________________
શિલ્યદિપક.
અને પૂર્ણ આયુષ્ય ભોગવી જીર્ણ થઈને પડે. અને જે પાંચે ભાગતાં ૨, વધે તે જળતત્વ જાણવું. તે તરવવાળું ઘર પાણીથી રચી પચી પડે. ને જે ૩, વધેતે અગ્નિતત્વ જાણવું, તે તત્ત્વવાળું ઘર અનિથી બળે. અને જે ૪ વધે તે વાયુતત્વ જાણવું તે તરવાળું ઘર વાયુના કેપથી પડે. ને જે ૦) વધે તે તે આકાશતત્તવ જીણવું, એ તવવાળા ઘરને અકસ્માતથી પડી જવાને ભય રહે છે. વળી એ ઘરમાં વસ્તી ન હોય, શુન્ય રહે, કે જે વાસ પરે તે સંતતીનો નાશ થાય.
ઉપરના કહેવા પ્રમાણે કોઈપણ ઘર અથવા પ્રાસાદનું ગણીતકામ કર્યા પછી પાયે દવાનું મહુરત કરીને કામ શરૂ કરવામાં આવે, તે દિવસથી આગળ બતાવ્યા પ્રમાણે જેટલાં વર્ષ, માસ, દિવસ, વિગેરે આવે તેટલું તેનું આયષ્ય જાણવું, કેમકે એ ગીત ઉપરથી આયુષ્ય કપેલું છે માટે ગણીતને ઉપયોગ થાય ત્યાંથી તેનું આયુષ્ય જાણવું.
ઉદાહરણ. હવે કોઈ એક ઘર અગર પ્રસાદ ૭ ગજને ૧૫) આગળ લાંબુ છે, ને ૪ ગજને ૩ આંગળ પિોહળું છે. તેનું આયુષ્ય કેટલું? કોની પિહોળાઈ અને લંબાઈના ગજના આગળ કરી ક્ષેત્રફળ લાવવું. ૭ ગજન ૧૫ આગળના ૧૮૩ આંગળ થયા ને ૪ ગજને ૩ આંગળના ૯૯ આગળ તે બંનેને ગુણાકાર કર્યો તે ૧૮૧૧૭ આંગળ ક્ષેત્રફળ થયું. તેને ૮ ને ગુણાકાર કર્યો, એટેલે ૧૪૪૯૩૬ આંગળ થયા. માટે તેટલી ઘડીએનું, માટી અને કાંકરીથી બનેલા ઘરનું આયુષ્ય થયું. તે આયુષ્યની ઘડીને ૫, થી ભાગવી એટલે શેષ ૧ વચ્ચે માટે તેનું પૃથ્વી તત્વ થયું માટે તે ધન ધાન્યથી વૃદ્ધિવાળું થયું.
હવે તે ફળને ૬૦ ને ભાગ દીધે એટલે ૨૪૧પ દિવસ ને ૨૬ ઘડીનું આયુષ્ય તે લખ્યાંકને ૩૦ નો ભાગ દીધે એટલે ૮૦ માસ ૧૫ દિવસને ૩૬ ઘડી આયુષ્ય તે લબ્ધાંકને ૧૨ નો ભાગ દીધો એટલે ૬ વરસ ૮ માસ ૧૫ દીવસને ૩૯ ઘડીનો આયુષ્ય માટી કાંકરીના ઘરનો થયો, હવે તે આયુષ્યને ૧૦ ને ગુણાકાર કર્યો, એટલે ૬ વરસ ૧૩ માસને ૬ દિવસને માટી ચુને ને ઇંટના ઘરને આયુષ્ય થયે. હવે તે લખ્યાંકને ૩૦ ને ગુણકાર કર્યો એટલે ૨૦૧ વર્ષ ૩ માસ ને ૧૮ દિવસના પથને યુનાથી બનેલા ઘરનો આયુષ્ય થયે.
- હવે તે લખ્યાંકને ૯૦ ને ગુણાકાર કર્યો, એટલે ૬૭ વર્ષ ૭ માસ ને ૨૪ દિગસ પથ્થર ને સીસાથી બનેલા ઘરને આયુષ્ય જણવે. વળી તે લબ્ધાંકને ૧૭ ને ગુણાકાર કરે, એટલે ૧૧૪૦ વર્ષ ૮ માસ ને ૧૨ દિવસ લે,
