________________
૫૪
શ્રી રણછોડદાસજી બાપુ-ચિત્રકૂટ * પ્રાર્થના ઈષ્ટદેવને સંભળાવવા માટે કરવી જોઈએ નહીં કે
મનુષ્યને ! લગ્ન એક ધાર્મિક અને સામાજિક બંધન છે. એને તોડવાનો ન તો સ્ત્રીને અધિકાર છે; ન તો પુરુષને. લગ્ન પહેલાં બંને સ્વતંત્ર હોય છે. પરંતુ ત્યાર બાદ બંનેની માનવતા જવાબદાર હોય છે. દૂધમાં માખણ છે એમ કહેવા માત્રથી માખણ નથી મળતું. માખણ તો દહીંને ધીરજપૂર્વક મથવાથી પ્રાપ્ત થાય છે. ખાવા યોગ્ય ચીજોની રક્ષા જેમ ઉપરની છાલ કરે છે તેમ શુભ કાર્યો આપણા ધર્મની રક્ષા કરે છે. કૌટુંબિક જીવન સુખદુઃખ માટેનું આવાહન છે. પ્રભુ પરનો વિશ્વાસ અનિષ્ટોથી બચાવીને આપણને પૈર્ય પ્રદાન કરે છે. મનુષ્યનું સાચું રૂપ મૃત્યુ સમયે, કષ્ટ સમયે અને એકાંત સમયે જોવા મળે છે. છુપાઈને બીજાઓની વાત સાંભળવાની જેઓને આદત છે તેઓ ક્યારેય પોતાના મનને શુદ્ધ નહીં કરી શકે. વૃદ્ધાવસ્થા સુંદરતાનો નાશ કરે છે. નિરાશા ધીરજનો નાશ કરે છે. મૃત્યુ પ્રાણોનો નાશ કરે છે. નિંદા ધર્મનો નાશ કરે છે. ક્રોધ લક્ષ્મી અને બળનો નાશ કરે છે. કુસંગ સબુદ્ધિને નાશ કરે છે. કામવાસના શરમનો નાશ કરે છે અને અહંકાર સર્વનાશ કરે છે. અગ્નિ જે રીતે જાણતાં કે અજાણતાં લાકડાને સળગાવી દે છે તે રીતે ભગવન્નામ પણ મહાપાપોને નષ્ટ કરી દે છે.
