________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૦૪
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
[ આ કાન
- હવે જે ગૌતમબુદ્ધ ના જીવનના આ ચારે બનાવોને રાજ બિ પસાર શ્રેણિક ) કાજકાળ ઉપરને ઇ. સપુ. ૫૦૦ થી પ૨૮ ને ગાળાના સમય સાથે ઘટાડીશું તો તે દરમિયાન ગૌતમ બુદ્ધના જીવનના પ્રથમ બે બનાવે રાજ બિંબસારના જીવનકાળમાં બા માં ગણી શકાશે. ( ૧ ) ઇ. સ. પૂ. ૫૭૧ માં તેમને સંસારત્યાગ અને (૨) ઈ. સ. ' '૬૪માં પ્રવર્તાપણું રવીકાર્યું છે. બીજી બાજુ બોદ્ધ સાહિત્યમાં જણાવાયું છે કે - ગોતમ પતે ૩૬ વર્ષના થયા એટલે ઈ. સ. પૂ. પ૬૪ માં તેઓ પ્રવર્તક થયા છે ત્યાં સુધી (૧) કોઈને પણ પોતાને શિષ્ય બનાવ્યા નથી તેમજ (૨) રાજા બિંબસારને પણ પ્રયગજ વાર આ સમયે એટલે ઈ. સ. પૂ. ૫૬૪ માં (પિતાની 25 વર્ષની ઉમરે) રાજગિરિ ઉર્ફે ગિરિવ્રજમાં મળ્યા હતા; અને (૩) પ્રવર્તક થયા પછી છ વર્ષ એટલે છે. રા. પૂ. ૫૫૮માં રાજ બિંબસારી રાણું સમાને ભામિણી બની હતી. આથી ચોક્કસપણે કહી શકાય કે ગૌતમબુદ્ધ તિ, રાજા બિંબસાર કે તેને અંતઃપુરની વ્યકિતાનિ કઈ રાાથે, જે કોઈ પણ રીતે સંગેમમાં આવ્યા હોય છે તે માત્ર ઇ. સ. પૂ. ૫૬૪ થી માંડીને ઈ. સ. પૂ. ૫૬૮ સુધીના સાડા છ કે સાત વર્ષનાં ગાળા દરમિયાન હોઈ શકે.
ગૌતમ બુદ્ધ અને શ્રી મહાવીર " નો જન્મ જે કે સાકાલી જ છે. છતાં ગામ બુ મતાના ધર્મને પ્રચાર ઇ. સ. . ૧૬૪ થી આજે છે જયારે શ્રી મહાવીરે છે. રા, પૂ. ૫૫૬ બાદ આરંભ કયી છે,
બોદ્ધ ધશે અને જેનાધ રાજા શ્રેણિકના જીવનમાં ભજવેલો ભાગ,
શેઠ પુસ્તકમાં રાજ બિંબસારને તે ધર્મને અનુયાયી ગણે છે, જયારે તેના પુરતમાં પોતાના ધર્મને ૬ લાકત અને પોષક ગણવામાં આવ્યું છે. પહેલામાં' તેને વોપણે બિંબસારના નામથી સંબે છે જયારે બીનમાં રાજા શ્રેણિકના નામથી વિશેષ સિદ્ધિ પામેલો જણાય છે. આમ બે પ્રકારે હેરફેર થવાનું કારણ શું? શું તે બંને પ્રકારનું ધાર્મિક સાહિત્ય ખોટું હશે ? ના. તેમ નથી, પણ વિશેષ ગવે ને અ તે સમય છે કે-તે બંને દર્શનના ગ્રંથનું કથન તે સાથે જ છે. પણ જેમ પૂરાણુકારોએ પિtiના ઐતિહાસિક ગ્રંથોમાં રમતાનુયાયીનું મહત્વ વિશે પણે ગાઈ બતાવ્યું છે તેમ | "નિ સાહિત્ય છે માં પણ તે જ રિથતિ પ્રવર્તી રહી દેખાઈ આવે છે.
રાન બંબસાર ઈ. સ. પૂ. ૫૮ ૦ માં ગાદીએ આવે તે પહેલાં, તેમજ બેનના નગર સુર પક્ષમાં રહેતા હતા ત્યાં રાધી જૈન ધર્મ પાળો હતો. વળી રાણી શિક્ષણ સાથે ઈ. સ. પૂર્વે ૫૫૮ માં તારા કયું ત્યારે પણ તે પાછો જિલક થઈ ગયે મને. એટલે મારે આ નિકળે છે કે-જે તેણે મ મ ક હ | ઈ. સ. પૂ. ૫૮ ) અને ૫૫૮ વચ્ચેના બાવીસ વર્ષના ગાળામાં જ હોઈ શકે, અન્યથા નધિ.
જયારે રાજા બિંબસારે રાણી શિક્ષણ સાથે લરા કર્યું હતું અને તે પૂર્વે પાક સમયે જેન ધર્મ અંગીકાર કર્યા હતા ત્યાર પછી રાજા બિંબસારે પદ્ધ ધર્મને પણ કરેલ હોવાથી ગૌતમ બુદ્ધ ભલે તેની સાથે ચર્ચા નિમિત્તે મળ્યા છે, તો પણ પોતાના શકતજન તરીકે તે લખી શકાય નહીં.
For Private And Personal Use Only
