Book Title: Dev Dravya Ane Jain Shastro Author(s): Bechardas Doshi Publisher: Prabuddha Jivan 1948 View full book textPage 1
________________ ૩ ૦ ૦ જેન પ્રકાર , તા. ૧-૭-૪૮ - - હવે આ હેપીટલ સૌ કોઈને માટે ખુલ્લું મુકવામાં આવ્યું છે. એ જૈન શા અને દેવદ્રવ્યો ચેકડખું હિંદુ હોસ્પીટલ છે અને અમુક બીછાના મારવાડીઓ [ ધાર્મિક અને દાનફડેના ઉપયોગ વિશે તપાસ કરવા માટે અલાયદા રાખવામાં આવ્યા છે એટલી જ મર્યાદા આ નામદાર સરકારે એક સમિતિ નિમી છે. તેના પ્રમુખ શ્રીમાન હોસ્પીટલમાં સ્વીકારવામાં આવી છે. કોઈ પણ કામના નાણાંમાંથી ટંડુલકર અને બીજા સભ્ય સમક્ષ ઉક્ત ફંડેના ઉપયોગ વિષે મને ચલાવવામાં આવતા બીજા કોઈ પણ હોસ્પીટલમાં પણ આ પ્રમાણે પણ જુબાની આપવા બોલાવે. મેં જે જુબાની આપી તેને ગોઠવણ કરી શકાય. હોસ્પીટલ સામાન્યતઃ સૌ કોઇ હિંદુ માટે સારભાગ આ નીચે આપું છું] ખુલ્લું મુકાવું જોઈએ. મને જોઈને આનંદ થાય છે કે આપણામાં નાત જાતના ભેદે ધીમે ધીમે લય પામતા જાય છે. આપણે કાય જૈન ધર્મનું પ્રધા સાહિત્ય સૂત્રસાહિત્ય છે. તેમાં પણ દાથી હરિજનોને આપણું પવિત્ર સ્થાને દેવમંદિરોમાં પ્રવેશ કર અંગગ્રંથ વિશેષ મહત્તા ધરાવે છે. એ અ ગ્રંથમાં વિશેષે કરીને ચેત્યાનો ઉલ્લેખ આવે છે. ચિતા” શબ્દમાં એ “ઐયા” શબ્દનું વાની છુટ આપી છે. અને એ પણ વખત આવશે કે જયારે આપણું રસોડા સુધી હરિજનને આવતો અટકાવવાનું અશક્ય મૂળ છે. જે સ્થળે ધર્મવીર પુરૂષોની ચિતા ખડકાતી અને તેમને અગ્નિસંસ્કાર થતે તે. સ્થળે તેમનું જે સ્મક ઉભું કરવામાં બનશે. આ ભેદ જવા જોઈએ એમ હું અંતરથી ઇચ્છું છું. ' આમ હોવાથી અમુક હોસ્પીટલમાં ગુજરાતીઓએ નાણાં ભર્યા છે આવતું તેનું નામ “ઐય.” “ઐયા” શબ્દને આ અતિહાસિક એટલા માટે તે બીજા કોઈને માટે ખુલ્લું નહિ મુકી શકાય આમ - અને વ્યુત્પર્થ છે. છત્રીઓ, પગલાંઓ, વૃક્ષો કે નાની દેવડીઓ કહેવું તે શું ગેરવ્યાજબી નથી ? આ અત્યંત સાંકડી મનોદશા છે. તથા નાની થાંભલીઓ વા ખાંભીઓ વગેરે સ્મારકરૂપે યોજવામાં * આવતાં. કેવળ ધર્મવીરોની સ્મૃતિ સચવાય એ માટે એ સ્મારક પ્ર. 2.: મને લાગે છે કે કેમ અલગપણું જાળવી રાખ, ઉભાં કરવામાં આવતાં. એની પાછળ પૂજ્યપૂજકની કલ્પના ખાસ વાને પ્રયત્ન કરીને ન્યાયમૂર્તિ દેસાઈ ગુજરાતી કોમને અન્યાય ને અન્ય ભાવ નહતા. ભગવા! મહાવીરના નિવૃત્તિપરાયણ નિગંઠે લેકને કરી રહેલ છે. સંસંગ સેવતા જ નહીં. પણ જ્યારે તીર્થપ્રચાર વા ધર્મપ્રચા| મુનશી હું તે અનેક કાર્યો માટે નાણાં એકઠાં કરવાના રની વૃત્તિ એ લિંગમાં જાગૃત થઈ ત્યારે સંસગ કરવો જ હેતુથી દેશના એક ખુણેથી બીજા ખુણા સુધી ભટક્યો છું અને રહ્યો. આ વખતે એટલે મહાવીર સ્વામીના નિર્વાણ પછી આશરે મારો તે અનુભવ છે કે કોઈ પણ સારું કામ હોય તે લે કે આઠસે નવ વર્ષે એ અસંગ નિગ ઠે.ત્ય માં કે ચૈત્યના પરિપૈસા આપે જ છે. આ નાણાંને કોના માટે ઉપયોગ કરવાના છો સર માં રહેવા લાગ્યા અને એક નવી પરંપરા નામે ચિત્યવાસી એની તેઓ કદી પુછપરછ પણ કરતાં નથી. પરંપરાને આવીર્ભાવ થશે. આ પહેલાં નિગંઠો પ્રાયઃ આરણ્યક હતા, વનવાસી હતા. નિગઢના ચૈત્યવાસને લીધે હવે લોકે ચેલે પાસે વિશેષ - ઘારપુરે : કોઈ પણ ધાર્મિક સંસ્થાના વધારાના નાણું હોય તે સંસ્કૃત ભાષા કે જેમાં આપણાં ધર્માશાસ્ત્રો લખાયા છે તેના પણે આવવા લાગ્યા અને ત્યાં ધર્મશ્રવણને લાભ મેળવવા લાગ્યાં. આથી ચેની મહત્તા વધી અને ખાસ કરીને અસંગ નિગ્ન ઠેના રહેઠાણું અભ્યાસ પાછળ એ નાણાં વપરાવા જોઈએ એ આપને અભિપ્રાય થવાથી તે ચોને મહિમા વિશેષ પ્રસરતો થયે આમ થવાથી હું સમજું છું એ બરોબર છે? ચાની રક્ષા અને ત્યાં વસનારા મુનિઓની સુરક્ષા વગેરેને અંગે મુનશી : અમે લેકપ્રતિનિધિસભામાં બાબત લડી રહ્યા દાની લોકોએ ચિત્ય માટે દાન આપવાં શરૂ કર્યા. વિશેષ કરીને છીએ કે સંસ્કૃતિની રક્ષા માટે સંરકૃતને અભ્યાસ બહુ જરૂરી છે. લોકો જમીનો આપતા. એ અપાયેલી જમીનમાંથી થતી આવકધારા - હીંદી આપણી રાષ્ટ્રભાષા થાય તે પણ સંસ્કૃત ભાષાના પાયા ઉપર ચેની વ્યવસ્થા થવા લાગી. વખત જતાં ચની પૂજા વધ માં રચાય અને દેવનાગરી લીપીમાં લખાય એવો અમારો આગ્રહ છે. લાગી. તેમ તેને અંગે જમીન ઉપરાંત રોકડ નાણું પણું લોકે અમને સંસ્કૃતમય હિંદી જોઈએ છીએ. ચિન નિર્વાહ માટે આપવા લાગ્યા અને ત્યાં પ્રકાશ વગેરેની ચી. ચી. શાહ : આ વધારાનાં નાણુમાંથી આયુર્વેદિક સંસ્થાઓ વ્યવસ્થા માટે ધી વગેરેની પણ વ્યવસ્થા કરવા લાગ્યા. (વર્તમાનમાં લાવવાનું તમે પસંદ કરે ? જે ઘી બોલવાનો રિવાજ છે તે એ બાળાના ધી માટે હવે, મુનશી : હાજી. જેનાથી સંસ્કૃતિના અભ્યાસને વેગ મળે તે પણ પાછળથી એને ઉપગ રોકડ નાણું સારું થઈ ગયે.) બધી બાબતેને ઉરોજન અપાવું જોઈએ. વખત જતાં પેલા અસંગ નિગ્રંથ સંસંગ અને સગ્રંથ થવા લાગ્યા અને તે માટે અપાતાં દાનનાં તેઓ પોતાને સ્વામી માનવા લાગ્યા. આમ એ વખતે એ ચૈત્ય દ્રવ્યો એ સસંગ ભિક્ષુઓએ પંડયા : સંગીત જેવી લલિતકળાના અભ્યાસ પાછળ આ ભારે દુરૂપયોગ કરે શરૂ કરેલ. આની સામે સુવિહિત અને સદવધારાના નાણાં ખર્ચાય એને આપ એગ્ય ગણે? નુષ્ઠાની આચાર્ય હરિભદ્દે ભારે વિરોધ જગાડો અને કહ્યું કે એ મુનશી એવા શિક્ષણની પાછળ આ નાણું ખર્ચાય એમાં દ્રવ્ય ’ને કઈ શ્રમણ પિતાની અંગત સગવડ માટે ન જ મારી સંમતિ છે, પણ આ વધારાનાં નાણાંમાંથી સંગીતના વાપરી શકે. એ દ્રવ્ય તે પ્રવચની વૃદ્ધિ કરનારું અને જ્ઞાન જલસાઓ-કેન્સર્ટી-થાય એ હું પસંદ નહિ કરું. તથા દર્શન ગુણનું પ્રભાવક છે માટે તે, પ્રવચનની વૃદ્ધિ માટે તથા જ્ઞાનગુણુ અને દર્શનગુણની વૃદ્ધિ માટે જ વપરાવું જોઈએ, પંડયા: બ્રાહાશુને ભેજન આપવા માટે કરવામાં આવેલી ( પ્રવચનનો અર્થ સંઘ, તીર્થ અને શાસન છે. જ્ઞાનને અર્થ સખાવતે બીજી કોઈ શુભ કાર્યમાં વાપરવી જોઈએ એ આપને પ્રસિદ્ધ છે અને દર્શનને અર્થ સમક્તિ છે.) સંમત છે? શ્રી હરિભદ્ર કહેવા ઉપરથી માલુમ પડે છે કે એ ચિત્યદ્રથ મુનશી: એમ કરી શકાય એમ હું નથી ધારતો. બ્રહ્મભેજન સંઘની વૃદ્ધિ માટે, વિધાની વૃદ્ધિ માટે અને સમકિતની વૃદ્ધિ માટે અટકાવવું તે લોકો ઉપર એક નવો ધર્મ લાદવા બરાબર છે. અને વાપરી શકાય અર્થાત્ જૈન રાંધની સર્વાગીણ ઉન્નતિ માટે એ - આ લોકે પસંદ નહિ કરે. બહાભજન એ ધર્મને જ એક દ્રવ્યને ઉપયોગ કરવામાં કોઈ પ્રકારનો વાંધો નથી. હરિભદ્રસૂરિ અંગભૂત વિભાગ છે. * जिणपवयणवुद्धिकरं पभावगं नाणं-दसणगुणाणं । અનુવાદકઃ પરમાનંદ वतो जिणादच्वं तित्थयर लहई जीवो जावी ॥ संबोध प्रकरण पार्नुPage Navigation
1 2
