________________
સિદ્ધહેમ બાલાવમાધિની
ઉપમાનવાચક કર્તા એધક આજસ અને અપ્સરમ્ નામને, આચાર અર્થાંમાં વિકલ્પે : કય' પ્રત્યય થાય છે. અને તેના યાગમાં અન્ય સાકારના ‘ લાપ' થાય છે. પ્રોનથી વાતતિ અેનાયતે = એજવાળા જેવુ' વતન કરે છે.
થૅ પ્રશાઃ સ્તોઃ ॥ ૩-૪-૨૧ ||
૩૩૦ > . ]
કર્તા વાચક ભૃશ વગેરે શબ્દને, સ્વિ પ્રત્યયના અ”માં ‘કય’ પ્રત્યય વિકલ્પે થાય છે. અને તેના યાગમાં સકારાન્ત નામના સકારા, અને તકારાન્ત નામના તકારના લાપ' થાય છે. અમૃગ મુરી મયાતિ મુસાયતે, મૂર્રીમત્તિ = થાડું હતું. તે ધણું થાય છે. અનુશ્મના उन्मनाः भवतीति ૩મનમ્ + ચ + તે = ૩મનાયતે, उन्मनीभवति = ચા મનવાળા ન હતા તે ઉચા મનવાળા થયા છે. अवेद्दत् वेहत् भवतीति ત્રેત ન થવુ + તે = વેઢાયતે, વેદ્દીમર્થાત = ગભ હણુનારી ગાય કે ભેંસ જે પહેલા ન હતી તે ગહણનારી થાય છે. અહિ “ ;-સ્વસ્તિ॰ [ ૭-૨-૨૬ ] Y એ સૂત્રથી સ્વિ પ્રત્યય થયા છે. જે વસ્તુ જે રૂપમાં પહેલા ન હાય, તે વસ્તુ તે રૂપમાં પાછી આવી જાય, તેવા અથ'માં સ્વિ પ્રત્યય લગાડાય છે.
=
=
=
=
સાચ્છાદિતાવિક્ષ્યઃ ષિત્ ॥ ૩-૪-૩૦ ॥
"
કર્તા વાચક ડાચું પ્રત્યયવાળા શબ્દને, તથા લેાહિત વગેરે શબ્દને, સ્વિ પ્રત્યયના વિષયમાં ‘ કય ૢ ” પ્રત્યય વિકલ્પે લાગે છે. अपटत् पटत् भवतीति = अपटपटा पटपटा भवति इति = પટપટ + હાર્ = પટપટા + થ + તે = પટપટાયને, पटपटायति પહેલા પટપટ થતુ ન હેતુ, તે હવે પટપટ થાય
=
