Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir The Atmanand Prakash. REGISTRED O. B. 431. zrImavijayAnandasUrisadgurujyo namaH zrI www.maamaamanna GI AtmAnanda prakAza. SECSSERERSATARIORDERNETERece- 999993685 sevyaH sadA sadru kalpavRkSaH zrImat samyaktvaratnaM jinamatalalitaM jJAnaratnaM grissttN| zuddha sadvattaratnaM bhavijanasukhadaM sArasaMvegaratnam / sadbhAvAdhyAtmaratnaM guNagaNakhacitaM tatvasaddhodharatnaM AtmAnaMdaprakAzo dadhiparimathanAt vAcakAH praapnuvnti||shaa ad-da-a ar pu. 14. vIra saMvat 2443 jyeSTha, Atma saM. 22. aMka 11 mo.| 025655956055555555 prakAzaka-zrI jaina AtmAnanda sA-mAvanagara vicAI maNi kA. nakhara, viSaya 'pRSTha . viSaya pRSTha. * 1 zrI zAMtinAtha prazvane abhyarthanA,255 ? A sabhAnA bAvIzame vArSika zrIviyAnaMhasaYi32tuti. 255 maDAtsava.... ... . ... 280 2 zrImad vijayAnaMdasUrinI jayaMti 7 muni mahArAja kontiviya prasaMge gavAyelu' pada. . 256 tathA vala mavijayajInuM mukha 3 jena etihAsika sAhitya. 2pa7 ImAM AvAgamana. ... 28 4 mAnasi bhitra bhane zatrumA. 2638 bhAna sabhAyAra,nyatAva.284 5 bhanAdravya.... ......28 bhayAvya pagalu ... 2 vArSi ke ya rUA. 1) TapAla kharca AnA 4. mardan e Anada mInTIMga presamAM zAha gulAbacaMda lallubhAIe chApyuM -bhAvanagara. For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vI. pI. zarU thayA che. grAhakoe kvIkAravA kRpA karavI. amArA mAnavaMtA grAhukAne khuzakhabara, ne cAdamA varSanI apUrva bheTa zrI anucogakAra sUtranA saMkSi8 sArAMza. amArA mAnavaMtA grAhakone jaNAvavA raja laIe chIe ke dara varSa mujaba A varSe paNa dhArA mujaba pratyeka jaina baMdhuo ane bahenone paThana-pAThanamAM upayogI avazya neya, yegya dravyAnuyoganA ( AgamanuM rahasya. jaNAvanAra ) kharekharA upayogI zrI atuTTAra satra sa"kSita sArAMza graMtha amArA kadaradAna grAhakone A varSanI bheTanI buka tarIke ApavAnuM pasaMda karavAmAM AvyuM che. jenuM vIru pI2 mokalavA zarU thayelA che. A graMtha siddhAMtanA che te sUtranA kartA zrImAna sudhamagagudhara mahArAja che. temaja A satranI TIkAnA kartA zrImAna maladhArI zrI hemacaMdrasUri mahArAja ke je navAMgI TIkAkAra mahArAja zrI abhayadevasUri mahArAjanA ziSya che. hAlamAM cAlatI AgamavAcanAmAM -mAsa zrI devavijayajI mahArAje A siddhAMtano bAdha zraNa karele, tenA rahasya saMkSipta sArAMzarUpe anya. | jaina baMdhuone lAbha ApavAnA irAdAthI A kRti mATe stutya prayatna karyo che. A mujaba pUrvAcAryanA banAvela sUtranI mULa tathA TIkAmAMthI uddhAra karI sArAMza kheMcI A graMthanI yojanA karelI che. A satra dareka zAstranI kucIrUpa che jethI siddhAMtarUpa nagaramAM praveza karavAne mATe A sUtra A graMtha eka cAvIrUpa che. sva5 buddhivALA jIvone siddhAMtamAM praveza thavA mATe nisaraNIrUpa ane hAlamAM sUtrAnI aMdara utsAhita thayelA jaina baMdhuone temAM rahelA apUrva rahasyanI prAsAdirUpa hovAthI, grAhakonA hRdayamAM strI upara bahu mAna pragaTa thavA sAthe bhaviSyamAM te vAMcavAnI yogyatA prApta karI zake tevuM che. daza mAsa thayA grAhako thaI rahelA ane temAM AvatA vividha viSayono AsvAda lenArA mAnavatA grAhaka bheTanI bukanA svIkAra karI leze ja, ema amane saMpUrNa bharosA che chatAM atyArasudhI grAhaka rahyA chatAM bheTanI bukanuM vI. pI. je grAhukAne pAchuM vALavuM hoya, athavA chevaTe bIjA bahAnAM batAvI vI. pI. na sacIkAravu hAya teoe maherabAnI karI humaNA ja amAne lakhI jaNAvavuM, ke jethI nAhaka pAsTanA paisAnI nukazAna sabhAne khamavuM paDe nahi temaja amAne tathA pesTa khAtAne nakAmI sadImAM utaravuM na paDe. teTalI sucanA dareka sujJa grAhukA dhyAnamAM leze evI vinaMtI che. taiyAra che ! - 6% jaina aitihAsika graMtha. ? taiyAra che ! zatrujaya tIrthoddhAra prabaMdha. (saMskRta graMtha.) saMpAdaka-munirAjazrI jinavijayajI mahArAja. tirthAdhirAja zrIzenuM jayanA vatta mAna uddhAranA kartA prabhAvaka zrIkamaoNzAhunA sunAmathI kA jaina ajANyA haze ? temaja te mahApurUSanA pavitra 99 vanavRttAMta jANavA mATe krANu utsuka For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir hatI kada labakabaka kAkabakkala addabrahaamlalalaka &lahajajaladada rempa nI , prakAza, ja 4 ki . cha. -zakika # wpa # ka ) I # * # #za i i , - bababa- eka jhajhajhajhajharI zha hi rAgaSamohAyajinUtena saMsArijantunA zArIramAnasAnekAtikaTukaHkhopanipAta. pImitena tadapanayanAya heyopAdeyapadArthaparijJAne yatno vidheyH|| F FEER * * karadAra * Ru Song Xie of Lue Lue Zhao Xian Zhao Zhao Hu ' che - * ( kula 24] vIra saMvata 2443, 4, Atma saMvata 22 [ graM mI. ) ALAYKUDALAYAURUAN zrI zAMtinAtha prabhune abhyarthanA. (zArdUla vikrIDita) jenI divya 'prabhAthakI jagatanA cha vahe zAMtine, jenuM nizcaLa citta du:parisaha dhAre nahi kalAMtine jenAM maMgaLa gAna vina haravA adyApi sau uccare, prere zAMti jineza zAMta vacio AnaMdanA sAgare. zrI vijayAnaMdasUri guru stuti. (zikhariNI) vahI AnaMde A jagatamahiM cAritranI dhurA, jagADI nidrAthI bharatabhUmine meha "pracurA; bharI AMtaddhi bhavika janamAM svAmabaLathI, maLyuM satyajJAna svaraipa vijayAnaMda sUrithI. | F. 1 kAMti. 2 pratikULa upasargomAM paNa. 3 kheda. 4 kalele. padhaMsarI. 6 mithyAtva mehathI vyAsa. 7 jJAnAdi samRddhio. RSanahaaSanahawchaRaSAnaBSRSataew CRUNCACALAURUAHYAURRA G For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 256 zrI AtmAna prakAza, " zrImad vijayAnaMdasUrinI jayaMtI prasaMge." pada, - (rAga kArI jillA, tAla eka tAla-dAdare.) saddagurU kRpAnidhAna ! amRtavANI varSatA; bhavya bharata bhUmimAM-vijJAna kSetra karSatA. saddagurU ! 0 1 satyajJAna ApI dAna! vAdi saMzaye haryA; damana karI danabhAva! hRdaya sattva baLa bharyo. saddagurU 0 2 jJAna dhyAna tapa viSe sadA pravRtti AdarI vizada dharma-jenadharmanI mahatvatA karI. saddagurU ! 0 3 cikAgo pArzvameMTamAMhi ! jena ti preratA, tatvajJAnanAM siddhAMta vIracaMdra veratA. saddagurU ! 0 4 vRddhicaMdra, mUlacaMdra-vaDIla baMdhu vinayama ! bhaktibhAva hRdaye dhArI Atmazuddhi yogakSema. saddagurU! 0 5 vizAla bhAla kSAtra teja! sUcavatuM hatuM sadA; gItArtha bhAvI karI-uddhAra-kIrti vAdhaze mudA. saddagurU 0 6 Adarza jena tatvanAM karAvI tasvanirNaye; ajJAnatimira bhAskarAdi-graMtha Rddhi zarNae. saddagurU! 7 varSa bAvIze svacitta-bhaktiraMgathI ame, vijayAnaMda caraNa kamaLa vaMdatAM sukhI kame. kRpAnidhAna ! AtmArAma amRtavANI varSa tA. 8 4 sula aSTamI. za. phattecaMda jhaverabhAI Atma saM. 22 For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org jaina aitihAsika sAhitya. jaina atihAsika sAhitya. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 257 (gatAMka 9 mAnA pRSTa 220 thI zarU. ) hAthIguphA. hAthIguphA eka naisirgaka zukA che. tenA upara ghaNIja gheADI kArIgarI karavAmAM AvI che ane jo ke zilpInI najarathI te bahu upayogI nathI teA paNu tyAMnI sarva guphAo karatAM te ghaNIja mahattvanI che. kAraNake temAM eka meTAlekha che, jemAM liganA eka rAjAnu svavRttAMta lakhelu che. DAkaTara bhagavAnalAlanA vAMcyA pahelAM A lekha hiMdustAnamAM junAmAM junA gaNAtA ane jo ke hAla te pramANe manAtu nathI te paNa A guDDAnI upayeAgitA jarApaNu ochI thai nathI. ene prathama zeAdhI kADhanAra mI. e. sTarlIMga hatA. ane kala mekensInI madadathI 1820 mAM tenI nakala lIdhI ane potAnA ghaNA upayogI lekha " ena ekAunTa, greASTrIkala, sTeTIsTIkala, enDa hIsTArIkala Apha orissA preApara, oNra kaTaka " ( A .\ccount Geogrophical, Statistical,and Historical of Orissa Proper or (attack ) sAthe ezIyATIka rIsarcIsa ( Asiatic liesearees ) pu. 15 mAM 1824 mAM bhASAMtara vinA prakAzita karyAM. mI. sTalI ga A lekha vAMcavAne azaktimAna hatA ane tethI grIka akSare sAthe tenA akSarAnI sarakhAmaNI, tathA hiMdustAnanA judA judA bhAgeAnA lekhAmAMnA akSaro sAthe meLavavA sivAya te kAMI karI zake tema nahAtA. 1837 mAM ' jarnala oNpha dhI eziyATIka seAsAyaTI ' pu. 6 mAM, lephTenanTa kITAnI nakala uparathI jemsagrInsepe bhASAMtara tathA nakala sahita A lekha prakAzita karyo che. temanA karelA bhASAMtara uparathI ahInA vidvAnAnu dhyAna te tarapha kheMcAyuM. DAkaTara rAjendralAle te lekha puna: tapAsI joyA ane 1880 mAM keTalAka pheraphArosahu ' enTIkavITIjha ek erissA ' pu. 2 mAM prakAzita karyAM. For Private And Personal Use Only prInsepa tathA mitranA mata evA che ke e lekha kaliMganA rAjA airanA hatA, je rAjA mULa rAjya pacAvI paDayA hatA ane jeNe ghaNuM dAna karyuM, taLAvA khADhALyAM ane AvAMja khIjA janahitanAM kAmeA karIne leAkeAnA mAnItA thayA. prInsapanA mata pramANe e lekha i. sa. pUrve 200 varSathI junA nathI. * kArapasainDIskrIpsyUAnam iMDIkeram ' ( (orpus Inseriptionum Indicarum ) nA ka prInsepanA matane maLe che ane dhAre che ke e lekha azokanA lekhAthI junA ane C
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 258 zrI AtmAnada prakAza. . sa. pUrve bIjA sikAnA chellA pacIsa varSamAM thaele che. kAraNake koIpaNa akSara upara mAthuM ke mAtra dorelA nathI. paraMtu DAkaTara mitra e lekhane I. sa. pUrve 416 ne 316 nI vacce gaNe che. temane nirNaya i. sa. pUrve 416 thI 316 sudhI rAjya karanAra nava nandAmAMthI eka naMdarAjA upara AdhAra rAkhe che. je bhAgamAM (lITI 6) naMda viSe kahevAmAM AvyuM che te bhAganuM bhASAMtara huM nIce ApuM chuM: ratna-badhI sAmagrI-te devane Ape che. tyArabAda dAna karavAnI IcchA thavAthI-nanda rAjAno nAza karelA se mahelo, ane tene paNa kADhI mUkelo, ane vijayanAdI zaheramAM je kAMI hatuM te sarva lUMTane upara kahyuM te pramANe dAnamAM vAparI dIdhI. * prInsepa ane mitranA mata pramANe A guhA bauddhanI che. kAraNa ke tyAMnA lekhamAM bauddhanAM cinho najare paDe che. paraMtu DAkaTara bhagavAnalAla IdrajIe te jenanI che ema pUravAra karyuM che ane te bAravelanI banAvelI che ema kahyuM che. A lekhanI chellI agara 17 mI lITImAM khAravelanuM nAma Ave che. bhagavAnalAlanA matapramANe A lekhanI miti mairyasana 165 agara I. sa. pUrve 157 che. mAryasana I. sa. pUrve 321 thI zarU thAya che, tethI guhAne vadhAremAM vadhAre june vakhata I. sa. pUrve bIjA saikAna hoI zake. hAlamAM DAkaTara phalITe "jarnala opha dhI ezIyATIka saMsAyaTI opha greTabrITana" nA eka peparamAM kheLI kADhayuM tyAMsudhI vIsenTa smItha vigere zodhakone paNa te ja mata hato. paMDitanuM mata mane pasaMda nathI, paNa I. sa. pUrve trIjA saikAnA aMtamAM hoI zake ema huM dhAruM chuM. eTale ke magadhanI gAdI upara azoka Avyo te pahelAM DAkaTara pharagyusana ane baragesanA matapramANe "A lekhanI miti ghaNuM kharUM I. sa. pUrve 300 che." teo kahe che ke azokanA rAjyathI, khaDakomAMthI bheMyarAM bedI kADhavAnI rIti, zarU thaI ane tyAra bAda uttarottara pragatithI A kAma 100 varSa sudhI cAlyuM. 2 A lekhanI 16 mI lITImAM kahevAmAM AvyuM che ke A rAjAe "jamInanI taLe oraDA tathA devAlaya ane staMbho vALAM bhegAM karAvyAM." A uparathI A paNe ema kahI zakIe ke hAthI guphAnI pAse tenA jeTalI junI bIjI guphAo che. >> je. e. esa. bI. pu. 6. Actes du Sixieme Congres or, tome iii. pp. 174-177. 1 vI. pharIthanI ala hasTarI opha IDIA', pA. 35 ( TIpa). 2 pharagyusana ane baragesanI "kevaTempalsa opha iDIe pA. 67. For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina aitihAsika sAhitya, 259 joke te ApaNe nizcaya pUrvaka kahI zakIe nahi. vaLI ApaNe ema paNa kahI zakIe ke caitya devAlaya tathA stabhAvALI guhAe " karatAM junI trIjI guhAo haze. khaDigiranI guDDAomAMnI zataghara agara zatavakra, navamuni, ane ananta guhAe jarUranI che. AmAMnI pahelI e mAM jaina asara vyakta che ane bAkInImAM budhdhAnI asara che. zatavaka guhAne eka ATalA hatA. jenA upara tabhA hatA ane tenI aMdara sAta nAnA sta MbhA hatA je hAla jatA rahyA che. temAM e guhAe che jenI vacamAM eka pAtaLI bhIMtanA AMtarA che. temanAM nAma, trizUla agara varabhuja guhAo. zataghara guhAmAM dakSiNanA bhAganI parasALanI divAlA upara lAMchane sAthe jainatIrthaMkarAnI AkRtie kAtarelI che. parasAlanA DAbA khuNAthI zarU karIne tIrthaMkarAnI AkRtionuM varNana nIce ApuM chuM. (1) A eka RSabhadevanI nagna uMcI AkRti che ane temanI pAse eka pADIe che . ane be bAjue uMce hAthamAM gAyananAM sAhitya laine ubhelA e sevA che. vaLI e bAnue bIjA e sevA che. temAMnA jamaNA hAtha taraphanA sevakanA hAthamAM cAmara che tathA DAbA hAtha bhaNInA sevakanA hAthamAM paMcapAtra che. teo eka uMcA bhAga upara ubhA che, jemAM dhyAnagrasta sthitimAM palAMThI vALIne beThelI upaselI be AkRtio che. temAMnI DAkhI AkRtinA hAtha chAtI AgaLa joDelA che ane jamaNI AkRtinI DAbI hathelI jamaNI hathelI upara mUkelI che. A AkRtionI nIce e nAgaNIonI AkRtio che je hAtha joDIne prArthanA kare che tathA jemanA upara sanI phaNAe AvelI che. AnI nIce vacamAM eka baLadanI AkRti che jenI DAbI khAjue nALacAvALuM eka pANInu vAsaNuM che tathA jamaNI mAjue eka zaMkha tathA siddha che. baLada kudaratI rIteja kADhayA che. tenA zarIranI karacalIe paNa kADhelI che. (2) A ajItanAthanI lAMbI nagna AkRti che. uparanImAjIe caMdra ApyA che. uparanI je be AkRtio che te hAthamAM pyAlA laine ubhelI e strIe che. vacce e hAthamAM sevakanI AkRtio che; temAMnI DAbI AkRtinA cAmara che, tathA jamaNI Ak tinA hAthamAM 5khA che. nIcenI AkRtio (1) nI AkRtie jevI che. ahIMA cinha tarIke hAthI kADhelA che. ane tenI be bAjue sihA kADhelA che. (3) A saMbhavanAthanI mUrti che te dhyAnagrasta sthitimAM che. te eka praSu9 kamaLa upara beThelA che ane temanI DAbI hathelI upara jamaNI hathelI che. vaccenI bIjI AkRtio (2) nA jevI che. ahIM gheADAne cinha tarIke kADhaye che. DAbI mAntue nALacAvALu pANInuM vAsaNa che tathA banne bAjue e sihu che. For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ra60 AtmAnaMda prakAza (4) A abhinandananAthanI dhyAnI" AkRti che te (3) nA jevI che, uparanA be sevakane badale be kamaLo che. cinha tarIke mAMkaDuM citareluM che. (5) A (3) nA jevI che; DAbI DAbI bAjunA sevakane hAtha mAthAnA mukuTa upara che. cinha tarIke haMsa che. A sumatinAthanI AkRti che. (6) A(3) nA jevI che, cinha tarIke pA kADheluM che. A kamaLanI jamaNI bAjue (3) nI mAphaka pANInuM vAsaNa che ane DAbI bAjue kuMbha che. A patraprabhunI AkRti che, (7) A supArzvanAthanI dhyAnI AkRti che. uparanI AkRtione badale ahIM AchuM zobhAvALuM kAma karavAmAM AvyuM che. ahIM cinhamAM svastika che jenI zAkhAo ghaDIALanA kramathI ulaTI dizAmAM vALelI che. (8) A (7) nA jevI che. paNa uparanuM AchuM kAma tenA karatAM jarA juduM che. cinha tarIke ardhacaMdra che. A caMdra prabhunI AkRti che. (9) A (8) nA jevI che, ahIM uparanI AkRtiomAM kamaLo che. cinha , tarIke mAra che. A AkRti jevI bIjI eke nathI. kAraNa ke koIpaNa tIrthakarane meranuM cinha nathI. (10) A (9) thI judI che. temAM tIrthakaranI ubhelI nagna AkRti che. cinDa jatuM rahyuM che. be pipaTanI AkRtio che. A AkRti jevI bIjI nathI. (11) A (10) nA jevI che. paNa nagna AkRti upara sarSanI chAyA che. uparanI AkRtiomAM be uDatI parIo che. cinDa tarIke eka ajANyo choDa che. banne bAjue be ghaDA tathA siMhanI AkRtio che. kadAca A 21 mAM tIrthakara neminAtha hoI zake. (12) A (10) jevI che. AnuM cinha spaSTa jaNAtuM nathI. kAraNake hAlamAM tenI AgaLa eka nAnI pratimA ghAlelI che. AnA jevI bIjI AkRti nathI. (13) A (1) nA jevI che. cinhanuM maheDuM bhAMgI gayuM che. (14) A (5) nA jevI dhyAnI AkRti che. ahIM cinDa tarIke eka maghara che tenI be bAjue be siMhAkRti che. A9mA tIrthaMkara suvidhinAthanI AkRti che. (15) A (14) nA jevI che. ahIM (12) nI mAphaka cinha upara eka nAnI pratimA ghAlelI che. A AkRtinA jevI bIjI jANavAmAM nathI. (16) A (15) nA jevI che. sevakenA hAthamAM cAmare che. cinha bhAMgI gayuM che, ghaNuMkharUM te haraNanuM haze. A 16 mA tIrthaMkara zAMtinAthanI AkRti che. (17) A dhyAnI AkRti che; uparanI AkRtio zobhA mATe che cinha For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina aitihAsika sAhitya 261 bhAMgI gayuM che ane te gheTAnuM hoya tema jaNAya che. 17 mA tIrthakara kuMthunAthanI AkRti che. (18) A (15) nA jevI che. machanuM cihna che. AnA jevI bIjI A kRti jANavAmAM nathI ane kadAca te kalpita haze. kAraNake keIpaNa tIrthakarane macchanuM cihna nathI. (19) A dhyAnI AkRti che. uparanA bhAgamAM kamaLe che. temAM pANInA vAsaNanuM cihna che tethI te 17 mA tIrthakara mallInAthanI AkRti che. (20) A (15) nA jevI dhyAnI AkRti che. eka kalpita choDanuM cihna che tethI 21 mA tIrthakara namInAthanI AkRti darzAve che. | (21) A (15) nA jevI dhyAnI AkRti che. kAcabAnuM cihna che. tethI te 20 mA tIrthakara muni suvratanAthanI AkRti darzAve che. ( ra ) A badhAnI AkRti che; uparanA bhAgamAM devAMganAo kADhelI che. zaMkhanI nizAnI che ane tenI be bAjue mera che ane tethI te 22 mA tIrthaMkara zrI nemInAthanI AkRti darzAve che. (23) A eka ubhI nagna AkRti che. uparanA bhAgamAM kamaLe che. tIrthakaranA mastaka upara jaLanI dhArA karatI hoya tema hAthamAM kuMbha laIne be devAMganAo kADhelI che. geMDInuM cinha che. A AkRtimAM 11 mA tIrthaMkara zreyAMsanAtha che. (24) A eka ubhI nagna AkRti che. uparanI bAjue (1) nI mAphaka gAyananAM sAhityasaha apsarAo ubhelI che. siMhanuM cinha che. ane chellA eTale 24mA tIrthaMkara mahAvIrasvAmInI AkRti che. nimnagata, jena keSakta hemacaMdranI kaDIo uparathI ema jaNAze ke uparakta AkRtio upaselI kADhavAmAM amuka zailI anusaravAmAM AvI ja nathI. keTalIka AkRtio punaH puna: AvI che tathA keTalAka tIrthakarene kADhI nAMkhavAmAM AvyA che. 11 mI ane 20 mI AkRtiomAM 21 mA tIrthakaranemInAtha ApavAmAM AvyA che. tIrthakarene cinhosaha kAlagaNanA pramANe goThavavAmAM AvyA che. keTalIkavAra A kamane bhaMga karavAmAM AvyuM che, paraMtu kamabhaMga salATenA ajJAnane lIdhe che. * vRpo gajo'zvaH plavagaH kauJco'njaM svastikaH zazI / makaraH zrIvatsaH khaDgI mahipaH zUkaramtathA / / zyeno vajaM mRgacchAgau nandAvarto ghaTo'pi ca / kammo nIlotpalaM zaMkhaH phaNI siMho'hatAM dhvajAH // (zrI hemacaMdraH) For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 262 AtmAnaMda prakAza. 9 mI ane 18 mI AkRtimAM jaNAvyA pramANe jene zAstramAM nahi kahelI evI AkRtio kADhavA parathI temanuM ajJAna sAbIta thAya che. trizULa guhAnI uttaramAM bArabhUjA che ane tenI sAthe navamuni guhA che. navamuni guhA eka sAdhAraNa guhA che, temAM be oraDA che ane eka oTalo che. A guhAnI jarUra eTalI ja che ke temAM jenazramaNa zubhacandra viSeno eka lekha che ane tenI miti I. sa. 10 mI sadI che. AkarlojIkala sarSe rIpeTa pu. 13 nA prakAzake A katarelI AkRtio buddhanI che ema gaNavAmAM bhUla karelI che. I. sa. 18 mI sadInA aMtamAM khaMDagirinA zikhara upara marAThAoe baMdhAvelA jaina devAlaya viSe sahaja sUcanA karuM chuM. kITa (Kittoo) dhAre che ke hAlanuM devAlaya kAIka cetyanI jagyA upara bAMdheluM che, kAraNake tyAM junA makAnonI sAmagrI tene jaDI hatI. paNa kITenA kahevA pramANe tyAM kaI junuM devAlaya pahelAM hoya tema mane lAgatuM nathI. A jena devAlayathI pazcime ane lagabhaga sapATa jamIna upara keTalAka UbhA cArasa paththare chuTA chavAyA paDyA che ane kanIgahAmanA kahevA pramANe te caitya darzAve che. A "deva sabhA" che. kadAca A nAma e jagyAnuM ja hoya. nAITraglIsarAIna, pheDavAne dArU, ganakaeNTana, kIsalagaDha agara nebala DAyanamika vigere padAthonI zodha thayA pahelAM AvA khaDakane uDAve e keTaluM agharuM kAma haze te mAtra kalpanAmAM AvI zake, paNa ahIMA paththare pocA tathA kANavALA che tethI dANakAma sahelAIthI thaI zake tema che. sAmAnya rIte mukhya khaDakathI dUra DhALa paDatI jamInathI guhAe khodavAmAM AvI che. jyAM banI zake tyAM bahAra jevAne bAkAM karelAM che. mAre kahevAnI jarUra nathI ke A bAMkI relvene mATe khaDa karatAM jovAmAM Ave che. tyAM pANI javAnI rIta saMtoSakAraka rIte rAkhavAmAM AvI che. A uparathI prInsepa upara evI sajajaDa asara thaI ke teNe jarnala oNpha dhI eziyATIka sosAyaTI, pu. 16 pA. 1079 mAM nIce pramANe lakhyuM che - oraDAmAMthI pANI javAne mATe eka adbhuta yukti vAparI che, nahito paththaranA chidrALupaNAne lIdhe comAsAmAM pANI Tapakata. tethI chatamAM nAnAM chidro karyo che ane te sarva nIcenA eka khuNAmAM bhegAM thAya che jyAM AgaLa bahAra pANI javA mATe eka moTuM bAruM rAkhyuM che." * kITonuM je. e. esa. bI. pu. ke pA. 1079. - kanaiRAmane ArkIolojIkala sahe epha iDIA, pR. 1, pA. 80, For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org mAnasika mitrA ane zatruo. 163 oraDAnI chata ghaNI vAra jarAka vAMkI dekhAya che. jaina zukra chatanA uThAva tathA pahoLAinuM meM mApa lIdhu che ane tethI mAluma paDayuM ke tenA uThAva ane paheALAinu je pramANa che te hAla paNa kAI paNa ijanera kabula kare. ( apUrNa ) munirAjazrI jinavijayajI, * Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mAnasika matro ane rAtruo "We can make our minds art galleries of beauty or chambers of horror; we can furnish them with anything we please' ( ApaNe ApaNA manane sada nu maMdira athavA zAkabhayArdikanuM nivAsasthAna banAvI zakIe; ApaNe IcchIe te vastuothI tene sAdhana saMpanna karI zakIe. ) ApaNA vicAro mAnasika AkRtie ja che. te AkRti sAkAra satyatAnI pUrve AvirbhUta thAya che. te mAnasika AkRti-citrAnI jIvanamAM temaja cAritrya upara chApa paDe che. ApaNA vijayanA ane sukhanA zatruo-asvastha vicAro, viSama vicArI, irSyAnA vicAro ApaNA manArAjyamAM dAkhala thaI ApaNI zAMti ane svAsthya ke jenA vagara jIvana eka jIvaMta kamra samAna che, tene lUTI le tenA karatAM ApaNA gRhamAM cArA dAkhala thai ApaNA kiMmatI khajAnA ane mAlamilkata lUMTI le te sahasradhA sArU che. je kaMi ApaNe karIe athavA na karIe te badhI khAkhatamAM kai paNa prakAranA viSama vicArAne ApaNA manamAM sthAna karavA na devuM. evA nizcaya karavA. ApaNI mAnasika zakti ne zuddha ane pavitra rAkhavApara ja dareka vastune AdhAra che. ApaNA manarUpa madirane dareka prakAranA vicAra zatruethI mukta ane pavitra rAkhavAne yatna karavAnI khAsa AvazyakatA che. eka viSama vicAra athavA eka asvastha prakRtine eka ja vakhata pASaNa ApavAthI ghaNA viSama vicAro ane aneka asvastha prakRtie utpanna thAya che, je kSaNe ApaNe eka athavA bIjAne poSaNa Apyu ke tatkSaNeja te sahasradhA vadhaze ane vadhAre prakhala ane ugra thaze. ApaNe vaiSamya athavA asustha prakRtinI sAthe * eka jaMgrejI graMtha uparathI. For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnaMda prakAza. kaMI paNa kAma che nahi, kemake teo jene sparze che te viSama banI jAya che. teo tenA viSama saMskAra pratyeka vastu para muke che. ane tenAthI koI paNa manuSya AzA sukha ane naipuNya rahita thaI jAya che. A saghaLIzyAma AkRtione ane citrane tamArA manamaMdiramAMthI hAMkI kADhe, kAraNake teo nirAzA ane parAbhavane utpanna kare che. ApaNe ApaNA vicAronA dvAra para barAbara ekI rAkhI ApaNA sukha ane AkAMkSAnA zatruone dUra rAkhavAnI jarUra che. ApaNA manamaMdiramAM vasanArA A zatruo sivAya ApaNe koI zatru nathI, je zatruone janma denAra ApaNA pitAnA vikAra, vikriyA ane svArthapaNuM ja che. svabhAvathI ja ApaNuM evuM baMdhAraNa che ke ApaNe sAcuM ja karavuM joIe, sIdhA ja javuM joIe, pavitra, zuddha, ni:svAthI, satyagrAhI, udAra ane premALa rahevuM joIe, nahi to ApaNe vAstavika vijaya, sukha ane Arogya prApta karI zakIe ja nahi. mana ane zarIranuM saMpUrNa aikya eja kharUM mAnasikatva che. je ApaNe vinAzakavicAra zatruonA pravezane mATe ApaNA manamaMdiranA dvAra baMdha rAkhIe ane je vicAre unnata kare che, sateja kare che, AnaMda ane AzA Ape che evA vicArene ja ApaNuM manamAM dAkhala karIe te ApaNe mAhAna saMgharSa ane parizramane aTakAvavA zaktivAna thaI zakIe. evA aneka dAkha lAo bane che ke jemAM duHkhada, udAsI ane viSama vicAre manuSyanuM jIvanateja alpa samayamAM ja cusI le che, je divasanA divaso sudhI karela sakhta majurIthI paNa banavuM azakya che. kaI vakhata ekAda zokakAraka ane nirAzAjanaka ghaTanA banavAthI athavA dravyanA bhAre nukazAnathI mAtra alpa samayamAM ja mANasanA bAhya svarUpamAM mahAna vikRti thayelI eTale sudhI joIe chIe ke tenA paricita mANasa paNa tene bhAgye ja oLakhI zake. svapnamAM paNa anubhavelo duSTa vicAra kezane veta karI muke che, evA ghaNAM daSTAMto maLI Ave che. A badhAthI vicAranuM prAbalya sAbIta thAya che. thoDA divasomAM ja athavA aThavADIyAmAM IrSyA-asUyA mANasanA jIvanamAM keTalI bhayAnaka vikRti karI mUke che? te pAcanazaktine nAza kare che, jIvana pravAhine sUkavI nAMkhe che, jIvana tatvane kSINa kare che, ane viveka buddhine saMkucita kare che. kharekhara, samasta jIvanane viSamaya banAve che. vicAra karavAnI kaLAmAM bALakane egya zikSaNa ApyuM hoya te ApaNuM For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mAnasika mitra ane zatruo. 265 AnaMdanA, sukhanA ane saMtoSanA cerethI karAyelA uchedane badale mAnasika saMdarya ane svAsyanI prApti egya vaye pahoMcelA mANasane keTalI sugama ane sukara thaI zake? ApaNe satvara samajI zakIe chIe ke garama vastu zarIrane bALe che, tIrNa hathiyAra kApI nAMkhe che, ane je vastuo pIDAkAraka hoya che te tajI devAne ane je zArIrika sukha ane AnaMda Ape tene anubhava karavAne yatna karIe chIe, jyAre ApaNA mane rAjyamAM ApaNe hamezAM ApaNI jAtane nAzakAraka ane bhayaprada vicArethI bALIe chIe, kApIe chIe ane ApaNA rUdhirane ane magajane viSamaya banAvI mukIe chIe, AnuM zuM kAraNa? niraMtara ApaNe A mAnasika ghA ane dAha sahana karIe chIe, chatAM paNa A du:khanA kAraNe nirmULa karavAne vicAra paNa karatA nathI - duHkha sahana karavA mATe nahi, paNa AnaMdI, sukhI, udhRta, ane prasanna rahevA mATe ja pratyeka vyakti nirmAyela che. vicAra karavAnI kaluSita Tevane laIne ja mAnava jAtinuM adha:patana thayuM che-AkhI jAti kSINatAne pAmI che. pratyeka manuSya sukhImAM sukhI ho joIe evI naisargika ejanA che, chatAM ApaNe anubhavaparathI kahI zakIe ke jema ghaDIyALanA banAvanAre thoDI paNa apUrNatA rAkhavAno vicAra rAkhyo hoya ane yojanA karI hoya tema kudarata ke jenI "sarva vastuo saMpUrNa rIte sArI che." teNe mANasone vadhAre ochA pramANamAM karma kAyadA pramANe duHkha hovuM joIe evI paNa ejanA kadAca karI hoya. ApaNu vicAra zatruothI mukta thavAne avicchinna, Agrahayukta, niyamita ane yathAkrama prayatnanI apekSA che. ApaNe kaI paNa nhAnuM sunuM kArya utsAha zakti ane aDaga nizcaya vagara sAdhI zakatA nathI, te pachI pUrNa utsAhathI sAmA thaI teone hAMkI kADhyA vagara ane manamaMdiranAM dvAra para teone mATe tALuM lagAvyA vagara kevI rIte ApaNuM zAMti ane sukhanA zatruone mane rAjyamAMthI dUra rAkhavAnI AzA rAkhI zakIe ? je leke tarapha ApaNane aNagamo hoya, jeo ApaNane hAnikartA hoya teone athavA ApaNuM vaikika zatruone ApaNA gharamAM AvatA aTakAvavAne ApaNane kaMI zrama veTha paDato hoya tema lAgatuM nathI; te ApaNuM vicAra zatruone ApaNuM manamAM pravezatA kema aTakAvI zakIe nahi ? ApaNe bhUmi upara ughADe page cAlIe te ApaNA pagane IjA kare tevA aNIdAra pattharo upara nahi cAlatAM tene sahelAIthI dUraja rAkhazuM,tevI rIte je tiraskAranA For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAna prakAza. vicAre, svAthI vicAro, IrSAyukta vicAre, ApaNane IjA kare che, ane pIDA kare che, tevA vicArane dUra rAkhavA-hAMkI kADhavA te kaThina nathI. te viSaya bahu gaMbhIra nathI. mAtra mAnasika zatruothI vimukha thavAne ane mAnasika mitronuM sanmAna karavAno ja te prazna che. keTalAka vicAre AzA, AnaMda, prasannatA ane protsAhana Ape che je AkhA zarIramAM vistarI rahe che. keTalAka vicAre evA hoya che ke je AzA, saMtoSa ane AnaMda dAbI de che. je ApaNe niraMtara protsAhaka ane prabala vicArenuM manamAM sevana karIe te sukha, saMpatti, aizvarya ane dIghayuSyanI prApti keTale darajaje saMbhavita che tene vicAra kare. | manamAM nehanA vicAronuM manana thatuM hoya, tyAre snehAbhAvanA vicArane praveza azakya che; mAnasika arIsAmAM saMdarya pratibiMbita thayeluM hoya tyAre virUpatAnI chAyA azakya che; AnaMdanuM prAdhAnya hoya, tyAre zoka dabAI jAya che. jyAre AnaMda AzAne manamAM vAsa hoya che tyAre du:kha ane zokanI sattA zarIra para cAlI zake ja nahi. je tame bhayanA vicAre, ciMtAnA vicAre, mAMdagInA vicArarUpI vicArazatruone tamArA manamaMdiramAMthI thoDe paNa samaya dUra rAkhaze te teo tamane sadAne mATe tyajI deze, e ni:saMdeha che; paNa jo tame teonuM sevana karaze, teene poSaNa Apaze to teo adhika piSaNa ane uttejanane mATe punaH Avaze. tamArA manamaMdiranuM dvAra teone mATe baMdha rAkhavuM eja teothI vimukha thavAne amegha upAya che. teonI sAthe kaMI saMbaMdha na rAkho, teone visarI jAo ane teone dUra kare. jyAre saMyogo pratikULa hoya tyAre evA vacana na uccAro ke mArUM bhAgye ja evuM che, hamezAM huM upAdhimAMja AvI paDuM chuM. huM jANato hate ke te emaja banaze, ane te emaja banyuM ' Ama potAnI dayA khAvI ane nibaLa mana rAkhavuM e ghaNI jokhamabharelI Teva che. manane kevaLa vizuddha ane nirmaLa rAkhavAnuM kArya ati duSkara nathI. bhUtakALanI du:khada ghaTanAo ane zokaprada anubhAne manamAMthI bhUMsI nAkhavAnuM kArya tame dhAre che evuM ati kaThina nathI. je bAbatee tamane du:khI karyA che te bAbatone visarI javAne tame nizcaya karaze ane te nizcaya amalamAM mukaze ke tarataja je zAMti ane sukhane tamane anubhava thavAne te atyAre tamArI vicAramaryAdAmAM paNa AvI zake tema nathI. te tamArA deze ane dUSaNone bhUMsI nAMkhe, bhUlI jAo ane teone pharI kadipaNa pioSavA nahi e daDha nizcaya kare. For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mAnasika mitra ane zatruo. alabata, e kharUM che ke A vAta pahele ja vicAre siddha thaI zake tevI nathI, te paNa Agraha ane nizcayapUrvaka satata prayAsa karavAthI mANasa AmAMnA ghaNAkharA zatruone uccheda karI zake. manane sadA sArA, AnaMdI ane AzAnA vicArathI bharavuM, te kaDavA ane du:khadAyI anubhavane manamAMthI dUra karavAne uttama upAya che. anya vastuonA mAphaka vicAre paNa sajAtIya vastuone Ape che. je vicAra manamAM pradhAnapaNe pravarte che te vicAre pitAnA vijAtIyane hAMkI kADhe che. nikRSTatAne utkRSTatA hAMkI kADhaze. nirAzAne AzA hAMkI kADhaze. manane premanA prakAzathI bharo ane asUyA ane tiraskAra svata: palAyana thaI jaze. premane prakAza prasareluM hoya che, tyAM A zyAma AkRtie eka kSaNavAra paNa rahI zakaze nahi. sadvicAre, udAra vicAro, dayAnA vicAro. premanA vicAre ane ArogyanA vicArothI manane sadA bhareluM rAkhe ane sarva vidhI vicAre satvara cAlyA jaze. be virUddha pakSanA vicAranuM astitva ekI vakhate manamAM hoI zake nahi. asadvicArenuM auSadhasadvicAreja che. bhinnabhinna prakAranA vicAronuM kevuM prAbalya che tenI tulanA karavAne ghaNakharA loke asamartha hoya che. eka AnaMdI ane utkRSTa vicAra ApaNane kevA praphulla ane sateja kare che te sau koI jANe che. te vicArathI AnaMda ane prasannatA vijaLInI mAphaka sarvatra vyApI rahe che. A vicAra navIna AzA, hiMmata ane jIvanane navIna paTTa utpanna kare che. je sadvicAronuM sevana kare che te nirAzAne badale AzAne anubhava kare che, bharUtvane badale hiMmatane anubhava kare che, ane zaMkA ane anizcitatAne badale daDhatA ane nizcayaja anubhave che. vaLI je mANasa AzAjanaka, protsAhaka ane utkRSTa vicArarUpI mitrone manamAM vAsa ApIne potAnA vijayanA zatruone dUra rAkhI zake che te zaMkA ane nirAzAnA gulAma banelA para atula sattA bhagave che. AvA mANasane dareka kArya niraMkuza prakRtivALA mANasane sAdhya hoya te karatAM vadhAre helAIthI sAdhya hoya che. je pramANamAM A mAnasika zatruone manamaMdiramAMthI dUra rAkhI zakIe tenA para ApaNuM jIvananA mUlyane AdhAra che. tame ema khAtrIpUrvaka naja kahI zake ke tame pUrNatA, prema, saMdarya ane satyatAnI mUrti che ane tethI ukta guNeja pradarzita karavAnuM tamAre mATe niyata karavAmAM AvyuM che. tethI tame pitAnI jAtane kahe ke " jyAre jyAre tiraskAra, dveSa, vairabhAva, nirUtsAha, ane svArthanA vicAre mArA manamAM Ave che tyAre tyAre For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 268 zrI AtmAnaMda prakAza. huM mane pitAne atyaMta hAni karuM chuM. mArA pitAnA para e kArI ghA mAryo che ke je mArA mAnasika zAMti, sukha ane AnaMda nipuNyAdine vinAzaka che. A saghaLA vicArazatruo mArI jIvanapragati aTakAvI de che. teonA virodhIothI mAre satvara teno nAza kare joIe." te vicAra bhaya hoya, ciMtAne heya, ISya hAya, svArtha hoya, game te hoya te paNa je kaMI jIvananA seMdaryane ane sauSTavane dUSita kare che tene nAzakAraka ripunI jema hAMkI kADhavA joIe. upAdhi, ciMtA, IrSyA ane kharAba svabhAva A sarva regI mananA ja cinha che. koIpaNa prakAranuM duHkha athavA vaiSamya ema sAbIta kare che ke tamAruM mana kaluSita che. yegya samaya Avaze tyAre ApaNane pratyakSa thaze ke a5 samaya paNa AvI gayelA pratyeka kaMdhanA AvezanI, tiraskAra ane vairanA vicArenA pratyeka sparzanI ane svArtha, bhaya, upAdhi, ciMtA AdinA pratyeka AMdolananI saceTa chApa jIvanamAM paDe che ane prANaghAtaka bane che. jyAre tame upAdhi, ciMtA, kola, vaira athavA IrSyAthI kaluSita haze tyAre jANavAmAM Avaze ke A vastuo tamArI zaktine harI le che, ane tamArA jIvanatatvane naSTa kare che. A nAzathI kaI jAtanuM zubha pariNAma AvatuM nathI eTaluM ja nahi paNa e nAjuka ane yaMtrane avyavasthita karI muke che, jethI vRddhAvasthA vahelI Ave che ane jIdagI TUMkI bane che. upAdhinA vicAro, bhayanA vicAre, svAthI vicAre lohIne ane magajane viSamaya kare che, naipuNyane vaMsa kare che, AnAthI virUddha vicAre AnAthI virUddha pariNAma nIpajAve che. teo zAMti Ape che, naipuNya vadhAre che, ane mAnasika pratibhAzakti khIlave che. phakta pAMca miniTa paNa sevelA konA vicArathI zarIranA judA judA nAjuka bhAga para eTalI badhI kharAba asara thAya che ke jene asala sthitimAM lAvatA aThavADIyA athavA mahine nAo pasAra thaI jAya che. ekAda bhayakAraka ghaTanA upasthita thavAthI vALane raMga sadAne mATe sapheta thaI jAya che ane caherA upara vRddhAvasthAsUcaka cinho utpanna thAya che, tethI jyAre saMpUrNa rIte ApaNA samAjavAmAM Ave che ke A adhamavRtti ane A vikAre ApaNane azakta banAve che, ApaNane nItipathamAMthI yuta kare che, ApaNuM manorAjyamAM mahAna utpAta ane anartha kare che. ane zarIramAM bhayaMkara duHkha ane pIDA upajAve che, tyAre jevI rIte ApaNe zArIrika rogathI bacavA yatna karIe chIe tema tenAthI bacavAne yatna zarU karazuM. jema aMdhakAra kaI bhAvavastu nathI, paraMtu prakAzane-tejane abhAva che For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org manAvyu. 69 tema je saghaLuM ApaNune viSama jaNAya che te alaukika aikaya athavA sAdazyane abhAva mAtra che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bIjA mANasA tarapha rAkhavAmAM AvatA sneha, dayA, amIdraSTi Adi sa ApaNA mananI aMdara uccatama lAgaNIone ane vRttione pedA kare che. teo ApaNane AreAgya, zakti, unnati vagere bakSe che ane ApaNane anaMta zakti sAthe tanmaya banavAne zaktivAna kare che. jo ApaNe mananu samatAlapaNuM jALavI rAkhI asadvicArArUpI duSTa mAnasika zatruone dUra rAkhI zakIe te ApaNe vaijJAnika rItyanusAra jIvana vahana karyuM ema kahI zakAya. sArI rIte vikAsa pAmeluM mana koipaNa avasthAmAM ekatAla dhvani utpanna karavAne samartha che. pratyeka manuSya pAtAnI sRSTi ane vAtAvaraNa race che. A vAtAvaraNane te muzkelIothI, bhayathI, zakAthI, nirAzAthI ane glAnithI bharI zake ke jethI karIne AkhI jIMdagI du:khamAM ane dilgIrImAMja vahI jAya. athavA te glAni, irSyA ane dveSanA vicArAne dUra rAkhIne svaracita vAtAvaraNane svaccha ane sukhAvaha anAvI zake. sadvicArAnu ja niraMtara ci Mtvana karo ane asadvicAro tatkALa adRzya thaze. sUryanA prakAza javalaMta hAya tyAre aMdhakAra rahI zake ja nahi. jo tame AgrahapUrNAMka tamArA manamaMdiramAM aikyane sthAna Apaze| / / vaiSamya praveza kare e vAta asaMbhavita che; ane jo tame satyanuM avala mana rAkhaze te asatya nAzI jaze. tiAm / / zAha vIThThaladAsa mULacaMda, zrI-e. 7 manovya. (2) (gatAMka pRSTa 244 thI zarU ) teja pramANe sthAne, paNa temAM vasanAra manuSyAnI zubhAzubha vicArAne paTa dhAraNa kare che. dareka gAmamAM evA aneka ghA mAluma paDe che ke jenA samadhamAM leAkAmAM aneka " hemabharI " vAte cAlI rahI hAya che. keTalAka gharAnA saMbaMdhamAM evu' khelAtu jovAmAM Ave che ke " temAM kAi sukhI thatuM nathI " keTalAka makAnA upara kamabhAgyapaNAnI uMDI chApa paDelI jovAmAM Aveche ane khIjI rIte te makAna game tevu sagavaDa bharela hoya chatAM temAM vasavAthI " khAvA pIvA 66 For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ra70 zrI AtmAnaMda prakAza. TaLI javAnI" ane "satyAnAzanI pATI vaLI javAnI" prabaLa bhAvanA janama LamAM vistAra pAmelI hoya che. Ama thavAnuM kAraNa mAtra te te sthAnamAM pUrve vaselA manuSyoe sevele ayogya bhAvanAone aniSTa prabhAva zivAya anya kazuM nathI. anekavAra ApaNe pote lokenI te te sthAna saMbaMdhI kiMvadaMti pramANe temAM vasavA janAranI burI hAlata thayelI joI che. sAdhAraNa mane baLavALA purU evI vAtone hema tarIke kuTI mArI, tenI avagaNanA karI, tevA sthAnomAM vasavA javAnI hajatavaDe mAThA phaLe baherI le che. paraMtu bane che ema ke tevA sthAnamAM ekatra thayelo burI bhAvanAone saMgraha, ane AsapAsanA lokoe potAnI anukuLa bhAvanA vaDe te burI bhAvanAne ApelA TekAthI, temAM vasavA janAra manuSyanA manobaLane parAbhava thAya che. tene sAmAnya baLavALe saMkalpa te sthAnamAM vyApelA aniSTa mane dravya AgaLa hAra khAya che, ane Akhare enA potAnA aMtaHkaraNanI evI nabaLI ane viparIta sthiti bane che ke jenuM pariNAma lokoe kapelI bhAvanA pramANe AvyA vinA bhAgye ja rahe che. paraMtu evA sthAnomAM prabaLa manobaLavALA ane sudaDha nizcaya saMkaHpavALA strI purUSone nivAsa thAya to tenA upara te sthAnagata vAtAvaraNanI asara bahu phAvI zakatI nathI. pitAnA mana upara e sthAnagata bhAvanAnA baLavaDe thatI asaranA e loke daSTA rahe che ane tevI koI paNa aniSTa asarane potAnA mAnasabaMdhAraNamAM dAkhala thavAnI sApha nA pADe che. keTalAka sthAnamAM AnaMda, maitrIbhAvanA, utsAha ane khuzamIjAjanuM vAtAvaraNa te keTalAkamAM nirveda, nirAnaMda ane ciMtAzIlatAnuM mAnasa-satva jAmeluM jevAmAM Ave che. vyApAranI meTI peDhIo ane ophIsamAM te te peDhI ane ephIsane kArabhAra calAvanAra taMtrInI manabhAvanAnI asara vyApelI javAmAM Ave che. keTalIka peDhIo upara paga mukatAMja ApaNane te peDhInA kAmakAja ane prama kapaNAne vizvAsa ane niHzaMkapaNAnI lAgaNI utpanna thAya che, ane keTalIka peDhIo sAthe ApaNane kAma pADatA ApaNA manamAM svAbhAvika rIte ja bahu saMbhALa pUrvaka ane cetIne kAma levAnuM phurI Ave che, ane saheja najaracuka athavA gaphalata thAya te chakkaDa khAI javAne Dara rahyA kare che. keTalIka ophIsane bahAra vAba ane doradamAma e sajajaDa hoya che ke kAma pADavA AvanAra grAhako jarA paNa rakajhaka ke kheMcatANa karyA vinA cAlatI vastusthitine Adhina banI jAya che. ane keTaleka sthAne ethI ulaTuM, nirarthaka kapALakuTa ane lamaNAjhIka kalAkanA kalAka cAle tyAre ja vAta ThekANe Ave evI ghaTanA hoya che. Ama banavAnuM kAraNa te te peDhIonA taMtrIonI mane-bhAvanA zivAya anya kazuM ja nathI. For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir manedravya. 271 je sthAnamAM aneka gunhAvALA karmo thaelA hoya che e sthAnonuM mAnasavAtAvaraNa atyaMta ciMtA upajAvanArU anubhavAya che. AnuM kAraNa e hoya che ke evA sthAnomAM khuna ane raktapAta karanAranI nirdaya ane vaMsakara bhAvanA, temaja evA adhama kAnA bhega bananAra kamanasIba manuSyanI pIDana ane kaSTamAMthI upajelI trAsamaya bhAvanAnuM mizraNa hoya che. eka gAmamAMthI paga raste bIje gAma jatAM evA aneka jhADI ane sAMkaDA nALAvALA gupta sthAno, jyAM AvA nica karmo pUrve banelA hoya che te sthAne thaI pasAra thavAno prasaMga ghaNu vAcakone kadAca Avela haze, ane tyAMnu kalezakara mAnasa-vAtAvaraNa anubhavyuM haze. teja pramANe kedakhAnA, ane zikSA sthAnanuM vAtAvaraNa paNa sUphama-prakRtinA vedanazIla (sensitive ) AtmAone atyaMta glanIkara bhAse che. dArUkhAnA, vezyAvADA, ane evA anya halakI vAsanAonI tRptinA sthAnamAM, keI ucca vRtivALo manuSya jAya to tene bahuja muMjavaNa thAya che ane jANe aMdarathI zvAsa rUMdhAI jato hoya evo mAnasa, anubhava thAya che. moTI IspItALamAM jyAM saMkhyAbaMdha dadIo, vividha prakAranA vyAdhIothI pIDAtA ekatra thayA hoya che, tyAM AvI caDhatA kleza, viSAda ane dukhamizrita dayA vRtinuM vadana thAya che. ghaNA kA LanuM junuM prAcIna devAlaya evA mAnasa- vAtAvaraNathI bhareluM dANavAra jovAmAM AvyuM che ke jyAM paga muktA turtaja ApaNA hRdayamAM eka prakAranI bhavyatA zAMti ane citta, sthiratA anubhavAya che. junA devAlayo ane maMdirano jIrNoddhAra karAvo emAM, navA devAlaya karAvavA karatA zAstrakAroe vizeSa pUNyane Aropa karelo che, enuM kAraNa mAtra eja che ke ema karavAthI e prAcIna maMdiramAM pUrvanA mahAjanee sevelI ucca bhAvanAnuM mAnasa-vAtAvaraNa jaLavAI rahevA pAme, ane tyAM yAtrArthe AvanAra pratyeka vyaktine tene sukhakara anubhava maLo zarU rahe, navA maMdiramAM evI bhAvanAnuM baLa jAmatAM ghaNe samaya jAya che. ane evI bhAvanAnI jamAvaTa jaladIthI thavI e paNa eka zaMkAne viSaya rahe che, tyAre junA maMdironA uddhAramAM maMdiranA astitvane hetu je unnata ane urdhvagAmI bhAvanAo, te to kAyamaja hoya che. mAtra ITa cunA ane kaDI dADIAnuM ja kharca karavuM avazeSa hoya che. paraMtu aphasosanI vAta che ke bhAvanA baLa ane mAnasa-vAtAvaraNanI atyaMta Avazyaka bInA atyAre lokonA daSTi-pathamAMthI cheka ja khasI gaI che. ajJAna ane prAkRta lekanI najara mAtra IMTa, cunA ane ArasanI taktIo vinA bIje kyAMI DaratI nathI. sthAna saMbaMdhI upara hame je satyanuM pratipAdana karela che, te satyavyakti For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 272 zrI AtmAnaDha prakAza. ene paNa sarjAze lAgu paDI zake che. keTalAka manuSyeA peAtAnI sAthe niraMtara AnaMda sukhamayatA, ane:niDaratAnuM vAtAvaraNu laine kre che. ane temanA sabadhamAM AvatA turta ja te prakRtinI chApa ApaNA citamAM ArapAra paDI jAya che. ethI ulaTu keTalAka manuSyeA svabhAvathIja dukhI, avizvAsI, DaravAnA svabhAvavALA becenIvALA ane udvegathI bharelA jovAmAM Ave che. AvA leAkeAnI sAthe ApaNe kadApI kAMI kAma pADavAnu AvI paDe che, tyAre ApaNA manamAM ema thAya che ke have A prasaMganA jaladI aMta Ave te sArUM avA manuSya, jene aMgrejImAM (Kill Joy's) AnaMda-bhaMjaka) kahe che, temanAthI cetatA rahevA, ane temanA sahavAsa ane teTalA tvarAthI ukelI levA hame hamArA vAcakeAne khAsa sucavIe chIe. kemake jo temanA pAsa tamArA mana upara lAgI gayA te pachI tenAthI bhAgI chuTavu e bahu muzkelI bharyuM che. ApaNA kamabhAgye evA "Anada bhaMjake" nI saMkhyA :( khAsa karIne hAlamAM ApaNA jaina saMpradAyamAM ) bahu moTI jovAmAM Ave che. teo kai sthAne sukha ke AnaMdanA eka aNu ke aza jovAnI nA pADe che. saMsAra temanA mATe dukhamayapaNAnA, asAratAnA, kalezanI paraMparAnA ane khArAzanA pAzAka dhAraNa kare che. temanI cakSu uparathI dukhavAdanA kALA cazmA kSaNu paNa bhAgyeja kadI utaravA pAme che. dIlagIrInI vAta che ke jaina darzananuM vartamAna svarUpa tenA sAMpradAyIka a MdhAraNapakSe AvA nive DhavAda ane dukhamaya bhAvanAthI gherAi gaeluM che. Ama thavAnuM kAraNa zuM, ane e sabaMdhamAM kharI hakIkata zuM che e kahevAnI A sAnukuLa prasaMga nathI. paraMtu eTaluM kahevA ghA ke sasAra vastuta: dukhamaya nathI paNa sukhamaya che, amagaLamaya nathI paNa magaLamaya che, akalyANamaya nathI paNa kalyANamaya che. sarva sthAne amRta che. khArAza ke burAI kAMi nathI. vizvanI parama adbhuta ghaTanAmAM ekapaNa sthAne jhera hAta tA ekapaNa prANI jIvI zake nahI. duHkha mAtra ajJAnamAM che, niyamAnuM jJAna thayA pachI dukha kAMi nathI, mukta phakta ajJAnathIja thavAnI jarUra che. paraMtu ame viSayAMtaramAM utarIe chIe ema amane lAge che tethI amArA cAlatA viSaya upara AvIe. manuSya jevA prakAranA vicAranA AMdolana (Thought-waves) pAtAnA mAnasa-madhAraNamAMthI pravartAve che tevAja vicAranA AMdolanA tenA bhaNI AkarSAya che. ane teNe prerelA vicAro enA jevA anya samAna vicAravALA manuSyevarDa grahAya che. hume agAu jaNAvI gayA chIe ke maneAdravya e eka prakAranuM vastu vizeSa che. je artha mAM paththara, lATTu, lAkaDuM Adi vastuo che, teja arthamAM manA For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir madravya. 273 dravya e paNa eka vastu che. taphAvata eTaloja che paththara, leDuM vigere sthala bhaitika ane ApaNuM vartamAna vikAsavALI IndrIyavaDe spazI zakAya evI cegyatAvALI vastuo che, tyAre mane dravya eka sUphama, tarala, ane IndriyavaDe nahIsparzavA yogya vastu che. aMgrejImAM e dravyane astral matter kahe che. jo ke astral zabdane dhAtugata artha jotAM manadravyane astral zabdathI saMbedhavuM ame pasaMda karatA nathI, paraMtu AjakAla e zabda enA vartamAna arthamAM eTalo badho rUDha thaI gaye che ke tenA dhAtvArtha bhaNI najara karI tenA mULa saMketane sapATI upara lAvavA ame mAgatA nathI. astral e zabda star zabda uparathI nIkaLe che. star eTale tArAo. AkAzanA duravatI pradeza uparanI sRSTio pUrvakALanA bheLA manuSyo e tArAmaya sRSTinA padArthone ApaNI sRSTinA padArtha karatA bahu uMcA prakArano dIvya ane prabhAvayukta kaHpatA hatA, ethI e kalpanA uparathI ghaDAelA astral zabdamAM bhAtikathI ulaTo artha AropIele che. haitikathI ghaNuM caDhIAnuM sUkSmadravya ene astral nI saMjJA Aje apAya che. vastuta: manadravya kharA arthamAM astral nathI, paraMtu ene mukAbalo karavA yogya anya keI Itara dravyane hAla ApaNane pari. caya nahI hovAthI e zabdathI nibhAvI levAnI pharaja paDe che. ApaNe je sthAnamAM vasIe chIe te ja bhautika sthAna (physical space) mAM sahavyApI bhAve sUphamasthAna paNa (astral space) che. A vAtane hAla te zraddhArUpe mAnI levAnI hame vAcaka baMdhuone bhalAmaNa karIe chIe. kemake carcAthI e viSayane A lekhamAM vistAra karatAM hame punaH punaH viSayAMtarano doSAropa horI levAnA bhayamAM AvI paDIe chIe. ekaja AkAzapradezamAM anaMta judA judA svarUpavALI bhinna bhinna sRSTio hoI zake che chatA ekarasRSTine anya sRSTinA ekaja sthAnamAM sahavyApI astitvanI khabara paNa na hoya ema banI zake che. jema ekaja oraDAmAM aneka raMgavALA prakAzanA kiraNo ekabIjAne dhakelyA vinA samAI jAya che, tema ekaja AkAzakhaMDamAM aneka svarUpI sRSTio pitAnuM astitva anya koInA astitvane kSati pahoMcADyA vinA nIbhAvI zake che. ekaja sthAnamAM hovA chatAM ekane anyanA AstatvanI khabara paNa hotI nathI. Ama thavAnuM kAraNa te te raSTinA AMdolananI gatine tAratamya bheda hoya che. eka prakAranA padArthanI AMdolananI gati ( vibratory motion ) anya padArthanI tevI gati karatA judI jAtanI hoya te, ubhaya ekaja sthAnamAM,pita pitAnA astitvanuM bIjAne bhAna paNa ApyA zivAya rahI zake che. AkAzanI aciMtya sattA jenazAstrakAre kahelI che tenuM kAraNa AthI spaSTa thavAyegya che. kAkAzanA ekaja pradezamAM For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ra74 AtmAnaMda prakAza, asaMkhyAta aNuo avagAha pAmI zakavAnuM zAstrakAra kahe che te A daSTieja satya che. A sUma vAtAvaraNa (astral atmosphere) mAM mana dravyanA vilakSaNa svarUpavALA vAdaLAo ubharAyA kare che. ane ApaNuM sthaLa AkAzamAM jema vAdaLanA samUho baMdhAya che tema sUrama vAtAraNamAM manodravyanA saMghAto racAya che. be vAdaLAo je eka sarakhI gati ane svarUpavALA hoya te jema teo bhegA thatA pitAnuM rUpa bheLavIne ekarUpa banI jAya che, tema suphama manomaya vAtAvaraNamAM, be vicAra-dravyanA samuhe je samAna gati, AMdolana ane svarUpavALA hoya che to teo eka bIjA bhaNI AkarSAIne ekarUpa banI jAya che. hame upara jaNAvyuM tema je pradezamAM eka prakAranuM manodravya hoya che teja pradezamAM anya prakAra ane anya svarUpanuM manodravya paNa te ekaja pradezamAM rahI zake che. paNa AMdolananI gatinI vilakSaNatA ane vibhinnatAthI bhegA na thatAM temano svarUpa-bheda kAyama rahe che. AthI ekaja AkAzakhaMDamAM anaMta cicevALA mAnasadravyonA astara upara astara, anya prakAranA mAnasadravyane bAdhA karyA vinA rahI zakavA samartha che. potAnA manamAM pragaTatA vicArane anurUpa vicAra dravya sUkSma vAtAvaraNamAMthI pratyeka manuSya pitAbhaNI AkarSe che, ane e AkarSAelA dravyanI tenA pitAnA upara asara anubhave che. AthI baLatAmAM ghI homavA jevuM thAya che. eka manuSya lAMbA kALa sudhI dveSa, IrSyA, ane tiraskAranI bhAvanA sevyA kare che, e vyApArathI tenA manamaya baMdhAraNamAM, evIja bhAvanAono evo prabaLa pravAha ThalavAya che ke ethI tene potAne trAsa upajyA vinA raheto nathI. jevI siMgha bhAvanAnuM te sevana kare che tevIja siMgha bhAvanAonuM dravya tenAbhaNI ghaDAIne Ave che, ane te bhAvanAne prambaLa puSTi ane samarthana Ape che ane e manuya jema jema lAMbe kALa potAnI e adhama bhAvanAmAM ro paze rahe, tema tema vastusthiti bagaDatI cAle che. te potAnI jAtane evI burI bhAvanAonuM eka kendra banAvI muke che, ane kamanasIbe e ajJAna manuSya evI bhAvanAone sevavAnI Teva pADI de te arthAt tene potAne paNa te vyApArenI khabara na rahe teTale darajaje e bhAvanAnuM baLa tenAmAM jAmI jAya to, tenI sthiti atyaMta dayA upajAvanArI ane kalezamaya bane che pachI te evA saMyogo ane paristhitione upajAvavAnI hade Ave che ke jyAM e bhAvanA kAryamAM pariName che. prathama je kAMI vicAramAM hatuM te vicArane anurUpa AcAramAM pariNAma pAme che. eka prakAranI mAnasa avasthA, pitAnA samAna bhAvI svarUpavALA madravyane pitAbhaNa kheMce che. eTaluM ja nahI, paNa kALanA paripAke e bhAvanAne anusaratu kArya paNa tenAthI thayA vinA kadI rahetuM For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mane dravya. ra0pa nathI. kemake bhAvanA pramANe saceAge, tA ane paristhitie upajI Ave evA vizvanA sanAtana mahA niyama che. eka manuSya halakI pAzava vRttie upara manane viramavA dai temAM taTvIna ane te AkhI kudarata ekasaMpa karIne te manuSyane evA saceAgAmAM kheMcI jAya che ke jayAM enA vikArAne pravartana-kSetra maLI rahe che, ane enI burI vAsanAene tRpti anubhavavAnI taka prApta thAya che. eka adhama vicAra ApaNA manamAM utpanna thAya te kALe tenA aniSTa pariNAme upara ApaNI najara jai zakatI nathI, paraMtu tevA vicArane anukuLa sthAna ApaNA manamAM ApavAmAM Ave te Akhare je murAi upara ApaNe ghasaDAi jaie chIe tenA vicAra paNa kaleza upajAvanAra che:-- ethI ulaTu, tame hAla jevA vicAro ane bhAvanAe! seveA che . tenA karatAM uccatara, bhavyatara manA vyApAra sevazAtA tevAM vicArAnu' anuzIlana tamane thADA vakhatamAM eka Teva rUpa banI jaze, ane vizvanA mAnasa-vAtAvaraNanA evAja khIjA bhavya vicArAnA pravAha tamArA mAnasa-5 dhAraNamAM ubharAvA lAgaze. samAna samAnane AkarSe che e mahA niyamanuM zreyaskara pravartana tamArA samadhamAM thaze ane tene amUlya lAbha tame uDAvI zakaze. AthI paNa vizeSa jAvA jevu te e che ke, samAna vicAra samAna vicAranI sAthe bhaLI jAya che; eTalu ja nahI paNa samAna vicAravALA purUSo paNa samAna vicAravALA purUSA sAthe aNudhArI rIte samadhamAM Ave che. dunIAnA bIjA cheDA upara rahetA, paraMtu bhavya vicAranI samAna - kSAmAM virAjatA bhAgyavAna AtmAe, eka bIjA sAthe saMbaMdhamAM AvI zake che. ApaNe badhAja ApaNA sayeAge ane paristhitione ApaNI bhAvanAe ane mAnasa vyApAra vaDe upajAvIe chIe nibhAvIe chIe ane naSTa pazu karIe chIe. je mAnasa sAmagrI ane anukuLa bhAvanAe vaDe eka manuSya pAtAnA dravya ane vibhavane nalAvI rAkhe che, te mAnasa sAmagrI ane anukuLa bhAvanA te manuSya cheDI detA, dravya ane vibhava enI meLeja lApa pAmI jAya che. kemake sthuLa upakaraNA e khInnu kAMija nahi paNa AMtarIka maneAmaya sAmagrInA bAhya paripAka che. AthI AMtarIka kAraNanA abhAve bAhaya kAryanA svayaM abhAva upaje che. AvA udADuraNA ApaNA bhAvahArIka jIvanamAM ApaNe sakhyAbaMdha joi zakIe tema chIe. A lekhamAM hame agAu jaNAvI gayA chIe ke je vicAranI sAthe ApaNu prANamaLa ( Vital IPower ) bhaLelu hoya che te vicAra eka adabhUta prabhAvavALu satva ane che, ane tenI kAryasAdhaka zaktimAM ghaNA umere thAya che. jeTalA sabaLa ane sudaDha vicAro che te badhAmAM nyunAdhika aMze prANabaLa hAyaja che. prabaLa sa For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 276 AtmAnaMda prakAza. kalpa-zakitavALo manuSya jeTalA baLathI pitAnA vicArone pravartAve che tenA pramANumAM te vicAramAM tenA prANabaLane aMza bhaLelAM hoya che. jJAnI manuSyo A prANa baLane pitAnA vicAranI sAthe upaga pUrvaka jJAtapaNe ('onsciously meLave che. AvA vicAre eka baMdukanI goLI mAphaka potAnA dhArelA nizAne jaI cUiMTe che. sAmAnya vicAre dhIre dhIre unDALAnA vAdaLA jevI maMda gatie phare che. keTalAka jAhera vakatAoe A kaLA sAdhI hoya che, ane teo je vicArane zrotAnA mana upara ThasAvavA IcchA rAkhe che. te vicArane vANadvArA bahirbhAva karatIveLAe tene pitAnu prANabaLa apIne evI sajajaDarite prere che ke varganA hRdayamAM e vicAra tIranI peThe ArapAra utarI jAya che. kaLAvAna vakatAo chetRvarganA pAse marajI paDe tyAre tALIo paDAvI zake che. marajI paDe tyAre "sAMbhaLo sAMbhaLa"nA pikAra karAvI zake che. marajI paDe tyAre hasAvI zake che, ane marajI paDe tyAre AMsuo paDAvI zake che. teo vicAranI pachavADe evI adabhuta prANa zakitane prere che ke te dhAreluM pariNAma pragaTAvyA vinA bhAgyeja rahe che. eka majabuta manane spaSTa vicAraka purUSa je potAnA vicAra sAthe upara kahyuM tevuM prANu baLa bheLavIne pitAnA vicAro prere te te jIvaMta, javalaMta sa tarIke vizvamAM kAryakara nIvaDe che. AvA jIvaMta vicAre jyAre ApaNu AdhyAtmika baMdhAraNamAM praveza pAme che tyAre te vicAra pravartAvanAra mahA purUSa jANe ApaNI samakSa hAjara thaIne potAnA vicAre ApaNA manamAM ThasAvato hoya evI asara ApaNuM upara thAya che. AdhyAtmika vikAsanI ucca kaLAe pahoMcelA mahAjano pitAnA ziSyone keI saMkaTa ke kaTokaTInA prasaMge AvA jIvaMta vicAre prere che te vakhate te ziSyane pitAnA gurU pitAnA AgaLa sAkSAta upasthita hoya ane dhairya ane hImata rAkhavAnuM sucavatA hoya evo anubhava temane thAya che. prabala ma ga saMpanna vitarAgI mahAtmAo A prakAreja ApaNA pratye potAnI nirdetuka kRpAne paricaya Ape che. ApaNe AsapAsanA svAthI ane halakA vicAronA vAtAvaraNanI asara ApaNA upara thAya e svAbhAvika che. ghaNA prabaLa vicAra-baLavALA paraMtu svAthI mana upakata zaktidvArA potAnI matalaba ApaNI pAsethI sAdhavA zakitamAna bane che. A vizvamAM ApaNuM keIpaNa aniSTa na karI zake enA mATe be bAbatonI anivArya agatya che. (1) prema ane (2) vizvAsa. A be paristhitionI ApaNu adhyAtmika baMdhAraNamAM jamAvaTa thAya to ApaNuM pratye game tevA baLathI prerelA svArtha yukta vicArothI temaja ApaNI AsapAsanA nikRSTa mAnasa-vAtAva For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir manebya 277 rathI ApaNune DaravAnuM kAraNa nathI. AdhyAtmika sRSTimAM evA paNa eka niyama che ke bhAvanA jema jema ucca tema tema tenu baLa vadhAre hoya che. AthI eka nakhaLA manavALA manuSya je paramAtmAmAM zraddhA ane prANI mAtra prati prema bhAvayukta hoya te, game tevA trAthI manebaLavALA purUSanI sattA tenA upara phAvI zakatI nathI. A prakAranI uttameAttama sattA tA vikAsanI avadhie pahoMcelA paramayogI purUSAmAMja hoya che; ane teo potAnI sattAnA upayAga koipaNa kALe svAthI hetu mATe karatA nathI. AvA mahAjaneAnuM maneAkhaLa vizvanA atyaMta upakAra sAdhI zake che. teo maLa, Azraya AzvAsana, vigerenA vicArAnA evA pramaLa satvA cAtarapha phelAve che ke jene jene te satvAnI jarUra hoya che tene tene te avazya maLI zake che. e meLavavA mATe ane e satvAnA lAbha uThAvavA mATe je kAMI karavAnI jarUra che te phakata eTaluja ke tenI maneAmaya rIte mAgaNI karavI. te sapAdana karavAnI prArthanA karavI, ane turta ja pariNAma e Avaze ke e pramaLa sahAyaka AdhyAtmika bhAvanAo tamArA hRdayamAM ubharAvA mAMDaze. vartamAnakALe viharamAna ane bhUtakALe thai gayelA anaMta mahAyAgIonA maneAkhaLane lAbha A pramANe anukuLa mAnasika valaNa ( mental attitude ) dvArA maLI zake che. ApaNI sRSTine jo ekalA svAthI vicAronI madhyamAMja rahevu paDatu hAta ane mahAjanAnI pavitra, bhavya bhAvanAonA abhAva vartatA hAta te, A vizva kayAranu e nAza pAmI gayu hata. paraMtu izvara kRpAthI vastu sthiti judIja che. ane tethI samajI manuSyAe DaravAnu muddala prayAjana nathI. paraMtu DaravA jevA eka prasaMga che. ane te eke jyAre ApaNe pote evA halakA svAthI vicAre sevIe chIe tyAre upara darzAvelA niyamane anusarIne jyAre ApaNe pote halakA nIca vicArone ApaNA manamAM Azraya ApIe chIe ane ucherIe chIe tyAre AsapAsanA mAnasa-vAtAvaraNamAMthI tevAja svarUpanA vicAra-drabyA ApaNA mAnasa baMdhAraNamAM jAme che, ane zarUAtamAM ApaNe je kAryonA ciMtanathI paNa dhrujI uThIe chIe, te kAryo karavA bhaNI tatpara banI jaie chIe. mAnasa-vAtAvaraNamAMhenA satvA e badhA ApaNA taraphanI parANAgatanI rAha joi rahelA che. paraMtu ApaNe kAne AmatraNa karavuM ane kAne na karavuM e ApaNA peAtAnA adhikAra ane hakkanI vAta che. priya khadhu! A haka ane adhikAranA ghaTatA vAjamI upayoga karavA Apane puna: puna: sucanA karIe chIe. vaLI ekavAra puna: kahI levA ghA ke AmaMtraNa ApyA pahelA, e AmaMtraNa kAne apAya che te jovAnuM kadI bhulazeA nahIM, For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 278 zrI AtmAnaDha prakAza ApaNI prabaLa vAsanAe evA vicAra-sAne pragaTAve che ke te vAsanA agara pachI te zubha heA vA azubha !, tenI prAptinA patha ApaNA mATe sugama ane saraLa thAya che. e vAsanA te anurUpa sayogA ane sthitiemAM ApaNe AkarSAie chIe, athavA te te ApaNane AvI maLe che. e prabaLa icchAe ApaNA hetunI saphaLatAnI rADumAM atyaMta sahAyaka nIvaDe che. ane temanuM kArya ApaNe nidrAmAM hoie tyAre paNa zarU'' rahelu hAya che. AthI kevI icchAone tame pravartAvA che, e khabatamAM game teTalI saMbhALa rAkhA tA paNa te nyunaja che. tamArI prakRtinA ucca ane urdhvagAmI aza sAthe je IcchAneA eka rAga na ghaTatA hAya, arthAt je icchAthI tamAre aMtarAtmA rAjI na hoya, te icchA kadI paNa pra baLapaNe pravartAvaze nahI. jo e bhUla karaze te tame AdhyAtmika kAraNa--kAryanI evI vikaTa phrAMsamAM bharAi paDaze ke Akhare tamAre e bhUla mATe bahu pastAvu paDaze, ane atyaMta darda ane kaleza pUrvaka ekamatI pAThanA anubhava meLavavA paDaze. tamArA aMtaranI sUkSma zakti rUpI zamazerane samajyA vinA gametema samarthya jaze! niha. vaLI eka bIjI paNa atyaMta ki MmatI salAha ApavA hame prerAie chIe te A pramANe che. game tevA uttejaka ane vRtine uzkeranArA prasa MgeAmAM paNa bIjAone nukazAna thAya evI bhAvanAnuM utkaTapaNe sevana karazeA nahI. kemake evI bhAvanAonA sevananu pariNAma anivArya paNe ekaja Ave che; ane e pariNAmanA anubhava atyaMta kaTu ane dukhadAyaka Ave che. AvA manuSyA je phrAMsI khIjA mATe taiyAra karelI hoya che te phrAMsI upara tene potAneja laTakavAneA prasaMga Ave che temAM paNa khAsa karIne kAi pavitra manuSya pratye evA ayeAgya vicAra preravAmAM Ave te tenA pratyAghAta turtaja te preranAra manuSya upara thAya che, ane je kSaNe te pratyAghAta thAya che te kSaNe e aniSTa bhAvanuM maLa pUrvanI mULa bhAvanA karatA atyaMta pracaMDa hoya che. A vAta upara ATalA badhA bhAra mukI puna: puna: kahIe chIe tethI kadAca vAcaka adhu! Apane kaMTALA AvatA haze, paraMtu e viSayanI agatyatA eja e punarUti doSa mATenu hamArU Anu che. vizeSa cetavaNI tA vaLI eTalA mATe ApavI paDe che ke vicAramAM A prakAranuM sAmarthya che ema samajIne tame pAte kadAca tenA aniSTa upayAga karavAne bhaviSyamAM koi nirmaLa kSaNe prerAe evA saMbhava che. AthI A jJAnanA durUpayoga na karI besAya enI saMbhALa rAkha vAnI cetavaNI ApavI e hamArI evaDI pharaja che. A bhagna-pradezanI sucanAnedauger signal ne-bhUlye cuye paNa avagaNazeA nahIM. vicAra-dravyanI addabhUta zayatAo ane sabhAnyatAone jemaNe sukSma Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir manovya. 299 abhyAsa karelo che temane eka bIjI paNa atyaMta zreyaskara vAta upalabdha thaelI che, te e ke abhyAsa pravRtti ane vicAranA pratyeka kSetramAM vartamAna temaja bhUtakALanA te te kSetramAM kAma karanArAonI bhAvanAone me akhuTa saMgraha hoya che, ane Aje to te kSetramAM kAma karanArane teno lAbha, teo dhAre te, maLI zake tema che. A bAbatamAM abhyAsIonuM lakSya joIe tevuM vaLeluM nathI, e te viSayanI upagItA bhaNI jotAM, bahu navAI sarakhu che. badhA viSaya upara bhUtakALamAM bahu bahu vicAre, aneka manamAMthI udabhavelA hoya che, ane te badhA mAnasa vAtAvaraNamAM niraMtara kAyama hovAthI, pravRtinA sarva kSetramAM kAma karanArAo te vicArano lAbha meLavI zake tema che. dunIAnI mahAna zodhe ane janAo mAna purUSane A prakAre ja maLI hoya che. jo ke je lokone A prakAre te prApta thaelI hoya che temane pitAne te prakAre maLyAnI kadAca khabara paNa nahIM hoya. ghaNA lokonA sabaMdhamAM e anubhava hamane maLe che ke teo potAnA priya viSayanuM ekAgrapaNe, utkaTabhAve, ciMtana kare che ane ema karavAmAM uparokta mAnasa-vAtAvaraNa pratye potAnA aMtarAtmAne khullo karI pitAnA cAlatA viSaya saMbaMdhI bhAvanAono pravAha pitAmAM vahetA kare che. temaNe dhArelI paNa nahI hoya tevI rIte ane tevI kSaNe temane ISTa cejanA pitAnA mAnasa kSitija upara udayamAna thayelI pratita thAya che, kaI tuTatI kaDI maLI jAya che. ane temano prayatna ekAeka saphaLatAne pAme che. A addabhUta pariNAma, pUrva purUe sevelA vicAranA dravyamAMthI ja maLeluM hoya che. AMtarajagatamAM ema ghaNIvAra baneluM jJAnIoe anubhavyuM che ke koI mahAna vigerake jJAnanI amuka zAkhA saMbadhe bahu vicAra karela hoya, paraMtu tenA jIvana-kALamAM te vicAranuM cULa vizvamAM kAMI pariNAma AvaluM na hoya to te vicAra-dravya temanuM tema sUmasRSTimAM paDI rahe che. ane bhaviSyamAM e zAkhA saMbaMdhI zodha khoLa ke udyoga sevanAra purUSanA aMtaHkaraNamAM AkarSAI tenI mAraphata sthaLa jagatamAM bahirbhAva pAme che. keTalIka vAra ema paNa bane che ke mULa vicArakamAM potAnA vicAra pramANe sthaLajagatamAM pariNAma lAvavA jeTaluM sAmarthya, dhairya, ke sAhasa na hovAnA kAraNathI te vicAra, kAryarUpe bahirbhAva pAmato aTakI paDe hoya che, ane AvA prasaMge te zAkhAmAM pravRtti karanAra anya manuSyane e taiyAra vicAra-sAmagrIne lAbha maLe che. vicAradravyanI svAbhAvika gati sthaLa jagatamAM pariNAma pAmavA tarapha hoya che, ane je manuSya evI yogyatAvALo hoya che tenA tarapha AvuM vicAradravya svabhAvathI ja kheMcAIne te manuSyane potAnA bahirbhAva (otpression ) 11 418434 ( vehicle ) videas. For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 280 zrI AtmAnaMdra prakAza, nIcenI yukti tamArA peAtAnA saMbaMdhe prasa MgApAta ajamAvI jovAthI tamane A anubhavanI pratIti maLaze. jyAre tame kASTha vikaTa praznanA uttarane mATe prayatnavAna banyA ho, ane tenA sASakAraka khulAsA na maLatA hoya te tame mananI evI anukuLa, grahaNazIla ( roceptive ) sthiti banAvA ke jANe e uttara ApanAra vicAra-sAmagrI, vizvanA anaMta akhuTa citi-mahAsAgaramAMthI tamArA tarapha AkarSAya che. AvI anukuLa cita-sthiti dhAraNa karavAthI nahI dhArelI kSaNe e praznanA uttara vidyutanA camakArAnI mAphaka tamArI maneA-kSitija upara uddayamAna thaze. dunIAnA mahAna lekhakoe, kavioe, vaktAoe, zeAdhakAe ane jJAnanI vividha zAkhAmAM kAma karanAra pratibhAsa'panna purUSAe, vicAranI sRSTinA A mahAna niyamanA peAtAnA saMbaMdhe anekavAra anubhava karelA che, jo ke temane peAtAne e uttara kayAMthI Ave che tenI kadAca khabara paNa nahI hoya, paraMtu jANyuM ke ajANye teee uparokta niyamane gatimAM mukayeA hoya che, ane temAMthI uddabhavatA mahadda lAbha uThAvye hAya che. sUkSmasRSTimAM evA anaMta bhavya vicAre, kalpanAe ane zeAdheAnA vicArA, mahibhAvanI rAha joi paDelA hAya che, marajI hoya te vakhate tenA upayAga upalabdha che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir teja pramANe manuSya dhAre te kSaNe AzA, utsAha, prema, bhakita, dhairya, vizvAsa dArya Adi asaMkhya mahAna uddAta bhAvanAonuM dravya pAtA bhaNI AkaSI zake che. kemake tyAM dareka prakAranI zakti ane cAgyatAvALA vicAra-dravyanI meATI vakhAra bharelI che. potAnA anukuLa mAnasIka valaNavaDe dareka prasaMge ApaNe sahu koi e akhuTa khajAnAnA upayAga karavA hakadAra chIe. phakta ApaNe mAgavAnI apekSA che. e akhuTa dravya ApaNu potAnu che teA zA mATe tenA upayoga na karavA ? adhyAyI. -- zrI jaina AtmAnaMda sabhA bhAvanagaranA khAvIzamA vArSika mahotsava. zrI jaina AtmAnaMda sabhA-bhAvanagaranI varSagATha nimitte karavAmAM Avela jeTha zuda 7 nA roja vArSika mahAtsava ane jeTha zuda 8 nA rAja zrImad vijayAna Mda sUri (AtmArAmajI mahArAja ) nI ukta sabhA taraphathI ujavavAmAM AvelI jaya tI. cAlatA je zudI cha nA roja bhAvanagaramAM A sabhAnI varSagAMTha nimitte ane je zudI 8 nA rAja zrI siddhAcaLajI upara svargastha mahAtmA zromad vijayAna MdasUrI (AtmArAmajI mahArAja ) nI svargavAsatIthI nimitte nIce mujaba mahesavA karavAmAM AvyA hatA. zrI jaina AtmAnaMda sabhAne sthApana thayA ekavIza varSa pUrA thaI bAvIzamuM varSa zarU yavAthI A mAsanI zudI 7 nA rAja sabhAnI varSagAMTha hovAthI A uttama prasagane mATe prathama Ama traNapatrikAo chapAvI ahAragAmanA membarone mokalavAmAM AvI hatI. For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina AtmAnaMda sabhA bhAvanagarane bAvIsame vArSika mahatsava. 281 jeTha sudI 7 nA roja daravarSa mujaba vArSIka mahatsava, sabhAnA makAnane vajA, patAkA, tAraNothI zaNagArI temAM prathama svargavAsI pUjyapAda gurUrAjazrInI chabI padharAvI vAsakSepathI sabhAsadoe savAranA sADAATha vAge gurUpUjana karyuM hatuM. tyArabAda nava vAge prabhune padharAvI munirAja zrI vallabhavijayajI mahArAjazrI kRta rUSImaMDaLanI pUjA bhaNAvavAmAM AvI hatI. je vakhate membaro uparAMta anya grahasthoe paNa sArI saMkhyAmAM hAjarI ApI hatI. baporanA vorA haDIsaMgabhAI jhaveracaMdanA taraphathI Avela rakamanA vyAjamAMthI tema ja tuTatA rUpIyAnuM membaranA thayela phaMDamAMthI svAmIvAtsalya karavAmAM AvyuM hatuM. tyArabAda jeTha sudI 7 nA roja sAMjanI TreInamAM AtmAnaMda sabhAnA sumAre 50 membare zrI siddhAcaLajI gayA hatA. jeTha sudI 8 nA roja savAranA prathama DuMgara upara moTI TuMkamAM jyAM svargavAsI ukta mahAtmAnI mUrti sthApana karavAmAM AvelI che, tyAM prathama stuti karavA sAthe vAsakSepathI pUjA karavAmAM AvI hatI ane teja divase gIrIrAja upara zrI Adizvara bhagavAna, zrI puMDarIka mahArAja, zrI zAMtinAthajI mahArAja, pAdukA, zrI gheTI pagalAM, gAmanA derAsarajImAM geDIjI mahArAjanA derAsaramAM ane AtmArAmajI mahArAjanI matane suMdara AMgI racavAmAM AvI hatI ane yAtrA, pUjA, bhAvanA vagere uttama kAryo karavAmAM AvyAM hatAM. tyArabAda moTI TuMkanA cokamAM zrImAna muni mahArAja zrI vallabhavijayajI kRta zrI paMcaparamekhrinI pUjA bhaNAvavAmAM AvI hatI. ane svAmivAtsalya karavAmAM AvyuM hatuM. A uttama kArya mATe kharca uMTaDI nivAsI (hAla valasADa) zeTha durlabhabhAI bhagavAnajIe Apyo hato. vaDanagaramAM jayaMtI-atre tA. 29-pa-17 saMvata 1973 jeTha suda 8 nA atre zrI jaina saMghe maLIne upakArI zrI AtmArAmajI mahArAjanI jayaMtIne Ajano dIvasa ghaNuM umaMgathI dharma pravRtimAM pasAra karyo che. savAramAM vyAkhyAna vakhate moTA upAzrayamAM zrI kIrtivijayajI mahArAje marahumanA janmathI mAMDIne avasAnakALa sudhIne ItihAsa ghaNuja asarakAraka zabdomAM varNavyo hato. tyArabAda zrAvikAoe mAMgalIka garlDalI chevaTa prabhustavana karI hatI. baporanA be vAgethI atrenA cauTAvALA zIrISabhadeva prabhunA derAsaramAM kApaDanA dalAla zeTha bhIkhAbhAI haracaMda taraphathI pUjA bhaNAvI hatI. verAvaLamAM jayaMtI--jeTha sudI 8 bhamavAranA roja zrImAna mahaMma AcArya zrI vijayAnaMdasUri (zrI AtmArAmajI) mahArAjanI svargArohaNa tIthI hovAthI zrI verAvaLamAM teozrInI "jayaMtI" ujavavA zrI jaina jJAnavardhaka zALAnA holamAM baporanA eka vAge eka sabhA bharavAmAM AvI hatI. pramukhasthAne zrImAna AcAryajI mahArAjanI chabIne (pheTa) birAjamAna karavAmAM Avyo hato. prathama chabInI pUjA karI ane pulanA hAra paherAvavAmAM AvyA pachI vidyArthIoe maMgaLAcaraNa karyA bAda AcAryazrInA guNagarbhita gAyane gAyAM hatAM. tyArabAda mAstara kALIdAse AjanA meLAvaDAnuM kAraNa AcAryazrInA guNagAna sAthe TuMkAmAM kahyuM ane vistArathI For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 282 zrI AtmAnaMda prakAza. AcAryazrInuM carItra kahevA verAvaLanA mAjI jaina mAstara e. kuMvarajI gokalane dalIla karatA tene othIe AcAryanuM caritra vistArathI kahI saMbhaLAvyuM hatuM. ane verAvaLanI dareka saMsthAnI sArI rIte dekharekha rAkhavA temanA kAryavAhaka tathA saMdhanA tamAma gRhasthane vinaMti karI chevaTa sAkaranA cheDA tathA pustakanuM nAma ane prabhAvanA karavAmAM AvI hatI. temaja te sivAya pAlItANA, junAgaDha, jAmanagara vagere kAThIyAvADanA zaheromAM temaja surata, vAda epha vagere gujarAtanA zaheramAM tathA mAravADa paMDaLa vagere mAM sthaLAe A mahA(AnI 8nI sarvatra utA che, AMtrolImAM pUjyapAda thI ja kamaLasarIdharanA taraphathI ane murabADamAM munirAjazrI delavajayajI mahArAjanA tathA vaLAdamAM munirAjathI mAnajiya'nA pramukhapaNA nIce ta te gAma che basaMdhanA taraphathI jayaMtI ujavavAmAM AvI hatI. pravartakajI mahArAjazrI kAntivijyajI mahArAja tathA munirAja zrI vallabhavijayajI mahArAjAdi munirAjenuM muMbaI zaheramAM A zubha AvAgamana. muMbaInI jema prajAne apUrva harSa, ukta mahAtmAne karavAmAM Avele avarNaniya satkAra. muMbaI zaheranA zrI saMdhanuM eka DepyuTezana ukata mahAtmAone muMbaI comAsuM karavA padhAravA vaDodare vinaMti karavA gayuM hatuM. muMbaInA zrI saMghanA DepyuTezananI AgrahapUrvaka vinaMtine mAna ApI muMbaInI jenaprajAnA upara aneka upakAra karavA temaja khAsa zrI mahAvIra vi. ghAlayane bhaviSyamAM cirasthAyI karavAnI khAsa zubha IcchAthI mubaI padhAravA kRpA jaNAvI, tyArabAda tyAMthI vihAra karI aneka sthaLoe aneka upakAra karatAM jeTha suda 11 nA roja zrImAm pravartaka mahArAjazrI kAntivijayajI tathA muni mahArAjazrI vallabhavijayajI saparivAra malADa mukAme padhAratAM eka mAravADI zrAvaka taraphathI pUjA tathA svAmIvatsala karavAmAM Avyo hato, jemAM anumAne hajArathI paMdaraso muMbaInA bhAvika strI-purUSee lAbha lIdho hato. bIje divase zeTha devakaraNa muLajI taraphathI svAmIvatsala tathA pUjA bhaNAvavAmAM AvI hatI. tyAMthI jeTha suda trIje sAntAkrajha padhAryA hatA. jyAM bhAvanagara nivAsI zeTha narottamadAsa bhANajI taraphathI prajI tathA svAmIvatsala karavAmAM Avyo hato. bIje divase rAdhanapura nivAsI zeTha jIvaNacaMda kezarIcaMde pUjA bhaNAvI svAmIvatsala karyo hato. uparAMta mahArAja sAhebanA rekAvAnI khuzAlImAM zrI mahAvIra vidyAlayamAM ekahajAra rUpiyAnI madada ApI hatI. jeTha sudI cothanA divase mahArAja sAheba dAdara padhAryA. ahiMyA paNa mahuma zeTha semacaMdabhAInA baMgale prajA bhaNAvI hatI, tathA tenA taraphathI ja svAmIvatsala thaye For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir animahArAja kAtivijayajI tathA vallabhavijyajInuM muMbai zaheramAM AvAgamana.ra83 hatA. sAMjanA pAMca vAge vihAra karI bhAyakhAle padhAryA hatA. ahIMyA zeTha premacaMda rAyacaMdanA baMgalAmAM eka rAtrI vizrAma lIdho hato, jeTha sudI pAMcamanA divase prabhAtanA vakhate muMbaInA jaina samAje moTA samArehathI sAmaiyA sahita bhAyakhAle ja satkAra karyo hato. sAmaiyuM zaheranA mukhya latAomAMthI pasAra thatAM sarakasa jovAne hajAro AdamIonI ThaTha jAmatI hatI. bajArone dhajA patAkA temaja zrI mahAvIra jaina vidyAlayanI pragati thAo ItyAdi judAM judAM ArakAo tathA anya vastuothI zaNagAravAmAM AvyAM hatAM. teo sAheo bhAyakhAte AvelA jaina upAzrayamAMthI vahelA nIkaLanAra hovAthI jena bAjuo, grahastho, zrImAne vIgeree savAranA sAta vAgyAthI tyAM javA mAMDayuM hatuM. ethI AkhuM bhAyakhAlAnuM derAsara jenAthI haLImaLI rahyuM hatuM ane IMglIza ane dezI beMkaDonI saMkhyA paNa 30-35 nI hovAthI tyAM eka mahotsavanA je dekhAva thaI rahyo hato. tyAMthI savAre 9 kalAke eka moTo vaDe nIkaLyo hato. jemAM pacIzeka sAMbelA ane beMDe temaja gADIonI hAre hari hatI. e varaghoDe lagabhaga 12 vAge zrI goDIjI mahArAjanA upAzrayamAM AvatAM temaja rastAmAM lokonA ToLe ToLAthI moTI bhIDa thaI rahI hatI ane jaina munirAjane jena temaja anya darzanIoe moTA mAna sAthe vadhAvyA hatA. keTalAkeAe to munIrAjane sAcA motIthI vadhAvI lIdhA hatA. mahArAjazrooe upAzrayamAM padhAratAM bAnuo ane grahasthAne amRta je dharmopadeza saMbhaLAvyo hato, je bAda bapore moDethI, badhAo zrIphaLa ane lADavAnI prabhAvanA laI vIkharAyA hatA. A sAmaiyAmAM zamAre pAMca hajAra manuSyonI hAjarI hatI, kAraNa ke eka mAravADIbaMdhu taraphathI zrIphaLanI ane pATaNanA jhaverI maMDaLa taraphathI lADuno prabhAvanA thaI hatI je zumAre pAMca hajAra zrIphaLa vigere ApavAmAM AvyAM hatAM. AvA mahAtmAonA AvAgamanathI A vakhate koI alokika harSa muMbaInI jena prajAne thayo che. pravartakajI mahArAja zrI kAntivijayajI mahArAja, munirAja zrI vallabha vijayajI mahArAja, munirAja zrI caturavijayajI, munirAjazrI lAmavijayajI, 5. mahArAja zrI sehanavijyajI, munirAja zrI vimalavijayaja, munirAja zrI kasturavijayajI, munirAja zrI meghavijayajI. munirAja zrI chanavijayajI, munirAja zrI vijJAnavijayajI, munirAja zrI vidyAvijayajI, munirAja zrI vicAravijayajI, munirAja zrI puNyavijayajI, munirAja zrI samudravijayajI, ane munirAja zrI sAgaravijayajI vagere 16 munirAje zrI goDIjI mahArAjanA pAchaLanA bhAgamAM AvelA vizALa upAzrayamAM bIrAjamAna che. For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 284 zrI AtmAnaDha prakAza, vartamAna samAcAra, zrImAn svargavAsI pUjyapAda vijayAnaMdasUri ( AtmArAmajI mahArAja ) nI je zuda 9 nA rAja hiMdustAnamAM aneka sthaLoe ujavAyela jayaMtI. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir subai zaheramAM zrImad vijayAna dasUri(AtmArAmajI mahArAjanI jayaMtInA bhavya meLAvaDA.) munimahArAjazrIAtmArAmajI mahArAjInIjayaMti mATenA eka bhavya meLAvaDA goDIjI mahArAjanA pAyadhunI uparaAvelA upAzrayamAM maMgaLavAra je zuda8ne rAja karavAmAM AvyA hatA. meLAvaDAmAM 2000 lagabhaga strI purUSo ekaThA thayA hatA ane se kaDAne jagyAnI echAzane lIdhe nAsIpAsa thaI pAchA javuM paDayuM hatuM. A prasa Mge pravartI kajI zrIkAMtivijayajI tathA munirAjazrI valravijayajI ane khIjA paMdara sAdhue temaja panyAsa riddimuni ane maNisAgara hAjara hatA. AkhA sabhAsthAnamAM AnaMda pasarI rahyo hatA. eka mATA Asana para marahumazrInI eIla penTa chabI mUkavAmAM AvI hatI. zarUAtamAM vAsakSepathI pUjana karavAmAM AvyuM hatuM . tyArapachI sabhAnuM kArya zarU karatAM mahArAjazrI kAMtivijayajI mahArAje jaNAvyuM ke zrI AtmArAmajI mahArAje prabaLa purUSArtha karI paMjAbamAM keTalA lAbha karyAM hatA tenA potAnA jAti anubhava kahI batAvyA hatA. e mahApurUSonI vidvattA ane vAda tathA vAtacIta karavAnI asarakAraka paddhatipara vivecana karI temanA purUSArthanA guNAnuvAda karyAM hatA. tyArathyAda mAtIcaMda giradharalAla kApaDIA sAlIsITare mahAtmA AtmArAmajI mahArAja eka graMtha kartA tarIke kevA temada thayA te saMbaMdhI temanA tattvaniNaeNyaprAsAda, jainatattvAda, ajJAnatimirabhAskara vigere pustakAnA havAlA ApI, temane prathama paMkitanA vidvAnamAM gaNAvyA hatA. marahumane mATe jaina sivAyanI prajA paNa keTaluM mAna dharAvatI hatI te sabaMdhI sane 1893 mAM amerikAmAM AvelA zahera cIkAgomAM sarva dharma saMmelananA pustakamAM temane mATe kevA vakhANanA zabdo lakhyA hatA te vAMcI batAvI teozrIe dI i vAparI jaina kAmanA pratinidhi tarIke marahuma mI. vIracaMda gAMdhIne mAkalavAmAM keTaluM DahApaNa batAvyuM hatuM te para vistArathI vivecana karyuM" hatuM. emanI pratibhAzakti ane cAritra keTalA uttama hatA tenA keTalAka dAkhalA ApI temane anusaravA sarva baMdhuone virrApta karI hatI. jIdaMgInI phateha jJAna karatAM paNa zuddha vartana upara vadhAre che e barAbara batAvI ApI. mahAtmAzrInA jIvananI vizudvaitA para laMbANu hevAla raju karavAmAM AvyA hatA. tyArabAda zAstrI narmadAzaMkara dAmAdare mahAtmAzrInA sabaMdhamAM potAne thayelA anubhava sabaMdhI saMskRta zlokA taiyAra karyAM hatA te batAvI temanA upadezanI pati ane jaina baMdhuonA kartavya sabaMdhI vivecana karyuM" hatuM. mahAtmAzrInA keLavaNI sabaMdhI kevA suMdara vicArA hatA te bhutAvI ApI temanA ziSya munizrI vallabhavijayajInA upadezathI sthapAyela zrI mahAvIra jaina vi For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vartamAna samAcAra, 85 ghAlayane sthIra karavA muMbaInA jaina mane vijJapti karI hatI. zAstrIjInu bhASaNa aneka prakAranA rasAthI bharapUra. mahAtmAzrInA jIvananA uddezane batAvanAra ane preraNA karanAra hatuM tethI AkhI sabhAnA mana rajana thayA hatA. tyArabAda muni vimaLavijayae hRdayanA uddagArA kADhayA pachI chevaTa munirAjazrI vallabhavijayajIe mahAtmA AtmArAmajInA jIvanamAMthI agatyanA thoDA banAvApara citra raju karI temAM keTalI gaMbhIratA hatI te batAvI ApyuM hatuM. mahAtmAzrI lAka vakhANuthI levAi jatA nahi, paraMtu gaMbhAra ane makkama rIte sarva kAryo karatA ane ati uttama cAritra pALatA hatA tenA draSTAntA rajI karI AkhI sabhAne AnaMda upannavyA hatA. chevaTe keLavaNI saMbadhI mahArAjazrInA vicAro keTalA AgaLa vadhI gayelA hatA te batAvatAM temaNe jaNAvyu hatu ke mahAtmA je haiyAta rahyA hota te muMbaI padhArI jarUra navA navA kaLavaNInA kAryA karata. zrI mahAvIrajainavidyAlayane sthIra karavAnI muMbai nivAsI baMdhuonI pharaja sabaMdhI laMbANa vivecana karI e sa MsthAne dIdhuM AyuvALI karavI e mahAtmAzrInI cchiA pAra pADavA jevu che ema jaNAvyuM hatuM. munirAja zrI SajJavijayajIe eka kalAka sudhI cAlatI dhArAe vivecana karyuM hatuM ane AkhI sabhAne pAtAnI vaktRtvazaktinI cakita karI dIdhI hatI. teozrInA upadezane pariNAme zrI mahAvIra vidyAkSayane rUA. 1001) jIvaNabhAI kezarIca taraphathI sAMtAkrujhamAM maLyA hatA jAhera karavAmAM A vyuM hatuM. rAdhapuravALA roDa lA! gaNapata punamaca Mde rUA. 51 daravarase daza varasa sudhI ApavA IcchA jaNAvI hatI, rUA. 501) zeTha bAlubhAi kalyANaca de rokaDA ApavA jaNAvyu hatu. ane rUA. 51) daza varasa sudhI ApavAnI icchA zeDa lAlaca muLacaMda jAmanagaravALAe jaNAvI hatI. ane rUA. 51 teja pramANe daza varasa sudhI zAMtidAsa kezarIe ApavA jaNAvyuM hatuM. AkhA meLAvaDAmAM AnaMda prasarI rahyo hato. jJAnapujanamAM tathA jIvadayAmAM sArI rakama thaI hatI. Akhare zrI AtmArAmajI mahArAjanI jaya melAvI meLAvaDA visarjana thayA hatA. kA barAbara traNa kalAka zAMtithI cAlyuM hatuM ane bhAga lenArAone AkhA vakhata ghaNA AnaMda thayA hatA. amadAvAda--nyAyAMbhanidhi zrImAna,vijayAnaMdasara (AtmArAmajI) mahArAjanI jayaMtI je zudI 8 ne maMgaLavAre amadAvAdamAM ujamabAinA upAzrayamAM mahArAjazrInA praziSya sAhityapremI zrImAna vinavijayajI mahArAjazrInA upadezathI ujavavAmAM AvI hatI. prabhAtathI dhvA patAkA ne vAjIMtrAnI goThavaNa karI hatI. savAranA Azare ATheka vAgatAMne zumAre munimahArAna, sAdhvIjIo tathA zrAvaka--zrAvikA tathA anya mANaso maTI saMkhyAmAM padhArelA hatA. pramukhasthAna vRddha muni mahArAjazrI kanakavijayane ApavAmAM Avyu hatuM teozrI tathA zrIsaubhAgyavijayajI mahArAja vADInA upAzrayethI padhAryA hatA. tathA luvAranI poLanA upAyethI zrI siddhivijayajI mahArAja ghANA cAra sahita temaja mulacaMdajI mahArAjanA praziSyomAM zrI nyAyavijayajI, zrI pratApavijayajI tathA zrI prItivijayajI vigere padhAryA hatA. temaja judA khudA upAzrayanI sAdhvIe Azare vIsathI pacIsanI saMkhyAmAM hatA. For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 286 AtmAnaMda prakAza. zarUAtamAM mahArAjazrI vivijyajIe maMgaLAcaraNamAM mahAtmAzrInI stuti temaja jayaMtInA kAraNe vigere vidhisara kahI saMbhaLAvyuM hatuM, tyArabAda zA. DAhyAbhAIe mahArAjazrInuM "jIvanavRttAMta" vAMcI saMbhaLAvyuM hatuM. jenI asara zretAo upara sArI thaI hatI. pachI vRddha munizrI siddhivijayajI mahArAje egya zabdomAM mahAtmAzrInuM sAruM vivecana karyuM hatuM. bAda jhaverI mulacaMdabhAI AzArAme samayAnusAra bhASaNa ApIne mahArAjazrI saMbaMdhI keTalIka vigata raju karI hatI ne zretAnA mana bahuja kheMcANa hatA. bAda zA.kezavajIe jemaNe yogya zabdomAM mahAtmAzrInA pagale cAlavA keTalIka dalIla raju karI hatI. A bhASaNa pUruM thayA bAda ghaNuone Agraha hoI panyAsajI mahArAjazrI nyAyavijayajIe mahAtmA saMbaMdhI eka ghaNo agatyane lekha kahI saMbhaLAvI samayAnusAra bhASaNa ApyuM hatuM, jethI zrotAonA mana upara sArI asara thaI hatI. tyArabAda vinayavijayajI mahArAje pitAnuM bhASaNa zarU karatAM mahAtmAnAM jJAnabhaLa mATe bolatAM jaNAvyuM ke zAntisAgaranA kupaMthane haThAvanAra, suratamAM hukamamuninA graMthanA kutakane tIlAMjalI ApanAra, dayAnaMdajInA jena AkSepono javAba ApanAra, TUMTiAnA samakti sArane javAba denAra, traNa yuyonA mAnavAvALAne haThAvanAra ane amerikAmAM cikAgo zaheramAM jena dharmanI dhvajApharakAvananAra gAMdhI vIracaMda rAghavajIne mokalanAra paNa teja mahAmAM hatA. vaLI mahArAjazrI AtmArAmajI mahArAjane dikSA mahotsava aMja thayo hato. to tevA kalyANa samaya je sthAnamAM prApta thayo che tyAM temanI jayaMtI atyArasudhI mudala ujavavAne dhyAna kheMcAyuM nathI te navAI lAge che ane mAnuM chuM ke have niyamita daravarSe mahArAjazrI AtmArAmajInI jayaMtI ujavavAnI pharaja che ne kaMipaNa hita sAdhazo. chevaTe mahAtmAthInI jaya bolAvI prabhAvanApUrvaka meLAvaDo visarjana thaye hato. divasanA be vAgatAM zrI mahAvIra svAmInA derAsaramAM vRkaLa bhaNAvavAmAM AvI hatI, temaja traNa-cAra derAsaromAM AMgI karavAmAM AvI hatI ne rAtre guNAnuvAda thayA hatA. kha bhAta-jainazAlAnA makAnamAM muni mahArAjazrI harakhavijayajI mahArAjanA pramukhapaNa nIce savAranA sADAnava vAge AtmArAmajI mahArAva nI jayaMtI ujavavAmAM AvI hatI. prathama maMgaLAcaraNa thayA pachI kApaDIyA bhIkhAbhAI nAthAbhAie jayaMtInA hetu kahI batAvyo hato. tyArabAda zA. aMbAlAla jeThAbhAIe mahAtmAzrInuM jIvanacaritra kahI batAvyuM hatuM ane tenuM anudana ghI ratanalAla choTAlAle karyuM hatuM, bAda pAre ba sukhalAla umedacaMde mAmAzrInA udbhavatA vicAra tathA jIvanane sArAmAM paNa ghaNIja sArI rIte kahI saMbhaLAvyA hatA. pachI kApaDIA bhogIlAla paTacade mahAtmAzrInA guNonuM anukaraNa karavAnuM vivecana karyuM hatuM ane chevaTe zA. maNIlAla sAMkaLacaMda pramukha sAhebane temaja saghaLA gRhasthAne AbhAra mAnI sabhA visarjana thaI hatI. bAda bapore bajAramAM cItAmaNI pArzvanAthajInA daherAsarachamAM ghaNAja DAmADathI pUjA bhaNAvavAmAM AvI hatI, AMgInI racanA paNa thaI hatI. For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jayaMtI. 287 zahera vaDedarAmAM zrImada AtmArAmajI mahArAjanI ujavAyelI bAvIsamI jayaMti. AcArya mahArAjazrI AtmArAmajI mahArAjano jayaMti mahotsava jeTha sudI AThamane divase vaDodarAmAM jAnI zerInA upAzraye ujavavAmAM Avelo hato. prathama munizrI karavijayajIe saMskRtamAM AcArya mahArAjanuM madhurakaMThathI maMgaLAcaraNa karyuM hatuM. tyArabAda Adi jIna maMDaLa taraphathI madhura kaMThe AcArya mahArAjazrInA guNAnuvAda karyA pachI ziSTAcAra mujaba teozrInI chabIne pUjavAne vidhithayela hato. tyArabAda muni mahArAjazrI haMsavijIe nIce pramANe pitAnuM asarakAraka bhASaNa karyuM hatuM. muni mahArAje, suzIla sAdhvIo, sanna tathA sannArIo! A duniyAnI sapATI upara mahAtmAonA avatAra eka tIrtharUpathaI gayelA che. sAdhUnAM darzanaM puNyaM tIrthAbhUtAhi sAdhavaH / tIthe phalati kAlena, sadA sAdhusamAgamaH // sAdhuonuM darzana zreSTha gaNAya che. tIrthanA karatAM paNa teone ucca paddhI ApelI che. kAraNake tIrtha kALAMtare phaLe che paNa sAdhuone samAgama tatkALa phaLe che. mATe sAdhue tIrtha samAna gaNAya che. zrImad AtmArAmajI mahArAja satyAgrahI, dharmadhyAna yathAvidhie karanAra ane dareka jIvane tAranAra hatA. teozrI eka sAhityanA rasika hatA. teozrIne vicAra jaina zAsananI unnati karavAnuM hatuM. tenA mATe teoe aneka graMtha racelA che jevA ke jena tatvAdaza, ajJAna timira bhAskara, tatvanirNaya prAsAda ityAdi. teozrInA racelA graMtha evA te prasiddha ane uttama che, ke jene mATe eka sanyAsI kahe che ke meM temanA graMtha ajJAnatimira bhAskara, ane jenatatvadarza eka rAtrimAM joyA hatA. te kahe che ke "mane e graMthomAM eTale te AnaMda prApta karyo hato ke jANe heM bIjI rasRSTimAM praveza karyo." zrImad AtmArAmajI mahArAjane jJAnane eTale badhe zekha hato ke jenonA prAcIna graMthane uddhAra karavAnI teozrIe atyaMta utkaMThA batAvI hatI. teoe eka nAnuM dRSTAMta ApyuM hatuM "jyAre ame (haMsavijayajI) jesalamIramAM gayA hatA tyAre amoe eka jenanA prAcIna graMthane saMgraha joyo hato. te pustaka taddana kharAba sthitimAM hatAM. tADapatro temaja junAM pustaka, hastalikhita pithIo, vigerenI saMbhALa khabara nahi levAthI kharAba thaI gayelA hatA. temanI sthiti sudhAravA mATe ame AtmArAmajI mahArAja pAse tyAM For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 288 zrI AtmAnaMda prakAza mAsu karavAne mATe AjJA mAgI hatI. tyAre teoe amane eka varSane mATe nahi paraMtu bAra varSane mATe rajA ApI hatI, eTaluM ja nahIM paNa muMbaInI aMdara jaina esosIezana opha InDIAne paNa khabara ApI hatI. ane te saMsthAe jesalamIranA paMce, upara:pitAnA taraphathI madada ApavA lakhANa kareluM hatuM, paraMtu jesalamIranI aMdara pATIo ane pattharanA kabATa vigerenI joItI sagavaDa pUrI paDavAthI muMbaInI madada mAgavAnI jarUra paDI nahotI. A mahAtmAnI kItine prasAra IMglAMDa jevA dezonI aMdara paNa thayele hato. tevAmAM amerikAnA zikAge zaheranI aMdara dharmasabhAmAM AvavA nimaMtraNa karavAmAM AveluM hatuM, paraMtu sAdhuonA keTalAka anivArya niyamone laIne teo tyAM jaI zakyA nahIM. paraMtu teozrIe pitAnA pratinidhi tarIke muMbaInA saMgha taraphathI gAMdhI viracaMda rAghavajI bI. e. ne mokalyA hatA. amerikA mokalatI vakhate teozrIe jena tatvane mATe nibaMdha lakhI Ape hato. rA. viracaMda bhAIe pArisa, laMDana ItyAdi aneka dezamAM jena tatvane bahoLo phelAvo karyo hato. te prasaMge temanA samAgamamAM A velA eka aMgreja philasupha harbaTa vairane, bAra vrata hAlamAM aMgIkAra karelAM che. ( A prasaMge mahArAjazrIe A vidvAna aMgrejane pheTe batAvyuM hata) harbarTa verane jaina dharmanA keTalAka graMtho prasiddha karelA che. teozrIe (mahArAjajI AtmArAmajIe) paMjAbamAM paNa zrAvakane asarakAraka bodha Apela hato; Da. horna paNa AtmArAmajI mahArAjazrIne keTalAka prazna pUchayA hatA jenA uttara AcArya zrIe asarakAraka ApelA hatA. A aMgreje paNa mahArAjazrInI prazaMsA karelI che. AcArya mahArAjazrI jyAre vyAkhyAna karatA tyAre brAhmaNa, kSatriya, 2004 vaizya ane zudra jevI bhinna bhinna jJAtio vyAkhyAna zravaNAthe A vatI hatI. eka vakhata evuM banyuM ke jyAre teo vyAkhyAna karatA hatA tyAre eka khATakIe jIvahiMsA nahi karavAnI pratijJA lIdhI hatI. A krara mANasa paNa temanI dharmakathAthI pratibodha pAmelo hato. eka vakhate paMjAba dezanI aMdara AvelA sanakhatrA gAmamAM aMjanazalAkA karavAne TharAva thaye tyAre ame (haMsavijyajI) pAlItANAmAM hatA tyAM siddhAcalajInuM eka moTuM tirthasthAna che. te tirthanI mulAkAte muMbaInA gavarnara lorDa viliMgDana gayA hatA. tenA viSe tA. 14 phebruvArI 1916 nA TAImsa oNpha InDIAnA mathALe 8 gavarnaranI maMdiranA zaheremAM musApharI " ema lakheluM hatuM. evA tIrtha upara AvelA aSTApadajInA eka daherAsaramAM joItI khAmI purI pADavA amee lakhtara rAjyanA divAna rA. rA. kulacaMdabhAIne upadeza Apyo hato jethI kulacaM dabhAIe paNa traNa mUtio karAvI sanakhatrA gAmamAM mahArAjazrI pAse aMjanazalAkA prasaMge mokalI hatI. For Private And Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jayaMtI. sujJa mahAza! AvA mahAtmAno ApaNane viraha paDelo che ane teo hAlamAM atre vividyamAna nathI paNa A sabhAmAM phaTArUpe bIrAjamAna thayelA che. te jaMgamatirthane lAbha levA mArI sAthe Apa sarve temane namaskAra karIne teozrInI jaya bolAvaze. munizrI lalitavijayajInuM asarakAraka bhASaNa. prathama gurUstuti. eka bhejana thAya che tenI aMdara aneka vastuo che. jene je rUcimAM Ave te aMdarathI jame che. te mahArAja zrI haMsavijyajIe AtmArAmajI mahArAjanA guNAnuvAda karelA che ane huM temanuM jIvana caritra kahevA IcchA dharAvuM chuM. kAraNa ke keTalAka zrotAjanenI jIvana caritra sAMbhaLavAnI tIvra utkaMThA che. sUryanA prakAzane kAMI divAnI jarUra paDatI nathI. AcArya mahArAjazrI AtmArAmajInuM jIvana caritra jagajAhera che. teozrIe mithyAtvIone pratibaMdha pamADyA, asahya ane atyaMta Apattio veThI, to paNa tene sahana karI svasAdhyathI pAchA haThayA nahatA. zrImad bhagavaddagItAnI aMdara paNa lakheluM che ke - yadA yadA hi dharmasya, glAnirbhavati bhArata / __ abhyutthAnamadharmasya tadAtmAnaM sRjAmyaham // jyAre dharmanI paDatI thAya che ane adharma prasaravA mAMDe che, tyAre mahAna purUSe deha dhAraNa kare che. zrImad AtmArAmajI mahArAjane janma phirojapuranA jIllAmAM charA pAse AvelA laherA gAmamAM thayo hato. temanA dAdA dIvAnacaMdrajI hatA. divAnacaMdrajI mahArAjA raNajItasiMhanA jAgIradAra hatA. mahArAjA raNajIta siMhe temane 1000 gheDAnI ghaDesvArI ApI, divAnacaMdrajIne eka putra hatuM. tenuM nAma gaNezacaMdrajI hatuM. gaNezacaMdrajI jIrA gAmanI pAse eka gAmamAM nekarI karavA lAgyA. gaNezacaMdrane rUpAdevI nAme dharmapatnI hatI. tenI kukSiAe zrImad AtmArAmajI mahArAjano janma thayelo hato, je gAmamAM gaNezacaMdrajInA pitA rahetA hatA, te gAmane saradAra seDhI atarasiMgajI hatA, tenuM rUpa dekhI gaNezacaMdrane pitAne putra ( AtmArAmajI ) seMpI devA kahyuM. kAraNa ke AtmArAmajInA jamaNA gAla upara cinha hatuM, ane te eka zubha cinha tarIke manAya che. tethI atarasiMgajIe kahyuM ke A chokaro AgaLa jatAM eka bahAdUra laDavaiye ane mahAna dharmAtmA thaze. paNa gaNezacaMdra potAne putra ApavA sApha nA pADI. atarasiMgajIe tenA upara khoTuM ALa mUkIne herAna karyo. paraMtu rAtre gaNezacaMdra beDI teDInAMkhI killA For Private And Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 290 AtmAnaMda prakAza. uparathI utarI ane peAtAnI dharma patnI ane putrane laI pAchA laherA gAmamAM gayA. tyAMthI teonu gamana AgrA tarapha thayA pahelAM peAtAnA putranA nirvAhane mATe jIrA gAmanA e savAla jJAtinA jodhAmala nAmanA zrAvakane soMpIne kahyuM ke tame mArA putrane sArI rIte sAcavo. A vakhate joddhamalajIe atyaMta kheda pUrvaka aMta:kara NunA udgArA jaNAvyA ke he ! mitra ! judAi terI kIsa maMjura hai jamIna sakhta aura AsmAna dura hai || Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir hai ! baMdhu ! tArA viyoga mane eka duHkhadAyaka thai paDaze. je jamIna ahIMA phATe to aMdara utarI jAu. paNa zuM karU? jamIna kaThaNa che ane AkAza dUra che. AvA aMta:karaNanA ubharAe tene kahyA, gheADe vakhate AgrAmAM gaNezaca drajInA kALa thayA. jodhamala hameza dharma zravaNune mATe upAzrayamAM jatA tenI sAthe AtmArAmajI paNa jatA hatA. tyAM gaMgArAma ane jIvaNarAma nAmanA DhuMDhaka matanA sthAnakavAsI sAdhuoe cAmAsu karyuM hatuM. AtmArAmajInA te sAdhue upara rAga lAgavAthI temaNe sa Mvata 1910 nA mAgazara sudI 10 ne divase DhuMDhakamatanI dIkSA aMgIkAra karI. temanI mAtA atyaMta kheda karavAlAgyA paraMtu AtmArAmajIe teA dIkSA grahaNa karI hatI tethI te maneAvilApa nirarthaka gayuM. have teoe huMkamatanI dIkSA grahaNa karI dazavaikAlika nAmane cha00 gAthAnA graMtha traNa divasanI aMdara kaThe karyAM hatA. tyAre mahAzaye ! vicAra karo ke temanI buddhi ane vicArazakita kevAM haze ! teozrI vihAra karI mAravADa taraphathI AgrA zaheramAM AvyA, tyAM ratnacaMdrajI nAmanA sAdhune teozrI maLyA. ratnacaMdrajIe AtmArAmajIne saMskRta bhaNavA kahyuM. paraMtu durdevazAt gurUnI mAMdagInA samAcAra AvyAthI vaLI pAchA pajAma gayA. paMjAba jatI vakhate ratnacaMdrajIe traNa zIkhAmaNA ApI (1) saMskRtanA abhyAsa karavA (2) tirtha MkaranI pratimAnI niMdA karavI nahIM (3) IMDA rAkhavA. AvI rIte pujAma jatI vakhate traNa zIkhAmaNA ApI hatI. AtmArAmajI mahArAjanI vyAkhyAna zailI ati asarakAraka hatI. huMDhakamatamAM evI eka khATI mAnyatA pesI gayelI che ke " sa MskRta zIkhavu nahIM." Ama chatAM AtmArAmajI mahArAje saMskRta zIkhavA mAMDayu. tethI te mahu pravINu ane huzIAra hatA. tethI temanI sAthe vizanacaMdrajI vigere aDhAra sAdhue zuddha zraddhAnamAM AvyA. paMjAkhanA Dhaka matavALAoe dezadeza patrA lakhI mAkalyA ke AtmArAmajI jyAM jAya tyAM koIe AhAra, pANI, rahevAne mATe sthAna vigere For Private And Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jayaMtI. raha1 keIpaNa jAtanI sagavaDa karI ApavI nahi. ATaluM badhuM thayAM chatAM paNa pAchA haDakyA na hatA ane himmatathI aDhAra sAdhuonA mananuM samAdhAna kareluM hatuM. teozrIe gujarAta dezanA amadAvAda zaheramAM mahAvIrasvAmInA zAsananI dIkSA aMgIkAra karI hatI. pharIthI teo paMjAbamAM jaI tyAM 10000 zrAvakone pratibodhI, maMdIre pustakazALAo vigere satkAryo karAvyAM. je dezanI aMdara pahelAM jena dharma batAvanAra daherAsara na hatAM te dezanA dareka gAmamAM hAlamAM gaganacumbI ane vizALa sainya astitva dharAve che. teozrInI vyAkhyAnazelI ati suMdara hatI. teozrI jyAre bhairavI rAgamAM kathA kahetA tyAre zrotAjane atyaMta tallIna thaI jatA hatA. teozrI aMjanazalAkA karI paMjAba dezamAM vicaratAM gujarAnavAlA gAmanI aMdara jeThasudI 7 ne divase zarIra sAruM na hatuM. sAMjanA AhAra pANI karyA pachI keTalAka AryasamAjI temaja anya jJAtionA graha sAthe vAtacIta karI, sAMjanA pratikramaNa vigere dharmakriyAo karI, rAtrie keTalAka zrAvake pAse beThA hatA. temanI sAthe vAtacIta prasaMge mahArAjazrIe kahyuM ke ame cAra gurUbhAIo hatA. temAMthI mulacaMdajI mahArAja, vRddhicaMdajI mahArAja tathA nItivijayajI mahArAja A duniyAmAMthI kuca karI gayA che. phakta huM chuM ne paNa koNa jANe keTalA vakhata mATe zuM ? rAtrinA agIyAra vAgatA sudhI sarva sAdhuo vaiyAvacca karatA hatA. tyArabAda sarva sAdhuo nidrAvaza thaI gayA paNa teozrIne nidrA AvatI nahotI. rAtrine thaDe samaya vItyA bAda potAnI pAse sarva sAdhuone bolAvIne kahyuM ke mArI jIvanaderI have samApta thAya che. tethI huM tamane sarvane khamAvuM chuM. ema kahI ane hAtha joDI mastiSka lagADI "arahaMta" " arahaMta " evuM be vakhata uccAraNa karI, trIjI vakhata "arahaMtabelavA jAya che ke jIva svargapurImAM sIdhAvI gaye. phakta zarIranuM bekhuM rahI gayuM.A eka jagatanA dIpaka samAna ane maNi samAna mahAtmA eka phAnI duniyAne tyAga karI svarge sidhAvyA.vigere aneka draSTAnta ane hRdayabhedakamahArAjazrInuM jIvanacaritra kahI potAnuM bhASaNa saMpUrNa karyuM hatuM. tyArabAda pAdarAnA vakIla mehanalAla hemacaMda tathA vaDedarAnA vakIla naMdalAla lalubhAI uparokta viSaya mATe asarakAraka bolyA hatA. tyArabAda sabhA visarjana thaI hatI. zrI Agamedaya samitInI surata zaheramAM maLelI janarala mITIMga. zahera suratamAM zeTha nemubhAInI vADImAM jeNe zudi pa-6-7 nAM roja jhaverI maganabhAI pratApacaMdanA pramukhapaNuM nIce janarala mITIMga maLI hatI. je vakhate hAragAmanA ane suratanA membara tathA grahasthoe hAjarI ApI hatI. prathama For Private And Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir raTara AtmAna prakAza mI. vallabhadAsa hAvA AmaMtraNa patrikA vAMcI saMbhaLAvyA bAda ukta samitInuM 1973 nA vaizAkha vada 0)) sudhIne rIporTa zeTha cunIlAla chaganalAla zarAphe tathA hisAba zeTha bhegIlAla hAlAbhAIe vAMcI saMbhaLAvyuM hatuM tyArabAda hIsAba tathA rIporTa maMjura karavAmAM AvyuM hatuM. bAda bIje divase mukavAnA TharAvanI sabajekaTa kamITI nImavAmAM AvI hatI. bIje divase samItInI vyavasthA sabaMdhI jarUrI TharAva maMjura karavAmAM AvyA hatA je samItI taraphathI chapAtA rIporTamAM ApavAmAM Avaze. tyArabAda sabhA visarjana karavAmAM AvI hatI. zrI mesANa pAThazALAnuM inAma samAraMbha - zrI mesANA yazovijayajI jaina saMskRta pAThazALAnA vidyAthIonI vArSIka parikSA amadAvAda nIvAsI zrIyuta vakIla kezavalAla premacaMda modI bI. e. ela. ela. bI. e lIdhI hatI. tenA InAma ApavAne eka melAvaDo tA. 22-5-17 nA reja zeTha suracaMda motIcaMdanA pramukhapaNa nIce karavAmAM AvyuM hatuM. je InAme zeTha gokaLabhAI muLacaMdanAM mahuma putrI hena caMdanabahena taraphathI apAyuM. hatAM. A prasaMge pAThazALAnA A sekreTarI vallubhadAsa hovAbhAI dareka kAryamAM khaMtapUrvaka ghaNuM parizrama letA hovAthI jena keLavaNuM khAtA taraphathI rUA. 31) ane zeTha veNacaMda suracaMda taraphathI rUA. 10) maLI rUA. 41) temane bakSIsa ApavAmAM AvyA hatA. ane sAdhuddehInuM ayogya pagaluM. nyAyAMnidhi zrImad vijayAnaMdasUri (AtmArAmajI mahArAja)nA ziSya munirAjazrI amaravijayajI mahArAja svaziSyo sahita hAlamAM DIsA zaheramAM bI. rAje che, tevA teozrInA A sabhA upara patro paNa Ave che, AvI hakIkata chatAM jaina ane jainazAsana patromAM ukta mahAtmAnA svargavAsa thayAnA samAcAra keI nIca ane badamAsa sAdhudroDI vyakti taraphathI kheTA chapAyela che je tadana asatya che. vaLI te khabara peTA che teTaluM ja nahIM paraMtu gayI tA. ra7-5-1917nA jaina patranA aMka 21 mAM jaina patranA adhipati taraphathI khulAso karavAmAM AvyuM che ke te TA samAcAra mATe patra bhuvAjI krIznAjI taraphathI lakhelo che ane te kAgaLa upara chApa pAlItANA pisTanI che, jethI keI nIca-sAdhu drohInuM A adhama kRtya che, tema puravAra thAya che. ' AvA muni mahArAjAonA khabara chApatAM pahelAM tenI khAtrI karavAnI namra vinaMti bane peparanA adhipatine karavAmAM Ave che. For Private And Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nahi thAya ? A prabaMdhamAM eja mahApurUSanuM vistRta vRttAMta ApavAmAM AvyuM che. kamozAha 'koNa hatA ? kayAM rahetA hatA ? zI rIte temaNe uddhAra karyo vigere bAbato jANavI hoya to A A pustaka caritra vAMce. A prabaMdhanA katto khuda te vidvAna che, ke jemaNe e uddhAra kAryamAM savathI mukhya bhAga bhajavyeA hatA. zrIzatruMjaya tIrthanuM Adhunika ane prAcina pramANika vaNanA vAMcavuM hoya ane tIthodhirAjanA mahatvanuM jJAna karavuM hoya to ekavAra A pustaka avazya vAMcavuM. AnA prAraMbhamAM saMpAdake 80 jeTalI vistRta bhUmikA, rasIlI hiMdI bhASAmAM lakhI che, jemAM anekAneka aitihAsika hakIkate lakhavAmAM AvI che. prAraMbhamAM AdinAtha bhagavAntA, mahAna maMdiranA suMdara pheTa paNa ApavAmAM AvyA che. kAgaLa, chapAI, bAIDIMga vigere save uttama prakAranuM karavAmAM AvyuM che. kacasAlA . ( saMsakRta graMtha.) . A graMthanA praNetA zrImAna ratnaprabhasUri che. A graMtha kathAnuyoganA dhaNA ja rasika che. - ahaja rasika caritrAnuM varNana A graMthamAM ApavAmAM AveluM che. kaSAye prANIne saMsAramAM kevI rIte rakhaDAve che tenuM adabhUtacitra ApavAmAM AveluM che. eka vAra zarU karyA pachI pUrNa karyo sivAya hAthamAMthI A graMtha choDavAnuM mana thatuM nathI, sAthe suMdara evudha paNa Apela che. ekaMdara rIte uttama paMkitanA graMtha che, ane te sarala sa"sakRta bhASAmAM hovAthI koleja ke pAThazALAmAM ke ghera beThA abhyAsa karatA saMskRtanA abhyAsIo-vidyArthIone abhyAsa mATe khAsa upaca gI che. uMcA enTIka pepara upara nirNayasAgara presamAM chapAvI sudara bAIDIMgathI ekate karavAmAM Avela che. kiMmata mAtra rUA. 1-8-cha posTaja jIda.. - jaladI magAvo. aMkanA abhyAsIone eka umadA taka. 1 zrI gAMgeya bhaMga prakaraNa. 2 mRgAMka caritra. uparanA baMne saMskRta graMtha uMcA enTrIka kAgaLA upara nirNayasAgara presamAM suMdara zAstrI TAIpamAM chapAI hAlamAM prasiddha thayela che. saMskRta abhyAsIone khAsa upayogI hovAthI tenA sava" lAbha laI zake te hetuthI kiMmata prathama graMthanI rUA. 02-6 tathA bIjo graMthanI rUA. 0-1-6 mAtra nAmanI sAdhAraNu ja rAkhelI che. pesTeja judu'. zrI jaina AtmavIra sabhAe prasiddha karela che. - maLavAnuM ThekANu'.. zrI AtmAnaMda sabhA-bhAvanagara, saMskRtanA abhyAsI munImahArAjone vinaMti. zrI zrAvidhi mATI TIkA. zrImAna ratnazekharasUri kRta tathA zrI bahuta saMdhayaNI zrIjitabhadragaNi kRta zrImalayagirisUri kRta ' TIkA sahita ( A baMne graMthA ) munimahArAja tathA jJAna bhaMDArAne bheTa ApavA mATe chapAI taiyAra thayA che je thoDI mudatamAM bahAra paDaze. For Private And Personal Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A mAsamAM navA dAkhala thayelA mAnavatA sabhAsadA. ' saMdhavI rAyacaMda lallubhAI godhA bI 10 lAIpha membara. #bhInuM jJAnIka chapATA upacogI graMtho. mAgadhI saMsakRta mULa avacUri TIkAnA prathA 1 6 sattarIsaya kANa saTIka " zA. cunIlAla khubacaMda pATaNavALA taraphathI ra siddha prAbhUta saTIka' prAMtijavALA zeTha karamacaMdanI bIjI strInA smaraNArtha, hA, hoTha maganalAla karamaca da tarakathI.. 8 ''nazekharI kathA zA. hIrAcaMda mahelacaMda dIkarI mena pazIbAI pATaNavALA ta, 4 dAnapradIpa" rA, aLajI dha ramI tathA dalAlajI dharamazI porabaMdaravALA ta. 5 *zrImahAvIra caritra'? zA. jIvarAja meDatIcaMda tathA premajI dharamazI porabaMdara - zrI nemacaMdra sUri kRta vALA taraphathI zA. muLajI dharamazInA samaraNArtha, 6 'ghaTasthAnaka pri-saTIka" rA, premajI nAgaradAsanI mAtuzrI bAI raLIyAtaAi mAM gALavALA taraphathI. 7 "budha hetadaya tribhaMgI saTIka" zA. ylacaMda velajI mAMga pALavALA taraphathI. 4 "saMmukhAdimaMtra catuka kathA" zA, uttamacaMda hIrajI prabhAsa pATaNavALA tarapha thI, 9 'caMtyavadana mahAbhASya : rA, haraeca 6 makanajI prabhAse pATaNavALA tarakavI, 10 'pratikramaNa garbha hetu zo. manasukhalAla lalubhAI pethApuravALA taraphathI. 11 'saritAra prakIrNa saTIka' | zA. dharamazI gAvIMdajI mAMgarALavALA taraphathI. 1ra zrAvakadharmavidhi prakaraNa saTIka" kAI jamanAdAsa mArArajI mAMgaroLavALA tarapha thI. 13 "dhama parikSA jinamaMDanagaNi, kRta" e zrAvikapha taraphathI. 14 "paMcaniJthI sAvacUri' - 15 "payata ArAdhanA sAvacari '16 'prajJApatA tRtIyupada saMgrahaNI sAvari'17 "m''dhAdayasattA prakAra nuM sAvacUri'' 18 * paMcasaMgraha' zeTha ratanajI vIrajI bhAvanagaravALA taraphathI. 19 SaDada nasamuccaya'" zeTha jIvaNabhAI jecaMda gAMdhAvALA taraphathI. ra0 ''uttaSyinuM sutra *zrImad bA sAheba cunIlAlajI pannAlAlajI pATaNavALA taraphathI, bhAvavijayajI kRta TIkA. 2 1 zrI vijayAnaMda kevaLA caritra (mULa) pATaNanivAsI bena rUkSamaNi taraphathI. hAlamAM navA graMthonI chapAvavAnI thayelI yojanA. ? bAvana jaina cheva zaMgraha. (viratAra yukata TipiNI ane upAdaghAta sAthe.); 2 vijJapti saMgraha. 2 viSayava padArabdha, (be bhAgamAM bhASAMtara vigere upayogI mAhitI sAthe. che naina graMtha mazApti taMgraha. jaina itihAsanAM aMgabhUta sAdhanA. ) 5 jaina aitihAsika rAsa saMgraha.6 prAcIna pAMcamo karmatha, bAi mnniibaai| jAmanagaravALA taraphathI. 7 liMgAnuzAsana-svopajJa TIkA. 8 dhAtupArAyaNa, For Private And Personal Use Only