Atmanand Prakash Pustak 093 Ank 05 06

Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

માર્ચ–એપ્રીલ : ૯૬
સંક્ષેપમાં, અંતરાત્મા ભીતરમાં બાહ્ય પર- “હે મુમુક્ષુ ! જો તું પરમાત્મતત્વમાં લીન ભાથી અલગ રહે છે અને આત્માનો વિચાર થવા માગતા હોય, તે બધા પ્રકારના વિકલ્પને કરીને પરમાત્મા તરફ જવા માટે યોગ્ય ધમ– તજી દે આત્મામાં ઉત્પન્ન થનાર વિવિધ વિકલ્પ પુરુષાર્થ કરે છે. એ વિચારે છે કે ધર્મના જ સંસારરૂપી ભવાટવિમાં ભટકાવે છે. આ પ્રભાવથી જ આ બધા શુભ સવેગ અને મહેલ, ધનસંપત્તિ, મિત્ર, પત્ની, પુત્ર, જમીનસાધના મળ્યાં છે, તે હવે મારે પરમ ઉપકારી જાયદાદ મારા છે. આ પ્રકારની મારાપણાની મિત્ર સમાન ધર્મને શા માટે તજ જોઈએ? વિકલ્પજાળ જ આત્માને ચકકરમાં નાખે છે. ધર્મ જ મારા આત્માનું કલ્યાણ કરનારો છે. આ પરંપદાર્થોમાંથી આત્મબુદ્ધિને દૂર કરી લે આત્માની અભિમુખ થવાથી આવા જીવ અંત. આટલું જ નહીં, હું નિબળ છું, નિધન છું, રામ કહેવાય છે.
ધનિક છું, રાજા છું, રંક છું, આ બધા વિકલ્પ - ત્રીજો પ્રકાર છે પરમાનતી પરમાત્માનો. તથા આ મારો શિષ્ય છે. આ મારો ભક્ત છે. સમસ્ત કમજન્ય વિદ્મથી રહિત થઈને , વગેરે પ્રશસ્ત ગણાય તેવા વિકલ્પ પણ બુદ્ધ, મુક્ત, નિરંજન, નિરાકાર કે જીવનમુક્ત આત્માને પરમાત્મતત્તવમાં લીન નથી થવા દેતા, વિતરાગ બને છે આવા આત્માઓ તો સદા- તેથી આ બધા વિકપથી આત્માને દૂર રાખીને સર્વદા આત્મસ્વરૂપમાં જ રમણ કરે છે. પિતાના નિર્ધા, નિર્વિકલ્પ રાખવો જોઈએ. સ્વભાવ અને આમગુણોમાં જ તલ્લીન રહે છે. પિતાના આત્માને આ બધા વિકલપિથી
જે બહિરાત્મા જીવ કર્મોના આવરણને દૂર મુક્તરૂપમાં અનુભવ કરવા પ્રયત્ન કરો, સંસાકરવા માટે શુદ્ધ ધર્મથી પુરુષાર્થ કરે, કામ, રન કઈ પણ વિક૯૫ આત્માને સ્પર્શ ન કરે કેધ, મદ, લેભ, કપટ, અભિમાન, રાગ-દ્વેષ, ત્યારે સમજવું કે ૫માત્મતત્તવમાં લીન થઈ મોહ વગેર વિભાવેને છોડીને શીલ, ક્ષમા, ગયા, કારણ કે ત્યાં આત્માનું શુદ્ધ સ્વરૂપ જ નિરહંકાર, સંતેષ, સરળતા, નમ્રતા, વીતરાગતા વિદ્યમાન રહે છે. વગેરે સ્વભાવમાં-આત્મગુણોમાં રમણ કરવા વિકપિોને દૂર કરવાના ઉપાય એ છે કે લાગે, તે તે અંતરાત્મા બનીને ક્રમશઃ ગુણઃ પરમાત્માને આત્મામાં જુઓ. આત્મા પરમાત્માસ્થાનનાં પગથિયાં ચઢતાં ચઢતાં એક દિવસ
રૂપી સૂર્યની આભા છે આત્મા ન હતા તે પણું-શુદ્ધ આત્મા-કમરહિત આત્મા-પરમાત્મા
પરમાત્માની ચર્ચા જ ન થાય. હું (આત્મા) બની જાય છે.
અને પરમાત્મા એક છીએ. અંતર એટલું જ પરમાત્મા પ્રાપ્તિને ઉપાય :
છે કે હું (આત્મા) આવરણેથી હંકાયેલે છું. જિન મહામુનિઓએ અંતરાત્મા બનીને પરમાત્મા બધા આવરણથી દૂર છે. જે શક્તિ પરમાત્મતત્વમાં લીન થવાની સાધના કરી છે. પરમાત્મામાં છે, તે જ આત્મામાં છે. આત્માની તેમણે પરમાત્મતત્વની ઉપલબ્ધ માટે શક્તિ કમેનાં આવરથી ઢંકાયેલી છે અને વધારે સરળ ઉપાય આ બતાવ્યું છે.
પરમાત્માની શક્તિ કમક્ષયના કારણે સમસ્ત સર્વ નિરાવૃત્ય વિકલ૫બાલં,
આવકથી અલગ પૂર્ણરૂપમાં પ્રગટ થયેલી છે. A સંસારકાંતારનિપાત હેતુમ્ આપણી શક્તિ પૂર્ણ રૂપથી પ્રગટ નથી થઈ. વિવિક્ત માત્માન મઢ્યમાણે, તેને પૂર્ણ રૂપથી પ્રગટ કરવા માટે સરળ માગ
નિલીયસે – પરમાત્મત છે ” એ છે કે પરમાત્મા પ્રતિ આત્મામાં પરિપૂર્ણ