Book Title: Aendrastuti Chaturvinshatika
Author(s): Punyavijay
Publisher: Punyavijayji
Catalog link: https://jainqq.org/explore/230049/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'andrastuticaturvizatikA" Aje vidvAna samakSa svApana TIkA sahita aindrastuticaturvizatikA dharIe chIe, jenA kartA nyAyavizArada nyAyAcArya zrImAna yAvijayApAdhyAya che. teozrI mATe Aja sudhImAM ghaNuM lakhAyuM che, chatAM haju ghaNuM lakhavu zeSa rahe che. paraMtu atyAre tene lagatI taiyArI na heAvAthI te bAbatathI viramI mAtra stutine aMge ja ahI kAMI lakhavAnA irAdA che. atyAre ApaNA samakSa ke kAvyapramANa yamakAla kAramayI je stuticaturvizatikAe vidyamAna che, te saumAM racanAsamayanI dRSTie AcArya bappabhaTTakRta stuticaturvizatikA prathama che ane yazevijayApAdhyAyakRta aMtima che. atyAre nIce pramANenI stuticaturvizatikA jovAmAM Ave che : 1. stuticatuvi zatikA 2. * mahApAdhyAya zrI yazeAvijayakRta 'aindrastuticaturvi zatikA 'nI (prakAzaka-zrI jaina AtmAnaMda sabhA, bhAvanagara, saM. 1984) prastAvanA. 1 AcArya. paTTi pAMcAla (paMjAba) dezanivAsI hatA. temanA pitAnuM nAma apti, mAtAnuM nAma bhiTTa ane peAtAnuM nAma surapAla hatuM. temaNe sAtame varSe dIkSA lIdhI hatI. mAtA-pitAnI prasannatAne mATe temanuM nAma appa-bhiTTa rAkhavAmAM AvyuM hatuM. temanuM mukhya nAma bhadrakIti hatuM. guru AcArya siddhasena hatA. kattejanA rAnna AmarAje tene yAvajjIva mitrarUpe ane maraNa samaye guru tarIra svIkAryA hatA. ' gauDavahA' mahAkAvyanA kartA mahAkavi zrIvAtirAjane pAchalI avasthAmAM pratikheAdha karyAMnu paNa kahevAmAM Ave che. temaneA janma sa Mvata 800, bhAdrapada tRtIyA, ravivAra hastanakSatra; dIkSA 807 vaizAkha zukala tRtIyA; AcArya pada 811 caitra vada 8; svavAsa 895 zrAvaNa zudi 8 svAtinakSatra. emaNe tArAgaNanAmanA graMtha racyA che, je atyAre maLateA nathI. "" ik * AcArya bappabhaTTi mudrita zobhanamunira 'bhadrakI te matyAzA: kIttistArAgaNAdhvanA / prabhA tArAdhipasyeva zvetAmbara ziromaNeH // 32 // '' tilamanarI, pR. 4 Amanu' vizeSa caritra jANavAnI icchAvALAe prabhAvakacaritra, upadezaratnAkara Adi graMthA jovA. 2. zAlanamuni mahAkavi dhanapAlanA laghu bhAI thAya. "" Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aindrastuticatuvi rAtikA 3. stuticatuvi zatikA 4. meruvijayagaNi yazAvijayApAdhyAya 5. ( apUrNa4) ajJAta pa 27 thI 39 kAvya agara zleAkapramANa yamakAlakAramayI 6 stuticaturviM zatikA nIce pramANenI maLe che : 22 "" 33 1. ratuticaturvijJatikA 2. 3. mudrita 4. 3. meruvijayarpaNa vijayasenasUrinA rAjyamAM thayA che. temanA gurunuM nAma AnandavijayagaNi hatuM. 4. A caturvizatikAnI prAraMbhanI sAta ja * stutie (28 kAvya "dAdAsAhebanI pUjA " Adi pustakomAM chapAI che; pAchaLanI maLatI nahI. hAya ema lAge che. ,, "" 29 zleA. kavicakravartI zrIpAla 27 kA. sAmaprabhAcA - 39 zlA. dhadheASasUri 28 kA. ,, ,, [ 163 5. A pAMca stuticaturvi zatikA sivAyanI 96 kAvyapramANa AMcalika kalyANasAgarasUriSkRta paNa eka maLe che, paraMtu te yamakAlaMkAramayI na heAvAthI tenI ahIM noMdha lIdhI nathI. dz 6. A stutimAM 24 padya pratyeka tIrthaMkaranI stutirUpa hoya che, ane traNa padya anukrame sa jinastuti, jJAnastuti tathA zAsanAdhiSThAtRdevatAnI stutirUpa hAya che, je dareka tIrthaM karanI stutinA padya sAthe joDIne khelavAnAM hoya che. keTalIka caturvi zatikAmAM 27 karatAM vadhAre padya che tenu kAraNa mAtra eTalu` ja che ke, temAM maMgalAcaraNa ke kanAmaga kAvya athavA banne sAmela heAya che. jemAM 29 karatAM vadhAre padya che, temAM zAzvata jina, sImaMdhara Adi jitAnI stutinAM padya paNa sAmela che ema jANavu. k 7. kavicakravattI zrIpAla prAgvATajJAtIya (peAravADa) hatA. temanA pitAnuM nAma lakSmaNa hatuM. te gUrjarezvara siddharAjanA bALamitra hatA. temane siddharAja ' kavIndra ' tathA 'bhrAtaH' e zabdothI ja sakheAdhatA. tee prajJAcakSu hatA. vaDanagaranA killAnI prazastimAM pe|te ane nAbeyanemidrisadhAna kAvyamAM AcArya hemacaMdre Apela " AnivRtttamalaiMtrivadha: '' e vizeSaNathI temaNe phAI mahAna graMthanI racanA avazya karI che; para Mtu atyAre te ApaNane temanI kRtinA namUnA tarIke prastuta caturvizatikA ane vaDanagaranA killAnI prazasti ja jovA maLe che. nAtreyanemidresanmAnakAvyane A kavicakravartI e ja zodhela che. siddharAjanA adhyakSapaNA nIce thayela vAdidevasUri ane kumudacaMdrAcAryanA vAda samaye te sabhAmAM hAjara hatA. temanA putra sidghapAla tathA pautra vijayapAla paNa mahAkavi hatA. A saune vistRta paricaya meLavavA icchanAre zrImAna jinavijayajI saMpAdita draupadIsvayaMvaranATakanI prastAvanA jovI. 8. sAmaprabhAcArya mahArAjA kumArapAladevanA samayamAM ane te pachI paNa vidyamAna hatA. temaNe muktamuktAvalI, sumatinAthacaritra, kumArapAlapratiSeAdha, zRgAravairAgyataraMgiNI, zatAthIvRtti Adi graMthA racyA che. 9. dharma treASasUri ka prathAdi prasiddha samartha pracAnA praNetA tA devendrasUrinA ziSya hatA. temaNe caiyavandana bhASyanI saMdhAcAra nAmanI TIkA, zrAddhajItakapa, samavasaraNa, yAnistava, kAlasattara Aphri graMtha racyA che. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = = = 164 ] jJAnAMjali 5. stuticaturvizatikA 30 zle. jinaprabhasUri 10 28 ka. , 29 zle. cAritraranagaNi1 29 ka. , 29 kA. dharmasAgaropAdhyAya 2 27 ka. , (yamakarahita prAkRta) 27 AryA 12, zAzvatajinayuta viharamAnajinacaturvizatikA 27 kA. mudrita upara noMdha lIdhI te sivAyanI anya stuticaturvizatikAo hovI joIe, paNa atyAra sudhImAM je je daSTipathamAM AvI che tenI ja noMdha mAtra A rathaLe karI che. ahIM Apela sUcImAMnI lagabhaga ghaNIkharI RSabhAdi vIraparyanta jinanI tema ja yamakAlaMkAramayI che. AthI itara alpa pramANamAM ja jovAmAM Ave che, jenI noMdha paNa upara lIdhI che. bhinna bhinna AcAryAdita parvatithimAhAmyagarbhita, tIrthamAhAbhyagarbhita tema ja tIrthakaronI Taka stutio camaka pAdapUrtirUpa tathA sAmAnya chandarUpa ghaNA ja viratIrNa pramANamAM upalabdha thAya che. A sarva caturvizatikAomAMnI agara chUTaka koI paNa cAra pAnI stuti devavandanamAM kAryotsarga karyA pachI avazya balavAnI hoya che. temAM nIce pramANenA adhikAra- viyo hoya che athavA hovA joIe: 10. AcArya jinaprabha kharataragacchIya hatA. teozrIe saMdehaviSapadhi, vidhiprapA, vividhatIrtha. kalpa Adi aneka graMze racyA che. stava-stuti-stotrakAra tarIke te teonuM sthAna sau karatAM UMcuM che. temaNe tapA zrI somatilakasUrine ziSya-praziSyone bhaNAvavA mATe ekIsAthe sAta se stotra beTa ApyAM hatAM. pratya navIna stotranI racanA karyA pachI ja bhojana levuM evI temanI pratijJA hatI __"purA zrIjinaprabhasUribhiH pratidinanavastavanirmANapuraHsaraniravadyAhAragrahaNAbhigrahadbhiH pratyakSapadmAvatIdevIvacasA'bhyudayinaM zrItapAgacchaM vibhAvya bhagavatAM zrIsomatilakasUrINAM svazaikSaziSyAdipaTanavilokanAdyaH rthayamakazleSa-citra-cchandovizeSAdinavanavabhaGgIsubhagA: saptazatImitAH tavA 35vatA nigamatAM: " siddhAranA matavAvaNUrijhAme che 11. cAritraratnamaNi tapA somasundasUrinA ziSya hatA. temaNe jJAnapradIpa, citrakUTavihAraprazasti AdinI racanA karI che. teo vikramanI paMdaramI-seLamI sadImAM vidyamAna hatA. 12. dharma sAgaropAdhyAya vijayadAnasUrinA ziSya ane prasiddha AcArya hIravijayasUrinA gurubhAI hatA. teozrIe gacchAntarIone parAsta karavA mATe aneka samartha ane pramANabhUta graMthanI racanA karI che. temanI kRtiomAM jabUdIpaprApti TIkA, kalpakiraNIvalI, hariyAvahISatrizikAsaTIka, paryapaNuMdazazataka, pravacanaparIkSA, DizakIvRtti, aukimatotsatradIpikA, tapAgacchIyapaTTAvalI Adi mukhya che. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aindrastuticaturvizatikA ahigayajiNa paDhama thuI, bIA savvANa taIa nANassa / veyAvaccagarANaM, uvaogatthaM cautya thuI / 52 // devavandanabhASya // arthAta-prathama stutimAM vivakSita kaI eka tIrthakaranI stuti, bIjImAM sarva jinonI stuti, trIjamAM jinapravacananI ane cothImAM vaiyAvRtyakara devatAonuM smaraNa. upara je stuticaturvizatikAonI sUci ApavAmAM AvI che te paikI zobhanamunikRta caturvi. zatikAnA anukaraNarUpa ApaNI prastuta caturvizatikA che ema tenI sAthe sarakhAvatAM spaSTa rIte tarI Ave che. A anukaraNa chanda, alaMkAra, vizeSaNa, bhAvArtha Adi aneka rIte karavAmAM AvyuM che, eTaluM ja nahi, paNa keTaleka sthaLe to vAkanAM ane padanAM pada paNa nahi je pheraphAra karIne jemanAM tema upAdhyAyajIe AharI lIdhAM che. je ApaNe barAbara tAraNa kADhIe to lagabhaga co bhAga jeTalI stutio evI ja najare paDe ke jemAM zobhanastutimAM AvatAM keTalAMeka vizeSaNe mAtra zAbdika pheraphAra karIne lIdhelAM che. joke chanda ane alaMkAra mATe keIno dAvo na ja hoI zake, chatAM zobhana munie je rasuti mATe je chanda ane yamakAlaMkArano je bheda pasaMda karyo che tene ja upAdhyAyajI pasaMda kare e uparathI eTaluM to kahI zakAya ke, teozrI samakSa zobhanamunikRta rastutio ja mukhyatayA Adarza rUpa che. A prakAranI pasaMdagIthI upAdhyAyajIne yamakAlaMkAramayI stutinA nirmANamAM tema ja zobhanastutinAM pada-vAkya-vizeSaNonA AvaraNamAM kevI sugamatA thaI che, e nIcenAM udAharaNo parathI samajI zakAze : kAvya pAda 83 1 jalavyAlavyAghnajvalanagajarugbandhanayudho 84 1 gajavyAlavyAghrAnalajalasamidbandhanarujo 4 3 pAyAdvaH zrutadevatA nidadhatI tatrAbjakAntI kramau 4 2-4 saubhAgyAzrayatAM hitA nidadhatI puNyaprabhAvikramau 72 1 yA'tra vicitravarNavinatAtmajapRSThamadhiSThitA 72 1-2 cakradharA karAlaparaghAtabaliSThamadhiSThitA prabhA suravinatAtanubhavapRSThamanuditApadaraM gatAravAk 17 1 sumate sumate 18-4 vibhavAH vibhavAH 17 1 sumati sumati 17-4 vibhavaM vibhavaM 24 1 gAndhAri vajramusale jayataH samIra 24 3 gAndhAri vajramusale jagatI tavAsyAH 37 1 jayati zItalatIrthakRtaH sadA 1 jayati zItalatIrthapatirjane 73 1 nudaMstanuM pravitara mallinAtha me . 1 mahodayaM pravitanu mallinAtha me 66 1 vyamucaccakravatilakSmI. 66 3 vigaNitacakravattivaibhavaM0 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnAMjali pAda kAvya 71 1 bhImamahAbhavAbdhi0 / za. 71 1 bhImabhavodadhe0 88 1 hastAlambitacUta lumbilatikA yasyA jano'bhyAg2amat 88 3 dadyAnityamitAmralumbilatikAvibhrAjihasttA'hitam ahIM je vAkyonI noMdha ApI che te upAdhyAyajIe padavALyAdinuM AharaNuM kevuM karyuM che, te jANavA mATe. vizeSaNa ane bhAvArthanuM AharaNa to AkhI stutimAM sthaLe sthaLe jovAmAM Ave che. tenAM udAharaNo A sthaLe na ApatAM jijJAsuone te stutio sAthe sarakhAvavA bhalAmaNa che. upara kahevAmAM AvyuM ke, "prastuta caturvizatikA zobhatutinA anukaraNarUpa che' e uparathI koIe ema na mAnI levuM ke A caturvizatikAmAM kazI navInatA ja nathI. upAdhyAyanI evI kaI kRti ja nathI ke jemAM navInatA tema ja gAMbhIrya na hoya. te gaMbhIratAne teozrIe svayaM TIkAmAM sthaLe sthaLe prakaTa karela che. ame te paMktione bhUlAkSaramAM chapAvI che. A paMktio zAstrIya gaMbhIra vicArothI bharapUra che. A ThekANe eka vAta kahevI joIe ke, jema anya pratibhAsaMpanna vidvAna kavionI yamakAlaMkAramaya kRtio kilachArtha, pUrAvayava Adi devothI vaMcita nathI rahI zakI, te ja pramANe upAyAyajInI prastuta kRti paNa te dethI vaMcita nathI ja rahI zakI. joke keTalAMka padyo evAM paNa tAravI zakAya tema che. jemAM AvA doSo na paNa hoya, tathApi teTalA uparathI AkhI kRtine nirdoSa to na ja kahI zakAya. nAne moDhe kahevAyelI A vAtane vidvAno kSamAnI daSTithI jue ema IcchuM chuM. prastuta stutinA saMpAdana samaye tenI paNa TIkAyukta mAtra eka ja prati pUjya zrImAna sAgarAnandasUri mahArAja pAsethI maLI che. te 24 pAnAMnI ane navIna lakhelI che. A pratino utAre jenA uparathI karavAmAM Avyo che te prati veMTI gayela hatI. tene ukhADatAM temAM je rathaLe akSara UkhaDI gayA te sthAna navI pratimAM khAlI che. lekhake pramAdathI aneka sthaLe pATha choDI dIdhA che, eTaluM ja nahi, paNa te lipino anna hovAthI teNe paNa azuddhiomAM moTo umero karyo che. A rIte prastuta caturvizatikAnI prati atyaMta azuddha hovA chatAM tene zuddha karavA mATe tema ja tUTI gayelA pAThone upAdhyAyajInA zabdomAM ja sAMdhavA mATe yathAzakya yatna karyo che. pratimAM jyAM jyAM azuddhio hatI te dareka sthaLe sudhArelA pATho goLa kaSTamAM ApyA nathI, paraMtu lagabhaga aMdara ja sudhArI dIdhA che. A pramANe karavAmAM koI sthaLe pramAdathI khalanA thavA pAmI hoya to te mATe vidvAno samakSa kSamAyAcanA che. uparokta prati sivAya eka avacerinI prati pravartaka zrI kAMtivijayajI mahArAjanA chANInA jJAnabhaMDAramAMthI maLI che. A avacUri paNa TIkAne AdhAre karela TAMcaNarUpa hoI paNa TIkAnA ja zabdomAM hovAthI TIkAnA saMzodhanamAM kavacita kavacit sahAyaka thaI che. prastuta caturvizatikAnI presa kepIne vaLAnivAsI nyAya-yAkaraNatIrtha paM. zrI becarabhAIe tapAsI temAMnI azuddhiomAM ghaTADo karyo che. uparanA sajajanonI sahAyathI A caturvizatikAne dhyAnapUrvaka sudhAravA chatAM alanA thaI hoya athavA azuddhi rahI hoya te vidvAne tenuM parimArjana kare ema IcchI viramuM chuM. ['enDrastuticatuviratikA" prastAvanA, saM 1984]