Atmanand Prakash Pustak 097 Ank 07 08

Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 9

મે-જુન : ૨૦૦૦ ]
૭૯
અ હું કાર
– ધૂની માંડલિયા
અહંકાર - અભિમાન બહુ ભૂરી ચીજ છે. બ હતે. બીજો કોઈ ધનિક તેની તેલે તે
અહંકાર-અભિમાન જ પરમાત્માની ઝાંખીને નહીં. આખી નગરીમાં તેની જ ચર્ચા ચાલતી આડે આવતે અંતરાય છે. શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીએ હતી. જે કઈ મહેલ જોતુ તે મંત્રમુગ્ધ બનતું. અનુભવ વાણુમાં કહ્યું છે કે જે માન (અભિમાન) છેવટે રાજા પણ જોવા આવે. તેને પણ પિતાની ના હેત તા મોક્ષ અહી જ છે. મોક્ષ આડેને આંખો પર વિશ્વાસ બેઠો નહીં. તેને પોતાનો અવરોધ એ અભિમાન છે. અભિમાન બહુ મહેલ પણ આ મહેલ પાસે ફિકકો લાગતું હતું છદ્મવેશી હોય છે. અભિમાન શેષ રહેવાની અંદરથી તે રાજાને પણ ઈર્ષા થઈ. પણ ઉપરથી સ્થિતિ જ પરમપદ છે. આપણું અભિમાન આપ- પ્રશંસા કરી. મહારાજાએ કરેલા વખાણુને સુને જ થકવે છે અને આપણે એવું માનીએ આભાર માનતા કરોડપતિએ કહ્યું. “આ બધી છીએ કે આપણે આપણા માન-અભિમાનથી પ્રભુની કૃપા છે.” પણ તે અંદરથી તો એવું સામાને થંભાવી દીધે, ચૂપ કરી દીધે, મહાત જ માનતા હતા કે આ આપણી મહેનતનું ફળ કરી દીધા !...
છે. તે અંદર અભિમાનથી કુલાતા હતા. અહંકારશૂન્ય જીવનનું બીજું નામ છે- કરોડપતિ શેઠ રાજાને વળાવવા દરવાજા અમૃતમય જીવન. જ્યાં અહંકાર છે ત્યાં જીવન સુધી આવ્યું અને કહ્યું, “મેં મહેલમાં એક કેરમય છે, પ્રાણઘાતક છે. અહંકાર જ્યાં નથી જ દ્વાર રાખ્યું છે, જેથી ચોરી થવાનો સંભવ ત્યાં આત્મા છે. અમા આકાશની જેમ અસીમ નથી. કોઈ અંદર આવે કે બહાર જાય પણ અને અન ત છે અને તે જ અમૃત છે. તેણે આ દરવાજે આવ્યા વિના છૂટકે નથી.”
અહંકાર હંમેશાં પોતાને સામેનાથી ચડિ- એક વૃદ્ધ પણ દરવાજે આવીને ભીડમાં યાતે બતાવવામાં જ વ્યસ્ત રહેતા હોય છે. ઊભું રહી ગયું હતું. કરોડપતિની વાત સાંભળી અભિમાન અદ્વિતીયતા જ ઇરછે છે. સાવ નમ્ર- તે જોરથી હસ્યો. રાજાએ તેને પૂછયું, “કેમ વિનમ્ર દેખાતા માણસને છેવટે નમ્રતાનું અભિ- હસો છો? તે બોલ્યા, “એનું કારણ મકાનમાન ઘેરી વળે છે. અહંકારથી મળલે કે માલિકના કાનમાં કહેવા જેવું છે.” પછી તે તેની મળતાં આનંદની અવધિ તણખલાને પવન અડે પાસે ગયો અને કાનમાં કહ્યું, મહેલના દરવાજાની અને એની જે હાલત થાય તેટલી હોય છે
પ્રશંસા સાંભળી મને હસવું આવ્યું. આ એક કરોડપએિ એક મહેલ બંધાવ્યું. આખા મહેલમાં એ એક જ ખરાબી છે. મૃત્યુ જીવનની છેલ્લી અવસ્થામાં તે મહેલમાં રહેવા એ જ દરવાજેથી આવશે અને એ જ દરવાજેથી આવ્યો હતો. રહેવા માટે જે બાંધીએ છીએ તને બહાર લઈ જશે. એનો બીજે દરવાજો હોત તેને બાંધી લેતાં તેમાં રહેવાનું જ રહી જાય છે! તે વધુ ઠીક થાત.” | મહેલ તે અજોડ બન્યા હતા. સૌન્દર્ય, જીવનનું જે કઈ ભવન મનુષ્ય બનાવે છે એ શિલ્પ અને સુવિધામાં આ મહેલ અદ્વિતીય બધામાં આ જ જાતની ખરાબી રહી જતી હોય છે.