________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સામ નિજારાને હેતુ-બાહ્યઃ અત્યંતર બે પ્રકારનું તપ કહે છે, તેમાં છ પ્રકારનું બાહ્ય તપ છે. બાહ્ય દ્રવ્યની અપેક્ષા હોવાથી પરને પ્રત્યક્ષ હોવાથી અને કતીર્થીઓ અને ગ્રહસ્થાએ કરાતું હોવાથીઃ બાહ્ય તપ કહેવાય છે, તેમજ “લેકમાં પસિદ્ધ હોવાથી કુતિર્થીઓએ પિતાની ઈચ્છાએ સેવાતું હોવાથી, બાહ્ય તપ કહેવાય, એમઉત્તરાધ્યયનના ૩૦મા અધ્યયનની ચાદ હજારી ટીકામાં કહેલ છે આ પ્રમાણે છે પ્રકારેબાહ્ય તપનું આચરણ કુતિર્થીઓને છે, તેમ કહ્યું, પરંતુ તેઓની નિર્જરા સમકિતિની સકામ નિર્જરાની અપેક્ષાએ થોડી હોય છે, તે વાત ભગવતીના આઠમા શતકના દશમા ઉદ્દેશામાં
સારા આ સૂત્રમાં કહી છે કે–બાલા તરવી મેલમાર્ગને શેડો અંશ આરાધે છે, કેમકે તે રૂડા ધ વિનાને છે, પણ ક્રિયા કરવામાં તત્પર છે, તે ક્રિયાએ થડા કર્મોના અંશોની નિર્જરા થતી હોવાથી મેક્ષની પ્રાપ્તિ થતી નથી, અને ભાવની ઉત્કટતાથી વિકલચીરિ વિગેરેની પેઠે થાય પણ છે. કહ્યું છે કે – आसंबरो अ सेअंबरो अधुरो य अहव अन्नो वा। समभावभाविअप्पा लहेइ मुक्ख न संदेहो ॥ १ ॥
દિગંબર કે તાંબર બુદ્ધા કે કોઈ અન્ય રાગદ્વેષને ત્યાગ કરી સમભાવથી વાસિત થયેલ હૈય, તે મેક્ષ પામે છે, તેમાં સંદેહ નથી.” હવે જે “તેઓને અકામ નિર્જરા હૈય' એમ માનવામાં આવે, તે ભગવતીસૂત્ર પ્રથમ શતકના પહેલા ઉદેશામાં અને ઉવવા સૂત્રમાં કહ્યું છે કે
For Private and Personal Use Only