Book Title: Vinshati Vinshika Sarth
Author(s): Haribhadrasuri, Kantivijay, Hembhushanvijay, Chandrabhushanvijay
Publisher: Paramshreddhay Prakashan
View full book text
________________
160
सिद्धसुखविंशिका विंशी यत्र चैकः सिद्धस्तत्रानन्ता भवक्षयविमुक्ताः । अन्योन्यमनाबाधं तिष्ठन्ति सुखिनः सुखं प्राप्ताः ॥ १८ ॥
જ્યાં એક સિદ્ધ છે, ત્યાં જ ભવક્ષયના કારણે વિમુક્ત અને સુખી એવા અનંત સિદ્ધો પરસ્પર એકબીજાને બાધા પહોંચાડ્યા વિના સુખમાં રહે છે.
एमेव लवो इहरा ण जाउ सन्ना तयंतरमुवेइ । एंगेए तह भावो सुख्खसहावो कहं स भवे ? ॥ १९ ॥ एवमेव लव इतरथा न जातु संज्ञा तदन्तरमुपैति । एकैकस्तथा भावः सौख्यस्वभावः कथं स भवेत् ॥ १९ ॥
જેમ એક જ અવગાહનામાં અનંત સિદ્ધો રહેવા છતાં પરસ્પરને બાધા પહોંચતી નથી અને બધા જ પૂર્ણ સુખમાં રહે છે પણ લોકમાં તો એના કરતા જુદી જ સ્થિતિ દેખાય છે - જ્યાં એક હોય ત્યાં બીજા અનેક આવીને ભરાય તો સંકડામણ અને બાધા થયા વિના રહેતી નથી, તેવી જ રીતે (બધી બાબતોમાં) સંસાર મોક્ષાવસ્થાથી જુદો છે. એવી કોઈ સંજ્ઞા (દષ્ટાંત-ઉપમા વગેરે) નથી કે - જેનાથી એ બે (સંસાર અને મોક્ષનું અથવા એ બેના સુખ) નું અંતર બતાવી શકાય. કારણ કે તેવા ભાવવાળા(દયિક અને ક્ષાયોપથમિકભાવવાળો) તે સંસાર સાથે જ પરમ સુખસ્વભાવવાળો (ક્ષાયિકભાવ) શી રીતે હોઈ શકે ? (સંસાર તો ઔદયિકભાવ અને ક્ષાયોપથમિકભાવવાળો છે. જો સંસારમાં ક્ષાયિકભાવનું સુખ હોય તો પરમસિદ્ધસુખ (કે જે હંમેશા ક્ષાયિકભાવે જ હોઈ શકે) અને સાંસારિક સુખનું અંતર તરતમતા બતાવી શકાય. બન્ને સુખ (સિદ્ધિસુખ અને સાંસારિક સુખ) જુદા જુદા ભાવે છે તેથી તે બે વચ્ચેનું અંતર કોઈ રીતે બનાવી શકાય તેવું નથી.) (ટી.) વિવરી संसारो इमीए अणवट्ठियसहावो इत्थ खलु सुही वि असुही, संतमसंतं सुविणुव्व સવ્વમાનમા તિ ” પંચસૂર – સૂત્ર ત્રીજું અર્થ : ઉપર્યુક્ત સિદ્ધાવસ્થાથી સંસાર વિપરીત છે, તે અનવસ્થિત - બદલાતા સ્વભાવવાળો છે, તેમાં સુખી દેખાતા પણ ખરેખર સુખી નથી. દેખીતું સત પણ અસત છે. બધી આળપંપાળ સ્વપ્નતુલ્ય છે. ૧૯મી ગાથાનું ઉત્તરાર્ધ બીજી રીતે .... કારણ કે જો ભવસુખ કરતાં સિદ્ધસુખની તરતમતાનું માપ નીકળી શકતું હોય તો એકેક સિદ્ધાત્મા તેવા ભાવવાળો (અર્થાત) પરમસુખસ્વભાવવાળો શી રીતે ઘટી શકે ? ( (અર્થાત) ભવસુખ કરતાં સિદ્ધસુખ આટલું વધુ એમ કહીએ તો - એકેક સિદ્ધનું પ્રથમ સમયનું સુખ એટલું બધું છે કે સર્વ સુરોના સર્વકાળના સુખના અનંતવાર વર્ગ કરવામાં આવે તો પણ તે એની તુલનામાં ન આવે” – એમ આગમોમાં જે કહ્યું છે તે ન ઘટે !)
१ घ, च, एमेव भवो २ घ, एगए तहभावो
