Book Title: Samyaktva Mul 12 Vratni Sankshipta ane Vistarthi Tip
Author(s): Amrutlal Purushottamdas Shravak
Publisher: Amrutlal Purushottamdas Shravak
View full book text
________________
૧૧૮
૧૭ વેશ્યાવત ઘરવાસ પાળનાર–વેશ્યાની માફક નિરા
શંસા રહી, આજ કાલ છોડીશ એમ ચિંતવતો ઘરવાસ પરા હોય તેમ ગણીને શિથિલ ભાવે ઘરવાસ પાળે તે.
પહેલું સ્થૂલ પ્રાણાતિપાત વિરમણ વ્રત.
આ વ્રતમાં ત્રસકાય જીવને સંકલ્પને એટલે ઈરાદા પૂર્વક નિરપરાધીને એટલે અપરાધ વિના નિરપેક્ષપણે એટલે અપેક્ષા વિના મન વચન કાયાએ કરીને ન હણું, ન હણવું.
દયાના આઠ પ્રકાર, ૧ દ્રવ્ય દયા–દુઃખી જીવોનાં દુઃખ દૂર કરવાની અભિ
લાષા કરવી તે. ૨ ભાવ દયા- દુર્ગતિમાં પડતા જીવોને ધર્મ પમાડવાની
ઈચ્છા કરવી તે. ૩ સ્વ દયા–પિતાના આત્માના ઉદ્ધાર માટે વિષય કષાય રાગ દ્વેષ રૂપ અશુભ આશ્રનો ત્યાગ કરી, જિન
પૂજાદિ શુભ આશ્રવમાં આત્માને જોડે. ૪ પર દયા–જયણા પૂર્વક છ કાયના જીવોની રક્ષા કરવી તે. જ્યાં સ્વદયા છે ત્યાં પર દયા નિશે હેયજ. અને જયાં પર દયા છે ત્યાં સ્વદયા હોય અથવા ન પણ હોય. ૫ સ્વરૂપ દયા-આ લેક પરલકના પુગલિક સુખની
આશાએ દેખાદેખીથી જીવ રક્ષા કરે છે. સ્વરૂપ દયા દેખવામાં દયા છે, પણ ભાવથી હિંસા છે. ૬ અનુબંધ દયા–ઉપકારની બુદ્ધિએ બીજા જીવને સન્માર્ગે લાવવાને આક્રોશ તાડનાદિ કરે છે. આમાં દેખાતી હિંસા છે પણ ફળ દયાનાં છે.
