________________ Regd. With Registrar of Newspapers for India No. R. N. 1.6067/57. Licence to post without prepayment. No.MR/Tech/WPP-290/South - 290/2009-11 Posted at Patrika Channel sorting office Mumbai-400 001 On 16th of every month. Regd. No. MH / MR / SOUTH-146 / 2009-11 PAGE No. 28 PRABUDHHA JIVAN DATED 16 JUNE, 2010 ભણાવવાની ચિંતા ન હતી. ‘ઘમાં જ ડેવલ શણ' બા વહેલી પરોઢે ઊઠી જતાં. ગામનાં નળમાંથી નળમાંથી પિંથે પંથે પાથેય... ગાંગજી પી. શેઠિયા પાણી ભરી આવીને સગડીમાં બદામી કોલસા ભરી ખીચડી મૂકીને વહેલા ડુંગર ઉપર જાત્રા કરવા મારી જિંદગીનો એ પહેલો ઉપવાસ હતો. ૧૯૪૫માં સ્વ. પિતાજી પોપટલાલ માવજી જતા. આવીને કઢી સાથે ખીચડી ખાવાનો અમારો ધર્મક્રિયાઓમાં દિવસ તો સારી રીતે પસાર થઈ શેઠિયા મુંબઈમાં સટ્ટાબજારમાં દલાલી કરતા. અમે નિત્યક્રમ રહેતો. ક્યારેક ખીચડી નીચેથી બળી જાય, ગયો. રાતના સૂઈ ગયા બાદ વહેલી પરોઢે ભૂખે ખૂબ ત્રણ ભાઈઓ બા સાથે કચ્છમાં રહેતા. દર મહિને ક્યારેક નમકની માત્રા ઓછી-વધુ થઈ જાય છતાંયે પરેશાન કર્યા. માંડ-માંડ સવાર થતાં ધર્મશાળાની રૂા. 100/- નું મનીઑર્ડર આવતું. જેમાંથી માંડ અમે સૌ એને નવકાર ગણી, પગે લાગીને ન્યાય પડોશની રૂમના કચ્છીબેન પાનબાઈએ અમને બંન્ને માંડ ઘર ચાલતું. આપતા. જમ્યા બાદ ત્રણ વખત થાળી ધોઈને ભાઈઓને પારણું કરાવ્યું. બાએ છઠ્ઠના પચ્ચખાણ પિતાજીને કોઈક ગ્રાહક એવી કંઈક ટીપ આપી પીવાનો નિયમ અમે પાળતા. લઈ લીધા. કે જલ્દી કમાવાની લાલચમાં તેઓ પોતાનો સટ્ટો - રોજ સવારે-સાંજે પ્રતિક્રમણ, દેવદર્શન, ભૂખનું દુ:ખ, અછતની કારમી પીડા ને કરી બેઠા. ખૂબ નૂકશાન થયું. જેમ તેમ કર્જ કરી સામાયિક આદિ કરતા. બા દેરાસરમાં રોજ ટંચાઈનાં એ દિવસો હું ક્યારેય નહીં ભૂલી શકું. બજારના નુકશાનીના પૈસા એમણે ચૂકવ્યા. આને ભંડારમાં થોડીક ચિલ્લર અવશ્ય નાખતા. ખૂબ જ બાનાં ધર્મનાં સંસ્કારથી એ દિવસો પણ શાંતિથી લીધે તેઓ ખૂબ જ ઉદાસ રહેવા લાગ્યા. ભક્તિ કરતા. ત્રણ સ્તવન ચેત્ય વંદનમાં અવશ્ય પસાર થઈ ગયા. અમારા સ્વ. માતાજીને ધર્મમાં ખૂબ જ શ્રદ્ધા સરીલા અવાજે ગાતાં, સાંજે પ્રતિક્રમણ બાદ બા સંગીત શીખેલા, અવાજ ખૂબ જ સુરીલો, હતી. આવા સંકટ કાળમાં ધર્મને શરણે જવા સજ્જાયો ગાતા. ખૂબ જ આનંદિત રહી ધર્મ-ધ્યાન છઠ્ઠનાં ઉપવાસને દિવસે ખૂબ જ પ્રેમથી પ્રભુએમણે નવાણુ યાત્રા કરવાનો સંકલ્પ કર્યો. તેઓને કરતા. સમય પસાર થતો હતો. ભક્તિમાં દિવસ પસાર થયો. ત્રીજે દિવસે સવારના બર્માથી પાલિતાણાના શ્રાવિકાશ્રમમાં નવ વર્ષની - નાની શાક મારકીટમાં ફોઈના બંગલા સામે ત્રીજા ઉપવાસના પચ્ચખાણ બાએ લીધા. એ દિવસે કુમળી વયે અમારા નાનાએ ભણાવવા રાખ્યા હતા. સલોત છગનભાઈની અનાજ-કરિયાણાની દુકાન રૂા. 1000/- નો મનીઑર્ડર અને પિતાજીનો પત્ર લગભગ બે વર્ષમાં જીવ વિચાર-નવતત્ત્વ-સંગીત હતી. ત્યાંથી અનાજ રસકસ બા લઈ આવતાં. આવ્યો. લખ્યું હતું કે હું સારું કમાયો છું. નવાણું સાથે રાગ-રાગીણીમાં પૂજાઓ ભણાવવી વગેરે, પિતાજીનો મની ઓર્ડર મળેથી છગનભાઈનું બીલ પૂરી થયા બાદ એનું ઉજમણું કરીશું. ખૂબ જ ઊંડો જૈન ધર્મનો અભ્યાસ થતાં, વૈરાગ્ય ચૂકવી દેતાં. જીવનમાં કટોકટીની વેળાએ ફક્ત ધર્મનો જ ભાવે દીક્ષા લઈ સાધ્વી બનવાનો મનોરથ બાનો સતત 3-4 મહિના મની ઓર્ડર નહીં આવતાં, વિશેષ સહારો લીધો છે. ધર્મે જ અમારી રક્ષા કરી હતો, પરંતુ ભોગાવલી કર્મ બાકી હોઈ પરણેલા. છગનભાઈનું બીલ ચૂકવી નહીં શકતા, બાને ખૂબ છે. ધર્મમાં શ્રદ્ધા વધારે ઊંડી થઈ છે. ' બાએ પિતાજીને કહ્યું કે કચ્છ-ખાખરવાળા જ સં કોચ થતો. છગનભાઈ કહે તમે ચિંતા નહીં * * * રણશી દેવરાજ સાથે આપને પરિચય છે. તો તેમની કરો. હં સાકરબેનનો પડોશી છે. જ્યારે પણ પૈસા 12. તલીસ, પેટીટ હૉલ સામે, 71, નેપીયન્સી રોડ, ધર્મશાળામાં એક વર્ષ રહેવાની અને નવાણુ યાત્રી આવે તમે ચકવજો. ઉધારીની ચિંતા છોડી દો. મુંબઈ-૪૦૦૦૦૬. ફોન નં. : 9833702220 કરવાની સગવડ કરી આપો. બાએ અનાજ ઉધારીથી લેવાનું બંધ કરી ને પિતાજીના બહેન, સાકરબેન દેવશીનો રોજ આયંબિલ કરી, આયંબિલ ખાતામાં અમને માણે ભાતવાણી પાલીતાણામાં નાની શાક મારકીટ પાસે બંગલો લઈ જઈ આયંબિલ કરાવતા. એક દિવસ આયંબિલ 1 સુરેશ એસ. ચૌધરી હતો. તેમાં રહીને નવાણુ કરવાની પિતાજીએ ખાતાના મુનીમે મને નવકાર મંત્ર બોલવા કહ્યું. ઈચ્છા બતાવેલ. પરંતુ બા ખૂબ જ સ્વાભિમાની હું પોપટની જેમ નવકાર મંત્ર બોલી ગયો. બાની જૂન માસ ભારતીયો માટે ઠંડો અને યુરોપના હતા. એમણે ધર્મશાળામાં જ રહેવાની ઈચ્છા આંખોમાં ઝળઝળીયાં આવી ગયા. ધર્મશાળામાં લોકો માટે સમર કહેવાય. એવા દિવસોમાં હું દર્શાવી. આખરે રણશી દેવરાજ ધર્મશાળામાં એક આવીને ખૂબ રડ્યા. અમે પૂછ્યું બા કેમ આટલું અને મારાં પત્ની યુરોપની ટુરમાં નીકળ્યા હતાં. વર્ષ રહેવાની અનુમતિ મળતાં, 13 વર્ષનાં રડે છે ? બા એ કહ્યું પૈસા ભરાવ્યા સિવાય હવે તનમનની આઝાદીનો સુવર્ણ દિવસ. રવિવારની મોટાભાઈ મનસુખને યશોજિયજી જૈન ગુરુકુળમાં આયંબિલ ખાતામાં નહીં જઈએ. હું તો ઉપવાસ રાત્રિના 9 વાગે અમો જર્મની (Germany) દાખલ કરી, મને દરબારી સ્કૂલ બહાદુર સિંહજીની કરીશ પણ તમે બે ખૂબ નાના છો તેની ચિંતાથી ના ડારમાજન (Dormagen) ગામની હોટેલ શાળામાં પહેલી ચોપડીમાં દાખલ કરેલો. હું છે, રડવું આવી ગયું. અમે કહ્યું બા અમે પણ તારી સોલોઈન (Soloinn) માં ઊતર્યા. રાત્રિના સમયે વર્ષનો હતો. નાનો ભાઈ 4 વર્ષનો હતો, તેને જેમ ઉપવાસ કરીશું. (વધુ માટે જુઓ અનુસંધાન પાનુ 25) Printed & Published by Nirooben Subhodbhai Shah on behalf of Shri Mumbai Jain Yuvak Sangh and Printed at Fakhri Printing Works, 312/A, Byculla Service Industrial Estate, Dadaji Konddev Cross Rd, Byculla, Mumbai-400 027. And Published at 385, SVP Rd., Mumbai-400004. Temporary Add.: 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi. Mumbai-400004. Tel.: 23820296. Editor: Dhanwant T. Shah.
