Dhaturatnakar Part 5

Author(s): Lavanyasuri
Publisher: Rashtriya Sanskrit Sansthan New Delhi

Page 533

522
णिजभावे
१ आप्-यते, येते, यन्ते । यसे, येथे, यध्वे । ये, यावहे, यामहे । २ आप्ये- त, याताम्, रन् । थाः, याथाम्, ध्वम् । य, वहि, महि ।
३ आप्-यताम्, येताम् यन्ताम् यस्व । येथाम्, यध्वम् । यै, यावहै, याम है ।।
४ आप्-यत, येताम् यन्त । यथा येथाम्, यध्वम् । यावहि, यामहि ।।
५ आपि -षाताम् षत । ष्ठाः, षाथाम्, ड्वम्/दवम्/ ध्वम् । षि, ष्वहि ष्महि ।।
६ आ-पे, पाते, पिरे, पिषे, पाथे, पिध्वे, पे, पिवहे, पिमहे ।। ७ आपिषी - ष्ट, यास्ताम्, रन् । ष्ठाः, यास्थाम्, द्वम्/ध्वम् । य, वहि, महि ।।
८ आपिता - ", रौ, रः । से, साथे, ध्वे । हे, स्वहे, स्महे ।। ९ आपिष्-यते, येते, यन्ते। यसे, येथे, यध्वे । ये, यावहे, यामहे ||
१० आपयिष्, आपिष् - यत, येताम् यन्त । यथाः, येथाम्, यध्वम् । ये, यावहि, यामहि ।।
१९७४ दृभैण् (दृभ्) भये ।।
१ दर्भ - यते, येते, यन्ते । यसे, येथे, यध्वे । ये, यावहे, यामहे । २ दन्ये- त, याताम्, रन् । थाः, याथाम्, ध्वम् । य, वहि, महि । ३ दर्भ-यताम्, येताम्, यन्ताम्, यस्व । येथाम् यध्वम्। यै, यावहै, यामहै ।।
४ दर्भ-यत, येताम्, यन्त । यथाः, येथाम् यध्वम् । ये, यावहि, यामहि ।।
५ अदर्भि (अदर्भयि ) - षाताम्, षत । ष्ठा:, षाथाम्, ड्वम्/द्वम्/ ध्वम् । षि, ष्वहि ष्महि ।। अदर्भि ', षाताम् षत, ष्ठाः, षाथाम्, ड्वम्/ध्वम्, षि, ष्वहि ष्महि ।।
६ दर्भयाञ्चक्रे, क्राते, क्रिरे । कृषे, क्राथे, कृदवे । क्रे, कृवहे, कृमहे ॥
दर्भयाम्बभू- वे, वाते, विरे । विषे, वाथे, विवे/ विध्वे । वे, विवहे, विमहे ।।
दर्भयामा - हे, साते, सिरे। सिषे, साथै, सिध्वे । हे, सिवहे, सिमहे ।।
७ दर्भयिषी - ष्ट, यास्ताम्, रन् । ष्ठाः, यास्थाम्, दवम् / ध्वम् । य, वहि, महि ॥
दर्भिषी - ष्ट, यास्ताम्, रन् । ष्ठाः, यास्थाम्, ध्वम्। य, वहि, महि ।।
धातुरत्नाकर पञ्चम भाग ८ दर्भयिता, दर्भिता -", रौ, रः । से, साधे, ध्वे । हे, स्वहे, स्महे ॥
९ दर्भयिष्, (दर्भिष्) - यते, येते, यन्ते। यसे, येथे, यध्वे । ये, यावहे, यामहे ।।
१० अदर्भयिष्, अदर्भिष् -यत, येताम्, यन्त, यथाः, येथाम्, यध्वम्, ये, यावहि, यामहि ।।
णिजभावे - दभैत्वद्रूपाणि ।।
१९७५ ईरण् (ईर् ) क्षेपे ।।
ईर् - यते, येते, यन्ते । यसे, येथे, यध्वे । ये, यावहे, यामहे । ईर्ये - त, याताम्, रन् । थाः, याथाम्, ध्वम् । य, वहि, महि । ईर्-यताम्, येताम् यन्ताम्, यस्व । येथाम्, यध्वम् । यै, यावहै, यामहै ।।
४ ऐर्-यत, येताम् यन्त । यथाः, येथाम्, यध्वम् । ये, यावहि, यामहि ।।
५ ऐरि (ऐरयि ) - षाताम् षत । ष्ठाः, षाथाम्, ड्वम् / ढ्वम्/ ध्वम् । षि, ष्वहि ष्महि ॥
ऐरि-'", षाताम् षत, ष्ठाः, षाथाम्, ड्वम् / ध्वम्, षि, वहि ष्महि ।।
१
२
३
६ ईरयाञ्चक्रे, क्राते, क्रिरे । कृषे, क्राथे, कृदवे । क्रे, कृवहे, कृमहे ।।
ईरयाम्बभू- वे, वाते, विरे । विषे, वाथे, विदवे / विध्वे । वे, विवहे, विमहे ।।
ईरयामा हे, साते, सिरे। सिषे, साथे, सिध्वे । हे, सिवहे, सिमहे ।।
७ ईरयिषी - ष्ट, यास्ताम्, रन् । ष्ठाः, यास्थाम्, दवम् / ध्वम् । य, वहि, महि ।।
ईरिषी - ष्ट, यास्ताम्, रन् । ष्ठाः, यास्थाम्, ध्वम् । य, वहि, महि ।।
८ ईरयिता, ईरिता ", रौ, रः । से, साथे, ध्वे । हे, स्वहे, स्महे ॥
९ ईरयिष्, (ईरिष्) -यते, येते, यन्ते । यसे, येथे, यध्वे । ये, यावहे, यामहे ।।
१० ऐरयिष्, ऐरिष् -यत, येताम् यन्त। यथाः, येथाम्, यध्वम् । ये, यावहि, यामहि ।।
णि भावे - ईरिक् वद्रूपाणि ।
।। धातुरत्नाकरस्य भावकर्मप्रक्रियानिरूपणो नाम पञ्चमो भागः सम्पूर्णः ॥