Madhyakalin Gujarati Sahityama Jain Dhara

Author(s): Vadilal Jivabhai Choskhi
Publisher: Aatma Kamal Labdhisuri Jain Gyanmandir

Page 93

ગણિની સુવિખ્યાત અતિપ્રતિભાસ ંપન્ન સ ંસ્કૃત કૃતિ ‘હીરસૌભાગ્ય —મહાકાવ્ય’૨ ના આધારે રચ્યા છે. કવિએ તે કૃતિના નાનિદેશ વગર સ્પષ્ટ જણાવ્યું છે કે દેવવિમળણની (સંસ્કૃત) કૃતિ (હીરસૌભાગ્ય–મહાકાવ્ય)ના સેાળ સ છે. અને તેના કુલ ૩૦૦૫ લેાક છે, જેના આધારે પાતે પેાતાની આ કૃતિ ‘હીરવિજયસૂરિરાસ’ રચ્યા છે. પન્યાસશ્રી દેવવિમળણને ઋણ સ્વીકાર કરી તેમની કૃતિની મહત્તા ગાતાં કવિ કહે છે:
“વિકટ ભાવ છે તેઢુના સહી, માહરી બુદ્ધિ કાંઈ તેહવી નાંહ, મેં કીધા તે જોઈ રાસ, ખીજા શાસ્ત્રનેા કરી અભ્યાસ. મેટાં વચન સુણીને વાત, તે જોડી આણ્યા અવદાત.”
આમ કવિના પોતાના જણાવ્યા પ્રમાણે તેમણે દેવવિમળગણિની ઉપયુક્ત કૃતિ ઉપરાંત બીજા ગ્રંથાને પણ આધાર લીધા છે, અને માટા પુરુષા- પાતના ગુરુ આદિના હીરવિજયસૂરિ અ ંગેના વચતા-વાતા જે તેમણે તેમની પાસેથી સાંભળ્યા હશે તેને પણ તેમણે ‘હીરવિજયસૂરિ રાસની રચનામાં ઉપયોગ કર્યો છે. આથી સ્પષ્ટ થાય છે કે ‘હીરવિજયસૂરિરાસ' ઋષભદાસની સ્વત ંત્ર કૃતિ નહિ પણ ‘સંસ્કૃત હીરસૌભાગ્ય—મહાકાવ્ય’આદિના આધારે રચાયેલ કૃતિ છે.
૨. અષ્ટસર્ગાત્મક પ્રથમ ભાગ : પ્રકાશક : કાન્તિલાલ ચીમનલાલ કાલસાવાળા, ‘ગુડલક', ૯ શ્રીમાળી સેાસાયટી, નવરંગપુરા, અમદાવાદ-૯. અનુવાદલેખિકા–વિદુષી સાધ્વી શ્રી સુલેાચનાશ્રીજી. ખીન્ને ભાગ પ્રગટ થયા છે કે કેમ તે મારી જાણમાં નથી.
લેખકનું પ્રથમ પ્રકાશન
F.
કવિ ઋષભદાસ (એક અધ્યયન)
પ્રાપ્તિસ્થાન
(૧) ગુજર ગ્રંથરત્ન કાર્યાલય, ગાંધી રાડ, અમદાવાદ-૧ (૨) પ્રા. ડૉ. વાડીલાલ જીવાભાઈ ચાકી, ર૭, જૈનનગર પાલડી, અમદાવાદ ૭ (૩) નવભારત સાહિત્ય મંદિર ૧૬૨, શામળદાસ ગાંધી મા, મુંબઈ ૨
૮૨
રૂ. ૧૪-૦૦