________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈનના પર્વો અને તેને ટુંકે ઈતિહાસ
(ગયા અંકનું ચાલુ ) સિદ્ધિતપ અને વરસીતપનું ઘણું મહત્વ જૈન શાસ્ત્રમાં બતાવવામાં આવ્યું છે. આદીશ્વર ભગવાનના પુત્ર ભરતના પુત્ર શ્રેયાંસકુમારે આ આદિશ્વર ભગવાનને ઈશુરસ શેરડીના રસનું પાર કરાવ્યું હતું તેમ આ દિવસે શેરડીના રસથી પારણાં કરાવાય છે. અષાડ સુદ ૧૪ આ ખીજી કે ત્રીજી માસી કહેવાય છે. ત્યાર પછી ભાજી પાલે વિ. બંધ કરવામાં આવે છે. તે દિવસે બપોરે દેવ વંદન કરવામાં આવે છે અને સાંજે ચોમાસી પ્રતિક્રમણ કરવામાં આવે છે અષાડ સુદ ૧૫ ના રોજ નંદીશ્વર દ્વીપની પૂજા ભણાવવામાં આવે છે અને રથયાત્રા કાઢવામાં આવે છે સુરતમાં નંદીશ્વર દ્વીપની રચના જેવા જેવી છે અને હસ્તકલા વિ ને એક આબેહબ નમુને છે.
શ્રાવણ સુદ ૫ એ દિવસે ખાસ કરીને જૈન ભાઈઓ નેમનાથ રાજુલના લેક સ્તવને સઝઝાઇઓ વિ. પ્રતિક્રમણમાં બોલે છે.
શ્રાવણ વદ ૧૨ થી ભાદરવા સુદ ૪ સુધી પર્યુષણ પર્વ ઠેર ઠેર ઉજવાય છે. એ સંબધી વિસ્તારપૂર્વક હકીકત મેં મારા જુદા લેખમાં લખી છે તેમજ દીપચંદ જીવણલાલ શાહે પણ જુદા લેખ જૈનધર્મ પ્રકાશનમાં લખ્યું છે. જેના મોટા પર્વ તરીકે એ આઠ દિવસને માનવામાં આવ્યા છે. સાંવત્સરીક પ્રતિકમણમાં દરેક નાનામોટા એકમેકને ખમાવે છે અને મિચ્છામિ દુક્કડંમ વિ. બોલે છે અને તે અંગેની કુમકુમ પત્રિકાઓ અરસ પરસ લખવાનો રીવાજ છે.
આસો સુદ ૭ થી ૧૫ આયંબીલની ઓળીનું પર્વ મનાય છે. જૈન પર્વ આસો સુદ ૧ થી ૯, ૧૦ સુધીનું નવ રાત્રિના તહેવાર ઉજવે છે. અને આ બામાતાના દર્શને જાય છે. દશેરાને દિવસે અંબાજી માતાની રથ યાત્રા પણ કાઢે છે. - આ આસો મહિનામાં જૈનેના તેમજ જૈનેતરોના ઘણા તહેવારો જોવામાં
આવે છે. જેને ખાસ કરીને આસો વદ અમાવાસ્યાને મોટા પર્વ તરીકે માને છે. એ દિવસે મહાવીરસ્વામીનું નિર્વાણ થયુ આજે મોક્ષે ગયા અને ગૌતમસ્વામીને કેવળજ્ઞાન થયું તેથી જેને એને તરીકે ઉજવે છે. એ સંબધી કેટલીક હકીકત ઉપર પહેલા નંબરન+ પર્વમાં આપી છે. જેનેતર એને વર્ષના છેટલા દિવસ તરીકે ઉજવે છે એ અરસામાં દીવાળી ક૯૫ વિ. વાંચવાની પ્રથા છે. એમાં પાંચમા તથા છઠ્ઠા આ (હા) આવા ભાવનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે, ભસ્મગ્રહની વાત પણ આવે છે. મહાવીર સ્વામીનું નિર્વાણ અને ગૌતમસ્વામીના વિષય પરિણામ તરીકે તેને કેવળજ્ઞાન ઉપજ્યા વિગેરેની હકીકતે આવે છે.
F-(૧૩)
For Private And Personal Use Only
