Book Title: Atmanand Prakash Pustak 063 Ank 07
Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/531724/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 17.hindicomrundyari भा Congyigarasiya + USIRL momcomcommoOTSXE. भन्यानां भव्यभावं भव जलतरणे भावयन् भावनामिः सीवःस्तेजःप्रकाशः कुमतिभिरुदितं तर्जयन्नंधकारम् । सोल्लासं तत्त्वबोधं शुचि हृदि जनयन् सद्गुरोर्भक्तिभाजा भात्मानंदप्रकाश: प्रसरतु भुवने पीरभानुप्रभावात् ।। प्रश: શ્રી જૈ ન આ ત્મા નં ૪ સભા | Rા વ ન ગ ૨ iowwwwwwwwesomwwwmowom.mmommanmmmwomama पुस्त:: शाम वीर. २४५३ : मात्म स.१८: वि.स. २०२२ For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org લેખક અનુક્રમણિકા ક્રમ લેખ ૧ જિનવાણી પં. બેચરદાસ ૨ ચિંતનકણિકા પ. પૂ. શ્રી ચંદ્રપ્રભસાગરજી મ. ૩ ભ. મહાવીરનું મહાભિનિષ્ક્રમણ શ્રી ભાનુમતીબેન દલાલ ૪ વિધિના લેખ શ્રી મનસુખલાલ તા. મહેતા ૫ પુણ્યના પ્રભાવ શ્રી કનૈયાલાલ વાધાણી ૬ ઉપગે લક્ષણમ શ્રી ચતુર્ભુજ જે ચાંદુ ટેલી – ૭ જૈ ન સ મા ચા ૨ 3 19છે. ΣΤΟΣΕΧΙΣΕυαΣε ταΣε εαΣαΣε αΣ 3Σε έξας ગ્રામ : 4 Jahangir ” મીશ ; ૨૮૦ મુગલો : ૪૩ર૮ ધી ન્યુ જહાંગીર વકીલ મીસ કુ.લી. મેનેજીંગ એજન્ટસ મંગળદાસ જેસીગભાઇ સન્સ પ્રા. લી. પેસ્ટ બેકસ નં. ૨ ભાવનગર For Private And Personal Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir આ રસભાના નવા માનવંતા પેન શ્રી મનુભાઈ વીરજીભાઈ સુતરીયા For Private And Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir શેઠ શ્રી મનુભાઇ વીરજીભાઇ સુતરીયા [ રૃકું જીવન ચરિત્ર ] શેઠ શ્રી મનુભાઇના જન્મ સાવરકુંડલામાં સંઘવી વીરજીભાઈ ગેપાલજીને ત્યાં શ્રીમતી ઝીણીબહેનની કુક્ષિએ વિ. સ. ૧૯૭૫ ના વૈશાખ વ િબીજના દિવસે થયા હતા. તેમના પિતાશ્રીની સાવરકુંડલાની પેઢીનુ નામ સૌરાષ્ટ્રમાં દરેક સ્થળે ધાબળાવાળા’ તરીકે પ્રખ્યાત છે. વૃદ્ધ ઉંમરના કારણે શેઠ શ્રી વીરજીભાઈ ધ"ધામાંથી નિવૃત્ત થતાં હવે તે પેઢી તેમનાં સૌથી નાના પુત્ર સંઘવી વિનયચંદ વીરજીભાઈના નામથી ચાલે છે. જાતમહેનત અને પેાતાના સ્વબળે જેમ શ્રી વીરજી સંઘવીએ પોતાના ધીકતા ધા અને આબરૂ જમાવ્યાં, તે જ રીતે વિ. સં. ૨૦૦૧ ની સાલમાં સુરત જઈ શેઠ શ્રી મનુભાઈએ સુતરના સ્વતંત્ર ધંધા શરૂ કર્યો. ત્યારથી તેઓ મનુભાઇ વીરજીભાઇ સુતરીયા તરીકે ઓળખાય છે. તેમના મોટાભાઈ કપુરચંદ શેઠ મેસસ એમ, કે. સંઘવીના નામથી તાંબા કાંટા, મુંબઈમાં યાનના વેપાર કર છે અને બીજા બે ભાઇ શ્રી જયંતીલાલ અને જગમેહનદાસ પણ કાપડ અને વેસ્ટના ધંધા આસ્ટોડીયા, રંગાટીબૠર, અમદાવાદમાં કરે છે. શેઠશ્રી મનુભાઈએ બહુ નાની વયે સુરતમાં સ્વતંત્ર ધંધા શરૂ કર્યો અને પૂર્વખંત, જાતમહેનત, દીર્ઘ અને ચકાર દૃષ્ટિ તેમજ ઉચ્ચ આદર્શાના કારણે વ્યાપાર તેમજ જાહેરક્ષેત્રે વિપુલ ધન અને કીર્તિ પ્રાપ્ત કર્યા. શેઠશ્રી મનુભાઇએ જેમ લમી ઉપાર્જન કરી જાણી તેમ તેને સન્માગે વાપરી પણ જાણી. લક્ષ્મી પેદા કરવી એ કાર્ય આ જમાનામાં અઘરૂ નથી, પણ તેના સદુપયોગ કરવાનું કાય કઠિન છે. શેઠ શ્રી મનુભાઇમાં આ બંને વાતના સમન્વય થયેલો જોવામાં આવે છે, જે પુણ્યાનુબ'ધી પુણ્યની લક્ષ્મી ડાય તે જ શકય અને છે. For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir માંદગીના બિછાને પડેલાં તેમનાં પિતાશ્રીની ઈચ્છાનુસાર તીર્થાધિરાજ શ્રી શત્રુજ્ય ગિરિવર ઉપરના મૂળનાયક શ્રી આદિનાથદાદાની વર્ષગાંઠના નિમિત્તો થોડા દિવસ પહેલાં [વૈશાખ વદિ ] શેઠ શ્રી મનુભાઈએ ભારે ઉત્સાહ અને અત્યંત ઉલ્લાસપૂર્વક કુંડલાથી પાલીતાણાને સંઘ કાઢી હતી અને આ અપૂર્વ અવસરની સાથોસાથ શ્રી શત્રુંજય ગિરિ વરની તળેટીમાં આવેલ શ્રી બાબુ ધનપતસિંહજીના જિનમંદિરમાં પ્રવેશદ્વાર સામે નવી તૈયાર કરાવેલ ભવ્ય દેવકુલિકામાં શ્રી કષભદેવ ભગવાનની અત્યંત મનોહર અને ભવ્ય પ્રતિમાની પ્રતિષ્ઠા કરાવવાને અપૂર્વ લહાવો લીધું હતું. આ પવિત્ર પ્રસંગે પરમ પૂજ્ય આચાર્ય દેવ શ્રી વિજય પ્રેમસૂરીશ્વરજી મહારાજના શિષ્યરત્ન ચારિત્ર ચુડામણી પરમ પૂજ્ય આચાર્યદેવ શ્રી વિજયજંબુસૂરીશ્વરજી મહારાજ તેમના શિષ્ય સમુદાય સાથે પધાર્યા હતા. શેઠશ્રી મનુભાઈ પિતાના ધંધાની સાથે સાથે રાષ્ટ્રીય, સામાજિક, ધાર્મિક તેમજ ઓદ્યોગિક જાહેર સેવાની સંરથાઓમાં પણ અપૂર્વ રસ લઈ પિતાની સેવા આપે છે. છેલ્લા પંદર વર્ષોથી તેઓ સુરત ચેમ્બર ઓફ કોમર્સના ડીરેકટર છે. રેલવે બોર્ડની એડવાઈઝરી બર્ડના તેઓ માનદ્ સભ્ય છે. સૌરાષ્ટ્ર બંધુ મંડળ-સુરતના તેઓ પ્રમુખ છે. આ ઉપરાંત સુરત ઉદ્યોગ વિકાસ સમિતિ તેમજ અન્ય અનેક સંસ્થાઓમાં તેઓ એક અગર બીજી રીતે સંકળાયેલા છે. શેઠશ્રી મનુભાઈના સુશીલ પત્ની સો. શાન્તાબહેન પણ પતિના પગલે ચાલી અનેક સંસ્થાઓમાં પોતાની સેવા આપે છે. જૈન મહિલા સમાજના તેઓ પ્રમુખ છે. આ સભાના પેટ્રન થઈ શ્રી મનુભાઈ શેઠે અમારા કાર્યમાં જે સહકાર અને સાથ આપે છે તે માટે અમે તેમને આભાર માનીએ છીએ, તેઓ દીર્ધાયુષ્ય ભોગવે અને પિતાની ધર્મભાવના પ્રજવલિત રાખે એ જ અભ્યર્થના. For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir सच्च' लोगम्मि सारभृय વર્ષ: ૬૩ ] મે, ૧૯૬૬ [ અંક : ૭ જિનવાણી મૂર્ણ મનુષ્યની મૂર્ખ તે જુઓ કે જે ધર્મને ફકી દઈ, અમને સ્વીકાર કરી અધાર્મિક થાય છે અને પરિ@ામે નરકમાં જાય છે–નરક ગતિને પામે છે. पालस्स पस्स बालत fકલિયા | चिचा धम्म अहम्मि नरए उचवाई ॥ धीरस्स पस्स धीरत सञ्चधम्माणुवत्तिणो । विद्या अधम्म धम्मि જે કરવા રિવાજ અભાવ ' મારું રે વંદિ01 રાળ વાણમા अपार सेवई मुणी ।। - આચરણ દ્વારા સત્ય ધર્મને અનુસરનાર ધીર મનુષ્યનું ધીરપણું પણ જૂઓ કે જે અધર્મને ફેંકી દઈ પરમ પ્રાથમિક ? બને છે. અને પરિણામે દિવ્ય દશાને પામે છે. વિવેકી મનુષ્ય-મુનિએ બાલભાવ-અજ્ઞાની અને . અબાલભાવ-જ્ઞાનીપણું એ બંનેની તુલના કરી બાલભાવને તછ દઈ દ્વભાવનો સ્વીકાર કરવું જોઈએ પં. બેચરદાસ : મહાવીર વાણી પૃ. ૧ર૬-૭ For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ચિંતનકણિકા " वह कामये राज्यं, ना स्वर्ग नाभवम् । कामये दुःखतप्तानाम् पणीनाम भाविनाशनम् ॥ જગતમાં માજે પૈસા અને સમૃદ્ધિ માટે દેડાઇંડ થઈ રહી છે અને વિજ્ઞાનના વિકાસ માટે પ્રયત્નો થઇ રવા છે; પરંતુ એ બધાંથી મનુષ્યને મુખ કે ખરું? એની સાથે સાથે મગજના રોગો, જ્ઞાનતંતુની નબળાઇ, ડીપ્રેશન, બ્રુડ પ્રેરાટ અને હત્યાગા પણુ વધતાં જાય ૐ. આ બધાની દવાઓ માટે વિજ્ઞાન મધી રહ્યું છે અને તત્કાળ ઉપાય) રવા માટે પ્રયાસ થ રહ્યા છે; પરંતુ સાચો ઉપાય તેમજ શ્યામ થવાનું સાચું કારણ કોઇ નેતુ નથી. ચૈત-પથી વિરુદ્ધ આપણે કાર્યો કરીએ છીએ એ જ આ બધાનું સાચું કહ્યુ છે એ મૂળ પ્રાંત જો મનુષ્ય પાતાની શક્તિ બચે તો આમાંનું કાઇ દુઃખ રહે નહિ, આજે મનુષ્ય પૈસા, મેઘ, સત્તા, વૈભવ ૐ નામના પામ પેાતાનુ સૂક્ષ્મ જીવન વેડકી રહ્યો છે. પોતાની સુખ શાન્તિ ગુમાવી રહ્યો છે પરંતુ અનાધી અને સાચા વૈભવ પ્રાપ્ત થાય છે ખરા ? એમ વૈભવ પ્રાપ્ત થતા હૈત તો બ‚ મહાવીર ફૅ બુદ્ધ ભગવાન જેવા માનવીએ રાજ્ક અને સુખ સમૃદ્ધિ છારી ગયા ન હાત ! સાનું એ વશવ નથી. રાજ્ય એ વૈભવ નથી, પૈસે એ વૈભવ નથી, સાચા વૈભવ તા અતરનો છે. એ વૈભવ મળે તાવન પશુ ઉપવન બની જાય છે, નોંઢે તો અરણ્ય જ રહે. એ સાચા વૈભવને સમજવા માટે આપણી ઈચ્છા નથી. એટલું જ નહિં પણ સ્પ્રે વિચારવાની પણ આપણને કુદ નથી. પછી શી રીતે સુખ મળી શકે ? રામે રાજ્ય દ્વાડ્યું પરંતુ પ્રાના હૈયામાં પોતાનુ સાજ્ય અખંડ બનાવ્યું. સેનાની લંકામાં પડેલી સાંતા પાસે વૈભવની શી કર્મી હતી ? પરંતુ એને ખરા વૈભવ હતો. હૈયામાં વસેલા વનવાસી રામ! ઍને ખાતર ભેશું દુ:ખો ભાગવ્યાં અને સહ્યાં. એ દુઃખે અને શક્તિ આપી. એ શક્તિ જેવી તેવી માતી, દુઃખ સહેવાની શક્તિ તેઓમાં હતી. આપણે Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir પ. પૂ. શ્રી ચંદ્રપ્રભસાગરજી મ. (ચિત્રભાનું થોડાક વર્ષો પહેલાંની સોએ લગ્યે તે આજની સ્ત્રીઓ જેટલી સ્વતંત્ર ન્હોતી. દી'ધનાાિં બંધાયેલી એ હતી. પરંતુ એ બંધામાં દુ:ખમાં પણ સુખ ભોગવવાની શક્તિ હતી. તેઓને મળેલી તે સહનશાંકેન, ખરેખર, વખા હુવા લાયક હતી. દુ:ખતે સામનો કરવાયાં એક પ્રકારનુ સત્ત્વ આવે છે, એક પ્રકારની શક્તિ આવે છૅ. તે શક્તિથા માનવમૂલ્ય કાય છે. અસત્યની સામે નમવુ નાલે, દુઃખથી ભાગવુ નહિ. એવી સોક્રેટીસ ભાવના હતી. અને એ ભાવના જ અને ઊંચે ચઢાવતી ગઇ દુઃખ આવી પડે તે તેનાથી ભાગી જતાં ન તે દુ:ખ પાછા ડશે; પણ તેને આવકારી તેને નિષ્ફળ કરવાના રસ્તાઓ રાધવા જોઈએ. મૅમાં ત્યાગની ભાવના કેળવાશે. વસ્તુગ્મા તમને બાંધનારી ન નવડે એ જ તેવાનું છે, જગતમાં જાતજાતના સાધના છે, તેના ગુલામ અનેરો નહીં. આપણી સ`સ્કૃાંત બાગની સંસ્કૃતિ છે, સમષ્ણુની સંસ્કૃતિ છે, ભાવનાની સ’કૃતિ છે, મળ અને સ્વસ્તિકની સંસ્કૃતિ છે, એ આપણાં જ્વનનાં પ્રતીક છે. એ ળવી જીવન જીવવાથી જીવનમાં રસ રહે છે. થાક પશુ એમ લાગે છે. સખમી આનના કાયદો ઘડમાં જખુાય છે. સારીય જિંત્રીના ચૈતન્ય સાથેના સંબંધનો હિસામ ઘડપણમાં થાય છે અને ને. એ શક્તિ કેળવેલી હશે તે જ મનુષ્યનુ અન મળેલું ગે ધન્ય મજારો, પૈસા ઉપ ક ન હોય, સત્તા હાય કે ન હોય, સાધન દામ કે નામ, સ્વજનોય કે ન હોય છતાં જે સંયમ દેશે, વાસનાઓથી મુક્ત થયેલું મન હશે તે જિંદગીમાં હતાા થવાશે નહીં પરંતુ પોતાના સ્વસ્થ મનને મળે વિષમ સંજોગો વચ્ચે પશુ માણસ પોતાનુ જીવન સાચા વૈભવથી પસાર કરી શકરો અને એ પેાતાના આત્મિક વૈભવને લાભ એના સમાગમમાં આવનારને પણ આપી શ્વસે ( દ્વિત્ય દીપ તા. ૧૫-૬પમાંથી સાભાર) માના ગય For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ભગવાન મહાવીરનું મહાભિનિષ્ક્રમણ લે, શ્રી ભાનુમતીબેન દલાલ જગત ઉપર અજ્ઞાનતા અને અત્યાચારના અંધકાર આધામિક સાધનાથી એમને આત્મા નિર્મળ અને જવા: ગ હ. માનવતાને દીપક અરત થઈ ગયે માન થઈ જ ચૂકે તે. છતાં સંસારમાં રહી તેમણે હતો. ન્યાય, નીતિ અને ધર્મના નામે પાપ અને પ્રસ્થાશ્રમ સ્વીકાર કર્યો હતો. અને તેથી તેમને અનાચારની દુષિ મેર પ્રસરેલી હતી. સામાજિક, પ્રિયદના નામની એક પુત્રી પણુ થઈ હતી. સંસારના રાજકીય અને મતિ, તામાં દુષણે પ્રવેશ્યા હતા. સુખ ભોગવતાં એમને વિચારો આવતા કે સંસાર કે સત્તાએ કેવળ સત્તાધારીઓની મહત્વાકાંક્ષા સંષવામાંજ ઇતિકર્તવ્યતા માનવી હતી. હિંસા. અગાનતા, વહેમ, મોહમાયા, રાગદશા કેટલી કષ્ટ આપનારી છે નવઉંચનીચના ભેદે અને દેવતુલ્ય મનાતા બાબાનું દેહની ક્ષણિકતા અને છતાં એમાં જ રાચતે. વર્ચસ્વ હતું. યાદિ ક્રિયાઓમાં નિર્દોષ પ્રાણીઓ હોમાતા માનવકલ્સ એ વિચારી એમનું અંતર કપા ઉક્ત હતા અને વિધની કરુણતા તે એ હતી એવા આત્મા એમાંથી કે પશુ કલ્યાણકારી માર્ગ કાઢવા હોમમાંથી ભયંકર આર્તનાદો પ્રગટાવતી હિંસામાંથી તત્પર બની જત, બુદ્ધિ, વિચારે અને તમે મનમાં નવર્સ ઉપલબ્ધ થાય છે એવી એક અંધશ્રદ્ધામાં માનવ લડત ઊભી કરી. અને સતત મનન ચિંતન અને સંપર્ક સમાજ રાચતો હતો. સ્ત્રીઓની ગુલામી દશા મનમાં બાદ તેમને લાગ્યું કે માનવાત્માની સાચી શનિ અને કંપ ઉપજાવે તેવી હતી. શાસ્ત્રનું કપડું પાન-પાન પ્રગતિ માટે આ સંસારથી અન્ય કોઈ માર્ગ આચરજ એ નજ કરી શકે એવું સંકુચિત માનસ તે સમયમાં ઈષ્ટ છે શાનનું પરમ હાઈ જાણવું હોય તે પૈભવવિલાસથી વર્તતું હતું. જે સંપર્વ અને સંક્રાનિનકાળમાં જસતના અલિપ્ત એવા કેઈ સ્થાને મનન કરવું વધારે છે ય છે. છોને ઉદ્ધાર કરનાર, માનવમહેરામણુને શાંતિને સાચો તેજ સાચી સફળતા પ્રાપ્ત થાય. આ વિચારે દિનમા ખાનાર, ધમ, ન્યાય અને નીતિનું રણ પ્રતિદિને મજબૂત થતાં ગયા. આથી એમણે કુટુંબીજનેને કરનાર, મૃત માનવતાને સજીવન કરનાર, અહિંસાનો પિતાના વિચારોથી જ્ઞાત કર્યો. સૌનું કલ્યાણ કરી શકાય એ મા ત્યાગમાર્ગજ હતા એ એમણે સ્પષ્ટતા અમર ડકે માડનાર ચરમ તીર્થકર પરમાત્મા મહાવીર સમજવ્યું. કેટલો વિવ એ પ્રિમ હતી કેટલી દૃઢતષ પ્રભુએ ગૌત્ર શુદિ તેરશના મહામંગલકારી દિવસે આ ઉદાત્ત તેમની નિર્ણય શક્તિ હતી. નાસી છૂટવામાં એ ભારત ભૂમિના પૃથ્વીપટપર અવતાર લીધો, માના હતા અને છતાં સૌને સમજાવી અસર અને મુખવૈભવ અને બેગવિલાસની ભરપૂર સાધન મેહની વિખવાનું સ્વરૂપ સમજાવી, પ્રેમથી સોને સામગ્રીના વાતાવરલુમ પ્રભુ મહાવીરને રાજવંશીકુળમાં પોતાના કરી, સૌને અજવાળી એ પિતાના જ ધંરેલા શ્રી સિદ્ધાર્થ રાજાને ત્યાં રાજકુમાર તરીકે જન્મ થ મા આગળ વધવા એ મહાન ત્યાગ મૂર્તિએ માભિ હત એમના જીવનની એક મહાન વિશિષ્ટતા હતી કે નિમણુ કર્યું. એમનું મહાભિનિષ્ક્રમખ કઈ જેવું તેવું શિશ્નકાળે જ એમનામાં ત્રણ જ્ઞાન વિભવ પામેલા સામાન્ય નું હતું, પણ એક વિશિષ્ટ રિનું અને ભવ્ય હતા. છતાં વિશિષ્ટ અવધિજ્ઞાનનો ઉપયોગ કરવાનું હતું. નક્કર નિશ્ચય અને અડગ પુરુષાર્થ એ એમનાં એમને મન નહેતું થતું. ગત ભવની અનેક ધર્મમય જીવનને મહામંત્ર હ. પ્રભુએ જ્યારે દીક્ષા લીધી ત્યારે ભગવાન મહાવીરનું મહાભિનિમણ ૧૩૧ For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir તે એકલા જ હતા. એમની સાથે કોઈએ પણ દીક્ષા ગ્રહણ શાંત અને તેજવી મુખમુદ્રા રહેતી હતી. એમના -હોતી કરી છતાં એ મહામાનવ એકાકીપણે જ્ઞાનનું અતરની એજ શુદ્ધ પ્રસન્નતા હતી. આથી સસ્પષ્ટ થાથ જંપૂર્ણ તેજ પ્રાપ્ત કરવા ચાલી નિકળ્યાં.' છે કે પ્રભુ મહાવીર એ કેવળ માનવી, વ્યકિત કે રાજ કોઈપણ વ્યકિત સાચાં મહાજ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરવા કુમાર નહેતા પણ તે તો મહામાનવ અને લત્તર સંસારને ભાગ કરે છે પછીજ એમના સાધક જીવનમાં પુરુષ હતા. દરૂાખ્યાન અવતાર હતા, અકરી કો શરૂ થાય છે. તેમાં ઉભા થતા અનેક પાતાની ઉગ્ર તપશ્ચર્યા વડે અને એમની સાધન વડે ઉપસર્ગ, પરિષદે અને કોને સમજાવ, જીરજ અને એ મહામાનવે ૧ળ વાસનાઓ ઉપર વિજય મેળવ્યો મનની પ્રસન્નતાપૂર્વક સામનો કરવો પડે છે. અને હતા. પિતાના સમગ્ર જીવનને વિશ્વમત્રી ભાવમાં સમત્યારે જ તેમના આત્મા અગ્નિમાં પડેલા સુવાની જેમ પત કરી સર્વ જીવો પ્રત્યે એમણે પ્રેમરસ વસાવ્યું શત થઈ પ્રકાશનાં દિવ્યકિરણે બહાર લાવી શકે છે. હતા. વિશુદ્ધ જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર અને તપડે એ કસોટીમાંથી પ્રભુ મહાવીર પણ બકાનું નથી. પોતાના જીવનને મહા સંયમી અને આ દશ રહ્યાં. શું મહાત્માઓને પરમવિશુદ્ધિની કક્ષાએ પહુંચવા બનાવ્યું હતું. બાર બાર વર્ષની એ અવિરત સાધના માટે એટલાજ મહાન ઉપસર્ગો અને વિષમતા. ક2ની પરંપરા છતાં એજ સોપ એજ પ્રસન્નતા. એમાંથી પસાર થવું પડતું હશે ? શું સિદ્ધિ જેટલી માધનાની સિદ્ધિના અને એ દિવ્યજ્ઞાન પામ્યા. આ મહાન એટલીજ ઘેરી અને એની પાછળની વેદના દેશમાં વિચરી અહિંસા, સત્ય અને ધર્મમાર્ગને વિવિધરૂપે મહાન હશે? પ્રચાર કર્યો. તેમને સંસાની સાચી સ્થિતિનું ભાન મહાભિનિષ્ક્રમણ કર્યા પછી પ્રભુ મહાવીરની આકરી કરાવી અજ્ઞાન અને જડતા દૂર કર્યા. લેકે પોતે કસોટીને કામ શરૂ થયો. જરાલમાં વિહાર કરતાં કરતાં પિતાની રીતે સમજી શકે એવા લોકભાષામાં બોધ આપી આગળ વધતા હતા. ત્યારે એક પછી એક કો આવવા તેઓની જ્ઞાનચેતનાને જાગૃત કરી. એ મહાયામ મૂર્તિ એ ચરૂ થયાં, ગાથાલકે જીદાદા મરત ઉપસી અનુક પાયા દિપ્રેમથી સંયારાસત જીવન સારો પ્રભુ મહાવીરની સહનશીલતા અને વૈર્યની કરી કરી માર્ગ દેખાડે. માનવ માનવ વચ્ચેના અને જાતિ જાતિ શૂલપાણી અને સંગમ દેવતાએ હાં હાં ભયંકર છે. વચ્ચેનો ભેદ ખેટાં છે તેમ સમજાવ્યું. સહુ જીવે અને ઉસ પરિષહ કયાં છતાં એ પર તેમના કામધીન છે. અને કર્મથીજ તે ઉંચ ને નીચ કહેવાય છે. મન પ્રત્યે જરાપણુ ક્રોધી ન શૂન્યા પણ તેઓ વધુ બાકી બાતમાં તો સની છે એવા ભાવ સદ્ગમાં પ્રગટા. પ્રસન્ન ચિત્તવાળા અને મનથી અતિ શાન્ત થયાં. ચંડ. માનવીની ભાનવી તરીકે પ્રતિષ્ઠા સ્થાપન કરી, એમની શિક સV ભુને પગમાં ડંશ મારી પ્રભુને હરાવવાને આત્મોન્નતિનો અભિનવ ભાર્ગ એમણે સા. એ પ્રભુ થાવત્ મારી નાંખવાનો પ્રયત્ન કર્યો. પણ પ્રેમના પગ. મહાવીર પુરુષમાં પુરુષોત્તમ બન્યા, માનવમાં માન માંથી તે એણે દુધની ધારા. નાWાતી છે એ બન્યો, માનવતાના એક એક સોપાન ચડતાં ચડતાં આશ્ચર્યમાં પડી ગયો. તેણે પ્રશ્ન કરુણામય. તેજસ્વી એ અને પ્રભુનાને વર્યા અને એમણે ઉપર જણાવ્યા તે અને પ્રિમ રૂપ સૌમ્યમુતિ તરફ નજર માંડતા તેના માર્ગ બતાવ્યો. અંતર આત્મા જાગી ઉછે, નત મરતક રાખી ભરે એવા એ ક્ષમાના મહાસાગર, કફ સમુદ્ર ભગવાન શરણે ગયે. અને પ્રભુના : બક બક શાથી મહાવીરને વદન કરીએ અને એમના માર્ગે ચાલવાને જાગૃત થતાં તે સદ્દગીને મેળવી શકે. પ્રબની સાધક આજે તેમના મંગલ જન્મદિને સંકલ્પ કરીએ, દશામાં એમને જુદાં જુદાં પણ ઘણું કષ્ટો આવ્યાં, મહાર જયંતિ અંક માટે આ લેખ તૈયાર કરવામાં મરણાંત ઉપસી આવ્યાં, છતાં પ્રભુ મહાવીરની સદાય આવ્યું હતું. પણ મોડે પડતાં તેમાં તે લઈ શકાયો ન હતે. ૧૩૨ આત્માન પ્રકાશ For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir વિધિના લેખ છે. શ્રી મનસુખલાલ તા. મહેતા સમ્રાટ અશોકનું નામ ભારતમાં થઈ ગયેલા મહાન હતા. આ લગ્નથી તેને જે પુત્ર પ્રાપ્ત થશે. તે છતા રાજવીએમાં સુપ્રસિદ્ધ છે. ઈતિહાસમાં તે મહારાજા માં સંપ્રતિ નામે સુપ્રસિદ્ધ છે. આજે પણ સંપ્રતિ અશેક, ધર્મ અશોક તેમજ દેવાનાંય મહારાજા પ્રિય રાજાએ ભરાવેલી અનેક પ્રતિમાઓ જોવામાં આવે છે, દર્શી તરીકે પણ ઓળખાય છે. આ રાજાએ જેટલાં મંદિર બંધાવ્યાં છે અને પ્રતિમા એ ભરાવેલી છે, તેટલાં મંદિરે અને પ્રતિમાઓ અન્ય અશોક જયારે વિદિશામાં હતો ત્યારે તેના લગ્ન માઈ રાજવીએ કરાવેલાં હોય તેવું ઈતિહાસમાં લેવામાં ત્યાંના એક જૈન શ્રેષ્ઠિની કન્યા પદ્માવતી સાથે થયા નથી આવતું. હતા. અશોકને પ્રથમ પત્ર કુન્શલ આ પદયાવતીને બાળક હતા, પણ્ કુણુના જન્મબાદ પદ્માવતીનું મૃત્યુ કુણાલ જે સ્વરૂપવાન અને મેહક હતું તેવી જ તેની પ્રકૃતિ પ્રેમળ અને સરલ હતી. તેની માતાના થયું. તે પછી, અશાકે બીજા લગ્ન મગધની એક બૌધ ગુણે તેનામાં ઉતર્યાં હતાં એટલે જૈનત્વ તેને વારસાત ધર્મની અતિ સ્વરૂપવાન કન્યા તિબ્બરક્ષિતા સાથે કર્યા, તિબરક્ષિતા અનઇ રૂપાળા સ્મણી હતી, પણ અતિ - મળ્યું હતું. જેવું તેનું અદ્ભુત રૂપ હતું તેવું જ નિર્મળ તેનું ચારિત્ર હતું. રૂપ અને શીલને સમન્વય કામાસકત અને સત્તાની ભારે શોખીન હતી. અશોક માનવમાં જવલ્લે જ જોવામાં આવે છે. કુણાલમાં એ અને તિધ્યરસિતાની ઉમર વચ્ચે સાશ એ તફાવત બંને હતા. અશેકની નવી રાણી તિગરક્ષિત રૂપમાં હતે. અરોક સામગ્રી અને જરા કુરેપ હતો ત્યારે અજોડ છતાં ચારિત્રહીન હતી. સૌન્દર્ય અને શીલની તિગરક્ષિા અતિરવરૂપવાન હતી. આમ વય અને રૂપ પ્રાપ્તિ શ્રેષ્ઠ હોવા છતાં માનવીના માટે ઘણીવાર આ બંનેની દૃષ્ટિએ અશોક અને તિબ્બરક્ષિતાનું લગ્ન એક લબ્ધિ આશીર્વાદરૂપ બનવાને બદલે શાપરૂપ થઈ જ્ય પ્રકારનું કડું હતું. છે. લેહચુંબક લેઢાને આકર્થી પોતાની તરફ ખેંચી યુવરાજ કુણાલ એ વખતે યુવાન હતા. તેના લે છે તેમ તિષ્યરક્ષિતાની કામુકરિએ કુણાલને પિતા શરીરની કાંતિ અને રૂ૫ અનેખા હતા, તે કામદેવ તરફ ખેંચવા અનેક પ્રયત્ન કર્યો, પણ કુલ તે જે સન્દર્ય સંપન્ન હશે. હિમાલયમાં કુણાલ નામના અતિ પવિત્ર અને દઢ મનોબળવાન માનવી હો, રાજસે થાય છે અને તેના જેવા જ ચક્ષુઓ કુણાલને એટલે તિબ્બરક્ષિતાની જાળમાં ન ફસાયે. જુવાનીથી હતાં તેથી તેનું નામ અશોકે કુણાલ રાખ્યું હતું. ઉળતી નારી અને વર્ષની પહેલી હેલીથી ઉમરાતી અશોકને કુણા પર અપાર પ્રેમ હ. કુણાલમાં નદીથી દૂર જ રહેવું જોઈએ, તે વાત કુણાલ સમજ જમ જ કુદરતી રીતે સંગીતનું અદભુત જ્ઞાન હતું હતું. કુણાલે જોયું કે મલિન વિચાર, મલિન અને સતાર તેમજ અન્ય વાજી પર તેને અજબ કાબુ માનસ અને મલિન વૃત્તિને શમ, દમ અને તપના ભાગે હતા. લેકે અને રાજકુટુંબના માણસે કુણાલનું સંગીત શુદ્ધ કરવાને બદલે તિબ્બરલિતા ખુલ્લી રીતે તેની અધમ સાંભળી ભાન ભૂલી જતાં અને આનંદથી ડાલ ઉઠતાં. વાસનાની વૃદ્ધિ માટેના પ્રયત્નમાં આગળ અને આગળ કુણાલના લગ્ન અવંતીના વિદિશાનગરના એક વણિક જ વધતી રહી છે. શીલને વિનાશ કરવામાં કાંઈ મહેનત નગરશેઠની ધર્મપરાયણ પુત્રી કંચનબાળા સાથે થયા કે કદ પડતાં નથી, પણુ તાકાલિક તો એવી ક્રિયામાં વિધિના લેખ For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir આનંદ અનુભવાય છે. પરંતુ આ આનંદ ક્ષણિક ક્ષેત્રમાં ચાલી ગયે. અશોકની ઈચ્છા તેને સમ્રાટ હેય છે અને તેના અંતે માનવી સવહીન બની જાય બનાવવાની હતી પડ્યું હવે તે અશકય બન્યું. તિષરક્ષિતછે અને તેનું જીવન બરબાદ થાય છે. જીવન વિકાસ ને આ વાતની ખબર પડતાં મનમાં રાજી થ૪ પશુ કરવો એ દુકર છે કારણ કે તેમાં સંધર્ષને કમને બહાWી બી અમ્રપાન કરવામાં કચાશ ન રાખી. કરી ચિત્તની દુષ્ટ અને અધમવૃત્તિઓ સાથે યુદ્ધ કરવું સ્ત્રીઓને તે પાંપણે પાણી એટલે તેઓ ઇચ્છે ત્યારે પડે છે. આ પરિસ્થિતિમાંથી બચવા માટે કુશાલ તેની ચકૃમાંથી વર્ષો વીતી શકે અને મેળા માનવને મુખ પત્ની સાથે વિદિશા ચાલી ગયે. બનાવી શકે. અને આમ વાતની જા ” થતાં તેને કુણાલના આમ ચાલી જવાથી તિબરક્ષિતા હતા. ભારે આપાત થશે અને તિબ્બરક્ષિતાના કાવવાને જાણી થઈ, પણ અવિચારી માનવીને હતાણા મોટા ભાગે ગયે. તિરક્ષિતાના આ કાવત્રામાં અશોકના અનેક દુરાચાર અને અત્યાચાર તરફ ઘસડી જાય છે. વિષય- બી ધમાં મંત્રીઓ પણ સામેલ હતા. કુણાલ જેને વાસનાની તૃપ્તિ બાબતમાં માનભંગ થયેલી નારીની કરતા ધર્મના અનુયાયી હોવાથી તેઓ સૌની ઈછા તેને કાણુ વખત છેડાયેલી નાગણ અને વિફરેલી વાપણુ રાજ્યમાં કુબાડી તિબ્બરલિતાના પુત્રને અોકને કરતાં પણ વધી જાય છે. તિબ્બરક્ષિતા પિતાના અધમ વાસદાર બનાવવાને હતે. પરંતુ અસત્યનું આયુષ્ય પ્રયત્નમાં ન ફાવી શકે એટલે કુણાલ પર એક અજર અપ હોય છે, અને વિધિના લેખ કદી મિઓ થતા બીજે રસ્તે વેર લેવાનો માર્ગ શોધી રહીં હતી, કુલના નથી. અને આ કાવત્રામાં જે જે મંત્રીઓ જામેલ ચક્ષુઓ પર તે મેડી પડી હતી, એટલે છેવટે સજીવ હતા તેને તેમજ તિબ્બરક્ષિતાને સખત શિક્ષા કરી અને નહિં તે એનાં નિર્જીવ ચક્ષુઓ લઈને જ તેણે દોધાગ્નિ પછી પિતાનાં પાપકૃત્ય માટે પશ્ચાતાપ કરતાં કરતાં શાંત કર્યો. આત કરી અોકની રાજરાણી તિબરક્ષિતા અને સ્થાલના જન્મદિન પ્રસંગે વિદિશા રહેતા પોતાના ચરણે થઈ. પ્રિય પુત્ર પર અશોકે અભિનંદન પત્ર પાઠવ્યો અને એક વખત અકે મેટા સેન્ડ સાથે લિંક દેશ પર પત્રને અને કુમારે બીચ= અર્થાત કુમાર અધ્યયન હુમલો કર્યો અને ત્યાંની બહાદૂર પ્રજાએ અશોકને કરે એમ લખ્યું, પિતાના થયેલા માનભંગનું વેર લેવા સામે જીવન મરણને સંગ્રામ છે. બંને પક્ષે લાખો તસતી તિબ્બરક્ષિતાના હાથમાં તે પત્ર આવ્યો એટલે માણસોનો સંહાર થયા. એ સમયે માત્રમાણ ઉષ્ણુપ્ત અશફની જાણ બહાર તેણે અણીય શબદના મ પર આવી ચઢયાં, યુદ્ધમાં અશોકને વિજય થયે પણ યુથી એક અનુવાદ ઉમેરી ફારૂ પીઘર અર્થાત્ કુમાર પ્રજાની દેવી પાયમાલી, હેરાનગતિ અને બરબાદી થાય અંધ બને એમ કરી નાખ્યું. રાજાની મહેર સાથે છે તેને તાદશ ચિતાર મહાશ્રમ અશોકને બતાવ્યો એ પત્ર કુણાલને રાજસભામાં મળે કબુલે મંત્રીઓને અને અશોકનાં માનસમાં પરિવર્તન થયું. તેણે બને પત્ર વંચાવ્ય અને રાજાની આજ્ઞા મુજબ તરત જ પક્ષના ધવાયેલાં સૈનિકે માટે માલપ શિબિર બંધાવી. કાવડે પિતાની અપર માતાને ખૂંચતી આંખો સારી વૈદ્યોને ઘાયલોની સારવાર માટે રોકયા અને અનેક આપી, મંત્રીઓએ તેને આવું પગલું ભરતાં અટકાવવા ધમધોરણા શિલાલેખ પર તરાવી સમગ્ર દેશમાં ભારે કોશિષ કરી પણ કુણાલે કહ્યું: “હું મોકુલનો વાયા અને માનવતા ગાવવા આદેશ આપ્યો, રાજકુમાર છું. એટલે મારા માટે વડીલની આજ્ઞાન ભંગ અોકનું મન વૈરાગ્યથી રંગાયું અને તેને જીવનમાં મહાપરિવર્તન થયું. એ મૃત્યુ કરતાં પણ વધુ બદતર છે.” , કાલ સ્વેચ્છાપૂર્વક અંધાપે વધારી લઈ તીથ કુણાલ માટે અરીકે ધણી શોધ કરી છતાં તેને અપમાન પ્રકામાં For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org પત્તો ન લાગ્યા. કુણાલ અને તેની પત્ની તીયસ્થાનમાં આજથી તમારે સ્વાધીન થાય છે. કરી ભગવાનનાં ભજનો દ્વારા પોતાના વનિર્વાહ ચલાવતો. કુશાલને ત્યાં પુત્ર જન્મ થયા ત્યારે તેને વિચાર આવ્યા કે જો તે સામ્રાજ્યના વારસદાર હતા. મે તેના પિતા અો અા બાળકના જન્મ-ઉત્સવ કૅથી ભવ્ય રીતે ઉજવત ! એક વખત કુણાલ મધુર અવાજે એક ભજન ગાઈ રહ્યો હતો. પાસે જ તેની પત્ની નાના બાળકતે ખળામાં લગ્ન ખેડી હતી. નકના તઅમાં સમ્રાટ અરક ધર્મગુરુ સાથે ધર્માંચાં કરી ૫ હતા. ભજન સાંભળતાં સાંભળતાં ખનેનાં મન ડોલી ઉમાં. ભુજન પૂરું પાં તરત જ અને બહાર નીકળ્યાં. વરસો પછી પ્રથમ વખત જ મધ કુણાલને અશોક જોયે એટલે પ્રથમ તો તે તેને ન ઝાળખા શકયેર, પથ પુત્રવધૂને જે પુત્રની ખાણ પડી અને તેનુ હવદ્વવી ઊઠયું. એકદમ દેાડીને કુન્નુાલને પાતાની બાથમાં લઇ અાંક કર્યું': ' મારા વહાલા કુાલ ! તને આ ચામાં જોઇને મારા હ્રયના ટુડેડા થઇ જાય છે. * પિતા અને પુત્રના માનદ પાર ન રહ્યો. પુત્રવધૂએ અશોકના દ્રાયમાં બાળક આપતાં કહ્યું પિતાજી – આ તમારા પૌત્ર સંપ્રતિ હવે આળ I Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir સ'પ્રત્તિને પ્રેમપૂર્વક પેતાના હાથમાં લ ાશે કે કહ્યું : ' માં માત્ર મારા પૌત્ર નથી, એ તે મા સાગા વારસદાર અને મારાં સામ્રાજ્યના સંપૂર્ણ અધિ કારી છે. િિા સબ. અકેક પછી પાટલૉપુત્રના સિહાસન સ`પ્રતિ ખાખ્યો. ભાવિતા લેખ કદી વિધ્યા થતાં નથી. માનવી ગમે તેટલાં ફાંફાં મારે પણ થાત્રિમાં જે બનવાનું નિયુ થયેલું' હુંવ છે તેમાં કાષ્ઠ જરા પડ્યુ ફેરફાર કરી રાતુ નથી. ત્રણ ખંડનાં ભાકતા ૬ પ્રતાપી સપ્રતિ રાજાઓ સવાલાખ નવાં જિનમંદિશ બધામાં, સવા કરોડ જિનપ્રતિમા ભરાવી અને ત્રીસ હુન્નર જિતમ દરાના બુદ્ધાર કરાવ્યા. સ્થૂલ દષ્ટિએ સમાટ સંપ્રતિના દેહના ભલે નારા થયા, પણ તેના શુભ અને પવિત્ર કાર્યો દ્વારા તે હ ંમેશાં જીવત જ છે. કાએ સાચું જ કહ્યું છે કે નાહિત તેમાં ચાય જ્ઞાનનું માં અર્થાત્ આવા પુણ્યાત્માએની રસાકાર્યને જરા મતે મૃત્યુના ય હાતા નથી. ગિરનાર અને શેત્રુજ્યના તીથ પર આજે પણ સ ંપ્રતિ રાજાના જૈનમંદિરે વિમાન છે. - સેટ – શેઠશ્રી દેવચંદ વાવભાઈ તરફથી સભાને અગીયાર પુસ્તક ભેટ મળેલ છે. હત કેશરીચ'દભાઈ હીરાચંદ સુરત. તે બદલ તેઓશ્રીના આભાર માનીએ છીએ. ખાસ વિજ્ઞસિ સ્મા સમાના જ્ઞાનખાતામાં સારી એવી તૂટ છે. ક્ષા માટે દાન આપવા ઉંડાર દાતાઓને વિનતિ કરવામાં આવે છે. 罰 ભાડે આપવાનુ છે. ભાવમંગર ખારગેટ દાઊજીની હવેલી પાસે સભાનુ એક ચાર માળનુ મકાન આવેલ છે. આ મકાનને ત્રીને ચર્ચ માળ શાર્ડ આપવાના છે. શાર્ટ રખવા ઇચ્છનાર ભાઇમાએ નીચેના સ્થળે મળવું. શ્રી જૈન આત્માનંદ જમાનાવનગર. For Private And Personal Use Only L Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org પુણ્યના પ્રભાવ! ધર્મ કથા હુકમ એક ધર્માત્માને સ્ત્રવાસ થયા. ધર્મરાજાએ તેન; તેને આ ધર્માત્માને અલેકમાં લઈ આવવા ક. હુકમ ફરતી વખતે ધરાનએ તેના દૂતાને સૂચના આપી. એ ધર્માત્માએ એના જીનમાં એક ભૂલ કરી છે તે માટે તેને એક ક્ષ! નર્કમાં રાખીને પછી લાકમાં લાવવા, ’ સ્વ ધર્મરાજાના દૂતા એ ધમાંત્માને પ્રથમ ના લેકમાં લઈ ગયા. નકલાકમાં આવતાની સાથે આ ધર્માત્માએ બરાજાના દૂતાને પૂછ્યું, 'મર્દી આ સ ના પ્રેમ આક્રંદ કરી રહ્યા છે ? '' ધર્માત્મા ! આ નોકમાં બધા પાપી જીવા વસે છે, તે કરેલા પાપ ભેળવી રહ્યા છે. પરન્તુ હમણા તેનું આક્રંદ કૅબ અધ રહી ગ્યુ ? નક્લોકમાં આપ જેવા પુણ્યાત્મા પધારતા આપના પુણ્ય પ્રભાવે તેઓને શાંતિ મળી છે. ખાંભા પાસે નાકના હવા આવી પહેાંચ્યા કે હું ધર્માંત્મન્ ! અને તેની પાસે પ્રાથના કરીને કહ્યું જાપના શુભાગમનથી અમે સૌ વાને શાંતિ મળી છે. આપ અમારી પાસે અહિં રહી અમને શાંતિ માપી ન ચા ! આપ અમારા ઉપર દૃયા કરી અને અહિં જ રહી. હું જીવા ! મારા આંઠે વસવાટથી આપ સૌને જ્ઞાતિ થતી હોય તો છુ અહિ રહીશ્વ. ચ્યાપ સૌતે જે હું શાંતિ આપી શકું તા મારૂં સદ્ભાગ્ય સમજીશ. ધર્મરાજાના દૂતે મુંઝવણમાં પડી ગયા. ધર્માત્મા જીવને નમાં રહેવા કેમ દેવાય 1 વરાળના ડ્રમને અનાર ક્રમ થઇ શકે? ห ધર્માત્માએ તા નકમાં રહેવાનો નિશ્ચય કર્યો. ધર્મરાજના દૂતો તેને બુધ્ધી'રીથી લઇ શકે તેમ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir છે. શ્રી પુનૈયાલાલ વાઘાણી પણું ન હતું. ધર્મરાજાના દૂતો ધર્મરાજા પાસે ગયા અને ખધી હકીકત કહી. આ બીનાથી ધનેંરાજ પ મુઝવણમાં પડી ગયા. એક બર્માત્માને નક લેકમાં રાખી પણ કેમ શકાય ? ધર્મરાજા અને ન્દ્રાદિ વા ના લાકમાં આવ્યા, ધર્મરાન અને ઇન્દ્રાદિ દેવને ન લેકમાં ધક્કો ખાવા પડ્યા એક વિચિત્ર ધટના બની, ધરાજાએ ધર્માત્માને સમાાં પરંન્તુ ધર્માભાએ પાડી દીધી. માપના જેવા ધમાં માને નકમાં દમ રાખી શકાય ? આપનું પુષ્પ અપાર છે. હું ધર્મરાજ ! હું મારૂ" સવ પુણ્ય મા ના લાકના જીવાત્માઓને અર્પણ કરૂ છુ, ધર્માત્માએ સંકલ્પ કર્યો. લોકમાં આવવા ખૂબ સ્વર્ગલેકમાં જવા ના ધર્મરાજ! હવે તો મારી પાસે પુછ્યું રહ્યું નથી ને! હવે તો નકલાકમાં રહેવાના મને અધિકાર છે ને ? પુણ્યના પ્રભાવે આપ મા નારી દેશને સ્વગમાં લઈ આ અને મને અહીં નમાં રહેવા ધો. આ For Private And Personal Use Only હે મહાપુરૂષ 1 આપ્નું પુણ્ય તા હવે અધિક થયું છે, આપે આ જીવાતે પુણ્ય અપણુ કર્યું છે. એટલે આપતુ પુણ્ય વધ્યુ છે. આપ જેવા પુણ્યશાળી જીવને અહિં નઈમાં કેમ રાખી શકાય ! ભાપના પુણ્ય પ્રભાવે આ નારક વેને પણ વગ લાકમાં રહેવાના અધિકાર પ્રાપ્ત થયા છે. મા જીવા સાથે માપ સ્વદેશમાં પધારા. એક પુણ્યાત્માના પુણ્યપ્રભાવે અનેક નારકી જીવાન ઉદ્ધાર થઇ ગયે.. પુરુષના પ્રભાવ મહાન છે. ન પ્રય Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org उपयोगो लक्षणम् જાગવાન ઉમારવાાંત પ્રણીત તત્ત્વાર્થ સૂત્રના કેટલાક સૂત્ર આંતિશય ગંભીર અર્થપૂર્ણ છે. સચવર્શન, જ્ઞામચરિત્રાળ માણમાñ તથા તાયૅશ્રદ્ધાનું સમ્યગ વર્શનમ્ એ. એ. મંત્રા તત્ત્વાર્થસૂત્રગ્રંથના સમગ્ર દાન સારરૂપ સુત્રો છે. તે ઉપર આ લેખક જૈત ધ પ્રકારા' માસ્ક્રિમાં સ્ર’, ૨૦૦૧ પોષમદાના અંકથી સ. ૨૦૨૨ ભાગશર, માસના અંકમાં “ગતિ અંગે તત્ત્વિક વિચારણા” શીર્ષક છે તેમા લખેલ છે, તે પછી તત્યિક દ્રષ્ટિએ પણ સમજવા જેવા વના મૂળભૂત વભાવ સમય પામ મધ્યાય ૨ મૂત્ર ૮ ઉપર રહી કેટલુક વિવેચન કરવામાં આવે છે. લેખ: શ્રી ચતુર્ભુજ જે સહુ શકે છે. ગમે તેવા ચૌ પૂર્વધર જ્ઞાની પુરૂષ પશુ જીવમાં રહેલ આત્માને પ્રત્યક્ષ જોઇ શકતા નથી, પણ જીવના ચૈતન્યભાવને ઉપયેગપ લક્ષણૢને જ જેઈ શકે છે, વીજળીના તારમાં સતત વહેમ વીજળીના પ્રવાહ સ્થૂલ તેજસઢાય પુદ્ગલાના ખતેય છે છતાં તે આને ચમ ચથી દેખાતો નથી; પણ વીજળીથી ઉત્પન થતા ખિળ પ્રકાશ પરથી અનુભવી શકાય છે. તેમ જીવના ચૈતન્ય સ્વરૂપ માત્મા ફક્ત કેવળીભગ તેને પ્રત્યક્ષ છે; તે સિવાય ભીજામા તેને સ્વસ વેન, ઉપચેગ, અનુમાનથી સમજી જોઇ શકે છે. પશુ પ્રત્યક્ષ જોઇ શકતા નથી. સસારી અવસ્થામાં રહેલ ક્રમબદ્ધ આત્માને તેમજ સિદ્ધદશામાં રહેલ કાઝુ જાતના પુદ્ગલ તથા ક રહિત શુદ્ધ મુક્ત માત્માને ફક્ત કેવળ ભગવતો સો જ જોઈ શકે છે. ખીજા ગમે તેવા ચૌદ પૂર્વધર નાની પુરૂષો પશુ જીવમાં રહેલ આત્મતત્ત્વને શ્રદ્ધાબળથી જ ને વાદિ પંદર અથવા સાત તત્ત્વાના સંક્ષેપમાં છવ અજીવ એ બે તત્ત્વોમાં સમાવેશ થઈ શકે છે. તેમાં જીવ તરાને ખીજા જીવ તત્ત્વથી જુદું પાડનાર અતે જે કારણે જ જીવ સવ ચૈતન્યરૂપે ઓળખી શકાય છે. તે અસાધારણ લક્ષણ ઉપયોગ છે. ઉપયેગ એટલેકે છે અને તેના ચૈતન્યય પ્લેગ પ્રવૃત્તિ દ્વારા જાણી શકે છે. જીવનું આત્મતત્તવ નિત ચૈતન્યમય સ્વરૂપ, જીવાત્માની ચેતના એધિરૂપ ક્યાપાર જીવન પ્રવૃત્તિ. સર્વાંત ભગવતથી × પ્રત્યક્ષ ખેદ શકાય તેવા મુક્ષ્મ અને બાદર નિગેના આવામાં જે જીવા, એક ટાંચણીના ૫કા જેટલા ક્ષેત્ર પ્રદેશમાં અનંતાનંત સ ંખ્યામાં પરસ્પર ગાઢ સીન સ્થિતિમાં રહે છે અને હાલના ગમે તેવા સૂક્ષ્મદર્શક પથી પશુ જોઇ શકાતા નથી તેવા Virus સૂક્ષ્મ વાંચ્છુ કરતાં પણ અતિ સમ વા. તે ઉપયેગરૂપ વ્યાપાર ચૈતન્ય રહે છે. તે ચૈતન્ય એટલે જીવાત્માનું આત્માથી પ્રભાવિત 'સ' અને સ્થૂલ પ્રવૃત્તિમય સ્વરૂપ. સૂક્ષ્મ કૈં આદર નાના કે મોટા કાપણું જીવમાં રહેમ માત્મા દે′ાપી છતાં અરૂપી છે. દરેક જીવમાં તેલ આત્માને ફક્ત અત્ત ધ્રુવળી ભગવતે જ ભેદ પયામાં આપણ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir સસારી જીવ માત્રને ગમે તેવુ સમ અથવા ભાદર સ્થૂલ શરીર અવશ્ય હૈય છે. શરીર સિવાય સારી જીવનું જીવન ધાચ્છુ થઇ શકતું નથી. ઇચ્છા હોય કે ન હોય પશુ મચારી દરેક જીવને પોતાનું જ કમ જનિત શરીર હાવ છે જ, મને શરીર ઢાય ત્યાં મનવચન-ક્રયાની સ્થૂલ અથવા સૂક્ષ્મ વ્યાપાર પ્રવૃત્તિ હેખ જ. મન અતીન્દ્રિય અને ખીજા પુદ્ગલે! મતા. બહુ સૂમ છતાં તે શરીઅે જ એક પ્રકારના પૌલિક કમ વધુના ભ્રામ છે, જીવાત્માની મન-વચન-કાયારૂપ પ્રવૃત્તિ એજ તેના ઉપયામ ચૈતન્યરૂપ વ્યાપાર છે. સંક્ષ્મ અને બદર નિરોદના વામાં તે ઉપયોગ અત્યંત ગાઢ જ મિથ્યાત્વ વાસિત અશુદ્ધ બેર જ્ઞાનયુક્ત હેય છે, છતાં For Private And Personal Use Only ૧૩ F Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir અતકાળ ભયજમણું થઇ જવામાં ધીમે ધીમે આત્માના પાધન હાય છે. અજ્ઞાન જતા અરિથરતા એ મૈતન્ય ગુણથી પ્રભાવિત વિકસિત થતો થતા દુહ ઉધ્યાગ અજીવ એવા પુદ્ગલ તરવને સ્વભાવ છે. જીવાત્માને અધ્યવસાય દ્વારા ખામસ્વરૂપ દર્શક સમકિત પ્રાપ્ત થયાંરાધી અડવ એવું જડ પુરાલ તાવ-કમ કરે છે. તે પછી ધીમે ધીમે વિકસતા સમ્યફ વળગેલું છે, જીવ જ્યાં સુધી કર્મપ્રભાવિત પુદ્ગળદર્શન જ્ઞાન ચારિત્ર બળથી સંપૂર્ણ પ્રભાવિત થઈ સગી પુગળાનન્દ વાસિત હોય છે ત્યાં કમ મુકત થાય છે અને શુદ્ધ આત્મદશા, સિદ્ધવ સુધી તે દી સંસારમુકન સિદ્ધ થતું નથી. એવામાં પરમાત્મપત્ર પ્રાપ્ત કરે છે, તે સર્વ ભવ્ય જીવમાં રહેલ ી નિગેક અવસ્થામાં મૂઢ જડ જેવો વહેવા છતાં મૂળભૂત આમ તત્વ અને તેના મૈતન્યમય શુદ્ધ ઉગ પિતાનામાં રહેલ મૂળભૂત આત્મચેતન્યના પ્રભાવે અનંત વિકાસનું અંતિમ પરિણામ છે. કાળ પછી પણ ધીમે ધીમે જ્ઞાનદર્શન યુક્ત મન વચન જીવમાંથી માત્મસ્વરૂપી મૈતન્ય તવ ચાલી જાય કાયાના શુદ્ધ ઉગ દ્વારા, ઉપશમ વિવેક સંવર ભાવ તે તે જીવનું શરીર મૃત જડ બની જાય છે. તેનામાં નથી, ક્ષમાદિક દવધ યતિધર્મના આરાધન અને મન વચન કાયાની કોઈજ પ્રવૃત્તિ રહેતી નથી. મરવા સાહિ સાં સ યમ તપના પાલનથી, ચારિત્ર બળના પ્રભાવ પડેલા ગમે તે પ્રમાણું કે જીવમાં તન્ય હોય ત્યાંસુધીજ થી કેવાં;તાની સર્વજ્ઞ સર્વદર્શી થઈ સંપૂર્ણ કર્મમુક્ત ઘેડ પણ ધૂલ કે સમા શારીરિક ક્રિયા ચાલે છે. થઈ શકે છે. અને અનંત જ્ઞાનદર્શન ચત્ર યુક્ત શરીરમાંથી સૌતન ચાલી ગયા પછી જીવનની બધી સમભાવથત, વિભાવસિદ્ધ દિશામાં શાંત કરી રહે ક્રિયા કયા દિલગ તદ્દન બંધ પડે છે. મૃત શરીરની છે. આ ઉપરાં ભવ્ય અવમાં રહેલ આત્મવિફપતાબળવા દાવા કાપવા વિગેરે રમે તે યુવરથા કરવામાં મજ્ય બાપપ થી પાર ધામ ધામ : કેવું સુંદર શાશ્વત આવે તો પણ જીવ ત શરીરના જે કોઈપણ વદના સુખદાયી પરિણામ લાવે છે તે ધાર્મિક ભાવનામાં ઊંડા તફડાટ થતાં નથી. કારણ આભા ચાલી જતાં મૃત દતરેલા અભ્યાસી વિવેકી પુરુષ સહેલાઈથી સમજી શકો. રીમાં કંદ પણ ચિતના જ્ઞાન ઉપયોગ રહેતા નથી. પણ હાલમાં વિજ્ઞાન અથવા સર્વજ્ઞાન પ્રાપિત આભારહિત શરીર ગમે તેવું નાનું કે મારા પુદગળ વિષે કેટલાક વિદ્વાન શંકા ઉઠાવે છે. વિચિત્રતા તે વધાનું બનેલ પહાડ જેવું મોટું હોય તે પણ તેમાં એ છે કે જેને દાનની કેવળજ્ઞાન, સર્વજ્ઞતા પ્રાપ્તિ, મોક્ષ આત્મા-પૌતન્યના અભાવે કંઈપણ ઉપયોગ પ્રવૃત્તિ જેવી પાયાની જીવનના અંતિમ આદર્શરૂપ મૂળભૂત શાનપૂર્વક છાપૂર્વક ચાલતા નથી. તેને સાનપૂર્વક માન્યતામાં કેટલાક કતાંત વિદ્વાન ગણાતા રા ન કષિ વિકાસ થતો નથી. ગૌતન્ય રહિત જડ પુદ્ગલ ગૃહકથ પંકિતે માનતા નથી. અથવા શંકા ધરાવે છે. પદાથીને ગમે તેવા સંગ વિયોગ થવા છતાં તેમાં તેનું હું નિરાકરણ કરવાની, તે વિશે શંકા રહિત છાપૂર્વક. કાંઇ જ થતું નથી, કારંણ રવેચ્છા-રછા થવાની જરૂર છે. તે માટે એ ધ્યાનમાં રાખવાની જરૂર ના કરતાં અતિભાનેજ તેમાં અભાવ છે. સંગ પ્રમાણે છે કે જેને દર્શન શામમાં વર્ણવેલ ચદ ૬ જાકનું જડ પાગલ પદાર્થોના પાયે રૂ૫ રંગ રસ આકાર વિરાટ સ્વરૂપ, સૂક્ષ્મ તથા બદર નિગદના જવનું અતિ રયાન અમે તેટલા બદલાયા કરે,. શુભ અશુભ દેખાતા સામ સ્વરૂપ, હાલના પ્રચંડ વૈજ્ઞાનિક સાધને અને ગમે તેવા આકાર ધારણ કરે, પણ તેનામાં આત્મ માર્ગ દ્વારા શોધાએલ અણુવિજ્ઞાનથી પણ જૈનદર્શન જનિત ચૈતન્યના અભાવે કાંઇજ શાન સમજણ હતા શાસ્ત્રમાં વર્ણવાએલ પરમાણુ પુગળનું વધારે સમ નથી, ગમે તેવા સોગ વિંગ છતાં સુખદુઃખ અનુ- રવરૂપ વગેરે નર્શન શોની સરખામણીમાં અન્ય જવાતા નથી. જડ પદગળ પદાથ દા. પર્યાયશીલ ઈ દર્શન શાસ્ત્રમાં એક માં ભાગે. પણ જોવા મળતું પારા મનમાલ કેમ છે અને ચોગ વિયોગ માટે સદા નથી. જેનદનના કમ વિષયક પ્રથામાં જે ઉંડાણ ૧૪ ભાભાના મહાસ For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir વિગત રિવાર સાથે વાત્મા સાથે બંધાતા જુદી જુદી ઉપરાંત અનેક વિધ કણે ભગવી, જુદા જુદા શાર કર્મવર્ગણુના પુદ્ગલેનું જે વિરલ સૂક્ષ્મ છતાં વિસ્તૃત ગ્રંથ દ્વારા જેન સંધને જે શ્રુત જ્ઞાનનો વારસે આપેલ વર્ણન મળે છે તેને ઉડે અભ્યાસ મનન ચિંતન કરે છે તે એટલે અદભૂત વિશાળ ગહન છે કે તે પૂર્વાચાર્યો વામાં આવે છે તે કેવળજ્ઞાની સર્વત્ત એવા તીર્થકર ભગવતિ પ્રત્યે આપણું મસ્તક ભકિતભાવ અને ઉપકાર ભગવતે અને તેમના પ્રવચન આધારે રચાયેલ આગમ વશતાથી સહેજે નમી પડે તેવું છે. તે પૂવયા મા વગેરે શાસ્ત્રો સિવાય બીજા કેકાથી તે શક્ય નથી એ સમર્થ વિદ્વાન પંડિતે છતાં તદ્દન નિરભિમાની, નમ્ર સમજાયા સિય રહેશે નહિ. જે સમયે હાલના કેઈ વિનયી હતા, શ્રદ્ધાળુ છતાં અતિશય બુદ્ધિશાળી, વિવેકી વૈજ્ઞાનિક સાધને શૈધખોળ પ્રવેગે નહાતા ત્યારે રચાયેલ ગુણાનુરાગી, સત્યાનુરાગી હતા. તે સાથે વપરા સા પ્રતિ નદર્શન શાસ્ત્ર માં ઉપરની બાબત જે સુક્ષ્મ માનપાન પૃવાથી પર હતા. તેમના સમકિત, સનાળ, ઊંડાણભર્યું વિસ્તારપૂર્વક જ્ઞાન જોવા મળે છે અને ચારિત્રબળ ધણા નિર્મળ વિકસિત દા હતા. છેલ્લા તેમાંની ઘણુએ બાબતે હાલના વિજ્ઞાન પ્રયોગથી જુદી ઉપાધ્યાય પશે વિજય પછી તેમની તુલના-સરખામણીમાં જુદી રીતે સાબિત થતી જાય છે તે બધું જ્ઞાન આત્મ મૂકી શકાય તેવા બીજા ક્રેઈ વિદ્વાન આચાદિ મુનિ અહેિથી પ્રાપ્ત થતા આત્મપ્રયદા એવા કેવળજ્ઞાન અને મહારાજ કે ગૃહસ્થ પંડિત થયા નથી. છતાં જૈન દર્શન તેથી ઉતરતી કેટને મનઃપ્પીય જ્ઞાન અને અવધિજ્ઞાન શાસ્ત્રના આગમ ગ્રથના પારંગત ઊંડા અભ્યાસી કલાક સિવાય શકય નથી, ૨પ૦ વર્ષ પહેલા સર્વ અવદશી જેન આચાર્યો તથા સાધુ મુનિ મહારાજે વિધમાન છે. એવા છેલા તીર્થકર ભગવાન મહાવીરના પ્રવચન કેટલાક જૈન વિદ્વાન ગુહસ્થ પંડિતને શાસ્ત્ર અમાસ પ્રણીત દ્વાદશાંગિની રચના થઈ. તેમાં સર્વ જીવ અવ. પણું જ ઉંચે છે. જેના દર્શન અને ધર્મના આચારનો ચંતન જડ તત્વના દરેક દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાળ બાવની પ્રાપજ અથાર્થ ખ્યાલ મજણ મેળવવા તેમની પાસે અમ્પાસ થઇ. તે પછી એકાદ રૌકામાં જ કાળબળે મૃત જ્ઞાન કરવા જેવો છે. પણ હાલના કેટલાક વિદ્વાન પ્રતિષ્ઠિત ધારણ શક્તિમાં ઘણે ઘસારે-વાસ થી ચૌદ લેક જૈન પતિ સિવાય કોઇ પ્રાચીન કે અર્વાચીન આયા અને જીવ અજીવ દરેક પદાર્થના વિજ્ઞાનનું અધ્યયન યદિ કે શુ શુ પંડિતે કેવળજ્ઞાન અને સર્વજ્ઞ પણાની ધરાવતા ચૌદપૂર્વે ધીમે ધીમે એક હજાર વર્ષમાં વિવેદ પ્રાપ્તિની શકયતા વિષે શંકા ઉઠાવી નથી. કતર છે પામ્યા. બાકીના આગમ ગ્રંથ પણ સંક્ષિપ્ત થયા. આગમ દિગબર શાસ્ત્ર પારંગત મહાવાદી તક પ્રધાન ન્યાય જ્ઞાન કુલ મુખપરંપરાથી સચવાનું તે રમણ ધારણ, વિશારદ સમાચાર્યો વગેરે ધણા થઈ ગયા છે, પણ તેમાંના શકિત ધણી માટી જતા કાળના સભધી મુખમાંથી. કેઈએ જેના દર્શન શાસ્ત્રના મૂળભૂત પાયા સમતિના શ્રુત જ્ઞાનને બચાવવા સૂત્રો લખાવવા શરૂ થયા. તેની અંતિમ પરિણામ કેવળજ્ઞાન અને ટેક્ષ વિષે કદી શંકા કાળાંતરે ત્રણ-ચાર વાચના થઈ અને ભગવાન મહાવીર ધરાવી નથી. છતાં હાલના કેટલાક વિદ્વાન ગણાતા તિપછી એક હજાર જેટલા વરસે ભગવાન દેવગિણિ ક્ષમા તિ જેન પતિ તે વિશે ઝૂકા ધરાવે છે તેના કારણે અમચ્છની આગેવાની નીચે ઉપલબ્ધ શ્રુતજ્ઞાન સંગ્રહીત બાબત પણ છેડે વિચાર કર ઉપામી થશે. વ્યવસ્થિત થઇ પુસ્તકારૂઢ થયું. તે પહેલાં અને પછી હાલના જે કેટલાક વિદ્વાન જેને પંડિત કેવળ ન જુદા જુદા પૂના સારરૂપે પ્રજ્ઞાપના, તવાર્થ, પંચ અને સત્તાપણુમાં માનતા નથી કે શંકા ધરાવે છે પ્રહ કમપ્રકૃતિ વગેરે જેનદાર્શનિક ગ્રાની તેનું એક કારણ એ છે કે તેઓ હાથના વિજ્ઞાન અને પ્રાચીન પૂર્વીએ રચના કરી. જૈન સંધને જ્ઞાનગ્રહપદ્ધતિના પ્રશંસક છે. તે સાથે તેઓ અન્ય જૈન દર્શન અને ધર્મના આચારનું યથાર્થ તન દર શાસ્ત્રોના ૫૭ ઊંડા અભ્યાસી છે. હાથનું વિજ્ઞાન મળે તે માટે પૂર્વાચાર્યોએ સાધુ જીવનનો કનિતા સર્વ પ્રશુત નથી કે આત્મબન્મક્ષ નથી. અન્ય ઈ ઉપગે લક્ષણમ ૧૩ For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ન્શિન શાસ્ત્રમાં તેના પ્રણેતા કેવળતાની કેસર્વજ્ઞ હેવાને દ્રવ્ય અને અતિ સૂટમvએવા કદ્રવ્ય વિશે જાણવાનું કઇએ દાવો કરેલ નથી અને નશાબમાં પણ તેમની પાસે લઈ સાધન નથી. તેઓ જીવન શારેક વિદ્યા અને તેથી પ્રાપ્ત થતાં ચમત્કારી ઋદ્ધિ સિદ્ધિના અને માનસિક વિકાસ સિવ વિશેષ કઈ વાતમાં માનના વાનો છે, પણ કેવળજ્ઞાનથી ચૌદ રાક અલેક નથી. શરીર અને બુદ્ધિ કાનને જનેતા અને ધારક - અને તેના સર્વ દ્રવ્યશવ સેવ કળીનું જે જ્ઞાન પ્રાપ્ત છત્રમાં કહેલ આમા છે પણું છે. સર્વ પ્રેસ્થભિક થાય છે તે જ્ઞાન પ્રાપ્ત થવાનું કોઈ અન્ય દર્શન આત્મા વિષે જેઓ કંઇ જાણે નહિ તે ફક્ત સામાં જોવા મળતું નથી. હાલના વિજ્ઞાનથી કેદને આમખાથી ભળતા કેવળજ્ઞાન અને તેની અનંત જ્ઞાનસજ્ઞત્વ પ્રાપ્ત થાય તે કાઈ વૈજ્ઞાનિક નુ માનતો શક્તિ વિષે માંથી જાણે ઢાકના ાિનિકે પાસે પાસે નથી, અન્ય કોઈ દર્શન શાસ્ત્રમાં સંપૂર્ણ વીતરામ દશા, એવું અનુમાન : શૃંદ્ધ બળ અને મારા પ્રત્યેનાત્મક કેવળજ્ઞાન, મેક્ષ જે પરસ્પર સંબંધિત છે તે પ્રાપ્ત સને છે. પણ તેની શક્તિ ધણી મર્યાદિત છે. તેથી ..કરવા યથાર્થ સમજણ આપતું તાન નથી. એટલે આ વિટ ત્રિરચનાનાં ર સમજવા, જીવમાં રહેલું 'કેવળજ્ઞાન સર્વ પ્રાપ્તબ્ધ નથી, કપ નથી અને માત્મા અને તેની અનંત શક્તિ સમજવા" જન જનની તે માટેની માન્યતા પ્રકારપદ છે તેમ કરવા તેમની સામે કોઈ જાષન મિશન નથી. આ જાણે સજાશે પ્રમાણિકપણે પણ તેઓ માનતા થઇ વિવાહ વિષચના, તેમાં રહેલ અનંતાનંત છે, તેમના ગિયા છે. હાલનું વિજ્ઞાન ભૌતિક પદાર્થોથી સમજણ આત્માની-ક્ષા મેહકયાટિક કથિી બધાને મે અને સિદ્ધિમાં પણ ચમકારી રીતે વિકસિત થયું છે અને તેણી : જુદાજુદા શીશવાર, સવબમણ, અવરથા, છે અને નિત્ય નવા પ્રયોગથી પાર્થ વિવક જ્ઞાનને વિકાસ જીવાત્મા મેવાતું કે પાધિ છે તેમાં રાગદ્વેષ ઉપર મજ જામ છે, છતાં આ વિજયના વિશે કેટલાક અન્ય મેળાની મથી મુકામાં પણ થાય છે વગેરે કહો અનુમાને બાંધવા ત કરવા સિવાય કોઇ નિશ્ચયાત્મક સમજવા આધુનિક વિજ્ઞાન થયું અધૂરું ન કામીયાબ સાન કોઈને નથી. પ્રચંડ ગહન વિશ્વરચનાના રહે છે. ભૌતિક પૌલિક “વિશ્વતિથી પ્રાપ્ત થતું પામવા રે ધા દૂર છે પણ આ પૃથ્વીથી દૂરના ગ્રહે વિજ્ઞાન આHપ્રત્યક્ષ કાન પામે અત્યંત વામાવું છે. તા મળે વગેરે વિષે યથાર્થ જ્ઞાન પામવું પણ આ વિરાટ કિનારા ભેદવા મવા-હાલનું વિજ્ઞાન હરલભલા થાનિકને અશકય લાગે છે. એક ગમે તેવા અને જ્યા સામે સુમિત અપૂરતા છે તેમ ધણા નાના શુદ્ધ જીવની ઉત્પત્તિનું જળ સહય કઈ શિધી થાનિકે પણ કાણિકપણે માને છે. રાષ્ટ્ર તેમના તું નથી. જીવમાં રહેલ મઈ મા વર્ષ ‘હાલની સોને મઢડે રાણી મારી અને અંજાર "માનિ તદ્દન અજ્ઞાત છે. આત્મા શ્વા કમ કારણ વાળેલા છે. તેમનું માન માનસિક પલક પાર્થ આવી પણ તદન અઝત છે. એટભે જીવાત્મા કMધ શિયામક છે, આત્મ પ્રત્યક્ષ નથી. આમ પ્રાપક્ષ જ્ઞાન કણે જુદા જુદા શરીસ ધારણ કરે છે અને તેને સુર્ય આરક સ્વચપ્રાણી છે. પણ સૂર્યની આડે માટે વિકાસ અથવા પતન થાય છે. ભવઝમણ કરે છે અન- વાદાના ધર જેમ જેને 'કોશ'-માત થવા જેમ છે, કેમ કેઇને હાલ મ્ જાતિસ્મરણ પૂર્વભવનું દેતા નથી તેમ છમાત્મા ઉપર જ્ઞાનનું આવરણ જ્ઞાન થાય છે વગેરે વન વિકાસ સાથે મળ આત્મા કરનાર જુદા જુદા મનીષ મિશ્રા, વાસિત અને કર્મ સાથે સંબંધ ધરાવતી કોઈ વાત વૈવાતિના મા થર જન્મ પ્રકાશ પ્રગટ થવા દેતા નથી. મજમાં ઉતરી નથી. કાર તેમની જ્ઞાનસંપાદિત પણ તેથી અસામના મારણે અંતર જેમણે દુર પદ્ધનિ તિક પદાર્થવિષ્યક ધળ ગાત્મક ક્વીને સંપૂર્ણ જ્ઞાન વિજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું છે તેમના છે. જીવના શરીરથી ભિન્ન છતાં તેમાં રહેલા અક્રમ સવલપ વિષે સંકા ધરાવતી અથવા મેહનીય કર્મન ૧ % જયાત્માનંદ પ્રકાશ For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org સવધાનીશ અને દેવળજ્ઞાનનો પ્રાપ્તિની મતા વિષે ઝુકા ધરાવતાં હૈ સદા મેલા હળાયેલા પાણીના ખાભે ગળામાં રાચતા વેંત માનસરોવરના સ્વચ્છ નિર્મળ · જળ વિષે કા ધરાવે તેવુ' છે. ભાનસરાવરના અસ્તિત્વ વિષે શ્રદ્ધા હાય અને ત્યાં જવા વાંચવા સાસુ` માદશ ન મળે તે શારીરિક કષ્ટો પત્રિક વૈડીતે જેમ તેનું ઋદ્ભુત મુળ સ્વચ્છ નિર્મળ જળ પ્રાપ્ત થઈ શકે છે તેમ જિનાર મંગવતના પ્રવચનપ્રણીત શાઓમાં સમ્યક્ શ્રદ્ધા વ તા જ્ઞાન અને અરિત્ર ખૂળના વિકાસથી પૂ રાને વળજ્ઞાન વાલેકવિષ્યક પ્રકાશક સર્વ તત્ત્વા પદાર્થોનું જ્ઞાન શું મળી શકે. કાળજે દ્રાક્ષ આપણું જ્ઞાન અલ્પ પરિમિત છે અને હાલ કેવળતાન કે તેવુ વિશિષ્ટ પ્રશ્નારનું આત્મ પ્રત્યક્ષ જ્ઞાન કાઈને પ્રાપ્ત થવાની શકયતા નથી. એટલે અગાઉ ક્રાને તેવુ સપૂર્યું જ્ઞાન પ્રાપ્ત ત્રુ અથવા થઈ શકે તેવુ નથી એ પોતાનો નબળાઈ અપૂણુતા અજ્ઞાનતા અધકારની છાયા ચાદર ખીજાએ ઉપર પણ ઓઢાડવા જેવું છે. નથી... જન્માંધ માણુસને હિમાલયની વિરાસ્તાના ખ્વાબ ાય નહિ. પછી તેનાં સૌથી ઉંચા શિખર ઉપર કામ સફળતાપૂર્વક આરહણ કરી શકે છે તેમ માને નહે એટલે વિમાય કે તેના ઉંચા શિખર પર કાઇથી Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir પૂર્વ ભવની સાથે પુનમની સાખીતિ આપે છે. તે સિવાય આત્મા વિષે વિશેષ સમજવા સંખ્શને કોઈ પ્રત્યક્ષ જ્ઞાન નથી. બણી ભૌતિક ખાળતાની ધયા સમજી (વષે જ્યાં હાલનુ વિજ્ઞાન ” અપૂર્ણ છે, અને શાસ્ત્રો પાસે તેમાં લખેલ બાબતોની સાખીતિ માટે થા સિવાયના સાધન ઝૂંપાત્ર નથી, માં આત્મા ફેમ કેવળજ્ઞાન મેક્ષ જેવી અતી ય આધ્યા સ્મિક બાબતે સમજવા માનવા સમ્યક્ શ્રૃથા શિવાય બીજું કાઈ સાધન નથી. એટલે આત્માં અને કમના સ્વરૂપ, ધ્રુવળજ્ઞાન અને આત્મ પ્રત્યક્ષ ઋતિશય નુંાન વિષે સમજવા સમ્યક્ શ્રદ્ધા, શ્રુતજ્ઞાન અને કેટલાંક અનુમાન સિવાય બીજું ઇ સા` સાધન નથી, ભેંમાં અા એ પોતાનીજ ન'ત જ્ઞાન શક્તિ વિષે અશ્રદ્ધા રાખવા ભરાભર છે. આમાં અને ભાત્મબળથીજ પ્રાપ્ત થતાં વળજ્ઞાન વગેરે વિષે સમજવા કાઈ શુદ્ધિ પ્રયાગ અનુમાન ત લીલે કામના નથી, પ્રાણ વાયુ આપનાર સૂર્યપ્રકાશ કે શીતળ મનારમ્ય ચંદ્રપ્રકાશ્ય સામે જન્માંધ ગળા આની દુનિયાની લીલા જેમ મિથ્યા છે. તેમ `પૂ કુળ ન નાનના પ્રકાશ અને પ્રાપ્તિ સામે અસર પાનાં અનુમાન તર્ક લીલા મિથ્યા છે. ખુદ ભગ વાન મહાવીરના સમયમાં પશુ અન્ય ધર્માં પ્રવતમ આપણા જ ઘણાને મળાનું પ્રાત કરવા ખરામ છે. તેમž પશુતાનુ સ્વરૂપ આપી છે, તેમ અન ત જ્ઞાન દાન પારિત્રમય ચિ’ત્યશક્તિ ળનું અ કાળમાં કાઈને પ્રત્યક્ષ દર્શન થઇ શકે તેવું નથી. આ પૃથ્વી અને મુમ`ડળ અમવા શાસ્ત્રમાં જંબુદ્રીપ કહે છે તેટલું પશુ કારને અવધિજ્ઞાન આ કાળમાં નથી. શાસ્ત્ર વસ્તુને યેતિધિ પ્રહાતા હાલના વિજ્ઞાન સાથે મેળ મળે તેવું નથી. પરંપરાથી કેટલીક કહિપત માન્યતાને જ્ઞાસ્ત્રમાં સ્થાન ળી ગયુ દ્રો, હાલનું વિજ્ઞાન જેમ ત્રણ અપૂર્ણ છે તેમ શાસ્ત્ર 'લેખીત બધી ભાળતા પરિપૂછ્યું છે તેમ માનવું. એ શુ શ્રદ્ધાનો અતિરેક છે. કવચત કાને તિમચ્છુ જ્ઞાન થયાના દ્રષ્ટાંત મા આવે છે અને તે આ દેશની રાયતા જ નથી એમ ખાનવુ' મનાવુ (નાયકા પોતાને સત્ત અહિત માનતા હતા અને પોતાના અનુયાર્થીઓની 'ધ સખ્યા વધારતા હતા. તે વખતે મનપા અને અતિપદની સ્તિકા ધ પ્રચાર માટે ઘણી હશે, છતાં સત્તત્વ અને વળજ્ઞાનની વિશેષતા તથા તેના અનતજ્ઞાનમયસ્વરૂપ અને મેક્ષની વિસ્તારપૂર્વક જે સમજુ જૈન દર્શનમાં મળે છે તેવી જો કોઇ ધર્મના દર્શનશાસ્ત્રમાં મળતી નથી. ઊલટુ' પોતાને મન અને અરિહંત માનનાર બનાવનાર અન્ય ધર્મ પ્રવકામાં કેટલી કેટલી અપૂછ્યુંતા અજ્ઞાનતા હતી તેમજ નિર્દોષ્ણુ માક્ષ વિષેની તેમની માન્યતા કેટલી બ્રામક પૂછ્યું છે તે તેમનાજ ધર્મગ્રંથ અને જીવન ચરિત્રો ઉપરથી જોઇ શકાય તેવું છે. ધણા વિદ્વાન અને શાસ્ત્ર પંડિત છતાં, ઘણા દર્શન શાસ્ત્રના અભ્યાસી ગાગો લક્ષમ ત For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir %ાં, આમા પુનર્જન્મ વિગેરે ઘણી બાબતો માનવા બીજાએ ખાસ કરીને જેને દર્દીનના અભ્યાસી મુમુક્ષુ છતાં કેટલાક પંડિતે હાલના પશ્ચિમના વૈજ્ઞાનિકે માફક ભાવનાશાલી જીએ રિવાઈ જવું નહિ. સંસારમાં કાકાંતિમય વિકાસમાં માનતા થયા અને કોઈ પરિપૂર્ણ ગમે તેટલા ભવ પરિભ્રમણ કરવામાં આવે પણ ફ્રી સંપૂર્ણ જ્ઞાની મુક્ત થઈ શકે તેમ નથી તેથી જેમ શાશ્વત સુખ મળે તેમ નથી. બીજાઓનાં સુખ પ્રાપ્તિબને તે સ્વર સુધારણા કલ્યાણના માર્ગમાં માનતા દુઃખ નિવારણ માટે ફરીફરી અવતાર લેવા ભવ ધારણ થયા. તે સાથે સમકિત મૂળ ગુણ આરિતક-શ્રદ્ધાથી કરવાની માન્યતા ભ્રામક ફેગટ છે. તે કરતાં પિતાના ચલિત થયા ન દર્શન મુજબ જીવાત્માને પરમ આદર્શ જ અમ કલ્યાણ અને મેક્ષસાધના કરતાં કરતા બને સંસાર મુક્તિ મોક્ષ માનવાની અને તે સાથે તેના તેમ બીજાનું કલ્યાણ સાધવું અને સંસારમુક્ત થઈ પુરાગામી કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્તિની તેમને કોઈ જરૂર લાગી અનતાને દર્શન ચારિત્રમ શાશ્વત સમભાવ સુખ નહિ. જેઓ આ સંસારમાં જ કાયમ રહીને પિતાને પ્રાપ્ત કરવું અને તે માટે શુદ્ધિ ઉપગપૂર્વક શ્રાધના અને બીજા માટે સુખ મેળવવાની માન્યતા મથામણમાં માર્ગમાં શ્રદ્ધા રાખવી તે જ પરમ કર્તવ્ય છે. પડે તે સંસારથી મુક્ત એવા મોક્ષસુખમાં માને પણું કેવી રીતે? ખરેખર તે ઉપર મુજબની વિચાર શ્રેણીથી " ઉપર મુજબ હાળાનું સત્ર ઉપર વિવેચન સંસારસુખના આદર્શમાં માનતા થયા અને કેવળજ્ઞાન પછી પરવારે રીવાના એ સુત્ર ઉપર હવે મેક્ષમાં પ્રમાણિકપણે માનતા બંધ શ્યા, પણ તેથી પછી વિચાર કરશું. જેને સમાચાર ભાવનગર મુકામે ઉદ્દઘાટન સમારોહ ભાવનગર મુકામે શ્રી દાદાસાહેબ મહાવીર સ્વામી જિનાલયના આગળના ભાગમાં લગાગ છે. લાખ ૩.ના ખર્ચે તૈયાર થયેલ શ્રીમતિ ચંચળબેન ભોગીલાલ શ્રાવિકા ઉપાશ્રય, શ્રી ગીરધરલાલ આણું દૂછ સામાયિક શાળા, જ્ઞાનમંદિર તેમજ શ્રી સાત્રિીજી મ. વિહારભુવનનું ઉદ્ધાટન કરવામાં આવનાર હેય શ્રીસંધની વિપ્તિથી પાલીતાણથી પૂ. આ. શ્રી માણેકસાગરસૂરીશ્વરજી મ. સા. આદિ અને વૈ. શુ કને બુધવારના ભવ્ય સામૈયા સહ પધારેલ. આ ષિાટન પ્રસંગે જિનાલયના વિશાળ ચેકમાં સમીયાને ઉો કરવામાં આવેલ. પૂ. આચાર્ય દેવશ્રીએ માંગલિક પ્રવચન આપ્યા બાદ શ્રીમાન ચંદુલાલ વર્ધમાન શાહને વિનંતી કરવામાં આવતા તેઓશ્રીએ પૂ આ.ની નિશ્રામાં રહી પ્રમુખસ્થાન સ્વીકાર્યું હતું. માંગલિક રીતે ગવાયા બાદ ચારે સ્થાની ઉઘાટન વિધિ ધામધૂમથી અનુક્રમે રે ભોગીલાબભાઈ, શ્રી કુમારપાળ તેમચંદ, શ્રી ખીમચંદભાઈ ચાંપશી અને શ્રી જગજીવનદાસ ભગવાનભાઈએ કરી હતી. ત્યાબાદ કવિધી અમરચંદ ભાવજી શાહ રચિત પ્રસંસાનુકુલ કાવ્ય ગવાયું હતું. બાદ બહારગામથી આવેલા સંખ્યાબંધ શરછાના સંદેશાનું વાંચન કરવામાં આવેલ, શ્રીસંઘના પ્રમુખશ્રી ભોગીલાલભાએ આવા ધર્મસ્થાનોની જરૂરીયાત તેમજ આવા કાર્યોમાં સાથ આપનારાને આભાર વ્યક્ત કરતું સુંદર આત્માનંદ પ્રકાશ For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir પ્રયન કર્યું હતું. શહેરના નમકે પ્રવચન કરતા જણાવ્યું હતું કે, “ આ સ્થાનમાં “ધર્મતી ' પ્રગટાવી હોય તે પૂ. સાઘીજી સમુદાય પધારે ને આ તને અમરેલી નાખે.” તેમજ આપણુમાં રહેલા ચાર શત્રુઓને દૂર કરવાના કાર્યમાં અનુદના આપતા રહેવા જણાવેલ ત્યારબાદ સમારંભના પ્રમુખશ્રી ચંદુલાલભાએ મનનીય પ્રવચન આપતા જણાવ્યું હતું કે, આ ઉિદ્ધાટનના સ્થાનો શ્રાવક–શ્રાવિકા ઉપકાર સ્થાને છે. પૂ. આચાર્યશ્રી તેમજ દાતાઓને આભાર માની શ્રી ભોગીલાલભાઈની આ ૮૦ વર્ષની વયે પશુ જે યુવાન જેવી વસ્થતા જળવાય રહી છે તે તમના પૂર્વભવને પુન્યાય હાય આપણે પણ આવી પુન્યાય પ્રાપ્ત કરવા ધર્મકાર્યો કરી પુન્ય ઉપાર્જન કરવા પ્રયત્ન કરવા જોઈએ. વધુમાં તેઓએ જણાવ્યું હતું કે-“ભાવનગર એ અમદાવાદ (ગુજરાત) જેમ સૌરાષ્ટ્રની જૈનપુરી છે. અહીંના આગેવાનોએ ધર્મસંસ્કારોથી એ સર્બીિત કરી આપ્યું છે. ભાવનગરમાં સાહિત્ય અંગેની ત્રણ સંસ્થા છે. તેઓ પાસે અલભ્ય સાહિત્ય છે, અને તે સાચવી રાખ્યું છે. પરંતુ તેને સદપરા થાય તે વિચારવાનું છે. આ ત્રણે સંસ્થાઓ એકત્ર થઈ સાહિત્ય તેમજ સંશોધનનું કાર્ય અમદાવાદની શેઠ શાલભાઈ દલપતભાઈ વિદ્યાભવનની જેમ શરૂ કરે એ જરૂરી છે, જ્ઞાન અને ધર્મની સાથે ભૌતિક વસ્તુની પણ જરૂર છે. જૈન સમાજના દરેક ફિરકાની મળી વસ્તી ૫૦ લાખ છે. તેમાં આપણે એક જ ઉમર લગભગ ૨૫ લાખના સમુદાયને છે, એમાં એક પણ કુટુંબ હાથ લાંબો કરે તે આપણે શરમાવા જેવું છે, પર્વના દિવસોમાં આપણે શા માટે ફંડફાળો કરીએ છીએ તે આપણા માટે શરમાવા જેવું છે. પરંતુ આપણે એવી કઈ યેજની કરવી જોઇએ કે જેથી કરી એક પણ ભાર વ્યાવહારિક કે ધાર્મિક જ્ઞાન વિના ન રહે. આટલી શક્તિ પ્રાપ્ત ધરે તે સમાજ પળા ઊંચા અાવી શકશે. કેટલાક અત્યારની હવાને દોષ કાઢે છે ને કાળની વિચારણામાં ઊભા રહે છે. આ રીત ન સંસ્કૃતિ નથી પણ બરાબર ઊભા રહી વિકાસ સાધવ એ જ જૈન સંસ્કૃતિ છે.” - મારે જે ક્ષેત્રની જરૂર છે તેમાં આપણું બાળને અભ્યાસ અથવા ઉદ્યોગ તરફ દોરવા ને ધંધામાં લગાડવા કે જેથી ગરીબીમાંથી ઉગરી જય. આપણું પૂ. આચાર્ય તથા પૂ. મુનિવર્યો માવી રાતના ઉપદેશ આપવા તેમજ શ્રાવકને બોલાવી પ્રતિતી કરવા પ્રેરણા આપતા રહે તેવી વિનમ્ર છે ” મારી આ વાતથી કોઈને પણ ઠીફ ન લાગ્યું હોય તે ક્ષમા માંગુ છું.” બાદ પૂ. આચાર્યદેવશ્રીએ પ્રવચન આપતા કહ્યું હતું કે, " દરેક મનુષ્ય સુખની ઇચછા રાખે છે. અને સાચા સુખનું સાધન ધર્મ છે. પાપથી દુઃખ થાય છે. દરેક ધર્મને સાર પણ એ જ છે, માજીસ પુણ્ય નવ પ્રકારે બાંધી શકે છે. તેમાં અન્ન, પાણી અને આશ્રય એ ઉચ્ચ પ્રકારના પુય માર્ગો છે. ગુરવની વહેરાવવા આદિની સગવડતા સાચવવી અને તેઓથી ધમનિયા સુંદર તથા શાંતિપૂર્વક કરાવી શકે તે માટે ઉપાય કરાવવા તે પણ પક્ષના કાર્યો જ છે.” અંતમાં સંધના ઉપપ્રમુખશ્રી ખીમચંદ ચાંપશીભાઈએ સૌને આભાર માન્યો હતે. જેન” તા. -૪-૬૬ માંથી સાભાર, માસ્માન પણ ૧૬ For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir શા પરી આ : અનાવનાર ૩ અનાવનારા S =****ઝ ભરજીસ લાઈફ બેટસ ફેજસ પેસેન્જર સ્ટીમર્સ લીંગ શાસ ફાયર પૂફ ફાર્મ રોડ રેલ ૧ વાડીલ બેઝ છે રેફયુઝ હેન્ડ કાર્ટસ { પેલા ફેન્સીંય છે લેડ-જુલાઈટ (લેડવુલ) આ મેગ્નેટીક સેપરેટર્સ વિગેરે મુરીંગ બોયઝ B બોયન્ટ એપરેટસ વિગેરે શાપરીઆ ટેક એન્ડ સ્ટીલ ફાં પ્રા. લીમીટેડ – શીપ બીડી અને એની મસ; ચેરમેન શ્રી માણેકલાલ ચુનીલાલ શાહ મેનેજીંગ ડીરેકટર્સ : શ્રી મેહનલાલ ભાણુ9 શાપરીઆ શ્રી વલાલ ભાણુજ. શાપરી રજીસ્ટર્ડ ઓફીસ અને શીપયાર્ડ / એ-જીનીઅરીંગ વકર્સ અને ઓફીસ શીવરી કે રે, પરેલ રેડ, ફોસ લેન મુંજાઈ તું, ૧૫ (ડી. મુંબઈ નં. ૧૨ (ડીડી) ફ્રેિન નં. ૪૪૧/૭ર ફોન નં. ૭/૦૮ ગ્રામઃ “શાપરી આ શાવરી, મુંબઈ ગામ: “િશાપરીઆ પરેલ, સુબરું For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir આ સભાની નવા ક્લાઇફમેમ્બર શ્રી વિનયચંદ ત્રિલેવનદાસ પારેખ - ભાવનગર પાલીતાણામાં પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ - સુરત રહેતા ( સાવરકુંડલાના વતની ) સંઘવી મનુભાઈ વીરજીભાઈ સુતરીયા તરફથી પાલીતાણા-શત્રુંજયગિરિરાજની તળેટીમાં આવેલ શ્રી બાબુ ધનપતસિહજીના જિનાલાયમાં પ્રવેશદ્વાર સામે નવી જ તૈયાર કરાવેલ ભવ્ય દેવકુલિકામાં શ્રી આદિનાથ જિનબિંબની પ્રતિષ્ઠા વૈશાખ વ. ૭ તા. ૧૧-૫-૬૬ના ભવ્ય રીતે ઉજવાયેલ છે. આ પ્રસંગે તેઓશ્રી તરફથી હૈ. વ. ૪ના સાવરકું ડલાથી પાલીતાણાને બસ દ્વારા શ્રા કાઢવામાં આવેલ. અને શ્રી સિદ્ધક્ષેત્ર જૈન બાલાશ્રમમાં પૂ. આ શ્રી જંબુસૂરીશ્વરજી મ. આદિની નિશ્રામાં પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ તથા શ્રી સંઘ તીર્થમાળ મહોત્સવ અપૂર્વ ધુમધામથી ઉજવાયેલા છે. ભેટના પુસ્તક માટે વિજ્ઞપ્તિ શ્રી આમાનદ પ્રકાશનું ભેટનું પુસ્તક પ. પૂમુનિ શ્રી ચંદ્રપ્રસાગરજી ( ચિત્રભાનુ ). મહારાજ શ્રી વિરચિત “ ચાર સાધન” તૈયાર છે. ચાલીસ પૈસાની પોસ્ટની ટીકીટ મોકલીને સભ્ય સાહેબેને તે મગાવી લેવા વિનંતિ છે. મંત્રી. સ્વર્ગવાસ નોંધ શાહ ડાયાલાલ હરીચંદ ભાવનગર મુકામે તા. ૪-૫-૬૬ બુધવારના રોજ મળેલ અવસાનની અમો દુઃખપૂર્વક નોંધ લઈએ છીએ. તેઓશ્રી ધર્મ પ્રેમી હતા. તેમજ સવભાવે મિલનસાર હતા. તેઓ આ સભાના આજીવન સભય હતા. પરમકૃપાળુ પરમાત્મા તેમના આત્માને શાંતિ અર્પે એજ પ્રાર્થના. For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ATMANAND PRAKASH Regd. No. G, 49 શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગર ===== are mos ખાસ અગત્યની વિનંતી ne pan ane આ સભા તરફથી આજ સુધીમાં માગધી, સંસ્કૃત, ગુજરાતી, ઇંગ્લીશ તથા હિન્દી ભાષામાં લગભગ બસે પુસ્તકો પ્રગટ કરવામાં આવ્યાં છે. તેમાંથી મોટા ભાગના ગ્રંથે આજે સટાકમાં નથી, માત્ર સાઠથી પણ ઓછા ગ્રંથ ટેકમાં છે અને તેમાં પણ કેટલાક ગ્રંથની તો બહુ જ થોડી નકલે સ્ટોકમાં છે. હાલ જે ગ્રંથ સ્ટોકમાં છે તેમાંના સંસ્કૃત વિભાગની અગત્યની યાદી નીચે આપવામાં આવેલ છે. આ પ્રકાશનો ખૂબ જ ઉપયોગી અને તરત વસાવી લેવાં જેવાં છે. તો જેઓએ તે વસાવેલ ન હોય, તે પોતાના જ્ઞાન-ભ'ડારમાં તરત વસાવી લે તેવી અમારી ખાસ વિનતી છે. નીચે દર્શાવેલ કી'મતે ગ્રંથ સ્ટોકમાં હશે ત્યાં સુધી. આપવામાં આવશે અને ખાસ સગવડ તરીકે તેમાં સાડાબાર ટકા કમિશન કાપી આપવામાં આવશે. 1 કપુર ફિડી : (દ્વિતીય એશ ) 10-00 2 आ. देवेन्द्रसूरिकृत टीकायुक्त कर्मग्रंथ ( મા. રના ( પાંચ અને છે) 6-00 3 जैनमेघदूत * પ્રા સંઘ (પ્રતાકારે) જેમાં સિંદુર પ્રકરણ મૂળ, તત્ત્વાધિગમ : મૂત્ર મૂળ, ગુણુસ્થાનક્રમારોહ મૂળ છે.) 0-60 6 ત્રિપછી વર્ષ મા. 2. (મૂળ સંસ્કૃત) - 6 ,, મા, રા ( , ) 8-00 , (પ્રતાકાર) ૧आ. श्री विजयदर्श नसूरिकृत टीकायुक्त 8 સમ્મતિત માર્ગ વતાવા........ 16-00 : તરવાથfધામરસૂત્ર............. 16-00 લખે :—શ્રી જૈન આત્માનંદ સમા : ભાવનગર પ્રશિક : ખીમચંદ્ર ચાંપશી શાઇ, શ્રી જૈન આત્માનંદ સભાવતી મુદ્રક : અનંતરાય હરિલાલ શેઠે, આનંદ પ્રિન્ટીંગ પ્રેસ, ભાવનગર For Private And Personal Use Only