________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૩ અંક ૪, ૧૬ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૩]
/
અને અનીતિમાન જીવન જીવતા હોય છે. સજ્જન | પ્રેમથી, રોષથી, વ્યંગથી, કટાક્ષથી કે મેણું મારીને કે સામા માણસને ન ગમતી વાત કરીને કે તેના મર્મસ્થાન પર ઘા કરીને તીર ચલાવતા હોય છે. વિરોધનો પ્રતિભાવ ઊભો ન થાય તો વિરોધ બુઠ્ઠો બની જાય છે એટલે ઘા કરનારા સમય, સ્થળ અને સંજોગો જોઈને વાર કરતા હોય છે. માણસોનો આ સ્વભાવ છે.
અને દુર્જનના ચહેરાઓ અને મહોરાઓ બદલાઈ ગયા છે. સરળતા, સહૃદયતા અને સહિષ્ણુતા ધીરે ધીરે કમ થઈ રહી છે અને માણસ કૃત્રિમ રીતે જીવી રહ્યો હોય એવું લાગે છે. સંવેદન, સહાનુભૂતિ અને કૃતજ્ઞતાનો લોપ થયો છે. કોઈએ આપણું સારું કર્યું હોય, સહાનુભૂતિ દર્શાવી હોય, સહાય કરી હોય પરંતુ આપણી પાસે આભારના બે શબ્દો હોતા નથી. નાના માણસોની આવી સેવાઓને આપણે સિફતથી ભૂલી જઈએ છીએ. કહે છે કે ભગવાને એક વાર સ્વર્ગમાં એક વિશેષ
“
|
|
|
આપણે કોઈપણ ક્ષેત્રમાં હોઈએ. થોડીઘણી
પ્રકા૨નો ભોજન સમારંભ યોજેલો. એની વિશેષતા એ હતી કે એમણે ધરતી પરના સદ્ગુણોને જ નિમંત્રેલા. આ સ્નેહમિલનમાં ખુદ ભગવાનને પણ એ જોઈને આશ્ચર્ય થયું કે બે મહેમાનો એકબીજાને ઓળખતા જ નહોતા. એક સહાનુભૂતિ અને બીજી કૃતજ્ઞતા. આપણી ધરતી પર બંને કદી ભેગા જ નહીં થયેલાં અને ભેગા પણ ક્યાંથી થાય? આપણા પર કોઈએ ઉપકાર કર્યો હોય ત્યારે સાચા
|
|
ટીકા અને વિરોધનો ભોગ બનવું પડે છે. તમે ગમે તેટલું સારું કરતા હો પરંતુ તે જોવાની દરેકની દૃષ્ટિ અલગ હોય છે. ગમા, અણગમા પર આ બધી પરિસ્થિતિનો આધાર છે. માણસને ક્યાંક ને ક્યાંક ઘાવ લાગી જતા હોય છે. કેટલીક વખત એકનો
|
ગુસ્સો બીજા પર ઊતરે છે. જૂની વાત, જૂના પૂર્વ
હૃદયથી કૃતજ્ઞતા આપણે ભાગ્યે જ વ્યક્ત કરીએ છીએ. જાણીતા ચિંતક સિસેરોએ કહ્યું છે ‘કૃતજ્ઞતા એ સર્વ ગુણોની માતા છે.'
કે
|
ગ્રહો મનમાં રહેલાં હોય છે, બહાનું મળતા એ રોષ
પ્રજવલિત બને છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જે બાબત આપણને ન ગમે અને આપણા મગજમાં ફીટ ન થાય તે અંગે આપણે વિરોધ કરતા રહીએ છીએ. આપણો અહમ્ ન સંતોષાય, અહંકારને ચોટ લાગે ત્યારે પણ વિરોધનો સૂર
બહાર આવે છે. કેટલીકવાર સીધી રીતે તો કેટલીક
વખત આડકતરી રીતે વિરોધનો ભાવ પ્રગટ થઈ
|
જતો હોય છે. વિરોધ અનેક પ્રકારે થાય છે.
e]
આપણી સામે થતા વિરોધને, ટીકાને કોઈ પણ જાતનો પ્રતિભાવ નહીં આપીને મહાત કરી શકાય છે પરંતુ સાચી સમજ ભરી વાતમાં ગુસ્સે થયા વગર સામા માણસને સમજવાનો પ્રયાસ
કરીએ તો આ વિરોધ ઓસરી જાય છે.
|
‘તુલસી ઈસ સંસાર મેં ભાતભાત કે લોગ' આવા અલગ અલગ મિજાજના લોકો સાથે મળે એટલે કેટલીક વખત ટક્કર અને સંઘર્ષ સર્જાય છે. માણસ અનેક વિચિત્રતાથી ભરેલો છે. માણસના મનનો તાગ મેળવવાનું મુશ્કેલ છે.
કોઈની ટીકા, નીંદા અને કૂથલીમાં લોકોને વધુ રસ પડે છે. પોતાનામાં રહેલી નાનપ, અધૂરપ અને ખામીને છુપાવવા માટે આ શસ્ત્રનો ઉપયોગ થતો હોય છે. બીજાને નાના બનાવીને મોટા થવાનો આ પ્રયાસ છે. માણસની આ મોટામાં મોટા નબળાઈ છે. પોતાની અસમર્થતાને છુપાવવાનો આ પ્રયાસ છે. આપણે કોઈની પ્રશંસા કે વખાણ કરીએ તે સાંભળવા કોઈ રાજી હોતા નથી. ઉપર ઉપરથી
માથું ધુણાવ્યા કરે છે. પરંતુ કોઈની ટીકા કે નીંદા
કરીએ કે તેની અંદરખાનેની વાત કરીએ તો
લોકોના કાન સરવા થઈ જાય છે. આ બધી વાતો
ધ્યાન દઈને સંભળાય છે અને તેનો સ્વીકાર પણ
For Private And Personal Use Only