________________
સમતાની જરૂર - સમતા એજ ધર્મને સાર ગણાય છે, એજ સુખ પામવાને
અરે ઉપાય ગણાય છે, એજ મુક્તિ પામવાનું ખરું સાધન છે, . અને એથી જ સૌનું કલ્યાણ સધાય છે. માટે સાધુ તથા શ્રાવક એ બેઉને સમતા રાખવાની ખાસ જરૂર રહેલી છે.
સમતાવગરની ક્રિયા ખરૂં ફળ આપી શકતી નથી, માટે ધર્મક્રિયા કરતાં તે ખાસ સમતા રાખવી જોઈએ.
સમતાને સમભાવ, શમ, ઉપશમ, પ્રશમ તથા શાંતવૃત્તિ પણ કહેવામાં આવે છે.
" સમતાને લાભ કેમ થાય? હું અમુક વખત સુધી મારા મનમાં સમતા રાખીશ” એમ મજબૂત સંકલ્પ કરીને યત્ન કર્યાથી તેટલા વખત સુધી સમતા રાખી શકાય છે. - આમ અભ્યાસના ઘેરણે મજબૂત ટેવ પડી જતાં હળવે હળવે વખતની હદ વધારતા જઈ આપણે હમેશને માટે સમતા રાખવા સમર્થ થઈ શકીએ છીએ.
જેમાં સમતાનો લાભ થાય એવા હેતુથી જે ધર્મક્રિયા કરવામાં આવે છે તેને સામાયિક કહે છે. સમ એટલે સમતા તેને આય એટલે લાભ તે સમાય કે સામાયિક કહેવાય છે.
પૂરી સમતા કયારે રાખી ગણાય? જેટલે વખત આપણે આપણા મન, વાણી અને શરીરિથી કેઇનું પણ અહિત [ભુંડું] ન કરીએ તેટલે વખત આ