉદારતા, શાસન રાગને ચાચીંગ જોઈ જ રહ્યો. મંત્રીશ્વર ઉદયનના પુણ્યોદયે ચાચીંગ માની ગયો. ઉદયન મંત્રીના બે પુત્રો લીધા વિના ચાચીંગે ચાંગાને ગુરુચરણે સોંપી દીર્ધા. જૈન શાસનને મહાન આચાર્ય કલિકાલ સર્વજ્ઞ પ. પૂ. આ. ભ. શ્રી હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા મળ્યા.
SHASHI INDUSTRIES
SELARSHA ROAD, BHAVNAGAR-364001
PHONE : (O) 242 82 54 - 243 05 39
Rajaji Nagar, BALGALORE-560010
છે

Page #8

[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩
અષ્ટાપદ-કૈલાસ માનસરોવર યાત્રા (૬)
યાત્રિક : કાન્તિલાલ દીપચંદ શાહ બધીથી ગુંજી
ગંગા તપા કુટ્ટી નદીનો સંગમ જોવામાં આવે છે. આજે અમારે ૧૭ કી. મી.ની યાત્રા હતી.
અડધા ભાગમાં પાણી કાળાશ ઉપર અને અડધામાં ૧૦૫૦૦ ફુટની (આબુ 8000 ફુટ) ઉંચાઈએ !
સફેદ હોય છે. બન્ને નદીઓ ખુબજ શાંત રીતે વહી
રહી છે. કાલી ગંગાને કાંઠે ગુંજી ગામ વસી રહેલું જવાનું હતું. સવારમાં ઉઠતાં જ સૌંદર્યના દર્શન થયા. ઉગતા સૂર્યના કિરણો આસપાસ આવેલા
છે. ગુંજ ભારત સરકારની હદનું છેલ્લું ગામ છે. હિમાચ્છાદિત પર્વત ઉપર પડતા ચારે બાજુ સોનેરી |
અને છેલ્લી પોસ્ટ ઓફિસ ઘરો ઘણાખરા લાકડાની રંગ પ્રસરી ગયો હતો. ઉંચાઈ અને હિમાચ્છાદિત
કોતરણીવાળા છે. પર્વતોને લીધે કાળજાને કોરી ખાય તેવો ઠંડો પવન
ગુંજીના કેમ્પમાં પહોંચતા પહેલા બે રસ્તા વાતો હતો. જેથી દરેક યાત્રિકે ગરમ કપડા પહેર્યા [ પડે છે. એક તિબેટમાં આવેલ અષ્ટાપદ કૈલાસ હતા. શરૂઆતમાં થોડું ચાલવાનું હોય છે જેથી | | માનસરોવર તરફ જાય છે. બીજો આદિ કૈલાસ શરીરમાં ગરમાવો આવે. આભને આંબે તેવા
અથવા તોછોરા કૈલાસ તરફ જાય છે. મેં પર્વતો ઉપર ચઢાણ ચડતા હૃદયના ધબકારા વધી | ૧૯૯૪માં કલાસ માનસરોવર યાત્રા મડળ જાય તેમ લાગે ત્યારે ઘોડા ઉપર બેસવાનું હોય છે. | મુંબઈના ઉપક્રમે આદિ લાસ તથા 38 પર્વતની ચઢાણ ચડ્યા પછી બીજી બાજ ઉતર્યા ત્યારે સીધું] યાત્રા કરેલી. અષ્ટાપદ કૈલાસના દર્શન કરવા ન મેદાન આવ્યું. આ મેદાનને છિયા લેખનું મેદાન કહે | જઈ શકે તેઓ આદિ કૈલાસના દર્શન કરીને સંતોષ છે. જેમાં ભજ પત્રના ઉંચા ઉંચા વૃક્ષો આવેલા છે. ] માને છે. આદિ કલાસ ભારતમાં જ આવેલ છે જેથી જેના ઉપર શાસ્ત્રો લખવામાં આવે છે. આગળ] પાસપોર્ટની જરૂર પડતી નથી અને ખર્ચો પણ ચાલતા ગરબાંગ ગામ આવે છે. ગરબાંગ તિબેટ ઓછો આવે છે. આદિ કૈલાસ ગુંજીથી ૩૩ કિ.મી. અને ભારત વચ્ચેનું વેપાર કેન્દ્ર હતું. ભારતમાંથીદૂર છે. તથા ૧૫,૫૦૦ ફૂટની ઉંચાઈ પર આવેલું મીઠું, ગોળ, વિ. જતું અને તિબેટમાંથી ઉન આવતું. | છે. શંકર ભગવાનના લીંગના આકારનો બરફ પણ જ્યારથી ચીને તિબેટ જીતી લેતા બાદ વેપાર | આચ્છાદિત પર્વત છે, આદિ કૈલાસ એ અષ્ટાપદ ખુબજ ઘટી ગયો. તઉપરાંત ૧૯૫૬માં | કૈલાસની આબેહુબ કાર્બન કોપી છે છતાં પણ તેને ગરવ્યાંગમાં ધરતીકંપ આવેલ. અડધું ગામ | અષ્ટાપદ કહેતા નથી. આદિ કૈલાસની પાસે જ જમીનમાં ઉતરી ગયું. ભાવનગર પાસે ઘોઘામાં પાર્વતી સરોવર છે. અષ્ટાપદ કૈલાસે જતા યાત્રામાં જેમ પડી ગયેલા મકાનો ઉપર તાળા લાગેલા જોવા આદિ કૈલાસનો સમાવેશ થતો નથી. આદિ કૈલાસ મળે છે તેવી જ રીતે ગરબાંગમાં છોડી દેવાએલ | માટે અલગ યાત્રા હોય છે. મકાનો ઉપર તાળા લાગેલા જોવા મળે છે. બહુ યાત્રિઓ ઠંડા પાણીવાળા પાર્વતી સરોવરમાં જ ઓછા માણસો અહિંયા રહે છે. ચાની દુકાને સ્નાન કરવા ગયા ત્યારે ગાઈડે મને પાસે બેસીને ચા નાસ્તો કરીને આગળ ૪ કિ.મી. ચાલતાં કાલી | કહે કે આદિ કૈલાસને બરાબર જોવો. ખરેખર શંકર

Page #9

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩] ભગવાન એક પગ નીચે રાખીને બેઠેલા દેખાય | પર્વતના દર્શન થાય છે. રાત્રે જમીને આવ્યા પછી માથા ઉપર જટા અને હાથે તથા શરીર સર્પ | વરસાદને લીધે વાતાવરણ ઠંડું થઈ ગયું હતું. વીંટળાઈને બેઠેલા દેખાય હોય તેવો આભાસ થાય, તંબુમાં ગયા પછી તરત જ મને શ્વાસ લેવામાં આદિકૈલાસની પ્રદક્ષિણા થતી નથી. દૂરથી જ દર્શન | મુશ્કેલી પડવા માંડી બીજા યાત્રાળુઓનું ધ્યાન ગયું થાય છે. આદિકૈલાસ જતાં રસ્તામાં કુદી ગામ આવે કે તરત જ દરવાજા ખોલી નાખી માલીસ કર્યું છે. કુંતીમાતા તથા પાંડવો અહિંયા રહ્યા હતા જેથી આરામ થઈ ગયો. ગામનું નામ કુંતી અથવા કુદી થઈ ગયું. કુટ્ટી] ગુંજીથી કાલાપાણીની યાત્રા સરળ છે. બીજે ગામની એક દીકરી માઉન્ટ એવરેસ્ટ ચડી આવેલ | દિવસે સવારે ગુંજીથી કાલાપાની જતાં પહેલા ચા છે. અમે ગયા ત્યારે તે ત્યાં ન હતી. તેની માએ તથા નાસ્તામાં “દલીયા' નામની દુધમાં વાત કરી ઘરે લઈ જઈને ગાયના દુધમાંથી
બનાવેલી ઘઉંના ફાડાની લાપસી આપવામાં આવી બનાવેલ સ્વાદિષ્ટ દહિં ખાવા આપ્યું. સત્કાર બદલ |
હતી. આખા પ્રવાસમાં સાથ આપતી કાલી નદીનું આભાર માન્યો.
ઉગમ સ્થાન એટલે કાલાપાની. કાલી ગંગાનું પાણી કાલી નદીનો પુલ ઓળંગતા ૧. કિ.મી. | પર્વતની બખોલમાંથી ઝરણા વાટે નીકળી કાળા આગળ વધતા મીલીટરીના જવાનોએ યાત્રિકોનું | પથ્થરથી બાંધેલા કુંડમાં પડે છે. એટલે પાણી કાળું ચા તથા બીસ્કીટથી ભાવભર્યું સ્વાગત કર્યું એક દેખાય છે. એટલે આ સ્થળનું નામ કાલાપાણી વાગ્યે ગુંજી પહોંચ્યા. ગુંજીમાં રહેવા માટે અર્ધનું પડ્યું. કાલાપાણીની આસપાસ કોઈ વસ્તી નથી. ગોળાકાર પ્રોફેબ્રીકેટેડ લંબુ હોય છે. જમી થોડો! ફક્ત ભારત સરકારનો મીલીટરી કેમ્પ છે. એક આરામ કરી મેડીકલ ચેક અપ માટે જવાનું હતું. | શંકર ભગવાનનું તથા કાલી માતાનું મંદીર છે. દશેક જણા ચેક અપમાં પાસ થઈ ગયા. મારો વારો | મંદીરમાં સેવા પુજા કરવા મીલીટરીના માણસો જ આવ્યો ડોકટર કહે કે તમારી હાલત જોતા તમને | આવે છે. રાત્રે ભજન તથા ગીતો ગાય ને આરતી આગળ યાત્રા કરવાની રજા કેવી રીતે આપી | ઉતારે છે. કાલાપાણી પાસે પર્વતના એક ભાગમાં શકાય. એટલામાં બીજા યાત્રિકોને તપાસી પાસ / વ્યાસ ગુફા આવેલી છે કે જયાં બેસીને વ્યાસજીએ કર્યા ખુબ વિનંતી કર્યા પછી બી. પી તથા તાપમાન, મહાભારતની રચના કરી હતી એમ કહેવાય છે. માપતાં બરાબર હતું. જોઈને આશ્ચર્ય પામ્યા છેવટે | ભારતની બાજુનો આ છેલ્લો કેમ્પ છે. તેઓના દિલમાં “રામ” વસ્યા અને મને પાસ | આવતી કાલે અમારે પરદેશ (ચીન)માં યાત્રા કરવા કર્યો. પાસ ન કરે તો કોઈ પણ ફરીયાદ યાત્રિકો
જવાનું છે. પાસપોર્ટ ચેક કરાવવો પડે છે. અને આગળની મુસાફરી માટે કરી શકતા નથી. તેઓને
વધારાનો સામાન અત્રે મુકી દેવો પડે છે. ભારતની દિલ્હી પાછું જ આવવું પડે બધા યાત્રિકો મારા
સરહદમાં જે ફોટાઓ તથા ફીલમ પાડેલ હોય તે પાસ થવાથી રાજી થયા અને કાકા ઝાદાબાદના) અહિંયા જમા કરાવવા પડે છે. પાછા આવતા મળી નારા લગાવ્યા આમ ત્રીજી વખત ભગવાનની |
( જાય છે. કૃપાથી યાત્રા કરવા સફળ રહ્યો. ગુંજી કેમ્પથી
(ક્રમશઃ) હિમાલયમાં આવેલ બરફ આચ્છાદિત અન્નપૂર્ણા |

Page #10

૮]
રોહિતભાઈ
ઘર : ૨૨૦૧૪૭૦
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા દ્વારા પ્રકાશિત ‘શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ'ને અમારી હાર્દિક શુભેચ્છા
મિસસી ચીમનલાલ મુળચાશા
દરેક જાતના ઉચ્ચ કવોલીટીના અનાજ તથા કઠોળના વેપારી
દાણાપીઠ, ભાવનગર. ફોન ઃ ૪૨૮૯૯૭-૫૧૭૮૫૪
ડીપોઝીટ ૩૦ દિવસથી ૯૦ દિવસ સુધી ૯૧ દિવસથી ૧૮૦ દિવસ સુધી ૧૮૧ દિવસથી ૧ વર્ષની અંદર
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩
મનહરભાઈ એચ. વ્યાસ જનરલ મેનેજર
સુનીલભાઈ
ઘર : ૨૨૦૦૪૨૬
ભાવનગર નાગરિક સહકારી બેંક લિ.
હેડ ઓફિસ : ૧૪, ગંગાજળીયા તળાવ, ભાવનગર ફોન ઃ ૨૪૨૯૦૭૦, ૨૪૩૦૧૯૫ : શાખાઓ :
ડોન ઃ કૃષ્ણનગર-૪૩૯૭૮૨, વડવા પાનવાડી–૪૨૫૦૭૧, રૂપાણી-સરદારનગર-૫૬૫૯૬૦, ભાવનગર-૫રા-૨૪૪૫૭૯૬, રામમંત્ર-મંદિ૨-૨૫૬૩૮૩૨, ઘોઘા રોડ-૨૫૬૪૩૩૦, શિશુવિહાર–૨૪૩૨૬૧૪ આકર્ષક વ્યાજ
સલામત રોકાણ
વ્યાજનો દર|ડીપોઝીટ ૬.૫ ટકા ૧ વર્ષથી ૩ વર્ષ સુધી ૭.૦ ટકા ૩ વર્ષ કે તે ઉપરાંત ૭.૫ ટકા
વેણીલાલ એમ. પારેખ મેનેજિંગ ડિરેકટર
પરેશભાઈ
ઘર : ૨૫૧૬૬૩૯
૯૩ માસે રૂા. ૧૦૦૦/-ના રૂા. ૧૯૯૩/- મળશે. સીનીયર સીટીઝનને ED. ઉપર ૧ ટકો વધુ વ્યાજ આપવામાં આવે છે.
વધુ વિગત માટે હેડ-ઓફિસ તથા નજીકની શાખાનો સંપર્ક સાધવો.
વ્યાજનો દર
૮.૫ ટકા
૯.૦ ટકા
નિરંજનભાઈ ડી. દવે ચેરમેન

Page #11

શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગર આયોજિત શિષ્યવૃત્તિ તથા સંસ્કૃત પારિતોષિક સમારંભ
અહેવાલ : મુકેશ સરવૈયા શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગરના ઉપક્રમે અને ગાંધી મહેન્દ્ર ચત્રભુજ એજ્યુકેશન ટ્રસ્ટઘાટકોપર-ઈસ્ટ, મુંબઈના આર્થિક સહયોગથી ગત તા. ૫-૧૨-૦૨ને ગુરુવારના રોજ કોલેજમાં અભ્યાસ કરતાં ૫૬ વિદ્યાર્થી ભાઈ-બહેનોને સભામાં રૂબરૂ બોલાવી શિષ્યવૃત્તિ અર્પણ કરવામાં આવી હતી.
ધો. ૧૦ના સંસ્કૃત વિષયમાં ૮૦ કે તેથી વધુ ગુણાંક પ્રાપ્ત કરનારા આપણા સમાજના તેજસ્વી તારલારૂપ ૪૫ વિદ્યાર્થી ભાઈ-બહેનોને ગાંધી મહેન્દ્ર ચત્રભુજ એજ્યુકેશનલ ટ્રસ્ટ, હસ્તે : ટ્રસ્ટીશ્રી રજનીભાઈ ગાંધી-ઘાટકોપર-મુંબઈના આર્થીક સહયોગથી રૂા. ૨૨૫=૦૦ સુધીના રોકડ ઈનામો, દરેક વિદ્યાર્થી ભાઈ-બહેનોને એક એક સુંદર મોમેન્ટો તથા નયનરમ્ય ટુ કલર અભિનંદન પત્રો એનાયત કરવામાં આવ્યા હતા.
આ જ રીતે ધો. ૧૨ના સંસ્કૃત વિષયમાં ૬૫ કે તેથી વધુ ગુણાંક પ્રાપ્ત કરનાર આપણા સમાજના તેજસ્વી તારલારૂપ ૨૯ વિદ્યાર્થી ભાઈ-બહેનોને શેઠશ્રી શશીભાઈ વાધરના (શશી ઈન્ડસ્ટ્રીઝ-ભાવનગર) આર્થિક સહયોગથી રૂ. ૨૫૦=૦૦ સુધીના રોકડ ઇનામો, દરેક વિદ્યાર્થી ભાઈ-બહેનોને એક એક સુંદર મોમેન્ટો તથા નયનરમ્ય ટુ કલર અભિનંદન પત્રો એનાયત કરવામાં આવ્યા હતા.
ધો. ૧૦ તથા ધો. ૧૨નો સંસ્કૃત વિષયક ઇનામી પારિતોષિક સમારોહ ગત તા. ૧૫-૧૨-૦૨ને રવિવારના રોજ દાદાસાહેબ-આરાધના હોલ ખાતે ડૉ. શ્રી રમણીકલાલ જેઠાલાલ મહેતા પરિવારે ઘાટકોપરમુંબઈ ખાતે આરાધના ભવનના નવનિર્માણ અર્થે આપવામાં આવેલ રૂ. ૫૪ લાખના અનુદાનની અનુમોદનાર્થે ઘાટકોપર શ્રીસંઘના ટ્રસ્ટીવર્યોશ્રી દ્વારા રાખવામાં આવેલ બહુમાન સમારંભ સાથે સંસ્કૃત વિષયક ઈનામી સમારોહની ગોઠવણી કરવામાં આવી હતી. જેમાં ઘાટકોપર જૈન સંઘના પ્રમુખશ્રી રામજીભાઈ શાહ, ટ્રસ્ટીશ્રી રજનીભાઈ ગાંધી, શ્રી વસંતભાઈ પારેખ, શ્રી કીર્તિભાઈ ટાણાવાળા, શ્રી કિશોરભાઈ બેચરદાસ તથા શ્રી પ્રેમજીભાઈ શાહ, ભૂપતભાઈ પારેખ આદિ મહાનુભાવો આ બહુમાન પ્રસંગને અનુલક્ષીને ખાસ મુંબઈથી પધાર્યા હતા.
ડૉ. શ્રી રમણીકલાલ જેઠાલાલ મહેતા પરિવારે આ સભાના લાઈબ્રેરી હોલ માટે આપેલ રૂ. દોઢ લાખના અનુદાનને અનુલક્ષી સભાના પ્રમુખશ્રી પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ તથા મંત્રીશ્રી ચીમનલાલ વર્ધમાન શાહ અને કારોબારીના સભ્યશ્રીઓ દ્વારા ડૉ. શ્રી રમણીકભાઈ તથા શ્રીમતી સાવિત્રીબેન રમણીકલાલનું ફૂલહારથી બહુમાન કરવામાં આવેલ.
ધો. ૧૦ તથા ધો. ૧૨ના સંસ્કૃત વિષયક પ્રથમ પાંચ-પાંચ વિદ્યાર્થી ભાઈ-બહેનોનું ઘાટકોપર શ્રી સંઘના ટ્રસ્ટીઓ તથા રમણિકભાઈ મહેતા પરિવારના વરદ્ હસ્તે બહુમાન કરવામાં આવેલ. બાકીના વિદ્યાર્થીઓનું બહુમાન સભાના ટ્રસ્ટીવર્યોશ્રીના વરદ્ હસ્તે કરવામાં આવેલ.
આમ આ સમારોહમાં ભાવનગર શ્રી સંઘના પૂર્વ પ્રમુખ શ્રી મનોહનભાઈ તંબોળી, હાલ પ્રમુખશ્રી સૂર્યકાંતભાઈ ચાવાળા, મંત્રીશ્રી ચંદુભાઈ ડી. વોરા તથા જુદી જુદી સંસ્થાઓના ટ્રસ્ટીઓ તેમજ શ્રી જૈન આત્માનંદ સભાના ટ્રસ્ટીઓ-સભ્યશ્રીઓ અને ધો. ૧૦ તથા ધો. ૧૨ના વિદ્યાર્થી ભાઈ-બહેનો અને તેમના વાલીઓની વિશાળ ઉપસ્થિતિમાં આ સમારોહ શાસન પ્રભાવના પૂર્વ સંપન્ન થયો હતો.

Page #12

૧૦]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩
દેહશું શીદ ક્ષણશશાયી છે દિલd ૌંદર્ય શ્ચિક્ષાઢી છે
સૌંદર્ય!! હર કોઈને આકર્ષવાની શક્તિ | કરતાંય વધુ મહત્ત્વ આપીને એની પ્રાપ્તિ કાજે હોય છે એનામાં. એટલે જ સૌંદર્યધારી બનવા કાજે] પ્રયાસ કરાવો જોઈએ આવો, આજે આપણે એ ઘણો મોટો વર્ગ જાતજાતના નુસખા-અવનવી | પ્રયાસ હાર્દિક ગુણ સૌંદર્યથી દેદીપ્યમાન એક ઘટના તરકીબો અજમાવતો રહે છે અને એટલે જ નિહાળવા દ્વારા કરીએ : અઘતન યુગમાં બ્યુટીપાર્લરથી લઈને મેડીક્યોર- ભાવનગરમાં એક શ્રીમંત પરિવાર રહે. વેડીક્યોર જેવાનો વિકાસ વધુ ને વધુ થતો રહ્યો | પરિવારની ગૃહિણી શિસ્તની અત્યંત આગ્રહી. છે. કેશથી લઈને વેશ સુધી સર્વત્ર માનવી સૌંદર્યના |
કયારેક જડતાભરી કડકાઈ પણ કરે. એક વાર એ ખ્યાલ લઈને રાચી રહ્યો છે.
પરિવારને કો'ક સ્વજનના લગ્નમાં જવાનું હતું. પણ....સબૂર! આ સૌંદર્ય શરીરનું છે, બાહ્ય | આગલી રાત્રિએ મોડે સુધી એની તૈયારી ચાલતી છે. એના કરતાંય કૅકગણું કિંમતી-મૂલ્યવાન સૌંદર્ય | હતી. એવામાં પરિવારની નાનકડી દીકરીનું ડ્રોક ભીતરનું છે. હૃદયનું છે. એક વાત ખબર છે? | ફાટી ગયું. શિસ્તની જડ આગ્રહી માતાએ રાત્રે ને ચબરાક વ્યક્તિ હંમેશા ચીજ-વસ્તુના પેકીંગના બાહ્ય | રાત્રે જ સોય-દોરાથી ફ્રોક સીવી દેવાનું ફરમાન સૌંદર્યને એટલું મહત્ત્વ નથી આપતા જેટલું એના | કર્યું. ડરતાં ડરતાં નાનકડી બાલિકા ફ્રોક સીવવા ભીતરના માલના સૌંદર્યને-ગુણવત્તાને મહત્ત્વ આપે | માંડી. એવામાં સરતચૂકથી સોય પડી ગઈ. છે. એટલે જ એવી વ્યક્તિ પેકીંગના સૌંદર્યમાં, ગભરાઈ ગયેલી બાળકીએ મહામહેનતે સોય શોધી બાંધછોડ મંજૂર રાખશે. કિંતુ માલમાં બાંધછોડ મંજુર ને નવો દોરો લેવા માટે સોયને દાંત વચ્ચે ઝકડી નહિ રાખે. બસ, આ જ ન્યાય જો શારીરિક અનેT રાખીને અંદર ગઈ. હાર્દિક સૌંદર્યના સંદર્ભમાં અપનાવીએ તો, શારીરિક| દોરો શોધતા વાર લાગી ને તરત એની સૌંદર્યમાં બાંધછોડ હજુ ચલાવી શકાય. કિંતુ હાર્દિક માતાની બૂમ આવી : અરે! ક્યાં મરી ગઈ પાછી? ગુણસૌંદર્યમાં બાંધછોડ ન ચલાવી શકાય.. | જલ્દી આવ. ડરી ગયેલી બાળકી જવાબ દેવા ગઈ.
અને.. બીજી વાત. શારીરિક સૌંદર્ય | એમાં પેલી દાંત વચ્ચે ઝકડી રાખેલ સોય ગળામાં ક્ષણસ્થાયી છે. જયારે હાર્દિક ગુણસૌંદર્ય ચિરસ્થાયી! ઊતરી ગઈ. જોતજોતામાં તો રક્તનળીમાં છિદ્ર છે. બની શકે કે શારીરિક સૌંદર્ય ધરાવતી વ્યક્તિ પડી ગયું ને લોહી ટપકવા માંડ્યું : જાણે રજમાંથી વર્ષો બાદ એ સૌંદર્ય ગુમાવી દે ત્યારે એને ખુદને ! ગજ થઈ ગયું!! ક્ષણ પૂર્વે બાલિકાને ધમકાવતી જ પોતાનું પ્રતિબિંબ વિરૂપ લાગે. કારણ કે એ | માતા ખુદ આ વિકટ સ્થિતિથી ડરી ગઈ. રાતોરાત સૌંદર્ય ક્ષણસ્થાયી છે, કાયમી નથી. જ્યારે હૃદયનું
ડોકટરના ઘરે દોડધામ મચાવાઈ ગઈ. પરંતુ, ગુણસૌંદર્ય વર્ષો વીત્યા પછી, અરે! વ્યક્તિના કોઈપણ
નો કોઈપણ ડૉકટર તાત્કાલિક રાત્રે જ ઓપરેશન અસ્તિત્વ પછી ય, એવું ને એવું જ તરોતાજા રહીને કરવા તૈયાર ન થયા. આકર્ષતું રહે છે. માટે જ એને શારીરિક સૌંદર્ય, આખરે એક ડૉકટરના ઘરે તપાસ કરાઈ.

Page #13

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩)
[૧૧ ડૉકટરનું નામ હતું. વામનરાવ. પરંતુ તકલીફ મોટી તાત્કાલિક ઓપરેશન થિયેટરમાં સુવિધા એ હતી કે ખુદ એ ડૉકટરનો જ લગ્નવિધિ ત્યાં | ઊભી કરાઈ અને પરમાત્માના સ્મરણ સાથે પૂર્ણ ચાલી રહ્યો હતો. તપાસ કરવા જનાર મુંઝાઈ પરોપકારબુદ્ધિથી ડોકટરે ઓપરેશન શરૂ કર્યું. પૂરી ગયા. પણ ડૉકટરનું હાર્દિક ગુણસૌંદર્ય-| ધીરજ અને અદભુત કૌશલ્ય સાથે એમણે એ પરોપકારીવૃત્તિ ખૂબ ઉચ્ચ હતી. એથી એણે સામેથી | જોખમી કાર્ય કર્યું. પેલી સોય આબાદ બહાર કાઢી પેલા હાંફળા-ફાંફળા થઈને આવેલ સ્વજનોને | નાંખી! બાલિકાના માતા-પિતાને ત્યારે એ ડોકટર પ્રયોજન પૂછ્યું. સ્વજનોએ કારણ દર્શાવ્યું. અને.. | નહિ, સાક્ષાત ભગવાન સમા ભાસવા માંડ્યા!! તે જ ક્ષણે હાથમાંનું માંગલિક શ્રીફળ ગોર | પરોપકાર ગુણથી ભર્યા ભર્યા હૃદયનું સૌંદર્ય મહારાજને એમણે પરત આપવા માંડ્યું!! | કેવું મજાનું હોય છે એ આપણે આ ઘટનામાં સુંદર
ગોરમહારાજે અને સહ સ્વજનોએ ડૉકટરને | રીતે પ્રતિબિંબિત થતું નિહાળી શકીએ છીએ. એના વિનંતિ કરી – આજીજી કરી કે “આ શ્રીફળ પરત | દર્શને આપણે પણ આવા હાર્દિક ગુણસૌંદર્યને ન કરાય, અપશુકન થાય. તમે લગ્નવિધિ ચાલુ | આત્મસાત્ કરવા સંકલ્પબદ્ધ થઈએ. અને એ માટે રાખો. શહેરમાં ઘણા ય ડૉકટર છે. એ આ કાર્ય | થોડી શી પ્રેરણા પેલી શાયરીની પણ ઝીલીએ કે :કરશે...' પરંતુ ડૉકટર વામનરાવમાં ઝળકતા સપના હી ધ્યાન ર વીy, તો તમ વય વીy? વિરાટ હૃદયસૌંદર્યે મચક ન આપી. લગ્નવિધિ | વિતવા તોગા હૈ, યુ ગોરોલે તપ મી વીણા અધૂરો મૂકીને ડૉકટર તાબડતોડ ક્લીનીક તરફ
--ગણિ રાજરત્નવિજય ધસી ગયા અને પેલા બેબાકળા સ્વજનોને બાળકી
ગુજરાત સમાચારની અગમ-નિગમ સાથે ક્લીનીક પર આવવા કહ્યું.
પૂર્તિમાંથી જનહિતાર્થે સાભાર
134;
COMPUTER EDUCATION
ફેમીલી પેક” યોજના - એકની ફી ભરો અને ફેમીલીના બધા સભ્યો કોમ્યુટર શિક્ષણ મફત મેળવો.
3rd Floor, Ajay Chamber, Kalanala, Bhavnagar - 364 001 (Gujarat, India Phone: (1) (0278) 425868 Fax: (1) (0278) 421278
Internet: http://www.aptech-education.com
સૌપ્રથમ CO/I/
COMPUTER CONSULTANCY
કોમ્યુટર કુંડળી દેશ-પરદેશની
10,V.T.Complex, Kalanala, Bhavnagar - 364 001 _Phone: (91) (0278) 422229
મફત રૂબરૂ મળો.
કાઢવા માટે મળો.

Page #14

૧૨]
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩
જેના જન્મ પછી મા-બાપ પેંડા વહેંચે છે , છે તે જ સંતાનો મોટા થઈને મા-બાપને વહેચે છે
પરમ પૂજ્ય મુનિરાજ શ્રી મહાબોધિવિજયજી મહારાજના જાહેર પ્રવચનમાંથી સંદેશ દૈનિક
તા. ૨૯-૯-૨૦૦૨ ના આધારે આજના યુગમાં માં-બાપ ઘરે પુત્રો જન્મે એટલે તેમણે જણાવ્યું હતું કે, મેં એક બાળકને પૂછ્યું પેંડા વહેંચે છે અને આ જ સંતાનો મોટા થઈને માં- કે તને માતા-પિતામાંથી કોણ ગમે છે ત્યારે તેણે બાપને વહેંચે છે. આધુનિક સમાજની દેન રૂપે ઊભા | વળતો પ્રશ્ન મને કર્યો કે તમને તમારી બેમાંથી કઈ થયેલા ઘરડાઘરો ભારતીય સંસ્કૃતિના માથે મોટામાં | આંખ ગમે છે? જેનો જવાબ મારી પાસે ન હતો. મોટુ કલંક છે. તેમ જૈનાચાર્ય અને પ્રખર વક્તા
બાળકો માટે માતા-પિતા આંખો જેટલા પ્રિય પૂજ્યશ્રી મહાબોધિ વિજયજી મહારાજે પોતાના
હોય છે. જ્યારે નાનું બાળક ભગવાનનું વર્ણન કરતું મનનીય પ્રવચન દરમ્યાન જણાવ્યું હતું. મહાબોધિ
હોય છે ત્યારે વર્ણનમાં પણ તેની માતાના ચહેરાની વિજયજી મહારાજના “માં-બાપને ભુલશો નહી”
ઝલક નજરે પડતી હોય છે. વિષયના પ્રવચનને સાંભળવા માટે ભાવિકો-એટલી હદે ઉમટી પડ્યા હતા કે, સ્ટોક એક્સચેન્જ હોલમાં
મહાબોધિવિજયજી મહારાજે જનેતાનું મહત્ત્વ ઉભા રહેવાની પણ જગ્યા ન હતી.
સમજાવતા જણાવ્યું કે ભગવાનને જ્યારે થયું કે હું
દુનિયાના તમામ માણસો સુધી નહીં પહોંચી શકું તેમણે જણાવ્યું હતું કે, વ્યસન મુક્તિ કેમ્પ
| ત્યારે તેણે માતાનું સર્જન કર્યું... શિવાજી જેવા યોજાય છે. પણ માં-બાપની ઋણ મુક્તિ કેમ્પનું
શૂરવીરને પેદા કરનાર અને શૂરવીરતાના સંસ્કાર આયોજન કેમ નથી થતું....? કારણ કે તમને જન્મ
સીંચનાર તેમની માતા હતી. બાળક નર્સરીમાં ભણે આપનારના ઉપકારનો બદલો ચુકવવો શક્ય જ નથી.
એ પહેલા નવ મહિના માતાની કુખમાં ભણે છે. એ તમે પેટમાં પથરીના દુઃખાવાને નવ દિવસ સહન
દરમ્યાન હતા જે કાંઈ જુએ અને વિચાર કરે તેની નથી કરી શકતા અને આપણી જનેતા નવ મહિના
અસર ગર્ભમાના બાળક પર પણ થાય છે. માટે જ વેદના વેઠીને જન્મ આપે છે. ક્યારેક માતાની કુખે મરેલું બાળક જન્મે છે અને જન્મ આપનાર જનેતાનું
વિકૃત સીરીયલો જોવાનું ટાળો. ત્યારનું આક્રંદ પથ્થરને પીગળાવી દે તેવું હોય છે.
તેમણે ગાંધીજીનો દાખલો આપીને જણાવ્યું હતું મહાબોધિવિજયજી મહારાજે જણાવ્યું હતું કે,
| કે, પરદેશ જતા અગાઉ માતા પૂતળીબા તેમને માત્ર જન્મ આપ્યા પછી તમને સાચવવાનું કામ પણ
રાજકોટના એક દેરાસરમાં લઈ ગયા હતા. જ્યાં મા કરે છે... તમે તેના ખોળા ગંદા કર્યા. તમને આ
તેમની પાસે પરદેશમાં પત્તા, વેશ્યા અને માંસાહારથી જનેતાએ પેટે પાટા બાંધી ભણાવ્યા આમ છતાં, દુર રહેવાના ત્રણ નિયમ લેવડાવ્યા હતા. કારણ કે ક્યારેય તમે તમારી જનેતાનું મોટું બગડતું નહીં જોયું પૂતળીબાને ખબર હતી કે પરદેશમાં જનારા દીકરા હોય... દીવામાંથી દીવો પ્રગટાવે એનું નામ જનેતા
વંઠી પણ શકે છે. છેમાં નો અર્થ શબ્દકોષમાં કે જોડણી કોષમાં નહીં | તેમણે જણાવ્યું હતું કે, આત્મહત્યા કરનાર પણ જીવનકોષમાં શોધો.
કેટલીય મહિલાઓ પોતાના નાનકડા બાળકને પણ

Page #15

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩]
[૧૩. પોતાની સાથે આત્મહત્યા કરવાની ફરજ પાડે | દસ મીનીટ ફાળવો છો ખરા..? અને જો તમે છે..કદાચ માતા એ વાતની ચિંતા કરતી હોય છે કે, પ્રામાણિક હો તો આજથી આ કામ પહેલું શરૂ કરો. મારા ગયા પછી મારા પુત્રની કે પુત્રીની સંભાળ કોણ |
તેમણે જણાવ્યું હતું કે, ઘરડા માતા-પિતા રાખશે? મહાબોધિવિજયજી મહારાજે જણાવ્યું હતું | સંતાનોના પૈસાના નહીં પણ તેમના પ્રેમના ભૂખ્યા કે, દુનિયામાં માત્ર મા-બાપ જ એવા છે કે કયારેય | હોય છે. ઘડપણ એમ પણ ઘડીયાળના કલાકના કાંટા પોતાના સંતાનોના કામોનો હિસાબ રાખીને બદલો | જેવું અત્યંત ધીમેથી ફરે છે. તેમ ઘડપણમાં સમય લેતા નથી. માં-બાપને કયારેય દીકરાની ભૂલો કે |
| પસાર નથી થતો. વૃદ્ધાઅવસ્થાએ પહોંચ્યા બાદ ગાળોનો હિસાબ રાખતા કોઈએ જોયા છે ખરા...? | ઉબરો પણ ડુંગરો લાગે છે.
માતા-પિતાના સંસ્કાર થકી જ તમે અહીંયા મહાબોધિ વિજયજી મહારાજે જણાવ્યું હતું કે, બેઠા છો. તમે અક્ષરધામ પર હુમલો કરનારા | બાળપણ સવાર અને યૌવન બપોર જેવું હોય છે પણ આતંકવાદી નથી બન્યા તેનું કારણ તમારા મા
ઘડપણ શિયાળાની લાંબી રાત જેવું હોય છે અને બાપના સંસ્કાર છે. માતા-પિતાની આંગળી પકડીને |
| હવેના સંતાનો તો મા-બાપની વેદના સમજવાની તમે મંદિરના અને સ્કૂલના પગથીયા ચઢ્યા છો અને |
જગ્યાએ મા-બાપને વહેંચતા થઈ ગયા છે. ચાર પુત્રો મોટા બન્યા છો. પણ મેં એવા સંતાનો પણ જોયા |
હોય તો મા-બાપ દરેકના ઘરે મહિનો રહે. બે સંતાનો છે જે પોતાના મા-બાપને ગાળો દેતા હોય. | હોય તો તેઓ મા-બાપને વહેંચી લે. જે મા-બાપે
મહાબોધિ વિજયજી મહારાજે જણાવ્યું હતું કે, તેમના જન્મ ટાણે પેંડા વહેંચે છે એ સંતાનો મોટા આટલા ઉપકાર કરનાર માં-બાપને ઘણા સંતાનો ને થઈ મા-બાપને વહેંચતા થઈ ગયા છે. હવે કળિયુગનો સાચવતા નથી પણ તેઓ યાદ રાખે કે, માતા-પિતા | પ્રભાવ જબરજસ્ત રીતે પથરાઈ ગયો છે તેવું લાગ્યા વગરનું ઘર સ્મશાન છે. મા વિનાનું ઘર અને ઘર | વગર રહેતું નથી. વગરની માં એ સંતાનો માટે મોટામાં મોટો અભિશાપ તેમણે શીખામણ આપી હતી કે, ભગવાનની છે. જો મા-બાપની આંતરડી ના ઠારો તો કાંઈ વાંધો
| પૂજા નહીં કરો તો ચાલશે પણ વૃદ્ધા અવસ્થામાં નહી પણ તેમના આતરડી કકળાવા તો નહીં જ....! પહોંચેલા મા-બાપની કાળજી રાખજો. એ
તેમણે આગળ જણાવ્યું હતું કે, જો તમે તમારા ભગવાનની પૂજા બરાબર છે. સંતાનના દેખતા જ તમારા મા-બાપને ભીડાવશો તો
ત્રણથી ચાર મુસ્લિમ બંધુઓ પણ આજે એ જ સંતાન મોટુ થઈને તમારી સાથે આવું જ વર્તન | જૈનાચાર્યના પ્રવચનનો લ્હાવો લેવા માટે આવ્યા કરશે.
હતા. ઘણા પોતાના વૃદ્ધ માતા-પિતાને ઘરડા ઘરમાં |
પ્રવચનની ખરેખરી અસર અને પ્રભાવ તો મુકી આવે છે. પણ ઘરડાઘરને ઘર કહેવાય નહીં. એ
પ્રવચન શરૂ થયાના અડધો કલાક પછી જોવા મળ્યો ભારતીય સંસ્કૃતિ પરનું મોટામાં મોટું કલંક છે. અને
હતો. મહાબોધિ વિજયજીના વાણી પ્રવાહમાં દુઃખની વાત એ છે કે આખા દેશમાં સૌથી વધુ | શ્રદ્ધાળુઓ રીતસર વહી ગયા હતા. મોટા ભાગના ઘરડાઘરો ગુજરાતમાં છે.
શ્રદ્ધાળુઓની આંખમાંથી તેમની વાણી સાંભળીને મહાબોધિ વિજયજી મહારાજે હાજર રહેલા | અશ્રુધારાઓ વહેવા માંડી હતી. મહાબોધિવિજયજી શ્રદ્ધાળુઓન ટકોર કરી હતી કે, તમારા માતા-પિતા | મહારાજનું વક્તવ્ય સાંભળીને કેટલાય શ્રદ્ધાળુઓ તો ૭૦-૮૦ વર્ષના હોય તો તમે એમના માટે દિવસમાં | ધ્રુસકે ને ધ્રુસકે રડતા જોવા મળ્યા હતા. *

Page #16

૧૪]
| શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩
With Best Compliments from :
Kinjal Electronics
Chandni Chowk, Par Falia, Opp. children Park, Navsari-396445 Tele : (02637) 241 321 Fax : (02637) 252 931
પુરુષાર્થ વાળ કે પુષ્ય ? બે મિત્રો વિવાદે ચડ્યા. એક કહે, “દુનિયામાં પુરુષાર્થ જ વિજયી બને” બીજો “પુણ્ય જ વિજયી બને” તે બન્ને એક ધર્મશાળામાં આવ્યા. પુણ્યવાદી મિત્ર તો ઉંઘી ગયો. પુરુષાર્થવાદી મિત્ર ભોજનની તપાસમાં આંટા મારતો ત્રીજે માળે પહોંચ્યો. એક ખાલી ઓરડીના ખુલ્લા કબાટમાં રહેલા ડબ્બામાં ર૪ પેંડા જોયા. ૧૨ પૈડા તે ખાઈ ગયો. નીચે આવીને મિત્રને ઉઠાડતાં કહ્યું “તું તો પુણ્ય પુણ્ય કરીને સુઈ ગયો જો મેં પુરુષાર્થ ન કર્યો હોત તો તારો બાપ તને ખવડાવવા આવત! લે આ ૧૨ પેંડા ખાઈ લે, હવે તો તું કબૂલ કરીશ કે પુણ્ય કરતાં પુરુષાર્થ વધુ બળવાન છે.”
પુણ્યવાદી મિત્ર હસતાં હસતાં બોલ્યો, “મિત્ર! આ પ્રસંગ તો મારી જ માન્યતાને પુષ્ટ કરે છે. પૈડા શોધવાની મહેનત તે કરી અને મને....” પુરુષાર્થવાદી મૌન થઈ ગયો.
મેસર્સ સુપર કાસ્ટ
૨૮૬, જી.આઈ.ડી.સી. ચિત્રા, ભાવનગર Manutacturer's of C.I. Casting. ©: 2445428 - 2446598
-
@
S

Page #17

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩]
(૧૫
વિદેશમાં રહેલી મૂલ્યવાન જૈન હસ્તપ્રતોના કેટલોગ માટે બે કરોડ રૂપિયાની જાહેરાત કરતાં વડાપ્રધાન શ્રી વાજપેયી
ઇન્સ્ટિટ્યુટ ઑફ જૈનૉલોજીના નેતૃત્વ હેઠળ | હર્ષદ સંઘરાજકાએ વિદેશમાં રહેલી હસ્તપ્રતોનો વિશ્વની જૈન સંસ્થાઓના અગ્રણીઓની એક ખ્યાલ આપ્યો હતો તેમજ વિકટોરિયા એન્ડ મુલાકાત ભારતના વડાપ્રધાન શ્રી અટલબિહારી | આલ્બર્ટ મ્યુઝિયમ, ઑક્સફોર્ડ યુનિવર્સિટી, વેલકમ વાજપેયી સાથે યોજાઈ, જેમાં જાપાન, સિંગાપુર, | ટ્રસ્ટ વગેરેમાં રહેલી જૈન હસ્તપ્રતોની મૂલ્યવત્તા નેપાળ, ઇંગ્લૅન્ડ અને ભારતના અગ્રણીઓએ દર્શાવી હતી. ઇ. સ.
૨૦૦૩માં બ્રિટિશ
હાજરી આપી હતી, તથા જૈન એસોસિએશન ઑફ | નોર્થ અમેરિકા ઍન્ડ કેનેડા (જૈના), જૈન કલ્ચરલ સેન્ટર, એન્ટવર્પ અને વીસા ઓસવાળ કૉમ્યુનિટી, |
લાયબ્રેરીની હસ્તપ્રતોના કેટલૉકનો પ્રથમ ગ્રંથ પ્રકાશિત થશે તેમ જણાવ્યું હતું. વળી હસ્તપ્રતોના કેટલૉક માટે સંસ્થાએ વિકસાવેલા કમ્પ્યુટર માસ્ટર કેનિયાના પ્રતિનિધિઓએ આ કાર્યમાં પૂર્ણ | પ્રોગ્રામનો ખ્યાલ આપ્યો હતો, જે પ્રોગ્રામ
|
સહયોગના સંદેશા મોકલ્યા હતા. ભારતના સાંસ્કૃતિક મંત્રી શ્રી જગમોહનની ઉપસ્થિતિમાં યોજાયેલી આ સભાનો પ્રારંભ શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રીથી થયો. એ પછી ઇન્સ્ટિટ્યુટ ઑફ જૈનૉલીજીના લંડનના ટ્રસ્ટી શ્રી મહેશ શાહે આ સંસ્થાએ વૈશ્વિક ક્ષેત્રે જૈનદર્શનના પ્રસાર માટે કરેલાં કાર્યોનો ખ્યાલ આપ્યો હતો. જૈનધર્મ અને પર્યાવરણ વિશેની ‘જૈન ડેક્લેરેશન ઓન નેચર' પુસ્તિકાનું બકિંગહામ પેલેસમાં પ્રિન્સ ફિલિપે કરેલું | વિમોચન, ‘તત્ત્વાર્થસૂત્ર''નો અદ્યતન અંગ્રેજી ભાષામાં અનુવાદ, જૈનધર્મને WWE ના નેટવર્કમાં મળેલું માનભર્યું સ્થાન તેમજ ‘પિસફૂલ લિબરેટર્સ' નામનું જૈન આર્ટ ફ્રોમ ઇન્ડિયા' નામના કલાપ્રદર્શનનું કો-ઓર્ડિનેશન, ધરતીકંપમાં તારાજ થયેલા સાયલા તાલુકાના નીનામાં ગામની લાડકપુરને નામે પુનઃ રચવાના કાર્યમાં આ સંસ્થાએ વિદેશમાં જુદી જુદી સંસ્થાઓનો સહયોગ મેળવ્યો હતો તથા સંસ્થા દ્વારા ઇંગ્લેન્ડની સ્કૂલો અને કૉલેજોમાં શીખવાતા જૈનધર્મના અભ્યાસક્રમ | જૈન હસ્તપ્રતોનો ખ્યાલ આપ્યો હતો. વિશે વાત કરી હતી.
|
વિશ્વભરમાં સ્વીકાર્ય છે અને ઇન્ટરનેટ પરથી તેની વિગતો મળી શકશે વળી આમાંથી મૂલ્યવાન હસ્તપ્રતો ડીજીટાઈઝ કરવામાં આવશે. ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈએ આ હસ્તપ્રતોના કાર્યથી ભારતમાં મંદ પડેલા હસ્તપ્રત શાસ્ત્રના અભ્યાસને કેટલો વેગ મળશે તથા ભારતીય સંશોધકોને આનાથી થનારા લાભની વાત કરી હતી, તેમજ સમગ્ર વિશ્વને કઈ રીતે એની માહિતી ઉપલબ્ધ થશે તેનો ખ્યાલ આપ્યો હતો. સંસ્થાના વાઈસ ચેરમેન શ્રી નેમુભાઈ ચંદરયાએ અત્યાર સુધીમાં આ કાર્ય પાછળ સંસ્થાએ કરેલા પ્રયત્નોની વિગતો આપી હતી તથા આ વિરાટ કાર્ય પાછળ વિદેશમાં વસતા જૈનો, જૈન સંસ્થાઓ અને જૈન અગ્રણીઓના આર્થિક સહયોગનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. રાજ્યસભાના સભ્ય, બ્રિટનમાંના ભૂતપૂર્વ ભારતીય હાઈકમિશ્નર અને જાણીતા બંધારણિવદ્ ડૉ. એલ. એમ. સિંઘવીએ જૈન હસ્તપ્રત ભંડારોની વિશેષતાની વાત કરીને વિપુલ સંખ્યામાં મળતી
|
|
|
સંસ્થાના ટ્રસ્ટી અને માનમંત્રી લંડનના શ્રીં
સાંસ્કૃતિક ખાતાના પ્રધાન શ્રી જગમોહને ભગવાન મહાવીરના ૨૬૦૦મા જન્મકલ્યાણક

Page #18

(૧) પ્રકાશન સ્થળ
૧૬]
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩
|
મહોત્સવની ઉજવણીના ઉપલક્ષમાં સરકારે એકસો હસ્તપ્રત વિષયક સ્મૃતિચિહ્ન અર્પણ કર્યું. એ પછી કરોડ ફાળવ્યા અને તેનો જૈનતીર્થોની સુવિધાઓ | ડૉ. સિંઘવી અને શ્રી દીપચંદભાઈ ગાર્ડીએ પણ વધારવા માટે કેવો ઉપયોગ કર્યો તેની વિગતો | વડાપ્રધાનને સ્મૃતિચિહ્ન અર્પણ કર્યું હતું આપી અને ઇન્સ્ટિટ્યુટ ઑફ જૈનૉલોજીના પ્રોજેક્ટના આયોજન તેમજ તેને મળેલા વિશ્વના જુદા જુદા દેશોના સહયોગની પ્રશંસા કરી હતી. આશરે છ કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે તૈયાર થનારા આ પ્રોજેક્ટ માટે ઇન્સ્ટિટ્યુટ ઑફ જૈનૉલોજીએ ભારત સરકાર પાસે બે કરોડ રૂ.ની માગણી કરી હતી. એ અંગે પ્રતિભાવ આપતાં વડાપ્રધાન શ્રી અટલબિહારી વાજપેયીએ કહ્યું કે જૈનદર્શન પાસેથી આ જગતને ઘણું શીખવાનું છે અને આ કાર્યની મહત્તા પ્રમાણીને જ તેઓએ આ કાર્ય અંગે પેટ્રન ઇન ચીફ થવાનું સ્વીકાર્યું હતું તે વાત કરી. તેમણે આ માટે બે કરોડ રૂપિયા આપવાની જાહેરાત કરી. સંસ્થાના ચેરમેન શ્રી રતિભાઈ ચંદરયાએ આ અંગે આનંદ અને આભારની લાગણી પ્રગટ કરી અને
|
|
|
(૨) પ્રકાશન અવધિ : (૩) મુદ્રક : પ્રકાશક :
(૪) તંત્રીનું નામ :
હું પ્રમોદકાંત ખીમચંદ સમજ મુજબ સાચી છે.
તા.૧૬-૨-૨૦૦૩
|
ફોર્મ નં. ૪ નિયમ ૮
: શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા (રજીસ્ટર્ડ ટ્રસ્ટ) ખારગેઇટ, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧
ફોન : (૦૨૭૮) ૨૫૨૧૬૯૮ માસિક
માલિક
આ પ્રસંગે ટાઈમ્સ ઑફ ઇન્ડિયા'ના ભૂતપૂર્વ એકઝિક્યુટીવ ડાયરેક્ટર સાહુ રમેશચંદ્ર જૈન, સ્થાનકવાસી સમાજના શ્રી મનુભાઈ શાહ, ઇન્સ્ટિટ્યુટ ઑફ જૈનૉલોજીના ટ્રસ્ટી લંડનના શ્રી રિત શાહ, જયસુખ મહેતા અને બિપિન મહેતા ઇન્દિરા ગાંધી નેશનલ સેન્ટર ફોર આર્ટ્સના મેમ્બર સેક્રેટરી પ્રો. એન. આર. શેટી, દિલ્હીના યુવાન અને તેજસ્વી કાર્યકર શ્રી સંજય જૈન, જાપાનના કોબેમાં વસતા શ્રી નેમીચંદ ખજાનચી, નેપાળના શ્રી હુલાસચંદ ગોલચા, વર્લ્ડ જૈન કન્ફેડરેશનના શ્રી પ્રતાપ ભોગીલાલ તેમજ દિલ્હીના વલ્લભ સ્મારકના મંત્રી શ્રી રાજકુમાર જૈન તથા દિગંબર મહાસભાના શ્રી નિર્મળ શેઠી ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. * * *
:
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભારતીય ખારગેઇટ, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧
પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ-ભારતીય.
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, ખારગેઇટ, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧ શાહ આથી જાહેર કરું છું કે ઉપર આપેલી વિગતો મારી જાણ
તંત્રી
પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગર

Page #19

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩ |
શ્રી અતાથી મુક્તિ અને શ્રી કૂરગડુ મુતિ
શ્રી અનાથી મુનિ
મગધના સમ્રાટ શ્રેણિક બિંબિસાર અશ્વ પર બેસીને સૈન્ય સહિત વનવિહાર માટે નીકળ્યા હતા. તેઓ મંડિકુક્ષિ નામના ઉદ્યાનમાં આવ્યા ત્યારે વૃક્ષની નીચે પદ્માસન લગાવીને બેઠેલા ધ્યાનસ્થ મુનિ પર એમની દૃષ્ટિ પડી. મુનિરાજની પ્રસન્ન મુખમુદ્રા, તેજસ્વી કપાળ અને રમણીય રૂપ જોઈને સમ્રાટ શ્રેણિક આશ્ચર્યમાં પડ્યા.
|
/
મનોમન વિચાર કરવા લાગ્યા કે સંસાર–| જીવનનો એવો તે ચો હૃદયવિદારક અને આઘાત-જનક અનુભવ થયો હશે કે જેથી એમણે યુવાનીનો આનંદ માણવા-ભોગવવાને બદલે સાધુતાનો ત્યાગપૂર્ણ માર્ગ ગ્રહણ કર્યો હશે?
મુનિરાજે હેતભર્યા સ્વરે કહ્યું, ‘હે રાજનૢ, આ સંસારમાં હું સાવ અનાથ હતો. મને બચાવનારો રક્ષક કે ગાઢ મિત્ર નહોતો. આવી | અનાથ સ્થિતિને કારણે જ મેં સંસારનો ત્યાગ કર્યો.’
[૧૭
ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈ
સમ્રાટ શ્રેણિકે ખડખડાટ હસતાં કહ્યું, અરે મુનિવર, જો આપ આવી અનાથ સ્થિતિનો અનુભવ કરો છો તો હું તમારો નાથ બનીશ. વળી મારા જેવો સમ્રાટ તમારો નાથ બનશે એટલે તમને ગાઢ મિત્રો, પરમ સ્નેહીઓ, નિકટના સંબંધીઓ અને ખડે પગે રહેનારા સામે ચાલીને મળી આવશે. એમના સહવાસમાં રહીને તમે સુખપૂર્વક સત્તા, સંપત્તિ, સામર્થ્ય અને સૌંદર્ય સઘળું ભોગવી શકશો. સંસારનું કોઈ સુખ તમને અપ્રાપ્ય નહીં હોય. મુનિ! ચાલો, હવે હું તમારો નાથ છું. આવી ભરયુવાનીમાં લીધેલી સાધુતા છોડીને મારી સાથે મારા વિશાળ રાજમાં પધારો.''
સમ્રાટની આ વાતના પ્રત્યુત્તરમાં મુનિરાજે કહ્યું, ‘‘હે મગધરાજ, જ્યારે તમે ખુદ અનાથ છો મગધનરેશે પ્રણામ કરીને મુનિરાજને પ્રશ્ન | પછી મારા નાથ કઈ રીતે બની શકશો? તમારી કર્યો, મુનિરાજ, મારા ચિત્તમાં જાગેલી | જેમ જ અપાર સંપત્તિ અને સમૃદ્ધિ મારી પાસે જિજ્ઞાસાનું આપ સમાધાન કરો તેવી વિનંતી છે. | હતી, પરંતુ એક વાર મારી આંખમાં પીડા ઉત્પન્ન યુવાનીની મહોરેલી વસંતમાં સંસારનાં સુખો | થઈ અને શરીરના પ્રત્યેક અંગમાં દાહ જાગ્યો છોડીને શા માટે તપ-ત્યાગથી ભરેલી દીક્ષા ગ્રહણ ત્યારે અનેક નિપુણ વૈદ્યાચાર્યો, પિતાની સઘળી કરી? આવી કંચનવર્ણી કાયા, તેજસ્વી તરુણ સંપત્તિ કે માતાનું મધુરું વાત્સલ્ય મારી પીડા અવસ્થા અને નેત્રદીપક ચહેરો જોઈને મને સવાલ ઓછી કરી શક્યાં નહીં. સર્વ શૃંગારનો ત્યાગ જાગ્યો છે કે આપે છલકાતી યુવાનીમાં સંસાર, કરનાર પતિપરાયણ મારી પત્ની કે મારાં ભાઈસંપત્તિ અને પ્રિયજનોનો પરિત્યાગ કેમ કર્યો?'' બહેન પણ સાંત્વન અને રુદન સિવાય કશું કરી શક્યાં નહીં. આવી હતી મારી અનાથતા !
|
–
66
‘‘આ અનાથતાને દૂર કરવા માટે અને એ વેદનાથી મુક્ત બનવા માટે મેં સર્વ વેદનાનાશક એવી દીક્ષા લેવાનો વિચાર કર્યો. જે રાત્રે એવો સંકલ્પ કર્યો કે હું સાજો થઈશ તો આ સંસાર છોડી

Page #20

૧૮]
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષઃ ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩ દઈશ તે રાત્રી પસાર થવાની સાથોસાથ મારી | હતા. બીજા સાધુ બે મહિનાના, ત્રીજા સાધુ ત્રણ વેદના ઓછી થવા લાગી. પ્રાત:કાળે તો સાવ | મહિનાના અને ચોથા સાધુ ચાર મહિનાના નિરોગી બની ગયો. દીક્ષા અંગીકાર કરીને | ઉપવાસ કરતા હતા. આવા ઉપવાસી સાધુઓ નીકળેલા મારા જેવા અનાથને ભગવાન મહાવીર | મુનિ કૂરગડુની મશ્કરી કરતા, તે દુર્વર્તનને ભૂલીને જેવા સાચા નાથ મળ્યા!''
મુનિ કૂરગડુએ એમની સાધુસેવા ચાલુ રાખી. અનાથી મુનિના ઉપદેશથી પ્રભાવિત થઈને તેઓ અન્ય સાધુઓની તપશ્ચર્યાનો દંષ પણ રાજા શ્રેણિક પ્રભુ મહાવીરનું શરણ સ્વીકારવા | કરતા નહીં, બલકે એમની તપશ્ચર્યાની અહર્નિશ ચાલ્યા અને અનાથી મુનિ પોતાના માર્ગ ભણી અનુમોદના કરતા હતા. પોતાની મર્યાદાથી વાકેફ આગળ વધ્યા.
હોવાને લીધે તપસ્વી સાધુઓની ખડે પગે અનાથી મુનિનું ચરિત્ર દર્શાવે છે કે સંસારનાં વૈયાવચ્ચ કરતા હતા. મુનિઓએ કરેલી નિંદાને દુખ:દર્દ ભોગવતો માનવી ભલે અનેક સ્નેહીઓ | આત્મનિંદા અને આત્મવિશ્લેષણમાં પરિવર્તિત અને સમૃદ્ધિ ધરાવતો હોય છતાં વાસ્તવમાં તે કરી દેતા હતા. આમ એમના હૃદયમાં સતત અનાથ છે. પોતાની અનાથ સ્થિતિને ટાળનાર | સમાવૃત્તિનું ઝરણું વહેતું હતું. અને સૂતેલા આત્માને જગાડનાર ગુરુ મળતાં | એક વાર સંવત્સરી મહાપર્વના દિવસે વ્યક્તિ સાચી સનાથ બને છે. શાસ્ત્રો કહે છે કે! પોતાની તીવ્ર સુધાને સંતોષવા માટે મુનિરાજ આત્મસંધાનની અંતિમ સીમાએ પહોંચી અનાથ | ગોચરી વહોરીને લાવ્યા. બધા સાધુઓને બતાવીને મુનિ સદાય સનાથ દશારૂપ સિદ્ધિપદને વર્યા. વિનયથી કહ્યું કે, “આ ગોચરીમાંથી આપને કંઈ શ્રી કૂરગડુ મુનિ
વાપરવાની અભિલાષા હોય તો વાપરો.' આ
શબ્દો કાને પડતાં જ અન્ય સાધુઓ એમના પર ક્ષમા ધર્મનું સ્મરણ થતાં જ કૂરગડ મુનિનું
ક્રોધે ભરાયા.... “પર્વના આવા દિવસે તમે ભોજન નામ તરત જ સ્મરણપટ પર આવશે. કૂર એટલે
કરો છો તે બાબત તો તિરસ્કારપાત્ર અને ભાત અને ગફૂઆ એટલે એક જાતનું પાત્ર.
શરમજનક છે. કિન્તુ બીજાને આ રીતે વાપરવાનું મુનિશ્રી કૂરગડુ સવારે પાત્ર ભરીને ભાત લાવીને
કહો છો તે તો અતિ ધિક્કાર પાત્ર અને વાપરે, ત્યારે જ એમને થોડીઘણી સ્વસ્થતા આવતી હતી. રોજ પાત્ર ભરીને ભાત વાપરતા હોવાથી
આઘાતજનક ગણાય.” બીજા સાધુઓ એમની મજાક કરતા હતા. કૂરગડુ
ગુસ્સે થયેલા મુનિઓએ એમના પાત્રમાં મુનિથી ભૂખ્યા રહેવાય નહીં. રોજ થોડો આહાર |
મોંમાંથી બળખા કાઢીને નાખ્યા આમ છતાં કૂરગડુ તો જોઈએ જ, તેથી થાય શું? કેટલાક તપસ્વી | મુનિને સહેજે ગુસ્સો થયો નહીં, બલકે ક્ષોભ થયો સાધુમહારાજો દૂરગડ મુનિના આ આહારને કે સાધુઓની વૈયાવચ્ચ કરવાને બદલે તેમની જોઈને એને “નિત્ય ખાઉ' કહેતા.
વિનંતી ક્રોધનું કારણ બની. તેઓ મનોમન તેમાં પણ એમના જ ગચ્છમાં બીજા ચાર |
વિચારવા લાગ્યા, સાધુઓ તો મહાતપસ્વી હતા. એક સાધુ
“અહો! મારો કેવો પ્રમાદ! સાધુને તો એક માસક્ષમણ (એક મહિનાના સાત ઉપવાસ) કરતા | પળનો પ્રસાદ ન હોય ત્યારે હું તો એક નાનું

Page #21

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩]
[૧૯ સરખું તપ પણ કરી શકતો નથી. એમાંય પર્વના | મુનિને ખમાવવા લાગ્યા. દિવસોએ મારાથી તપ થતું નથી તે કેવું શમરજનક! ક્ષમા વીરા મૂષણ એનો અર્થ જ એ કે ગણાય? ધિક્કાર છે મને.”
કાયરની પાસે ક્ષમાની શક્તિ હોતી નથી. હૃદયની વળી કૂરગડુ મુનિ વિચરવા લાગ્યા, મારે તો | વિશાળતા ધરાવનારો વીર પુરુષ જ સાચી ક્ષમા આ ચારે તપસ્વી સાધુમહારાજોની વૈયાવચ્ચ | આપી શકે. જીવનમાં સન્માન મળે ત્યારે તો સહુ કરવી જોઈએ. એમની સેવા કરવી જોઈએ. | કોઈ સૌજન્ય દાખવે, કિન્તુ જીવનમાં અપમાન, ઓહ! આવું કરવાને બદલે હું તો એમના ચિત્તમાં અન્યાય અને ઉપહાસ મળે ત્યારે ચિત્તમાં સમતા ક્રોધ જગાડનારો બન્યો. મુનિ તરીકે મેં કેટલી બધી | જાળવનારી વ્યક્તિઓ જ સાચી ક્ષમા આપી શકે મહાન ભૂલો કરી? આમ આત્મનિંદા અનુભવતા છે. સમતાના સરોવરમાં જ ક્ષમાનું કમળ ઊગે છે. મુનિરાજ શુક્લધ્યાનમાં ચડીને તરત કેવળજ્ઞાન) આવો સમતાભાવ શ્રી કૂરગડ મુનિના ચરિત્રમાં પામ્યા. દેવતાઓ પણ એમના કેવળજ્ઞાનનો | જોવા મળે છે. મહોત્સવ ઊજવવા દોડી આવ્યા. એમની ટીકા કરનારા ચારે તપસ્વી મુનિઓ આશ્ચર્યચકિત બની ગયા. સાચા ભાવતપસ્વી કેવળજ્ઞાની કૂરગડ
With Best Compliments From :
i
Atit Tધ
uiin
Party :
Universal AGENCIES
Press road, volkart road, BHAVNAGAR-364001 Phone : (O) 0285571427954 Fax : (0278) 421674)
E-mail : universal agencies@usa.net
શ્રી જૈત આત્માનંદ સભા દ્વારા પ્રકાશિત
આત્માનંદ પ્રકાશ' રૂપી જ્ઞાત દીપક સદા તેજોમય રહે તેવી હાદિર્ક શુભેચ્છાઓ... 'બી સી એમ કોરપોરેશન
(હોલસેલ ફાર્માસ્યુટીકલ ડીસ્ટ્રીબ્યુટર્સ) નિં. ૧, કલ્પના સોસાયટી, નવરંગપુરા પોસ્ટ ઓફિસ પાછળ, નવરંગપુરા, અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૯
ફોન : ૦૭૯-૬૪૨૭૨૦૦

Page #22

૨૦]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશવર્ષ: ૩ અંક૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩
-શ્રમણ શ્રુતિ કષાયરોધાય જિતેન્દિયત્વે જિતેન્દ્રિયવાય મનોવિશદ્ધિઃ | પણ અમોઘ રસાયણરૂપે કહેલું છે. આત્મા જ્યારે મનોવિશદ્ધર્યે સમતા પુનઃ સાડમમત્વસ્તતખલ ભાવનાભિઃ | ભાવના ભાવે કે હું નિત્ય છું, શરીર અનિત્ય છે.
સુખની પ્રાપ્તિ માટે જીવ રામ રામ ભટકતો | હું આત્મા છું, શરીર પુદ્ગલ છે. પુદ્ગલ જો મારૂં આવ્યો છે. સુખ માટે વિષયોની વિલાસી ] નથી તો મારે શા માટે રાગ-દ્વેષાદિ ભાવો તેના માટે વનરાઈઓ પર તરાપ મારે ત્યાં વનરાઈ વનરાજ | કરવા. આ પ્રકારની સમજુતી આત્મામાં જ્યારે બનીને એને દુર્ગતિના ખપ્પરમાં હોમી દે છે. આજ | ફૂરતી થાય, પ્રગટ થાય ત્યારે મમતાને માર પડવાનું સુધી જીવની સુખ પિપાસાનો અંત આવ્યો નથી, | શરૂ થવા માંડે ને એક સમય એવો આવે કે મમતા એની તરસ કયારેય છીપી નથી.
મો મચકોડીને આત્મામાંથી ચાલી જાય મમતાથી જે કોણ બતાવે તેને સચ્ચિદાનંદ સુખની દશા? |
કાંઈ જીવને જફા છે એનો ચિતાર અંતે માંડવા જગતની વાર્થધતા જીવને કયારેક તો સુખની
બેસીએ તો પણ કંટાળી જવાય. જેમ એક પેન પર દિશાથી બરાબર સંપૂર્ણ રીતે ઊલટી દિશામાં
મમતા હોય તો એનો ખ્યાલ રાખવા માટે કેટ કેટલી આગળી ચીંધે છે.
કાળજી લેવાની. દા.ત. પૈસા પર મમતા છે. દીકરા
પર મમતા છે. હજારો દીકરાઓ આ જ એ કણસાગર, તરણતારણ સમા જિનરાજનો
હિન્દુસ્તાનમાં ભૂખ્યા ફૂટપાથની સડકો પર આળોટે જગમાં જોટો જડે એમ નથી, અનુપમેય ઉપકારની
છે, તેમ છતાં આપણું પેટ હલે છે? અને આપણા અષાઢી વર્ષા અવિરત પણે વિભુએ વરસાવી, જેના
દીકરાની આ હાલત જોતાં જ એટેકનો હુમલો આવી આજે મીઠા ફળ આપણે સૌ કોઈ ચાખી રહ્યા છીએ.
જાયને! એ સંડાસ કરે તો પણ એની મમતા તમને નહિ તો આપણું શું થાત? જુઓ છે ને! જૈન
સાફ કરાવવા માટે હોંશે હોંશે પ્રેરશે. એ કયાંક ખોટું સિવાયની જગતની પ્રજા! સાવ અજ્ઞાન અને અબુધ
કામ કરીને આવ્યોને તમને કોઈ અપશબ્દો બોલવા જેવી, માત્ર વિષયો તરફ જ આંધળી દોટ મૂકીને
દીકરાના બાપ તરીકે આવે તો પણ કાન બંધ નથી ભાગે છે, જાણે કોઈ પણ જાતનો વિચાર પણ નહિ
કરતાં. એના માટે ધન કમાવવા કેવા ઉજાગરા વેઠો આવતો હોય!
છો? કેવો ઉદ્યમાત! આ પરિવારની મમતા માટે વિશ્વવંદ્યય, કૃપાવત્સવ વિભુએ સુખી થવાનો કરવો પડે છે, જેનો હિસાબ લગાડવો પણ દુષ્કર રાહ પ્રસ્તુત શ્લોકમાં વર્ણવ્યો છે.
છે. આ શરીર પર મમતા છે માટે એને ખવડાવો, સુખની સિદ્ધિ મમતા સિવાય શક્ય નથી. | નવડાવો, સુવડાવો વગેરે કરો છો. જ્યાં જ્યાં મમતા સમતા અમમતા સિવાય થઈ શકે નહિ, અમમત્વ હોય ત્યાં ત્યાં તમારે ભોમીયા ભૂતની જેમ ભમતા. મન વિશુદ્ધિ સિવાય ફરકે પણ નહિ, તો મન વિશુદ્ધિ રહેવાનું, ઝંપીને બેસી ન શકીએ. ભાવનાઓથી જિતેન્દ્રિય સિવાય ઝંખાય પણ નહિ ને . | ભાવિતાત્માને મમતા છોડવી એ તો રમતનો ખેલ જિતેન્દ્રિયપણું કષાયના નિરોધ સિવાય ન આવે, બની રહેશે. અમમત્વને જો આત્મસાત કરવું હોય તો ભાવના | આ ભાવનાઓ પણ ક્યારેક ભાવિતાત્માને ન

Page #23

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩ ]
[૨૧
નડી જાય એ માટે શ્લોક કારે લખ્યું છે કે | જીવો પાસે કેવા હલકા દુષ્કૃત્યો કરવે છે. કષાયોની
/
ભાવનાથી અમમત્વ ભાવની સિદ્ધિ સદંતર શક્ય બને છે. અને અમમત્વ આવે એટલે સમતા આવી જાય. કારણ કે રાગદ્વેષ હવે શા માટે કરવાના રહ્યા! સમતા માટે જે મનની વિશુદ્ધિ આવશ્યક હતી, તે પણ રાગાદિ ભાવોની મલિનતા ટળી જવાથી સહજ થઈ જાય છે. મનોવિશુદ્ધ અર્થાત્ કષાયોની પરિણતિ તોડી નાખવી, સહજ આત્મસ્થ બની જવું ઇત્યાદિ પ્રકારની વ્યાખ્યાઓ પ્રવર્ત છે, જેને મનોવિશુદ્ધિ કરવા તરફ લક્ષય બન્યું છે તેના માટે જિતેન્દ્રિય પણ આવશ્યક મનાય છે. કેમકે જિતેન્દ્રિયતામાં પાંચ ઇન્દ્રિયોનું દમન કરવું પડે. ઇષ્ટ અને અનિષ્ટના ત્યાગ સ્વરૂપ એક પ્રકારની સહજ આત્માદશાનું નિર્વાણ થવા સંભવે. સંસાર લંબ્યમાન થતો હોય તો વિશેષયતા ઇન્દ્રિયના કારણે થાય છે. મનુષ્ય ઇન્દ્રિયના સુખ માટે જે તરાપ સંસારમાં લગાવી રહ્યો છે. એનો તો તાગ મેળવવો પણ અઘરો છે. ઇન્દ્રિય ખાતર જીવન અને મરણ વચ્ચે ઝોલા ખાનારાઓની સંખ્યા પણ અસંખ્ય છે. જેનો જોટો આ મોહ મહારાજના સામ્રાજયમાં નથી. ખરેખર! જિતેન્દ્રિયત્વ આવે તો અર્ધા ભાગની સાધના સમાપ્ત થયાનો અનુભવ જણાય છે. ઇન્દ્રિયનું દમન કરવા માટે મોટા ખૈરનારો, ઋષિઓ–મહર્ષિઓ પણ સંચલિત થઈ ગયાના પુરાવાઓ આપણે ત્યાં સંગ્રહાયેલા છે.
કાલિમા કાજળ જેવી ઘોર-અંધારરૂપી અજ્ઞાનની કોટડીમાં જીવને પુરી રાખે છે. કયારેય આત્માને સાચુ જ્ઞાન થવા દેતું નથી. જેને અનુભવ છે એ કહેશે કે કષાયોનો ઉદ્રેક જ્યારે ચાલુ થાય ત્યારે આત્મા ભાન ભૂલી જાય છે. કર્તવ્ય અકર્તવ્ય, હેય—ઉપાદેય ઇત્યાદિકનો વિવેક પણ એનામાંથી ચાલ્યો જાય. જ્યારે કષાય ઓછા થાય ત્યારે એને સમજાય કે મેં આ શું કર્યું? મારાથી આમ કેમ થઈ ગયું? મને કોઈએ કેમ રોક્યો નહિ? કષાયની તાકાત અખિલ બ્રહ્માંડને હચમચાવી મુકે તેવી છે. વિશ્વનો વિનાશ સર્જવો તેના માટે ડાબા હાથનો ખેલ છે. સૌથી વધુ જો કોઈ દુ:ખી હોય તો કષાયની ઉદ્રેકતાવાળો જીવ છે. આત્મહત્યા થવા પાછળ પણ કષાયની અધિકતા છે. વિશ્વ એક જમીનના ટુકડા માટે લડી મરે છે. સેકડો મનુષ્યોનો સંહાર થાય છે. તેમાં કષાય નહિ તો બીજુ કારણ ક્યું છે? શ્રમણ ભગવંતની અનેક આજ્ઞાને એક આજ્ઞારૂપે કોઈ પુછે તો કષાયને મુળમાંથી ઉખેડી નાખવા રૂપ છે. જીવ તે સિવાય સુખોની સાનુભુતિ કરી શકે તે કોઈ કાળમાં જ્ઞાનીઓની દૃષ્ટિએ શક્ય
|
|
|
|
નથી. આજ સુધી વિશ્વ શોધી શક્યું નથી કે આટ આટલી શોધો થયા પછી પણ હજુ જગત દુઃખી કેમ છે? આ તત્વ શું છે? જેનો હજુ ક્યાસ પણ નથી કાઢી શક્યા? જેને ઓળખવા માટે દિવ્ય
|
હવે જો ઇન્દ્રિયોની કુદાકુદનું કારણ મેળવવું | જ્ઞાનની જરૂર તો અવશ્ય રહેશે. અથવા તો સર્વજ્ઞ હોય તો સંશોધન કરતા શ્લોકકારે શોધ્યું કે કષાયનું | પ્રણિત વચનોનો પ્રકાશ જોઈશે. આજે પણ સુજ્ઞ રુંધન કરવું અનિવાર્ય છે. કષાયોની જવાળા | પુરુષો સ્પષ્ટ સંવેદન કરી રહ્યો છે કે કષાય એ ભડભડ આત્માને બાળ્યા કરે છે. કષાયોનો જેટલો | દુઃખાત્મક છે અને એને વારવા માટે વિવિધ ઉદ્રેક વધારે તેટલી ઈન્દ્રિયની ગુલામી વધારે પગલાઓ લઈ રહ્યા છે.
વેઠવાનો વારો આવે. ઇન્દ્રિય એ કષાયનો કમાન્ડ ઝીલનારી, એના ઇશારે નાચનારી નાયિકા છે. માટે મૂળ ટારગેટરૂપે તો કષાયનો જ કડાકો બોલાવવો જોઈએ. કષાયની પરાધિનતા ખરેખર દયામણી છે.
|
સુખનો તત્કાલીન ઉપાય રૂપે આ સિવાય ભગવાને કોઈ જ જોયો તમે પણ કષાયને રોકીને જોઈ શકો છે કે કેવું સંવેદન થાય છે?
ය

Page #24

૨૨]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩
વીરાતી નિરી –પૂ. આચાર્યદેવશ્રી વિજય ભુવનભાનું સૂ. મ.ના શિષ્ય પંન્યાસ ગુણસુંદરવિજયજી ગણી
સમૃદ્ધિથી ભરપૂર રાજગૃહી નામની નગરી. | આયંબિલ વગેરે તપ શરૂ કરી દીધા. હા! ધર્મી અહીં નાગસારથી નામનો ધનવાન અને ગુણવાન | જનને મન ધર્મની પ્રાધાન્યતાથી જ બધે સફળતા સગૃહસ્થ રહેતો હતો. એ પરોપકાર-પરાયણ | મળે છે આ વાત બરાબર બેસી ગઈ છે. અને પરસ્ત્રી-પરાડમુખ હતો.
એક દિવસે સુલાસાને પોતાને આંગણે મુનિ એમની પત્ની સુલસા! રૂપ-લાવણ્યની | ભગવંતના દર્શન થયા. જંગમતીર્થ સ્વરૂપ નિષ્પાપ અમૃતકૂપિકા સમાન. પતિવ્રતા સ્ત્રીઓમાં અગ્રેસર | એમને જોઈ તુલસા આનંદ વિભોર બની ગઈ. બન્નેનો સંસાર સુખી પણ એમને પુત્ર નહોતો. સાધુએ બિમારીના નામે લક્ષપાક તેલની એટલે નાગસારથી આ અધૂરાશને કારણે કયારેક | જરૂરીયાત બતાવી. સુલતાના ઘરમાં મૂલ્યવાન આ વ્યગ્ર બની જતો હતો. સુલતાને સંસારની તેલના ત્રણ ઘડાઓ હતા. ભાવ-બક્તિ-શ્રદ્ધાથી અસારતા, અધૂરાશ ખૂબ સારી રીતે સમજાવવા એણી તેલ વહોરાવવા સમુદ્યત બની, પણ ત્રણે છતાં નાગસારથીની પુત્ર અંગેની ઝંખના ઓછી ના ઘડાઓ હાથમાંથી છટકી નીચે પડ્યા, ફૂટી ગયા, થઈ. ત્યારે પતિની આ મનોકામના પૂર્ણ કરવાનું તેલ નીચે ઢોળાઈ ગયું. અને પુત્રવિષયક આર્તધ્યાન દૂર કરવા સુલતા
| મુલ્યવાન ઘડાઓ ભલે ફૂટ્યા, પણ સાધુ ઉપાયો વિચારે છે; “શ્રેષ્ઠ કુળ, પરસ્પર પ્રેમ | દાનની એણીની ભાવના હરગીજ ન જ ફૂટી દીર્ધાયુષ્ય, ઈષ્ટ વસ્તુ કે વ્યક્તિનો સંયોગ, | (ખંડિત થઈ), ઉલ્ટાની અધિકાધિક બળવત્તા ગુણાનુરાગ, સુપુત્રની પ્રાપ્તિ, લોકોમાં મોટાઈ, |
પામી. આવનાર સાધુ ન હોતા પણ સાધુવેશ ધારી ઘરમાં ધનની પ્રાપ્તિ, વાણીમાં સુમધુરતા, બાહૂમાં |
દેવ હતા. કેન્દ્રની સભામાં શકેન્દ્ર ખૂદ સુલતાના શૂરવીરતા, હાથમાં દાનવીરતા, દેહમાં સૌભાગ્ય, | અદભૂત સત્વગુણની પ્રસંશા કરી. સુરેન્દ્રના હૃદયમાં સબુદ્ધિ, ચારેદિશાઓમાં ઉજજવળ કીર્તિ | સેનાધિપતિ હરિબૈગમેલી દેવે મુનિનું રૂપ કરી વગેરે બધું જ ધર્મથી મળે છે જ. હે ચિત્ત! તું ખેદ |
સુલસાની તદ્ વિષયક પરજ્ઞા કરી સુલસા એ ન કર! ધર્મ વિના ઈચ્છિત વસ્તુની પ્રાપ્તિ શક્ય
પરીક્ષામાં સો ટકા ગુણાંકથી ઉત્તીર્ણ થઈ. હા! નથી જ. માટે હે ચિત્ત! તું ધર્મને સમર્પિત થઈ
“ગીરુઆના ગુણ ગીરુઆ ગાવે”! સુલતાના આ જા! ધર્મથી જ બધા સારાવાના થશે, ધર્મના
મહાન ગુણથી પ્રસન્ન થયેલા હરિબૈગમેલી દેવે પ્રભાવથી જ મને પુત્રરત્નની પ્રાપ્તિ ખશે!”
સુલતાને વરદાન માંગવા જણાવ્યું. આ પ્રકારે ધર્મમાં દઢ નિર્ણયવાળી તેણી એ ગુણની ગરિમાવાળી, ઉદાત્તચિત્તવાળી ધર્મ વધાર્યો. પ્રસન્નચિત્તવાળી બનીને તેણી ઉત્તમ
સુલસી હસીને બોલી, “સુરેન્દ્રના સેનાધિપતિ! દ્રવ્યોથી સવિશેષ ત્રિકાળ જિનપૂજા કરવા લાગી,
| અવધિજ્ઞાનથી જગતના ભાવોને જાણનારા, મોટી સંઘની-સદગુરઓની અધિક ઉલ્લાસથી ભક્તિ- | શક્તિવાળા તમો શું મારા મનોરથ (પુત્રરત્નની સેવા, બ્રહ્મચર્યવ્રતનું પાલન, ભૂમિ સંથારો, અને પ્રાપ્તિના જ તો) નથી જાણતા?” દેવે સુલતાના

Page #25

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષઃ ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩).
(૨૩ મનોગત ભાવોને જાણી લીધા. એણે હસીને | બત્રીશ પુત્રોને સુલસાએ એકકી સાથે સમાધિપૂર્વક સુલતાને બત્રીશ ગોળીઓ આપી અને જણાવ્યું, | જન્મ આપ્યો. અનુક્રમે યોવન પામેલા તેઓ બધી દેવિ! દિવ્ય પ્રભાવવાળી આ ગોળીઓ ક્રમશઃ | જ કળાઓના સ્વામી બન્યા. માતા-પિતાએ એમને એક એક ખાજો! એનાથી તમને બત્રીશ પુત્રો | એક એક ને એક એક સુંદર રૂપ-ગુણવાન કન્યા થશે, હવે હું જાઉં છું, જ્યારે પણ તામ પડે ત્યારે | પરણાવી. એમની સાથે આ બત્રીશ યુવાનો મારું સ્મરણ કરજો'
દૌગંદક દેવોની દેમ ભોગની મસ્તીમાં કાળ પસાર ખરું છે, “દવ-ગુર આદિ પૂજયોની પૂજા | કરતા હતા. નાગસારથીનું કુટુંબ આ રીતે આનંદપૂર્વક આરંભ કરાયેલા કાર્યો જલ્દીથી ફળદાયી | મંગલ પૂર્વક દિવસો પસાર કરતું હતું આ બત્રીશે બને છે. ત્યાર બાદ સુલસી જિનેન્દ્ર ભક્તિ કરી | યુવાનો શ્રેણીકરાજાના મિત્રો બની ગયા હતા. વિષય સુખ ભોગવતી રહી. “મારે બક્ષીશ પુત્રોનું આ બાજુ વૈશાલીના ચેટક રાજાની યુવાન શું કામ છે? બત્રીસ લક્ષણવાળો, ગુણવાન, | સ્વરૂપવતી સુજયેષ્ઠા કન્યા મેળવવા મગધદેશ પરાક્રમી, સ્વજનપ્રેમી એક જ પુત્ર બસ છે!'' | રાજગૃહીના રાજા શ્રેણીકે વૈશાલી નગરી તરફ આવું વિચારી એણીએ દેવી ગૂટીકા ક્રમશઃ એક | પ્રયાણ કર્યું સુજયેષ્ઠાને બદલે એની નાની બેન એક ખાવાને બદલે બધી જ બિત્રીશે બત્રીશ) | ચેલણાનું અપહરણ કરી, શ્રેણીક વૈશાલીથી પાછા એક્કી સાથે ખાઈ લીધી. ગૂટીના પ્રભાવથી | ફર્યા. ચેડા રાજાના સેનાપતિ સાથેની ઝપાઝપીમાં એણીના પેટમાં બત્રીશ ગર્ભ રહ્યા. એકી સાથે | શ્રેણીક સાથે જ વૈશાલીમાં ગયેલા વીમાની, મિત્ર બત્રીશ પુત્રોના ગર્ભ પેટમાં વૃદ્ધિ પામતા ગયા (શ્રેણીક મહારાજ)નું કાર્ય કરવામાં ઉજમાળ અને સુલસાની વેદનાએ માઝા મૂકી. એણીએ | મનવાળા સુલસાના બત્રીશે બત્રીશ પુત્રો વરના હરિર્ઝેગમેષી દેવને ઉદ્દેશીને કાઉસ્સગ્ન કર્યો. દેવ મૃત્યુને વર્યા. હાજર થયો. એને બધી વિગત બતાવવામાં આવી તુલસા, એનાપતિ નાગસારથી અને એમની ત્યારે એ દેવ કહે, “હે કુલીના! હે મુગ્ધા! તે આ| બત્રીશ પુત્રવધૂઓ શોક મહાસાગરમાં ડૂબી ગઈ. કાર્ય બરાબર નથી કર્યું. ખેર! જે થવાનું હસું તે |
| ભવના ભાવથી નિર્ભયતા પ્રાપ્ત કરેલા મંત્રીશ્વર થયુ. તને હવે એક્કા સાથે બત્રીશ પુત્રો થશે, અને | અભયકુમારે એમને અદ્ભૂત જિનવચનો એ બધા જ એક સરખા આયુષ્યવાળા થશે” | સંભળાવી શોકમુક્ત કરવા સુંદર પ્રયત્ન કર્યો. સુલસાની ઉદર પીડા દૂર કરી દેવ સ્વસ્થાને ગયો.
યોગ્ય સમયે વૈમાનિક દેવો જેવા તેજસ્વી
પૂ. આ. શ્રી દાનસૂરીશ્વરજી મ. સા. કાળધર્મ પામ્યા શાસન સમ્રાટ શ્રી નેમિસૂરીશ્વરજી મ. સા.ના સમુદાયના પૂ. આચાર્યદેવશ્રી વિજયદાનસૂરીશ્વરજી મ. સા. માગસર વદ ૧૦ રવિવાર તા. ૨૯-૧૨-૦૨ના રોજ રાતે ૧૧:૩૫ કલાકે સમાધિપૂર્વક કાળધર્મ પામ્યા છે. તેઓશ્રીના શિષ્ય યોગશ્રમણવિજયજી મહારાજે તેમની ઉત્તમ પ્રકારે સેવા કરી હતી. અનેકવિધ સંઘોની હાજરીમાં મુંબઈ ખાતે તેમની અંતિમયાત્રા નીકળી હતી. તેમની વય ૫૯ વર્ષની હતી. દિક્ષા પર્યાયના ૪૧ વર્ષમાં તેમણે અનેકવિધ પ્રકારે શાસન સેવા કરી હતી.

Page #26

PHONE : (0) 2517756; 2556116 ALL KINDS OF EXCLUSIVE FURNITURE
096 WS
We Support your Back-Bone
ALANKAR FURNITURE VORA BAZAR, NR. NAGAR POLE, BHAVNAGAR
With
Best Compliments
From :
JACOB ELECTRONICS
PVT. ITD.
Mfrs. Audio cassettes, components
and compect disc Jewel boxes.
1/2 & 3 Building, "B" Sona Udyog,
Parsi Panchayat Road, Andheri (E), MUMBAI-400 069
Website : WWW JetJacob.com E-mail : JetJacob@vsnl.com
Tel : 838 3646
832 8198
831 5356 Fax : 823 4747

Page #27

શ્રી જૈત આત્માનંદ સભા-ભાવતગર
પરિપત્ર
સામાન્ય સભાની મીટીંગ
સુજ્ઞ સભાસદ બંધુઓ—–બહેનો,
આ સભાના સભ્યોની સામાન્ય સભાની બેઠક નીચેના કાર્યો માટે સંવત ૨૦૫૯ ના ફાગણ સુદ-૬ ને રવિવાર તા. ૯-૩-૨૦૦૩ના રોજ સવારના ૧૦-૩૦ કલાકે શ્રી આત્માનંદ ભુવનમાં શેઠ શ્રી ભોગીલાલ લેકચર હોલમાં મળશે, તો આપને હાજર રહેવા વિનંતી છે.
(૧) તા. ૧૭-૩-૨૦૦૨ના રોજ મળેલી સામાન્ય સભાની બેઠકની કાર્યવાહીની શુદ્ધ નોંધ મંજુર કરવા.
(૨) તા. ૩૧-૩-૨૦૦૨ સુધીના આવક-ખર્ચના હિસાબ તથા સરવૈયા મંજુર કરવા. આ હિસાબ તથા સરવૈયા વ્યવસ્થાપક સમિતિએ મંજુર કરવા માટે ભલામણ કરેલ છે. સભ્યોને જોવા માટે તે સભાના ટેબલ ઉપર મુકેલ છે.
તા. ૧૬-૨-૨૦૦૩ ભાવનગર
(3) તા. ૧-૪-૨૦૦૨ થી તા. ૩૧-૩-૨૦૦૩ સુધીના હિસાબ ઓડિટ કરવા માટે ઓડીટરની નિમણૂંક કરવા તથા તેનું મહેનતાણું નક્કી કરી મંજૂરી આપવા.
(૪) પ્રમુખશ્રીની મંજુરીથી મંત્રીશ્રીઓ રજૂ કરે તે.
લિ. સેવકો
મનહરલાલ કેશવલાલ મહેતા ચંદુલાલ ધનજીભાઈ વોરા ચીમનલાલ વર્ધમાન શાહ
માનદ્ મંત્રીઓ
તા. ક. (૧) આ બેઠક કોરમના અભાવે મુલતવી રહેશે તો તે જ દિવસે બંધારણની કલમ ૧૧ અનુસાર અર્ધા કલાક પછી ફરી મળશે અને વગર કોરમે પણ ઉપરની કાર્યવાહી શરૂ કરવામાં આવશે.
(૨) ૨૦૦૧-૨૦૦૨ના ઓડીટેડ હિસાબો સભાના ઓફીસ સમય દરમ્યાન તા. ૨૫-૨-૨૦૦૩ થી ૮-૩-૨૦૦૩ સુધીમાં મેમ્બરો જોઈ શકશે.

Page #28
ફેબ્રુઆરી : 2003 Q RNI No. GUJGUJ/2000/4488 ] Regd. No. GBV 31 अन्तरस्ति सुखस्थानं न बहिर्विद्यते सुखम् / अन्तरुद्घाट्य संपश्य निधि की दशमीशिषे // સુખનું સ્થાન અંદર છે. સુખ બહાર નથી. અંતરને ખોલીને જો કે તું કેવા નિધાનનો માલિક છે. 16 The real abode of happiness is inside, not outside. Unveil inside and realize what kind of treasure you own. 16 પ્રતિ, (કલ્યાણભારતી ચેપ્ટર-૪, ગાથા-૧૬, પૃઇ-૬૦) શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ ઠે. શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, ખારગેઈટ, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧ ફોન : (0278) 2521698 FROM: તંત્રી : | શ્રી પ્રમોદકાન્ત ખીમચંદ શાહ મુદ્રક અને પ્રકાશક : “શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, વતી શ્રી પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહએ સ્મૃતિ ઓફસેટ, જૈન વિદ્યાર્થી ગૃહ કંપાઉન્ડ, સોનગઢ-૩૬૪૨૫૦માં છપાવેલ છે અને શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, ખારગેઈટ, ભાવનગરથી પ્રસિદ્ધ કરેલ છે.' For Private And Personal Use Only