________________
૪૨
એ બને કેમોનો અમદાવાદ જિલ્લા પર ભારે ઉપકાર છે. સમસ્ત હિદ આ કદર ભૂલવા જેવી નથી. ઉજ્જડ અને પાણીની સખત તંગીવાળા પ્રદેશમાં વસી એમાંના એકે કરોડો મણ કદ અને ઘઉં, ચણા, કપાસ આપ્યા છે તથા બીજાએ મોટા ભાગે ગોપાલન કર્યું છે. - જ્યાં અગણિત ગાયે હતી અને કચ્છ કાઠિયાવાડથી ઉતરતાં પશુધનને પણ જે વગડે આશ્રયભૂત હતો એ પ્રદેશમાં આજે ગાયનાં દર્શન દોહ્યલાં થઈ પડ્યાં છે. આ પતન કાંઈ નાનુંસૂનું નથી. જે ગાયના રક્ષણ માટે સંખ્યાબંધ માનવોએ પ્રાણ હેમ્યા છે, પહેલાંના વાઘેલા રાજવીઓએ પણ એ દરકાર કરી છે એવી શિયાળના પાળિયા ઉપરથી લોકવાયકા સંભળાય છે.
હું ઈચ્છું છું કે ફરીને ગોપાલનની સ્થિતિ આ પ્રદેશમાં આવે અને ગોપાલન ધર્મમાં લેકપાલ પટેલ મુખ્ય નિમિત્તરૂપ બને. કારણ કે એમની પાસે પુષ્કળ શક્તિ છે. આ પ્રસંગે મને એક એવી વાત મળી છે કે જીવરાજભાઈ એ ગોઘલાની પહેલ કરી તેથી ઊહાપોહ ખૂબ ઊડ્યો છે. હું આ સ્થળે એટલું કહું કે ગધલા નવી ઢબે કરાવવામાં પણ ઊંડી દષ્ટિએ પરાણે બ્રહ્મચર્ય પળાવવું એ પાપ તો છે જ, એ વિષે મેં જે બીના શાસ્ત્રીય રીતે કહી છે તે માણુકેલ રીપોર્ટમાં હાઈને અહીં વધુ સમય નહિ લઉં, પરંતુ ગેધલાની જે વપરાશ કરે છે તેમને ગેઘલા અનિવાર્યપણે કરવા પડતા હોય ત્યાં એ પાપ