Sankhyatmaka Kosh

Author(s): Mrugendravijay
Publisher: Shrutratnakar Ahmedabad

Page 123

૧૦૬
૦ - શૂન્ય - બિન્દુ
૦ - શૂન્ય - બિન્દુની દાર્શનિક પરિભાષા
यत् शून्यवादिनां शून्यं, ब्रह्म ब्रह्मविदां च यत् ॥ અદ્વૈતવાદી જેને બ્રહ્મ કહે છે તેને બૌદ્ધદર્શન શૂન્ય (ક્ષણિક) કહીને સંબોધે છે.
- શૂન્યના પર્યાયવાચી શબ્દો –
- બિન્દુચક્ર
- ૐ મંત્રબીજ
- અપ્રમેય, અનિર્વચનીય, અતર્ક્સ, અમેય, અક્ષય, દુરવગાહ
શ્રીયંત્રમાં નવ ચક્રો પૈકી એક ચક્ર.
- સ્વસ્તિકનું ચિહ્ન
મંત્ર આમ્નાયમાં ઉપયુક્ત નાદ, બિન્દુ અને કલા. તે આ પ્રમાણે છે. (આકૃતિમાં). નાદ-ત્રિકોણ,
બિન્દુ કલા
સંખ્યાત્મક શબ્દકોશ
- અનુસ્વાર તથા વિસર્ગની સંજ્ઞા -
જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રના પ્રતીકરૂપે ત્રણ બિંદુ.
- સંસ્કૃત વગેરે ભાષાઓમાં વપરાય છે.
- અંકગણિતમાં દશક, શતક, હજાર વગેરેમાં શૂન્ય=૦ ઉત્તરોત્તર મૂલ્યવૃદ્ધિ કરે
છે.
✰✰✰
For Personal and Private Use Only.