________________
મહાવીરવાણી
આત્મા પોતે પોતાના સુખ દુઃખનો કતાં અને વિકતાં (નાશ કરવાવાળો) છે. સન્માર્ગગામી આત્મા પોતાનો મિત્ર છે, દુભાર્ગગામી આત્મા પોતાનો શત્રુ છે.
જે રીતે કુશના અગ્રભાગ ઉપર ઠરેલા ઝાકળના બિંદુનું આયુષ્ય અલ્પ છે, એવી રીતે મનુષ્ય જીવનની અસ્થિર ગતિ છે. માટે હેગૌતમ, તું એક ક્ષણનો પણ પ્રમાદન કર. * હે આયુષ્યમાન ! જતના વિવેક)થી ચાલવું, જતનાથી ઊભા રહેવું, જતનાથી બેસવું, જતનાથી સૂવું, જતનાથી ખાવું, જતનાથી બોલવું, તો પાપકર્મનું બંધન થતું નથી. • ધર્મ ઉત્કૃષ્ટ મંગળ છે. ધર્મ એટલે અહિંસા, સંયમ અને તપ. આવો ધર્મ જેના મનમાં વસ્યો છે, તેને દેવો પણ નમસ્કાર કરે છે. * જે માણસ દર મહિને લાખો ગાયોનું દાન આપે છે, તેના કરતાં કાંઈ ન આપવાવાળો પણ સંયમનું આચરણ કરે છે તે શ્રેષ્ઠ છે.
જેન શાસનનું મૂળ વિનય છે. વિનીત સાધક સાચા સંયમી બની શકે છે. જે વિનયહીન છે, તેને ધર્મ અથવા તપ કયાંથી હોય? * સંસારમાં ચાર સાધન મળવાં દુર્લભ છે. મનુષ્યત્વ, ધર્મશ્રવણ, શ્રધ્ધા અને સંયમમાં પુરૂષાર્થ. * જગતમાં સર્વ પ્રાણીઓ પ્રત્યે શત્રુ હોય કે મિત્ર-સમભાવે વર્તવું એ અહિંસા છે. પ્રાણીઓને પીડા કરાવનારી સર્વ પ્રવૃતિઓનો જિન્દગી-પર્યત ત્યાગ કરવો. * જેમ મને દુઃખ પ્રિય નથી, તેમ સર્વ જીવોને દુઃખ પ્રિય નથી એમ સમજીને જે પોતે હિંસા કરે નહીં એ સાચો શ્રમણ છે.
જે પથિક પાથેય લીધા વિના લાંબી યાત્રા પર નીકળે તે આગળ જતાં ભૂખ - તરસથી પીડાય, તેમ મનુષ્ય ધર્માચરણ કર્યા વિના પરલોકયાત્રા કરે તે અનેક આધિવ્યાધિથી પીડાય અને અત્યંત દુઃખી થાય. • દૂજય સંગ્રામમાં જે લાખો યોધ્ધાઓને જીતે છે તેના કરતાં એક માત્ર પોતાના આત્માને જીતે તે ખરેખર પરમ વિજય છે. * હે પુરૂષ, તું જ તારો મિત્ર છે. બહારના મિત્રની શોધ છોડી તું તારા જ આત્માનેનિગ્રહમાં રાખ, તે રીતે તું દુઃખથી મુક્ત થઈ જઈશ.
