________________
હાલમાં ચાલતી ચર્ચાઓ
हालमां चालती चर्चाओ.
તસ’બધે.
૨૪૩
અધિપતિના અભિપ્રાય.
પરદેશી ખાંડ અને કેશર વિગેરે ન વાપરવા ખામતઆ બાબત હાલમાં બહુ ચચાવા લાગી છે અને ઘણાં ગામે અને શેહેરામાં તે વસ્તુઓના પ્રતિબ`ધ થવા લાગ્યા છે. આ બે વસ્તુઓ ઉપરાંત બીજી ચીન્નેના સંબધમાં પણ તેનુ દુષિતપણુ પ્રગટ થવા લાગ્યું છે. આ બધી હકીકત ઉપરથી એટલું તે સ્પષ્ટ થઈ શકે છે કે જે વસ્તુ આપણા દેશમાં ખની શકતી હોય, દેશી મળી શકતી હાય, દેશી મનાવી શકે તે તેમ હાય તેવી કોઇ પણ વસ્તુ કેટલાએક દ્રવ્ય વગેરેને ભોગ આપીને પણ ઉપયાગમાં લેવી–વાપરવી ઘટિત છે. ફેશર તે ઉલટુ પંજામમાંથી આવે છે તે સસ્તું પડે છે માત્ર તેમાં રક્તતા કાંઈક કમી દેખાય છે, પરંતુ પરદેશી કેશરમાં કદિ રક્તતા વધારે દેખાતી હાય તેા પણ વર્જ્ય વસ્તુથી ઉત્પન્ન થયેલી રક્તતા શા કામની છે? ખાંડ દેશી મળી શકે છે પણ માંથી મળે છે. દેશીએ તેને વાપરનારા થશે તેા માટા જથ્થામાં તૈયાર થશે અને સસ્તી મળશે, કારણ કે તેના ઉત્પાદક ઢાંચા પદાર્થની આપણા દેશમાં તંગી નથી, તે કાંઇ આપણે પરદેશથી લાવવા પડે તેમ નથી; તેથી હાલ કેટલાક વધારે ખર્ચના ભાગે પણ આપણે વિશ્વાસપાત્ર ખાંડ વાપરનારા થવું જોઇએ. માત્ર દેશીના નામથી બીજા સ્વરૂપમાં પરદેશી ખાંડજ વેચવામાં આવે તેવા પ્રપંચને ઉત્તેજન ન મળે એટલું ધ્યાનમાં રાખવું જોઇએ.
આ સંબંધમાં વધારે વિચાર કરતાં એમ સમજી શકાય છે કે કાઇ પણ જીવની ( માત્ર મનુષ્ય શિવાય ) ગમે તેટલા પ્રમાણમાં હિંસા કરવાથી તેના અંગેાપાંગાદિવડે કાઇ પણ પદાર્થ દેખાવડા થતા હોય, સુગધી થતા હાય, સુંવાળા થતા હોય કે સ્વાદિષ્ટ થતા હોય તેમ કરવામાં લેશમાત્ર પણ