Book Title: Rajgruhi Nalanda Pavapuri Vaishali Buaddgaya
Author(s): Jainko Prakashan
Publisher: Jainko Prakashan

View full book text
Previous | Next

Page 25
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir સચઈ છે-બાદ ની સીચાઈ જૂની ઇમારતની ખડરની છે જૂની ઇમારત નો બાહરી ભાગ હર તરફના છાજે થી શોભિત હતો. એ તો કઈ કઈ આલમ માંજ મૂર્તિઓ રહી ગયેલી હતી. બહારી માપ ૧છ ફૂટ લાંબો અને ૧૬૫ ફુટ ચીડે હો બાકીની ઇમારતે પણ નકશાની માફક છે. રીલના ચારે કેણાઓ લાંતરે છછયા છે. જેના ઉપર ચાર નાના પુજા ગ્રહ છે ઐયના દક્ષિણ પૂર્વ કેણાની બાહરી આંગણમાં બ્રિન આકારના રૂપે બનેલા છે. મંદિરના ઉતર અને દક્ષીણમાં બે ઈના પુજાય છે જેમા બુદની વિશાલકાળ મૂતિ હેવા ના ચિન્હ છે. મંદિર સ્થળ ૧૩- સ્થળ નં. ૧૨ ના ઉતરમાં છે અને હવે તે સાવ ખંડેર જેવું છે. બાહરની દિવાલે થી એમ લાગે છે કે આ બે ભિન્ન કાળમાં બનાવામાં આવી છે. એ દિવાલમાં જૂની દિવાલે ધણી જ પડી ગયેલી હાલતમાં છે. તે પણ એનાથી માલુમ પડે છે કે આમાં સુંદર ઓલ રહયા હશે આ સ્થળની ખાસ દિલચસ્પ વાત એ છે કે મુખ્ય ઈમારતથી ઉતરની દિશામાં ઇટની બનાવેલી ધાતુ શોધવાની એક ભટ્ટી છે જેમાં ચાર કોષ્ઠ છે અને આગ સળગાવા માટે હવા જવા માટે નલિયાં છે જલી ગયેલાં ધાતુના ટુકડા અને કાચી ધાતુ વગેરે ત્યાં જોવામાં આવી છે કે ત્યાં ધાતુની ચીજોની ધુલાઈ કરવામાં આવતી હતી. મંદિર સ્થળ ૧૪- આ સ્થાન ૧૩ ના ઉતરમાં એક ઓર મદિર છે જે ને. ૧૩ની માપનું જ અને લગભગ એના જેવીજ શુકલનું છે બાહરી દિવાલના એ બે વાર બનાવામાં આવી છે તેવા લક્ષણ છે. અન્દર પાલીથી મારે બુદ્ધની વિશાલ ટાગે અને માંથે નજર આવે છે. અહિયાંની દિલચસ્પ વસ્તુ મૂર્તિના ચબૂતરામાં બનેલા આલેની ચિત્રકારીમાં છે. નાલંદાની ચીત્રકલાની આ એક જ મિશાલ છે, મદિર સ્થળ - આ મંદિર બીજાઓ થી ભિન્ન છે અને એના ઉપર સંકળાયેલા દાય અનેક પ્રકારના છે માનવ ચિત્ર ઘરેલું દ્રશ્ય વાંજા વગાડના કન્નર શિવ અને પાર્વતી મેર પર બેઠેલા કાર્તિક અગ્નિ દેવતા, કુબેર અને ગજલકમી, બાલ્ય ગૌતમ, માનવસિર વાલા પક્ષી, સપેરા આદિ. મંદિરનું સ્થળનું અને ભૂ બિન્યાસ મા આ મંદિર બાકી બધા મંદિર થી વિલક્ષણ છે એના સંબંધ માં ઉલ્લેખનીય વાત એ છે કે પુસ્તક કર્મ થી સુશોભીત એની પીઠ ઉપર ૨૧૧ મૂર્તિ'વાલા દિલ બનેલા છે. મુખ્ય પ્રવેશ દ્વારને પરમાં થી હર એક માં ૨૦ અને પટના બાકી ત્રણ પહલુઓમાં થી હર એક પર પ૭ ટિવ બનેલ છે. કઈ વિરડાને સુભાવ છે કે ટિ પર (૨૫). For Private And Personal

Loading...

Page Navigation
1 ... 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33