Atmanand Prakash Pustak 081 Ank 11

Author(s): Popatlal Ravjibhai Salot
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

તેનું ષડયંત્ર સફળ નીવડયું. રાજકુમારની સમજમાં આવી ગયુ હતુ` કે ઋષિદત્તાને બદનામ કરવા કોઈ દૈવી પ્રયાગ થઈ રહ્યા છે. કેમકે ઋષિદત્તા કે મૂળ પણ ખાતી ન હતી, રાત્રિભાજન પણ કરતી ન હતી અને માંસાહાર પણ કદી કરતી ન હતી. તેની સંપૂર્ણ નિર્દેષતા તેની આંખોમાં દેખાતી હતી.
પર`તુ રાજા હેમરથ ગુપ્તચરા દ્વારા તપાસ
કરાવી અને ઋષિદત્તાનુ મુખ લોહીથી ખરડાયેલુ જોયુ'. તિક્રયા પાસે માસના ટુકડા જોયા. તેથી ઋષિદ્ધત્તાને રાક્ષસી જણાવી જલ્લાદોને સોંપી દીધી. સારા નગરમાં રાક્ષસી જણાવી વવામાં
આવી. પછી જલ્લાદો તેને સમાનમાં લઇ ગયા જો કે જલ્લાદાએ તેના વધ ન કર્યા. તે બચી ગઇ. પરંતુ એક વાર તા રુકિમણીનું ષડયંત્ર સફળ થઈ ચૂકયું, જ્યારે સુલસા જ ગણે જઇને કિમણીને સફળતાના સમાચાર આપ્યા ત્યારે તેને કેટલી ખુશી થઈ હશે ?—આ છે અભિનિવેશ.
ત્યાદ કિમણી સાથે રાજકુમારની શાદી થઇ. પરંતુ રુકિમણીના મુખથી પડય`ત્ર ખુલ્લુ થઈ ગયું. રાજકુમારે તેને ધિક્કાર દીધા અને પોતે અગ્નિસ્નાન કરવા તૈયાર થઇ ગયા. આ સમયે યાગીના રૂપમાં રહેલી ઋષિહત્તા પ્રગટ થઈ. તેણે રાજકુમારને સમજાવી, રુકમણીને ક્ષમા અપાવી. ઋષિદત્તાના મનમાં કઈ અભિનેવેશ ન હતા. જાતે -- ઋષિદત્તાએ રુકિમણીને ક્ષમા આપી દીધી. અને પોતાની બહેન બનાવી સાથમાં લીધી. કિમણી તેની ઉદારતા, ક્ષમા, શીલતા જાઈ ચિકત બની ગઈ. તેના ખૂબ આભાર માનવા લાગી.
આપે જગદીશચંદ્ર બોઝનુ નામ તો સાંભ ન્યું છે ને? ભારતના આ વૈજ્ઞાનિકે વનસ્પતિમાં જીવ છે —એ સિદ્ધાન્ત વિજ્ઞાન દ્વારા સિદ્ધ કરેલ, તેમના પિતાશ્રી ભગવાનદાસ હતા, તે શાન્ત પ્રકૃતિવાળા હતા, ન્યાયનિષ્ઠ અને નીતિ યુક્ત વ્યવહારવાળા હતા. લેકેમાં ગામનાં
સપ્ટેમ્બર-૮૪|
તેમની પ્રતિષ્ઠા હતી. લોકો તેમની પ્રશંસા કરતા. તે ગામના એક પુરૂષને તેમની પ્રશંસા સાંભળીને તાવ આવી જતા. ભગવાનદાસે તેમનુ કશું ખગાડયું ન હતું. તેમજ કેઇ દિવસ તેના પ્રત્યે કડવું વચન પણ ઉચ્ચાર્યું ન હતું, છતાં પણ તે ભગવાનદાસ પ્રત્યે ઇર્ષાથી જલતા હતા.
ઇષાંની પાપવૃત્તિ પ્રબલ બનતી ગઈ. ભગવાનદાસને બરબાદ કરવાને અવસર શોધવા લાગ્યા. એક દિવસ જ્યારે સાંજ પડી અને અંધારૂ પૃથ્વી પર છવાઇ ગયું ત્યારે તેણે ભગવાનદાસના ઘરને આગ ચાંપી. ઘર સળગવા લાગ્યું. ભગવાનદાસ પરિવાર સાથે બાહર નીકળી ગયા. લાકો દોડતા આવ્યા. આગ બુજાવવાના પ્રયત્નો કરવા લાગ્યા. ગામના લેાકેા દુઃખી બની ગયા. બધાંજ અંદર અંદર ચર્ચા કરવા લાગ્યા. કાણે આગ ચાંપી હશે ? આવા મહાત્મા પુરુષના ઘરને આગ લગાવનાર કાણુ હશે? જો તે માલુમ પડે તે તેને જ આગમાં ફેંકી દઇએ. લેકામાં રાષ વધતા ચાલ્યા. ભગવાનદાસ સળગતા ઘર સામે પરિવાર સાથે શાંત ઉભા હતા. સહાનુભૂતિ બતાવનાર. લોકોએ એમને પૂછ્યું, “ આપને જે વ્યક્તિ પર શક હોય તેનુ નામ બતાવા. અમે તેને એવી શિક્ષા આપશું કે ફરીવાર આવું કુક કરવાને તે જીવતા નહીં રહે. ભગવાનદાસે કહ્યું, ‘ભાઇએ ! આપ તે વ્યક્તિ માટે આવું કેમ વિચારો છે ! તેને તો આજે કેટલી ખુશી થઈ હશે ? કેટલાય દિવસથી તે આગ લગાડવાનુ વિચારતા હશે ? આજે તેની ઇચ્છા પૂર્ણ થઈ.
તેને કોઈ સજા ન કરતા, ભગવાન મારી પરીક્ષા કરી રહ્યા છે. મારે તે પરીક્ષામાં ઉત્તીર્ણ થવાનુ છે. અપરાધીને જે ક્ષમા આપે છે તે ભગવાનની પરીક્ષામાં ઉત્તીર્ણ થાય છે.
જે વ્યક્તિએ અભિનિવેશમાં આવી આ દુષ્ટ કાર્ય કર્યું હતુ તે વ્યક્તિએ ત્યાં આવી ભગદાસના ચરણમાં પડી ક્ષમા માગી. તેને પેાતાના અન્યાય પૂર્ણ કુકૃત્યને ઘેર પસ્તાવા થયા.
[૧૯૩