Char Prakaran

Author(s): Mafatlal Zaverchand Gandhi
Publisher: Mafatlal Zaverchand Gandhi

Page 140

શ્રી લલ્લુસંગ્રહણી સૂત્ર ]
[ પ્રથમ ખડ દ્વાર ]
*→
[ ૧૩૫
[એક ખાંડવો=૫૨૬ જોજન ૬ કલા પ્રમાણવાળાછે ] ણુઉચ્ચ સયં ખેડાણ ભરપમાણેણ ભાઈએ લકખે—ભરતક્ષેત્રના પ્રમાણથી [ પર૬ યેાજન ૬ કળાવડે ] જખૂદ્દીપના એક લાખ જોજનને ભાંગતાં એકસેા તેવુ ખાંડવા થાય. અહેવા ન અસય–ગુણ, ભરહ–પમાણું હુવઈ લક્ષ્મ પ્રણા અથવા ભરતક્ષેત્રના પ્રમાણને એકસા તેવું વધુ ગુણુતાં એક લાખ જોજન થાય. [પર ૬ જોજન ૬ કલાને×૧૯૦=૧ લાખ] એક લાખ રાજનના જમૂદ્રીપમાં એકસે નેવું ખાંડવા શી રીતે? તેમજ એકસેા નેવુઃ ખાંડને લાખ જોજાન શી રીતે ? પહેલી રીતિ
કાષ્ટકઃ—૧ યેાજન = ૧૯ કલા એ પ્રમાણે કાષ્ટક સમજવું. ૧—ભરતક્ષેત્રનું પ્રમાણ—પરઃ ચેાજન - કલા. પર×૧૯=૯૯૯૪+૬=૧૦૦૦૦ ભરતક્ષેત્રનુ` કલા પ્રમાણ. ૨—જંબુદ્રીપનું પ્રમાણ-૧૦૦૦૦૦ યેાજન
૧૦૦૦૦૦ × ૧૯=૧૯૦૦૦૦૦ બુદ્વીપનું કલા પ્રમાણ. જમુદ્દીપના કલા પ્રમાણને ભરતક્ષેત્રના કલા પ્રમાણે ભાગીએ તે ૧૯૦૦૦૯૦ : ૧૦૦૦૦ =. ૧૮૯૦ માંડવા થાય.
બીજી રીતિ
એજ પ્રમાણે જો પર૬ ચૈાજન ને ૬ કલાને એકસે તેવુંએ ગુણીએ તા ઉપર પ્રમાણે જંબુદ્રીપનું એક લાખ ચેાજન પ્રમાણ બરાબર મળી રહે. તે આ રીતે.
· ભરતક્ષેત્ર-પર૬ ચાજન ૬ ક્લા પ્રમાણે છે માટે. યાજન પ૨૬ ૪ ૧૯૦ = ૯૯૯૪૦ યાજન થાય.