Jivvichar Navtattva Dandak Ane Laghu Sangrahani Prakaran Sarth

Author(s): Vinayvijay
Publisher: Devji Damji Sheth

Page 10

શ્રી વિચાર પ્રકરણના છૂટા માલ.
નાનાદિ લક્ષણવાળા અને પ્રાણાને ધારણ કરે તે જીવ. તેના એ ભેદ ૧ સિદ્ધ ( કમ રહિત ) અને ર્સ'સારી ( કમ સહિત. ) સંસારીના એ ભેદ. ૧ થાવર અને ૨ સ. સ્થાવર=સ્થિર રહે તે. અને ત્રસ=ભય દેખી ત્રાસ પામે તે.
સ્થાવરના ૫ ભેદ. ૧ પૃથ્વીકાય ( માટીના જીવ ), ૨ અપ્ કાય ( પાણીના જીવ ), ૩ તેઉકાય ( અગ્નિના જીવ. ), ૪ વાઉકાય ( વાયરાના જીવ ) અને ૫ વનસ્પતિકાય ( ઝાડ પાલાદિકના જીવ. ) વનસ્પતિકાયના એ ભેદ. ૧ સાધારણ અને ૨. પ્રત્યેક. સાધારણ=એક શરીરમાં અનંતા જીવ હાય તે, અને પ્રત્યેકએક શરીરમાં એક જીવ હેાય તે, તેના ૭ ભેદ. ફળ, પુલ, છાલ, લાકડું, મૂળ, પાંદડાં ને મોજ.
ત્રસકાયના ૪ ભેદ. ૧ એઇંદ્રિય, ૨ તેઇંદ્રિય, ૩ ચરિંદ્રિય ને ૪ પંચયિ.
એકેંદ્રિય ( સ્થાવર )=ચામડીવાળા. એઈંદ્રિયચામડી અને જીભ વાળા. તેયિ ચામડી જીભ અને નાકવાળા. ચઉરિદ્રિય=ચામડી જીભ નાક તે આંખવાળા. પંચેન્દ્રિયચામડી જીભ નાક આંખ તે
કાનવાળા.
પંચદ્રિયના ૪ ભેદ. ૧ નારકી, ૨ તિર્યંચ, ૩ મનુષ્ય તે
૪ વ.
નારકીના ૭ ભેદ. ધુમ્મા વંશા સેલા અંજણા રિટ્ઠા મધા તે માધવતી. અનુક્રમે તેનાં છ ગેાત્ર. રત્નપ્રભા શકરાપ્રભા વાલુકાપ્રભા ૫કપ્રભા ધૂમપ્રભા, તમઃપ્રભા અને તમસ્તમઃ પ્રભા,