________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તે મંત્રીશ્વરો વસ્તુપાલ તેજપાલની સાહિત્યસેવા. હું
લેખક-ડુંગરશી ધરમશી સંપટકરાંચી વસ્તુપાલ, તેજપાલ એ બન્ને ભાઈઓ માનેને મજીદ બંધાવવામાં તેઓએ આર્થિક મેટા અમા, સેનાધીશે, વેપારીઓ હતાં મદદ મુસલમાનોને આપી હતી. તેઓ બ્રાહ્મણે પરંતુ તેની સાથે તેવા સાહિત્યસેવકો અને પાસે વેદ પાઠ પણ કરાવતાં હતાં. સાહિત્યકારોના આશ્રયદાતા હતા. તેમણે અતિ સંવત ૧૨૭૦ માં આ બન્ને બંધુઓ ઉચ્ચ કળા-હર અને શ્રેષ્ઠ કળારસિકતા મહામાત્ય થયા. તેમના અનેક શુભ કાર્યો અહિં દેખાડીને આબુ પર્વત ઉપરના જે જૈન મહા નોંધ કરવાથી બહુ સમય લે માટે એમની મંદિરની રચના કરી છે. તે એમના માટે માત્ર સાહિત્ય પ્રવૃત્તિની નોંધ અત્રે કરી છે. જેનોમાં જ નહી પરંતુ આખી ગુજરાતી પ્રજામાં વસ્તપાલ વીર અને વિદ્વાન પુરુષ હતાં. સન્માન ઉત્પન્ન કરે છે. વસ્તુપાલ, તેજપાલ વસ્તપાલ સારા સાહિત્યકાર અને કવિ પણ બને ભાઈઓ ગુજરાતના મહાન પુરુષા હતા. હતાં. એણે “ નરનારાયણનંદ” નામનું કાવ્ય
ધોળકાના વાઘેલા (સોલંકી) સામન્ત વીર- ૧૬ સોંમાં રચ્યું છે. તેમાં કૃષ્ણ અને ધવલને એક સાધારણ જાગીરદારમાંથી વધારીને અર્જુનની મિત્રતા અને સુભદ્રાહરણ” વગેરે એમણે એને મહાન ગુજરાતને સમ્રાટૂ બનાવ્યા. વિષયો તેમણે તે પુસ્તકમાં વણી લીધા છે. અનેક યુદ્ધમાં વિજયે આ બન્ને ભાઈઓએ તે સમયના પંડિત, વસ્તુપાલને “સરસ્વતીમેળવ્યા. રાજકાજ અને યુદ્ધનીતિમાં કુશળ, પુત્ર તરીકે ઓળખતા હતા. આબુની આ મંત્રીઓએ કચ્છ, ગોધરા, અનેક દેશે પ્રશસ્તિમાં સોમેશ્વર કવિએ વસ્તુપાલને શ્રેષ્ઠ છતી વાઘેલાને રાજ્યવિસ્તાર વધાયો. એમણે કવિ તરીકે વર્ણવેલ છે. ધર્મકાર્ય માટે કરોડે સનાડા છૂટે હાથ કોઈ કવિએ એમને માટે પ્રશંસાના નીચે વાપરી છે. શત્રુ જય અને ગિરનારના પવિત્ર
પ્રમાણે લેકે રહ્યા છે. જૈન મંદિરના દર્શનાર્થે એણે અનેક સંઘ કાઢ્યાં હતાં. અનેક નવા સુશોભિત મંદિરો ચૂપ રાઠા રાધનાઢાdara બંધાવ્યા હતા, અને અનેક વ્યાખ્યાન મંદિર રહીનૂતન ચૂતમં? મરચુંaઊંમા ! તેણે તૈયાર કર્યા હતાં. સાધુઓની સેવા પણ વાવી મુત્તરામ રૂાવિરોબારાવ કાંટા એ બંધુઓએ કરી હતી. આ જન મંદિરોને જેવાં ન પ્રથયાત જેતતિ મુ શ્રીવતુવાદ્યો પુનરુદ્ધાર કર્યો હતો. ગરીબો અને અશકતોને અમૃતથી પણ વધારે મીઠી, ચંદ્રમાની ચાંદની અનેક દાન કર્યા હતાં. ઘણા તળાવ, કૂવાઓ જેવી શીતળ,આંબાની મંજરી જેવી સુગંધવાળી, ખોદાવ્યા હતા. એ બન્ને ભાઈઓમાં અતિશય અને શારદાદેવી સ્વયં મુખમંડળમાંથી ઝરતી ધાર્મિક ઉદારતા હતી. શૈવ મંદિર અને દેવી અમૃત જેવી મધુર અને મનેરમ વસ્તુપાલની મંદિરો બંધાવવામાં તેઓ આગળ હતાં, મુસલ- ઉક્તિએ કોના ચિત્તમાં આનંદ ન લાવે ?
For Private And Personal Use Only