________________
નગરના લેખા ૪૩૦ ]
( ૨૯૯ ) અવલાન. દેવકુલિકાઓ તથા પરસાલા આવેલી છે. આગળના ભાગમાં આવેલા દેવગૃહમાં એક મ્હોટી શિલા જડેલી છે. અને તેના ઉપર એક લેખ કેાતરેલા છે. આ લેખ પરમાર રાજા ધારાવર્ષના રાજ્યના ડાઇ તેની મિતિ ‘ સ‘વત ૧૨૫૫ ના આસેય સુદ્દિ૭ બુધવાર’ની છે જે ડાકટર કીલહેાનના ગણવા પ્રમાણે ઈ. સ. ૧૧૯૮ ના સપ્ટેંબર, તારીખ ૯ બુધવાર થાય છે. લેખ ઉપરથી એમ જણાય છે કે પહેલાં આ મદિર મહાવીરદેવનુ' હતું. હાલમાં જેમ શાંતિનાથનુ' કહેવાય છે તેમ નહિં. આ લેખમાં એમ છે કે ધારાવર્ષની રાણી શ્રૃંગારદેવિએ જમીનને એક ભાગ મદિરને બક્ષીસ કર્યાં હતા. આ દેવાલયના અંદરના ભાગ ખાસ જોવાલાયક છે. પરંતુ મહારતું દ્વાર ઉદેપુર સ્ટેટના કરેડા ગામમાં આવેલા પાર્શ્વનાથના મદિરના જેવું તથા તેના સ્તંભે અને કમાના આબુના ત્રિમલશાહના દેવાલયના જેવી છે.
ત્યાં આગળ પરસાળમાં એક ખીન્ને પણ શિલાલેખ છે. જેની મિતિ વિ. સ. ૧૨૩૬, ફાલ્ગુણ વિશ્વ, ચતુર્થીની છે. તેમાં શ્રીદેવચદ્રસૂરિએ કરેલી ઋષભદેવની પ્રતિમાની પ્રતિષ્ઠા વિષે ઉલ્લેખ છે. આ કૃતિ પાસેના કોઇ દેવકુલમાં હશે ”.
મૂળ આ લેખ પાંચ પતિમાં લખાએલા છે. તેમાં છેવટની પતિને અમાં ઉપર જેટલા ભાગ ગદ્યમાં છે માકી બધે પદ્યમય છે. પદ્માની સખ્ય! છ છે અને તે વસતતિલકા, આર્યાં, શાલવિક્રીડિત અને અનુટુભ જેવા જુદા જુદા છન્દોનાં છે.
પ્રથમ પદ્યમાં મહાવીરદેવની સ્તુતિ કરવામાં આવી છે. બીજામાં, અઢારસે દેશમાં શિરે મણિ સમાન ચંદ્રાવતી નગરીના પ્રમારકુલના રાજા ધારાવર્ષેનું નામ છે. ત્રીજામાં તેની પટ્ટરાણી શૃંગારદેવી કે જે કેલ્હેણુ ( નાડાલના ચૈાહાણ ) ની પુત્રી થતી હતી, તેના ઉલ્લેખ છે. ત્યાર પછીના પદ્યમાં, તે ગામના કારભાર ચલાવનાર મત્રી નાગડા નામેાલ્લેખ કરેલા છે. પાંચમા પદ્મમાં, ૧૨૫૫ ની સાલના ઉલ્લેખ છે, તથા દુ'દુભિ ( ? ) નામના ગામનુ સૂચન છે, જે કદાચિત્ આડાલીનુ
Jain Education International
૭૦
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
