________________
કરે ? તે પ્રશ્નના જવાબમાં, મૂળ, ગુણે-પાંચ મહાવ્ર વડે સબોધપૂર્વક ઉદ્યમના અતિશયે કરી યુક્ત, દેષ લવના વેગથી, થોડા દોષના સંબંધથી તેવા ગુરૂ ત્યાગ કરવા લાયક નથી.
કેટલાક આવા ગુરૂપ્રકૃતિથી મંદ હોય અથવા વૃદ્ધ હોય, માંદા હોય કે અલ્પશ્રુતવાળા હોય તો પણ તેઓ શ્રુતજ્ઞાન સહિત અને શુદ્ધ આચરણવાળા હોય તો) તેની હિલના કરનાર મૂઢ આત્મા મિથ્યાત્વ પામી સંસારમાં પડે છે. આગમના વચનોને અનુસરી શુદ્ધ મૂળ ગુણવાળા ગુરૂને સામાચારીને ભેદ છતાં પણ નહીં તજવા યોગ્ય બતાવી, તેવા કાંઈક પ્રમાદવાળા તે ગુરૂ જેવામાં આવે તે પ્રિયવચન, અંજલી અને પ્રણામપૂર્વક ઉત્સાહના વચનોએ કરીને ફરી તેમને સન્માર્ગના અનુષ્ઠાનમાં પ્રવર્તાવે પરંતુ મૂળ ગુણ યુક્ત હોવાથી તજે નહિ, આવી રીતે ગુરૂનું સ્વરૂપ બતાવી ગાઢ પ્રમાદિ થયેલા સેલગસૂરિને તેના શિષ્ય પંથકે કેવી રીતે ફરીથી માર્ગમાં સ્થાપ્યા તે સેલગસૂરિ કથા વિસ્તારથી આપી આ વિષયને સંપૂર્ણ કર્યો છે. આ વિષયમાં ગુરૂ કેને કહેવા ? ગુરૂકુળવાસમાં રહેવાથી ઉત્પન્ન થતાં ગુણે, તજવાથી થતા દોષો: પ્રમત્ત ગુરૂ પ્રત્યે સુશિષ્યનું કર્તવ્ય, અને છેવટે સમાચારી ભેદ છતાં શુદ્ધ મૂળ ગુણવાળા ગુરૂને તજવા નહિં વગેરે હકીકતો મનનપૂર્વક જાણવા જેવી છે. ગુરૂનું બહુમાન કરવાથી ઉપજતા ગુણો અને ન કરવાથી ઉપજતા દોષો તે પછી જણાવે છે અને જિનશાશનમાં પાંચ પ્રકારના સાધુઓ * પુલાક, બકુશ, કુશીલ, નિગ્રંથ અને સ્નાતક જે કહ્યા છે તેનું વર્ણન આપવામાં આવે છે, જે મનન કરવા જેવું છે. બકુશ અને કુશીલ જે તીર્થ કહેવાય છે, જેમાં દોષના લેશો સંભવે છે છતાં તેને ન વર્જવા અને પછી ન વર્જવા યોગ્ય કાઈ નહીં થાય સર્વ વર્જવા યોગ્ય થશે, તેવી શંકાના સમાધાનમાં બકુશ અને કુશીલ કોને કહેવા તેનું સ્વરૂપ કહેવા સાથે તેમનામાં દેષલ હોય છતાં પ્રમત્ત અને ગુણસ્થાને પ્રવર્તતા છતાં ચારિત્રવાન જ છે, કારણ કે જ્યાં સુધી તેમણે એક પણ વત ઓળંગ્યું ન હોય ત્યાં સુધી તે તીર્થને પ્રવર્તાવનારા સંભવે છે, આથી કરીને કેટલાક પાસત્કાદિકનું પણ ચારિત્ર ઈચ્છેલું છે એટલે કે મૂળ ગુણ (પાંચ મહાવ્રત) માંથી એક પણ ઓળંગે તે પાંચે ઓળ
