________________
૧૦૯
આપણી જેમ પ્રાણીએ સુખની આશા કરે છે અને દુ:ખથી ભાગે છે તેા એવા નિર્દોષ પ્રાણીઓને કાપીને પેટમાં ભરનારના મનમાં સુંદર વિચાર કેમ આવે?
“બર્નાડ શાના માનમાં એક મેાટી પાર્ટી ગેાઠવવામાં આવેલી. પાર્ટીમાં ખારાક માંસાહારને હતા. ખર્માંડ શાએ ખાવાની શરૂઆત ન કરતાં બધાએ પૂછ્યુ કે તમે કેમ શરૂ કરતા નથી ? બર્નાડ શાએ કહ્યું, “My stomach is not a grave yard to bury them.'' મારું પેટ મડદાંને દાટવા માટે કબરસ્તાન નથી.
ને તમે પેટને કખરસ્તાન બનાવશે તેા પ્રાના ક્રમ કરશે ? પરમાત્મા સાથે એક કેમ ખનશે।? શાકાહાર માત્ર પેટ ભરવા માટે નહિ પ આત્માના ઉત્કર્ષ માટે છે.
ખામ્બ સંહારક છે અને અહિંસા રક્ષક છે.
એઇએ છીએ કે મેટા દેશે। શસ્ત્રોના સંગ્રહ કરે છે, ઢગલા કરે છે. પૂછે “શસ્ત્રનું સર્જન અને સંગ્રહ શા માટે?” કહે છે “શાંતિ માટે, અહિંસા માટે, યુદ્ધના વિરામ માટે.”
સમળે એક ભાઈનાં કપડાં શાહીથી ખગડ્યાં છે હવે એને ધાવા માટે કાઈ શાહી ભરીને પ્લેટો લાવે તે આપણે કદાચ હસીએ ને ! કારણકે શાહીથી ખરડાયેલાં કપડાં શાહીથી ઊજળાં ન થાય પરંતુ પાણીથી જ ઊજળાં થાય.
તેવી રીતે આજે જે વિશ્વ શસ્ત્રોથી વ્યથિત છે એ વિશ્વને બચાવવાને 'મા` અહિંસાથી નહિ, પણુ રાસ્ત્રાના સંગ્રહથી સહુ કરવા માગે છે.
આચારમાં તા ઠીક પણ બુદ્ધિમાં પણ વિપરીતતા
આવી છે. એનું મૂળ કારણ પેટ છે. પેટમાં પડ્યું છે તે અહિંસક, નિર્દેષ, અને પવિત્ર નથી.
આપણા મહાપુરુષાએ કહ્યું છે ‘અહિંસા પરમેા ધર્મ” શું અહિંસાના મા` આપણે ભૂલી તેા નથી ગયા ને ?
આજે પરદેશથી આવેલા આ પ્રતિનિધિએ ખતાવે છે કે એમના દેશમાં ધન છે, સમૃદ્ધિ છે, પણ
દિવ્યદીપ
આમ્બના ડર છે, હિંસાના ડર છે, મનમાં અશાંતિ છે, તેને દૂર કરવા અહિંસા સિવાય બીને કાઇ રસ્તે। નથી.
આ ભાવનાથી આ પ્રતિનિધિઓએ vegetarian Dietના સ્વીકાર કર્યાં. Vegetarian Diet એ માત્ર પેટ ભરવા માટે નહિ પણ લેાહીની નદીએ ખંધ કરવા માટે છે.
તમે એક સુંદર ફળને જુએ અને આંખમાં પ્રેમ આવે, સુધા તા સુરભિ આવે, સ્પર્શ કરે તે! સરસ સુવાળું લાગે અને જીભને રસાળું લાગે. પણ માંસના ટૂકડાને તેા જુએ તા પણ ધૃણા ઉત્પન્ન થાય. ત્યાં એ પેટમાં તે જાય જ કેમ ? માંસાહારીએ માં તે રસદન પણ નથી. એ ગંદી વસ્તુ પેટમાં પડી ઢાય તેા કેવા કેવા વિચાર આવે !
જ્યાં સુધી માંસાહાર રહેશે ત્યાં સુધી યુદ્ધના વિરામ નહિ થાય. યુદ્ધનું મૂળ પ્રાણીહિંસા છે. જે પ્રાણી પ્રત્યે ક્રૂર છે એ માનવ પ્રત્યે ક્રૂર કેમ નહિ થાય ?
આજે માનવ માનવના શત્રુ છે. આપણા શત્રુ જગક્ષી પ્રાણી નહિ પણ માનવ છે, સ્વજાતીય શત્રુ છે. આજે કાતિલતા વધી ગઇ છે કારણ કે હિંસાની ભાવના પ્રબળ થઈ ગઈ છે. ક્રૂરતાને ઉત્તેજન આપે એવી વસ્તુ પેટમાં પડી છે.
Vegetarianism is not a fanatic idea but it is to avoid the world from war.
એક મનુષ્ય ચીડિયાખાનું એવા ગયેા. ત્યાં ભૈયુ જ ગલી પશુએ ઘુરકિયાં કરતાં હતાં અને હિંસક દૃષ્ટિ ફેરવતાં હતાં, એને વિચાર આવ્યાઃ હજા૨ા વષઁ .
કે
થયાં પણ આ પશુએ એવાં ને એવાં જ ક્રૂર રહ્યાં. એમને કોઈ વિકાસ જ નહિ ! એ મનુષ્ય રાણીના ભાગની બહાર નીકળ્યા અને ખિસ્સામાં હાથ નાખ્યા
એયું તે ખિસ્સુ કપાઈ ગયેલુ.
હવે એને સમજાયું. હજારે વર્ષાથી પશુએ તે નથી સુધર્યાં પણ માનવ પણ નથી સુધર્યાં. માનવીની પ્રગતિ શેમાં છે? મારવામાં કે તારવામાં ?
એક વખત ત્રણ મિત્રા મળ્યા. એક સુથાર, ખીને ચિત્રકાર અને ત્રીને વૈજ્ઞાનિક, સુથારે લાકડાના એક સિહુ ખનાવ્યા, ચિત્રકારે એમાં રંગ પૂર્યાં.
