________________ તા. 20--60 દિવ્ય દીપ 2. નં. એમ એચ. પર ને પાકિસ્તાનના પ્રથમ ગવર્નર જનરલ મહમદઅલી હું # 2 - કણિ કા હૈં ઝીણું એકવાર લાહોરમાં ગાંડાની હોસ્પિટલ જેવા ગયા. હોસ્પિટલમાં દાખલ થતાં જ એક માણસ તેમને સામે મળ્યો એણે ઝીણને પૂછયું: “તમે કોણ છે” મોડી રાતની ગાડીમાંથી ઊતરી મુસાફર જયપુરની છે * “હું પાકિસ્તાનને પ્રથમ ગવર્નર જનરલ મહમદઅલી એક ધર્મશાળામાં પહેઓ. ધર્મશાળા બંધ થઈ ઝીણું છું.' ઝીણાએ કહ્યું. ગઈ હતી. એમ? વાંધો નહિ. હું અહીં આવ્યો ત્યારે મુસાફરે દરવાજો ખખડાવ્યો. સમ્રાટ નેપોલિયન હતો. મારી જેમ તમને પણ આ “ચોકીદારજી, દરવાજો ખોલો.” લેકો સુધારી દેશે.' પેલો બોલ્યો. ચેકીદાર : કોણ છે ? મુસાફર : એક મુસાફર. બર્નાર્ડ શોના નવા નાટકને બીજે ખેલ થવાને ચેકીદાર? તમારું નામ શું છે ! હતા. તેને માટે શોએ પોતે અગત્યની વ્યકિતઓને મુસાફર: વિદ્યાવાચસ્પતિ સિદ્ધાંતશાસ્ત્રી વિદ્યાલંકાર આમંત્રણ મોકલેલાં. ચર્ચિલને પણ તેમણે નાટક જોવા પંડિત દુર્ગાશંકર તુલસીરામ શાસ્ત્રી. આવવાનું આમંત્રણ મોકલી સાથે લખ્યું. આ સાથે ચેકીદાર : (અંદરથી રાડ પાડીને) એટલા બધા નાટકના બીજા ખેલની બે ટિકિટ મોકલી રહ્યો છું. માણસે માટે અહીં જગા નથી. એક તમારા માટે અને બીજી તમારા મિત્ર માટે| મુસાકર : હું એક જ છું, તમારે કોઈ મિત્ર હોય તો !' એ મારું તે ચચિલ શેનો કટાક્ષ સમજી ગયા. તેમણે શેને એકલાનું નામ છે. લખ્યું. “આપનું આમંત્રણ મળ્યું આભાર થયે. હું - ચોકીદાર (અંદરથી જ) : મને મૂરખ બનાવ જરૂર નાટક જોવા આવીશ-જે તે બીજા ખેલ સુધી મા. હું દરવાજો ખોલું એટલે તમે બધા ભેગા ચાલશે તે !" થઈને અંદર ઘસી જ જાઓ ના ! એક વાર ત્રણ ગપ્પીદાસ ભેગા થયા તેમાં એક વારાણસીમાં ગંગાઘાટ પર એક વૃદ્ધ સ્નાન કરવા લંગડે હતો. બને આંખે આંધળો, બીજો બહેરે હતો જયારે ત્રીજો ઊતર્યા, પણ પગ સરકી ગયું અને ડૂબવા લાગ્યા. એક 1 : (આંધળે) જે સામેના પર્વત પર યુવક તરત અંદર કદી પડશે અને વૃદ્ધને બચાવી બહાર ચાલતી કીડી મને દેખાય છે. લાવ્યું. વૃદ્ધે કહ્યું: “મારે લાયક કંઈ કામ હોય તે - 2 જોઃ (બહેરે) તે ચાલે છે તેને અવાજ મને કલકત્તા આવજે, હું તમને મદદ કરીશ.” અને યુવકને સંભળાય છે . પિતાનું સરનામું આપ્યું. કેટલાક મહિના બાદ યુવક 3 જેલ (લંગડો) તમે કહેતા હતા તેને હમણાં પેલા વૃદ્ધને મળ્યો અને થોડીક કવિતાએ તેમની સામે લઈ આવી દઉ. મૂકી બોલે, “આ કવિતાઓને આપના પ્રવાસીમાં છાપ તે સારું, “અલ્યા કનુ, તે નોકરી કેમ છોડી દીધી ?" કવિતા વાંચી વૃધે કહ્યું, ‘એક વાત કહું?” મેળ ન મળ્યો.'. કાનો? તારે અને તારા શેઠનો ?" યુવકે ઉત્તર આપે “ક” વૃધે કહ્યું, “હું આ કવિતાઓ છાપી નહિ શકું. તમે ચાહે તે પેલા ઉપકાર ના, એ પડાને અને રોકડને.” બદલ બસે રૂપિયા લઈ જાઓ અગર મને ફરી પાછો આ ઘડિયાળ મેં દેડવાની હરિફાઈમાં કર્યું છે !" ગ ગામાં ધકેલી શકે છે.” એ વૃદ્ધ હતા, બંગાળી માસિક “એમ ? કોણ હતું હરિફાઇમાં ?' પ્રવાસી'ના સુપ્રસિદ્ધ સંપાદક સ્વ. રામાનંદ ચટ્ટોપાધ્યાય. એક ઇન્સપેકટર, એક હવાલદાર, આ ઘડિયાળને માલિક અને કેટલાક લેકે...” મુદ્રક, પ્રકાશક અને સંપાદક શ્રી ચંદુલાલ ટી. શાહે, મહેશચંદ્ર પ્રિન્ટસ મુંબઇ નં. 2. માં છપાવી, ડીવાઇન નોલેજ સોસાયટી (દિન જ્ઞાન સંધ) માટે લૅટીન ચેમ્બર્સ, દલાલ સ્ટ્રીટ, મુંબઈ નં. 1 માંથી પ્રગટ કર્યું છે.
