________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મેધનાદ રાજા અને મદનમાંજરીની કથા.
જો આ સુંદરીને મૂકીને હું રાક્ષસ પાસે પ્રતિજ્ઞાપાલનાથે મ્હારા પ્રાણને તજી દેવા જાઉ છું તે મ્હારી પાછળ આ સુંદરીની અતિ દુ:ખમય સ્થિતિ થઇ જવાના સ ભવ રહે છે. તેમજ તે મે કરેલી પ્રતિજ્ઞાનું પાલન નથી કરતા તે ક્ષત્રિયકુલેાચિન ધર્મ સચવાતા નથી. આ સમયે મ્હારે કયે રસ્તા લેવા તે મને સુંઋતુ' નથી. ’ એવી રીતે કુમારે દીર્ઘદષ્ટિપૂર્વક વિચાર કરી અન્તિમ નિર્ણય એજ ખાંધ્યે કે‘જે થવાનુ' હાય તે થાઓ, પરંતુ મ્હારી કરેલ પ્રતિજ્ઞાનું અવસ્ય પાલન કરીશ, ક્ષત્રિયાચિત ધર્મ ને ત્યાગીશ નહિં. કહ્યું છે કે:~
दिग्गज कूर्म कुलाचल, फणिपति विधृतापि चलति वसुधाऽसौ । प्रतिपन्नममलमनसा, न चलति पुंसां युगान्तेऽपि ॥ १ ॥ अलसायंतेवि सज्जणेण, जे अक्खरा समुच्चरिआ । તે પચાવીહિયંત્ર, ન દુ અન્ના સ્ક્રુતિ ॥ ૨ ॥ राज्यं यातु श्रियो यान्तु यान्तु प्राणा विनश्वराः । या मया स्वयमेवोक्ता, सा वाग् मा यातु जातुचित् ॥ ३ ॥
قة
તાપ :—આ પૃથ્વી કદાચ દિશાઓના ાથીઓ, કાચ, મ્હોટા કુલપર્વ તા અનેણિધર સર્પથી ધારણ કરાયેલી છતાં ચળાયમાન થાય, પરંતુ સત્પુરૂષ એ અન્ત:કરણની નિર્મળતાથી અંગીકાર કરેલું વચન યુગાન્તે પણુ ચળાયમાન થતુ નથી. ૧ સજ્જન પુરૂષાએ બેભાન સ્થિતિમાં પણ જે શબ્દાનુ ઉચ્ચારણ કર્યું " હાય તે પત્થરપર કાતરેલા અક્ષરાની જેમ કદાપિ અન્યથા થતુ નથી. ૨ રાજ્ય જાએ, લક્ષ્મી જાએ, અને વિનશ્વર પ્રાણા પણ ભલે ચાલ્યા જાઓ, પરંતુ જે મેં મારા મુખથી વચના ઉચ્ચાર્યા છે તે કદાપિ ન જાએ. ૩
ન
For Private And Personal Use Only
આ પ્રમાણે વિચાર કરી સૈન્યના કાઇ પણ માણસા અથવા : મદનમજરી ન જાણે તેવી રીતે ધીમે ધીમે તે કુમાર રાક્ષસના ભુવન તરફ ગયા. મદનમ જરી પણ જાગી જવાથી છુપી રીતે કુમારની પાછળ પાછળ ગઈ. કુમારે રાક્ષસ પાસે જઈને કહ્યું કે- હું રાક્ષસ ! પ્રતિજ્ઞારૂપી જાળથી બધાયેલા હું તારી પાસે આવ્યો છું, હવે તુ તારી મરજીમાં આવે તેમ કર. ’ એમ કહી તે કુમાર રાક્ષસ સન્મુખ ઉભા રહ્યો. પછી રાક્ષસ જેવા કુમારને ભક્ષણુ કરવા માટે તત્પર થાય છે તેટલે કુમારની પાછળ ગુપ્ત રીતે આવેલી મદનમંજરી ‘ તું મ્હારા પતિના વિનાશ ન કર ’ એમ ખેાલતી બન્નેના વચ્ચે આવીને ઉભી રહી, અને રાક્ષસ પ્રતિ કહ્યું કે—‘ હું રાક્ષસેશ્વર ! આ પુરૂષ મ્હારા પ્રાણપતિ છે, માટે તુ એને વિનાશ કરવાને બદલે મ્હારૂં ભક્ષણ્ કર અને એ અનેક જીવાનુ કલ્યાણ કરનાર; હાવાથી એ રાજાધિરાજને તુ છેાડી દે. ’ રાક્ષસે કહ્યું- તુ. દૂર જા, · સ્ત્રીઓના વધ કરવા તે
