Shashti Shatak Prakaran

Author(s): Nemichandra Bhandari, Bhogilal J Sandesara
Publisher: Maharaja Sayajirav Vishvavidyalay

Page 234

शब्दकोश
१९१
५१-७, ६४-१८, ६९-१२, ९२-१, १३२-९, १५४-१४. [सं. * लग्नस्मिन् > अप. लग्गहिं. भाषाना जूना थरमां आ अनुगनो पूर्वमर्यादासूचक अर्थ व्यापक छे
–व्युत्पत्ति पण ए ज अर्थ सूचवे छे-पण जेम अर्वाचीन काळ तरफ आवीए तेम उत्तरमर्यादासूचक अर्थ वधारे प्रचलित थतो देखाय छे, ते एटले सुधी के त्रणेक सैकाथी भाषामां लगी 'नो अर्थ 'सुधी' एटलो ज समजाय छे. ]
लीब ‘लीवु.' प्र. ए. व. न. १०४-२१. [सं. निम्बु > प्रा. लिंबु] . . लोला ‘समज विनाना, अज्ञानी.' वि. द्वि. ब. व. पु. ४५-१-५, ६२-६, १०२-१८. [सं. लोल 'चपळ, अस्थिर.' आ शब्दमां थयेलो अर्थपलटो नोंधपात्र छे. 'षष्टिशतक 'ना बालावबोधकारोए 'मुग्धजन 'नो अर्थ 'लोला लोक' एवो आप्यो होई ए विशे कशो संदेह रहेतो नथी.]
लांषइ ‘नाखे छे.' वर्तमान बीजो पु. ए. व. १७-१९, १२५-५. लांखीइ 'नंखाय.' कर्मणि वर्तमान चीजो पु. ए. व. १२५-४. [सं. निक्षिपति > प्रा. निक्खिवइ > जू. गुज. नाखइ. डॉ. टर्नर एनी व्युत्पत्ति जुदी रीते आपे छे.* नक्षति > प्रा. नंखइ > जू. गुज. नांखइ. 'न'नो 'ल' थवाथी ' लांखवू.' 'न'नुं आ प्रकारे 'ल'मां परिवर्तन ए हालमां दक्षिण गुजरातनी बोलीनी लाक्षणिकता गणाय छे, पण उपर निर्देशेला प्रयोगो बतावे छे के एक काळे उत्तर गुजरात तथा मारवाडनी बोलीमां पण ए प्रचलित हती. ] ... वक्कत्तण 'वक्रता, वांकापणुं.' द्वि. ए. व. न. १६२-१३. [सं. वक्रत्वन > प्रा. वक्कत्तण. आ साथे सर० पुरुषातन, अहेवातण, शूरातन, वीरातन (जू. गुज.) आदि शब्दोनो अंत्य प्रत्यय.]
वर्णवां (९) वर्णवू.' वर्तमान पहेलो पु. ए. व. ९८-१४. - वीतरागइजिनुं वीतरागर्नु ज.' ष. ए. व. पुं. १४७-७. प्रत्यय अने नामनी वच्चे बे अव्ययो दाखल थई गया छे ए ध्यान खेंचे छे.
विरउ 'हलको, गुज. वरवो.' वि. प्र. ए. व. पु. १५७-११. विरुइ 'हलकी.' प्र. ए. व. स्त्री. १८-११, १९-३-१८; द्वि. ए. व. स्त्री. १८-२२. वळी जुओ विरुअइ १३३-१६. विरुअर्ड ४२-२-४. विरूआ १११-२०, ११३-७. विरूआं ३२-२०. विरूइ ८५-३. विरूई १२२-२. विरूड ४६-७, ६५-१३; १०६-१८. विरूड ४१-१३-१५, ८७-२, १०५-१, ११७-३, ११८-१७, १५३. १७. विरूऊ ४०-१०. विख्या ७८-४. [सं. विरूप > प्रा. विरूअ > अप: विरूउ]