________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૫૪
सरागसंजमेणं १ संजमासंजमेणं २ बालतगेकम्मेणं ३ શનિ IT ૪–આ સૂત્રની ટીકાનો લેશભાગ અહીંઆપીએ છીએ-“જી ચાર સ્થાને કરી દેવના આયુષ્યને બંધ કરે છે. તેમાં પહેલું-સરાગ સંયમ, એટલે કષાય સહિત ચારિત્ર કેમકે–વીતરાગને તે આયુષ્યને બંધ હેત નથીઃ બીજું સંચમાસંયમ એટલે દેશસંજમઃ ત્રીજું બાળક
એટલે મેધ્યાદૃષ્ટિની તપશ્ચર્યા એથું અકામ નિર્જરા એટલે પિતાની ઈચ્છા વિના જે ભૂખ તરસ વિગેરે કાનું સહન કરવું પડે તેઃ આ ચાર કારણોથી છ દેવ ગતિનું આયુષ્ય બાંધે છે,” એમ ઠાણુગ સૂત્રના ચેથા ઠાણમાં કહેલ છે.
તેમજ–મનિરપાgિgવનોદ જાતિ આ શ્લેકમાં “પુણ્ય થકી” એમ જે કહેલ છે, તે પુણ્યપુણ્યપ્રકૃતિ રૂપ નથી, પણ પુણ્યને અર્થ લાઘવતા છે, તેથી થાવરપણું વિગેરે પમાય છે, પણ “તામલો તાપસ વિગેરેને તે ઈંદ્રપણા વિગેરેની પ્રાપ્તિ થઈ” એમ શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે. તેથી તે પ્રાપ્તિ તે સકામ નિર્જરાથી થાય છે, કેમકેતસ્વાર્થ ભાષ્યના નવમા અધ્યાયની ટીકામાં કહ્યું કે-“સકામ નિર્જરાથી દેવમાં ઇંદ્રઃ સામાનિક દેવઃ વિગેરે સ્થાને પામે છે.” માટે ચરક પરિવ્રાજક તામલો તાપસ વિગેરેને સકામ નિર્જરા હતી, એમ સિદ્ધ થાય છે.
શંકા કરે છે કે- નાં-આ પદમાં “સાધુઓને જ સકામ નિર્જરા હેય. એમ માની લઈએ, તે શ્રાવકે અને સમકિતિ વિગેરેની શી ગતિ થાય?
ઉત્તર આપે છે કે મન આ પદ સામાન્યથી કહેલ છે,
For Private and Personal Use Only
