Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAne | E | F / pustaka 43 muM. zata 2072.. mArA 4, pa0 gama'& $ thA. kAtika : navembara na 8 che 05 (c) o o o ) Que 2 ST ja8 samI pAvAra kIcakro - 6 zrI jena mAtmAnada sabhA-bhAvanagara ? - ICULELcUCLEUCTEUCUCUCUCURUC ISTISTSTSTATET-TET/ ST) For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir a nu ke ma Na kA. 1 nUtanavarSa-maMgaLAcaraNa. ( jhaverI mULacaMda AzArAma vairATI) 2 nUtanavarSAbhina'dana. ( munizrI hemendrasAgarajI mahArAja ) kavi kema thavAya ? ( munirAja zrI dhuradharavijayajI ma... ) 4 vicArazreNI. ( AcArya zrI vijaya karaturasUrijI mahArAja ) 5 AtmAne AdhyAtmika vikAsakrama. (zrI puNyavijayajI masaM vijJapAkSika ) 6 maMtrIzvare varatupALa tejapALanI sAhitya sevA.( DuMgarazI dharamazI saMpaTa-karAMcI ) 7 prAsaMgika phuraNa. ( zrI phatehacaMda jhaverabhAI ) . 8 keTalIka vyAkhyAo. ( rA, cekasI ). 9 vatta mAna samAcAra. sabhI. muMbaI vIlepArale muMbaI A mAsamAM navA thayelA mAnavatA sabhAsadRA. 1 zeTha choTAlAla devacaMdabhAI ( kAlakIvALA ) ( 1 ) 2 zrI rasikalAla ema. zAha (amadAvAda) 3 zeTha popaTalAla mohanalAla ( , ) 4 jhaverI sevaMtIlAla bhogIlAla ( pATaNa ) 5 zeTha dharamadAsa ruganAtha ( porabaMdara ) 6 saMdhavI dIpacaMda lakSmIcaMda ( zeDubhAra ) ( , ) 7 koThArI jIvatalAla candrabhANa ( rAdhanapura ). 8 kusumagara kAntIlAla hIrAlAla 9 zAha ratIlAla catrabhuja ( bhAvanagara ) 10 zAha kumudacandra mULajIbhAI ( mAMgaroLavALA ) | ( , ) 11 zAha maNilAla phulacaMda ( 2. 12 zAha mANekacaMda popaTalAla bhaloDa muMbaI) malADa muMbaI bhAvanagara thAnagaDha amArA mAnavaMtA peTrana sAhebo ane lAipha membarAne namra sUcanA. A sabhA taraphathI uparokata sabhAsada sAhebane bheTanA granthA chapAI taiyAra thAya che ke-prathama tenI jAhera khabara zrI AtmAnaMda prakAzamAM ApI tyArabAda bheTa mokalAya che e dhAraNa che. chatAM tarataja keTalAka mAnyavara uparokata sabhAsa navA bIjA pratye bheTa maMgAvavA sabhAne lakhe che, to teo sAhebane jaNAvavA rajA laIe chIe ke-sabhA taraphathI je je bheTanA granthA prakaTa thAya che te base hu pAnA uparAMta ane pAMcasA pAnA sudhInA granthA prakaTa thAya che, je granthA chapAtAM lagabhaga eAchAmAM ochuM eka varSamAM thAya che, pachI temAM mukavAnA suMdara phoTAo jenA blekA (raMgIna ) muMbaIthI taiyAra thaI AvatA, ane te paNa chapAtAM bIjA lagabhaga cAra pAMca mAsa thAya che. vaLI bAInDIga suMdara karAvatAM paNa traNa cAra mAsa bIjA thAya che. A badhu Akho grantha chapAyA pachI taiyAra karAvavuM paDe che. vaLI dareka grantha bane teTalA zuddha karavA pRpha jovA vagere kAryamAM paNa keTalAka samaya lAge che. vaLI eka nahi paraMtu be, traNa ke vadhAre bheTanA granthA sAthe pUrA ( anusaMdhAna TAIla pAnuM 3 ) . For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnaMda prakAza. .. prakAzaka -zrI jaina AtmAnaMda sabhA-bhAvanagara .. vIra saM ra472. vikrama saM. 2002 kAtika. :: i. sa. 1945 navembara :: pustaka 43 muM. aMka 4 che. hlvvKHtbtbtbHKHtbtm hbrKHtbtKHtbtKHtbtm USULUP upaEMBEVEMBER LEME BHUJ BHURSUIF UR FURBHMSHigh nUtana varSa-maMgalAcaraNa, vasaMtatilakA vRta. he! atya topaninA sUta nUtana varSa, thAjo pasAra viNa vina ane saharSa, no prAcIna jaina mAtaNI niprabhAe, pharakAvaje pharIne vizva prA. jhaverI mUlacaMda AzArAma vairATI che che ana rAga. jenapurI-bhopAlI. che ane bhagavaMta nArI! namorI-tamArI-morI-merI, OM arhana bhagavaMta nArI. gagana maMDaLa meM chAI balIyAM! kevaLa bhAnU udyota bharI. ahaMna. 1 zatru mitra samabhAva rahe tuM! ghaTa usa bharI. OM arNana. 2 amRta sama vayaNa tuja varase! svAdavAda ghanaghera bhayorI. je ahaMna. 3 sAdhya sAdhananAM bheda kahetuM! dhyAtA dhyeya eka tAna bharI. OM arhana. 4 vaMdana gherATI pUjana arcana! pAlava tuja paryorI. OM arhana. 5 a ma dAvA da. jhaverIvA" } jhaverI mUlacaMda AzArAma vairATI virATI niketana HKHtKHtbtbHbtKHtbtKHtvbtKHtbtKHtbtKHKHtbtKHtb tltKHtbhlKHvKHtKHtb htKHtbvbtKHtKHvKHtb For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir = 00 nAma che - rAjA = mahAma thI ha0000 nA pAyAnA kAmamA himamamamamamamamamama nAmanA nUtana varSAbhinandana. pAnanA rA.. ---- - - ? to vasaMtatilakA. hIMkAranA madhura guMjana sAthe Ave, AzISa gotamataNa vaLI sAthe lAve; saMskAra saMpada samRddhi anaMta lAve, dIpAvalI sukhada bhAratamAM padhAre. mizra. pade pade kuMkumarAzi vere, suhAsyathI saMkaTa sarva nAse, samRddhithI bhAratane bharI de, dIpAvalI dIpa anaMta sahe. jinezvara siddha kare suka, ape navuM cetana mAnavImAM, ahRpAthI parameSabhAvanA, saMsiddha thAye jaganA jAnI. vasaMtatilakA. AyuSya dIrdha atiraya samRddhi sAthe, pAme jana jina kRpAthakI bhAratIne, A navya varSa banaje ati bhavyabhAvI, saMskAra zAMti rasa relamachela vaSI. zArdUlavikrIDita, grAma grAma viSe pharI vilasato jJAnataMbu varSAvato, sadvijJAna vicAradAna kare te prajJA-prabhA prerato; saMskAra sUcave sadA sumanasA pRSTha dharI sarvathA, AmAnaMda prakAza A jagatamAM vistAra pAme sadA. 5 racayitA:-munizrI hemendrasAgarajI mahArAja che. karAya ... tenA hA mArA mananI vAta - - - - na mArA mA SIR %iDowvAmAmAdA haeo 2 rAma bApAnA hamArA ' akhabamabamaNI For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir UCUCULUCULUCULUSLEVEUCLEUEUEUEUEUEUE kavi kema thavAya? [paEEEEUGUESESuranuliuu ELCLLLLSUSUSLSLSLS4656 Snean (gatAMka pRSTha 41 thI zarU ) lekhaka-munirAja zrI dhurandharavijayajI, kavitva zakti prApta thavAmAM pUrvajanmanA ghaNI nAnI uMmaramAM temane muni banAvavAmAM viziSTa saMskAra e bIjuM kAraNa che. ethI ja AvyA. agAdha AgamenA vicAro ApoApa kahevAya che ke, "kavi janme che paNa banato nathI. temanAmAM spharyA. guru mahArAja to sAkSi mAtra AvA bIjA prakAramAM evA kaviono samAveza thayAM. eka vakhata guru mahArAja bahAra padhArela thAya che, ke jeoe A janmamAM kaMI paNa viziSTa tyAre bIjA munione zAstranuM adhyayana sundara prayatna na karyo hoyane asAdhAraNa zakitano rIte karAvavA lAgyA. guru mahArAje AvI gupta vikAsa dekhAto hoya, temane mATe pUrvajanmanI rIte joyuM ne sAMbhaLyuM, khUba khuza thaI sundara ArAdhanA ane tethI jJAnAvaraNIyakarmane nAnI vayamAM ja vAcanAcArya banAvyA. A sarva viziSTa kSopazama mAnavAmAM Ave che. laghuvayamAM je banyuM temAM A janmanA kaMIpaNa (1) daza pUrvadhara zrI vajAsvAmijI viziSTa kAraNe nathI jaNAtAM, temAM kAraNabhUta mahArAja, jaina zAsananA advitIya prabhAvaka pUrvajanmanI viziSTa ArAdhanA ja che. thayA, temanA pratibhA ne pANDitya apUrva (2) jaina AgamanA caturanugamaya hatAM. zaizava-avasthAthI ja temanI smaraNazakita vyAkhyAnanI vyavasthA karanAra pUrvadhara zrI Arya Azcarya pamADe tevI hatI. rakSitajI mahArAja paNa pUrvajanmanA viziSTa sunaMdA teozrInA mAtA ne dhanagirijI saMskAro sAthe ja jamyA hatA. pitA. teo garbhamAM hatA tyAre ja pitAe dazapura nagaramAM semadeva nAmanA brAhmaNa pratrajyA grahaNa karela. janma pAmyA bAda pitAnI hatA. temanA suputra zrI AryarakSita che. bAya dIkSA saMbandhI hakIkata sAMbhaLI pUrvajanmanuM vayamAM temanI yAdazakita apUrva jANI mahAna smaraNa thayuM, jAti smaraNujJAna upajayuM, paDita banAvavA mATe temane sundara adhyayana mAtAno moha ocho thAya mATe mAtAne kaMTALo karAvavAmAM AvyuM. atizaya nAnI avasthAmAM ja ApavA lAgyA. kaMTALela mAtAe eka vyAkaraNa-nyAya-vedAnta-mImAMsA-veda-vedAMga. samaya gocarI mATe Avela potAnA pUrvanA vagere sarva zAstrono pAra pAmyA. temanI svAmI munizrI dhanagirijIne soMpI dIdhA. pratibhAno parimala comera prasaryo. rAjA ane sAdhvInA upAzraye temane uchera karavAmAM prajA sarvane temanI vidvattA mATe saddabhAva AvyuM. traNa varSanI vayamAM pATha karatI sAdhvI, pracyo. te saddabhAva batAvavA mATe hAthInI enAM zabda sAMbhaLI agiyAre aMge mukha. aMbADI para besADI sanmAnapUrvaka moTA pATha karI lIdhAM. ADambara sAthe temane nagarapraveza karAvavAmAM For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kaja 52 zrI AtmAnaMda prakAza : Ave, ne mahAmUlyavALA bheTaNa temane e pramANe savAla-javAbanA cakrAvAmAM ApavAmAM AvyA. nAnA deve digambarane guMcavI mAryo. eTale jaina dharmanA sundara tatvane samajanAra cIDAIne digambare kahyuM taf vitaY? (chAza mAtAne zrI Arya rakSitajInuM A vyAvahArika pIdhI ?) arthAt bALakone pathya tarIke dUdha jJAna Ananda ApanAra na thayuM. je jJAnathI pIvarAvavAmAM Ave ne pukhta vayanA mANasothI pitAnI janetA pramoda na pAme te zuM kAmanuM? ja chAza pIvAya eTale te chAza pIdhI che ? ema vicArI mAtAnA kahevA pramANe pUrvanA evA praznathI haju tuM bALaka che, pukhta umemaabhyAsa mATe puna: taiyAra thayAM. muni thayAM, jene nathI evuM sUcana digambare karyuM. tenA pUrva bhaNyA, AcArya banyA ane zAsananA uttaramAM devasUri mahArAje kahyuM taf zveta mahAprabhAvaka nAnI umaramAM thayAM. teozrInAM mavati natu taY ( chAza te sapheda hoya che, A sarva vikAsamAM pUrvajanmanA viziSTa pILI nathI hotI ) pIta zabdano artha pherasaMskAro hetubhUta che. vIne digambarane banAvyo eTale vadhAre cIDA(3) eka samaya hato ke eka bIjA ne digambara bolyA jAuM vAra ramANitadarzanamAM paraspara vAdazAstrArtha karanArA prasaMge machAmi, rANA samAjo sArdhanate. (ha ghaNu sAMpaDatA. te samaye pratibhA, svaparadazananA bALakanI sAthe bolavAne IcachatA nathI. ziSTa zAstronuM UMDuM jJAna ane vApaTava vagere ati - mANaso sarakhAnI sAthe spardhA kare che. ) devaAvazyaka aMga gaNAtAM. vAdI devasUrijI sUri mahArAje uttaramAM jaNAvyuM. vAta vAra? mahArAjamAM bAlyavayamAMthI e sarva svAbhAvika vAstu mavati nAnA, za, nAmayathArda hatAM. teozrInAM gurumahArAja zrI municandra vATA, madhyeva, natu pratyakSa vaza rAstrasUrijI mahArAje kahyuM rAjanI sabhAmAM eka caina resthati, ( bALaka koNa ? bALaka be digambara vAdI sAthe zAstrArtha karela te samaye prakAranA hoya che eka nagna ane bIjo ajJa, bAla-devAcArya tyAM sAthe hatA. zaruAtamAM bemAMthI koI prakAre huM bALa nathI ne tuM thaDe vinada thaye. digambara vAdIe pUchayuM baMne prakAre cheH nagna to pratyakSa che ane ajJa ke-mArI sAthe keNavAda karaze? vAdI devasUrijI che e zAstrArtha vaDe siddha thaze. ). mahArAje kahyuM ke-adam (huM ) pachI zrIdevasUrijI mahArAja zAMta rahyA. digambare pUchayuM-javaNa? (tuM koNa che?) zrImunicaMdrasUrijI mahArAja sAthe digambarane devasUrijI ma.-arda deva, (huM deva chuM ) vAda thayo ne digambara parAjaya pAmyA. bAlyAdigambara-revara : ? ( deva koNa? ) varathAmAM ja vAdI devasUrijI mahArAjanI AvI devasUrijI ma.-Adama ( huM ) sundara pratibhA ane vAkcAturI pUrvajanmanA digambara-aDhuM ? ( huM ke ?) viziSTa saMskAronuM ja phala manAya. devasUrijI ma.--:a zvA (tuM kutaro) (4) vedane anusaranAra cha darzane che. temAM digambara-DyA ? ( kutaro koNa ?) eka vaizeSika darzana che. tenA mULa sUtranA racadevasUrijI ma.-tram (tuM ) yitA kasuda RSi che. tenA upara zaMkaramizra digambara-hyuM ? (tuM koNa ?) nAmanA eka prakhara paDite upaskAra nAmanI devasUrijI mahuM re ( huM deva ) TIkA banAvela che. te zaMkaramizranI vidvattA For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kavi kema thavAya ? 53 ane pratibhA mATe ghaNI prazaMsA saMbhaLAya che. sAMbhaLIne rAjA ane paDite Azcarya pAmI bAlyavayathI tenAmAM viziSTa prajJAvikAsa hato. gayA. rAjAe ekadama khuzI thaIne khUba dAna te TUMka hakIkta A pramANe che. dIdhuM. sanmAna tarIke gaNAtI viziSTa chetI zaMkaramizranA pitA bhavanAtha zarmA rAjyanA paNa ApI ane kahyuM, "gada vADajalsa mukhya paMDita hatA. temanA vicAro ghaNA ja pratimA !" (Azcarya che ATalI bAlyavayamAM udAtta hatA. teo samajatA ke rAjyalakamI. paNa AnI AvI pratibhA !) jyAre rAjAe thI vicArazuddhi nAza pAme che. eTale rAja AvuM Azcarya vyakta karyuM tyAre zaMkare javAba paMDita hovA chatAM rAjyanI eka pAI paNa AvyA kepote letA nahiM. AvA udAra svabhAvane lIdhe "vArda vAnara!, na je vADhA sarasvatI temanuM rAjyamAM sanmAna paNa ghaNuM UMcuM hatuM. jUne zame varSe, vavAmi zagyam " kAraNa prasaMge eka vakhata bhavanAtha zamo bahAra (he jagane Ananda denArA rAjana! gAma gayelA. ahiM rAjyamAM bahAranA keTalA- bALaka chuM paNa mArI sarasvatI-vidyA bALaka eka paMDito AvelA te samaye rAjapaDitanuM nathI. pUrA pAMca varSa paNa mane nathI thayAM sthAna khAlI rahe e ThIka nahi eTale temanA chatAM mArI vANIthI traNa jagatane varNana karavA putra zaMkaramizrane bolAvavAmAM AvyA. zaMkara - huM samartha chuM. ) mizranI ummara te samaye pUrI pAMca varSanI paNa na hatI. potAnA pitAnA sthAne AvI zaMkara AvuM je saMbhaLAya che temAM pUrvajanmanA mizra beThA. ghaNe vidyAvinoda cAlyuM. temAM saMskAra ja hetubhUta che. rAjA taraphathI vedanA "zIrvAda: 6. (5) darekanA anubhavanI vAta che kenA ravAta ' e vacanane pAdapUti keTalAeka bALakanA saMskAro nAnapaNathI karavAnuM kahevAmAM AvyuM. te pUti karavAne eTalA sundara hoya che ke bhASA mIThI bolatA bahAranA paNDitAe prayatna karyo chatAM sabhAne hoya, je grahaNa karAvIe te turata grahaNa karI camatkAra pamADI zakyA nahi. nAnA zaMkare letA hoya, jyAre keTalAeka tethI taddana judI tenI pUti karI sabhAne chaka karI dIdhI. te pati prakAranA hoya che. emAM pUrvajanmanA saMskAra nIce pramANe hatI. sivAya bIjuM pradhAna kAraNa na ja manAya. eka vakhata dakSiNamAM ATha daza varSanI * ghaTitazcalita che, prathA tava cUpare ! . ummarano eka karmakarano chokaro hato. gaMNa sArApu, traNa hRstrapati rA" tanA viSayamAM tenI buddhi evI khIlelI jaNAtI "he rAjana ! (zatruone jitavA mATe hatI ke ApaNane Azcarya thAya. game teTalA jyAre ) te prayANa karyuM tyAre hajAra mAthA- rU. nI pAIo ke paisA karavAnuM tene pUchavALo puruSa zeSanAga calAyamAna thaye. (senAno vAmAM Ave ke tarata ja tene te satya uttara bhAra sahana na thavAthI), hajAra AMkhavALo Ape ke je javAba bIjA sAdhAraNa mANasone Indra Azcarya pAmyA. (A moTI senA sAthe kAgaLa pensIlathI gaNavo paDe. keNuM jAya che? ema) sahastrakiraNa-sUrya DhaMkAI A sarve buddhizakitanA vikAsanA udAga. ( sainyanA cAlavAthI UDelI dhULavaDe) haraNe che. kavitvazakita buddhizaktinuM aMga che For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir @900000000000 je vicArazreNuM. je 8000000000000 lekhaka-AcArya zrI vijayakastUrarijI mahArAja mAnavIne maLelI aneka prakAranI kudaratI vAne mATe te kudaratano samULago nAza karavA bakSIsamAMthI adekhAI ane dhRNa paNa eka prayatna karavAmAM Ave che. prakAranI bakSIsa che, to tene upaga punyamAM anAdi kALathI jIva maratA AvyuM che. na karatAM pApamAM karavo joIe. eka kSaNa paNa te mRtyu vagara rahyo nathI, mAnavIne pApa karavuM game che ane punya mRtyunI sImA oLaMgAya nahiM tyAM sudhI jIvane bhegavavuM game che, khAvuM che kariyAtuM ane meM mukti maLI zakatI nathI. mRtyuthI mukAvAnuM karavuM che mIThuM te kema banI zake ? je mAnavI nAma mukti che. nirvANabhUmi sudhI pahoMcyA potAnA jIvanamAM mIThAza anubhavI rahyA che sivAya mRtyuthI chUTI zakAya tema nathI; kAraNa temaNe avazya sAkara khAdhI haze ja ane kaDavAza ke mRtyunI sImA nirvANabhUmi sudhI ja che. anubhavanArAe kariyAtuM khAdhuM haze e vAta tyArapachI mRtyune eka kSaNa paNa avakAza nathI. anubhavasiddha che mATe jIvanamAMthI kaDavAza vairAgya ane aNagame e baMnemAM sthaLa kADhavI hoya to sAkara khAtAM zIkhe. daSTithI kAMIpaNa aMtara jaNAtuM nathI chatAM samabhAva ane zAMti jevI keTalIka vastuo baMnemAM ghaNuM ja aMtara che. vairAgya mohane evI che ke jene kudarata (prArabdha) ApI zakatI upazama thavAthI thAya che mATe te vikAsa svarUpa nathI; kAraNa ke te tenA gharanI nathI paNa jIvana che tyAre aNagamo mohanA udayathI thavAvALe khuda potAnI mAlikInI che. eTale AtmAne eka prakArano vikAra che, mATe ja vairAgya AvI vastuo meLavavAne mATe kudaratanI nirjarAnuM kAraNa che ane aNagamo kamabaMdhanuM oziyALI bhegavavI paDatI nathI. je AtmAnuM kAraNa che. aNagamAmAM viSama bhAva che, Araudra e samabhAva ane zAMti meLavyAM che temaNe dhyAna che ane vairAgyamAM samabhAva che, dharmadhyAna kudaratane asahakAra karIne tenI AjJAonuM tathA zukaladhyAnanI uttarottara tIvratA che. ulaMghana karyuM che, saMpUrNa svataMtratA meLava- vairAgya bhAva viralAne ja thAya che ane udvega eTale kavitvazakitanI prApti paNa pUrvajanmanA thavAne kaI kAraNa nathI. A janmanA saMskAra saMskArothI thAya che. pUrva janmanA saMskArothI jamAntaramAM sAthe jAya che. tyAM janmatAMnI kavitvazakitano vikAsa thAya che. eTale A sAthe ja tene udaya thAya che. janmamAM paNa game teTalI vaye kavitvazakitanA e rIte kavitvazakitanI prAptinuM bIjuM vikAsane mATe yatna karavAmAM Ave ne A kAraNa pUrvajanmanA viziSTa saMskAra che. janmamAM te yatna saphala na thAya te nirAza -(cAlu) For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vicArazreNI 55 garbhita aNagame ghaNuomAM maLI Ave che ke ane acaLa che. je eLA svarUpa sukha te jene sthULadaSTi jIvo vairAgyanA nAmathI oLa asthira che; kAraNa ke punya pApa eka kSaNa paNa khAve che. vairAgyamAM kaSAya tathA viSayanA upazama eka svarUpe sthira rahI zakatA nathI. dareka kSaNe bhAvanI AvazyaktA rahe che mATe te jJAnagarbhita parivartana thayA kare che eTalA mATe tenA che ane aNagamo kaSAya tathI viSayanA nimittathI eALAmAM paNa asthiratA che. je vastu ane thAya che eTale te duHkhagarbhita che. sthira che temAM nyUnAdhikatA tathA viSamatA rAga hoya che tyAM sudhI ja vairAgya kahevAya anubhavAya che jethI karIne pariNAme te che. rAgano kSaya thayA pachI vairAgya jevuM kazuMye vastune abhAva thaI jAya che. AtmasvarUpa rahetuM nathI, kAraNa ke rAga-dveSane krodhAdi cAra vAstavika sukhamAM AmAMnuM kazuMye hotuM nathI kaSAyamAM samAveza thAya che mATe jyAM sudhI mATe ja te sAcuM ane zAzvatuM kahevAya che. saMjvalana kaSAya hAya tyAMsudhI vairAgya kahI ajJAnI mAnavIone covIse kalAkano zakAya paNa teno kSaya ke upazama thayA pachI prayatna kevaLa duHkhanA mATe ja hoya che. jo ke vItarAga kahevAya che paNa vairAgI kahevAtA nathI mAnavI sukhanI zraddhAthI ja aneka prakAranA kaSTa mATe ja verAgI ane vItarAgamAM aMtara che. sahana karIne prayatna kare che chatAM abhaNasaMpUrNa (kSAyika bhAve) vItarAga thayA pachI paNAne laIne temane du:kha ja bhogavavuM paDe che. pAchA rAgI banI zakatA nathI paNa vairAgI AvA aNajANu mANaso sukhane kevaLa nAma pAchA rAgI banI zake che. mAtrathI jANe che, paraMtu tene sAcI rIte alpA sAcAno nirNaya karI zake nahIM. oLakhatA nathI, jethI karI teo ThagAya che eka vyakitae sAcuM mAnI rAkhyuM hoya tene ane pariNAme sukha na maLavAthI nirAza thAya che. tenAthI vadhAre buddhivALA yukti prayuktithI koI paNa kamene koI paNa jJAnI puruSe asatya siddha karI batAve che. tenAthI vadhAre sukha tarIke gaNyuM ja nathI. aNajANu mANase buddhizALI haze te tenA kathanane asiddha karI potAnA kAyika, vAcika tathA mAnasika batAvaze. Ama buddhinI tAratamyatAthI koIpaNa vyApArathI kevaLa karmano saMgraha kare che ke pAramArthika satya jANI zake nahIM. sarvajJonA jene jJAnI puruSo duHkha kahIne oLakhAve che. vacana upara zraddhA rAkhavAnI jarUrata rahe che; jyAre karma duHkhasvarUpa che te pachI karmanuM kAraNa ke jJAna bAdhaka karmo naSTa thavAthI ane pariNAma sukhasvarUpa kevI rIte hoI zake ? vastu mAtra pratyakSa thavAthI sarvajJonA jANavAmAM cha khaMDane svAmI cakravatta tathA cakravatI. ane jaNAvavAmAM asatyano aMza paNa paNAnI Rddhi bhulAvI daIne laMgoTI mAtra heto nathI. vastradhArI galIyAmAM paDelA eThavADamAMthI saMsAramAM ajJAnI e mAneluM sukha dANu vINI khAnAra bhIkhArIne ghareNAM kapaDAMthI duHkha punya-pApanA oLA che. AtmAnA svabhAva- susajijata karIne tenI pAsethI sukha tathA svarUpa sAcuM sukha koIpaNa vastuno oLo nathI. AnaMdanI AzA rAkhIne tenI sevAmAM niraM. te svata: siddha ane sthira che. tene bhagavAne tara rahe te pitAnI manokAmanA saphaLa karI sacetana ke acetana jevI bIjI kaI paNa vastunA zaktA nathI, tevI ja rIte anaMta jJAna, darzana, saMyoganI jarUrata nathI, mATe ja te zAzvata cAritra, jIvana ane anaMta sukha tathA AnaMda For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ AtmAne AdhyAtmika vikAsakrama. A lekhaka-munirAja zrI puNyavijaya, ( saMvijJapAkSika) AtmAnI zaktionA kamika vikAsane pragaTa thAya che. AvaraNAnI tIvratA jyAM sudhI guNasthAna kahe che. jenazAstramAM guNasthAna e AkharI hadanI hoya che tyAM sudhI AtmA pAribhASika zabdanI matalaba Atmika zaktine prAthamika avikasita avasthAmAM hoya che, ane AvibhaoNva arthAt enuM zuddha kAryarUpamAM pari jyAre AvaraNa bIlakula naSTa thAya che tyAre buta rahevAnI taratama bhAvavALI avasthA che. AtmA garama avasthA-zuddha svarUpanI pUrNatAmAM AtmAnuM vAstavika svarUpa zuddha cetanA yA vartamAna hoya che. jema jema AvaraNanI tIvratA pUrNAnaMdamaya che. jyAM sudhI AtmAnI upara kema hoya che tema tema AtmA prAthamika ava ghana vAdaLAnI jema tIvra AvaraNanI ghaTA sthAne choDIne dhIme dhIme zuddha svarUpanA lAbha chavAyelI hoya che, tyAM sudhI enuM asalI prApta karato carama avasthA tarapha prasthAna kare svarUpa dekhA detuM nathI. kintu AvaraNo kramaza: che. prasthAna vakhate A be avasthAnI vacamAM zithila yA naSTa thaye ja enuM asalI svarUpa ene aneka nIcI UMcI avasthAone anubhava rUpa cha khaMDanA bhaktA sAcI saMpattithI pUrNa tenI khuzAmada karavAnI jarUrata rahetI nathI, AtmA pitAnI sAcI saMpatti visArI daIne kAraNa ke te prazaMsAnI paNa IcchAthI virakta che. pitAnI vijJAna saMpattithI saMpattivihIna jaDa ajJAnI janatAnI prazaMsA ke sahakAra kevaLa vastuone suzobhati karI sukha tathA AnaMdanI A bhavamAM ja mithyAbhimAnI zrImaMta ane AzAthI jaDa tathA jaDanA vikAnI sevAmAM aNajANa mANasonI pAsethI pagalika sukhanA vaLa rahe te tenAM sukha tathA AnaMdanuM daridra sAdhana meLavavAmAM tathA mithyAbhimAna pipavAmAM TaLI zakatuM nathI. je upayogI thAya che. bAkI to punya karma gadheDuM sAkarane kaDavI kahIne tiraskAra kare tathA nijerAthI maLanArA svarga tathA mokSanA ane uMTa lImaDAne mIThA mAnI svIkAra kare mATe te atyaMta nirupayogI che temaja A te sAkaranI hAni ke lImaDAne lAbha maLI tmika guNa meLavavAmAM atyaMta bAdhakato che. zakato nathI; kAraNa ke guNane tiraskAra ane guNIne to janatAnA pramANapatranI ke prazaMavaguNIne satkAra prANIomAM rahelA ajJAna- sAnI jarAye jarUrata nathI. ane jyAM jarUrata Azrita rAga-dveSane laIne thAya che. jaNAya tyAM guNa aMza paNa hoto nathI; sAkarane pitAnI mIThAza sAbita karavAne kAraNa ke prazaMsA meLavavAnI prabaLa IcchA rahevI mATe pramANenI ke sAkSIonI jarUrata hatI te ja meTe avaguNa che. nathI; paNa sAkara jevA dekhAtA patharAne sAkara- guNI kahevaDAvI pIgalika sukha meLavavA nI paMktimAM bhaLavA mIThAzanI siddhi mATe ajJAnI janatAnA sahakAra mATe jeTalo prayAsa pramANa tathA sAkSIonI jarUra rahe che. karavAmAM Ave che teTale prayAsa guNa meLavavA jeNe vikAsanI vATe veLIne Atmika guNa karavAmAM Ave teubhaya lekanuM hita sAdhI zakAya meLavyA che tene potAnI uttamatA ke guNa che. te pUrva yuganA paramarSiyanA pavitra jIvana sAbita karavA ajJAnI janatAne Azraya laI upara daSTipAta karavAthI spaSTa jANI zakAya che. For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org AtmAnA AdhyAtmika vikAsakrama karavA paDe che. prathama avasthAne avikAsanI avasthA athavA adha:patananI parAkASThA ane chellI avasthAne vikAsa yA utkrAntinI parAkASThA samajavI joie. A vikAsakramanI madhyatinI badhI avasthAene apekSAe ucca yA nIca paNa kahI zakAya che. arthAt madhyavati nI kAi paNa avasthA uparavALI avasthAnI apekSAe nIca ane nIcevALI avasthAnI apekSAe ucca kahI zakAya che. vikAsanI taraphe prasthAna karatA AtmA vastuta: ukta prakAranI saMkhyAtIta AdhyAtmika bhUmikAone anubhava kare che, paraMtu jaina zAstramAM sakSepamAM vargIkaraNa karIne tenA cauda vibhAga karyA che je ' cAda guNasthAna 'kahevAya che. enu tamAma AvaraNeAmAM mAhanuM AvaraNa pradhAna che ke jenAthI rAga-dveSanI utpatti che. jyAM sudhI meha balavAna ane tIvra hAya tyAM sudhI anya tamAma AvaraNA khulavAna ane tIvra anelA rahe che. enAthI viparIta mAha nila thaye ja anya AvaraNAnI evI ja dazA thai. jAya che. arthAt mAha nila thaye chate anya AvaraNA paNa ni`la khanIjAya che. ata: AtmAne vikAsa karavAmAM mukhya bAdhaka mAhunI prabalatA ane mukhya shAyaka mAhanI ni-latA samajavI joie. ethI karI guNasthA nAnI vikAsakramagata avasthAe, mehazaktinI Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir utkaTatA, mandatA tathA abhAva para avalaMbita che. mAhanI pradhAna zaktio e che. emAMthI pahelI zakti AtmAne darzana arthAt svarUpa pararUpanA niCya kiMvA jaDa-cetananA vibhAga yA viveka karavA detI nathI ane bIjI zakti AtmA vivekane prApta kaye chate paNa tadanusAra pravRtti arthAt adhyAsa parapariNatithI chUTI svarUpalAbha karavA detI nathI. vyavahAramAM paNa sthAna sthAna para e dekhAya che ke keAi vastunu yathArtha darzana yA edha karethI ja te te vastu meLavavAnI yA tyAgavAnI ceSTA heAi zake che, ane saphala paNa bane che. AdhyAtmika vikAsagAmI AtmA mATe mukhya be ja kArya che. pahelA svarUpa tathA pararUpanuM yathArtha darzana kivA bhedajJAna karavu ane khIjI svarUpamAM sthita rahevu', emAMthI pahelA kArya ne rokavAvAlI mAhazaktine jainazAstramAM darzanameAha * ane bIjA kAryane zakavAvALI mehazaktine ' cA rAga-dveSanA adhyavasAyathI mananA nigrahu karanArI temaja aihika pAralaukika abhilASA AnA tyAga karanArI vyakti ka rokI zake che. karmInA upAdAnamAM heturUpa evA ri tmika vikAsanA krama Anirodha yArna savaranA krama upara avalaMmita che. ethI jema jema saMvaranI mAtrA vadhatI jAya, tema tema ucca ucca guNasthAna prApta thatuM jAya che. NAmaneA abhAva te saMvara kahevAya che. AdhyA-ritrameAha' kahevAya che. bIjI zakti pahelI zaktinI anugAminI che arthAt pahelI zakti prakhala hAya che, tyAM sudhI khIjI zakti di pazu ni`la hAtI nathI ane pahelI zakti mantra, mandatara ane mantratama hAye chate ja bIjI zakti paNa kramaza: e ja pramANe thAya che; athavA eka vAra AtmA, svarUpa-darzona pAme tA phera svarUpalAbha karavAnA mArga prApta thAya che. 57 For Private And Personal Use Only avikasita kivA sarvathA adha:patita AtmAnI avasthA prathama guNusthAna che. emAM mAhunI ukta ane zaktio prakhala hAvAnA kAraNe AtmAnI AdhyAtmika sthiti bIlakula nIcI hoya che. A bhUmikAmAM AtmA cAhe Adhibhautika utkarSI game teTalA karI le paNa enI pravRtti tAttvika lakSyathI sarvathA zUnya hAya che. jevI rIte dizAbhramavALA manuSya
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 58 zrI AtmAnaMda prakAza : pUrvane pazcima mAnI gati kare che ane pitAnA A AdhyAtmika yuddhamAM je mAnasika vikAra ISTa sthAnane nahi pAmatA ene badhe zrama ane AtmAnI pratidvaddhatAmAM koI eka te vRthA bane che, tevI rIte prathama bhUmikAvALe koI bIjo jayalAbha prApta kare che. aneka AtmA pararUpane svarUpa samajI ene meLavavAne AtmAo evA paNa hoya che ke-nthibheda pratikSaNa anurakta rahe che ane viparIta darzana karavA yogya bala pragaTa karIne paNa chevaTe yA mithyASTinuM kAraNa rAgadveSanI prabalatAno rAgadveSanI tIvra prahArathI Ahata thanA-hAra zikAra banIne tAtvika sukhathI vaMcita rahe che. khAIne potAnI mULa sthitimAM AvI jAya che A bhUmikAne jenazAsanamAM "bahirAtmabhAva" ane aneka vAra prayatna karavA chatAM paNa rAgakiMvA "mithyAdarzana kahevAya che. A dreSa para jayalAbha prApta karI zakatA nathI. bhUmikAmAM jeTalA AtmA vartamAna hoya che e ghaNu AtmAo evA paNa hoya che ke na to badhAnI AdhyAtmika sthiti eka ja sarakhI hAra khAIne pAchA phare che ane na to jayalAbha hotI nathI. arthAta badhA upara sAmAnyatA prApta kare che, kintu cirakALa sudhI AdhyAtmika mehanI bane zaktinuM Adhipatya hoye chate yuddhanA medAnamAM paDI rahelA hoya che. koI paNa thoDo ghaNe taratamabhAva avazya hoya che. keI AtmA evA paNa hoya che ke je pitAnI kaI para mehane prabhAva gADhatama, kaI para zakitane yathocita pravega karIne A AdhyAgAtara ane kaI para enAthI paNa ocho tmika yuddhamAM rAgadveSa para jayelAbha prApta karI hoya che. vikAsa kare e AtmAne prAya: le che. koI paNa mAnasika vikAranI pratidraddhasvabhAva che. ethI karI jyAre jANatA ke a- tAnI A traNe avasthAomAM kadi hAra khAIne jANatA AtmA uparathI mehane prabhAva kama pAchA pharavuM, kadi pratispardhAmAM sthira rahevuM thate Ave che tyAre kaMIka vikAsanI tarapha ane jayalAbha prApta kare A anubhava agresara thAya che, ane tIvratama rAgadveSane kaMika darekane hoya che. Aja saMgharSa kahevAya che. manda karIne mohanI prathama zaktine chinnabhinna saMgharSa vikAsanuM kAraNa che. cAhe vidyA, yegya Atmabala pragaTa karI le che. AvI cAhe dhana. cAhe kIti Adi koI paNa sthitine jenazAstramAM "granthibheda' kahevAya che. ISTa vastu prApta karavAnI vakhate acAnaka granthibhedanuM kArya ativiSama che. rAgadveSa aneka vidane upasthita thAya che. ane enI rUpa tIvratama viSagraMthi eka vAra zithila yA pratidvandratAmAM ukta prakAranI traNe avasthAone chinnabhinna thaI jAya to beDo pAra thaye samajavo, anubhava prAyaH badhAne hoya che. keI vidyArthI, kAraNa ke tyArabAda mehanI pradhAna zakita darzana- kaI dhanAthI yA kIrtikAMkSI jyAre potAnA mehane zithila thavAmAM vAra lAgatI nathI ane ISTanI prApti arthe prayatna kare che, tyAre kAM darzanamoha zithila thaye eTale cAritramohanI te vacamAM aneka kaThinatAe jaIne prayatnane zithilatAne mArga khulI javAmAM vAra lAgatI choDI de che yA te kaThinatAone pAra karIne nathI. eka tarapha rAgadveSa potAnA pUrNa belano ISTa prAptinA mArga para agresara thAya che. je prayoga kare che ane bIjI tarapha vikAsonmukha agresara thAya che te mATe vidvAn , moTe dhanavAna AtmA paNa rAgadveSanA prabhAvane kAma karavAne yA meTa kIrtizALI bane che. je kaThinatAothI mATe pitAnA vIrya-balano pravega kare che. DarIne pAchA bhAge che te pAmara, ajJAnI ane For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org AtmAnA AdhyAtmika vikAsakrama. kIrtihIna banI rahe che ane je kaThinatAone na tA jItI zakatA ke na tA hAra khAi pAche| pharatA te sAdhAraNa sthitimAM ja paDI rahI kAi dhyAna kheMcavA ceAgya utkarSa yA lAbha prApta karI zakatA nathI. cu Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 59 bhavya jIva. A rIte mAnasika vikArAnI sAthe AdhyAtmika yuddha karavAmAM je jaya parAjaya thAya che tenA su Mdara khyAla A dRSTAntathI AvI zake tema che. A bhAvane samAvavAne zAstramAM eka dRSTAMta ApeluM che ke-kAi traNa pravAsI amuka nagara tarapha nIkaLyA che. cAlatAM cAlatAM teo upadravathI bhayaMkara aTavImAM AvI caDe che. temanA AgamananI rAha joine ja besI rahyA hAya ema cAre. temane pakaDavA doDI Ave che. A bannene AvatA joine bhayabhIta thayeleA eka manuSya tA satvara pAmArA gaNI jAya che, bIjo mANasa te cArAnA pajAmAM sapaDAya che, jyAre trIjo puruSa tA asAdhAraNa puruSArtha phAravIne e cArAne haMphAvI--harAvI aTavI prathama guNusthAne rahevAvALA vikAsagAmI evA paNa AtmAe hAya che ke jeNe rAgadveSanA tIvratama vegane gheADA paNa dakhAvelA hAya che, paNa mADunI pradhAna zakita arthAt danamAhune zithila karelI hAtI nathI, ethI karI tevA AtmAo je ke AdhyAtmika lakSya viSe sarvathA anukUlagAmI nathI heAtA tA paNu enA khAdha tathA cAritra anya avikasita AtmAnI apekSAe suMdara heAya che. A jIvAne irSA dveSa Adi dASA bahu ja thoDA prabhAva pADI zake che arthAt ghaNA maMda paDI gayelA hAya che.' kemake A jIvAne Atma oLaMgI iSTa nagare jai pahoMce che. A dA-kalyANu karavAnI tIvra abhilASA heAya che. ethI karIne teo sa`sAranA prapaMcathI dUra rahevA mathe che. Ama hAine teo nItinA mArge cAle, satpuruSAnA pakSapAta kare tathA sudevadinu bahumAna jALavavA athAga parizrama Adare temAM navAi nathI. AvA jIvA adhyAtmanI prathama bhUmikAvALA mitrAdaSTivAn arjuna ndhaka hAya che, eTale ke je avasthA daramIyAna mithyAtvanA utkRSTa baMdha aTakI jAya evI avasthAe te pahoMcelA hAya che. jo ke evA AtmAonI AdhyAtmika DhaSTi sathA AtmAnmukha na heAvAnA kAraNe vastuta: mi AdaSTi, viparIta sRSTi vA asaSTi kahevAya che, te paNa te saSTinI samIpa lai javAvALI hAvAnA kAraNe zAsrakAre upAdeya mAnelI che. ( cAlu ) ntanA upanaya e che ke-traNa manuSyo te saMsArI jIvA, bhayaMkara aTavI te sa MsAra, e cAra te rAgadveSa, cArAnuM nivAsasthAna te granthideza, cArAthI bIjo bhAgI janArA manuSya te malina adhyavasAyanA cAge pALe dIrgha sthitivALA karmo bAMdhanArA jIva, cArAnA paMjAmAM sapaDAyelA manuSya te granthidezamAM rahelA jIva ke je vizeSa zuddha pariNAmanA abhAve granthi bhedatA nathI temaja avasthita pariNAmI hAvAthI pAche| paNa vaLatA nathI. tathA peAtAnu zUrAtana vAparI ISTa nagare jai paheAMcanAra manuSya te kuhADAnI tikSNa dhAra jevA AgaLa kahevAmAM AvanAra apUrvakaraNarUpI adhyavasAye karI rAgadveSanI granthine cIranAra samyaktva saMpAdana karanArI For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir te maMtrIzvaro vastupAla tejapAlanI sAhityasevA. huM lekhaka-DuMgarazI dharamazI saMpaTakarAMcI vastupAla, tejapAla e banne bhAIo mAnene majIda baMdhAvavAmAM teoe Arthika meTA amA, senAdhIze, vepArIo hatAM madada musalamAnone ApI hatI. teo brAhmaNe paraMtu tenI sAthe tevA sAhityasevako ane pAse veda pATha paNa karAvatAM hatAM. sAhityakAronA AzrayadAtA hatA. temaNe ati saMvata 1270 mAM A banne baMdhuo ucca kaLA-hara ane zreSTha kaLArasikatA mahAmAtya thayA. temanA aneka zubha kAryo ahiM dekhADIne Abu parvata uparanA je jaina mahA noMdha karavAthI bahu samaya le mATe emanI maMdiranI racanA karI che. te emanA mATe mAtra sAhitya pravRttinI noMdha atre karI che. jenomAM ja nahI paraMtu AkhI gujarAtI prajAmAM vastapAla vIra ane vidvAna puruSa hatAM. sanmAna utpanna kare che. vastupAla, tejapAla vastapAla sArA sAhityakAra ane kavi paNa bane bhAIo gujarAtanA mahAna puruSA hatA. hatAM. eNe " naranArAyaNanaMda" nAmanuM kAvya dhoLakAnA vAghelA (solaMkI) sAmanta vIra- 16 soMmAM racyuM che. temAM kRSNa ane dhavalane eka sAdhAraNa jAgIradAramAMthI vadhArIne arjunanI mitratA ane subhadrAharaNa" vagere emaNe ene mahAna gujarAtane samrATU banAvyA. viSayo temaNe te pustakamAM vaNI lIdhA che. aneka yuddhamAM vijaye A banne bhAIoe te samayanA paMDita, vastupAlane "sarasvatImeLavyA. rAjakAja ane yuddhanItimAM kuzaLa, putra tarIke oLakhatA hatA. AbunI A maMtrIoe kaccha, godharA, aneka deze prazastimAM somezvara kavie vastupAlane zreSTha chatI vAghelAne rAjyavistAra vadhAyo. emaNe kavi tarIke varNavela che. dharmakArya mATe karoDe sanADA chUTe hAtha koI kavie emane mATe prazaMsAnA nIce vAparI che. zatru jaya ane giranAranA pavitra pramANe leke rahyA che. jaina maMdiranA darzanArthe eNe aneka saMgha kADhyAM hatAM. aneka navA suzobhita maMdiro cUpa rAThA rAdhanADhAdara baMdhAvyA hatA, ane aneka vyAkhyAna maMdira rahInUtana cUtamaM? maracuMaUMmA ! teNe taiyAra karyA hatAM. sAdhuonI sevA paNa vAvI muttarAma rUAvirobArAva kAMTA e baMdhuoe karI hatI. A jana maMdirone jevAM na prathayAta jetati mu zrIvatuvAdyo punaruddhAra karyo hato. garIbo ane azakatone amRtathI paNa vadhAre mIThI, caMdramAnI cAMdanI aneka dAna karyA hatAM. ghaNA taLAva, kUvAo jevI zItaLa,AMbAnI maMjarI jevI sugaMdhavALI, khodAvyA hatA. e banne bhAIomAM atizaya ane zAradAdevI svayaM mukhamaMDaLamAMthI jharatI dhArmika udAratA hatI. zaiva maMdira ane devI amRta jevI madhura ane manerama vastupAlanI maMdiro baMdhAvavAmAM teo AgaLa hatAM, musala- uktie konA cittamAM AnaMda na lAve ? For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 5 www.kobatirth.org prAsaMgika sphuraNa zrI phatehacaMda jhaverabhAi, ' eka kuzaLa vaidya pAtAnA pustakamAM daradIe mATe bhinna bhinna davAo pratyeka vyAdhi mATe darzAve che tema zAstrakAroe jJAna ane kriyA-rUpe ubhayajanya aneka prayAgo zAstramAM darzAvela che; adhikArI paratve kema ane rIte kevI vavuM te AtmAnuM peAtAnuM svata Mtra kaM che. hRSTAMta tarIke eka manuSya aneka pustake vAMcIne temAMthI anubhava meLavI buddhimAM ghaNI prati kare che; paraMtu jo zuddha deva, guru ane dharma uparanI zraddhAthI vihIna heAya teA prathama zraddhA prApta karavA teNe danapada saMgIna kema thAya tenA prayatnA karavA joie ane te mATe prabhubhaktinA suyAga AtmA sAthe AtaprAta thavA vastupAla kavionA AzrayadAtA hatA. kavi hariharane Azraya ApI naiSadhIya kAvyanI racanA teNe karAvI hatI, ane mANikayacaMdranI pAse " kAvyaprakAzasaMketa " nAmanA kAvyanI racanA paNa temaNe ja karAvI hatI. jaina sAdhu naracaMdrasUrie vastupAlanI prArthanAthI " kathA ratnasAgara nAmanu pustaka 15 taragAmAM racyuM hatuM. e sAdhunA ziSya narendraprale " alaMkAramahAdadhI " nAmanuM pustaka ATha prakaraNamAM vastupAlanI preraNAthI racyuM. *? sAmezvara, harihara, arIsIMga, enA mATA mAnItA kavio hatAM. ane te sivAya dAme dara, nAnaka, jayadeva, madana, vikala, kaSNusIMga, zakarasvAmI, evA ghaNAye kavione Arthika Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prayatnazIla thavu joie; temaja ' jJAnasya I vitti:' e sUtrathI potAnA jJAnanA niceADa katavyamAM sakriya pravRtti karavI joie. A rIte mAtra buddhithI nahiM paNuM darzana, jJAna ane cAritranA suyeAgathI ja mukti sadhAya che. X X X Wan AtmAnI prAthamika avasthAmAM bhedajJAna haiM ane savizeSapaNe pragati prApta karavA pachI abheda jJAnanI jarUra che. daSTAMta tarIke eka jaMgalamAM ApaNe gayA hAIe tA tyAM vRkSarUpe aneka vRkSeA eka ja jAtinAM gaNAya paraMtu AMmA, lIMbaDA, pIMpaLe e rIte pRthak pRthak jJAna prApta karavA pachI ja tenA guNudASanI madada vastupAle ApI hatI. For Private And Personal Use Only vastupAlanI praza MsA mATe aneka kAvye kaviee racyAM che. sAmezvare saMvata 1282 mAM gujarAtanA sAlakIonA itihAsa suprasiddha graMtha " kIti kImuddI " nAmaka graMtha racyA hatA. temAM vastupAlanuM caritra paNa keTalAka zleAkeAmAM apAyu che. arIsIMga kavie "sukRtasaMkIrtana" nAmanuM kAvya racyuM che. bIjA ghaNAye kAbvemAM vastupAlanuM caritra Ave che. A rIte A maMtrI baMdhuo, kaLArasika, mutsadI, zUravIra yaddhAo, vidvAna sAhityakArA, anItinA jJAtA, dAnezvarA, ane kaLAkozalya, hunnaranI kArIgIrIvALA sthApatyeAnA racayitA hatA. emanI mahattA ati mahAna hatI.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra dara www.kobatirth.org // zrI AtmAnaMda prakAza : karma ne zarama nathI ema kahenArAe bhUlatA hAya tema lAge che. AtmAne karmo karatI vakhate zarama rahI nahAtI-e vastu satya che; kemake AtmAe pote ja mana, vacana ke kAyanA samayeAgAvaDe mithyAtva, avirata ane kaSAyAmAM rahI ajJAnapaNe ke jANatAM chatAM paNa kanA baMdha karelA che; kI tA jaDa che, jema ajIavazya ajINu utpanna thAya che tema AtmAe huM ne vadhAranArI kai cIja khavANA pachI karelAM jaDa karyuM avazya udayabhAva pAmI ka Ape temAM Azcaryajanaka kazuM nathI. phaLa oLakhANa thAya che; tema dareka darzonAnI bhinnatA prathama apekSAvaDe jANavI joie ane jema jema AtmaSTi samanvaya sAdhatI jAya tema tema nayevarDa judA judA dRSTibiMdupUrvaka jyAM jyAM dana-ekatA thAya tyAM tyAM nvaya karatAM zIkhavAnI AvazyakatA che. X X X ( 1 ) agurulaghu nAmaka che ane ta ati bhAre nahi temaja ati halakuM nahi tevuM zarIra prApta karavA rUpa puNya karma che (2) agurulaghu te gaiAtraka nA abhAvathI siddhA vasthAmAM prakaTelA guNa che; nIca uccArUpe saMsArI avasthAmAM AtmAnA je nirdeza thatA hatA tema mukti pAmyA pachI madha thaI jAya che, ( 3 ) agurula guNa paramANu AtmA acitta mahAska dha, ane caUksI vaNAelabdha vigerenA che. ( 4 ) agurulaghu e kevaLajJAnanA pAya che; zrImad AnaMdaghanajI mahArAje zrI pArzvanAthajInA stavanamAM kahelu` che ke ' azurulaghu nija guNune dekhatAM dravya sakala dekhata 'A rIte AtmA kaivalya prApta karyA pachIjIvavipAkI cAra ghAtikAnI prakRtinA kSaya karyAM pachI kevaLajJAnarUpa nirmaLa AyanAmAM chadmastha manuSyane bhaviSyakALanuM jJAna upanathI te ucita ja che; kemake jo hAya tA alpabuddhine a Mge bhaviSyamAM banatA banAvA mATe rAgadveSamAM jaldI joDAi jatAM tenI pragati thatI nathI; ghaDAI ghaDAIne pragati thAya te sAcI saMgIna pragati che. dRSTAMta tarIke bhUtakALanu jJAna haiAya che tyAre bhUtakALanI samRddhi athavA du:khe| vicArI vicArIne manuSya keTalA ha-zAkamAM nimagna thAya che ? tethI ja kuda trikAla avasthAmAM jagane pratibi Mkhita thatuMratanA kAyadA manuSyanI pragatinA sAdhaka hAi jue che ane utpAda vyaya dhruvamaya traNe kALanI bhaviSyata jJAna jJAnIo mATe ja ghaDAI ghaDAparisthiti ane potAnA agurulaghuguNunA prAka-ine jemanI pragati aneka jamaiAthI taiyAra Tayane aMge jJeya padArthane jANe che ane jIve che. thai gai che. temane mATe ja prApta thAya te X X X ucita ja che. Ping For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir X X X
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir D ke keTalIka vyAkhyAo ! prakaraNadikanA abhyAsIone mATe keTaluMka jANavA jevuM. pramAtA :- koI paNa vastune yuktipurassara baMdha karanAra. prameya :-je vastu baMdha karavA yogya-jANavA yogya hoya te. pramANa -jenA vaDe vastune yathArtha baMdha thAya che. svaparanuM vizeSa bodhaka jJAnasvarUpavALuM. pramiti -vastune yathArtha bedha. anvaya :- eka vastunI haiyAtImAM anya vastunI haiyAtI. vyatireka - eka vastunA abhAvamAM anya vastune abhAva. sAmAnya -ekAkArane eka zabdathI vAya evI pratIti te. vizeSa -vijAtIya padArthathI sarvathA bhinnapaNAnuM bhAna karAvanAra te. nisarga -svabhAva, pariNAma athavA aparopadeza. adhigama :-abhigama, Agama, nimitta, zravaNa ke upadeza. sakAma nija -tapazcaryAdi anuSThAna dvArA karmono kSaya kare te. akAma ni -kamane sthitikALa pUrNa thatAM pitAnI meLe kharI paDe te. karaNa -jIvanA vIryavizeSanuM nAma. apavatanA-ghaTADe. anikAcita -pheraphAra thavAnA ravabhAvavALA vagara bhagave chUTI zake tevA. nikAcita -pheraphAra na thaI zake tevA. apavAde jJAnapUrvaka tIvratapazcaryAdvArA pheraphAranI zakyatAvALA. abAdhAkALa -anudayakALa sAgaropamanI sthiti pramANe deva narakanA AyumAM 100 varSa gaNavA. niSeka kALa :-kamane udaya samaya yAne anubhava samaya. graMthi -rAgadveSanA nibiDa pariNAmarUpa gAMTha. upamAna -be vastunuM sAdazya. samyam -darzananA cihno-zama, saMvega, nirveda, anukammA, Astikya-anukrame pradhAnatA ane pazcAnupUrvI utpatti kema che. keTalAMka svarUpa - bhavyatva -bhavya eTale vaheluM ke meDe paNa jarUra mekSe janAra AtmA. abhavya -eTale jenAmAM mekSe javAnI yogyatA nathI te AtmA. jAtibhavya -mokSe javAnI lAyakAta chatAM anukULa sAmagrInA abhAve kadi paNa mukta nahIM thaI zake tevA AmA. punya-pApAbhaMgI :-punyAnubaMdhI punya janmAMtarane mATe punya saMpAdana karI ApanArUM punya. , , pApa , , , upArjana karavAmAM vaccenahi AvanAre pApa. pApAnubaMdhI pApa ,, ,, pApanA piTala baMdhAvanAra pApa. , , punya , , pApa saMpAdana karavAmAM kAraNabhUta punya. upayoga sAmAnya varatu ranam prabhAnandasUrikRta lalitakti " sAmrA zAna-manAmA ranam | " tasvArtharAjartika" yat sAmAnyagrahaNaM darzanametad vizeSitaM jJAnam / dUra no [pratye athavA te "sammatitaka' sAkAra-upayoga anAkAra-upayoga matiajJAna matijJAna. acakSudarzana cakSudarzana mRta ajJAna zratajJAna For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnaMda prakAza : vartamAna samAcAra. svIkAra samAlocanA. 76 mI janma jyetI. 1 parvAdhirAjazrI-paryuSaNAnDikA vyAkhyAna sudhIAnA (paMjAba) ( zrI vijayalakSmI rikRta) cAritra smAraka graMthapUjyapAda paMjAba kesarI jainAcArya 1008 mALA kaMtha 33 zrImadivallabhasUrIzvarajI ma. sAhebe vi. saM. 2 zrI parvathA-ATha kathAo ane paTTAvaLI 2002 kA. su. 2 zubha divase 76mAM varSamAM praveza karela tenA zubha palakSamAM atre 06mI janma jayaMtI sahita (zrI vijayalakSmI sUrikRta) cAritra smAraka tA. 6 ane 7-11-45 Ama be divasa aparva graMthamALA graMtha 34 samArohapUrvaka ujavavAmAM AvI che. A zubha pratAkAre mULa suMdara TAIpa ane UMcA kAgaLe prasaMga upara paMjAba mAravADa AdinA bhAI bahena sArI saMkhyAmAM hAjara thayA hatA. upara zuddha rIte prakaTa thayela munirAjazrI darzana vijayajI (tripuTI munirAje) taraphathI bheTa maLyA tA. 6-11-45 prAtaHkAla 9 thI 10 sudhI pUjyapAda AcAryazrIjInuM prabhAvazAlI vyAkhyAna thayuM che. vyAkhyAnakAra tathA abhyAsIo mATe bahu ja hatuM ane baporanA zrIjinamaMdirajIthI bhavya zAnadAra upayogI che. varaDe caDhAvavAmAM Avela. tA. 7-11-45 prAtaHkAla 9 thI 12 sudhI 3 prathama karmagrantha-padya anuvAda sahita- AcAryazrIjI tathA teozrIjInA ziSyamaMDalanI hAja- A granthanA mULa kartA zrI devabhadrasUrIzvarajI che. tenA rImAM eka virATa sabhA bharavAmAM Avela. temAM uparathI anuvAda sahita munirAjazrI dakSavijayajI bahArathI Avela vaktAoe ane zAyaroe AcArya mahArAje A granthanI racanA karI che. vivecana, zrIjInA jIvanacaritra upara sAro prakAza pADela. TippaNa kASTaka vagere Apela che tethI abhyAsIone ane zrIsaMdha taraphathI ane lAla vIracaMda taraphathI upayogI thaI paDe tema che. doDhaso pRSThanI bukanI mAnapatra samarpaNa karavAmAM Avela. ( 2 0-6-0 kimata yogya che. maLavAnuM sthaLa zrI jaina rAtane paNa 8 thI 12 vAgyA sudhI 5. ralIArAmajInA pramukhapaNAmAM kavi-darabAra bharavAmAM AvyuM granya prakAzaka sabhA, kIkA bhaTanI piLa-amadAvAda.. ane AcAryazrInA guNagAna kavio tathA zAyarae 4 verAyelAM phula-lekhaka zrI rAjahaMsa. labdhikavitAo ane najamoThArA karela. sUrIzvarajI granthamALA, gArIyAdhAra kiM. rU. 1-4-0 garIbane mIThA cAvala ane svITara ApavAmAM 5 zrIpALa rAjAne rAsa AvRtti trIjI- Avela. nAnapaMcamInuM ArAdhana sArI rIte thayuM che. prakAzaka zrIyuta kavi bhogIlAla ratanacaMda ki. -- -- (maLeluM ) sudhAro-" gata varSamAM samyagadarzana viSe che. 7-00 prakIrNa zeya-e nAmano lekha pragaTa thayela che, 6 devakumAra-dhArmika sAmAjika navalakathA. te lekha digaMbara prakriyAnI sAthe koIka prakAre visaMvAda lekhaka kavi bhogIlAla ratanacaMda kiM. rU. 2-0-0 dharAvate hAI rada samajo." lekhaka vibhaLajJAna avadhijJAna avadhidarzana. mana:paryavajJAna kevalajJAna kevaladarzana. sAkAra 5zyatA, anAkAre pazyatA. 5yopama -goLAkAra dhAnyanuM pAtra te pa9ya kahevAya che. tenI che upamA jene te popama. cekasI. For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org chapAi taiyAra thAya pachI prathama ja mAsikamAM tarata ja jAhera khabara mUkI, tarata ja sabhya sAhebeAte (Apa sAhebAne ) bheTa mAkalAya che. uparAkta hakIkata mAnavatA sabhyAe dhyAnamAM rAkhI mAsikamAM navA graMthA taiyAra thayAnI jAhera khabara prakaTa thayAM pachI bheTa magAvavA tasdI levA vinati che, Apa na lakhA te paNu kramasara taiyAra thaze tema tema bheTa Apa sAhebene mekalavAmAM Avaze ja; e namra sUcanA dhyAnamAM levA kAyama mATe vinaMti che. ra kathAnakASa. 3 zrI saMghati caritra. 4 zrI pArzvanAtha caritra. gujarAtI bhASAnA taiyAra thatAM graMthA 1 zrI vasudeva hi'DI graMtha. ( zrI saMdhadAsa gaNukRta bhASAMtara. ) tattvajJAna ane bIjI ghaNI bAbatene pramANika TharAvavA sAhatarUpa A graMthanI sumAre pAMcamA saikAmAM tenI racanA thayelI che. mULa graMthanu bahu ja prayatnapUrvakanuM 'zodhanakArya saddagata munirAjazrI catuvijayajI mahArAja tayA vidyamAna sAkSaravaryAM munirAja zrI puNyavijayajI mahArAje karI jaina samAja upara mahAna upakAra karyo che. sAkSaravarya zrI Ana zaMkara khApubhAI dhruva sAhebe A sabhAmAM eka vakhata padhArI jaNAvyuM hatuM. ke--A graMthanu mULa ane bhASAMtara zuddha karI pragaTa karanAra je saMsthA haze teNe kharI sAhityasevA karelI gaNAze. bhArataneA itihAsa taiyAra karavA mATe ajoDa ane bahu ja prAcIna graMtha che. AvA bahumUlya graMthanuM bhASAMtara vidvAna baMdhu rA. rA. bheAgIlAla ja. sAMDesarA amadAvAdavALA pAse taiyAra karAvela che. koI puNyavAna ane sukRtanI lakSmI pAmela jaina dhunuM nAma A graMthamAM phoTA ane jIvanacaritra sAthe joDAya tema icchIe chIe. A graMthamAM aneka aitihAsika sAmagrI, aneka jANuvAyAgya viSayA ane suMdara kathAe AvelI che. A uttamAttama ane samAnya graMtha-sAhityanI sevA karavAnA prasaMga bhAgya vagara sAMpaDatA nathI. sahAya ApanAra banI icchA mujaba A graMthanA upayoga sabhA karI zakaze. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir chapAtAM gujarAtI graMthA. 5 zrI mahAvIradevanA vakhatanI mahAdevIo. 6 zrI zAMtinAtha caritra. je ke chapAI rahetAM zumAre be hajAra pAnAnuM su Mdara vAMcana thaze. AvI sakhta mAMdhavArI chatAM salA A uttamAttama suMdara sAhityanA prakAzananuM kArya uddeza pramANe kare che. nAM. 1-2-5-6 mAM Arthika sahAya ApanAra badhuonuM jIvanacaritra phATA sAthe ApavAmAM Avaze. caMdralekhA caritra ( saskRta ). uparAkta pratAkAre graMtha prAkRta saMskRta bhASAnA abhyAsI muni mahArAjAne ( chuka pAsTanA rUA. krAi jaina badhu mAraphata maLethI bheTa mekalavAmAM Avaze. bheTa magAvanAra munirAjazrIe peAtAnA viDala gurUrAjanI sahI ke patrathI maMgAvavA kRpA karavI. joiye chIye. A sabhA mATe eka grejayueTa, jemanu' saMskRta jJAna paNa sArUM haiAya, sabhAnA sAhitya prakAzanA prUfA joi zake, patra vyavahAra karI zake tevA eka heDa kalArka joye chIye. pagAra mAsika rUA. pacAzathI rUA. sAThe. bIje sthaLe saravIsa karI hAya tenA sarTIphIkeTa sAthe lakhA-- zrI jaina AtmAnaMda sabhA-bhAvanagara. sekreTarIe. For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Reg. No. B. 481 - zrI tArana mahAdadhi ( bIjI AvRtti. ) | bhAgamAM tathA pUvaoNcArya kRta graMthimAMthI saMzAdhana karI 162 tapAnA nAma, tenI vidhividhAna dareka tAnI kriyAo sahitanI tenI hakIkata gujarAtImAM zAstrIya TAIpathI pratAkAre zumAre 17 phArma zumAre mahuM pejamAM chapAI taiyAra thaI gayela che. je kArataka vadI 10 nA dIne bahAra pahero. kiMmata lejhara peparanA rUA. 2-8-0 glejhaDa peparanA rU. 2-0 -0 agAuthI paNa keTalAka grAhu keA thayela che, devAdhideva zrItIthakara bhagavAnanA suMdara caritrA, nIcenA gujarAtI prathAnI mAtra thoDI pI silake che. pharI te paNu chapAi zake tema nathI, jaladI lAbha levA jevu" che-- 1 zrI supArzvanAtha caritra (bIjo bhAga) 1. 2-8-0 3. zrI vimaLanAtha caritra rUA. ra-0-0 2 zrI caMdramazuM caritra rUA. 20-0 saravazALI ane Adarza puruSa caritrA, - zrI sumukha tRpAdi dhama" prabhAvakonI kathA (sacitra) 1-0-0 zrI jaina nararatna "bhAmAzAha" 2-0-0 zrI pRthvIkumAra ( sukRtasAgara ) caritra 1-0--0 zrI samarasiMhuM caritra zatruMjayane paMdarame udhAra 7-04-0. zrI kamazAha caritra za'jayanA sALA uddhAra 7-4-0 zrI kali'gayuddha ane mahArAjA khAravela 0-1ra-0 zrI vijayAnaMdasUri 0-8-0. dAnapradIpa dare ka >>'tha prabhAvazALI mahAna nararatnanA caritra RAthe khAsa manana karavA jevA, upadezaka ane sAdI ane saraLa bhASAmAM, suMdara TAI5, AkarSaka bAInDIMga ane uMcA kAgaLAmAM pragaTa thayela che. pesTe ja sarvanuM alaga, zrI cAritra ratna gaNi-viracita zrI dAnapradIpa 'daramAM sakAmAM 6675 *lAka pramANu racelA A graMthanuM A sU'dara ane sarala gujarAtIbhASAMtara che. jinAgamapI megni pAsethI vividha prakAranA athappI tejane grahaNa karI jina zAsanarUpI gharamAM dAnarUpI dIvAne pragaTa karavA, A graMthanI bAra prakArAmAM racanA karI che. dAnanA aneka bheda-prakAre, tenA AcArAnuM varNana ane te upara dAnavIrAnA uttama 42 suMdara manana karavA \Agya sudara carciA-sudara kathAo sAthe ApavAmAM Avela che, sAthe dezAthI ane zavathI dayAna' vivecana, dAnanA guNo ane doSAnuM varNana vagere hakIkata viratArathI Apela che. jIvanane samAga"dazaka, pitA peThe sava* icchita ApanAra, mAtAnI peThe sarva pIDA dUra karanAra, mitranA paiThe harSa" vadhAranAra, mahA maMgaLarupa, AtmajJAnanI bhAvanAe rita karanAra, nima"La, samyaktva, zrAvakatva, - paramAtmatva pragaTa karAvanAra daidIpyamAna dAnadhamarupI dIva jina pravacanarupI larane viSe cotarapha pAmI aneka jIvAte mokSa prApta karAve che. eka'cre A apUrva graMtha niraMtara paThana pAThana karavA jevo che. 500 pAnAnA uMcA pepara upara suMdara gujarAtI TAIpamAM chapAyela che. kiM', rUA. 7-8-0 peTeja judu'. thAha azALayat @818 fii sahAyaNa prInTIMza presa : dANApITha bhAvanagara For Private And Personal Use Only