Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
। कोबातीर्थमंडन श्री महावीरस्वामिने नमः ।।
।। अनंतलब्धिनिधान श्री गौतमस्वामिने नमः ।।
।। गणधर भगवंत श्री सुधर्मास्वामिने नमः ।।
।। योगनिष्ठ आचार्य श्रीमद् बुद्धिसागरसूरीश्वरेभ्यो नमः ।।
। चारित्रचूडामणि आचार्य श्रीमद् कैलाससागरसूरीश्वरेभ्यो नमः ।।
आचार्य श्री कैलाससागरसूरिज्ञानमंदिर
पुनितप्रेरणा व आशीर्वाद राष्ट्रसंत श्रुतोद्धारक आचार्यदेव श्रीमत् पद्मसागरसूरीश्वरजी म. सा.
जैन मुद्रित ग्रंथ स्केनिंग प्रकल्प
ग्रंथांक :१
जैन आराधना
न
कन्द्र
महावीर
कोबा.
॥
अमर्त
तु विद्या
श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र
शहर शाखा
आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर कोबा, गांधीनगर-श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर कोबा, गांधीनगर-३८२००७ (गुजरात) (079) 23276252, 23276204 फेक्स : 23276249 Websiet : www.kobatirth.org Email : Kendra@kobatirth.org
आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर शहर शाखा आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर त्रण बंगला, टोलकनगर परिवार डाइनिंग हॉल की गली में पालडी, अहमदाबाद - ३८०००७ (079)26582355
-
-
-
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
P14027
www. kobatirth.org
॥ श्री निशीथ सूत्रम् ॥
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
આગમોનું
hk [al?
llcle he felp pgle elle
www.kobatirth.org
સંશોધન કરી .
એકત્ર કર્યા એવ
• એકત્ર કર્યા એવા આગમોારક
પૂ. આચાર્યદેવ શ્રી આનંદસાગરસૂરીશ્વરજી મ.સા.ના ચરણે શત્ શત્ વંદન...
For Private And Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
देवसूरतपागच्छसमाचारीसंरक्षक-सुविहितसिध्यांतपालक बहुश्रुतोपासक-गीतार्थ-चारित्रचूडामणि-आगमोध्धारक पूज्यपादआचार्यदेवेश
श्रीआनंदसागरसूरीश्वरजीमहाराजा संशोधित-संपादित ४५आगमेषु
॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
• आलेखन कार्य - प्रेरक - वाहकः . प्रवचन प्रभावक पू. आ. श्री हेमचन्द्रसागरसूरिजी म.सा. शिष्यरन पू. गणिवर्य श्री पूर्णचन्द्रसागरजी म.सा.
आलेखन कार्य वाहक संस्था . पूज्यपाद सागरजी महाराजा संस्थापित जैनानंद पुस्तकालय - सुरत
For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobetirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
आलेखन कार्ये किंचित संस्मरणाणि * आलेखन कार्ये आशीवृष्टिकारका : पू. गच्छा. आ. श्री सूर्योदयसागर सूरीश्वरजी म.सा. पू. आ. श्री. नरेन्द्रसागर सूरीश्वरजी म.सा. पू. आ. श्री अशोकसागर सूरिजी म.सा. पू. आ. श्री जिनचन्द्रसागर सूरिजी म.सा.
पू. आ. श्री हेमचन्द्रसागर सूरिजी म.सा. * आलेखन कार्य के चित् मार्गदर्शका : पू. आ. श्री दोलतसागर सूरिजी म.सा. पू. पं. श्री हर्षसागरजी म.सा. पू. गणीश्री सागरचन्द्रसागरजी म.सा. पू. गणी श्री नयचन्द्रसागरजी म.सा. पू. गणी श्री अक्षयचन्द्रसागरजी म.सा.
पू. मुनि श्री लब्धिचन्द्रसागरजी म.सा. || माहिती दर्शक पत्र ।
-आलेखन कार्थे सहयोग प्रदाता : मुनिश्री आगमचन्द्रसागरजी म.सा. श्राद्धगुण संपन्न श्री नरेन्द्रभाई मुक्तिलाल महेता (सूईगामवाला) - प्रथम संस्करण - सं. २०६१, का. सु.५. - कृति - २५० - कोऽधिकारी...?- श्रूत् भाण्डागारं श्रमणप्रधान चतुर्विध संघाश्च -संग्राहकालय - जैनानंद पुस्तकालय, गोपीपुरा, सुरता - व्यवस्थापका :
श्री उषाकांतभाई झवेरी- श्री नरेशभाई मद्रासी-श्रीश्रेयस के. मर्चन्ट| -आवास : निशा-१ १ले माले ,गोपीपुरा, काजी- मेदान,
तीनबत्ती, सुरत. दूरभाष - २५९८३२६( ०२६१) - मुद्रण कार्यवाहक श्री सुरेश डी. शाह ( हेमा)-सुरतो
संपादक श्री
For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તે પ્રા-છંથનો છે ઍન્થ અઢારિસા પાણી સુષમા-કોષ સુષિયા, ઢો; કાઢો શાં દૂતા....!ન દૂત્તો ગુરૂ નિણામો
દુષ્મકાળે જિનાગમ-જિન પ્રતિમા ભવિયણ શું આધારા...!!
ભવાટવીમાં ભ્રમિત પ્રાણીને ભીમ મહાટવીમાંથી બહાર લાવનાર મિથ્યાત્વરૂપ અંધકારમાંથી પ્રકાશ તરફ ગતિ કરાવનાર શ્રુતજ્ઞાનની મહત્તા અદ્વિતીય કક્ષાની છે. શ્રુતજ્ઞાનનો મહીમા પરમ મનનીય અને માનનીય હોવાના કારણે પ્રભુ શાસનમાં પરમ આધાર ભૂત કરણ તરીકે ગણના કરી છે. આગમએ વીર પ્રભુની વાણી સ્વરૂપ છે.
આગમોની રચના કાળઃ- પ્રભુ મહાવીર સ્વામીના શાસનની અપેક્ષાએ વીર નિર્વાણ સંવત પૂર્વે ૨૯, વિક્રમ સંવત પૂર્વે ૪૯૯ વર્ષે વૈશાખ સુદ એકાદશી દિને તારક તીર્થંકર પ્રભુ મહાવીર દેવની ત્રિપદીને પામી આદ્ય ગણધર અનંતલબ્દિ નિધાન શ્રી ઈન્દ્રભૂતિ (ગૌતમસ્વામીજી) આદિ એકાદશ ગણધરોએ આગમોની રચના કરી તેજ ક્ષણે પ્રભુએ તેની યથાર્થતા-ગણાનુજ્ઞા-શાસનાનુજ્ઞા આદિના વાસક્ષેપથી જાહેર કરી.
ગણધર ભગવંતના શિષ્યો-મુનિઓએ યથાયોગ્યતાનુંસાર શિષ્ય-પ્રશિષ્યાદિ પરિવારને વિનયપૂર્વક શાસ્ત્ર નિર્દિષ્ટ વિધિ-મર્યાદા પૂર્વક ગુરૂ પાસેથી મુખપાઠ રીતે દ્વાદશાંગીનો અભ્યાસ કરતા હતાં, લખીને કે લખેલ પુસ્તકો દ્વારા ભણવા અંગે તત્કાળે પરંપરા ન હતી.
પ્રથમ વાચના:- વીર પ્રભુના નિર્વાણબાદ તેમની પટ્ટ પરંપરામાં પાંચમા કેવલી તરીકે પ્રસિધ્ધ શ્રી ભદ્રબાહુ સ્વામીજીના સમયમાં વિષમકાલના બલના પ્રભાવે ભયંકર બાર વર્ષીય દુકાળ પડ્યો સાધુઓ અનુકૂળતા મુજબ વેર વિખેર થયાં, સાથો સાથ વીર નિ. સં. ૧૫૫ લગભગમાં નંદવંશના સામ્રાજ્યનો પલટો થયો, દેશમાં ભયંકર આંધી વ્યાપી, જૈન શ્રમણોના વિહારના કેન્દ્રરૂપ મગધ દેશની પ્રાર્થના
- संपादक श्री
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રાજધાની પટણા અને પંજાબ વચ્ચેના પ્રદેશો ભીષણ પરિસ્થિતિમાં મૂકાયા, શ્રમણ સમુદાયના વિખરાઈ જવાથી આગમોનું પઠન-પાઠન ખુબ જ અવ્યવસ્થિત થયું, જ્ઞાની પુરૂષોમાંથી કેટલાયે સ્વર્ગે પધાર્યા, મુખપાઠની પધ્ધતિ પર એક જબરદસ્ત ધક્કો લાગ્યો પરિસ્થિતિને સુધારવા વીર નિ. સં.-૧૬૦ લગભગમાં પાટલીપુત્ર નગરે (પટના-બિહાર)શ્રી સ્થૂલભદ્ર સ્વામીની અધ્યક્ષતામાં શ્રમણ સંઘ એકત્રિત થયો, ગીતાર્થોની સલાહ મુજબ દ્વાદશાંગીની સંકલના વ્યવસ્થિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, પ્રાયઃ આ પ્રથમ આગમ વાચના થઈ તેનું નામ “શ્રી દ્વાદશાંગશ્રુતસંકલન' નામે પંકાયાનો ઇતિહાસ મળે છે.
દ્વિતીય વાચના:- તેમના પછી જિનકલ્પીના અભ્યાસક આર્ય મહાગિરીજીના ગુરૂ ભ્રાતા પૂ. આ. શ્રી આર્ય સુહસ્તિ સૂરિ પ્રતિબોધિત પ્રભુ શાસનના ચરમ ભક્ત સમ્રાટ સંપ્રતિએ ઉજ્જૈનમાં આર્ય સુહસ્તિ મ. ને વિનંતી કરી તેમના સાનિધ્યમાં વીર નિ. સં. ૨૪૫ થી ૨૮૧ના વર્ષોમાં જિનાગામની સાચવણી સુરક્ષિત રહે તેવા યથાર્થ પ્રયાસો કર્યા, પઠન-પાઠનની વ્યવસ્થામાં આવેલી ખામીને દૂર કરી જેથી આ બીજી વાચનાનું નામ “આગમ સંરક્ષણ વાંચના' દૃષ્ટિગોચર થાય છે.
તૃતીય વાચના:- મૌર્ય રાજવંશીઓનો સેનાપતિ પુષ્યમિત્રે રાજદ્રોહ કરી રાજા બન્યો ધર્માધ બનેલા સમ્રાટ સંપ્રતિની શાસન પ્રભાવનાને નામશેષ કરવા તેણે જૈન શ્રમણો તથા બૌધ્ધ શ્રમણોના શિરચ્છેદ કરાવી કાળો કેર વર્તાવ્યો, સાધુઓ પ્રાણ રક્ષાર્થે કલિંગ દેશ તરફ ચાલ્યા ગયા, કલિંગાધિપતિ મહામેઘવાહન ખારવેલ મહારાજા પરમ જૈન હતાં. આ પ્રમાણે પ્રાણ બચાવવાની વ્યથામાં જિનાલયો તથા, આગમ પઠન-પાઠનની વ્યવસ્થાને જબરદસ્ત હાની થવા પામી, કલિંગ દેશના રાજા ભિખુરાય ખારવેલે તેનો પરાજય કરી ફરી જીવંત કરવા પ્રયાસ કર્યો વીરનિ. સં. ૩૦૦ થી ૩૩૦ સુધીના મધ્યાહ્ન કાલમાં મુનિ સમેલનમાં જિનકલ્પિની તુલના કરનાર પૂ.આ. મહાગિરીના શિષ્યો-| પ્રશિષ્યો આ. બલિસ્સહ સૂ.મ. આ. દેવાચાર્ય, આ. ધર્મસેન વિગેરે ૨૦૦ શ્રમણો, આ. સુસ્થિત સૂરિ વગેરે સ્થવિર કલ્પિ ૩00 શ્રમણો, આર્યા પોઈણી વિગેરે ૩૦૦ શ્રમણીઓ, સીવંદ, ચૂર્ણક, સેલગ વગેરે ૭૦૦ શ્રાવકો અને પૂર્ણ મિત્રાહિ ૭00 શ્રાવિકા દ્વારા ત્રીજી આગમ [ પ્રા-ઋથનો |
| संपादक श्री
For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વાચનામાં અગિયાર અંગો અને દશ પૂર્વેના પાઠોને વ્યવસ્થિત કરવામાં આવ્યા.
ચતુર્થ વાચના:- કાલાધિન અંતિમ દશપૂર્વધર, બાલ વૈરાગી, અનુપમ સંવેગી શ્રી વજસ્વામીએ અંતિમ સમયે સ્વ પટ્ટધર, શ્રીવજસેન સૂ.મ.ને ભયંકર દુકાલના ચરમ સમયની જાણમાં “લાખ સોનૈયા આપીને એક હાંડી ભાતની ચડશે તેના બીજા દિવસથી સુકાલ થશે' આ વાત જણાવી આવો ભયંકર દુકાળ વીર વિ. સં. ૧૮૦ થી ઉત્તર ભારતમાં વ્યાપ્ત થયો. જેમાં ગણો-કુલો-વાચકવંશો માત્ર નામશેષ થઈ ગયા. આગમ વારસો ટકાવનાર મુનિપુંગવોની સંખ્યા જૂજ થઈ ગઈ કાળ-બળ ક્ષયે ધારણા શક્તિની અનુકૂળતા પ્રમાણે પણ જો આગમનું સંકલન કરવામાં નહીં આવે તો રહ્યા સાધુઓ પણ રહેલા આગમના વારસાને સાચવવા સમર્થ ન નિવડી શકે માટે ભવિષ્યના અલ્પશક્તિવાળા પણ મેઘાવી સાધુઓને રાખવામાં વિષયાનુસંધાન દ્વારા સુગમતા સાંપડે તેથી સમકાલીન અન્ય પ્રભાવક આચાર્યોની સંમત્તિ લઈ શ્રી આર્યરક્ષિત સૂરિ મ.ચાર અનુયોગની વ્યવસ્થા કરી. આગમોને ચિરંજીવ બનાવ્યા વીર નિ. સં.૫૯૨ લગભગમાં દશપુર (મંદસૌર) (માલવા) નગરે ચોથી વાચના થઈ.
પંચમ વાચના:- વીર સં. ૮૩૦ થી ૮૪૦ લગભગમાં પૂ.આ. સ્કંદિલ સૂરિએ ઉત્તરાપથના મુનિઓને મથુરામાં તથા નાગેન્દ્રવંશીય પરમ પ્રભાવક શ્રી હિમવંત ક્ષમા શ્રમણના શિષ્ય આ. શ્રી નાગાર્જુન સૂરિએ દક્ષિણાપથના મુનિઓને વલભીમાં આગમોની સંકલના કરવા એકઠા થયા કીંતુ તે સમયની દેશગત અંધાધુંધીના કારણે એક જ સાથે ભિન્ન-ભિન્ન સ્થળે આગમવાચનાઓ કરી ભવિષ્યમાં માથુરી અને વલભીવાચનાઓના પાઠ ભેદોનું સમન્વય સહજ થઈ જશે આ હેતુપૂર્વક પાંચમી વાચના કરી.
ષષ્ઠી વાચના:- તેજ ભાવનાઓ અનુસાર માથુરી વાચનાના વારસદાર આ. શ્રી દેવર્કિંગણી ક્ષમાશ્રમણે તથા વલભીવાચનાના વારસદાર આ. શ્રી કાલક સૂરિએ ભેગા મળી. શ્રમણ સંઘને એકત્રિત કરી, કાલક્રમે વિણસી જતા આગમના ખજાનાને સ્થાયી બનાવવાના શુભ આશયથી શ્રી શત્રુંજ્યાધિષ્ઠાયક શ્રી કપર્દીયક્ષ આદિ દૈવીક સહાયકથી ૫૦૦ આચાર્યાદિઓએ મળી વલભીપુર(વળા સૌરાષ્ટ્ર)માં || પ્રાથનો |
| સંપરદ થી
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પુસ્તકારૂઢ રૂપ આગમ વાચના કરી, આ વાચનામાં ચોરાશી આગમોનું વ્યવસ્થિત સંકલન તાડપત્રના પાના ઉપર લિપિબદ્ધ કરી આગમોને પુસ્તકારૂઢ કરવાનું કાર્ય સાધુ ભગવંતોએ કર્યું. તેમજ અન્ય મહત્ત્વના ગ્રંથોનું પુસ્તકાલેખન કાર્ય થયેલ, ત્યારબાદ સાધુ સત્યમિત્ર સ્વર્ગે ગયા અને વીર વિ. સં. ૧000માં વર્ષ પૂર્વજ્ઞાનનો વિચ્છેદ થયો તેમ મનાય છે.
પ્રભુવીરના શાસનમાં ઉપરોક્ત “છ' વાચનાઓના માધ્યમે ૧૦૦૦ વર્ષના ગાળામાં થયેલ શ્રતોધ્ધારનો ઇતિહાસ મોજૂદ છે. ત્યાર પછી ૧૫૦૦ વર્ષ સુધી આગમ વાચનાનો કે શ્રતોધ્ધારનો કોઈ ઉલ્લેખ નથી મળતો.
તેમજ વિષમકાળના પ્રભાવથી ૧૦મી સદીની સમાપ્તિ કાળથી શિથિલાચારની વૃધ્ધિ થવાથી આગમિક જ્ઞાનની પરંપરા સુવિહિત ગીતાર્થ, આચાર સંપન્ન શ્રમણોના હાથમાં રહી નહીં પરિણામે હસ્તલિખિત પ્રતોમાં રહેલ આગમો અધિકારીને પણ મળવા દુર્લભ બન્યા.
છેવટે વીસમી સદીના ઉત્તરાર્ધના પ્રારંભકાળે સુવિહિત સંવેગી સાધુઓમાં આચાર નિષ્ઠા, વિશિષ્ટ વૈરાગ્યની પ્રબલ ભૂમિકા આદિ સુદઢ હોવા છતાંય આ બધાને ટકાવવા માટેના જરૂરી. સંજોગો ન મળતાં આગમિક જ્ઞાનની માત્રા પઠન-પાઠનની શાસ્ત્રીય પરંપરા સુરક્ષિત ન રહી શકવાના કારણે ખુબ જ અલ્પ માત્રામાં રહેવા પામી
આવા અવસરે શ્રમણ સંઘની ૧૮ પ્રસિધ્ધ શાખાઓમાં વધુ પ્રભાવશાળી “સાગરશાખા'ના અદ્વિતીય પ્રતિભા સંપન્ન પ્રૌઢધીષણશાલી અનેકવાદો કરી તપાગચ્છની વિજય પતાકા ફેલાવનાર પૂ. મુનિરાજ શ્રી ઝવેરસાગરજી મ.ના. એક માત્ર શિષ્ય નવ માસના ટૂંકા ગાળાનો જ ગુરૂ સહવાસ છતાં પૂર્વજન્મની આરાધનાના બળે એકલે હાથે ન્યાય-વ્યાકરણ, આગમટીકા આદિ અનેક સાધના ગ્રંથોનું અગાધ વિદ્વત્તા), પૂર્ણ જ્ઞાન મેળવી પૂ. ગુરૂદેવ શ્રી ઝવેરસાગરજી મ.ની આગમોની પારદેશ્વતાના વારસાને તે ગુરૂદેવશ્રીના અન્તિમ સમયના “ ગામમાં વા મમ્યાન ગરોવર હરના” શબ્દ પાછળ રહેલ ઉંડા અંતરના આશિષના બળે આગમિક તલસ્પર્શી અગાધ માર્મિક જ્ઞાન આપ મેળે મેળવી વીર વિ. સં. ૨૪૪૦ વિ.સં. ૧૯૭૦માં કો'ક મંગલ ચોઘડીએ જિનશાસનના એક મહાન ધુરંધર સમર્થક પ્રભાવક શાસ્ત્રોના પારગામી પ્રા-હૃથનો |
1 સંપ શ્રી
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kohatirth.org
આચાર્યભગવંતો વર્ષો જૂની શ્રમણસંઘની ફરજ અને જવાબદારી રૂપ આગમોના અણમોલ વારસાને સુરક્ષીત રાખવાના પ્રશ્ને ફરીથી ઉપસ્થિત કરી.
રાજ્યદ્વારી ઉપદ્રવો, ધર્માંધ ઝનૂન, બ્રિટીશ હકૂમત, જનતામાં ફેલાયેલ ક્રાન્તિકારી વિચારધારા, પશ્ચાત્ય કેળવણીના સંસ્કાર આદિ સંઘર્ષ કાળમાં પુસ્તકો પ્રતો મેળવવી અતિકઠીન હતી તે સમયે જુદા જુદા ખૂણે રહેલી હસ્તપ્રત-તાડપત્ર આદિ પરથી સંશોધન કરી જાત મહેનતે પ્રેસકોપીથી માંડીને સુધારવા સુધીની સંપૂર્ણ દેખરેખ જવાબદારીથી આગમ ગ્રંથોની મર્યાદિત પ્રતિઓ છપાવી સામુદાયિક વાચનાઓ વિ. સં. ૧૯૭૧થી ૧૯૭૭ સુધીમાં પાટણ-કપડવંજ-અમદાવાદ-સુરત આદિ ક્ષેત્રોમાં છ-છ મહીનાની વાચનાઓ ગોઠવી સેંકડો સાધુસાધ્વીઓને આગમોને વાંચવાની પરિપાટી આદિનો સંપૂર્ણ ખ્યાલ કરાવ્યો સાત સામુહીક વાચનાઓમાં ૨૬ ગ્રંથો વાંચ્યા તેમાં લગભગ ૨,૩૩,૨૦૦ શ્લોકની વાચના આપી તથા આગમ દિવાકર પૂ. મુનિશ્રીપુણ્યવિજયજી મ. આદિને પણ આ ક્ષેત્રે આગળ વધવા અંગૂલ નિર્દેશ કરી આ મહાપુરુષે શ્રુત સરિતાને ધોધમાર વહેતી કરી છે.
॥ાર્જ-થની
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આ મહાપુરુષ તે પ્રાતઃ સ્મરણીય ગુજરાત-માલવા-રાજસ્થાન-બંગાલ- બિહાર આદિ અનેક ક્ષેત્ર સંઘો તથા સુરત સંઘના આમૂલચૂલ ઉપકારી, આગમોધ્ધારક ધ્યાનસ્થ સ્વર્ગસ્થ ૫.પૂ. આયાર્યશ્રી આનંદસાગર સૂરીશ્વરજી મહારાજ જેઓ ‘ પૂ. સાગરજી મ.’ ના લાડીલા, હૂલામણા નામથી પણ પ્રસિદ્ધ હતાં તેમના જ સંશોધિત આગમો અમને પ્રતાકારે પુર્ન મુદ્રિત કરાવવાનો લાભ પ્રાપ્ત થયો છે. તા.ક. વર્તમાન કાળે ગ્રન્થો, શાસ્ત્રો, સુવિહિત ગીતાર્થ આશ્ચર્ય ભગવંતો, ઈતિહાસકારો પાસેથી પ્રાપ્ત થતી માહિતી અનુસાર વીર નિર્વાણના ૧૦૦૦ વર્ષમાં છ-છ વાચના-સંકલન બાદ ૧૫૦૦ વર્ષ સુધીમાં આવું કોઈ કાર્ય થયેલ જણાતું નથી ત્યાર બાદ એકલા હાથે આપ બળે સૌ પ્રથમ આગમ ઉધ્ધારના ભગીરથ કાર્યને કરનાર ગુરૂદેવને કોટી-કોટી વંદના...
५
For Private And Personal Use Only
संपादक श्री
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
॥श्री निशीथसूत्रं ॥
'भाष्ये पीठिकागाथा: ४८६ प्रक्षिताः १०' जे भिक्खू हत्थकम करेइ करतं वा साइज्जइ ५५१' जे भिक्खू अङ्गादाणं कटेण वा कलिञ्चेण वा सलागाए वा संचालइ संचालतं सा० ५८६' । २। जे० संबाहेज्ज वा पलिमहेज्ज वा संबाहतं वा पलिमहंतं वा सा० ३। जे० तेल्लेण वा घएण वा घसाए वा नवणीएण वा अब्भंगेज्ज वा मक्खेज वा अब्भंगतं मक्खंत वा सा०४ । जे० कक्केण वा लोद्धेण वा पउमचुण्णेण वा बहाणेण वा सिणाणेण वा चुण्णेहि वा वण्णेहि वा उव्वट्टेइ वा परिवढेइ वा उवटुंत वा परिवतं वा सा०१५ । जे० सीओदगवियडेण वा उसिणोदगवियडेण वा उच्छोलेज वा पधोएज वा उच्छोलतं वा पधोवंतं वा सा०१६जे० निच्छल्लेइ वा निच्छल्लंतं वा सा०१७जे० जिग्धइ जिग्छतं वा सा० '५९०८जे० अन्नयरंसि अचित्तंसि सोयंसि अणुपवेसेत्ता सुक्कपोग्गले निग्धायइ निग्घायंतं वा सा० '६०३।९।जे भिक्खू सचित्तपइडियं गंधं जिग्घद जिग्छतं वा सा० '६०८' । १० । जे भिक्खू पयमग्गं वा संक्रमं वा अवलंबणं वा '६१९' । ११० जे० दगवीणियं '६२९' 1१२ जे० सिक्कगं वा सिक्कगणंतगंवा '६४१' । १३ जे० सोत्तियं वा रज्जुयं वा चिलिमिणिं वा '६५१' । १४ जे सूईए ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
।१५। पिप्पलगस्स । १६ नहच्छेयणगस्स १७) कण्णसोहणगस्स उत्तरकरणं अन्नउतिथएणं वा गारथिएण वा कारेइ कारंतं वा सा० '६६५' । १८ । जे० अण्णवाए सूई । १९१ पिप्पलगं । २०॥ नहच्छेयणगं । २१॥ कण्णसोहणगं जायइ जायंत्तं वा सा० '६५८' । २२ । जे भिक्खू अविहीए सूई जाव जायइ जायंतं वा सा० ६६०' १२३-२६ जे भिक्खू अप्पणो एगस्स अट्ठाए सूई० जाइत्ता अन्नमन्नस्स अणुप्पदेइ अणुप्पदेंतं वा सा०२७-३०जे भिक्खू पडिहारियं सूई जाइत्ता 'वत्थं सिव्विस्सामि' त्ति पायं सिव्वइ सिव्वंतं वा सा०1३१० पिप्पलगंजाइत्ता 'वत्थं छिंदिस्सामित्ति पायं छिंदइ छिंदतं वा सा०॥३२१० नहच्छेयणगं जाइत्ता 'नहं छिंदिस्सामिति सल्लुद्धरणं करेइ क्रतं वा सा० । ३३० कण्णसोहणगं जाइत्ता कण्णमलं नीहरिस्सामि त्ति दन्तमलं वा नहमलं वा नीहरइ नीहरंतं वा सा० ६६२' । ३४ । जे भिक्खू अविहीए सूई० पच्चप्पिणइ पच्चप्पिणतं वा सा० '६७२' ३५-३०जे भिक्खू लाउपायं वा दारुपायं वा मट्टियापायं वा अन्नउत्थिएण वा गारथिएण वा परिघट्टावेइ वा संठवेइ वा जमावेइ वा अलमप्पणो करणयाए सुठुमवि नो कप्पड़ जायमाणे सरमाणे अन्नभन्नस्स वियरइ वियरतं वा सा० ६८६' । ३९ । जे० दण्डयं वा लट्ठियं वा अवलेहणियं वा वेणुसूइयं वा अनउथिएण वा गारथिएण वा परिघट्टावेइ सो चेव मग्गिलओ गमओ अणुगंतव्यो जाव (पायं तड्डेति) सा० '७०८' । ४० । जे० पायस्स एवं तुडियं तड्डेइ तड्डतं वा सा० '७१४' ।। ४१० पायस्स परं तिण्हं तुडियाणं तड्डेइ तड्डतं वा सा० '७१९।४२जे० पायं अविहीए बंधइ बंधतं वा सा० '७२६' ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassa garsuri Gyanmandir
१४३ । जे० पायं एगेणं बंधेणं बंधइ बंधतं वा सा० '७३१' । ४४। जे० पायं परं तिण्हं बंधाणं बंधइ बंधतं वा सा० '७३६' | । ४५ । जे० अइरेगबंधणं पायं दिवड्ढाओ मासाओ परेण धरे तं वा सा० '७४५' । ४६ जे० वत्थस्स एगं पडियाणियं देइ देंतं वा सा० '७६२' । ४७ जे० वत्थस्सं परं तिण्हं पडियाणियाणं देइ देंतं वा सा० ७६७' । ४८ जे० अविहीए सिव्वइ सिव्वंतं वा सा० '७७४' । ४९। जे० वत्थे एगं फालियगण्ठियं करेइ करतं वा सा० "७७७' । ५० जे० वत्थे परं तिण्हं फालियगण्ठियाणं करेइ करतं वा सा० ।५१ । जे० वत्थे एगं फालियं गण्ठेइ गंठतं वा सा० । ५२ । जे० वत्थे परं तिण्हं फालियाणं गंठेइ गंठतं वा सा० ।५३) जे० वत्थं अविहीए गंठेइ गंठं वा सा० '७७८' । ५४ जे० वत्थं अतजाएणं गाहेइ गाहंतं वा सा० '७८१' १५५ जे० अरेगगहियं वत्थं परं दिवड्ढाओ मासाओ धरेइ तं वा सा० '७८७' 1५६ जे० गिहधूमं अन्नउस्थिएण वा गारथिएण वा परिसाडावेइ परिसाडेंतं वा सा० '७९३' १५७ जे० पूइकम्म भुंजइ भुंजतं वा साइजइ, तं सेवमाणे आवजइ मासियं परिहारहाणं अणुग्घाइयं '८०४' ६४ । ५८॥ पढमो उद्देसओ समत्तो ॥ ... जे भिक्खू दारुदंडगं पायपुंछणगं करेइ करतं वा सा० '१८' ।१ ० गिण्हइ गिण्हतं वा सा०१२० घरेइ धरंत वा सा० । ३० वियरइ वियरेत वा सा० । ४० परिभाएइ परिभायंतं वा सा०५० परिभुञ्जइ परिभुंजतं वा सा० '२१'१६ । जे० परं दिवड्ढाओ मासाओ धरेइ धतं वा सा० २८' । ७ जे० विसुयावेइ विसुयावेतं वा सा० '३६' 1८जे भिक्खू ॥ श्री निशीथसूत्र ॥
पू. सागरजी म. संशोधित |
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kalassagarsuri Gyanmandir
अचित्तपइट्ठियं गंधं जिग्ध जिग्तं वा सा० '३८।९० प्यमगंवा संकम वा अवलंबणं वा । १० जे० दगवीणियं । १११ सिक्कगं वा सिक्कगणंतगं वा । १२। सोत्तियं वा रज्जुयं वा (चिलिमिणिं वा) करेइ करतं वा सा० । १३। जे० सूईए | १४| पिप्पलगस्स । १५१ नहच्छेयणगस्स । १६॥ कण्णसोहणगस्स उत्तकणं सयमेव रेइ फ्रेतं वा सा० '५६' । १७१ जे भिक्खू लहुस्सगं फरुसं व्यइ वयं वा सा० '७९' ।१८ जे० मुसं वयइ वयंतं वा सा० '९०' ।१९। जे० अदत्तं आइयइ आइयंतं वा सा० ९९' । २० जे भिक्खू लहुस्सएण सीओदगवियडेण वा उसिणोदगवियडेण वा हत्थाणि वा पायाणि वा कण्णाणि वा अच्छीणि वा दन्ताणिवा नहाणि वा मुहं वा उच्छोलेज वा पच्छोलेज वा उच्छोलंतं वा पच्छोलंतं वा सा० ११७' ।। २१ । जे० कसिणाई चम्माई धरेइ तं वा सा० '१५२' । २२ ० कसिणाई वत्थाई '१७७' । २३० अभिन्नाई वत्थाई ।। २४ ० लाउयपायं वा दारुपायं वा मट्टियापायं वा सयमेव परिघट्टइ वा संठवेइ वा जवेइ वा परिघट्टे वा जाव जवें वा सा० '१८' ० । २५० दंडगंवा लट्ठियं वा अवलेहणं वा वेणुसूइयं वा । २६ । जे० नियगगवेसियं पडिग्गहगं रेइ तं वा सा० १९४' । २७ । जे० प्रगवेसियं । २८ ।० वरगवेसियं । २९० बलगवेसियं '२०४' १३०० लवगवेसियं '२१०' | | १३१ जे भिक्खू नितियं अग्गपिंडं भुंजइ भुंजतं वा सा० २१९' १३२१० पिंडं३३०अवड्ढं। ३४० भागो३५१० उवड्ढभागं १३६/० वासं वसइ वसंतं वा सा० '२३६१३७१ जे भिक्खू पुरेसंथवं वा पच्छासंथवं वा रेइ तं वा सा० '२६५' ।३८॥ ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
| ४ -
पू. सागरजी म. संशोधित||
For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
|| जे० समाणे वा वसमाणे वा गामाणुगाम दूइज्जमाणे पुरेसंथुइयाणि वा पच्छासंथुझ्याणि वा कुलाई पुव्वामेव पच्छ। वा भिक्खायरियाए अणुपविसइ अणुपविसंतं वा सा० '१९११ ३९१ जे भिक्खू अनउथिएण वा गारित्थएण वा परिहारिओ वा अपरिहारिएण सद्धिं गाहावइ कुलं पिंडवायपडियाए अणुपविसइ वा निक्खमइ वा अणुपविसंतं वा निक्खमंतं वा सा० '३०६' । ४० जे० बहिया विहारभूमिं वा वियारभूमि वा निक्खमइ वा पविसइ वा निक्खमंतं वा पविसंतं वा सा० '३१४' । ४१॥ जे० गामाणुगामं दूइज्जइ दूइजतं वा सा० '३२२' । ४२ जे० भिक्खू अन्नयरं भोयणजायं पडिग्गाहेत्ता सुभि सुभि भुञ्जइ० दुभि दुभि परिहवेइं परिवंतं वा सा० १४३। जे० अन्नयरं पाणगजायं पडिग्गाहेत्ता पुष्फगं पुष्पगं आइयइ० कसायं कसायं परिद्ववइ परि० सा० '३३३' । ४४। जे० मणुनं भोयणजायं पडिग्गाहेत्ता बहुपरियावन सिया अदूरे तत्थ साहम्भिया संभोइया समणुना अपरिहारिया संता परिवसन्ति ते अणापुच्छित्ता अनिमंतिय परिदुवइ परिदवंतं वा सा० '३४८' । ४५ जे० सागारियपिंड गिण्हइ गिण्हतं वा सा० ॥ ४६॥ जे० भुंजइ भुजंतं वा सा० ४१५' १४७ जे० सागारियं कुलं अजाणिय अपुच्छिय अग्वेसिय पुवामेव पिंडवायपडियाए अणुपविसइ अणुपविसंतं वा सा० '४२०' १४८ जे० सागारियनिस्साए असणं वा पाणं वा खाइम वा साइमं वा ओभासिय जायइ जायंतं वा सा० ४२७' । ४९१ जे० उडुबद्धियं वा सेज्जासंथारगं परं पन्जोसवणाओ उवाइणावेइ उवायणावेंतं वा सा० '४५७५० जे० वासावासियं सेज्जासंथारगं परं दसरायकप्याओ० '४९४५१० उडुबद्धियं वा ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
वासावासियं वा सेज्जासंथारगं उवरिसिज्जमाणं पेहाए न ओसारेइन ओसारं वा सा० '५००'५२जे० पाडिहारियं सेज्जासंथारगं दोच्चंपि अणुनवेत्ता बाहिं नीणेइ नीणतं वा.सा०५३ जे० सागारियसंतियं ५४ जे० पाडिहारियं वा.सागारियसंतियं वा '५१३'
५५। जे० पाडिहारियं सेज्जासंथारगं आयाए अपडिहटु संपव्वइ संपव्वयंतं वा सा० ५२३५६। जे० सागारियसंतियं सेज्जासंथारगं आयाए अविगरणं कटु अणप्पिणित्ता संपव्वयइ संपव्वयंतं वा सा० ५२७५७) जे० पाडिहारियं वा सागारियसंतियं वा सेज्जासंथारगं विष्पणटुं न गवेसइ णगवसंतं वासा० ६००५८ जे० इत्तिरियपि उवहिं न पडिलेहेइ न पडिलेहंत वा सा०, तं सेवमाणे आवज्जइ मासियं परिहारट्ठाणं उग्धाइयं ६५१ २०५९॥ बिइओ उद्देसओ२॥
जे भिक्खू आगंतागारेसु वा आरामागारेसु वा गाहावइकुलेसु वा परियावसहेसु वा अनउत्थियं वा गारत्थियं वा असणं वा० ओभासह ओभासंतं वा सा०१० अन्नउत्थिया वा गारत्थिया वा०२० अन्नउस्थिणि वा गारस्थिणिं वा०३० अ वा गारस्थिणीओ वा०४१११' जे० अन्नउत्थियं वा गारस्थियं वा कोहलपडियाए पडियागयं समाणं असणं वा० ओभासिय ओभासिय जायइ जायंतं वा सा०, एवं एतेणावि चत्तारि गमगा '२०१५-८ जे० अन्नउथिएण वा गारथिएण वा असणं वा० अभिहडं आहटु दिज्जमाणं पडिसेहेत्ता तमेव अणुवत्तिय २ परिवेढिय २ परिजविय २ ओभासिय २ जायइ जायंतं वा सा०, एवं एतेण चेव चत्तारि गमगा ‘२७'१९-१२। जे० गाहावइकुलं पिण्डवायपडियाए पविढे पडियाइक्खित्ते समाणे दोच्चं तमेव ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥]
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
कुलं अणुपविसइ अणुपविसंतं वा सा० '३३ ।१३। जे० संखडिपलोयणाए असणं वा० पडिगाहेइ पडिग्राहंतं वा सा० '४५ '३१४। | जे० गाहावइकुलं पिण्डवायपडियाए अणुपविट्टे समाणे परं तिघरंतराओ असणं वा० अभिहडं आहटु दिजमाणं पडिगाड | पडिगार्हतं वा सा० '५३ ' ११५ । जे भिक्खू अप्पणो पाए आमज्जेज्ज वा पमज्जेज्ज वा आमज्जंतं वा पमज्जंतं वा सा० '५७ ११६ । | जे० संबाहेज्ज वा पलिमद्देज्ज वा संबार्हतं वा पलिमद्दतं वा सा० ११७० तेल्लेण वा घएण वा वसाए वा नवणीएण वा मक्खेज्ज वा भिलिङ्गेज्ज वा मक्खतं वा भिलिंगंतं वा सा०।१८१० लोद्भेण वा कक्केण वा उल्लोलेज्ज वा उव्वट्टेज्ज वा अल्लोलंतं वा उव्वट्टंतं वा सा० १९० सीओदगवियडेण वा उसिणोदगवियडेण वा उच्छोलेज्ज वा पधोएज्ज वा उच्छोलंतं वा पधोयतं वा | सा०|२०० फुमेज्ज वा रएज्ज वा फुमंतं श्यंतं वा सा० '६२ ' १२१ । जे भिक्खू अप्पणो कार्य आमज्जेज्ज वा पमज्जेज्ज वा आमज्जंतं वा पमज्जंतं वा सा०, एतेण अभिलावेण सो चेव गमो भाणियव्वो जाव रयंतं वा सा० '६३ '१२२-२७। जे भिक्खू | अप्पणो कायस्स वणेवि ते चेव '७२ १२८-३३। जे भिक्खू अप्पणो कायंसि गंडं वा पिलगं वा अरइयं वा असियं वा भगंदलं वा अन्नयरेणं तिक्खेणं सत्थजाएणं अच्छिदेज्ज वा विच्छिदेज्ज वा अच्छिदंतं वा विच्छिदंतं वा सा० २३४/० अच्छिंदित्ता वा विच्छिदित्ता वा पूयं वा सोणियं वा नीहरेज्ज वा विसोहेज्ज वा णीहरंतं वा विसोहंतं वा सा०।३५० अच्छि० विच्छिं० नीहरिता | विसोहेत्ता सीओदगवियडेण वा उसिणोदगवियडेण वा पच्छोलेज्ज वा पधोएज्ज वा उच्छोलंतं वा पधोवंतं वा सा० २३६० अच्छि० ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥ पू. सागरजी म. संशोधित
७
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
|पधोइत्ता अन्नयरेणं आलेवणजाएणं आलिंपेज्ज वा विलिपेज्ज वा आलियंतं वा विलिपंतं वा सा०|३७/० अच्छि० विलिंपित्ता | तेल्लेण वा घएण वा वसाए वा नवणीएण वा अब्भङ्गेज्ज वा मक्खेज्ज वा अब्भगंतं वा मक्खतं वा सा०२३८२० अच्छि० | मक्खेत्ता अन्नयरेण धूवणजाएण धूवेज्ज वा पधूवेज्ज वा धूवंतं वा पधूवंतं वा सा० २३९ । जे भिक्खू अप्पणो पाउकिमियं वा | कुच्छिकिमियं वा अङ्गुलिए निवेसिय निवेसिय नीहरइ नीहरंतं वा सा० '७६ '४० । जे० दीहाओ नहसिहाओ कप्पेज्ज वा संठवेज्ज वा कष्पतं वा संठवतं वा सा० १४११० दीहाई जङ्घरोमाई १४२ १० वत्थि० १४३१० चक्खु०।४४ १० कक्ख० १४५ १० मंसु० १४६ १० दन्ते आघंसेज्ज वा पघंसेज्ज वा आघसंतं वा पघसंतं वा सा० १४७० उच्छोलेज्ज वा पधोएज्ज वा उच्छोलंतं वा पधोयतं वा | सा० १४८१० फुमेज्ज वा रएज्ज वा फुमंतं वा रयतं वा सा० १४९ । उट्टे आमज्जेज्ज वा पमज्जेज्ज वा, एवं ओढे पायगमो भाणियव्वो | जाव फुमेज्ज वा रएज्ज वा । ५०-५५ । जे० दीहाई उत्तरोद्वरोमाई कप्पेज्ज वा संठवेज्ज वा कप्पंतं वा संठवतं वा सा०२५६० अच्छिपत्ताई १५७१० अच्छीणि आमज्जेज्ज वा एवं अच्छी पायगमो भाणियव्वो जाव रएज्ज वा । ५८- ६३२० दीहाई भुमगरोमाई । ६४२० पासरोमाई कप्पेज्ज वा संठवेज्ज वा कष्पतं वा संठवतं वा सा०।६५० अच्छिमलं वा कण्णमलं वा दन्तमलं | वा नहमलं वा नीहरेज्ज वा विसोहेज्ज वा णीहरंतं वा विसोहंतं वा सा०२६६२० कायाओ सेयं वा जल्लं वा पङ्कं वा मलं वा० २६७। जे भिक्खू गामाणुगामं दुइज्जमाणे अप्पणो सीसदुवारियं करेइ करंतं वा सा० २६८ । जे० सणकप्पासओ वा उण्णक० वा पोण्डक० ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥ पू. सागरजी म. संशोधित
८
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
वा अमिलक० वा वसीकरणसोत्तियं करेइ करतं वा सा०६९ जे० गिहंसि वा गिहमुहंसि वा गिहदुवारियसि वा गिहपडिदुवारंसि वा गिहेलुयंसि वा गिहंगणंसि वा गिहवच्चंसि वा उच्चारं वा पासवणं वा परिद्ववेइ परिवंतं वा सा० १७०० मडगगिहंसि वा मडगच्छारियंसि वा मडगथूभियंसि वा मडगआसयंसि वा मडगलेणंसि वा मडग्थण्डिलंसि वा मडगवच्चंसि वा०७१।० इङ्गालदाहंसि वा खारदाहंसि वा गायदाहसि वा तुसदाहसि वा ऊसदाहसि वा०७२।० आययणंसि वा पंकसि वा पणगंसि वा०७३। नवियासु वा गोलेहणियासु नवियासु वा मट्टियाखाणीसु परिभुज्जमाणियासु वा अपरिभुज्जमाणियासु वा०७४।० उंबरवच्चंसि वा नग्गोहवच्चंसि वा आसत्य० वा पिलंखु०. वा डाग० वा०७५३० इक्खुवर्णसि वा सालिवणंसि वा कुसुंभवणंसि वा कप्पासवर्णसि०१७६० डागवच्चंसि वा साग० वा मूल्य० वा कोत्yबरि० वा खार० वा जीरिय० वा दमणग० वा मरुग० वा०७७० असोगवणंसि वा सत्तिवण्णवणंसि वा चंपगवणंसि वा चूयवर्णसि वा अन्नयरेसु वा तहप्पगारेसु पत्तोवएसु पुष्फोवएसु फलोवएसु छाओवएसु० १०६ १७८० सपायंसि वा परपायसि वा दिया वा राओ वा वियाले वा उब्बाहिज्जमाणे सपायं गहाय परपायं वा जाइत्ता उच्चारपासवणं परिटुवेत्ता अणुग्गए सूरिये एडेइ एडं वा सा० ११७' तं सेवमाणे आवजइ मासियं परिहाखाणं उग्घाइयो७९॥ तइओ उद्देसओ३॥
.जे भिक्खू रायं अत्तीरेइ अत्तीकरतं वा सा०,०अच्चीकरेइ अच्चीकरतं वा सा०,०अत्थीको अस्थीरतं वा सा०'२८१|श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
३। एवं रायारक्खियो४-६। नगरारक्खिया७-९। निगमारक्खियो१०-१२। देसारक्खियो१३-१५। सव्वारक्खियं '२८११६१८९० कसिणाओ ओसहीओ आहारेइ आहार वा सा० '३७११९० आयरियउवझाएहिं अविइन्नं विगई आहारेइ आहारतं वा सा० '६२२०० ठवणकुलाई अजाणिय अपुच्छिय अगवेसिय पुव्वामेव पिण्डवायपडियाए अणुपविसइ अणुपविसंत वा सा० १०९।२१० निग्गन्थीणं उवस्सयंसि अविहीए अणुपविसइ अणुपविसंतं वा सा०'२२२१२२१० निग्गन्थीणं आगमणपहंसि दण्डगं वा लट्ठियं वा स्यहरणं वा मुहपोत्तियं वा अन्नयरं वा उवगरणजायं ठवेइ ठवंतं वा सा० '२३३'१२३० नवाई अणुप्पनाई अहिगरणाई उभ्याएइ उप्यायंतं वा सा० '२५३१२४१० पोराणाई अहिगरणाई खामियविउसमियाई पुणो उदीरेइ उदीरंतं वा सा० '२५८१२५० मुहविष्फालियं हसइ हसंतं वा सा० २६३'१२६० पासत्थस्स संघाडयं देइ पडिच्छइ देन्तं वा पडिच्छंतं वा सा०२७२८१ एवं ओसनस्सो२९-३०। कुसीलस्स३१-३२। नितियस्स३३-३४। संसत्तस्स' २८३'३५-३६ १० उदउल्लेण वा ससिणिर्तण वा हत्थेण वा दव्वीए वा भायणेण वा असणं वा० पडिगाहेइ पडिगाहंतं वा सा०३७ एवं एक्कवीसं हत्था भाणियव्वा (दशवै० ५अ० ३२-३३-३४-३५) ससरक्खेण वा मट्टियासंसटेण वा असासं० वा लोणियसं० वा हरियालसं० वा मणोसिलासं० वा वणियसं० वा गेरुयसं० वा सेडियसं० वा सोरट्ठियसं० वा हिगुलगसं० वा अञ्जणसं० वा लोद्धसं० वा कुक्कुससं० वा पिट्ठसं० वा कंतवसं० वा कंदमूलसं० वा सिङ्गबेरसं० वा पुण्फगसं० वा उक्कुट्ठसं० वा हत्थेण वा० २८९१३८४० गामारक्खियं ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अत्तीकरेइ अच्चीकरेइ अत्थीकरेइ करतं वा सा० एवं सो चेव रायगमो णेयव्वो३९-४१० देसारक्खियं०४२-४४० सीमारक्खियं०।४५-४७० रण्णारक्खियं०४८-५०० सव्वारक्खियं० २९०६१-५३० अन्नमनस्स पाए एवं तइयउद्देसगमेण णेयव्वं जाव गामाणुगाम दुइज्जमाणो अनमनस्स सीसवारियं करेइ तं वा सा० '२९१५४-१०६० साणुप्पाए उच्चारपासवणभूमि न पडिलेहेइ न पडिलेहंतं वा सा० २९५'११०७० तओ उच्चारपासवणभूमीओ न पडिलेहेइ न पडिलेहतं वा सा० २९९ ११०८० खुड्डागंसि थण्डिलंसि उच्चारपासवणं परिवइ परिवंतं वा सा० '३०४११०९० उच्चारपासवणं अविहीए परिहवेइ परिवंतं वा सा० '३०७१११०० उच्चारपासवणं परिहवेत्ता न पुञ्छइ नपुञ्छत वा सा०१११११० कटेण वा कलिञ्चेण वा अङ्गुलियाए वा सलागाए बा पुञ्छइ पुञ्छत वा सा०।११२३० नायमइ नायमंतं वा सा०११३० तत्थेव आयमइ आयमंतं वा सा०।११४० अतिदूरे आयमइ आयमंतं वा सा०।११५। जे भिक्खू परं तिहं नावापूराणं आयमइ आयमंतं वा सा० '३१७'१११६० अपरिहारिए णं परिहारियं बुया एहि अज्जो! तुम च अहं च एगओ असणं वा० पडिग्गाहेत्ता तओ पच्छा पत्तेयं पत्तेयं भोक्खामो वा पाहामो वा, जो तमेवं वयइ वयंत वा सा०, तं सेवमाणे आवज्जइ मासियं परिहारहाणं उग्धाइयं '३२९॥ ११७॥ चउत्थो उद्देसओ४॥
जे भिक्खू सचित्तरुक्खमूलंसि ठिच्चा आलोएज्ज वा पलोएज्ज वा आलोयंत वा पलोयंत वा सा० जे० सचित्तरुक्खमूले ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
। ११ ।
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ठाणं वा सेज्जं वा निसीहियं वा चेएइ चेयंत वा सा०२० सचित्तरुक्खमूलसि ठिच्चा असणं वा० आहारेइ आहारतं वा सा०३०. उच्चारपासवर्ण परिवेइ परिवंतं वा सा० २९।४।० सज्झायं करेइ करेंतं वा सा०५० उद्दिसइ उहिस्संतं वा सा०६० समुद्दिसइ समुद्दिसंतं वा सा०७० अणुजाणइ अणुजाणंतं वा सा०1८० वाएइ वायंतं वा सा०९० पडिच्छइ पडिच्छंत् वा सा०१०० परियट्टेइ परियद॒तं वा सा० ३६११११ जे भिक्खू अपणो संघाडि अनउत्थिएण वा गारथिएण वा सिव्वावेइ सिव्वावंतं वा सा० ४५'१२३० अप्पणो संघाडीए दीहसुत्ताई करेइ क्रतं वा सा० ५० १३० पिउमंदपलासयं वा पडोल५० वा बिल्ल५० वा सीओदगविथडेण वा उसिणोदगवियडेण वा संफाणिय संफाणिय आहारेइ आहारतं वा सा० ५९।१४० पडिहारियं | पायपुञ्छणयं जाइत्ता तामेव रयणिए पच्चप्पिणिइस्साभित्ति सुए पच्चप्पिणइ पच्चप्पिणंतं वा सा०।१५० पडिहारियं पायपुञ्छणयं जाइत्ता सुए पच्चप्पिणइस्सामित्ति तमेव रयणिं पच्चप्पिणइ पच्चप्पिणंतं वा सा०१६। एवं सागारियसंतिएवि जे पायपुच्छणयं जाइत्ता दो आलावग्गा १७-१८९० पाडिहारियंदण्डयं वा लट्ठियं वा अवलेहणिज्जंवा वेलुसूइंवा एवं एतेहिं दोहिं चेव पाडिहारियं सागारियं गमएहिं णेयव्वा १९-२२१० पाडिहारियं सेज्जासंथारगं पच्चप्पिणित्ता दोच्चंपि अणणुनविय अहिटेइ अहिटुंतं वा सा०८११२३ एवं सागारियसंतिएवि।२४ जे० पाडिहारियं वा सागारियसंतियं वा सेज्जासंथारयं अप्पच्छप्पिणित्ता अणुण्णविय
अहिद्वे३ अहिटुंतं वा सा० २५० सणकप्पासाओ वा पोण्डक० वा उण्णक० वा अमिलक० वा दीहसुत्ताई करेइ तं वा ||॥ श्री निशीथसूत्रं ॥]
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सा० ११२१२६० सचित्ताई करेइ घरेइ परिभुंजइ करत० वा सा०२७-२९। एवं चित्ताई ३०-३२॥ विचित्ताणि दारुदण्डाणि वा वेलुदण्डाणि वा वेत्तदं० वा करेइ करतं वा सा० ११२२६० सचित्ताई करेइ धरेइ परिभुंजइ करत० वा सा०२७-२९॥ एवं चित्ताई ३०-३२। विचित्ताणि दारुदण्डाणि वा वेलुदण्डाणि वा वेत्तदं० वा रेइ करतं वा सा० एवं धरेइ धरंतं वा सा० परिभुंजइ परिभुजंतं वा सा० १२०३३-३५। जे० नवगनिवेसंसि गामंसि वा जाव संनिवेसंसि वा अणुपविसित्ता असणं वा० पडिगाहेइ पडिगाहंत वा सा०३६० नवगनिवेसंसि अयागरंसि वा तंबागरंसि वा तआ० वा सीसआ० हिरण्णा० वा सुवण्णआ० वा रयण० वा वइरआ० वा अणुप्पविसित्ता० '१२९३७ जे० मुहवीणियं करेइ करतं वा सा० १३८॥ दन्तवी० । ३९ । एवं | उट्ठवी० ॥ ४०॥ नासावी० ११ कक्खवी० १४२। हत्थवी० ॥ ४३। नहवी० ॥४४पत्तवी० ॥ ४५। पुष्फवी० ॥ ४६॥ फलवी० । ४७ बीयवी० ॥४८॥ हरियवी० ॥४९। मुहवीणियं जाव हरियवी० वाएइ वायंत वा सा० अण्णतराणि वा तहापगाराई अणुदिनाई | सद्दाई उदीरेइ उदीरंतं वा सा० '१३२५०-६१० उद्देसियं सेज अणुपविसइ अणुपविसंतं वा सा०६२० सपाहुडियो६३० सपरिकम्मी६४ जे० 'नथि संभोगवत्तिया किरिय' ति क्यइ वयंतं वा सा० '२७५६५० वत्थं वा पडिग्गहं वा कंबलं वा पायपुञ्छणं वा अलं थिरं धुवं धरणिज्ज पलिच्छिदिय पलिच्छिदिय परिद्धवेइ परिष्टुंवंतं वा सा० ६६० लाउयपायं वा दारुपायं वा मट्टियापा० वा०६७/० दण्डगंवा जाव पिप्पलसूइगंवा पलिभज्जिय परिद्धवेइ परिद्धवंतं वा सा०'२८१६८० अइरे गपमाणं ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥]
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
रयहरणसीसाई धरेइ धरतं वा सा०६९।० सुहुमाई रयहरणसीसाइं रेइ करतं वा सा०७०१० रयहरणस्स एक्कं बंधं देइ दें वा सा०७१।० रयहरणस्स परं तिण्हं बंधाणं देइ देंतं वा सा०७२। जे० रयहरणं अविहीए बंधइ बंधतं वा सा०७३।० कण्डुसगबंधेण बंधइ बंधतं वा सा०७४।० वोसटुं धरेइ धरंतं वा सा०७५० अनिसटुं धरेइ धरतं वा सा०७६० अभिक्खणं अभिक्खणं अहिटेइ अहिटुंतं वा सा०७७० उस्सीसमूले ठवइ ठवंतं वा सा०७८० तुडे तुड्डतं वा सा०, तं सेवमाणे आवज्ज मासियं परिहारहाणं उग्धाइयं '३११७९॥ पञ्चमो उद्देसो५॥
जे भिक्खू माउग्गामं मेहुणवडियाए विन्नवेइ वा विण्णवंतं वा सा० ५१११। जे० माउग्गामस्स मेहुणवडियाए हत्थकम्म करे तं वा सा०२० अंगादाणं कद्वेण वा कलिंचेण वा अंगुलियाए वा संचालेइ संचालतं वा सा०, एवं माउग्गामभिलावेण पढमुद्देसाइगमोणेयव्वो जाव सोयसुयं, जे० माउग्गामस्स मेहुणवडियाए अन्नयरंसि अचित्तंसि सोयंसि अणुप्पविसित्ता सुक्कपोग्गले निग्धाएइ निग्धायंतं वा सा०३-१० जे० माउग्गाम मेहुणवडियाए सयं कुज्जा सयं बूया करतं वा० सा०११। जे० माउग्गामस्स मेहुणवडियाएं कलहं कुज्जा कलहं बूया कलहवडियाए गच्छइ गच्छंतं वा सा०।१२।० लेहं लिहइ लेहं लिहावेइ लेहवडियाए गच्छइ गच्छंतं वा सा० '६९११३० पिटुंतं वा सोयंतं वा पोसंतं वा भल्लायएण उप्याएइ उप्यायंतं वा सा०१४। पिटुंत वा सोयंतं वा पोसंतं वा भल्लायएण उप्याएत्ता सीओदगवियडेण वा उसिणोदगवियडेण वा उच्छोलेज वा पधोएज्ज वा०१५० ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
पिट्ठतं वा सोयंतं वा पोसंतं वा भल्लायएण उप्पाएता तेल्लेण वा एवं जहा तइए उद्देसए गंडादीण जो गमो सो चेव इहंपि णेयव्वो जाव अण्णयरेणं आलेवणजाएणं आलिंपेज वा विलिंपेज वा आलिंपतं वा विलिंपतं वा सा० | १६ | एवं जाव धूवेज्ज वा पधूवेज्ज वा ११७-१८।० कसिणाई वत्थाई धरेइ धरंतं वा सा० । १९ । एवं अहयाई । २० । ० धोवमलिणाई ।२११० चित्ताई १२२१० विचित्ताई (२३|० अप्पणो पाए आमज्जेज वा पमज्जेज वा आमज्जंतं वा पमज्जंतं वा सा० एवं तइयउद्देसे जो गमओ सो | चेव इह मेहणवडियाए णेयव्वो जाव जे माउग्गामस्स मेहणवडियाए गामाणुगामं दूइज्जमाणे अप्पणी सीसवारियं करेइ करतं वा सा० (२४-७६।० खीरं वा दहिं वा नवणीयं वा गुलं वा खण्डं वा सक्करं वा मच्छण्डियं वा अन्नयरं वा पणीयं आहारं आहारेइ आहारंतं वा साइज्जइ '८८' तं सेवमाणे आवज्जइ चाउम्मासियं परिहारद्वाणं अणुग्घाइयं ॥ ७७ ॥ छट्टो उद्देसओ६ ॥
जे० माउग्गामस्स मेहणवडियाए तणमालियं वा मुञ्ज० वा भेण्ड० वा मयण० वा पिंछ० वा दन्त० वा सिंग० वा संख० वा हड्ड० वा कट्ट० वा पत्त० वा पुष्फ० वा फल० वा बीय० वा हरियमालियं वा करेड़ करंतं वा सा० धरेइ धरंतं वा सा० पिणिधइ पिणिधंतं वा सा०११ - ३१० अयलोहाणि वा तंब० वा तय० वा सीसग० वा रूपग० वा सुवण्णलोहाणि वा करेइ करंतं वा सा० धरेइ धरंतं वा सा० परिभुञ्जइ परिभुक्तं वा सा०।४-६० हाराणि वा अद्धहाराणि वा एगावलिं वा मुत्तावलिं वा कणगावलिं वा रयणावलिं वा कडगाणि वा तुडियाणि वा केऊराणि वा कुंडलाणि वा पट्टाणि वा मउडाणि वा पलंबसुत्ताणि ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥ पू. सागरजी म. संशोधित
१५
For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobetirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सुवण्णसुत्ताणि वा करेइ करतं वा सा० घरेइ धरतं वा सा० परिभुञ्जइ परिभुजंतं वा सा०१७-९० आईणाणि वा आईणपावराणि वा कंबलाणि वा कंबलपा० कोयरा(वा)णि वा कोयर(व)पा० वा कालमियाणि वा नीलमि० सामाणि वा महासामाणि वा उट्टाणिवा उट्टलेस्साणिवा वग्धाणिवा विवग्धाणिवा परवगाणिवा सहिणाणिवा सहिणकल्लाणाणिवाखोमाणिवा दुगुल्लाणि वा पट्टणाणि वा आवरन्ताणि वा चीणाणि वा अंसुयाणि वा कणगकन्ताणि वा कणगखंसि(खइ )याणि वा कणगचित्ताणि वा कणगविचित्ताणि वा आभरणविचित्ताणिवा रेइ जाव परिभुंजइ परिभुंजंतं वा सा०१०-१२ जे० माउम्गाम मेहुणवडियाए अक्खंसि वा अरुंसि वा उयरंसि वा थणंसि वा गहायसंचालइ संचालतं वा सा०।१३। जे० माउग्गामस्स मेहुणवडियाए अनमनस्स पाए आमज्जेज्ज वा पमज्जेज्ज वा आमन्जंतं वा पमन्जंतं वा सा०, एवं ततियउद्देसगमओ णेयव्यो जाव जे० माउग्गामस्स मेहुणवडियाए गामाणुगाभं दुइज्जमाणे अन्नमन्नस्स सीसदुवारियं करेइ करतं वा सा० ११४-६६। जे० माउग्गामस्स मेहुणवडियाए अणंतरहियाए एवं ससिणिद्धाए ससरक्खाए मट्टियाकडाए चित्तमन्ताए पुढवीए निसीयावेज्ज वा तुयट्टावेज वा णिसीयावेंत वा तुयट्टावेत वा सा०६७-७१० चित्तमन्ताए सिलाए लेलुए०७२-७३० कोलावासंसि वा दारुए जीवपइटिए सअण्डे सपाणे सबीए सहरिए सओस्से सउदए सउत्तिङ्गपणगदगमट्टियमक्कडगसंताणगंसि०७४० आगन्तारेसु वा जाव परियावसहेसु वा०७५० आगन्तागारेसु वा जाव परियावसहेसु वा निसीयावेत्ता वा तुयट्टावेत्ता वा असणं वा० अणुघासेज्ज वा अणुपाएज्ज वा अणुधासंतं ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
वा अणुपायंतं वा सा०७६० अंकंसि वा पलियंकसि वा णिसीयावेत्ता वा तुयट्टावेत्ता वा जाव साइज्जइ ७७ जे० माउग्गामस्स मेहुणवडियाए अंकंसि वा पलियंकंसि वा णिसीयावेत्ता वा तुयट्टावेत्ता वा असणं वा० अणुधासेज्ज वा अणुपाएज्ज वा अणुघासंत वा अणुपायंतं वा सा०७८ जे० माउग्गामस्स मेहुणवडियाए अण्णयरं तेइच्छं आउट्टे आउटेंतं वा सा०७९० अमणुनाई पोग्गलाई नीहरइ नीहरंतं वा सा०८०० मणुनाई पोग्गलाई उवहरइ उवहरंतं वा सा०८११ जे० माउग्गामस्स मेहुणवडियाए अनयरं पसुजाई वा पक्खिजाई वा पायंसि वा पक्खंसि वा पुच्छंसि वा सीससि वा गहाय संचालेइ संचालतं वा सा०८२० सोयंसि कुटुं वा किलिंचं वा अंगुलीयं वा सलागंवा अणुप्पवेसेत्ता संचालेइ संचालतं वा सा०८३३० अयं थी' तिकटु आलिङ्गेज्ज वा परिस्सएज्ज वा परिचुंबेज्ज वा आलिंगंतं वा परिस्सयंतं वा परिचुंबतं वा सा०८४ जे० माउग्गामस्स मेहुणवडियाए असणं वा० देइ देन्तं वा सा०८५-८६। एवं वत्थंपि दोहिं गमएहिं८७-८८) सझायपि दोहिं८९-९०० अन्नयरेणं इंदिएणं आगारं करेइ करतं वा सा०५३' तं सेवमाणे आवज चाउमासियं परिहारहाणं अणुग्घाइयो९१॥ सत्तमो उद्देसओ७॥
जे भिक्खू आगन्तारेसु वा जाव परियावसहेसु वा एगो एगित्थीए सद्धिं जाव कहतं वा साइज्जई ८४ ११० उजाणंसि | वा उज्जाण गिहंसि वा उजाणसालंसि वा निजाणंसि वा निजाणगिहंसि वा निजाणसालंसि वा०२० अमुसि वा अट्टालयंसि
वा पागारंसि वा चरियंसि वा दारंसि वा गोपुरंसि वा एगो०३० दगंसि वा दगमगंसि वा दगपहंसि वा दगतीरंसि वा दगठाणंसि || श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
वा एगो०४० सुन्नगिहंसि वा सुन्नसासि वा भिन्नगिहंसि वा भिन्नसालंसि वा कूडागारंसि वा कोहागारंसि वा एगो०५० तणगिहंसि वा तणसालंसि वा तुसगिहंसि वा तुससालसि वा बुसगिर्हसि वा बुससालंसि वा एगो०६० जाणसालंसि वा जालगिर्हसि वा जुग्गसालंसि वा जुग्गनिहंसि वा एगो०७० पणियसालंसि वा पणियगिहंसि वा परियायगिहंसि वा परियायसालंसि वा कुवियगिहंसि वा कुवियसालंसि वा एगो०८० गोणसालंसि वा गोणगिहंसि वा महाकुलंसि वा महागिहंसि वा एगो एगित्थीए सद्धि विहारं वा करेइ सज्झायं वा करेइ असणं वा० आहारेइ उच्चारं वा पासवणं वा परिवेइ अन्त्यरं वा अणारियं निठुरं अस्समणपाओग्गं कह कहेइ कहतं वा सा० ८७'१९१० राओ वा वियाले वा इत्थीमझगए इत्थीसंसत्ते इत्थीपरिवुडे अपरिमाणाए कहं कहेइ कहतं वा सा०११०० सगणिच्च्यिाए वा परगणिच्च्यिाए वा निग्गन्थीए सद्धिं गामाणुगामं दुइज्जमाणे पुरओ गच्छमाणे | पिटुओ रीयमाणे ओहयमणसंकप्पे चिंतासोयसागरसंपविढे करतलपल्हत्थमुहे अज्झाणोवगए विहारं करेइ जाव रतं वा सा०११० नायगंवा अनायगंवा उवासयं वा अणुवासयं वा अन्तो उवस्सयस्स अद्धं वा राइंकसिणं वा राई संवसावेइ संवसावंतं वा सा०।१२। जे० तं न पडियाइक्खइ नपडियाइक्खंतं वा सा०।१३। जो तं पडुच्च निक्खमइ वा पविसइ वा० १३६११४। जे भिक्खूरत्रो खत्तियाणं मुदियाणं मुद्धाभिसित्ताणं समवाएसु वा पिण्डमहेसु वा असणं वा० पडिग्गाहेइ पडिग्गाहेंतं वा सा०११५० उत्तरसालंसि वा उत्तरगिहंसि वा रीयमाणाणं०१६० हयसालगयाण वा गयसा० वा मंतसा० वा गुज्झसा० वा रहस्ससा० वा ॥ श्री निशीथसूत्र
| १८ |
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobetirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
| मेहुणसा० वा०।१७० संनिहिसंनिचयाओ खीरं वा दहिं वा नवणीयं वा सष्णिं वा गुलं वा खण्डं वा सक्करं वा मच्छण्डियं वा |
अन्नयरं वा भोयणजायं पडिगाहेइ पडिगाहेंतं वा सा०।१८१० उस्सट्ठपिंडं वा संसद्धपिण्डं वा अनाहपिण्डं वा किविणपिण्डं वा वणीमगपिण्डं वा पडिगाहेइ जाव साइज १५५' तं सेवमाणे आवजइ चाउम्भासियं परिहारहाणं अणुग्धाइयो१९॥ अटुमो उद्देसओ८॥
जे भिक्खू रायपिण्डं गेण्हइ गेण्हतं वा सा०१० भुंजइ भुंजतं वा सा० १६१२० रायन्तेपुरं पविसइ पविसंतं वा सा०३० | रायन्तेपुरियं वएज्जा आउसो! रायंतेउरिए! नो खलु अहं कप्पइ रायन्तेपुरं निक्खमित्तए वा पविसित्तए वा, इमण्हं तुमं पडिग्गहगं गहाय रायन्तेपुराओ असणं वा० निहडियं आहटु दलयाहि' जे तं एवं वयइ वयंत वा साजे भिक्खू य णं रायन्तेउरिया वएज्जा आउसन्तो! समणानो खलु तुझंकप्पइ रायन्तेपुरं निक्खमित्तए वा पविसत्तिए वा आहरेयं पडिग्गहगंजाए अहं रायन्तेपुराओ असणं वा० णीहडियं आहटु दलयामि' जे एवं पडिसुणेइ पडिसुणतं वा सा० '२९ जे भिक्खू रत्रो जाव मुद्धाभिसित्ताणं दुवारियभत्तं वा पसुभत्तं वा भयगभत्तं वा बलभत्तं वा कयगभत्तं वा हयभत्तं वा गयभत्तं वा कन्तारभत्तं वा दुब्भिक्खमतं वा दुकालभत्तं वा दमगमत्तं वा गिलाणभत्तं वा वदलियाभत्तं वा पाहुणगभत्तं वा पडिगाहेइ पडिगाहंतं वा सा० '३६६ जे भिक्खू रण्णो खत्तियाण जाव मुद्धाभिसित्ताणं इमाई छद्दोसाययणाई अजाणित्ता अपुच्छिय अगवेसिय परं चायपञ्चरायाओ ॥ श्री निशीथसूत्र ॥]
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
| पिण्डवायपडियाए निक्खमइ वा पविसइ वा निक्खमन्तं वा पविसन्तं वा साइज्जइ तं०-कोडागारसालाणि वा भण्डागारसालाणि वा पाणसालाणिवा खीरसा० वा गञ्जसा वा महाणससा० वा०'४२'जे भिक्खूरपणो जाव मुद्धाभिसित्ताणं अइगच्छमाणाण वा निग्गच्छमाणाण वा. '४८८० इत्थीओ सव्वालंकारविभूसियाओ पदभवि चक्खुदंसणपडियाए गच्छइ वा अभिसंधारे वा गच्छन्तं वा अभिसंधारेन्तं वा सा०९० मंसखायाण वा मच्छखा० वा छविखा० बहिया निग्गयाणं असणं वा जाव साइज्जड़१०० अन्त्यरं उववूहणीयं समीहियं पेहाए तीसे परिसाए अणुट्ठियाए अभिनाए अव्वोच्छिन्नाए जे तं अन्नं पडिगाहेइ | पडिगाहेन्तं वा साइज्जइ, अह पुण एवं जाणेज्जा 'इहऽज्ज राया खत्तिए परिवुसिए' जे भिक्खू ताए गिहाए ताए पएसाए ताए उवासन्तराए वा विहारं वा रेइ सज्झायं वा जाव कहतं वा सा० '६१।११। जे भिक्खू रण्णो खत्तियाणं जाव अभिसित्ताणं बहिया जत्तासंठियाणं असणंवा० पडिगाहेइ पडिगाहंतवासा०।१२ बहियाजत्तापडिणियत्ताणं०१३ एवं नईजत्तापट्ठियाणं०।१४० पडिणियत्ताणं०११५० गिरिजत्तापट्ठियाणं०१६० गिरिजत्तापडिणियत्ताणं०१७/० महाभिसेयंसि वट्टमाणसि निक्खमइ वा | पविसइ वा निक्खमंतं वा पविसंतं वा सा० ९०११८ जे भिक्खू जाव अभिसित्ताणं इमाओ दस आभिसेक्काओ रायहाणीओ उद्दिवाओ गणियाओ वञ्जियाओ अंतो मासस्स दुक्खुत्तो वा तिक्खुत्तो वा निक्खमइ वा पविसइ वा निक्खमन्तं वा पविसन्तं वा साइज्जइ तंजहा-चभ्या महरा वाणारसी सावत्थी साएयं कंपिल्लं कोसंबी मिहिला हथिणापुरं रायगिह १००।१९ जे भिक्खू ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
| २०
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
रनो० असणं वा० परस्स नीहडं पडिगाहेइ पडिगाहेन्तं वा साइज्जइ तं०-खत्तियाण वा राईण वा कुराईण वा रायसंसियाण वा | रायपेसियाण वा०१२०० नडाण वा नट्टाण वा कच्छुयाण वा जल्लाण वा मल्लाण वा मुट्ठियाण वा बेलम्बगाण वा कहगाण वा पवगाण वा लासगाण वा दोक्खलयाण वा छत्ताणुयाण वा०२१० आसपोसयाण वा हत्थिपो० वा महिसपो० वा वसहपो० वा सीहपो० वा वग्धपो० वा अयपो० वा पोयपो० वा मिगपो० वा सुणहपो० वा सूयरपो० वा मेण्ढपो० वा कुक्कुडगो० वा तित्तिरपो० वा वट्टयपो० वा लावयपो० वा चीरल्लपो० वा हंसपो० वा मयूरपो० वा सुथपो० वा०२२॥ एवं आसदमगाण वा हथिद० वा०१२३० आसमिठाण वा हथिमि० वा २४० आसरोहाण वा हस्थिरो० वा०१२५० सत्थाहाण वा संवाहावयाण वा अब्भंगावयाण वा उव्वद्यावयाण वा मज्जावयाण वा मण्डावयाण वा छत्तग्गहाण वा चामर० वा हडप्प० वा परियट्ट० वा दीविय० असि० वा घणु० वा सत्ति० कोन्त० वा०२६० वरिसधाण वा कञ्चइजाण वा दोवारियाण वा दण्डारक्खियाण वा०२७० खुजाण वा चिलाइयाण वा वामणीण वा बडभीण वा बब्बीण वा पउसीण वा जोणियाण वा पल्हवियाण वा इसिणीण वा थारुगिणीण वा लसीण वा लासीण वा सिंहलीण वा आलबी(रबी)ण वा पुलिन्दीण वा सबरीण वा पारिसीण वा०, तं सेवमाणे आवजइ चाउम्मासियं परिहारद्वाणं अणुग्धाइयं १११॥२८॥ नवमो उद्देसओ९॥
जे भिक्खू भदन्तं आगाढं वयइ व्यंतं वा सा०१० फरुसी० आगाढफरुसं '३५'३० अन्नयरीए अच्चासायणाए ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अच्चासाएइ अच्चासायंतं वा सा०५२४जे भिक्खूअणन्तकायसंजुत्तं आहारं आहारेइ आहारेत वा सा०५६५० आहाकम्म भुञ्जइ भुझंतं वा सा० '८१६० पडुप्पन्नं वागरेइ वागरेंतं वा सा०७० अणागयं निमित्तं वागरेइ वागरंतं वा सा०९३८० | सेहं विष्परिणामेइ विपरिणामंतं वा सा०९० अवहरइ अवहरंतं वा सा०१०० दिसं विपरिणामेइ विष्परिणामंतं वा सा०११०
अवहरइ अवहरंतं वा सा० १५७११२१० बहियावासियं आएसं परं तिरायाओ अविफालेत्ता संवसावेइ संवसावेंतं वा सा०१३० साहिगरणं अविओसवियपाहुडं अकडपायच्छित्तं संभुञ्जइ संभुंजंतं वा सा० -२५३११४० उग्धाइयं अणुग्घाइयं वयइ वयंत वा सा०।१५० अणुग्धाइयं उग्याइयं०१६० उग्घाइए अणुग्याइयं देइ देंतं वा सा०१७० अणुग्धाइए उग्धाइयं०१८ जे भिक्खू उग्धाइयं सोच्चा नच्चा संभुअइ संभुंजंतं वा सा०११९० उग्धाइयहेउ०१२०० उग्घाइयसंकल्पं०२१) उग्धाइयं वा उग्धाइयहे वा उग्धाइयसंकष्पं वा० १२२० अणुग्धाइयं० अणुग्घाइयहे. अणुग्धाइयसंकल्प० अणुग्धाइयं वा अणुग्धाइयहेउवा | अणुग्धाइयसंकप्पं वा० १२३-२६० उग्धाइयं वा अणुग्धाइयं वा० १२७० उग्धाइयहे वा अणुग्घाइयहे वा० १२८० उग्धाइयसंकल्प वा अणुग्धाइयसंकल्पवा० १२९० उग्धाइयं वा अणुग्धाइयं वा उग्धाइयहे वा अणुग्धाइयहेउवा उग्धाइयसंकप्पं वा अणुग्धाइयसंकप्पं वा० १३० जे भिक्खू उग्गयवित्तीए अणथमियमणसंकप्पे संथडिए निविइगिच्छासमावन्नेणं अप्पाणेणं असणं वा० पडिगाहेत्ता संभुअइ संभुञ्जन्तं वा सा०३१० संथ० विइगिच्छा०३२० असंथडिए निविइगिच्छा०॥३३० असं० || श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
| विइगिच्छा० (अह पुण एवं जाणेज्जा अणुग्गए सूरिए अत्यभिए वा, से जंच मुहे जं च पाणिंसि जं च पडिग्गहे तं विगिञ्चिय | विसोहिय तं परिद्ववेमाणे नाइक्कमड़, जो तं भुंजइ भुंजंतं वा साइज्जइ ) ३२५ '३४ । जे भिक्खू राओ वा वियाले वा सपाणं | सभोयणं उग्गालं उग्गिलित्ता पच्चोगिलड पच्चोगिनंतं वा सा० ' ३५६ ॥३५ । जे भिक्खू गिलाणं सोच्चा न गवेसइ नगवेसंतं | वा सा० (३६० उम्मग्गं वा पडिपहं वा गच्छ गच्छंतं वा सा०|३७| जे भिक्खू गिलाणवेयावच्चे अब्भुट्टियस्स सएण लाभेण असंथरमाणस्स जे तस्स न पडितप्पइ नपडितमेतं वा सा०२३८२० गि० अब्भुट्ठियं गिलाणपाओगे दव्वजाए अलभमाणे जे तं न पडियाइक्खड़ नपडियाइक्खतं वा सा० '५१२१३९० पढमपाउसंसि गामाणुगामं दूइज्जइ दूइज्जतं वा सा० १४० १० वासावासं पज्जोसवियंसि दूइज्जइ दूइज्जतं वा सा०२४११० अपज्जोसवणाए पज्जोसवेइ पज्जोसवेंतं वा सा०।४२।० पज्जोसवणाए न पज्जोसवेइ न पज्जोसवंतं वा सा०|४३|० पज्जोसवणाए गोलोमाइंपि वालाई उवाइणावेइ उवाणणावेंतं वा सा० २४४/० पज्जोसवणाए इत्तिरियंपि आहारं आहारेइ आहारेंतं वा सा० ।४५ १० अन्नउत्थियं वा गारत्थियं वा पज्जोसवेइ पज्जोसवेंतं वा सा० '६१०' १४६ १० पढमसमोसरणुद्देसपत्ताइं चीवराई पडिगाहेइ पडिगार्हतं वा सा० '६६४' तं सेवमाणे आवज्जइ चाउम्मा सियं परिहारद्वाणं अणुग्घाइयं । ४७॥ दसमो उद्देसओ १० ॥
जे भिक्खू अयपायाणि वा कंस० वा तंब० वा तय० वा रुम्प० वा सुवण्ण० वा जायरूव० वा मणि० वा काय० ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
२३
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobetirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
कणग० वा दन्त० वा सिंग० वा चम्म० वा चेल० वा अंकपा० वा संख० वा वइर० वा करेइ करतं वा सा० ११० धरेइ ||
तं वा सा०२० परिभुंजइ परि जन्तं वा सा०३० अयबंधणाणि वा जाव वइरबंधणाणि वा करेइ करेंतं वा सा० जाव परिभुंजइ परिभुंजतं वा सा०४-६० परं अद्धजोयणमेराओ पायवडियाए गच्छइ गच्छंत् वा सा०७० परं अद्धजोयणमेराओ सपच्चवायंसि पायं अभिहडं आहटु देजमाणं पडिगाहेइ पडिगाहंतं वा सा० २३'८० धम्मस्स अवण्णं वयइ व्यंतं वा सा०६९० अधम्मस्स वण्णं०३६११०० अन्नउत्थियस्स वा गारस्थियस्स वा पाए आमजिज्ज वा पमजिज्ज वा आमन्जंतं वा पमज्जतं वा सा० एवं तइयउद्देसगमेण णेयव्वं नवरं अनउत्थियगारस्थियाभिलावा जाव से गामाणुगामं दूइज्जमाणे अण्णउत्थ्यिस्स वा गारत्थियस्स वा सीसवारियं रेइ तं वा सा० ३८११-६३० अप्पाणं बीभावेइ बीभावंतं वा सा०६४१० परं०६५० अप्पाणं विम्हावेइ विम्हावेंतं वा सा०६६० परं०६७० अपाणं विष्परियासेइ विपरियासेंतं सा०६८० पं०६९० मुहवण्णं
रेइ क्रतं वा सा० '८४७०० वेरज्जविरुद्धरज्जंसि सजंगमणं आगमणं गमणागमणं रे जाव सा० ११५७१० दियाभोयणस्स अवण्णं वयइ वयं वा सा०७२।० राइभोयणस्स वण्णं० १२०१७३० दिया असणं वा० पडिगाहेत्ता दिया भुंजइ०७४।० दिया ५० रत्तिं भु०७५० रत्तिं ५० दिया भु०७६० रत्तिं पडिगाहेइ रत्तिं भुंजइ भुंजंतं वा सा० '१९१७७० असणं वा० अणागाढे परिवासेइ परिवासंतं वा सा०७८० परिवासियस्स असणस्स वा० त्यप्यमाणं वा भूइ० वा आहारं आहारे ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
| २४ |
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
| आहारंतं वा सा० '२०२ १७९० मंसाइयं वा मच्छाइयं वा मंसखलं वा मच्छखलं वा आहेणं वा पहेणं वा सम्मेलं वा हिंगोलं वा अन्नयरं वा तहप्पगारं विरूवरूवं हीरमाणं पेहाए ताए आसाए ताए पिवासाए तं स्यणि अन्नत्थ उवाइणावेइ उवातिणावेंतं वा सा० ' २१२१८०० निवेयणपिण्डं भुंजइ भुंजंतं वा सा० २१५'८११० अहाछन्दं पसंसइ पसंसंतं वा सा०२८२२० वंदन वंदनं वा सा० २२६ १८३० नायगं वा अनायगं वा उवासगं वा अणुवासगं वा अणलं वा पव्वावेइ पव्वावेंतं वा सा०८४१० उवद्वावेइ उवद्वावतं वा सा० '४९१ १८५२० नायएण वा अनायएण वा उवासएण वा अणुवासएण वा अणलेण वेयावच्चं कारेइ | कारंतं वा सा०' ४९६ '१८६० सचेले सचेलगाणं मज्झे संवसइ संवसंतं वा सा०।८७१० अचेले सचेलगाणं० ८८० सचेले | अचेलगाणं० १८९१० अचेले अ'५०७ १९०० पारियासियं पिप्पलिं वा पिप्पलिचुण्णं वा सिंगबेरं वा सिंगबेरचुण्णं वा बिलं वा | लोणं वा उज्झि (ब्भि)यं वा लोणं आहारेइ आहारंतं वा सा० '५२० १९१२० गिरिपडणाणि वा मरुप० वा भिगुप्० वा तरुप० वा गिरिपक्खंदणाणि वा मरु० वा तरु० जलपवेसाणि वा जलण० वा जलपक्खंदणाणि वा जलण० वा विसभक्खणाणि | वा सत्थोवाडणाणि वा अंतोसल्लमरणाणि वा वेहाणसाणि वा गिद्धपट्टाणि वा वलयमरणाणि वा जाव अन्नयराणि वा तहम्पगाराणि बालमरणाणि पसंसइ पसंसंतं वा सा० '५३७' तं सेवमाणे आवज्जइ चाउम्मासियं परिहारद्वाणं अणुग्धाइयं । ९२ ॥ एक्कारसमो उद्देसओ ११॥
॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
२५
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
पू. सागरजी म. संशोधित
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
जे भिक्खू कोलुणपडियाए अनयरिं तसपाणजाई तणपासएण वा मुंजपा० वा कट्ठपा० वा चम्मपा० वा वत्तपा० वा रज्जुपा० वा सुत्तपा० वा बंधइ बंधतं वा सा०।१० बद्धेल्लगं वा मुयइ मुयंतं वा सा० १० १२० अभिक्खणं अभिक्खणं पच्चक्खाणं भञ्जइ भंजंतं वा सा०।१५।३० परित्तकायसंजुत्तं आहारेइ आहारतं वा सा० '२०४० सलोमाई चम्माई धरेइ धरंतं वा सा० ४५'५० तणपीढगं वा पलालपी० वा छगणपी० वा कट्ठपी० वा परवत्थेणोच्छन्नं अहिढेइ अहिटुंत वा सा० '५०६० निग्गन्थीए संघाडि अनउथिएण गारथिएण वा सिव्वावेइ सिव्वावंतं वा सा० ५७'७० पुढवीकायस्स वा कलमायमविसमारभइ समारभंतं वा सा० एवं जाव वणप्फतिकायस्स'६१८० सचित्तरुक्खं दुरुहइ दुरुहंतं वा सा०'६६९० | गिहिमत्ते भुञ्जइ भुंजतं वा सा० १०० गिहिवत्थं परिहेइ परिहंत वा सा०।११० गिहिनिसेज्जं वाहेइ वाहतं वा सा०।१२।० | गिहितिगिच्छं करेइ तं वा सा०८२११३० पुरेकम्मकडेण हत्थेण वा मत्तेण वा दविएण वा भायणेण वा असणं वा० | पडिगाहेइ पडिगार्हतं वा सा०११४० अन्नउत्थियाण वा गारत्थियाण वा सीओदगपरिभोएण०१४२११५० कट्ठकम्माणि वा चित्तक० वा पोत्थक० वा दन्तक० वा मणिक० वा सेलक० वा गंठिमाणि वा वेढिमाणि वा पूरिमाणि वा संधाइमाणि वा पत्तच्छेज्जाणि वा विविहाणि वा वेहिमाणि वा चक्खुदंसणवडियाए अभिसंधारेइ अभिसंधारतं वा सा०।१६० वप्पाणि वा फलिहाणि वा उप्फलाणि वा पल्ललाणि वा उज्झराणि वा निझराणि वा वावीणि वा पोक्खराणि वा दीहियाणि वा गुंजालियाणि ॥ श्री निशीथसूत्र ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
वा सराणि वा सरपंतियाणि वा सरसरपं० वा०१७० कच्छाणि वा गहणाणिवा नूमाणि वा वणाणि वा वणविदुग्गाणि वा पव्वयाणि वा पव्वयवि० वा० ११८० गामाणिवा नगराणि वा खेडाणि वा कब्बडाणिवा मडम्बाणि वा दोणमुहाणि वा पट्टणाणि वा आगराणि वा सम्बाहाणि वा संनिवेसाणि वा०११९० गाममहाणि वा जाव संनिवेसमहाणि वा०२०० गामवहाणि वा जाव संनिवेसवहाणि वा गामदाहाणि वा जाव संनिवेसदाहाणि वा०२१० गामपहाणि वा जाव संनिवेसपहाणि वा०२२१० आसकरणाणि वा हथिक० वा उट्टक० वा गोणक० वा महिसक० वा सूयरक० वा०१२३० आसजुद्धाणि वा हत्थिजु० वा उट्टजु० वा गोण० महिसजु० वा०२४० उज्जूहियट्ठाणाणि वा हयजूहियट्ठाणाणि वा गयजूहियट्ठाणाणि वा० १२५० अभिसेयढाणाणिवा अक्खाइयट्ठाणाणिवामाणुम्माणियट्ठा० वामहयाहयनदृगीयबाइयतन्तीतलतालतुडियपडुप्पवाइय० वा०२६० आघायणाणि वा डिम्बाणि वा डमराणि वा खाराणि वा वेराणि वा महाजुद्धाणि वा महासंगामाणि वा कलहाणि वा बोलाणि वा०२७० विरूवरूवेसु महुस्सवेसु इत्थीणि वा पुरिसाणि वा तेराणि वा मज्झिमाणि वा डहराणि वा अणलंकियाणि वा सुअलंकियाणि वा गायन्ताणि वा वायन्ताणि वा नच्चन्ताणि वा हसन्ताणि वा रमन्ताणि वा मोहन्ताणि वा विउलं असणं वा० परिभायन्ताणि वा परि जन्ताणि वा० सा०१२८० इहलोइएसु वा रूवेसुं पलोइएसु वा रूवेसुं दिढेसु वा अदिढेसु का सुएसु
वा असुएसु वा विनाएसु वा अविनाएसु वा रूवेसु सजइ रज्जइ गिज्झइ अझोववज्जइ सज्जमाणं वा जाव अझोववज्जमाणं In श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
वा सा० १६३१२९० पढमाए पोरिसीए असणं वा० पडिगाहेत्ता पच्छिम् पोरिसिं उवाइणावेइ उवाइणावंतं वा सा० १८९१३०० | परं अद्धजोयणभेराओ असणं वा० उवाइणावेइ उवायणावेंतं वा सा० २१८' १३१० दिया गोमयं पडिगाहेत्ता दिया कायंसि
वणं आलिम्पेज वा विलिंपेज वा आलिंपंतं वा विलिंपंतं वा सा०३२० दिया गो० ५० रत्तिं वणं आलिं० विलिंपेज्ज वा३३० | रत्तिं गो० ५० दिया वणं आ० वि०३४। रत्तिं गो० ५० रत्तिं वणं आ० वि०॥३५॥ दिया आलेवणजायं पडिगाहेत्ता दिया कायंसि वणं जाव चउभंगो २२६ १३६-३९० अन्नउत्थिएण वा गारथिएण वा उवहिं वहावेइ वहावेंतं वा सा०४०० तं नीसाए असणं वा० देइ देंतं वा सा० २३०॥४१॥ जे भिक्खू पञ्चिमाओ महण्णवाओ महानईओ उद्दिवाओ गणियाओ वंजियाओ अन्तो मासस्स दुक्खुत्तो वा तिक्खुत्तो वा उत्तरइ वा संतरइ वा उत्तरन्तं वा संतरन्तं वा साइज्जइ, तंजहा-गंगा जउणा सरऊ एरावई मही '२७८' तं सेवमाणे आवजइ चाउम्भासियं परिहारट्ठाणं उग्धाइयो४२॥ बारसमो उद्देसओ १२॥
जे भिक्खू अणन्तरहियाए पुढवीए ठाणं वा सेजं वा णिसीहियं वा चेएइ चेयंतं वा सा० जाव मक्कडासंताणगंसि।१-८२० थूणसि वा गिहेलुयसि वा उसुयालंसि वा कामजालंसि वा०।१० कुलियंसि वा भित्तिसि वा सिलसि वा लेलुयंसि वा अन्तलिक्खजायंसि वा०।१०० खंधंसि वा फलहंसि वा मञ्जसि वा मण्डवंसि वा मालंसि वा पासायंसि वा दुब्भद्धे दुण्णिक्खित्ते अनिकम्ये चलाचले० '२२१११जे भिक्खू अनउत्थिय वा गारत्थियं वा सिप्पं वा सिलोगं वा अट्ठापयं वा कक्कडगंवा वुग्गह ॥ श्री निशीथसूत्र ॥
| २८ ।
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
वा सलाहं (ग) वा सलाहकढहत्थयं वा सिक्खावेइ सिक्खावेंतं वा सा०१२० आगाढं वयइ वयंतं वा सा०, फरुसं, आगाढफरुसं, अन्नयरीए अच्चासायणाए अच्चासाएइ अच्चा० सा० '३१११३-१६१ जे भिक्खू अन्न उत्थियाण वा गारस्थियाण वा कोउगकम्म करेइ करतं वा सा०१७० भूइकम्म०।१८० पसिणं कहेइ०।१९। पसिणापसिणं०१२००तीयं निमित्त०।२१० लक्खणं०।२२।० | सुमिणं०२३० विजं पांजइ पउंजंतं वा सा०५०१२४१ एवं मन्ती२५। जोगं २६० नट्ठाणं मूढाणं विष्परियासियाणं मग्गं
वा पवेएइ संधिं वा ५० मग्गेण वा संधिं ५० संधीओ वा मग्गं ५० पवेएतं वा सा०२७० धाउं पवेएइ पवएतं वा सा०१२८१० निहिं० '६२१२९। जे भिक्खू मत्तए अप्पाणं देहइ देहंतं वा सा०३०० अदाए०३१। एवं असीए ३२। मणिए।३३। उड्डपाणे॥३४॥ तेल्ले३५। फा( पा)णिए।३६ । वसाए ७३'३७० वमणं पडिकम्मं करेइ करतं वा सा०३८० विरेयणं०३९० वमणविरेयणं०।४०० अरोगियं०८४४१० पासत्थं वंदइ वंदंतं वा सा० पसंसइ पसंसंतं वा सा '११९' ४२-४३१ एवं ओसन्न १४४-४५। कुसीलं ४६-४७। नितियं ।४८-४९। संसत्तं ५०-५१। काहियं ५२-५३। पासणियं ५४-५५। मामगं ५६५७संपसारगं '११९' ५८-५९० घाइपिंडं भुंजइ भुंजंतं वा सा०६०। एवं दूइ०६१। निमित्त०६२। आजीविय०६३ वणीमगपि०६४। तिगिच्छ।०६५। कोह०६६ माण०६७) माया०६८ लोभ०६९। विज्जा०७० मन्त०७१। जोग०७२। चुण्ण०७३।० अन्तद्धाण० २१६' तं सेवमाणे आवजइ चाउम्मासियं परिहारहाणं उग्याइयो७४॥ तेरसमो उद्देसओ १३॥ ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित |
| २९
For Private And Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobetirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
जे भिक्खू पडिग्गहं किणइ किणावेइ कीयं आहटु देजमाणं पडिग्गाहेइ पडि० सा०१० पामिच्चेइ पामिच्चावेई | पामिच्चियं०२० परियट्टेइ परियडावेइ परियट्टियं०३० अच्छेज अनिसि अभिहडं० ५१।। जे भिक्खू अइरेगं पडिग्गहगं गणिं उद्दिसिय गणिं समुद्दिसिय तं गणिं अणापुच्छिय अणामन्तिय अनमनस्स वियरइ वियरतं वा सा०५० खुड्डगस्स वा खुड्डियाए वा थेरगस्स वा थेरियाए वा अहत्थच्छिन्नस्स अपायच्छिन्नस्स अनासच्छिन्नस्स अण्ण च्छिन्नस्स अणोच्छिन्नस्स सकस्स देइ देंतं वा सा॥६० खुड्डगस्स वा जाव थेरियाए वा हत्थच्छिन्नस्स० ओढ़च्छिन्नस्स अक्स्स न देइ न देंतं वा सा० '१५३७१ जे भिक्खू पडिग्गहं अणलं अथिरं अधुवं अधारणिज धरेइ प्रेतं वा सा०८० अलं थिरं धुवं धारणिज्जं न धरेइ न तं वा सा० १५९१९ जे भिक्खू वण्णमन्तं पडिग्गहं विवण्णं करेइ करेंतं वा सा०।१०। विवण्णं पडिग्गहं वण्णमन्त०११॥ जे भिक्खू 'नो नवए मे पडिग्गहे लद्धे तिकटु तेल्लेण वा घएण वा नवीएण वा वसाए वा मक्खेज वा भिलिंगेज्ज वा मक्खतं वा भिलिंगंतं वा सा०१२० लोद्धेण वा कक्केण वा चुण्णेण वा वण्णेण वा उल्लोलेज वा उव्वले हे )ज्ज वा उल्लोलंतं वा उव्वलं होतं वा सा०११३८० सीओदगवियडेण वा जाव उसिणोदगवियडेण वा उच्छोलेज्ज वा पधोएज्ज वा०॥१४० बहुदेवसिएण तेल्लेण वा० लोद्धेण वा० सीओदगवियडेण जाव सा०१५-१७ जे णवए में पडिग्गहे इतिकटु एवं दो गमा भाणियव्वा ॥ जे० सुब्भिगंधे पडिग्गहे लद्धे इतिकटु० बहुदेवसिएण सीओदगवियडेण वा जाव सा०१८-२३ जे नो नवए ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सुब्भिगंधेणवि दो चेव गमा॥ जे दुब्भिगंधे पडिग्गहगे लद्धेत्ति० दुब्भिगंधेण दो चेव गमा णेयव्वा १७४।२४-२९१ जे भिक्खू अणन्तरहियाए पुढवीए जाव जीवपतिहिते सअंडे जाव ससंकमणसि चलाचले सपडिग्गहगं आयावेज वा पयावेज वा आया० पयावंतं वा सा०३०-४० एवं जे० कुलियंसि वा जाव लेलुयंसि वा सपडिग्गहगं आया० पया० साइ०४१। जे० खंसि जाव पासायंसि वा अन्नयरंसि वा अंतरिक्खजायंसि सपडि० १७९ १४२० पडिग्गहाओ पुढवीकायं आउकायं तेउकायं नीहरइ नीहरावेइ नीहरियं आहटु देजमाणं पडिग्गाहेइ पडिग्गाहंत वा सा०॥४३० कंदाणि वा मूलाणि वा पत्ताणि वा पुष्पाणि वा फलाणि वा बीयाणि वा०४४ ओसहिबीयाई०।४५० तसपाणजायं० १९५'४६ जे भिक्खू पडिग्गहगं णिक्कोरेइ णिकोरावेइ णिक्कोरियं आहटु देज्जमाणं पडिग्गाहेइ पडिगाहंतं वा सा० २००१४७जे भिक्खू नायगंवा अनायगंवा उवासगंवा अणुवासगं वा गामन्तरंसि वा गामपहन्तरंसि वा पडिग्गहगं ओभासिय २३ जायइ जायंतं वा सा०४८० अणुवासगंवा परिसामझाओ उहवेत्ता० २१३ ४९ जे भिक्खू पडिग्गहगनीसाए उडुबद्ध वसइ वसंतं वा सा० ५०० वासावासं० २१७' तं सेवमाणे आवजइ चाउम्मासियं परिहारहाणं उग्धाइयं५१॥ चउद्दसमो उद्देसओ १४॥
जे भिक्खू भिक्खूणं आगाढं वयइ क्यंत वा सा०१॥ एवं फरुसं०१२। आगाढफरुसं०३० अन्नयरीए अच्चासायणाए अच्चासाएइ २४ाजे भिक्खू सचित्तं अम्बं भुञ्जइ भुंजंतं वा सा०५ विडसइ विडसंतं वा सा०६ सचित्तं अम्बं वा अम्बपेसिं || श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
या अम्बभित्तं वा अम्बसालगं वा अम्बडालगं वा अम्बचोयगं वा भुजइ भुंजंतं वा सा० 1७1० विडसह विडतं वा सा०८१० सचित्तपइट्ठियं अम्बं भुञ्जइ०, एवं सचित्तपतिट्ठिएणवि चत्तारि आलावगा णेयव्वा' २५८ ' १९ - १२ । जे भिक्खू अन्नउत्थिएण वा गारत्थिएण वा अप्पणो पाए आमंज्जावेज्ज वा पमज्जावेज्ज वा आ० प० सा०, एवं तइयउद्देसगमओ णेयव्वो जाव सीसवारियं, जे गामाणुगामं दुइज्जमाणे अन्नउत्थिएण वा गारत्थिएण वा अप्पणी सीसवारियं कारवेड़ कार० सा०२१३-६५ । जे भिक्खू आगन्तारेसु वा जाव महागिहंसि वा उच्चारपासवणं परिद्ववेइ परिट्ठवंतं वा सा० २६८ १६६-७४) जे भिक्खू अन्नउत्थियस्स वा गारत्थियस्स वा असणं वा० देइ देतं वा सा० (७५ । पडिच्छइ पडिच्छंतं वा सा० २७६ । वत्थं वा पडिग्गहं वा कंबलं वा पायपुच्छणं वा देइ देतं वा सा० (७७० पडिच्छइ पडिच्छंतं वा सा० १७८ । जे भिक्खू पासत्यस्स असणं वा० देइ देतं वा सा० पडिच्छति पडि० सा०, वत्थं वा जाव पायपुञ्छणं वा देतिदेंतं वा सा० वत्थं० वा पडिच्छइ प० सा० १७९-८२ । एवं ओसन्नस्सा८३८६। कुसीलस्स ।८७-९०१ नितियस्स ।९१-९४ । संसत्तस्स "३०४ १९५ - ९८ । जे भिक्खू जायणावत्थं वा निमन्तणावत्थं वा अजाणिय अपुच्छिय अगवेसिय पडिग्गाहेइ पडिग्गाहेन्तं वा साइज्जइ, से य वत्थे चउण्हं अन्नयरे सिया तंजहा निच्चनियंसणिए मज्जणिए छणुस्सविए रायदुवारिए ' ३९४ १९९ । जे भिक्खू विभूसापडियाए अप्पणो पाए आमज्जेज्ज वा पमज्जेज्ज वा आ० प० साति०, एवं तइयउद्देसगमेण जाव जे गामाणुगामं दूइज्जमाणे विभूसापडियाए अप्पणो पाए आमज्जेज्ज वा पमज्जेज वा० ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥ पू. सागरजी म. संशोधित
३२
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सा०१००-१५२० वत्थं वा पडिग्गहं वा कम्बलं वा पायपुञ्छणं वा अन्यरं वा उवगरणजायं धरे तं वा सा०१५३० धोवइ धोवंतं वा सा० ३९८' तं सेवमाणे आवजइ चाउम्मासियं परिहारहाणं उग्धाइयं ११५४॥ पण्णासमो उद्देसओ १५॥
जे भिक्खू सागारियं सेज्जं उवागच्छइ ३० सा० १३३'११० सउदगं सेज्जं अणुपविसइ अणुपदिसतं वा सा० २५६१२१० सागणियं से० '२९३' । ३० सचित्तं उच्छु भुंजइ एवं पत्ररसमे उद्देसे अंबस्स जहा गमो सो चेव इहंपि णेयव्वोहा विडसइ० | ५० सचित्तं अन्तरुच्छुयं वा उच्छुखंडियं वा उच्छुचोयगंवा उच्छुमेरगंवा उच्छुसालगं वा उच्छुडालगंवा भुंजइ० ६० विडसइ० || १७ ० सचित्तपइद्वियं उच्छु भुंजइ०, विडसइ०, अंतरुच्छुयं० २९६' ८-११० आरण्णगाणं वर्णवयाणं अडवीजतासंपट्ठियाणं
असणं वा० पडिगाहेइ पडि० सा० '३०३ ११२० वुसराइयं अवुसराइयं वयइ वयंतं वा सा० १३० अवुस० वुस० '४७७' ।१४० वुसराइयाओ गणाओ अवुसराइयं गणं संक्रमइ संकमंतं वा सा० ११५० वुग्गहवकंताणं असणं वा० देइ देंतं वा सा० | १६० पडिच्छइ पडिच्छंतं वा सा० ११७ एवं वत्थं वा पडिग्गहं वा कम्बलं वा पायपुञ्छणं वा देइ देंतं वा सा० ११८० पडिच्छइ पडि० सा० ११९। एवं वसहिवि दोहिं गमएहिं, देइ० । २०। पडिच्छइ० । २१० अणुपविसइ० । २२० सज्झायं दे देंतं वा सा० १२३० सझायं पडिच्छइ पडि० सा० '४९६' । २४० विहं (अडविं) अणेगाहगमणि अभिसंधारेइ अभि० सा० ५८४' १२५० विरूवरूवाई दस्सुगाययणाई अणारियाई मिलक्खूई पच्चन्तियाई सति लाढे विहाराए संथरमाणेसु ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
संथरणिज्जेसु जणवएसु विहारपडियाए अभिः '६१६' १२६० दुगुञ्छियकुलेसु असणं वा० पडिगाहेइ पडिगाहंतं वा सा० । २७१० वत्थं वा पडिग्गहं वा कम्बलं वा पायपुञ्छणं वा० । २८० वसहिं० । २९० सज्झायं उद्दिसइ उद्दिसंतं वा सा० । ३०० वाएइ वा० वा सा० । ३१० पडिच्छइ पडि० वा सा० । ३२० असणं वा० पुढवीए निक्खिवइ नि० संथारए० १३४१० वेहासे० '६२८' । ३५० अन्नउत्थीहिं वा गारत्थीहिं वा सद्धिं भुंजइ भुजंतं वा सा० १३६० आवेढियपरिवेढिए भुंजइ भु० वा सा०६३८' १३७० आयरियउवझायाणं सेज्जासंथारगं पाएणं संघदेत्ता हत्थेण अणणुनवेत्ता धारयमाणे गच्छइ गच्छंतं वा सा० ६४२' १३८० पमाणाइरित्तं वा गणणाइरित्तं वा उवहिं धरेइ धरतं वा सा० '७४७' १३९० अनन्तरहियाए पुढवीए चलाचले उच्चारपासवणं परिद्ववेइ परिवंतं वा सा० (जाव खंधंसि०) '७४९' तं सेवमाणे आवजइ चाउम्मासियं परिहारद्वाणं उग्धाइयं १४०-५०॥ सोलसमो उद्देसओ १६ ॥
जे भिक्खू कोऊहल्लपडियाए अन्यरं तसपाणजायं तणपासएण वा जाव सुत्तपासएण वा बंधइ बंधतं वा सा० । १० बद्धलगं वा मुयइ मुयंत वा सा० १२० तणमालियं वा जाव हरियमालियं वा पिणद्धइ० करेइ फ्रेतं वा सा० धरेइ ५० वा० ८' १३:५० अयलोहाणि वा जाव सुवण्णलोहाणि वा करेइ करेंत वा सा० घरेइ धरतं वा सा० परिभुजइ ५० सा० १०' । ६-८० हाराणि वा जाव सुवण्णसुत्ताणि वा क० ५० परिभुञ्जइ २० सा० ११' । ९-११० आइणाणि वा जाव ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
[ ३४
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
आभरणविचित्ताणि वा करेइ करेंतं वा सा० धरेइ ५० सा० परिभुंजइ ५० सा० १४' ११२-१४। जा निग्गन्थी निगन्थस्स पाए अन्नथिएण वा गारथिएण वा आमज्जावेज वा एवं ततिओद्देसगमेण णेयव्वं जाव जा निग्गन्थी निग्गन्थस्स गामाणगाम दुइज्जमाणम्स अन्न० गार० सीसवारियं कारवेइ०।१५-६७ जे निग्गन्थे निग्गन्थीए पाए अन्नउस्थिणीए वा गारस्थिणीए वा आमज्जिज्ज वा जाव सा० एवं मग्गिल्लगमयसरिसं णेयव्वं जाव निग्गन्थीए गामाणुगामं दूइज्जमाणीए अन्न० गा० सीसवारियं कारवेइ० '२८' १६८-१२० जे निग्गन्थे निग्गन्थस्स सरिसगस्स सन्ते ओवासे अन्ते ओवासं न देइ न देंतं वा सा० ११२१॥ जा निग्गन्थीए सरिसियाए जाव साइज्जइ '४६' १२२१ जे भिक्खू मालाहडं असणं वा० देजमाणं पडिग्गाहेइ० । १२३० कोहाउत्तं असणं वा० उक्कुन्जिय निकुजिय० । १२४१० मट्टिओलितं असणं वा० उभिदिय निम्भिदिय० ५५' । १२५। जे भिक्खू असणं वा० अन्नयरं पुढवीपइडियं पडिग्गाहेइ० । १२६॥ एवं आउप० । १२७। तेउप० । १२८वणस्सइकायप० '६२' ११२९१जे भिक्खू अच्चुसिणं असणं वा० सुम्पेण वा विहुणेण वा तालियण्टेण वा पत्तेण वा पत्तभङ्गेण वा साहाए वा साहाभङ्गेण वा पेहूणेण वा पेहूणहत्थेण वा चेलेण वा चेलकण्णेण वा हत्थेण वा मुहेण वा फुभित्ता वा वीइत्ता वा आहटु देज्जमाणं पडिग्गाहेइ २० सा० ११३०० असणं वा० उसिणुसिणं पडिगाहेइ ५० सा० । १३१० उस्सेयणं वा संसेयणं वा चाउलोदगं वा वारो दगंवा तिलोदगंवा तुसोदगंवा जवोदगंवा भुसोदगंवा आयाम वा सोवीरं वा अम्बकञ्जियं वा शुध्धविडं वा अहणाधोयं ॥ श्री निशीथसूत्र ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अणंबिलं अपरिणयं अवक्फन्तजीवं अविद्धत्थं पडिग्गाहेइ २० सा० '७४' । १३२१० अप्पणो आयरियत्ताए लक्खणाई वागरेइ वागरंतं वा सा० ८४' १३३० गाएज्ज वा वाएज वा नच्चेज वा अभिणएज वा हयहेसियं हत्थिगुलगुलाइयं उक्कुट्ठसीहनायं वा करे तं वा सा०१३४० भेरीसद्दाणिवा पडह० वा मुख० वा मुइंग० वा एवं नंदि० वा झलरि० वा वल्लरि वा डमरुग० वा मड्डय० वा सददुय० वा पएस० वा गोलुइ० वा अनयराणि वा तहप्पगाराणि वितयाणि सहाणि कण्णसोयपडियाए अभिसंधारेइ अ० सा० बारसमउद्देसगमेण णेयव्वं ॥१३५१० वीणासदाणि वा विपञ्चि० वा तूण० वा वव्वीसग० वा वीणाइय० तुंबवीणाo वा झो (पों)डय० वा ढंकुणस० वा अन्नयराणि वा तहप्पगाराणि वित्याणि सद्दाणि०। १३६ ० तालसदाणि वा कंसताल. वा लत्तिय० वा गोहिय० वा मकरिय० वा कच्छभि० वा महइ० वा सणालिया० वा वालिया० वा अन्नयराणि वा तहप्पगाराणि झुसिराणि० १३७) संखसहाणि वा वंस० वा वेणु० वा खरमुहि० वा परिलि० वा वेच्चा० वा अन्यराणि वा तहप्पगाराणि झुसिराणि०९३' १३८३० वप्पाणि वा फलिहाणि वा जाव इह (पर) लोइएसु वा सहेसु जाव अझोववन्जेमाणं वा सा० १९४' तं सेवमाणे आवजइ चाउम्मासियं परिहारहाणं उग्घाइयं । १३९-१५१॥ सत्तरसमो उद्देसओ १७॥ - जे भिक्खू अणढाए नावं दुरुहइ दुरु० सा० १११ नावं किणइ किणावेइ कीयमाहटु दिज्जमाणं दुरुहइ दुरुहंतं वा सा० एवं जो चोदसमे उद्देसे परिग्गहगमो सोणेयव्वो जाव अच्छेज्जं, णवरं दुरुहतित्ति भाणियव्वं ॥२-५० थलाओ नावं जले ओकसावेइ ॥ श्री निशीथसूत्र ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ओ० सा०६० जलाओ नावं थले उकसावेइ उ२० सा०७० पुण्णं नावं उस्सिञ्चइ ३० सा० ८ सन्नं नावं उप्पिलावेइ उप्पि० सा०९० पडिणावियं कटु नावाए दुरुहइ दु० सा०१००उड्ढगामिणिं वा नावं अहोगामिणिं वा नावं दुरुहइ दु० सा०११० जोयणवेलागामिणिं वा अद्धजोयणवेलागा० वा नावं दु० दु० सा०१२० नावं आकसावेइ ओकसावेइ खेवावेइ रज्जुणा वा कड्ढइ०१३० नावं आलित्तएण वा पण्फिडएण वा वंसेण वा वलेण वा वाहेइ वा० सा०।१४। नावाओ उदगं भायणेण वा पडिग्गहेण वा मत्तेण वा नावाउस्सिञ्चणेण वा उस्सिञ्चइ ३० सा०।१५० नावं उत्तिंगेण उदगं आसवमाणिं उवरूवरि कजलमाणिं पेहाय हत्थेण वा पाए वा आसत्थपत्तेण वा कुसपत्तेण वा मट्टियाए वा चेलकण्णेण वा पडिपीहेइ ५० सा० ।१६३० नावागओ तावागयस्स असणं वा० पडिगाहेइ ५० सा० ३०' एतेण गमेण णावागओ जलगतस्स णावागतो पंकायस्स णावागतो थलगतस्स, एवं जलगएणवि चत्तारि पंकगएणवि चत्तारि थलगएणवि चत्तारि गमा णेयव्वा १७-३२० वत्थं किणइ किणावेइ कीयमाहटु दिज्जमाणं पडिग्गाहइ २० सा०, एवं चोद्दसमे उद्देसे पडिग्गहए जो गमो भणिओ सो चेव इहंपि वत्थेण णेयव्वो जाव वासावासं संवसइ संव० सा० नवरं णिक्कोरणं नत्यि '३१' तं सेवमाणे आवजइ चाउम्मासियं परिहारहाणं उग्घाइयो३३-८८॥ अट्ठादसमो उद्देसओ १८॥
जे भिक्खू वियडं किणइ किणावेइ कीयं आहटु देजमाणं पडिग्गाहेइ ५० स०११। एवं पामिच्चेति पामिच्चावेति ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
| ३७
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
| पामिच्चियमिति० । २ । परियट्टति परियट्टावेति परियट्टियमिति ० 1३1० अच्छेज्जं अनिस अभिहडं० १४) जे भिक्खू गिलाणस्सऽट्ठाए परं तिण्हं वियडदत्तीणं पडिग्गाहेइ ५० सा०२५२० वियडं गहाय गामाणुगामं दूइज्जइ दू० सा० । ६० वियडं गालेइ गालावेइ | गालियं०' २६' (७० चउहिं संझाहिं सज्झायं करेइ करेंतं वा सा० तं० - पुव्वाए संज्ञाए पच्छिमाए संजाए अवर (मज्झ ) हे | अड्ढरत्ते १८१० कालियसुयस्स परं तिहं पुच्छाणं पुच्छइ ५० सा० १९ । दिट्टिवायरस परं सत्तण्हं पुच्छाणं पुच्छइ पु० | सा०' ३६' ११० १० चउसु महामहेसु सज्झायं करेइ करेंतं वा सा० तं इन्दमहे खंदमहे जक्खमहे भूयमहे । ११ । चउसु महापाडिवाएसु | सज्झायं करेइ करेंतं वा सा० तं०- सुगिम्हियापाडिवए आसाढीपा० भद्दवय (इन्दमह ) पा० कत्तियपा० | १२ | पोरिसिं सज्झायं उवाइणावेइ उवा० सा० (१३२० चाउक्कालं सज्झायं न करेइ नक० सा० '४६' (१४१० असज्झाइए सज्झायं करेइ क० सा०।१५ २० अप्पणो असज्झाइए सज्झायं करेइ क० सा० '१५२' (१६२० हेट्ठिल्लाई समोसरणाई अवाएता उवरिल्लाई समोसरणाई वा० वा० वा सा०।१७० नव बंभचेराई अवाएत्ता उवरिमसुयं वाएइ वा वा० सा० ' १६९' (१८० अवत्तं वाएइ वा० सा० (१९१० वत्तं न वाएइ न वा० सा० २०१० अपत्तं वाएड वा० सा०।२११० पत्तं न वाएइ नवा० सा० २१५ ' १२२ । दोण्हंपि सरिसगाणं एकं संचिक्खावेइ एकं न संचिक्खावेइ एकं वाएड एक्कं न वाएइ नवा० सा० '२२१' (२३० आयरियउवज्झाएहिं अविदिन्नं गिरं आइयइ आइ० सा०।२४० अन्नउत्थियं वा गारत्थियं वा वाएड वा० वा सा०२२५० पडिच्छइ ५० सा० २६२० एवं ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
३८
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
पासत्यं । २७-२८ । ओसनं । २९-३०। कुसील।३१-३२ । नितियं । ३३-३४) संसत्तं ' २४३' तं सेवमाणे आवज्जइ चाउम्मासियं परिहारद्वाणं उग्वाइयं ॥३५-३६ ॥ एगुणवीसइमो उद्देसओ १९ ॥
जे भिक्खु मासियं परिहारट्ठाणं पडिसेवित्ता आलोंएंजा अपलिउंचियं आलोएमाणस्स मासियं पलिउंचियं आलोएमाणस्स दोमासियं, एवं ववहार पढमुद्देसगमो णेयव्वो जाव दस गमा समत्ता एगत्तसो बहुत्तसोवि जाव सव्वमेवं सकयं एगओ साहणिता | जाए य पटुवणाए पट्ठविए निव्विसमाणए पडिसेविज्जा सावि कसिणा तत्थेव आरूहेयव्वा सिया '३०९' ११-२२२० छम्मासियं | परिहारट्ठाणं पट्टविए अणगारे अंतरा दोमासियं परिहारट्ठाणं पडिसेवित्ता आलोएजा अहावरा वीसइराइया आरोवणा आइमज्झावसाणे सअठ्ठे सहे सकारणं अहीणमइरित्तं तेण परं सवीसइराइया दो मासा | २३३० पञ्चमासियं० एवं चाउम्मासियं० एवं तेमासियं० एवं दोमासियं ० मासियावि० जाव सवीसरांइया दो मासा । २४ - २८१० सवीसराइयं दोमासियं परिहारद्वाणं पट्टविए अणगारे० | तेण परं दसराया तिण्णि मासा | २९१० सदसरायते मासियं परिहारद्वाणं जाव तेण परं चत्तारि मासा | ३०१० चाउम्मासियं परिहारद्वाणं जाव तेण परं सवीसराइया चत्तारि मासा । ३११० सवीसराइयं चाउम्मासियं परिहारद्वाणं जाव तेण परं सदसराया पञ्च मासा । ३२१० सदसरायं पञ्चमासियं परिहारद्वाणं जाव तेण परं छम्मासा | ३३१० छम्मासियं परिहारद्वाणं पट्टविए अणगारे अन्तरा मासियं परिहारद्वाणं | पडिसेवित्ता आलोएजा अहावरा पक्खिया आरोवणा आइमज्झावसाणे सअट्ठ सहे सकारणं अहीणमइरितं तेण परं दिवड्ढो ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥ पू. सागरजी म. संशोधित
३९
For Private And Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
मासो३४० एवं पञ्चमासियं चाउम्मासियं तेमासियं दोमासियं मासियं परिहारहाणं पविए अणगारे० दिवड्ढो मासो॥३५-३९० || दिवड्ढमासियं परिहारद्वाणं पट्टविए अणगारे अंतरा मासियं० दो मासा४०दोमासियं परिहारहाणं पढविए अणगारे० अड्ढाइज्जा, एवं एत्तो पक्खे २ आरोवेयव्वो जाव छम्मासा पुण्णत्ति४१(०दोमासियं परिहाराणं पढविए जाव तेण परं अड्ढाइज्जा मासा ४१०) अड्ढाइज्जमासियं परिहारहाणं पटुविए अणगारे० तिणि मासा४२० तेमासियं परिहारद्वाणं पट्टविए अणगारे० अद्भुट्ठा मासा॥४३० अद्भुट्ठमासियं परिहारहाणं पढविए अणगारे० चत्तारि मासा ॥४४० चाउम्मासियं परिहारहाणं पट्टविए अणगारे० अड्ढ़पञ्च मासा॥४५० अड्ढपञ्चमासियं परिहारहाणं पट्टविए अणगारे० पञ्च मासा ॥४६० पञ्चमासियं परिहारहाणं पढविए अणगारे० अद्धछट्ठा मासा ४७० अद्धछट्ठमासियं परिहाराणं पट्टविए अणगारे० छम्मासा॥४८०. दोमासियं परिहारहाणं पट्टविए | अणगारे अन्तरा मासियं परिहारद्वाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा अहावरा पक्खिया आरोवणा जाव तेण परं अड्ढाइज्जा मासा ४९|| अड्ढाइज्जमासियं परिहारहाणं पढविए अणगारे अन्तरा दोमासियं परिहारहाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा अहावरा वीसइराइया आरोवणा० तेण परं सपञ्चराया तिण्णि मासा५० सपञ्चरायं तेमासियं परिहारहाणं पट्टविए अणगारे अन्तरा मासियं परिहारहाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा अहावरा पक्खिया आरोवणा जाव तेण परं सवीसइराया तिण्णि मासा ५१। सवीसइरायं तेमासियं | परिहारहाणं पद्धविए अणगारे अन्तरा दोमासियं परिहारहाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा अहावरा वीसइराइया आरोवणा० तेण परं ॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
पू. सागरजी म. संशोधित
| ४०
For Private And Personal Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सदसराया चत्तारि मासा ५२॥ सदसरायं चाउम्मासियं परिहारहाणं पट्टविए अणगारे अन्तरा मासियं परिहारहाणं पडिसेवित्ता | आलोएज्जा अहावरा पक्खिया आरोवणा० तेण परं पञ्चूणा पञ्च मासा ५३। पञ्चूणं पञ्चमासियं परिहारद्धाणं पढविए अणगारे अन्तरा दोमासियं परिहारहाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा अहावरा वीसइराइया आरोवणा० तेण परं अद्धछट्ठा मासा ५४१ अद्धछट्टे मासियं परिहारहाणं पढविए अणगारे अन्तरा मासियं परिहारहाणं पडिसेवित्ता आलोएज्जा अहावरा पक्खिया आरोवणा० तेण परं छम्भासा ३६९' ५५ उपसंहारः '४२५' ॥॥इति श्रीनिशीथच्छेदसूत्रं सम्मत्तं ॥प्रभु महावीरस्वामीनी पट्टपरंपरानुसार कोटीगणवैरी शाखा-चान्द्रकुल प्रचंड प्रतिभा संपन्न, वादी विजेता परमोपास्य पू. मुनि श्री झवेरसागरजी म.सा. शिष्य बहुश्रुतोपासक, सैलाना नरेश प्रतिबोधक, देवसूर तपागच्छ, समाचारी संरक्षक, आगमोध्धारक पूज्यपाद आचार्यदेवेश् श्री आनंदसागर सूरीश्वरजी | महाराजा शिष्य प्रौढ प्रतापी-सिध्धचक्र आराधक समाज संस्थापक पूज्यपाद आचार्य श्री चन्द्रसागर सूरीश्वरजी म. सा. शिष्य चारित्र चूडामणी, हास्य विजेतामालवोध्धारक महोपाध्याय श्री धर्मसागरजी म.सा. शिष्य आगम विशारद, नमस्कार महामंत्र समाराधक पूज्यपाद पंन्यास प्रवर श्री अभयसागरजी म. सा. शिष्य शासन प्रभावक, नीडर वक्ता पू. आ. श्री अशोकसागर सुरिजी | म.सा. शिष्य परमात्म भक्ति रसभूत पू. आ. श्री जिनचन्द्रसागर सू.म.सा. लघुगुरुभ्राता प्रवचन प्रभावक पू.आ. श्री हेमचन्द्रसागर
म.सा. शिष्य पू. गणी श्री पूर्णचन्द्रसागरजी म.सा. आ आगमिक सूत्र अंगे सं. २०५८ /५९/६० वर्ष दरम्यान संपादन कार्य II श्री निशीथसूत्रं ॥]
| ४१ ।
पू. सागरजी म. संशोधित
For Private And Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassa garsuri Gyanmandir
माटे महेनत करी प्रकाशन दिने पू. सागरजी म.संस्थापित प्रकाशन कार्यवाहक जैनानंद पुस्तकालय, सुरत द्वारा प्रकाशित करेल
॥ श्री निशीथसूत्रं ॥
४२
पू. सागरजी म. संशोधित ॥
For Private And Personal Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only