Book Title: Atmanand Prakash Pustak 037 Ank 05
Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/531434/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org savata 1996 mA zI eviya` dhanAzAhe savata 1434mAM 'dhAvela caudasA cuMmAlIza stha bhAyukta zaileAthadIpaka zrI rANakapuranu' jinAlaya, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir VAVAVAVAVAYAYAYA pustaka 37 mu. aMka 5 mA zrI AtmAnaMda prakAza prakAzaka--zrI jaina AtmAnaMda sabhA-bhAvanagara. NENENENENENENENENENENENENENANENENENENENGENENENENENENENENENENENNENENESENENENE For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir viSaya-paricayA 1 jIvane hitazikSA (muni zrI lakSmIsAgarajI mahArAja ) 119 2 zrI mahAvIra jina stuti (pArekha rAyacaMda mULajI ) 120 3 vicArazreNI (AcArya zrI vijayakastUrasUrijI mahArAja ) 121 4 saMghavI dayAladAsa 124 5 tRSNAthI tRpti thatI nathI 130 6 darzana-prApti (mohanalAla dIpacaMda cokasI ) 131 7 sAcA zamaNu 13ra 8 gujarAtI kahevata-saMgraha ( rAjapALa maganalAla vahorA ) 133 9 paramAtmAnuM adhirAjya 135 10 jIvAtmAne upadeza (munizrI lakSmIsAgarajI mahArAja ) 141 11 eka vidyAvyAsaMgI tyAgI jIvananI suvAsa ( lekhaka zrI bhogIlAla sAMDesarA ) 12 sva. munizrI caturavijayajI 13 vartamAna samAcAra 1ra 145 zrI jaina AtmAnaMda sabhA-bhAvanagaranI lAIbrerInA sabhyone namra sUcanA. keTalAka sabhAsado tathA DIpojhITa vagerethI buke laI janAra vAcakone vinaMti che ke ghaNA lAMbA samayathI lAibrerInA keTalAka vAcako pAse pustako bAkI che. teoe pustake sabhAe ApI javA athavA tenA paisA mokalI ApavA vinaMti che. A bAbatanI sUcanA jenI pAse buke che teone ApavAmAM Avela che ane jeone sUcanA na maLI hoya teoe A jAhera sUcanAne dhyAnamAM rAkhI buke pAchI mokalI anya vAMcakone saraLatA karI ApavA vinaMti che. navasmaraNAdi stotra soha: niraMtara prAtaHkALamAM maraNIya, nirvitapaNuM prApta karAvanAra, nitya pATha karavA lAyaka nA smaraNe sAthe bIjA prAcIna camatkArika pUrvAcAryakRta daza stotra, tathA ratnAkara paccIzI, ane yaMtra vigerene saMgraha A graMthamAM Apela che. UMcA kAgaLA, jenI suMdara akSarothI nirNayasAmara presamAM chapAyela, suzobhita bAIDIMga ane zrI mahAvIra svAmI tathA gautamasvAmI ane be pUjayapAda guru mahArAjAonI suMdara raMgIna chabIo paNa bhakita nimitte sAthe ApavAmAM Avela che. ATalo moTo stotrone saMgraha, chatAM sarva kAI lAbha laI zake je mATe muddalathI paNa ochI kiMmata mAtra rUA. 0-6-0 cAra AnA. poraTeja rUA. 8-1-3 maLI maMgAvanAre rUA. 0-5-3 nI TIkITa eka buka mATe mokalavI. lakhA -zrI jaina AmAnaMda sabhA-bhAvanagara. zrI AtmAnaMda prakAza' mAsikanuM vArSika lavAjama, rUA. 1-8-0 poraTeja cAra AnA alaga For Private And Personal Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org pustaka : 37 muH aMka : 5 mA : strIo nAnaMda ka Atma sa. 44: A. za. sa. 3: vIra saM. ra466 : mAzI` : vikrama sa', 1996 : jAnyuArI : jIvane hitazikSA ( rAga AzAvarI ) cetana ! tuM de dinakA memAna. (2) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sabaMdha saMsAranA mArA mAnI, phogaTa mata kara mAna; jagatamAM tAruM' kAI na dize. cetana0 1 eka dina UMDI cAlyA javuM, choDa chADa gumAna; kALa AheDI keDa na mele, jhaDapI leze jAna. AzA mArI mAha nivArI, pravacana-rasa kara pAna; mithyA mela savi dUre jAya, vege vaLe tuja vAna. cetana. 3 paramezvarane bhajI lene, prIte lagAvI tAna; suni zrI lakSmIsAgarajI mahArAja guru upadezane cittamAM dhArI, kara pragaTa nija jJAna. ----cetana0 4 daza dRSTAMte durlabha narabhava, pAmI kara dharmadhyAna; 66 lakSmIsAgara " kahe cidbhaya caitana, samaja samaja nAdAna. caitana0 5 For Private And Personal Use Only --caitana0 2 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Di) che. zrI mahAvIrajina stuti --* [ rAga-dhanAthI bhajana Dhaba ] (vahAlo vege Ava re, dayA dile lAvo re bhADu mArI mAMgavA hejI ) zrI trizalAdevInA jAyA re, "mahAvIra tujane vinavuM hojI. Teka gau bhavasAyarathI............ mujane pAra utAra; tame tArI caMdanabALA re, tema amane tAro hejI, zrI vizalA. 1 mAguM te prabhu avicaLa sukha, vahAlA amane Apo re; naMdIvardhananA baMdhava re, tujane kahIe keTaluM hajI? zrI trizalA. 2 hatyA karI tArone dAsane A vAra, guNa tamArA gAuM re; prabhu nahIM thAuM re..... have tumathI vegaLe hejI. zrI trizalA. 3 krama krodha "thI bharI re, avaguNane darIyo re; sadgaNa nathI sevyAM re, lebhathI lapaTAI rahyo che. zrI trizalA. 4 sevyAM nathI "arihaMta, guNa te kema karIne jANuM re ? vAhalA tArA guNane re, amane batAvajo hojI. zrI trizalA. 5 mAve mujane bheTyA re, "siddhAratha'nA naMdana re, visaruM nahiM tujane re, zrI devAdhadevane hejI, zrI trizalA. 6 ragaDI have prabhu tuhIM sudhAra, have na karIza vAra lagAra; nodhArAnA AdhAra re, rAIcaMda tujane vinave che. zrI trizalA. 7 pArekha rAyacaMda mULajI. For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vicAra zreNI leAcArya zrI vijayasUrasUrijI mahArAja pArakI vastu meLavavAmAM thoDIghaNI dharmanA kAryamAM dhana vAparanArAomAM maLe te thoDI meLavanAra ghaNI meLavanAra be prakAranA mAnavIo hoya che ? eka te upara adekhAI kare che paranta potAnI vastu ahiMyA dhanasaMpatti maLe ane zarIre sukhI meLavavAmAM koIpaNane koInA upara adekhAI rahI vaiSayika sukho bhegavAya ane paraloAvatI nathI. kamAM sArI gati tathA vaiSayika sukho sArA maLe temaja bIjA karmonI nirjarA thAya, bhava ochA thAya ne jaldI mukti maLe. potAnI vastu saMpUrNa meLanArAo badhA ya sarakhA hoya che, koI paNa nAne moTo nathI. keTalAka nAmanAne mATe dhana vApare che. be a * temane paNa paugalika sukhanI icchA te pArakI vastuthI saMsAra bharyo che, mATe gauNapaNe rahelI hoya che. ochAvattA pramANamAM ane saMpUrNa meLavI zakAya che paNa pitAnI vastu te parimita dAna ApIne paugalika sukhanI icchA pradezamAM rahelI hovAthI saMpUrNa ane sarakhI rAkhavI te dharma nathI, paNa eka prakAranA saghaLA jI meLavI zake che vyApAra che. jema kaI mANasa bajAramAM jaI vastra, ghareNuM ke bhegopabheganI koIpaNa kha tathA duHkhanI zarUAta tIvapaNe vastu meLavavAnI IcchAthI dukAnadArane pisA tathA maMdapaNe thAya che. keTaluMka sukha tathA Ape che ane joItI vastu kharIde che duHkha atyaMta tIvrapaNe AraMbhAya che ane tevI ja rIte je dAna ApI paugalika sukhanI pachI uttarottara maMda thatuM jAya che, keTaluMka IrachA rAkhe to te dAnadharma nahi paNa pasA maMdapaNe AraMbhAya che ane uttarottara tIvra ApI vastu kharIdavAnI jema vyApAra ja banatuM jAya che, keTaluMka utpattithI aMta sudhI gaNAya, sarakhuM rahe che, keTaluMka jaladI zAnta thaI jAya che, keTaluMka ghaNe kALa rahevAvALuM hoya che. keTalAka zrImaMto dhananA madathI garIba sahu kaI maLavAnI AzAthI ja pitAnI mANasone tiraskAre che ane temane halakA vastu bIjAne Ape che. mavAlI samaje che, mATe ja garIbavarga dhanavAnonI adekhAI karI temanuM bhuMDuM For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 122 ] zrI AtmAnaMda prakAza Icche che. jo dhanavAna namra banIne cAlate jyAre badhuM dhana thaI rahe tyAre maravuM joIe. heya, dareka manuSyo sAthe prIti rAkhI temane lAkhonI saMpatti pitAnI pAchaLa mUkI jatA ucita Adara karate hoya te tenuM koI paNa levAya che, ane pAchaLathI tene upabhega bhuMDuM Irache nahi. ane je avasare dIna- karanArA bIjA ja hoya che te pachI kevI rIte duHkhIyAne sAda sAMbhaLI kAMIka udAratA kahI zakAya ke jene je kaMI maLe che te darzAvato hoya te saMsAramAM garIbavarga tenuM tenA ja upaga mATe hoya che. bhaluM IrachI dAsa banyA rahe. jyAre mANasa janme che tyAre tenI dhanavAnane dhananI vRddhi mATe, ghaNe kALa pAse sutarane tAMtaNe sarakho ya hetuM nathI, dhanane TakAvI rAkhavA mATe, ane ArogyatA jamyA pachI jene tyAM janmyA hoya che meLavI dhananA upaga mATe anekanA tenI saMpattine hakadAra thaI jAya che. rAjAne AzIrvAdanI AvazyakatA rahe che, mATe dhananA tyAM jamyo hoya te rAjyane, zrImaMtane tyAM amuka bhAgane AzIrvAda meLavavA avazya janmyA hoya te dhanasaMpattine, kaMgAla vyaya karavuM joIe. bhikhArIne tyAM ja hoya to bhIkha mAMga vAnA ThIkarAne ane nAnakaDA jhuMpaDAne. lAkhapati ke koDapati ema mAne che janmatI vakhata saghaLA manuSyanI avasthA ke mane je kaMI dhana maLyuM che te mArA eka sarakhI hoya che paNa pachIthI rAjA, prArabdhanuM che paNa AvI mAnyatA taddana zrImaMta ke bhIkhArI thavuM te saghaLAnA judA bhUlabharelI che, kAraNa ke tene meLavelA dhanamAM judA prArabdha upara AdhAra rAkhe che. zrImaManekanuM prArabdha joDAyeluM hoya che, ane tane tyAM janmelo bhIkhArI thaI zake che ane teo koI ne koI nimittathI pitAne bhAga bhIkhArIne tyAM janmelo zrImaMta ke rAjA laI le che. svajana, kuTuMbavagara, nekara, cAkara, thaI zake che athavA te janmadAtAnI vidyamAna DokaTara, vakila vigere pitAnA bhAga lIdhA sthitimAM jIvana gALe che. tAtparya ke jIva vagara choDatA nathI. pitAnI sAthe AvelA prArabdha anusAra saMpatti tathA vipattine meLave che. jene je bhAga hoya che temane je pite na Ape ane ghaNo ja kaMgAla hAlatamAM jIva jamyA pachI punyasaMge maLelI rahe te eka divasa saghaLuM dhana nAza pAmI saMpattine potAnI dhArIne mamatA dhAraNa kare jAya che ane pote sAce kaMgAla banI jAya che. che ane ajJAnatAthI ema paNa mAnI le che % = ke jANe A badhuM sAthe ja lAvye hoya! ja meLaveluM dhana potAne ja bhegavavAnuM ane tethI karIne ja tenA rakSaNa mATe tathA hoya te dhana hovA chatAM kema marI jAya che? tene vadhAravA mATe covIse kalAka ciMtAvALA For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vicAra zreNI [ 123] rahe che. saMpattimAM vadhAro thAya che te khuzI jamyA pachI jIva mAtrane jIvavAnI thAya che ane ochI thAya te zoka kare che. tRSNA ghaNI hoya che. bAlyAvasthAmAM mAnuM aneka manuSya sAthe kaleza, kaMkAsa, vara, stanapAna karIne jIvavAne hetu pAra pADe virodha, mAyA prapaMca, paNa saMpatti vadhAra- che, eTale jIvane bAlyAvasthAmAM jIvananA vAnA tathA rakSaNa karavAnA hetuthI kare che. sAdhane meLavavAnI ciMtA hotI nathI. a si stanapAna choDyA pachI mukhyapaNe pitA ane jIvanane saMpatti ane sagapaNa dareka gauNapaNe mAtA jIvADavAnI ciMtAvALA hoya janmamAM navesarathI karavA paDe che. sagapaNa che eTale stanapAna choDyA pachInI avajudA judA che sAthe judA judA rUpamAM sthAmAM paNa jIvavA prayatna karavAnI jarUrata thAya che. pUrva janmanA sagapaNavALA sAthe paNa hotI nathI tyArapachI vidyArthInI avasthAmAM saMbaMdha thAya che. navA navA jIva sAthe vizeSe paNa nizcitatA ja hoya che. eTalAmAM te karIne thAya che. AyuSyane cotho bhAga vyatIta thaI jAya che. a g lakhyA pachI athavA te bhaNatA hoya zrImaMta gharamAM avataryo. gharanA te daramyAna paraNIne gRhavAsathI joDAya che. saghaLAne AnaMda thaye. vadhAIo AvavA eTalAmAM mAtApitAne aMta AvI gaye lAgI, vAjAM vAgavA mAMDyAM. janma mahotsava hoya che, athavA te mAtApitA paralaka sArI rIte thaye. javAnI taiyArImAM hoya che. pacIza, trIza eka mANasa saMsAramAM avataryo. gharanI varSanI yuvAnImAM jIva susaMskAra tathA sthiti pramANe ucharIne moTe thaye. stanapAna kusaMskAra, satsaMga athavA to kusaMga jevA cheDIne kherAka levA lAge. dAsa-dAsIonI jevA prasaMgamAM hoya che te te dizAmAM sevAcAkarIne svAda khUba cAkhe. potAnI prayANa kare che. cAlIsa, pIstAlIza ane IcchA anusAra ramavAnAM tathA khAvApIvAnAM pacAsa thayAM ke yuvAnInuM jora narama paDI sAdhane meM-mAgyAM meLaLyAM. vastrAbhUSaNa jAya che, ane ghaNuM putra, pautrane svAmI temaja anyAnya zArIrika sukhanAM sAdhano hovAthI ciMtita jIvana gALe che. A saghaLI yatheccha prApta karyo. nizcitatAthI ramatagamatamAM avasthAo vyatIta thayA pachI chevaTe zuM bAlyAvasthA vyatIta karI. kAMIka samajaNuM thAya che te tapAsa. vicAra karyo che ke zuM AvI ne nizALagaraNuM thayuM. bhaNavA mAMDayuM thAya che? mota AvIne badhuMe jhuTavI laIne eTalAmAM to te AvI uMcakIne pheMkI A nazvara dehamAMthI kADhI mUke che. dIdhe. mananI manamAM rahI gaI. - - For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir -- -50=000 995 --- saMdhava dayAladAsa = = 0E---=====O =0CE OCC-23 taSa ane sabUrInIce haMmezAM hada heya avicaLa kAnUna che. AthI pApa ke atyAcAra sAme cs che. gharamAM khAvAne anna na hoya ane kudarata pikAra karI UThe che. adharma mAtra kudaratathI koI manuSya dhIraja rAkhI upavAsa kare, pAse paisA leza paNa sahana thato nathI. kudaratanI A prakRtine na hovAthI saMtoSanuM sevana kare, zakti na hovAthI kAraNe atyAcArI ke pApI manuSyanA garvanuM khaMDana keinA aparAdha ke atyAcAranA saMbaMdhamAM kSamAzIla kudaratathI koI ne kaI rIte thAya che. atyAcAra jyAre bane, kaMIpaNa kArya karavAnI azakitane kAraNe zAnta khUba vadhI paDe che tyAre mahAtmA jevA zAnta rahe e sarva dhairya, saMteSa, kSamA ane zAntinAM manuSyomAM paNa pratihiMsAno bhAva jAgRta thAya che. dRSTA rUpa gaNAya che; paNa e sarva vRttio atyaMta zAnta manuSyanA hRdayamAM paNa atyAcArano kyAre kyAre ISTa che te vicAraNIya che. badalo-vera levAnI tIvra icchA thAya che. dharmazAstro kAyara ane akarmaNya puruSonI kSamAtti Adi temaja prAcIna ItihAsanAM aneka dRSTAntA A anicchanIya che. temane saMtoSa, kSamAbhAva Adi siddhAntanI pramANabhUta sAkSIo rU5 che. prazasya nathI. kAyare ane akarmaNya puraSono saMtoSa atyAcArothI kaMpI UThIne zrI kRSNa pitAnA ke kSamAbhAva vastutaH saMteSa ke kSamAbhAva na kahI , mAmA kaMsano vadha karyo hato. kauravonAM aneka mahAzakAya. jeo kAyara na haya, jemanAmAM vAstavika pApothI kupita thaIne zAnta-svabhAvI dharmarAja zakti che ane jemane kaMI ne kaMI kAma karavuM ja che yudhiSThire mahAyuddhamAM jhaMpalAvyuM hatuM. pitAnA bhAI temano Adarza kAyaro ane amezya manuSyAthI rAvaNanA atyAcAra sahana na thaI zakavAthI bibhI bhinna hoya che. tejavI, zaktizALI ane buddhimAna paNe paricaya na hovA chatAM rAmaThArA potAnA bhAIne manuSyonA Adarza kAyara, azakta ane ALasu saMhAra karAvyo hato. atyAcArano badalo levAnI manuSyothI haMmezAM bhinna ja hoya. tIvra utkaMThAne lIdhe bhIme duryodhananAM ratanuM pAna aparAdhIne tenA aparAdha mATe egya zikSA karyuM hatuM. AvAM aneka udAharaNa ApI zakAya. karavAnI zakti hoya chatAM kSamA karavI e ucca vIravara dayAladAsa paNa atyAcAra sAme prabaLa Adarza che, paNa atyAcAra ke anyAya pratyakSa joyA jhuMbeza uThAvanAra hatA. teo atyAcAra sAme chatAM zAntithI niceSTapaNe besI rahevuM e mahA sadaiva pratihiMsA bhAvathI unmatta rahetA hatA. AthI pApa che. AthI ja kSamA, zAnti ane saburInIye temanI atyAcAra-varedhaka vIra tarIke paricaya karAhada hoya che ema kahevAmAM Ave che. zarIramAM vivo e sarvathA yukata che. dAruNa duHkhane praveza thayAthI hRdaya baLatuM jaLatuM saMghavI dayALadAsane thayAne Azare traNaso varSa hoya ane AMkhamAMthI AMsu na paDe e sthiti thaI gayAM. te samaye durbhAgI hinda upara yavanonA virala hoya che. asahya duHkhamAM AMsu paDavAM e aneka rAkSasI atyAcAra thaI rahyA hatA. prajAnA sAhajika che ane e rIte azupAtathI hadayane prAyaH lAkho rUpIA masada ane hamAmakhAnAomAM zAnti thAya che. barabAda thatA hatA. lAla pANI(dArU)nI nake kaI bhArI atyAcAra ke mahApApa thAya tyAre vahetI hatI. sarvatra vasyAonuM adhirAjya jANyuM te prakRtithI asahya bane che. kudaratane A eka hatuM. deza jANe ke nakagAra banyo hate. For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ---- --- ----- saMghavI dayAladAsa [ 125 ] A arasAmAM auraMgajheba, pitAnA bhAIonI AtmahatyA paNa karI. svajananI rakSAne koI katala karI ane pitAne kadamAM nAkhI gAdIe mArga na sUjyAthI strI, putrAdi parivAranA saMhAra karyo. Avyo hato. te dhamabdha hovAthI tenuM zAsana cheka bhayaMkara zIkAlathI atyaMta vivala banIne leAkAe anyAyI nivaDyuM. tenA kaThora ane anarthakArI pitAnA prANanI AhUti aneka rIte ApavA mAMDI. zAsanathI hinduo trAhI trAhI pokArI rahyA hatA. rAjya arAjya jevuM banI gayAthI sarvatra aMdhera pravartI strIo, bALaka, nirAdhAro vigere upara dhe ne divase rahyuM. sarvatra duHkhI hinduone hayadrAvaka Ad. bhayaMkara prakAranA atyAcAra gujaratA hatA. dhArmika nAda saMbhaLAtA hatA. nirupAya ane niHsahAya maMdira jamInadAta thatAM hatAM. hinduonI zAkhAo- hinduonA hRdaya prAptazoka sarvatra daSTigocara thatA (coTalI)ne parANe cheda thato hato. yavanAne hatA. hinduonI mAna-maryAdAne chaDecoka bhaMga hinduonA tilaka pratye paNa eTale badhe roSa hati thatA hatA. kula-dharma ane jAti-gaurava pAtALamAM ke kaI ne kaI rIte teo hinduoe kapALe karelAM pesI gayA hatAM. sArAye bhAratavarSamAM pralayakALanuM tilaka kADhI nAkhatAM. A pramANe tilaka kADhI adhirAjya jANyuM hatuM. nAkhavAmAM jIbhathI A rIte tilaka kADhI nAkhavuM AvA bhISaNa samayamAM dubhAMgI hinduone yamae sarvasAmAnya thaI paDyuM hatuM. rAjanA hAthathI bacAve evuM koI paNa na hatuM. ToDa sAhebe to auraMgajhebane zAsana kALamAM dubuddhi banelA yavanathI dInahIna hinduonI rakSA karavAnI koInAmAM tAkAta na hatI. ni.sahAya pravartatA atyAcAronA saMbaMdhamA eTala sudhI lakhyuM che ke " auraMgajhebe potAnA ISTa mitrAne lAvIne hinduono uddhAra karavAnuM keinAmAM sAmarthya na hatuM. jene prajAnI rakSA karavAnI hoya te ja prajArAjyanA tamAma hinduoe musalamAna thavuM paDaze bhakSaka banI gayAthI hinduonI UMce Abha ane evI bhayaMkara AjJA ApI e AjJAnA banatA nIce dharatI jevI sthiti hatI. hinduonI mAnapracAra karavAmAM temane jaNAvyuM hatuM. AjJAna bhaga maryAdA barobara na jaLavAyAthI hinduonAM vamAkaranArAone baLAtkAre muslIma banAvavAnI dhAvaNa nA sAva lApa thaI gayA hatA. hinduo upara paNa oraMgajhebe karI hatI." rAjyanI ugra daSTa thavAthI tamanuM duHkha dinaprAtaA atyaMta bhayaMkara ane dukhadAyo AjJAne dina akalpanIya banatuM jatuM hatuM. kevaLa nisahAya rAjyamAM sarvatra pracAra thatAM hAhAkAra phelAI gayo. rithatimAM koIne sAmano karavAnI hinduonI laza nirAdhAra hinduoe bhayanA mAryA ahiMtaha paNa sthiti na hatI. nAsavA mAMDayuM. hinduone dharmarakSA mATe te samaye potAnI sarva prajA tarapha samabhAvathI jovuM e koI upAya ke mAga na ja hato. hajAre hindu rAjAnA dharma che. khare rAjA svajAti ane pratye vyAkuLa banIne mogala rAjyanI hada choDI turata pakSapAta ane vijAtIya prAgaNa pratye anyAyadakSiNa tarapha cAlI gayA, aneka hinduo yavanAnA buddhi rAkhato nathI. je rAjA samabhAvathI para, vividha prakAranA bhayaMkara atyAcArano bhAga banyA. banIne pakSapAtI thAya che te vastutaH rAjA kahavatemanAM duHkhanI koI parisImA na hatI. dakSiNa hinda rAvavAne gya nathI. evA rAjAthI tenuM siMhAtarapha nAsI janArA keTalAye mANaso upara paNa sana paNa kala kita bane che. siMhAsana upara besIne zAhI sarakArane karmacArIonA aneka atyAcAro je rAjA hitAhitane vicAra karatA nathI, je rAjA thayA. AthI temanAM duHkhano pAra rahyo nahi. vidharmI garva, meha ane krodhathI sadA cakacUra rahe che. ane banavA karatAM maravuM sAruM e vicArathI keTalAke vivekabuddhithI parAbhukha thaIne krUratAthI adharmI For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 126 ] zrI AmAnaMda prakAza vRtti Acare che e rAjA rAjA nathI paNa rAjAne zakayuM nahi. sarvatra hAhAkAra macI rahyo. sarvanAM nAmane lajAvanAra che. adhama vRttivALA rAjAo mukha upara nirUtsAha ane nirAza chavAI gayAM. prajAnAM sukharUpI sUryanuM haraNa karanArA rAhuo che. hinduonA hadayabhedaka hAhAkArathI auraMgajebanuM temanAthI dezanuM durbhAgya jAge che. deza haMmezAM hadaya jarA paNa calita na thayuM. tenAM hRdayane jarA du:khathI ja jakaDAyeluM rahe che. rAjA babara na paNa AghAta na thayo. nirbhAgI hinduonuM zocanIya heya, rAjyanuM zAsana cheka anyAyathI cAlatuM hoya avasthAmAMthI rakSaNa karanAra koI na hovAthI pitAnI evI sthitimAM rAjyanI zIdhra adhogati thAya che. durdazAnuM bhAna thatAM temane khUba sAlavA lAgyuM. aneka pApathI rAjya nikRSTa dazAmAM AvI paDe A pramANe hinduoe ghaNe kALa sudhI pitAnI che. vidhAtAno adala insApha taLAya tyAM sudhI durdazA nihALyA karI. Ama chatAM auraMgajhebanAM prajA aneka duHkhothI pIsAya che. atyAcArIo kaThora hadayamAM dayAne saMcAra na ja thayo. upara yamarAjano nAzaka daMDa paDatAM sudhI prajAnAM mastaka upara aneka prakAranuM duHkha jhajhumyA kare che. ( hinduonA A ghara vipattikALamAM mevADa 1 upara rANuM rAjasiMhanuM zAsana cAlatuM hatuM. prabhAauraMgajhebanA kaThera atyAcArathI mogala vazALI pUrvajonA sarva guNe enAmAM vidyamAna rAjyamAM sarvatra aMdhera phelAI gayuM. hajAre du:khI hatA. AthI hinduo upara gujaratA asahya atyAhinduonI AtmahatyA ane rAjyamAMthI palAyana jamavA palane cArethI tenuM dila kaMpI UThatuM hatuM. tenI nasenasamAM thai jaI hajAroe svadeza nivasana karavAne maryavaMzanuM adabhUta vIratAyukta rakta deDavA mADatuM kAraNe keTalAye zahero ane gAma ujajaDa hatuM. mahArANA rAjasiMhathI hinduonI durdazA verAna banI gayAM hatAM. rAjyanA aneka zahere sarA sahana thai zakI nahi. temane vastusthiti pratye ane gAmone dekhAva smazAnavata banI gayo samrATa auraMgajhabanuM lakSa khecavA patra lakhavAne hato. eka te cAlI gayAthI khetaro khetI vicAra thayo. e vicArano temaNe satvara amala vinAnA ema ne ema paDI rahyAM hatAM. AvA bhayaM karI dhRNita atyAcArathI dUra rahevA auraMgajhabane kara samayamAM auraMgajhebane rAjyanI chinnabhinna sthiti ane bhayaMkara dazAnI eka vAra barobara khyAla mahatvanI sUcanA paNa karI paNa mahArANAno e Ave. khajAne khAlI thaI gayo hato. karanI prayatna vyartha gayA. auraMgajhaba ekano be the nahi. UlaTuM auraMgajhabano krodhAnala khUba pradIpta vasulAta azakaya thaI paDyAthI rAjyanI AvakamAM vadhAro thavAnuM azakaya banyuM hatuM. prajAjano thayA. teno kIdhanI javAlA ghaNI ja vadhI gaI. paikI jeo taddana azakta hatA teo ja rAjyamAM zAnta vAyuthI keTalIka vAra Aga bhabhUkI UThe che rahyAthI temanI pAse kara mAgatA rAjakarmacArIone tema A che tema auraMgajhebane krodhAgni mahArANanI zAntithI kazuM paNa maLe tema na hatuM. azakata mANasa adha prajavalI UThyo mahArANane patra AvyA bAda thoDe vakhata rahIne auraMgajhebe pracaMDa sainya sAthe mevADa muvA banI gayA hatA. upara AkramaNa karyuM. jyAre pApI auraMgajebane dhana upArjana kara auraMgajhebanA mevADa uparanAM A AkramaNanA vAne kaI paNa bhArga na sU tyAre samasta hindu saMbaMdhamAM rAjapUtAnAne hindI itihAsa (khaMDa prajA upara muDakara ( jayAre) nAkhavAne teNe vicAra karyo. A bhayaMkara atyAcAranAM sUcanathI tA" trIje, pR. 865-866)mAM lakhyuM che ke 1 /1 sArAMye bhAratavarSa upara bhayaMkara vajapAta thayA. "auraMgajheba bAdazAhe I. sa. 1679nA vipattinAM nivAraNa mATe koithI mArgadarzana thaI sapTembara mAsanI trIjI tArIkhe mahArANA sAthe For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMghavI dayALadAsa [ 127 ] laDavA mATe meTA sainya sAthe dilhIthI ajamera "ttamA vIrasya bhU ' e sUtrane duSpaga tarapha prayANa karyuM hatuM... .. mahArANAne A karavAthI pRthvIrAje mahaMmada ghorIne vAraMvAra kSamA vAtanI khabara paDatAM rAjakumAra, saradAra vigerene karI. A kSamA eka prakAranI bhayaMkara mUrkhatA hatI. darabAra bharI kyAM ane kevI rIte yuddha karavuM te te kSamAmAM udArabhAva jevuM kazuM na hatuM. pRthvIsaMbaMdhI temaNe egya maMtraNa karI hatI. maMtrI rAjanI mUrkhAinAM kaDavAM phaLo hinadIo Aje paNa dayAladAsajI A maMtraNa samaye hAjara hatA. " bhogavI rahyA che auraMgajheba ane mahArANAnAM sabhyo vacce je aparAdhI manuSyane kSamA ApavI e hinduone yuddha thayuM te atyaMta bhayaMkara hatuM. yuddhamAM rAjapUtoe eka purAtane Adarza che, paNa e Adarza evo nathI ke apUrva parAkrama dAkhavyAthI auraMgajhebanAM lazkarane jeno upayoga sarva samaye ane sarvatra karavAno hoya. mahAna parAjaya thayo hato. ToDa sAhebe A yuddhanuM kSamAnA Adezane game tema upaga karavAthI te atyaMta romAMcaka ane manovedhaka zabdomAM varNana karyuM che. anarthakArI nIvaDe che. je ghI baLavAna manuSyane mATe yuddha daramiyAna mahArANuM jyAre parvata upara caDhIne lAbhadAyI hoya te ja ghI 8-10 divasanA upavAsamogala sainya upara avAranavAra AkramaNa karatA vALA manuSyane ghAtaka nIvaDe che. eka vastune eka ja hatA tyAre maMtrI dayALadAsa paNa temanI samIpa ja rUpe mAnI levI e durAgraha che. suMdara gAyana rahetA hatA. yuddhakSetramAM hindu-drohI aura gajhebane gAvuM e sArI vastu che. Ama chatAM gharane parAjaya thayA chatAM paNa dayALadAsanuM citta zAnta Aga lAgI hoya ke koInuM mRtyu thayuM hoya thayuM na hatuM. mogala samrATanA rAkSasI atyAcAro to suMdara gAyana kaI rIte iSTa nathI. e samaye tenI daSTi samIpa taravaratA hatA. tenA AkhAMye sadara gAyana kAnane kaTheAra lAge che. te sAMbhaLavuM zarIramAM eka prakAranI vidyutano saMcAra thayA hatA. paNa gamatuM nathI. bALahatyA ke garbhapAta e atyaMta zatrupakSano parAjaya karyA chatAM tenI talavAra atyA- niMdya che. paNa bALaka garbhamAM ADuM paDI gayuM hoya cArIonAM rakatano AsvAda karavA mATe jevI ne ane e garbhAzayamAMthI nIkaLatuM ja na hoya to tevI adhIra ja hatI. tenAM bhavAM krodhathI unmatta bALakane kApIne kakaDA karI bahAra kADhavuM e dharma banI caDhI gayAM hatAM. A citravicitra dazAmAM thaI paDe che. dareka vastuno deza, kola, pAtra, apAtra, tenA manamAM nimna likhita guMjana thaI rahyuM hatuM. kag* vigerenI apekSAe vicAra karavAne heya che. abaLAonAM ziyaLane bhaMga thato jovo e mahAtmA puruSo mATe je Adarza unnatikara hoya che zuM dharma che? nirAdhAra, dIna ane durbaLa manuSyanAM te ja Adarza sAmAnya manuSyone avanatikAraka thaI udayabhedaka pikArathI cIDAvuM ane temane kaI paDe che. te Adarza koI mahAtmAne unnatikAraka paNa prakAranI madada na karavI e zuM dharma che? zuM hoya te ja Adarza sAmAnya manuSyane temanA dhyeyathI dhArmika sthAne jamInadosta thatAM hoya ane e patana karAvanAra bane che......." joyA karavuM e kaI rIte dhama mAnI zakAya? vIra dayAladAsanA manamAM A pramANe vicAro pavitra mAnabhUmi upara yavanano pAdasaMcAra thAya ghaLAI rahyA hatA. tenuM citta krodhathI dhamadhamI e joyA ja karavuM e dharma kahI zakAya ? apamAna UThayuM duHkhathI pIDita samarata hindu samAja pAmyA karIne jIvana gALavuM e zuM dharma-mArga jANe nisAsA nAkhate hAya tema te nisAsA che? nA, nahi ja. e ja pramANe atyAcArIonAM nAkhavA lAgyo. tenA AkhA zarIramAMthI jANe haMmezAM apamAna sahana karatAM chatAMye temane kSamA hadayabhedI ArtanAda nIkaLatA hatA. thoDI vAramAM ApI atyAcAra vRttinuM samarthana karavuM e kaMI dayAladAse potAnI talavAra, bhujAo vigere upara dharma nathI. draSTi nAkhI ane te pachI janmabhUminA RNanA For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 128 ] zrI AtmAnaMda prakAza. badalo vALavA nimitte ghaDA upara vArI karIne mabhUmi banI gayuM. dayALadAsane lUMTamAMthI je dhana teNe prayANa karyuM, maLyuM hatuM te dhana ekaThuM karI rAjyanA khajAnAmAM vIra dayAladAsanI A raNayAtrAnuM varNana karatAM mokalAvI dIdhuM hatuM. e vipula dhanathI teNe dezamAM TeDa sAheba jaNAve che ke - aneka sudhArAo paNa karyA hatA." mahArANune dayAladAsa nAme eka atyaMta "auraMgajhebanAM lazkarane harAvyAthI dayALasAhasika ane catura pradhAna hatA. meMgalo upara dAsanA utsAha ghaNI vacce hato. tenI tejasvI vira levAnA tana haMmezAM atyata utkaMThA rahetI hatI. buddhithI cittoDanI najIkamAM bAdazAhanAM putra Ajhama dayALadAse zIdhra gativALA ghoDesavAra sAthe mahAna yuddha thayuM. A mahAyuddhamAM kumAra nya sAthe bane teTalA sthaLe upara AkramaNa karyuM ane mALa jayasiMhanI dayALadAsane saMpUrNa sAtha hato. rAThoDa vAnA keTalAka pradeza lUMTI lIdhA. dayALadAsanI pracaMDa ane khImI vIronI utasAhapUrvaka sahAyathI vIravara dayAladAse AjhamanI senAnA parAjaya karyo. mogala bhujAonA baLathI so koI bhayabhIta banyuM hatuM. sanyano parAjaya e to bhayaMkara hato ke zAhajAdA dayALadAsa ane tenA anya sAme koI paNa ubhuM Ajhamane pitAnA prANa bacAvavA mATe raNathaMbhora rahI zakatuM nahatuM. dayALadAsanA sAme Takakara jhIlavAnI kAinI tAkAta nahatI. sAraMgapura, devAsa, nAsI javuM paDayuM hatuM. raNathaMbhora pahoMcatAM pahelAM paNa zAhajAdAne ghaNuM nukasAna pahoMcyuM hatuM. sarAja, ujajena, e devI vigere zaherA dayALadAse vijayI rAjapUtAa yavana sanyanI pAchaLa paDI potAnA bAhubaLathI jItI lIdhA. vijayA dayAladAsa ghaNuMkharI senAnA saMhAra karyA hatA. je Ajhame a sarva zaharomAM lUMTa calAve ane e sarva sthaLomAM je yavana nA hatI tenA mATe bhAge Agale varSa cittoDa sara karyuM hatuM te ja Ajhama parAjaya pAmyA ane tenA pitAnA kRtyanuM phaLa sa hAra karyA. A rIta ghaNuM gAma ane zahera barAbara maLI gayuM. " sara thavAthI muralImanuM baLa kamI thayuM. dayAladAsanA bhayathI muralIma aTalA badhA AkuLavyAkuLa thaI vaDodarA pAse Avela chANuM (chAyApurI) gayA hatA ke kAina pAtAnA bAndhava tratye kAI nAme gAmanA jaina maMdiranI eka prAMtamAM upara paNa prakAranI lAgaNI na rahI. keTalAka potAnA strI vIra dayALadAsane saMbaMdhamAM eka lekha mAlUma paDe putrAdina tyAga karI AtmarakSAthe nAsI gayA. che. muni zrI jinavijayajInA taMtrIpade (keTalAka vidhaAnA hAthamAM potAnA mAlamAta na kALa sudhI ) nIkaLelA prAcIna jaina lekha saMgrahaApI zake e uddezathI ghaNAya mAlAmAlkatanA ( bhAga bIja, pU. 326-27) mAM majakura lekha paNa bALI mUkI ane bane teTalI utAvaLe te cAlI gayA. rAjapUtoe oragajhebanA atyAcA- akSarazaH udhRta karavAmAM Avela che. bhatrI dayALarAne badale levAmAM kazAya maNuM na rAkhI. oraMga dAsajIe chANInA maMdiranI mUrtinI saMvata 1732 gajhaba javA hinduo pratye nidhRNa banyA hatA nA vaizAka zudi sAtamane dine pratiSThA karAvI hatI tavA ja nidhaNa rAjapUtA banyA. rAjapUtAe muslIma e zilAlekhane bhAvArtha che. zilAlekha upara dhama upara paNa vara lIdhuM. kAinA hAtha-paga dayALadAsanA vaMza-vRkSa saMbaMdhI nIce pramANe badhAne temanI dADhI mUMcha muDI nAkhI. kurAnanAM ullekha che - purataMka phUvAomAM phekI dIdhA. dayALadAsanuM hRdaya eTaluM kaThAra banI gayuM hatuM ke koI paNa musa- * koDa rAjasthAna, dvitIya khaMDa, a. 12, pR. lamAna teNe kSamA na ja ApI. muralImanuM mALavA ka7-18 For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra saMghavI tejAjI saMdhavI gajIjI sadhavI hAjAjI sa. udAjI sa, kaMdAjI sa', deddAjI sauM. T sa. suMdaradAsa saM. apujI sa'. suratANujI sa'. www.kobatirth.org saMghavI dayALadAsa [ 129 ] AvI paDaze evI tene khAtrI thai. AthI turataja pAchA karI mahArANAnI pAse jai purAhitavALA patra batAvyeA. e patra vAMcatAM ja mahArANAe rANI ane purAtine hAra karAvyA. peAtAnI mAtAne hAra karavAmAM AvI che evI kumAra saradArasiMhane jANa thatAM teNe viSanuM sevana karI AtmadhAta karyAM. T dayAladAsanI mahAna sevAthI prasanna thaine mahArANAe tene nekarImAM rAkhI lIdhA. dayALadAsa rAjyanI ekaniSTha sevAthI AgaLa vadhatAM vadhatAM chevaTe pradhAna pade niyukta thayA. dayAladAse bhAre khaca karI gajasamandanI pALanI pAse zrI AdinAthanuM vizALa caturmukhI maMdira adhAvyuM hatuM. e madira enI kAtinAM smAraka rUpa che. dayALadAsane mAMbaladAsa nAme eka putra hatA. sAMkhaLadAsa pachI dayALadAsanAM kuTuMbamAM koi prasidhdha puruSa thayAnuM jANavAmAM AvyuM nathI. | dayALadAsa sAMbaladAsa rAjapUtAnAnA itihAsanA lekhaka 5. gaurI zakara ejhA vIra dhyALadAsanA vaza sadhI lakhatAM jaNAve che keH dayALadAsanA pUjo sIsAdIyA rajapUta hatA. temaNe jainadharmInA svIkAra karyAM tyArathI temanI gaNanA esavALeAmAM thai. yAladAsanAM kuTuMbanA sabaMdhamAM AthI vizeSa hakIkata pUrvajone mATe maLI zakatI nathI. " dayAladAsa pahelAM udayapuranA eka brAhmaNa purAhitane tyAM nAkara hatA. mahArANA rAjasihanI eka rANIe jayeSTha kumAra sulatAnasiMhane ThAra marAvI potAnA kuMvara saradArasiMhane gAdI ApavavAnuM kAvatru racyuM hatuM. rANIe jyeSTha kuMva ranA saMbaMdhamAM zaka utpanna karAvavAthI mahArANAe yeSTha rAjakumAranA saMhAra karAvyA hatA. e pachI rANIe mahArANAne ThAra karAvavAnA uddezathI dayALadAsanA pure|hita zeThane eka patra lakhyA. e patra purahite talavAranAM myAnamAM gupta rAkhyA. eka divasa kaMI tahevArane laIne dayAladAsane devAlI nAmanA gAme peAtAne sAsare javAnuM hatuM. rAtri thai gayAthI teNe peAtAnA zerDa pAse kaI thiyAranI AtmarakSArthe mAgaNI karI. purohitathI bhUlamAM kAgaLavALI talavAra apAi gai. dayAladAse talavAra sAthe prayANa karyuM, paNa jatAM jatAM talavAra myAnamAMthI kADhI eTale myAnamAMne patra enI najare caDho. AthI cikata thaIne teNe kAgaLa kADhIne vAMcavA mAMDayA. patra vAMcatAM ja mahArAjAnA jAna kAya kALe jokhamamAM Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir TADasAhebe dayAladAsanA hastAkSaravALuM mahArANAnu' eka pharamAna rAjasthAna ( qha MglIza AvRtti )mAM pragaTa karyuM che. e pharamAnane bhAvAtha nIce pramANe : AjJApatra mahArANA rAjisaMha mevADanA 10 hajAra gAmeAnAM saradAra, ma`trI ane paTeleAne nimna likhita karamAna kare che. saue peAtapeAtAnA darajajA anusAra A pharamAna vAMcavu: (1) jainonAM deza ane anya dharmasthAnAnI hadamAM ke! e jIvahiMsA karavI nahi. jainonAM dha-sthaLeAnI hadamAM kAi paNa jIva'sA na karI zake e temane prAcIna kALathI cAlate Avele hakka che. ( 2 ) je jIva vadhyuM heAvAnu manAya te jIva jaina sthAnamAM jatAM amara thai jAya che. jainIya dharmasthaLamAM janAra prANI( nara ke mAdA )ne jIva avazya bace che. For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - - -- - - - - - -- [ 130 ] zrI AtmAnaMda prakAza (3) rAjadrohI lUMTArU temaja jelamAMthI nAsI maLatuM nathI. rANA rAjasiMha jevA zuravIra mahArANA gayelA aparAdhI manuSyo jaina upAzrayane Azraya jemaNe potAnuM samagra jIvana auraMgajheba jevA le te rAjyanA amaladAre temane pakaDI zakaze nahi samartha bAdazAha sAme moraco mAMDavAmAM vyatIta (4) jenoe dAna karelI bhUmi temaja aneka karyuM" hatuM tene aDaga sAthI tarIke vIra dayAladAse sthaLomAM banAvelA upAzraya kAyama raheze. rAjyanA amUlya sevAo bajAvI hatI. teo mahAparAkramI, nItinipuNa ane yudghapriya hatA. (5) yati mAnanI vinaMti uparathI A karamAna kADhavAmAM AvyuM che. ane yatizrIne 120 mahArANA rAjasiMhanA ravargavAsa pachI kumAra vIdhA jamInanuM dAna karavAmAM AvyuM che. jayasiMha gAdIe Avyo hate. auraMgajhebanA putra A pharamAna vAMcanAra keAI paNa prajAjana bIjA akabare jyAre potAnA pitA sAme yuddha macAvyuM prajAjanone duHkha na de, dareka prajAjane bIjAnA hatuM tyAre udayapura rAye akabarano pakSa karyo hakakanI rakSA karavI joIe, bIjA manuSyanA hakono hato e samaye paNa vIra dayAladAse mahAna yudhdhamAM ullaMdhana karanArAo dhikkArane pAtra thaze, hinduone jhapalAvI apUrva zaurya dAkhavyuM hatuM gAya ane muslImene sUvaranA kasama che. dayAladAsa jevA maMtrI vIro lAkhamAM eka hAya ukta pharamAna saMvata 1949 mAM mAha zudi che. dayAladAsa guNagaMbhIra, raNavIra, sarala svabhAvI pAMcamane dine (I. sa. 1693) nIkaLyuM hatuM. ane atyaMta vivekI hatA. teo suhadanA prANa samarakezarI dayAladAse keTalA yudhdha karyA hatA rUpa hatA. dhanya che dayALadAsane ! dhanya che enA ane teo kyAre svargavAsI thayA tene kaMI pato jIvanane!! tRSNathI tRpti thatI nathI jAgelI tRSNAovALA che tRSNathI duHkhita thaIne pachI viSayasukhanI icchA kare che ane maratA sudhI tRSNAnA duHkhathI saMtapta thaI te duHkha anubhaLyA kare che, paraMtu IdriyothI prApta thatuM sukha duHkharUpa ja che; kAraNa ke Idriyasukha haMmezAM parAdhIna hoya che, viniyukta hoya che, vinAzI hoya che, baMdhanuM kAraNa hoya che temaja aptikara che. -zrImAna kuMdakuMdAcArya, For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir d, darzana - prApti 2=" I==lekhaka cekasI ===p===6 abhyAsI jIvananA cothA tabakke bhinna bhinna matamatAMtare, enI jAta AvatAM ja vicAraka AtmA keAI vilakSaNa jAtanI mAnyatAnI jALa vacce phasI paDele dazA anubhave che. atyAra sudhI enA manamAM AtmA sahaja pikArI UThe che ke A badhAmAM judA judA paMtha tarapha doDavAnI, emAM sAcuM darzana karyuM? AtmAne kAyamane mATe rahela maneharatAthI AkaSavAnI, ane karmonA pAsamAMthI choDAve evI zakti 'A kharuM ke te kharUM" evI asthira kenAmAM che? vRtti hatI tene kaMIka cheDe Avate dRSTigocara thAya che. cothA abhinaMdana jinanA : e praznanI sAthe vicArazreNI AgaLa stavanamAM je uddagAra pragaTa thAya che e parathI vadhe che. darzananI yathArtha parIkSA karavAmAM ene bhAsa thAya che. potAnI paMgu dazAnuM bhAna thAya che. ekAda madirA pIdhelo mAnavI, dArUnA ghenamAM jema mata matabheda re jo jai pUchIye, caMdra-sUryane rUpanuM Alekhana kuMDALAM karI sahu thApe ahameva." kiMvA cakrAvA AlekhI batAve tevuM ghaNuM kharA darzanakAronA mata-prarUpaNamAM jaNAya zarUAtanI lIMTI darzAve che ke AtmAne mA che. bIjI bAju ApanuM darzana paNa ekavicArakane-sva-svarUpanI pichAna kara, dama samajAya tevuM nathI kemake emAM apekSAvAnA daDha jijJAsune vividha paMthonA saMbhAramAMthI eka paMtha arthAt eka darzananuM vAdathI pratyeka vastunuM telana karavAnI AvaavalaMbana levAnI prabaLa bhAvanA udbhavI Data joIe che. sAthe sAthe emAM kahevAyelA che paNa enI sAcI parIkSA karavAnI gama nayavAda ane AgamavAda samajavA sArU je na hovAthI e kiMkartavyamUDha bane che. ane viziSTa jJAnanI ane e viSayanA pUrNa jJAtAethI sahaja enI dRSTi cothA jina * onI agatya che te Aje kayAM che? A zrI abhinaMdana svAmI prati vaLe che. loko badhuM nayana sAme ramatuM bhAvI heje viSAda kita che ke "thuM coka pUre ane ahIM upajAve che. sAdRzyatA e che ke abhinaMdana nAmamAM ja A badhAne pAra pAmavA prayatna evuM evI zakti rahelI che ke enAthI sarvanA che te sAme aMtarAyarUpI DuMgarAnI katAra manavAMchita saphaLa thAya. vAta paNa sAcI che. khaDI thayelI dekhAya che. sAthe mArgadarzaka je maryAdA 1 rUSabhadevathI AraMbhAI che e bhAmiyA paNa nathI chatAM dhIThAI karI, mana tyArapachInA dareka pagale kaMI ne kaMI pragati majabUta banAvI kUcakadama karyA rAkhuM chuM. dAkhave che ja. mAtra darzana zabda pikAre rAkhuM te For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org [ 132 ] ane e mATe bIjA kaI saMgIna prayAsa na Adaru' teA jaMgalanA rAjha sAthe ja mArI paNa sarakhAmaNI thAya arthAta mUrkhAmAM mAruM sthAna maiAkhare Ave. vaLI mArI icchA te amRtanuM pAna karavAnI che, e jo hu' sAme AvatI muzkelIo dekhI pAche paDu te bara Ave tema nathI. pachI te| amRtapAnanA pipAsune viSapAna karavAnA samaya Ave. mithyA darzanArUpI vamaLamAM e athaDAyA ja kare tethI he prabhu! tamArA sadhiyArA lIdhe| zrI AtmAnaMda prakAza Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che. daCnarUpI maneAratha tamArI kRpAthI muzkela chatAM sarala manaze ema mAruM aMtara pAkAre che. AtmAne e niradhAra darzAvatI lITI TAMkI zrImad Ana dhanajI mahArAja pUrNAhuti kare che ke-- tarasa na Ave / maraNa jIvanatA, sIje jo rasaNa kAja. e lI'TIonu' manana cAlu rAkhI AtmAnI ALakhamAM ApaNe AgaLa vadhavAnu che. sAcA zramaNa je muni jIvajaMtu mare ke na mare tenI kALajI rAkhyA vinA pravRtti kare che tenA vaDe eka paNa jIva mare na mare tA paNa tene chaye jIvavargo mAryAMnu baMdhana thAya che, parantu jo te kALajIpUrvaka pravRtti karatA hoya, to tenAthI jIvA mare to paNa te jaLamAM kamaLanI peThe nirlepa rahe che. zarIrapravRtti karavA jatAM jIva mare te baMdha thAya ke na paNa thAya, paraMtu parigrahathI to baMdha thAya ja mATe DAhyA zramaNA badhA parigrahanA tyAga kare che. sAcA zramaNane mAtra zarIra vinA bIjo parigraha hai|| nathI. e zarIramAM paNa tene mamatva na heAvAthI, tevu te ayeAgya AhArAdi vaDe lAlana karatA nathI. vaLI jarA paNa zakti ceryAM vinA tene te tapamAM tapAve che. -zrImAna kuMdakuMdAcAya. For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir -hitazikSAno khajAno - yAne - gujarAtI kahevata saMgraha saMpAdakaH rAjapALa maganalAla vorA 24 Apa samAna baLa nahi ne megha 1. adhUro ghaDo chalakAya. samAna jaLa nahi. 2 akkalane bAradAna che. 25 AzA amara che. 3 ajANyA ne AMdhaLA sarakhA. 26 AMkha vinA aMdhArUM che. 4 anna tevuM mana 27 AgaLa buddhi vANa, pAchaLa 5 aNIno cUkyo so varasa jIve. buddhi brahma. 6 aNabelAvyA bele te taNakhalAne tele. 28 ATha ATha varasanA be zuM kAmanA ? 7 aMdhAre paNa goLa go lAge. 29 AMdhaLAne AMdhaLe na kahe. 8 ajAyuM phaLa khAvuM nahi, ne ajANya 30 ApaNe veMta namIe to sAmo hAtha name. raste jAvuM nahi. 31 oTA luNamAM jAya. 9 aMdherI nagarI ne gaMDu rAjA 32 AkhuM sAkarakeLuM na gaLAya. 33 AhAra te oDakAra, 10 anna samAM prANu. 11 ardhI maLe te AkhAne na bAjhavuM. 34 Apa muvA vinA svarge na javAya. 12 asUra thayA ne rAta rahyA. 35 Abha phATyuM tyAM thIgaDuM kayAM devuM? 13 aMkuza vinA hAthI paNa bagaDe. 36 AraMbhe zUrA che. 14 AhAra ne UMgha vadhAryAM vadhe ne 37 AMdhaLAnI AMkha ne pAMgaLAno Teko che. ghaTADyA ghaTe. 38 Aghe jAI to bUDI marI ne ore rahI 15 ADI rAta tenI zI vAta? to taraze marI. 16 AdaryA adhavaca rahe. 39 AtmA se paramAtmA. 17 ADe lAkaDe ADo vahera. 40 AMdhaLe baheruM kuTAya che. 18 AMgaNe TU ne vahu uchAMchaLA. 41 eka aMgArIo AkhA khetarane bagADe. 19 AthamyA pachI asUra zI? ne lUMTANuM 42 utAvaLe AMbA na pAke. pachI bhaya che? 43 ekaDA vinAnA mIMDA nakAmAM che. 20 AcAra tevA vicAra. 44 eka kAne sAMbhaLI bIje kAne kADhI nAkhyuM. 21 A hAthathI devuM ne A hAthathI levuM. 45 uchaLyuM dhAna peTamAM na rahe. 22 AMgaLIthI nakha vegaLA teTalA vegaLA. 46 utAvaLA so bahAvarA, dhIrA so gaMbhIra. 23 AMkhanI zarama ADI Ave. 47 UjaLuM eTaluM dUdha na hoya. For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI AtmAnaMda prakAza [ 134 ] 48 Adhu khele ne atara kere. 49 aDadathI UjaLA che. 50 uMTanA 'Ta UDI jAya ne puNInA bhAva puchAya. 51 ekanA pApe AkhuM vahANa DUbe, 52 eka dIkare dIkarAvALA nahiM ne sA rUpiye rUpiyAvALA niha, 53 uMTa gAMgaratA palANa thAya. 54 uMTanA aDhAre aMga vAMkA hAya, 55 uMTa mare teAya mAravADa sAmu jove. 56 ekathI e bhalA. 57 amathIe rAMDI ne zIrAvatAe rAMDI. 58 ekalA AvyA, ekalA javAnu 59 utAvaLA be vAra pAchA phare. 60 ukaraDIne vadhatA vAra na lAge. 61 UnA pANIe ghara na maLe. 62 UlamAMthI cUlamAM paDaDyA. 63 anAja mIThuM nathI paNa bhUkha mIThI che, 64 UgatA sUrajane sau name 65 AvatI vahu ne besatA rAjA. 66 eka kAMkare be pakSIne sajA thAya. 67 akkala adhAre vaheMcANI che. 68 akkala bajAramAM maLatI nathI. 69 uMTa mele AkaDA ne bakarI mele kAMkarA 70 oLakhItA sIpAi e dhakkA vadhu mAre. 71 oLakhANa e meATI khANu che. 72 eka ghAe kUvA na khAdyAya. 73 UMgha vecI ne ujAgarA karyAM. 74 eka sarakhA adhA di' rAjA rAmanA e nathI gayA. 75 eka nanno chatrIza rAgane haze. 76 UMghatA khAle paNa jAgate na mele. 77 araNyardana zA kAmanuM? Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 78 ala meTI ke bheMsa ? 79 eka AThA thAya tA bAkI navANuMnuM karavu. 80 adekhAinu mAM bALe. 81 eka saputa kuLane ajavALe. 82 eka kapUta sAta peDhIne meLe 83 adhAre ajavALA thayAM 84 uMTavaidya che 85 UjaLI teAya rAta che 86 echuM pAtra ne vahue dIkarA jaNyA 87 eka Ape ne bIjo vAre te jAya jamane mAre 88 UMDA pANImAM zA sAru utaravuM joie ? 89 avaLe ase hajAmata thaI 90 Uge te Athame 91 udAra banavuM paNa uDAu nahi 92 eka tAlaDI tera vAnA mAge adakuM bhaNyA, vaDhakaNI 93 amara paTTo lakhAvIne kAI nathI Avyu' 94 enA dUdha, sAkara ne cAkhA nathI gayA 95 AMkhamAM AMgaLI karone laI gayA 96 Age Age gorakha jAge 97 AjanI ghaDI, kAlanA di. ( divasa ) 98 eka sAthe e gheADe na caDAya For Private And Personal Use Only 99 eka lAkhe na maLe, eka tAMbIyAnA tera 100 eka nUra AdamI hajAra nUra kapaDAM 101 eka roTI e lagATI 102 AghA jaine pAchA vaLavAnu 103 uMdara bIlADI jevA meLa (?) che 104 udaya pachI asta ne asta pachI udaya 105 ujjaDa gAmanI jamIna kANu bharavA jAya? 106 ujjaDa gAmamAM era`DA pradhAna 107 eka rAme lu'kA lu'TI, te jenA para seALa rAma (AnA-vyAjanA)caDatA hAya tenu zuM thAya ? Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samyagu jJAnanI kuMcI 38_2= paramAtmAnuM AdhirAjya berIsTara caMpatarAyane Key of knowledge nAmaka graMthane anuvAda ( gata varSanA pRSTha 3rara thI zarU ) manuSya zarIrarUpa brahma nivAsasthAnamAM, du:khanuM nivAraNa, sattAne uzkeda thaI jAya evI padmavata svalpa bhAgamAM sUkSma aMtarAkAza varte sAmAjika krAnti, saMsAramAM sarva rIte samAnatA che. e aMtarAkAzamAM sthita AtmAne ja vastutaH e Adi maMtavyone isunAM "paramAtmAnAM adhizodhavAno che."- chAMdogya upaniSada. rAjyamAM koI viziSTa sthAna na ja hatuM. paramAvizvanI prabhu, vizvano samrATa ane vizvane bhAnuM adhirAjya eTale AtmAnuM zAzvata sukhamaya adhiSThAtA hadayanA aMtara bhAgamAM virAje cheamara jIvana evuM isunuM maMtavya nahi hoya ema paNa pratIta thaI zake che. badAraNyaka upaniSada. AtmAnI paripUrNatAnA AvirbhAva mATe, Ama chatAM isu sujJa ane vidvAna hovAthI, paramAtmAnAM adhirAjya viSayaka tene upadeza cheka AMtaravRttinuM pariNamana thAya emAM ja kharA niHsattva ke nirarthaka nahato. isu saMsArano anuvikAsanuM rahasya raheluM che ema AtmavAdIo bhavI hate. ghaNA dezomAM teNe pravAsa paNa karyo purAtana kALathI kahetA AvyA che. paripUrNatA e hato. tenuM jJAna AthI keTaleka aMze saMgIna banyuM AtmAnuM satya svarUpa che. e svarUpanuM AvaraNa hatuM. te dharmatano abhyAsI banyA hatA. thavAthI AtmAne pitAnuM adhirAjya thaI zakatuM Isue hinda ane TIbeTano pravAsa paNa karyo hato nathI. paramAtmAnuM adhirA jAmatuM nathI. AtmA ' evI keTalAka vicArakAnI dRDha mAnyatA che. paripUrNa svarUpanA AvirbhAva mATe ghaNA prayatna kare che paNa te prAyaH vyartha nIvaDe che. AtmAnAM isunI eka kabara kAzmIramAM che ema kahevAya che. satya svarUpane AvaraNarUpa karmonuM nivAraNa thatAM, kAzmIra ane pelesTAinanA keTalAMka sthaLonAM nAmanI Atma mATe sukhanAM dvAra ughaDe che. AmAM sarvathA sAmyatA svAmI rAmatIrtha ane anya pravAsIone mukta bane che. ajJAnanA viracheda thatA. AmAnuM spaSTa rIte jaNAI AvI che* TIbeTanA eka maThadivya svarUpa jhaLakI uThe che, ajJAnamAM jhakaDAyelo mAMthI maLI AvelI eka hastalikhita pratamAMthI AtmA mukta thAya che. AtmAnuM jJAna thatAM, pelesTAInathI TIbeTa sudhInA isunA pravAsanuM AtmAnAM gaurava yukta vatsvarUpano prAdurbhAva savistara varNana maLI rahe che. isunuM tatvajJAna thAya che. AtmA saccidAnaMda paramAtmA bane che. prAyaH hindanAM tattvajJAnane anurUpa hatuM ema siddha thaI zake che. AtmAne paramAtmAnuM adhirAjya prApta thAya che. - Isue upavAsa Adi vividha prakAranA tapa Isue paramAtmAnAM adhirAjyanA saMbaMdhamAM nimitte 40 divasa sudhI vanane ja Azraya lIdhe jagatane je bodha Apyo te viSe ApaNe kaMIka - - * The Proceedings of The Convention vicAra prathama karIe. daridro ane vyAdhigrastonAM of Religions for 1909, pp. 197-201. For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 136 ] zrI AmAnaMda prakAza hato. isunuM anazana-tapa ijharAila lokone apUrva vizeSa mahatva ApatA. AthI dharma-sidhAta karatAM kaSTAnta rUpa hatuM. jaina ane hindu yogamatavAdI- rUDhIne prAdhAnya ApavAnuM tene kahevAmAM AvatAM, tene onA prabhAvathI Isue upavAsa Adi tapazcaraNa puNya prakopa jAjavalyamAna svarUpamAM daSTigocara thato. karyuM hatuM ema nirdiSTa thAya che. Isu paramAtmAnAM adhirAjya saMbaMdhI vAraMvAra isunA keTalAka keTalAka upadeza hindu dharmanA upadeza ApatA. pitAnAM aneka kathanamAM paNa teNe siddhAntone anurUpa hatA. tene jIvana-bodha gI zvaranA adhirAjya saMbaMdhI khUba nirdeza karyo che. jevo hato. teNe yogI jevuM jIvana vyatIta karavAne AthI paramAtmAnuM adhirAjya eTale IsunI dRSTie je bodha Apyo che tevo bodha bIjA koI khristIe zuM hatuM te yathArtha rIte samajavAnI jarUra che. Apyo nathI ema jUne khristazAstra uparathI paramAtmAnuM adhirAya eTale dunyavI adhirAjya mAluma paDe che. ke rAjyasukha evI mAnyatA isunI kaI kALe na tenA daSTAnta ane rUpaka apUrva hatAM. khristI hatI. paramAtmAnuM adhirAjya e zabdothI koI emAM tenI joDI paNa nathI maLI zakatI. kathAo, dezanuM adhirAjya ke evo koI artha kAI manuSya rUpake ane bAdhaka daSTAnta dvArA janasamUhane bAdha bhAgye ja ghaTA. Isune paramAtmAnAM adhirAjya devo e hindamAM prAcIna kALathI pracalita praNAlikA saMbaMdho vAraMvAra pRcchA thatI hatI. AthI isue che. hindIonI prajJA ane hindIonI kathAo paramAtmAna adhirAjya saMbaMdhI pitAne nimna mata Adino isane anero lAbha maLI zakaze ane tethI eka prasaMge vyakta karyo hatoHtene upadeza hindIonA tattvajJAnane prAyaH anurUpa paramAtmAnuM adhirALa nirIkSaNathI prApta banyA e sAhajika che. Isune hindu ane hindI nathI thatuM. paramAtmAnuM adhirAjya ahiM ke emAMthI prajJAnI prApti thaI e nirvivAda che. tahiM kayAMye paNa nathI. paramAtmAnuM adhikAzmIramAM IsunI kabara na paNa hoya, kAzmIra rAjya tamArI aMdara ja che. "--lyuka. ane pelesTAinanA keTalAMka sthaLonAM nAmanI sAmyatA paramAtmAnuM adhirAjya koI aitihAsika praAkarimaka paNa heya ane IsunA pravAsavarNana saMga che ke e adhirAjaye koI sthAnarUpa che evI vALI haratalikhita prata banAvaTI paNa heya. Ama chatAM isu pitAnAM AdhyAtmika jJAna mATe hinda IsunI mAnyatA na ja hatI. paramAtmAnuM adhirAjya ane hindIono aNu hatA e niHzaMka che. aMtaramAMthI prApta thAya che evuM IsunuM spaSTa kathana krAisTanAM rUpake tenI buddhi ane jJAnanI sAkSI25 che. rUpaka AdithI pitAnAM maMtavyanuM samarthana rAIno dANo svalpa hovA chatAM, temAMthI anaMta karavuM emAM prajJA ane vidvattAnI khAsa apekSA kaNane prAdurbhAva thAya che. ane e rIte rAyanA dANAnI rahe che. jIsasanA saMvAdamAM tene buddhicAturyanuM vRddhi ane vikAsa thAya che. Isu paramAtmAnAM pradarzana thatuM. uttama bodhamaya e sarala saMvAdomAM adhirAjyanI rAInA dANa sAthe keTalIka vAra jJAna taravarI rahetuM. tulanA karato. paramAtmAnAM adhirAjyanI prApti isune dharmazraddhAnAM muLa satyo mATe bahumAna thayA pachI, paramAtmAnuM adhirAjya jANyehatuM. tenAmAM vidvattA ane DahApaNa hatAM. dharmasidhAnta ajANya prAyaH vadhyA kare che evI isunI mAnyatA ane manuSyanI AjJA vacceno bheda te samajI zakatA. hatI. isu e mAnyatAno aneka rIte AviSkAra satya dharmanA sidhAne prAcIna rUDhIo karatAM te karate hato. hatuM. For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org paramAtmAnu` adhirAjya [ 137 ] rAjyanI pariNati aMtarathI ja thAya che. paramAtmAnu adhirAjya e svanAM svarUpa che, te parama sukhanuM nivRtti-sthana che, AtmAmAM ja paramAtmAnu adhiadhirAjya sthApita thAya che. AtmAmAM ja paramAtmA adhirAjya bane che. AtmAne yathAtha AMtaravikAsa thayAthI nirAbAdha sukhanI prApti thAya che ane paramAtmAnuM adhirAjya pravarte che. paramAtmAnuM adhi rAjya e sutrahmAnA eka mahAna pariNAma rUpa che. suzraddA / ye|gya rIte pariNati thatAM AtmAnA yatheccha vikAsa thAya che. AtmA paramAtmaniAM adhi rAjyanAM siMhAsane ArUDha thAya che. paramAtmAnuM adhirAjya kevI rIte vadhe che ane IMdriyAthI adrazya e svalpa jevuM rAjya vRddhi pAmI kevI rIte anaMta bane che e eka atyaMta vicAraNIya prazna che. AtmAmAM paramAtmAnuM rAjya thayAthI, e abhirAjya sarva jIvAne atyaMta sukhadAyI kema thai zake che e atyaMta vicArAspada viSaya thai paDe che. paramAtmAnAM adhirAjya sabaMdhI sthUla daSTie vicAra karatAM, paramAtmAnuM adhirAjya eTale zarIra, rakatAdi evA ja a` nIkaLI zake paNa paramAtmAnuM adhirAjya eTale zarIra, rakatAdi ema mAnavu' e upalaka dRSTie paNa vivekazUnya jaNAya che. sUkSma buddhithI vicAratAM, paramAmAnuM adhirAjya eTale AMtara izvaranuM adhirAjya evA ja az niSpanna thAya che. paramAtmAnAM adhirAjyathI AtmAnI divyatAnI caita jhaLahaLI UThe che satya ane paripUrNa paramAtmAne AviSkAra thAya che. AthI paramAtmAnuM adhirAjya e AtmAne mATe sauthI vizeSa Ava zyaka che. paramAtmAnAM adhirAjyane mAdha sadAkALa uparyukta che. tenuM mahattva sadAkALa ekasarakhuM che. paramAtmAnA adhirAjyanA upadeza janatAne parama kalyANakArI che. paramAtmAnA adhirAjyanu' mahattva isunI rageragamAM vyApI gayuM hatuM. AthI te ene ja upadeza niraMtara Apato. te AtmAnAM adhirAjyanuM mahattva sUcavavA upadeza. daramiyAna keTalIka vAra kahetA ke; "6 he jagatanA manuSyA ! leAkAne kahA ke, je prabhunI tame zeAdha karI rahyA che te prabhu vastutaH tamArI aMdara ja che. prabhu svayaMbhU che. khIje zeAdhyAthI prabhunI prApti nathI thatI -prabhu manuSyanAM pavitra hRdayamaMdiramAM che. prabhu jayAM hoya tyAM ja tenu adhirAjya hoya." paramAtmAnuM adhirAjya AtmAmAM ja hAya. te aMtarAtmAthI bahAra na heAya. te paramAtmAnAM adhi Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paramAtmAnuM adhirAjya eTale kAi ucca maneAbhAva ema mAnisaka dRSTie kahI zakAya. jo mAnasika bhAva sukhamaya hAya tA manuSyane eka prakAranuM sukha thAya che. sukha e AtmAnuM satya varUpa che. ucca maneAbhAvathI manevikArA ane pApayukta IcchAe upazAnta thAya che ane e rIte AtmAne sukha maLI rahe che. mane vikA ane icchAe rUpI azudhdhinu ucca bhAvAthI nivAraNu thatAM, mahAmUlya AMtarasukhanI prApti thAya che, manovikAra Adine uccheda thatAM AMtara sukharUpI ratnanA svayameva prAdurbhAva thAya che. AMtara sukha tejomaya prakAzarUpe jhaLakayA kare che, AtmAnuM vastusvarUpa divya che. AtmAmAM paramAtmAnuM adhirAjya sthApI zakAya che evI zradhdhAyukta mAnyatAthI, uccanIcane bheda rahetA ja nathI. niHspRha ane anicchAne kAraNe, manuSyane vAstavika zAnti prApta thatAM kharA sukhanI pariNati thAya che. paramAtmAnAM adhirAjyanI draDha zradhdhAthI, muktinI prAptinuM kArya sarala khate che. AtmA te ja paramAtmA che. evI mAnyatAthI jaganA kartA ke vyavasthApaka rUpa ke! Izvara hAvAnAM ma`tathyane uccheda thAya che. Izvarane karyAM Adi mAnavAthI, AtmAnI nIcatAne bhAsa thAya ane e rIte AtmAnu adhaHpatana sabhave. AthI AtmAnAM adhaHpatananAM For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 134 ] zrI AtmAnaMda prakAza kAraNarU5 IzvarakavavAdanA siddhAnane manuSya saccidAnaMda rUpa AtmA e ja parama sukhanAM tilAMjalI ApavI ghaTe che. sAce paramAtmA aMdara kendrarUpa che. saccidAnaMda AmAmAM ja paramAtmAnuM ja heya; bahAra na hoya. e paramAtmAne aMdarathI adhirAjanya jamI zake che. saccidAnaMda AtmAnI jodhI kADhI, paramAtmAnuM adhirAjya sthApavuM e puNyamaya jyotithI sukhano ja udbhava thAya che. e dareka manuSyanuM parama kartavya che. pavitra jyotino abhAva hoya tyAM paramAtmAnuM - sunI mAnyatA anusAra, paramAtmAnuM adhirA- adhirAjya nathI thatuM. duniyA duHkhamaya ane nya A lekamAM ja prApta thaI zake che. anuyAyIonI duHkhakArI lAge che. dunIyAmAM ajJAnarUpa ghora e saMbaMdhamAM sAmAnya rIte evI mAnyatA timirane sarvatra bhAsa thAya che. Ane na kahevAya. che ke kyAmattane dine sarvane prabhu taraphathI insApha te zuM khoTuM? thayA bAda, puNyavaMta manuSyone haMmezane mATe je sukha e AtmAnuM vAstavika svarUpa na hoya agara maLe che te ja paramAtmAnuM adhirAja, su to sukhane mATe manuSyane harahaMmeza jhaMkhanA na thAya. ane tenA anuyAyIonI mAnyatAmAM keTalo badhe manuSyane zAzvata sukha na maLe. sukhamAM parivartana thayAM vicitra matabheda ? kare. sukhanAM bhAvathI sukhanI prAptinI zakayatA pratIta vargamAM paramAtmAnuM adhirAjya prApta thAya che thAya che. dareka manuSya sukhanI jhaMkhanA ane zodha ema mAnI laI e te, svarganA viSaya-vilAsa kare che, ethI sukha e kaMI navIna vastu nathI paNa AdithI svarga sukhane badale duHkharUpa bane e koI gupta vastu che ema siddha thAya che. dekhItuM che. dareka puNyazAlI manuSyane svarga prApta manuSya duniyAnAM kSaNika sukhamAM game teTale thAya eTale kALAonA saMsargathI gorI cAmaDIvALA nimagna thayo haya, asatya manobhAmAM cakacUra ene duHkha ane dhRNa utpanna thAya. keTalAkane ethI raheto hoya chatAMye tene vizuddha sukhanI prApti mATe svargamAM rahevAnuM ce paNa nahi, sadaiva utkaTa IcchA rahe che. jIvananI koI dhanya svargamAM sukha maLe che, ane nAka du:khApada kSaNamAM, tene vizuddha sukha prApta karavAnI mahatvAkAMkSA che e mAnyatA kaMI navI nathI. e mAnyatA purAtana thAya che. kArya-vyavasAyathI kAMIka nivRtta sthitimAM, kALathI ja cAlI Ave che, paNa tethI svarga ke narkamAM sukhanAM saMbaMdhamAM gaMbhIra vicAraNAo jAge che zAzvata nivAsa ema kAI paNa manuSyane mATe na ane AtmAne vizaddha sukhanI pariprApti mATe kudaratI saMbhavI zake. jhaMkhanA thAya che. A pramANe nirmaLa sukhanI tIvra sukhamaya amara jIvana e ja kharUM jIvana che. parama icchA aMtarAtmAmAMthI udabhave che. aMtarAtmA e ja sukhamaya amRta e ja khare jIvana praveza che. duHkhamaya sukha ane svarganuM niSpatti-sthAna che. AtmAnAM amaratva e jIvana nathI paNa mRtyunI eka prakAranI prAkRtika sukhano AvirbhAva thatAM, paramAtmAnuM paraMparA che. duHkhamaya amara jIvana e jIvana nathI adhirAjya jAme che. AtmAnAM sAhajika sukhane paNa avirata du;khamaya che. anubhava e ja mukti. aprAkRtika AvaraNone pheMkI sadAcaraNa ane ucca pratinAM puNya kAryothI daIne, prAkRtika sukha prApta karavuM-AtmArUpI sukhamaya amara jIvananI saMbhAvanA rahe che. durAcaraNa paramAtmAnuM adhirAjaya meLavavuM e dareka AtmAne ane ghora pApakAryothI narkanI prApti prAyaH thAya parama dharma che. che. svarga ane narkanI zAzvata prAptinI mAnyatA AtmAnAM adhirAncane amUlya mArga sarva vivekazanya hoya che. AtmAo mATe sadAkALa khullo che. du:kha ane For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org paramAtmAnuM adhirAjya mRtyunAM kAraNarUpa anAtmIya mAne tilAMjalI ApI, jee satya mArga grahaNa kare che temane paramAtmAnuM adhirAjya avazya prApta thAya che. satya mAga grahaNa karanAra manuSyAne AtmAnuM Adhidevatva ane satya amara jIvananI prApti thAya che e nirdezaka che. saccidAnaMda rUpa AtmAmAM anerI zraddhAthI jagat svarUpa bane che. AtmAne vizuddha AnaMdanI pariNati thAya che. AtmAnuM sukhamaya adhirAjya thAya che. AtmAne kharAM jIvananI prApti thAya che. jIvananA satya AnaMdane sAkSAtkAra pariName che. AtmAne kharI zAntinA anubhava nizadina thayAM kare che. jIvananI rasa-hANamAM dinapratidina era vadhArA thayA kare che. indriya-lAlasAomAM anurakti e AtmAnAM adhaHpatanarUpa che, tethI zarIra Adi bhautika vastuomAM AtmabhAva jAge che. AtmIya vastuomAM mane!bhAva| pariNata nathI thatAM. iMdriyalAlasA manuSyanuM mahAnamAM mahAna pArataMtrya che. IMdriya-lAlasAthI du:kha ane mRtyunI paraparA kAi rIte TaLatI nathI. AthI indriyalAlasAnA parihAra e Atma-sukhanA vAMcchuo mATe sarva rIte iSTa che. iMdriya-lAlasAnA parityAgathI ja AtmAnuM adhirAjya thAya che. paramAtmAnuM adhirAjya e ja satya vastu che. e adhirAjyajIvananI anerI hrANa che. e jIvananI iSTa siddhi che. parama!bhAnuM adhirAjya e jIvananu kharUM sukha che. e adhirAjya saMgha sthitimAM paNa saMbhavI zake che. kayAmatane dine mRta jIvanuM punarutthAna thaze ane puNyavata jIvAna eTale lAMSe samaye zAzvata rava arthAta paramAtmAnuM adhirAjya maLaze e mAnyatAne kaSTa artha ja nathI. mRtyu bAda punarutthAnanI A mAnyatA vivekazUnya che, e mAnyatA narI adhazraddhAnAM pariNAmarUpa che. haikale A mAnyatAnA sabaMdhamAM satya kahyuM che ke~~ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 139 ] " kayAmatanA dina bAda zAzvata amara jIvanane kAraNe, peAtAnAM vhAlAMe ( AptajanA vigere)ne sahAma sadAkALa maLI zake che evuM matabhya bhramayukta lAge che, jo vhAlAonuM milana thAya ema mAnI laie teA, zatrue vigerenuM milana paNa thAya ema mAnavuM ja paDe. zatrue vigerenAM milanathI vahAlAMonu milana niraka jevuM ane emAM kaSTa zaMkA nathI. vhAlAMene zAzvata sahavAsa paNa aneka rIte duHkharUpa thai paDe. potAnI patnI Adine zAzvata sahavAsa sarvathA ISTa ja thai paDe ema. A saMbaMdhamAM sukSma vicAra karatAM nathI jaNAtuM. se| strIonA pati ane 3para bALakonA pitA peAlenDanA mahAzaktizAlI rAjA ogasTasane paNa patnIe AdinA zAzvata sahavAsa svargamAM rucikara thai paDe ke nahi e eka vicAraNIya prazna che. "1 mRtyu bAda punarutthAnanuM maMtavya kASTa rIte satya TharI zakatu nathI. e maMtavya satya mAnIe te, aneka AzaMkA udbhave che. mRtyu bAda punarutthAna sabhavanIya hoya to, svarganuM zAzvat jIvana eka ja prakAranu hAya ke bhinna bhinna svarUpayukta hoya e prazna sauthI prathama upasthita thAya che. sa AtmAone vikAsa svamAM eka sarakhA ja thayA kare ke kema athavA te svargamAM koi paNa prakAranA vikAsane sthAna ja nathI ke kema e prazno paNa ud bhave che. akALa mRtyu pAmelAM bALakanI sthiti sarvathI vikAsa rahita ja rahe ke kema, zarIra vigerenI zaktithI vaMcita banelA vRddho vigere kai sthitimAM svargamAM zAzvata jIvana vyatIta kare e praznonA samAdhAnakAraka javAe paNa punarutthAnamatavAdIone ApavAnA rahe che. atyaMta sUkSma draSTie vicAra karatAM, zAzvata raMga ke narkanI mAnyatA eka kArasarUpa lAge che. jo zAzvata svarga ane zAzvata naka jevuM hAya ! izvarane sarva manuSyeAnA e vibhAge karavA paDe. e vibhAge karatI vakhate kareADAvidha manuSyeAmAM prabaLa For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 140 ] zrI AtmAnaMda prakAza asaMtoSa vyApI rahe. e asaMtoSanuM nivAraNa thatAM. punarutthAna bAda te duniyAmAM nivAsa karavA karavA mATe Izvara ke madhyama mArga kADhavA jAya yogya strI-puonA lagna saMbhavatAM nathI." te te paNa keIne pasaMda na paDe. madhyama mArgane mRtyu bAda punarutthAnane mata yAhudI , IjIbadale bIjo koI mArga Izvara grahaNa kare to tenuM zIana, pArasIo ane islAmIone mAnya che. pariNubha duHkha Adi dRSTie jagatanI sadeva e matanuM mULa hinduonA yamadeva uparathI nIkaLI pravartamAna sthitine anurUpa ja Ave. A rIte zake che. yamarAjA pApa puNya anusAra manuSyo vigesvarga du:kharUpa ja bane. svarganA manuSya jemanuM rene zikSA kare che. je te manuSyane tenAM pApa ke sukhaduHkha IzvaranI kRpA ke avakRpAnAM pramANamAM puNya anusAra varga ke narka maLe che evuM hinduochuMvatuM hoya temane vacce sAhajika rIte IrSyA- AnuM maMtavya che. yamarAjA nyAyano avatAra gaNAya bhAva utpanna thAya. paramAtmAnuM svarga ane narka ja che. te sarva jIvonA iSTa aniSTa karmone nyAya karIne AvAM ja hoya te jagatamAM evAM svarga ane narka dareka jIvane yogya zikSA kare che ema hinduo nathI zuM ? zraddhApUrvaka mAne che. * manuSyane tenA pApo anusAra ja zikSA thavI joIe evo kudaratane avicaLa nyAya che. je mRtyu bAda punarutthAnamAM mAnanArA badhA manuSyo, amuka manuSyane zAzvata svarga ane amuka manu mRtyu bAda punarutthAna eTale zAzvata svarga ke narkanI ne zAzvata narka prApta thAya to temAM nyAyanuM . prApti ema na mAnatA. hAla paNa ghaNuM manuSyanI haDahaDatuM khUna thAya che e spaSTa che. DAM pApa evI mAnyatA nathI. dareka manuSyane tenAM mRtyubAda karanArane zAzvata narka ane ghaNAM pApa karanArane karmone anusAra sthiti prApta thAya che evI puna paNa zAzvata na maLe e kayAMno nyAya ? e nathI tyAnanA saba dhamAM sAmAnya mAnyatA pravara samajAtuM. Izvarane Avo nyAya hoya te e izvara hatI. hAla paNa evI ja mAnyatA sAmAnya rIte anyAyanI pratimUrtirUpa che ema ja kahI zakAya. pravarte che. kamarUpa sUkSma baLAne kAraNe, AtmAne koI manuSyane tenAM pApa mATe pazcAttApa Adi judI judI sthiti prApta thAya che. eka pachI eka nI taka na ApavI ane haMmezane mATe tene nakamAM zarIra, nivAsasthAne ane paristhiti badalAya che sthAna ApavuM e pApanAM svarUpa ane pariNAmanI e mRtyubAda punarutthAnane rahasyArtha che. daSTie vicAra karatAM, gharamAM ghora anyAya rUpa mRtyu bAda zAzvata svarga (parama vizuddha sukhalAge che. paramAtmA kharo nyAyI ane dayALu hoya maya sthitinA arthamAM ) nirvANuthI ja prApta thaI te te AvI zikSA na ja kare. kahevAtA paramAtmAnuM zake. nirvANanI prAptithI, AtmA parama sukhamAM gaurava paNa tethI niHzeSa thAya che. * yamanI bahenanuM nAma yamI, teno janma cama sAthe ja e hate. pitAnI sAthe lagna karavA mATe, yamIe yamane eka strI jeNe eka pachI eka keTalAMka bhAIo ghaNIye vAra yAcanA karI hatI paNa e yAcanAne came sAthe lagna karyA hatAM tenA saMbaMdhI nirdeza karatAM asvIkAra ja karyo hato. yamI eTale mUrtimAna kama-la. isae je udagAro kADhayA hatA te uparathI khuda karmakala eTale AtmAnI paristhitimAM parivartAnajanaka sane vahAlAonA milananI zakayatAnI draSTie, kama samudAya e artha nIkaLI zake che. kama-lanuM punarutthApananA matamAM jarAye zraddhA na hatI ema astitva AtmAthI para na hoI zake. kama ane karmasamajI zakAya che. isue te prasaMge kahyuM hatuM ke phalanI ud bhava sAthe ja thAya che. yama e yamIne eDI bhAI che, (nahi ke pati) ema A uparathI pratIta thaI " A dunIyAmAM manuSya arthAt strI-puruSano zake che. AtmAnI azuddha sthitimAM ja karma ane kamalagna thAya che. svarganI duniyAmAM koInAM lagna nathI phalanI pariNati thAya che. For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jIvAtmAne upadeza [ 141 ] vilIna thAya che. AtmA sahu ja sukhamAM zAzvata kathane atyaMta rahasyapUrNa che. e kathananuM rahasya anero AnaMda anubhave che. zAzvata svarga A e ja hoI zake ke -AtmA kudaratI rIte jAtithI pramANe nirvANuthI ja saMbhavI zake che. nirvANa vinA para che. temAM jAti jevuM kazuMye nathI. AtmAne zAzvata svarga kAI bIjI rIte saMbhAvya nathI ja. tenAM karmo pramANe strI ke puruSanuM zarIra prApta thAya | sarva manuSyanuM punatyAna thaze ema khuda che. eka ja AtmAM strI ke puruSarUpe aneka avaIsue paNa kahyuM nathI. IzvaranA kharA putrarUpa jeo tAro le che. koI vAra napuMsakatva paNa prApta thAya mahAna puNyazAlIo che ane jeo deva Adi che. jeo khare khara puNyazAlI hAya tee janma svarUpamAM svargamAM rahevA mATe sarvathI pAtra hoya ane mRtyuthI mukta thAya che. AtmAnI alimatAne temanuM ja punarutthAna thaze ema isue kahyuM che. sva. kAraNe teo paNa liMgarahita bane che. gaMmAM strI-puruSa jevuM kAMI nathI arthAta saMsAravAsanAnA mUrtA anubhavane mATe svargamAM sthAna ja . punarutthAnanuM A rahasya sau koie samajavAnuM nathI ema paNa isue sApha sApha zabdomAM che, punarutthApanamAM kharI rIte mRtyune jaya ane jaNAvyuM che. amara jIvananI prApti rahela che. sarva jIvonuM samakAlIna punarutthAna azakaya ja punarutthAnanA siddhAntanuM kharuM rahasya samajanAheya. A hakIkata bAjue mUkatAM, IsunAM uparokata rane punarjanmanA siddhAntanI pratIti jarUra thaI zake che. S $ jIyA) 1 $ jIyA 2 jIvAtmAne upadeza saMgrAhaka -muni zrI lakSmIsAgarajI jIyA bhoLe! ho mata kare itanA gumAna. merA merA karatA ke nahIM terA, esA samajo ke bhajo bhagavAna. mAta pitA he tere keI na sAthI, nikala calegI ekalI terI jAna. ghaDI ghaDI karata ghaTatA jAya chana chana, Ayu cale jAya jese pIpala ke pAna; Ayu cale jAya jese kuMjara ke kAna, Ayu cale jAya jese sadhyA ke vAna. saddaguru kahe te suNo che bhavikajana, meha mada cheDe jaba mile nivANa. ajita kahata kara joDI vinayase, gaI se gaI hai aba sAvadhAna. $ jIyA 3 jIyA $$haSS jIyA 5 For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ekavidyAvyAsaMgI tyAgI jIvananI suvAsa sva munirAjazrI caturavijayajInI ujjavaLa sAhityasevA [:lekhaka----zrI bhogIlAla sAMDesarA ] e jIvanakalA dhAraNa karanAranuM nAma muni caturavijayajI. jaina sAhityanA bhArataprasiddha saMgrAhaka ane sa rakSaka pravartaka zrI kAntivijayajInA e ziSya tathA prakhara vidvAna ane vikhyAta granthasa`pAdaka munizrI Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only keTalAMka jIvana pravRttipradhAna hAya che, keTalAMka nivRttipradhAna jIvanane ghaNI vAra aNuTatI prasiddhi maLe che, jyAre nivRttipradhAna jIvana pAtAnI eka sthira jIvanadRSTine najara samIpa rAkhIne AtmakalyANArthe vA lAkasaMgrahAthe anAsaktapaNe kA kaye jAya che pachI tene prasiddhi maLe ka na maLe|. pahelA prakAranu jIvana bhale lekabatrIsIe caDhatuM, paNa bauddhika ane AdhyAtmika saMskAritAnuM dharAtala taiyAra karanAra jIvana tA A khIna prakAranuM 08. pratyeka jIvanalakSI mANasane mana sAmrAjyasaMsthApaka samudragupta karatAM aSTAdhyAyIkArapANinInu sthAna anekagaNuM UMcuM ja rahevAnu puNyavijayajInA e praziSyanI tripuTI AvI eka nivRttipradhAna jIvanakalAe the|DA divasa pUrve A jagatamAMthI vidAya lIdhI che. guru. e vidvAna gurUziSyaAjetUTI gai che ane mAtra jaina samAjane ja nahiM paNa hindabharanI paMDitAne tenA akasAsa che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka vidyAvyAsaMgI tyAgI chavananI suvAsa graMthabhaMDArane samudvAra- evI rIte zuddha karelA grantho temaNe pravartaka zrI kAntivijayajInA vaDedarA tathA chANa khAtenA jJAnaAjathI sIttera varSa pUrve janmelA ane pacAsa bhaMDAramAM mUkelA che. A uparAMta udhaI ke uMdaranA varSa pUrve dIkSita thaelA munizrI caturavijayajIe moMmAM jatAM bacAvelA ke "jaLasamAdhi letAM aTakAsaMskRta, prAkRta, apabhraMza ItyAdi prAcIna bhASAo velA evA seMkaDe hastalikhita graMthe paNa temaNe ane kAvya, koza, alaMkAra, nAga ityAdi e graMthabhaMDAromAM surakSita rAkhelA che. sAhityano abhyAsa karyA bAda prAcIna sAhityanA sadgatanA jaina devanAgarI akSara divya samuddhAranuM kArya hAthamAM lIdhuM. te kALe prAcIna hatA. huM samajuM chuM ke jemaNe prAcIna hastajaina bhaMDAranI dazA khUba astavyasta ane avya- likhita prata joI nathI temane A "divya' vasthita hatI. maMgepananuM je kaI kArya paLanAM vizeSaNa vadhAre paDatuM lAgaze; kemake e kalA have paMce ke zaheranA saM tarakathI thatuM te rUDhijaDa luptaprAya banI che. paraMtu temanI lipi joIne moTA ane buddhirahita hatuM. pATaNa jevuM zahera ke jyAMnA lahiyAo paNa aMjAI jatA. temaNe ane kene lekhanabhaMDArAmAMnA hastalikhita sabhyonI saMkhyA Azare kalAmAM pravINa karyA hatA, jenA pratIkarUpe prAcInamAM 14000 jeTalI thavA jAya che, tyAM paNa e ja prAcIna tADapatranA granthanI sarvAgazuddha ane kalA maya nakale karanAra pATaNavALA zrI. goradhanadAsa sthiti hatI. pravartaka zrI. kAntivijayajI ane munizrI caturavijayajIe bhaMDAranA samuddhAranuM kAma lakSmIzaMkara trivedI Aje vidyamAna che. satata cha hAtha dharyuM. dareka bhaMDAranA granthanI savistara, viga varSa paryata saMkhyAbaMdha lahiyAoe munijInI tavAra lIsTa taiyAra karAvyAM ane pratyeka grantha upara dekharekha nIce hajAre grantha lakhyA che. TakAu kAgaLanuM kavara caDAvI tenA upara pratano be mahAna kAryonaMbara lakhAvavAnI vyavasthA zarU karI, jethI abhyA- Ama chatAM, munizrI caturavijayajInA jIvanamAM sIonuM kArya khUba ja saraLa banI gayuM. vaLI sauthI mahAna kAryo huM e samajuM chuM eka, AtmAbhaMDAranA uddhAra mATe nANAM ekatra karavAmAM paNa naMda jaina graMthamAlAnuM prakAzana ane bIjuM munizrI mukhyatve caturavijyajIno ja hisso hato. gayA puNyavijayajI jevA, zidhyAeNi pAcanI lAgaNI eprila mAsamAM pATaNamAM hama sArasvata satra uja- anubhavavAnuM mana jemane joIne thAya evA, Adarza vAyo ane bhaMDArI rAkhavA mATenuM sundara makAna ziSyanuM ghaDatara. AtmAnaMda graMthamALA taraphathI jaina khulluM mUkAyuM te prasaMge gUjarAtanA je sAhityara dhArmika, aitihAsika ane sAMskRtika upayogitAvALA sika hAjara hatA temanAthI gujarAtanI saMskAritAnA 87 saMskRta prAkRta graMthe bhAvanagara zrI jaina AtmAitihAsanA eka sImAcinha tarIkenI e kAryanI naMda sabhA bhArata Aja sudhImAM prasiddha thaI gayA sucaktA ajANI nahIM ja rahI hoya. A badhAM che ane traNa saMthe hAlamAM chapAya che. e graMthamAlAnA kAryone aMge svayaM satata prayatna karatA chatAM pite utpAdaka, saMcAlaka ane saMpAdaka caturavijayajI hatA. gupta rahI A kAryane yaza caturavijayajIe gucaraNe graMthamALAnA saMvardhana mATe jIvananA aMta sudhI ja dharyo che ane gurudevanA gauravamAM umero karyo che. temaNe kaI dhyeyalakSI yuvAnane chAje evA utsAha uparAMta, lIMbaDInA jJAnabhaMDArone vyavasthita karI ane AnaMdathI jahemata uThAvI che. temanI ekatAnatA tenI vigatavAra sUci prasiddha karavAno yaza paNa jene ajANyA mANasone to khUba ja Azcarya thatuM. temane ja ghaTe che. temaNe saMkhyAbaMdha pratyaMtaro ekatra huM pATaNa hAIskUlamAM abhyAsa karato tyAre tyAMnA karIne seMkaDe hastalikhita graMthe sudhAryA hatA; ane heDamAstara zrI kalyANarAya jethI mane vAraMvAra kahetA For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 144 ] zrI AtmAnaMda prakAza ke, "puNyavijayajI khUba kAma kare che, te mATe mane NAma paNa bhAMDArakara, piTarsana ke bulDaranI tapAsanA mAna thAya che paNa Azcarya nathI thatuM. Azcarya to jevuM ardhadagdha ja rahyuM hota. A RNane sAbhAra sAThI vaTAvI gayelA caturavijayajIne joIne thAya che." ullekha rava. dalAle gAyakavADajha orienTala sirI saddagatanI samagra vidvattAno vAraso temanA ziSya jhamAM pitAne lagabhaga pratyeka saMpAdananI prastAvanAmAM munizrI puNyavijayajIne maLyo che. puNyavijayajIne karela che. "sanmatitarka' nA dusaha saMpAdanakAryamAM keLavIne jena samAja ane gujarAta upara temaNe paM. sukhalAlajI ane paM. becaradAsajIne teo taramahAna upakAra karyA che. sarva viSayone AvarI letI kathA keTalI kiMmatI sahAya maLI hatI tene svIkAra e puNyavijayajInI vidvattA jeTalI adbhuta che teTaluM saMpAdako ja karaze. zrI. rasikalAla parikhane "kAvyAja gurunA jIvanakAryamAM temanuM tAdAmya paNa nuzAsana'nA saMpAdanamAM paNa e sahAya khUba upaaddabhuta hatuM. ghaNuMkharAM graMtha saMpAdana e guru- cogI thaI paDI hatI. paMDita-pravara zrI. jinavijayajI ziSya sAthe maLIne ja karelAM che. "bhAratIya jaina te caturavijayajInA ja eka vAranA aMtevAsI che; zamaNuM saMskRti ane lekhanakalA" e viSaya ane 'pravataka zrI kAntivijaya jena I parane puNyavijayajIne nibaMdha AMtararASTrIya mAM jinavijayajIe prasiddha karelA vijJapti triveNI pratiSThAne varelo che. e guruziSyane caraNe besIne meM " prAcIna jana lekha saMgraha,' "kRpArasa kapa,' apabhraza ane jUnI gujarAtInA ghADa jaMgalamAM 'zatruMjayatIrthoddhAra,' 'etihAsika gUjara rAsasaMcaya yathAzakitamati keDIo pADavA prayatna karyo che. ityAdi graMthe teozrInA sahakArane ocho AbhArI umaLakAbharyo ekavacanathI belAvatA caturavijayajInA nathI. A uparAMta, paM. lAlacaMdra gAMdhI, zrI. cImasAdane bhaNakAra hajIye vAge che ane vidyAnuM RNa nalAla jayacaMda zAha, 5. bhagavAnadAsa harakhacaMda te kema karIne pheDAze ? zrI. motIcaMda kApaDiyA, zrI. mehanalAla dalIcaMda desAI, zrI. sArAbhAI navAba, The. hIrAlAla kApavidvAnanuM tIrthasthAna pATaNa DiyA, De. tribhuvanadAsa zAha, zrI nAthAlAla che. avasthAne kAraNe pravartaka zrI kAtivijayajI zAha ityAdi vidvAnone paNa teozrI taraphathI vakhateziSya parivAra saha daseka varSa thayAM pATaNamAM sthira vakhata vividha sahAya maLelI che. thaIne rahelA che tyArathI te pATaNa kharA arthamAM vidvAnonuM tIrthasthAna banI raheluM che. bhaMDArano upa. . saddagatanuM mAnasa jarA ya sAMpradAyika nahotuM. yoga karavA ke jovA mAganAra pratyeka sajajanane aneka jainetara vidvAne paNa temanI sahAya ane pravartakachanA paTTaziSya badhI ja sagavaDo apAvelI sahakAranA eTalA ja pramANamAM adhikArI banyA che. che. saujanya ane namratA eTalI badhI ke kadI paNa De. hIrAnanda zAstrI ke Do. bhaTTAcArya DaoN. pI. ela. koInI AgaLa upakArane bhAva prakaTa thavA vaidya ke pre. baLavaMtarAya ThAra, ravizaMkara rAvaLa dIdho nathI. ke maMjulAla majamudAra, sva. kezavalAla dhruva ke sva. tanasukharAma tripAThI, rAmalAla modI ke kanaiyAlAla saddagatane jIvanavyavasAya hato vidyAvyAsaMga dave, kalyANarAya joSI ke caturabhAI puruSottamadAsa eTale jIvanabhara pratyekane joIe teTalI madada temaNe paTela, madhasadana modI ke kezavarAma zAstrI, maNikartavyabuddhithI karelI che. saddagata cImanalAla dalAla lAla mistrI ke amRtalAla vasantalAla, nAnAlAla pATaNanA bhaMDAranuM sAgapAMga avalokana karI zakailA mahetA ke dharmanaMda kosaMbI saune joitI tamAma te zrI caturavijayajInI sahAyane pariNAme ja. je sahAya temaNe udArabhAve ApelI che. mArA jevA tema na thayuM hota te sva. dalAlanI tapAsanuM pari jainetara upara paNa teozrInI asIma kRpA hatI. For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sva. caturavijayajI mahArAja [ 145 ] pAzcAtya vidvAna paikI jarmanInA Do. yAkebI meghadUtasamasyalekha, cetadUta, caMpakamAlA kathA, samyaane zubIMga, ITalInA De. TesITI, jhekoslovekiyAnA pharva kaumudI, zrAddha guNavivaraNa, dharmaratna prakaraNa, De. vInTaranilsa, krAsanA Do. sI levI, amerikAnA upaderAsatakA, kumArapALa prabandha, guruguNavRtrizata De. narmana brAuna vagerene paNa temanA saMzodhana patrizatakA, samayasAra prakaraNa, sukRtasAgara, sukRta kArya mAM chUTe hAthe sahAya karIne paradezamAM ApaNA saMkota, prAcIna karmagraMtho, saMbodhasaptatikA, kuvajJAna saMskAranA pracArane teozrIe vega Apyo layamAlA kathA, sAmAcArI prakaraNa, karuNu vAyudhahate. koI adhikArI manuSyane joItI hAthapratA nATaka, kumArapola mahAkAvya, mahAvIracaritra, veNubhaMDAramAMthI pitAnA nAme noMdhAvIne kaDhAvI ApanAra seharI kahA, siddhaprAkRta, dAnapradIpa, dhama parIkSA, guru-ziSyanA nAma upara Aje paNa eka pratA sAbadA sthAna prakaraNa, praznapaddhati, kalpasUtra (kirapATaNa bhaMDAranA copaDe udharelI haze ema mAruM ! NAvala TIkAsAhata). yAgadazanAgavizikA, maMDalamAnavuM che. A badhI prato tamaNe yogya mANasone prakaraNa, jene medhadaMta, mAharAjaparAjaya nATaka, vasudeva upayoga mATe ApI che. prAcIna hAthamatAnI kiMmata hiMDa, bRhakalpa, paMcamapakarma graMtha, dhamanyudaya jeo samaje che te jANa che ke A udAratA kAvya (chapAya che) ityAdi. sAmAnya nathI lakhAtI. vidyAne samapoyelA jIvananA sAra jemAM nAcapadavI dharAthI ye mahAna vAyelo che evAM e jana dArzanika granthA, nATaka, saddagata caturavijayajI vRddha hovA chatAM navA kAvyo, kathAmanthA, prabaMdho ityAdinAM asAdhya saMpAane jUnA vicArono samanvaya mUtirUpa hatA. jUnA danA che. * vasudeva-haDI' ke 'bahakalpanuM ekAda jamAnAnA hovA chatAM pravartamAna yugane barAbara velyuma uthalAvI jatAM tenI pratIti thayA vinA samajanArA hatA. teozrI padavIdhara nahAtA, padavIne rahetI nathI. temane moha paNa nahAtA; chatAM padavIdharo prasiddhinA zI zI saMbhAruM, ne pUjuM byugala phukAna je kaMI kare che tenA karatAM aneka zI zI puya vibhUtio ? gaNuM kArya ekale hAtha teo karI gayela che. zrI puNyAtmAnA uDANuM te puNyavijayajInA sahakArathI temaNe saMpAdita karela Abha jevA agAdha che. prAkRta vasudeva hiDi bI. e. tathA ema. e. nA ardhamAgadhInA abhyAsakramamAM niyata thayela che. sad sva, caturavijayajI mahArAja - gate saMpAdita karelA saMskRta-prAkRta graMthonI nAmAvalI nIce mujaba che - munirAja zrI caturavijayajInA dehAvasAna sAthe, sAce ja prAcIna zramaNa-saMskRtinA eka avazeSa samavasaraNastava, kSullaka bhavAvali prakaraNa, leka same kuliMga adazya thAya che. muni eTale ja mauna nAlikAtrizikA, yonistava, kAlasaptatikAmakaraNa, sAdhanA ane ArAdhanAne eka musAphara. ene dehasthitiratava, siddhadaMDakA, kAyasthitistava, bhAva saMsAranI nAnI moTI khaTapaTomAM jhaMpalAvApaNuM na prakaraNa, navatattva prakaraNa, vicArapaMcAzikA, baMdhaSaDa hAya, dharma sAthe ja sIdhe saMbaMdha nathI tevA paMcAzikA, zrAvakavatabhaMga prakaraNa, paramANu yugale vAte ke vikathAomAM paNa ene kaMI rasa na hoya. trizikA, devavandanAdi bhASyatraya, siddhapaMcAzikA, e samaje che ke pravAsa lAMbo ane vikaTa che, banI abrAuMchakulaka, vicArasatikA, paMcasUtra, jaMbU zake eTalA sva-parahitamAMthI eka paLanA paNa svAmI caritra, ratnapAlanRpakathAnaka, sUkata ratnAvalI, apavyaya na thavo joIe. 5 varSanA dIkSAparyAyamAM For Private And Personal Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra [ 146 ] Janen www.kobatirth.org zrI AtmAnaDha prakAza zrIcaturavijayajI mahArAje je jJAnanI sevA karI che te emanI satata udyogaparAyaNatA ane zAsana- prabhAvanA mATenI dhagaza tAvI Ape che. carcA ane vivAdezanA jaina samajamAM vakhatevakhata UbhA thatA vaTALIyAmAM paNa ApaNe emanu nAma nathI sAMbhaLyuM, padavIe ke vAjAgAjAvALI me TI dhamAkSeAmAM paNa emane sAmela thatA ApaNe bhAgye ja joyA che. emane sAcA zAkha jJAnaktineA hato. e zekhanA pira NAme emaNe jaina saMdha ke zAmananI keTalI sevA karI che tene akSarAmAM utArI zakAya evA tela thai zake nahiM. 80 jeTalA saskRta-prAkRta graMthanuM saMpAdana emaNe karyAMnu` kahevAya che. sAmAnya mANasane saMpAdana eTale zuM enA pUrA khyAla nahi Ave, tema eka prAcIna graMthabhaMDAranuM sucIpatra taiyAra karavAmAM keTakeTalI mu jhavaNA naDe che. keTalI magajamArI karavAnI heAya che tenI kalpanA paNa mAtra anubhavI ja karI zake; zrI caturavijayajI vartamAna AcAya zrI vijayavallabhasUrIzvarajI mahArAjanA vidvAra AcArya zrI rAyakATa( paMjAba )thI vihAra karatAM te sthaLe sthaLe upadeza ApI aMdara aMdaranA zrAvakAnA kalezA dUra karAvI, saneta gAmamAM padhAratAM pATaNathI prAtaHsmaraNIya pravartaka zrI kAMtivijayajI mahArAjanA vidvAna ziSya munirAja zrI caturavi yajI mahArAjanA svavAsane tAra maLatAM te zeka janaka samAcArathI AcA zrI temaja temanA AkhA samudAye khUba dilagIrI vyakta karI devavaMdana karyuM" hatu ane pravartakajI mahArAjane nevuM varSanI vRd ummare AvA suziSyanI paDelI kheATathI pATaNa Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahArAja ane emanI AsapAsa vasate| samudAya, zAstrAdhAranAM aheniza svapnA sevate ane enI sarakhAmaNImAM khIjI nAnI vastuene ati gauNa mAnatA, tethI ja teo jIvanamAM ATalI mauna ane nirADaMbarI sevA karI peAtAnuM nAma amara karI gayA che. sparzI sAdhanA karavI hAya te te viSayanI pAchaLa kAe kahyuM che ke kA viSayanI pUrepUrI tala"pAgala ,, potAne ane jana samudAyane mATe devatAonA AzImanI javu joge. A dhelachA paNa voMdarUpa banI jAya che. zrI caturavijayajI mahArAjamAM evA ja prakAranI tallInatA hatI. vartamAnapatro ke vyAkhyAnapIDainI kIrtithI teme Adhe te Adhe ja rahyA che. emanA sva`vAsathI emanA samudAyamAM te eka mATI kheTa paDI che ja-paNa jaina samAjane mATe paNa e kheTa pUrAya evI nathI. zAsanadeva e pavitra AtmAne parama zAMti arpe ! ( eka noMdha ) samAcAra AzvAsana ApatA dilagIrIne tAra karyAM hatA. kArataka vida 5 nA rAja ludhIyAnA- ( pa'jAma )mAM zrI saMdhanA pUrNa utsAha sAthe praveza karyAM te . A prasaMge ludhIyAnA zrI saMdhe AkhA zaherane dhvajA-patAkAthI zaNagArI bhageTa, lakSmIgeTa, geTa, vallabhageTa, senageTa, samudrage, vagere geTA banAvI lambarane zaNagArI hatI. vadheDe paNa teTalA ja utsAha sAthe kADhavAmAM AvyA hatA, jene zaheramAM karatAM traNa kalAka pasAra thayA hatA. A prasaMge sanAtanadhama mahAvIradala, zrI AtmAnaMda jaina skula ne ludhIyAnA nagaravAsIe taraphathI judA judA traNa abhinaMdana patra| AcAya zrone arpaNa thayA hatA. For Private And Personal Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir guNIjI lAbhazrIjI mahArAjane teo deva, guru, dharmanA upAsaka, zraddhALu, saraLa | svargavAsa hRdayavALA ane vizvAsu na hatA. eka gAmaDA kArataka vadi 8 somavAranA roja teothI A gAmamAM rahevA chatAM, zikSaNa nahIM pAmelA chatAM zaheramAM kALadharma pAmyA che. ghaNA vakhatathI sAmAnya bahu ja sAduM jIvana teonI sArI sthiti hovA bImArI teo bhogavatA hatA. chatAM bhogavatA hatA. teozrI prAtaHsmaraNIya zrI vRddhicaMdrajI mahA- pratiSThA, svAmIvAtsalya, jJAnoddhAra, gurUbhakti, rAjanA ziSya hatA ne ghaNA varSonA dIkSita hatA. vagere kAryomAM pitAnI lakSmIne sadvyaya karatA hatA. e vihAra karavAne azakta thayA tyArathI bhAvanagara- trApajamAM sAdhu munirAjane utaravA sagavaDa na mAM sthiravAsa karyo hato ane tyArathI zrAvikAone hovAthI rUA. 8000 kharco eka upAzraya baMdhAvyA dhArmika zikSaNa ApavAnuM kArya hAthamAM lIdhuM ne hato temaja zrI siddhAcaLajI yAtrAe AvanAra teozronA upadezathI teozrInA nAma nI zrAvikAzA- yAtrIkene taLAjA ghodhA yAtrithe bhAvanagara thaI LAnI sthApanA ane daza varSathI thayela jemAM teonI javAnuM hovAthI teozrInI sagavaDa khAtara ne nahIM khAsa dekharekha nIce & vikA samudAya dhArmika sagavaDavALA evA bhAvanagaranA jaina bhAIo zikSaNa laI rahela che. amuka Agama ane praka- mATe ane bhAvanagara vepAranuM mathaka hovAthI AvarageDanA gujarAtI bhASAMtara karAvI teoe upadezadvArA nAra bhAieAnI sagavaDa mATe . 15000 prakAzita karAvyA hatA. teo zrI e lAMbhA vaSo sudhI kamITIne bhojanazALA mATe arpaNa karyA hatA. cAgya rIte cAritranuM pAlana karyuM hatuM. ApaNA sAdhavI te aneka sakhAvatA Azare rU. 40000) samudAyamAM tevA guNIyala sAdhvIjInI khoTa paDI che. nI karI gayA che. A sabhAmAM te e lAIkra A sabhA te mATe dilagIrI jAhera kare che. meara hatA. tevA zraddhALu ne bhoLA dilanA sabhAzeTha zrI giradharabhAI ANadajIne svargavAsa sadanI A saMsthAne bhAre khoTa paDI che. teonA atrenA zrI saMghanA pramukha zeTha giradharabhAI , | pavitra AtmAne akhaMDa zAMti prApta thAo tema ANaMdajIne mAgazara suda 7 ne somavAranA roja prArthanA karIe chIe. svargavAsa thavAnA khabara nAMdhatAM kheda thAya che. teozrIne atrenI pAMjarApoLa, AyaMbIla khAtuM', bhAIzrI vRjalAla giradharane svargavAsa. bhojanazALA, sAmAyikazALA vagere ghaNA dhArmika sumAre pacAsa varSanI ummare phakta dasa divasanI ane sAmAjika khAtAonI vyavasthA ane vikAsamAM bImArI bhAgavI ko. va. 8 ne maMgaLavAranA roja rkIMmatI kALeA hatA. temaja bahAragAmanA derAsaro paMcatva pAmyA che. teo zAMta, mAyALa ane zraddhALa upAzrayanI sAdhana-sAmagrI mATe khatabharI sagavaDa jana hatA. keTalAka varSathI A sabhAnA teo lAIkra che karAvI ApatA hatA. temanA jIvana daramyAna koIpaNa membara thayA hatA. teonA svargavAsathI eka sArA jAtanuM mAna, adhikAra, ke pratiSThA meLavavAnI sabhAsadanI khoTa paDI che. teonA AtmAne zAMti lAlasA sivAya teozrI bhAvanagaranA aneka zrI prApta thAo tema IrachIye chIe. saMdhanA ane sAmAjika kAryomAM satata sevA ApatA bhAizrI prabhudAsa dIpacaMdane svargavAsa AvyA che. teo A sabhAnA pramukha zrI gulAbacaMda | sumAre aDasaTha varSanI ummare vRddhAvasthAne bhAInA jayeSTha baMdhu thAya che teeAthI eMsI varSanI aMge sAmAnya bImArI bhogavI kArataka vada 0)) ummare zArIrika nabaLAInI phakta pAMca divasa sAmAnya nA roja paMcatva pAmyA che. teozrI lAMbA varSathI A mAMdagI bhogavI deha mukta thatAM bhAvanagarane eka . kAryadakSa AgevAnanI khoTa paDI che ane temanA sabhAnA lAIpha membara hatA ne sabhA upara bahu kaTuMba ane Apavagane dilase cha ApI sad gatanA ja sArA prema rAkhatA hatA. teo zAMta, mAyALu AtmAne akhaMDa ane anaMta zAMti prApta thAo ne zraddhALu, temaja dhArmika vRttivALA jena gRhastha hatA. tema zAsanadeva prati prArthanA karIye chIye. temanA svargavAsathI A sabhAne eka sArA sabhAvAraiyA dharamazI jhaverabhAInA svargavAsa. sadanI na pUrI zakAya tevI khoTa paDI che. svargasthanA gayA kArataka vadi 9 nA roja potAnA nivAsa- kuTuMbane dilAso ApavA sAthe temanA AtmAne sthAna trApajamAM phakta be divasanI bImArI bhogavI akhaMDa ne anaMta zAMti prApta thAo tema paramAtmA teozrI ravargavAsa pAmyA che.. pAse prArthanA karIe chIe. For Private And Personal Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Reg. No. B, 481. taiyAra che taiyAra che jaladI maMgAvo pRhakalpasUtra bhA, 4 thA ne bhA. 5 mA mULa tathA saMskRta TIkA sAthe | kIMmata anukrame rUA. do ane pa zrI ma hA vI 2 jI va na ca ri tra. | ( zrI guNacaMdra gaNikRta ) bAra huMjAra zloka pramANu mULa pAkRta bhASAmAM viratArapUrvaka, suMdara zailImAM Agama. ane pUrvAcAryoracita aneka graMthomAMthI dohana karI zro guNacaMdra gaNie saM. 1139 nI sAlamAM racele A graMtha, tenuM saraLa ane gujarAtI bhASAMtara karI zrI mahAvIra jIvananA amuka prasa gAno ciAyukata suMdara akSaromAM pAkA kapaDAnA suzobhita bAIDIMgathI taiyAra karI pragaTa karavAmAM AvyA che. - atyAra sudhImAM prakaTa thayela zrI mahAvIra caritra karatAM vadhAre vistAravALA, jIvananA aneka nahiM prakaTa thayela jANavA jevA prasaMge, prabhunA pAMce kalyANake, prabhunA sattAvIza lAvAnA vistArapUrvaka vivecana ane chevaTe prabhu meM sthaLe sthaLe Apela vividha viSaya upara bedhadAyaka dezanAono samAveza A graMthamAM karavAmAM Avela che. " zrI mahAvIra prabhunA zAsanamAM ApaNe jaina samAja atyAre teozrInA upakAra nIce che, tethI A prabhunA jIvanacaritranuM mananapUrvaka vAcana, paThanapAThana, abhyAsa karavA ja joie vadhAre lakhavA karatAM anubhava karavA jevuM che. sumAre chaeN pAnAno A graMtha mATe kharca karI prakaTa, karavAmAM Avelo che, kiMmata rUA. 3-0-0 pesTeja judu'. it lakho:--zrI jaina AtmAnaMda sabhA-bhAvanagara, navIna traNa uttama graMtho nIce mujabanA chapAya che. 1 kathAratna keSa--zrI devabhadrasUrikRta 2 upadezamALA-zrI siddhaSikRta mATI TIkA 3 zrI nizitha caNi sUtra bhASya sahita. chapAtAM mULa graMthA. { dharmALura ( laMghapati caritra. ) (mULa ) 2 zrI marcAra sAthaCT. 3 zrI vasudevahiDi trIjo bhAga. 4pAMcamo chaTTo karmagrantha. 5 zrI bRhatkalpasUtra bhAga 6 | zrI jaina AtmAnaMda sabhA--bhAvanagara, ana'6 prinTIMga presamAM zoTha devacaMda dAmajIe chApyu.-bhAvanaga2. For Private And Personal Use Only