________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
લોક લક્ષ્મી-સંવાદ,
ચિત છે. કારણકે આ બાબતમાં તેનો જડબુદ્ધિ પિતાજ દોષપાત્ર છે કે જેણે તેને પુરાણ પુરૂષને (વૃદ્ધને યા કૃષ્ણને) પરણાવી દીધી.” ( આ પ્રમાણે સ્થળે સ્થળે થતી પિતાની નિંદા સાંભળીને કમળાએ વિચાર કર્યો કે:-“અહો ! દુરારાધ્ય એવા આ લોકને જ ધિક્કાર થાઓ ! ખરેખર ! પિતાના દોષ જોવામાં તો બહુધા બધા લકે હાથીની જેમ પિતાની આંખો બંધ કરતાજ દેખાય છે. કહ્યું છે કે –
" सर्व स्वात्मनि गुणवान् , सर्व परदोपदर्शने कुशलः ।
सर्वस्य चास्ति वाच्यं, न चात्मदोषान् वदति कश्चित् " ॥११॥
સર્વ પિતાને ગુણવાનું સમજે છે અને બધા પારકા દેષ જોવામાં કુશળ બને છે. ઓછા વત્તા દોષ તો સહનામાં હોય છે, પરંતુ પોતાના દોષ પ્રગટ રીતે કોઈ પણ કહેતું નથી.” તેથી ભલે લોકે મારા દોષ પ્રગટક રીતે બેલે, તથાપિ તેમની સાથે મારે કલહ કરવો ઉચિત નથી. કારણકે બાવળના વૃક્ષને પિતાના ભુજદંડથી બાથ ભીડવાને કઈ સમર્થ થઈ શકે નહીં. માટે કાંઈ યુક્તિ પુરસ્પર વાક્ય બોલું, કે જેથી તેમના મનનું સમાધાન થઈ જાય.” આ પ્રમાણે વિચાર કરીને લક્ષ્મી બધા લોકો સમક્ષ આ પ્રમાણે બેલી કે –
" भो लोका मम दूषणं कथमिदं संचारितं भूतले, सोत्सेका क्षणिका च निघृणतरा लक्ष्मीरिति स्वैरिणी । नैवाई चपला न चापि कुटिला नो वा गुगद्वेषिणी, पुण्येनैव भवाम्यहं स्थिरतरा युक्तं हि तस्यार्जनम् " ॥१॥
હે સજ્જનો ! હું ગર્વિષ્ઠ છું, ક્ષણિક છું, અતિ નિર્દય છું, અને રિણી એટલે સ્વેચ્છાચારિણી છું-આવા મારા દોષે વસુધાતળપર શા માટે પ્રસરાવો છે ? (હું તેવા દુષણવાળી નથી.) કારણકે મારામાં ચપળતા, કુટિલતા અને ગુણષિતા બીલકુલ નથી, પરંતુ હું માત્ર પુણ્યથીજ અતિ સ્થિર થઈ શકું તેમ છું, માટે હે રમાનિંદકે ! એક પુણ્યને જ ઉપાર્જન કરે છે જેથી મારા ચપળતાદિ દૂષણો તમારા જેવામાં ન આવે અને સદા તમારી પાસે સ્થિર થઈને હું રહું.”
| ત ો સંવાદ છે
For Private And Personal Use Only
